Fylkesmannen har motteke særutskrift av kommunestyresak om budsjett for 2015 og økonomiplan , vedteke i kommunestyremøte 16. desember 2014.

Størrelse: px

Begynne med side:

Download "Fylkesmannen har motteke særutskrift av kommunestyresak om budsjett for 2015 og økonomiplan , vedteke i kommunestyremøte 16. desember 2014."

Hans Hagen
7 år siden
Visninger:

1 Sakshandsamar, innvalstelefon Edvard Høgestøl, Vår dato Dykkar dato Vår referanse 2015/ Dykkar referanse 14/2906 Os kommune Postboks Os Os kommune - budsjett 2015 og økonomiplan Fylkesmannen har motteke særutskrift av kommunestyresak om budsjett for 2015 og økonomiplan , vedteke i kommunestyremøte 16. desember Kommunen er ikkje under statleg kontroll og godkjenning etter kommunelova 60. Etter 15 i forskrifter om årsbudsjettet skal årsbudsjettet, slik det er vedteke av kommunestyret, liggja føre som eige dokument innan 15. januar. Økonomiske oversyn må vera utarbeidd innan 1. mars i budsjettåret. Etter kommunelova 45 tredje punkt skal innstillinga til årsbudsjett ha vore lagt ut til offentleg gjennomsyn i minst 14 dagar før handsaming i kommunestyret. Det er lagt opp til reduksjon i skatteøyret for kommunane frå 11,4 prosent i 2014 til 11,35 prosent i Frie inntekter Kommunen har budsjettert med kr 480,1 mill i skatt på eige og inntekt for I 2014 var det ein samla skatteauke for kommunane i landet på 1,9 prosent. Det er no rekna med ein skatteauke for kommunane frå 2014 til 2015 med 5,6 prosent. Kommunen sitt skattenivå i 2014 var 94,4 prosent av landsgjennomsnittet. I rammeoverføring til kommunane er det symmetrisk inntektsutjamning. Kommunar med skattenivå over landsgjennomsnittet får eit trekk i 2015 tilsvarande 60 prosent av differansen mellom eige skattenivå og landsgjennomsnittet. Dette trekket finansierer kommunar med skattenivå under landsgjennomsnittet med 60 prosent av differansen. Er skattenivået under 90 prosent av landsgjennomsnittet, får kommunen i tillegg ein kompensasjon på 35 prosent for differansen opp mot 90 prosent. Kommunen sine frie inntekter består av ordinær skatt og statleg rammeoverføring, medrekna inntektsutjamning. Sum frie inntekter er budsjettert til kr 922,18 mill. Statens hus Kaigaten 9, 5020 Bergen Telefon: Telefaks: Fylkesmannen i Hordaland Postboks 7310, 5020 Bergen Org.nr: E-post: postmottak@fmho.no Internett:

2 Inntektsprognosen for 2015 er no oppdatert med endelege innbyggjartal pr og innkomen skatt i Grunnlaget for inntektsutjamninga vil vere innbyggjartal pr For innbyggjartilskot og utgiftsutjamninga med aldersfordeling er grunnlaget innbyggjartal pr Anslaget på frie inntekter i budsjettet ligg under tilsvarande i prognosen, men i prosent av frie inntekter er differansen liten. Eigedomsskatt Kommunen har ikkje eigedomsskatt. Løns- og prisauke Prisindikatoren for kommunesektoren for 2015 er i vedteke statsbudsjett 3,0 prosent. Prisindikatoren består av pårekna lønsvekst 3,3 prosent og pårekna prisvekst på varer og tenester med 2,5 prosent. Avdrag I økonomireglane er det gitt minimumskrav for storleiken på årlege avdrag. Etter kommunelova 50 sjuande ledd kan attståande løpetid for kommunen si samla gjeldsbyrde ikkje overstiga den vegde levetida for kommunen sine anleggsmidlar ved det siste årsskiftet. Kommunelova set eit minstekrav til totale låneavdrag for kommunen. Ein hovudregel vil vere at årlege låneavdrag som eit minimum må utgjere om lag 3 ½ - 4 prosent av lånegjelda (når formidlingslån og avdrag på slike lån ikkje er rekna med). Fylkesmannen tilrår kommunane at dei ordinære avdraga minst er på dette nivået. Det er budsjettert med kr 47,82 mill i ordinære avdrag (utanom avdrag på formidlingslån). Avdraga er låge i høve til hovudregelen (3,5 4 prosent av ordinær gjeld), men kor låge/kor mykje under avheng av del av formidlingslån og endeleg låneopptak i I alle høve må kommunelovas krav, jf 50 sjuande ledd, oppfyllast. Kommunen vert uansett tilråda å ikkje legge seg ned mot minimumsavdrag, da det aukar gjeldskostnadane på sikt. Kommunen ligg alt på gjeldstoppen i fylket, særleg om ein ser på gjeld over brutto driftsinntekter. Driftsresultat Kommunelova 46 punkt 6 legg til grunn at det blir budsjettert med eit driftsresultat som minst er tilstrekkeleg til å dekka renter, ordinære avdrag og nødvendige avsetjingar (inkl. inndekning av underskot). Paragraf 3 i forskriftene om årsrekneskapen presiserer nærare det drifts- og investeringsrekneskapen skal omfatta. Som hovudregel må til dømes ei inntekt og innbetaling som ikkje er ordinær bli ført i investeringsrekneskapen. Netto driftsresultat i budsjettet er kr 15,- mill. Kommunane er i tidlegare år tilrådde å ha eit netto driftsoverskot på minst tre prosent av brutto driftsinntekter, basert på prinsippet om formuebevaring. 2

3 Frå og med 2014 blir momskompensasjonen ført direkte i investeringsrekneskapen (og utanom driftsrekneskapen). Det får negativ effekt på netto driftsresultat. TBU (Teknisk berekningsutval for kommunal økonomi) har derfor redusert tilrådinga til 1 ¾ prosent for kommunane generelt. Tilrådinga er no knytt til kommunekonsern, og ikkje som tidlegare til kommunekasse. Nivået på 1 ¾ prosent for netto driftsoverskot er eit tilrådd minstenivå frå utvalet. Fylkesmannen ser det som føremålstenleg at kommunane har eit høgare netto driftsoverskot enn 1 ¾ prosent av driftsinntektene for å ha buffer til å møte økonomiske utfordringar og til framtidige investeringar. Kommunen sitt netto driftsresultat i perioden har fluktuert, og vore påverka av korleis dei finansielle plasseringane har kasta av seg, typisk gjeld det stort driftsunderskot i 2008 og eit noko mindre i I andre år har kommunen lege over (gamal) tilråding til netto driftsresultat/overskot. Kommunen skriv i framlegget sitt at målet om å bringe drifta i balanse, utan bruk at forventa avkastning frå finansporteføljen eller eigedomsskatt, er nådd. Budsjettert resultat for 2015 (kommunekasse) ligg under anbefalinga, også den nye på 1,75 prosent, men her skal ein ha med seg at kommunen budsjetterer utan avkastning/tap frå finansplasseringar. Investering, lånegjeld og kapitalutgifter I 2015 er det lagt opp til investeringar på kr 267,4 mill i anleggsmidlar, samt kr 1,85 mill i kapitalinnskot KLP. Det som er spesielt frå 2015, og som dreg opp investeringane ytterlegare, er trongen til utbetring av VAR-sektoren. Heile kr 106,- mill går til gebyr-/avgiftsfinansierte prosjekt i Her finn ein også det største einskildprosjektet OHARA som er eit sentralreinseanlegg. Anlegget ligg inne med kr 70,- mill i investeringar i 2015, deretter årleg kr 75,- mill i 2016 og 2017 og kr 40,- mill i Andre VAR prosjekt (sekkepostar) ligg inne med kr 36,- mill i 2015 (og 2016), likt på vass- og avlausprosjekt. Desse aukar til kr 50,- mill i 2017 og 2018, og er også representert med kr 45,- mill i året dei to første åra etter økonomiplanperioden. Av ordinære investeringar i 2015 er dei største Luranetunet omsorgssenter, kr 30,- mill (kr 60,- mill i 2016 og kr 30,- mill i 2017). Etter økonomiplanperioden sin slutt (2020) skal det investerast nye kr 50,- i byggetrinn II for Luranetunet omsorgssenter. I 2015 vert det sluttføring av Lysekloster skule, kr 30,- mill. Det vert investert kr 20,- mill i friidrettsanlegg Kuventræ (her held investeringane fram med kr 30,- mill i 2016 og kr 15,- mill i 2017). Desse, og mange mindre investeringar, dreg dei ordinære investeringane opp mot kr 163,25 mill. 3

4 Investeringane vert finansiert med lån, kr 198,24 mill, kr 23,56 mill i mva-kompensasjon, kr 21,- mill i tilskot/refusjon, kr 12,- mill frå fond, kr 7,45 mill frå driftsrekneskapen og kr 7,- mill frå sal av eigedom. Kommunen skal også ta opp kr 30,- mill i lån til vidare utlån. Kommunen sine lån skal refinansierast i Det generelle gjeldsnivået for kommunane i landet har auka vesentleg. Nivået må bli vurdert som høgt. Det same gjeld Hordaland. Landsgjennomsnittet (kommunekasse - ikkje konsern) si lånegjeld ved utgangen av 2013 var kr ,- pr. innbyggjar. Kommunen si netto lånegjeld var samstundes kr ,- pr. innbyggjar, og låneopptak i 2014 og 2015 er betydeleg større enn avdraga. Gitt at kommunen ikkje er av dei mest inntektssterke, er kommunen sin ordinære gjeld over brutto driftsinntekter blant dei høgaste i fylket. Oppsummering Statsbudsjettet for 2015 var godt for kommunen. Med ein stipulert nominell vekst i frie inntekter på 8,5 % (målt frå anslag rekneskap 2014) kom kommunen 3,1 % betre ut enn fylket samla, og 3,4 % betre ut enn landet samla. Det kommer godt med, for kommunen er på botn i fylket kva gjeld frie inntekter pr innbyggjar. Legg vi til at det ikkje er eigedomsskatt eller konsesjonskraftinntekter å plusse på, tyder det på god økonomistyring i alle ledd når kommunen likevel har klart å balansere drifta, eksklusiv inntekter frå finansplasseringar, med så høge utgifter til renter og avdrag. Det tener også kommunen godt for framtida at ein har handtert premieavviket fortløpande år for år, og ikkje bygd opp pensjonsgjeld som må handterast seinare. Som i andre vekstkommunar får ein den situasjonen at ein må møte ein aukande ung befolkning, med trong til skule og barnehage, og samstundes får ei eldrebølge å handtere. I tillegg må generell befolkningsauke møtast med tilrettelegging for nye bustader og infrastruktur i form av veg og VAR. Om investeringar er aldri så naudsynte, er det likevel på sin plass å mane til varsemd om framtidige låneopptak. Førebelse tal syner at kommunekassa skuldar kr 1,4 mrd (langsiktig gjeld pensjonsforpliktingar), eller kr ,- pr innbyggjar pr 1. januar 2015, og kommunen er blant dei med mest gjeld i fylket. Gjeldsauken er også høg i åra som kjem. Låneopptaket er fire gonger større enn avdraga i 2015 og Å balansere drifta i framtida, med aukande finansutgifter, blir derfor ei utfordring sjølv med dagens rentenivå. Kommunen legg til grunn ein lang horisont på planlegginga. Investeringsbudsjettet strekk seg godt ut over økonomiplanperioden. Det gir dei folkevalde og befolkninga oversikt over kor kommunen er på veg økonomisk og tenestemessig. Budsjettdokumenta er som vanleg tydelege og informative. 4

5 Med helsing Lars Sponheim Rune Fjeld assisterande fylkesmann Brevet er godkjent elektronisk og har derfor inga underskrift. Kopi til: KPMG Postboks 4, Kristianborg 5822 BERGEN 5

Like dokumenter

Fylkesmannen har motteke særutskrift av kommunestyresak om budsjett for 2016 og økonomiplan, vedteke i kommunestyremøte 17.desember 2015.

Fylkesmannen har motteke særutskrift av kommunestyresak om budsjett for 2016 og økonomiplan, vedteke i kommunestyremøte 17.desember 2015. Sakshandsamar, innvalstelefon Håvard Rød, 5557 2143 Vår dato 09.03.2016 Dykkar dato 17.02.2016 Vår referanse 2016/2204 331.1 Dykkar referanse 16/1122 Askøy kommune, Postboks 323, 5323 KLEPPESTØ ASKØY KOMMUNE