Sakshandsamar, innvalstelefon Håvard Rød, 5557 2143 Vår dato 23.02.2012 Dykkar dato 20.12.2011 Vår referanse 2011/16754 331.1 Dykkar referanse 11/1751 Meland kommune Postboks 79 5906 Frekhaug MELAND KOMMUNE - BUDSJETT FOR 2012 Fylkesmannen har motteke særutskrift av kommunestyresak om budsjett for 2012 og økonomiplan, vedteke i kommunestyremøte 14.desember 2011. Kommunen er under statleg kontroll og godkjenning etter kommunelova 60. Fylkesmannen vil ikkje oppheva budsjettvedtaket. Kommunen må likevel gjennomføra budsjettrevisjon i samsvar med merknader i dette brevet. Etter 15 i forskrifter om årsbudsjettet skal årsbudsjettet, slik det er vedteke av kommunestyret, liggja føre som eige dokument innan 15. januar. Økonomiske oversyn må vera utarbeidd innan 1. mars i budsjettåret. Etter kommunelova 45 tredje punkt skal innstillinga til årsbudsjett ha vore lagt ut til offentleg gjennomsyn i minst 14 dagar før handsaming i kommunestyret. Skatteøyret for personlege skattytarar blei redusert frå 2010 til 2011. Reduksjonen i skatteøyret blei gjort for å redusera skatteinntektene sin del av samla inntekter. Samla for kommunane svarer dette til ein like stor auke i statleg rammeoverføring. For 2012 er skatteøyret for kommunane 11,6 %. Frie inntekter Kommunen har budsjettert med kr. 138.170.000,- i skatt på eige og inntekt for 2012. I 2011 var det ein samla skattereduksjon for kommunane i landet på 3,2 %. Det er no rekna med ein skatteauke for kommunane frå 2011 til 2012 med 2,9 %. Kommunen sitt skattenivå i 2011 var 83,8 % av landsgjennomsnittet. I rammeoverføring til kommunane er det symmetrisk inntektsutjamning. Kommunar med skattenivå over landsgjennomsnittet får eit trekk i 2012 tilsvarande 60 % av differansen mellom eige skattenivå og landsgjennomsnittet. Statens hus Kaigaten 9, 5020 Bergen Telefon: 55 57 20 00 Telefaks: 55 57 20 09 Kommunal- og samfunnsplanavdelinga Postboks 7310, 5020 Bergen Telefaks: Org.nr: 974760665 E-post: postmottak@fmho.no Internett: www.fylkesmannen.no/hordaland
Kommunar med skattenivå under landsgjennomsnittet får kompensasjon i 2012 tilsvarande 60 % av differansen mellom landsgjennomsnittet og eige skattenivå. Kommunar med skattenivå under 90 % av landsgjennomsnittet får også tilleggskompensasjon tilsvarande 35 % av differansen mellom 90 % av landsgjennomsnittet og eige skattenivå. Kommunen sine frie inntekter består av ordinær skatt og statleg rammeoverføring, medrekna inntektsutjamning. Sum frie inntekter er budsjettert til kr. 319,7 mill. I rammeoverføring inngår veksttilskot med kr. 2,5 mill. Inntektsprognosen for 2012 er no oppdatert med førebelse innbyggjartal pr. 01.01.2012 og innkomen skatt i 2011. Grunnlaget for inntektsutjamninga vil vere innbyggjartal pr. 01.01. 2012. For innbyggjartilskot og aldersfordelinga i utgiftsutjamninga er grunnlaget innbyggjartal pr. 01.07.2011. Den siste inntektsprognosen med omsyn til skatt og rammeoverføring for kommunen i år er kr. 317,4 mill. Denne byggjer på førebels folketal pr. 01.01.2012 for inntektsutjamninga, slik at veksten i folketalet i heile 2011 no er med i berekningsgrunnlaget. Prognosen byggjer mao. på det same telletidspunktet for folketalet som vil bli brukt endeleg, jf. avsnittet over. Kommunen har budsjettert med frie inntekter som ligg kr. 2,3 mill. høgare enn noverande inntektsprognose. For høgt budsjetterte frie inntekter i høve til noverande prognose har samanheng med følgjande: 1. Frå 2010 til 2011 var det ein skattereduksjon for kommunane samla i landet med 3,2 prosent. Meland kommune hadde i den same perioden ei svakare skatteutvikling enn landsgjennomsnittet, det vil sei ein skattereduksjon på 5,4 prosent. Dette gir eit lågare skattegrunnlag for inntektsprognose i 2012 enn om kommunen hadde følgd landsgjennomsnittet med omsyn til skatteutvikling i 2011. 2. Kommunen er tildelt kr. 4,0 mill. i skjønstilskot for 2012. Kommunen har i tillegg inntektsført kr. 1,0 mill. i ekstra skjønstilskot, det vil sei samla kr. 5,0 mill. Kommunen legg til grunn at den vil få kr. 1,0 mill. av dei generelle gjenståande skjønsmidlane for 2012. Kommunen må ikkje budsjettera med skjønstilskot før fylkesmannen har gjennomført fordelinga mellom kommunane. Denne fordelinga vil bli gjort mellom kommunane seinare i år, og fylkesmannen må stå fritt i denne vurderinga. Eigedomsskatt Det er budsjettert med om lag kr. 15,7 mill. i eigedomsskatt for 2012. I 2011 var det budsjettert med kr. 15,4 mill. i eigedomsskatt. Eigedomsskatten for 2012 er 7 promille på verk og bruk. For bustader og fritidseigedomar er skattesatsen vedteke til 3 promille. Dette er berre ei vidareføring av opplegget frå 2011. Det er ikkje lagt opp til å auka desse inntektene, jf. kommunen sine økonomiske utfordringar. 2
Andre generelle statstilskot Det er inntektsført om lag kr. 6,6 mill. i andre generelle statstilskot. Dette er tilskot flyktningar, kompensasjonstilskot etter Handlingsplanen for eldre og rentekompensasjon for skulebygg m.m. Løns- og prisauke Prisindikatoren for kommunesektoren for 2012 er i statsbudsjettet 3,25 %. Denne består av pårekna lønsvekst med 4,0 % ( vekt 0,635 ) og varekjøp med 2,0 % ( vekt 0,365 ). Avdrag I økonomireglane er det gitt minimumskrav for storleiken på årlege avdrag. Etter kommunelova 50 sjuande ledd kan gjenståande løpetid for kommunen si samla gjeldsbyrde ikkje overstiga den vegde levetida for kommunen sine anleggsmidlar ved det siste årsskiftet. Kommunelova set eit minstekrav til totale låneavdrag for kommunen. Ein hovudregel vil vere at årlege låneavdrag som eit minimum må utgjere om lag 3 ½ - 4 % av lånegjelda ( når formidlingslån og avdrag på slike lån ikkje er rekna med ). Det er budsjettert med kr. 13,3 mill. i ordinære avdrag (utanom avdrag på formidlingslån ). Kommunen oppfyller med dette det minstekravet for ordinære avdrag som vi har lagt til grunn. Driftsresultat Kommunelova 46 punkt seks legg til grunn at det blir budsjettert med eit driftsresultat som minst er tilstrekkeleg til å dekka renter, ordinære avdrag og nødvendige avsetjingar ( inkl. inndekning av underskot ). Paragraf 3 i forskriftene om årsrekneskapen presiserer nærare det driftsrekneskapen og investeringsrekneskapen skal omfatta. Som hovudregel må til dømes ei inntekt og innbetaling som ikkje er ordinær bli ført i investeringsrekneskapen. Frå og med 2010 har det vore endring i korleis kommunane kan disponera momsrefusjon frå investeringar. Det er ein overgangsperiode frå 2010 og fram til 2014. For budsjettåret 2012 skal minimum 60 % av meirverdiavgiftskompensasjonen frå investeringar bli overført til investeringsrekneskapen. Budsjettforskrifta 5 og rekneskapsforskrifta 3 er endra i samsvar med dette. Denne overføringa til investeringsrekneskapen må bli gjennomført sjølv om ein kommune eventuelt har meirforbruk i årsrekneskapen for det same året eller frå tidlegare år. Momskompensasjon frå investeringar var betydeleg i 2009 og 2010 som følgje av høge investeringar i denne perioden. Dei ekstraordinære driftsinntektene frå momskompensasjonen bidrog til at kommunen fekk dekka inn ein større del av det akkumulerte underskotet. Omlegginga av ordninga og lågare investeringar etter 2010 har frigjort betydeleg mindre momskompensasjon frå investeringar til driftsføremål. Investeringsdelen av momskompensasjonen er for 2012 rekna til kr. 3,7 mill. Av dette må kr. 2,2 mill. ( 60 prosent ) inngå i finansieringa av investeringar. 3
Det er budsjettert med kr. 1,0 mill. i netto driftsoverskot. Dette er planlagt nytta til inndekning av tidlegare meirforbruk med det same beløpet. Kommunen sitt akkumulerte rekneskapsunderskot ved utgangen av 2011 er i utgangspunktet om lag kr. 12,7 mill. Dette kjem fram slik : Akkumulert rekneskapsunderskot pr. 31.12.2010 ; - kr. 7,7 mill. Korrigering utbytte BKK 2010 ; - kr. 3,8 mill. Korrigering utbytte BKK 2011 ; - kr. 3,8 mill. Pårekna overskot for 2011 utanom korrigering utbytte BKK, om lag + kr. 2,6 mill. = - kr. 12,7 mill. Det akkumulerte underskotet kan bli justert i høve til dette, jf. eige brev frå Fylkesmannen om utbytte frå BKK i driftsrekneskapen for 2011. Kommunen har vedteke ei inndekning av tidlegare underskot i budsjettet for 2012 med kr. 1,0 mill. Fylkesmannen kan ikkje akseptera ei så låg inndekning i budsjettet i høve til storleiken på det akkumulerte underskotet. Budsjettert inndekning av tidlegare underskot må bli auka frå kr. 1,0 mill. til minst kr. 3,0 mill. Ei inndekning i år på kr. 3,0 mill. er eit minstekrav. Dersom kommunen t.d. får høgare frie inntekter enn det som ligg i revidert budsjett, må det vere ei målsetjing å nytta meirinntektene til å auka underskotsinndekninga i år. Det gjenståande underskotet etter 2012 må bli dekka inn i 2013 og 2014, med minst halvdelen i 2013. Vi må ta atterhald om at Kommunaldepartementet vil godkjenna denne inndekningsplanen. Kommunen må søkje Kommunaldepartementet om å få godkjent ny inndekningsplan for det akkumulerte underskotet. Investering, lånegjeld og kapitalutgifter I 2012 er det planlagt brutto investeringar for til saman kr. 26,1 mill. Dette er investeringar i vassverk og avløp med kr. 6,7 mill. og andre investeringar med kr. 19,3 mill. Investeringane er i hovudsak planlagt finansierte med bruk av lån. Finansiering utanom lån er tilskot frå Husbanken og momskompensasjon. Vi har rekna ordinær langsiktig gjeld pr. 31.12.2010 pr. innbyggjar for kommunane i fylket utanom Bergen til om lag kr. 53.505,-. I dette talet er ikkje pensjonsforplikting medrekna. Det tilsvarande talet for kommunen er kr. 52.216,-. Det generelle gjeldsnivået for kommunane i landet har auka vesentleg dei seinaste åra, og nivået må bli vurdert som høgt. Kommunane samla i fylket utanom Bergen har no eit gjeldsnivå som ligg om lag åtte prosent høgare enn landsgjennomsnittet ( utanom Oslo ). Kommunen si brutto lånegjeld 01. januar 2012 var om lag kr. 408,1 mill., eller om lag kr. 58.250,- pr. innbyggjar. Netto lånegjeld var til same tid om lag kr. 361,8 mill. 4
Det er lagt opp til følgjande lån i investeringsbudsjettet for 2012 : a) lån kr. 10.580.000,- i samband med utvidinga av Vestbygd skule. Fylkesmannen godkjente dette låneopptaket i brev av 10. august 2011 til kommunen. b) lån kr. 6.750.000,- til investeringar i vassverk og avlaup. Fylkesmannen godkjenner dette som ei øvste låneramme til føremålet i 2012. Det er eit vilkår at investeringane er fullt ut sjølvfinansierande med avgifter. c) startlån i Husbanken kr. 12,0 mill. Kommunen må søkje særskilt om eiga godkjenning av startlån seinare i år, når det reelle behovet for utlån frå kommunen er kjent. d) i investeringsbudsjettet inngår lån til andre investeringar med kr. 6.117.000,-. Fylkesmannen vil førebels ikkje godkjenna noko av dette lånet eller eventuelle andre lån. Kommunestyret må først vedta eit realistisk budsjett i balanse og med vesentleg høgare underskotsinndekning enn i vedteke budsjett før fylkesmannen vil kunne godkjenna andre låneopptak. Dette kravet gjeld likevel ikkje Startlån i Husbanken til vidare utlån. Oppsummering Det er sannsynleg at dei frie inntektene er budsjettert for høgt. Dette har samanheng med både svak skatteutvikling i kommunen i 2011 og for høgt budsjettert skjønstilskot. Det er innarbeidd for låg inndekning i budsjettet av tidlegare underskot. Det er nødvendig å auka inndekninga av underskot frå kr. 1,0 mill. til minst kr. 3,0 mill. i år. Fylkesmannen vil først vurdera lånegodkjenning for andre investeringar i år ( investeringslån som ikkje er godkjent i dette brevet ) etter at kommunen har gjennomført budsjettrevisjon. Fylkesmannen vil inntil vidare i økonomiplanperioden i hovudsak berre godkjenna lån som er sjølvfinansierande. Andre lån vil berre kunne bli godkjent i eit lite omfang. Fylkesmannen vil først opna for meir låneopptak når kommunen kan syne til at den gjennomfører reell underskotsinndekning på eit tilfredsstillande høgt nivå. Fylkesmannen legg til grunn at gjenståande underskot blir dekka inn seinast i 2014, med atterhald om Kommunaldepartementet si godkjenning av planen. Med helsing Lars Sponheim Rune Fjeld ass. fylkesmann 5
Gjenpart : Nordhordland revisjonsdistrikt, Postboks 16, 5902 Isdalstø Sekretariatsleiar for kontrollutval, Postboks 16, 5902 Isdalstø Brevet er godkjent elektronisk og har derfor inga underskrift. 6