Møteprotokoll. Breheimen nasjonalparkstyre

Møteprotokoll Breheimen nasjonalparkstyre Utvalg: Møtested: Grotli Høyfjellshotel Dato: 12.09.2013 Tidspunkt: 17:30 Følgende faste medlemmer møtte: Navn Funksjon Representerer Rolv Kristen Øygard Leder Bjarne Eiolf Holø Medlem Rannveig Brennhaug Medlem Følgende medlemmer hadde meldt forfall: Navn Funksjon Representerer Ivar Kvalen NESTL Mariann Isumhaugen MEDL Norunn Lunde Furnes MEDL Følgende varamedlemmer møtte: Navn Møtte for Representerer Per Kjøllesdal Norunn Lunde Furnes Merknader Vararepresentant Marit Aakre Tennø var innkalla, men ikkje møte. Vararepresentant Eivind Brenna var innkalla, men ikkje møte. Fra administrasjonen møtte: Navn Stilling Bjørn Dalen Nasjonalparkforvaltar Underskrift: Vi bekrefter med underskriftene våre at det som er ført på de sidene vi har signert i møteboka, er i samsvar med det som ble vedtatt på møtet. Rolv Kristen Øygard Rannveig Brennhaug Bjarne Eiolf Holø Per Atle Kjøllesdal

Utvalgssaksnr ST 50/13 Saksliste Innhold Lukket Arkivsaksnr Godkjenning av innkalling og sakliste - val av to medlemmar til å skrive under protokoll saman med styreleiar ST 51/13 Breheimen utviklingsfond 2013 - Utlysing av 3. søknadsrunde 2013 ST 52/13 ST 53/13 Tillatelse til uttak av ved til hytte ved Stilla i Breheimen nasjonalpark. Tillatelse til uttak av ved til hytte ved Stilla i Breheimen nasjonalpark. ST 54/13 Tillatelse til merking av eksisterande stig Sota - Mysubytta ST 55/13 Breheimen nasjonalpark - supplering av rådgjevande utvalg DS 29/13 Delegert sak - Breheimen nasjonalpark - Dispensasjon - Søknad om å drive organisert ridning - Fjelleventyret v/ Magne Håvard Forberg DS 30/13 Delegert sak - Tillatelse til bruk av båt med motor under fiske på Lundadalsvatnet fiskesesongen 2013. DS 31/13 Løyve til landing med helikopter ved Breisete - Vigdalen landskapsvernområde - 2013 RS RS RS RS Referatsaker Orientering om arbeidet med besøksforvaltning i norske nasjonalparker. Kart over flygerute med flokkdata- villreintelling 12 juli 2013 Breheimen nasjonalpark - utarbeiding av øvingsplan i tråd med reningsliner frå Miljøverndepartementet Forslag til informasjonstavle i Dumdalen - Nasjonale turistvegar 2003/4333 2013/5284 2013/4969 2013/4924 2013/4293 2013/5047 2013/4066 2013/4522 2013/4671 2013/5082 2013/4978 2013/4635 2013/5345

BREHEIMEN NASJONALPARKSTYRE Sak Arkivsaksnr: 2013/5284-0 Sakshandsamar: Eldrid Nedrelo Dato: 20.08.2013 Utval Utvalssak Møtedato Breheimen nasjonalparkstyre 51/13 12.09.2013 Breheimen utviklingsfond - Utlysing av 3. søknadsrunde 2013 Status I samband med etablering av verneområda i Breheimen i 2009, vart det vedteke å opprette eit lokalt utviklingsfond. Fondet skal nyttast til å stimulere til eit naturbasert reiseliv, og var opphavleg på 4 millionar kroner. Breheimen nasjonalparkstyre forvaltar midlane og lyste ut 2. søknadsrunde av Breheimen utviklingsfond hausten 2012. Per 20.08.2013 er følgjande status for fondet: Drift 2012 Utgifter: Annonsar 1892 Kurs 700 Prosjektløyvingar 2012 1029000 Adm.utgift fond 10000 Sum utgifter 1041592 Inntekter Rente fond 39464 Sum inntekter 39464 Underskot 1002128 Balanse Eiga 1.1.2012 3152000 Netto forbruk 2012 1002128 Eiga 31.12.2012 2149872 I den første søknadsrunden i 2011 vart det fatta vedtak om utbetaling på til saman kr. 960 000,- frå fondet til ulike prosjekt. Midlane for to av prosjekta som vart tildelt midlar i 2011 er enno ikkje utbetalt. Dette gjeld: Mellombels anlegg for Breheimsenteret, Breheimsenteret AS kr. 100 000,- Ny open hytte på Geisdalshalsane, Jostedal Bygdelag kr. 210 000,- I tillegg stilte nasjonalparkstyret seg positiv til søknad om midlar til eit forprosjekt for kulturlandskapssenter i Mørkridsdalen frå Bolstad og Heltne Sameige i 2011. Før

tildeling av midlar, har styret etterspurt framlegg til finansieringsplan for forprosjektet og ein framdriftsplan med oversikt over hovudprosjektet. I 2011 mottok sekretariatet totalt 25 søknader om midlar frå fondet, og i 2012 kom det inn totalt 29 søknader. Løyvingar frå fondet har gjort at mange lokale initiativ knytte til næringsutvikling og naturbasert reiseliv har late seg realisere dei 2 siste åra, og styret har tidlegare uttalt at dei ønskjer å lyse ut midlar frå fondet så lenge det er dekning for det. Forvaltar si innstilling Breheimen nasjonalparkstyre vedtek å lyse ut 3. søknadsrunde av Breheimen utviklingsfond hausten 2013. Saksprotokoll i Breheimen nasjonalparkstyre - 12.09.2013 Vedtak Breheimen nasjonalparkstyre vedtek at Breheimen utviklingsfond skal lysast ut innan 19.september 2013 i avisene Fjuken og Sogn Avis, samt på heimesidene til Breheimen nasjonalparkstyre. Tildelingsmøte skal haldast i månadskiftet november/desember 2013.

BREHEIMEN NASJONALPARKSTYRE Sak Arkivsaksnr: 2013/4969-0 Sakshandsamar: Bjørn Dalen Dato: 30.07.2013 Utval Utvalssak Møtedato Breheimen nasjonalparkstyre 52/13 12.09.2013 Tillatelse til uttak av ved til hytte ved Stilla i Breheimen nasjonalpark. Søknaden Søknad motteke pr. e-post frå 30.juli. 2013 frå Steinar Øygard. Det blir søkt om løyve til å hogge ved til hytta ved Stilla vest for Sota seter i Breheimen nasjonalpark. Hogsten er grunngjeven med behovet for ved til hytta. Breheimen nasjonalpark formål og forskrift Breheimen nasjonalpark ble oppretta 7. august 2009. Formålet med Breheimen nasjonalpark er å ta vare på eit stort, samanhengande og villmarksprega naturområde som inneheld særeigne, representative økosystem og landskap som er utan tyngre inngrep. I medhald til fredingsforskrifta 3 nr. 2.1 er all vegetasjon, med dette daude buskar og tre, freda mot all form for skade og øydelegging. Forvaltningsmyndet kan etter 3 pkt. 2.3 bokstav a, gje løyve til uttak av ved til hytter og setre i nasjonalparken i samsvar med retningslinjer fastsatt i forvaltningsplanen. I skissa til forvaltningsplan er det gjeve nærare føringar om hogst og tynning innanfor nasjonalparken. Hogsten skal ikkje endre landskapsbildet og stormsterke tre rundt hyttene skal stå. Særmerket og dekorative levande og daude tre som pregar landskapsbildet skal ikkje fjernast. Vurdering I det vidare arbeidet med forvaltningsplanen er det viktig at det blir gitt nærare retningsliner for blant anna uttak av ved. Den aktuelle hytta ligg ved Stilla, aust for Røykjeskålsvatnet innanfor Breheimen nasjonalpark. Det er totalt to hytter ved Røykjeskålsvatnet-Stilla. Skogen består av blandingsskog med furu og bjørk. I tillegg ei og anna selje. Under synfaring i området sumaren 2013 vart skogen vurdert saman med søkjar. Bestandet som hytta står i har stor variasjon i tettheit. Det er enkelte blaute parti langs elva med delvis myr. Det har tidlegar vore sett vilkår om at hogsten skal foregå innanfor ein radius på 100 meter frå hytta. Dette er lite relevant sidan det meste av bestanda langs elvebredden er glisne. Ungbjørk står i meir tette bestand i hellinga innover og opp frå elva. Desse kan med fordel tynnast. Men det må gjerast slik at dei

framleis framstår som slutta bestand d.v.s. at avstanden er større utan at det blir «hol»/snaue flater i bestandet. Det er også naturlig å rydde rundt hytta, framfor å måtte køyre ved inn til hytta. Under orkanen «Dagmar» bles det ned ei stor bjørk som sperra ein av stigane i området ved hytta. Under synfaringa i år med Steinar Øygard, vart han gjort merksam på at han kunne rydde bort den delen av treet som hadde sperra stigen, men måtte la den store stubben på ca. 2 meter stå att. I lia ved Røykjeskålsvatnet er det gamalskog/urskog med særlege verdiar knytt til furuskogen. Forvaltniningstyremakta vil derfor setja grense på uttaket av ved og avstanden frå hytta. Hytta ligg ikkje langt frå sumarvegen, slik at mengda med ved kan supplerast gjennom køyring på sumaren. Når det gjeld fleirårig løyve så er det gjort framlegg om slik ordning i forslaget til forvaltningsplan. Planen er enno ikkje godkjent og det blir derfor ikkje gjeve fleirårig løyve enda. Forvaltningsmynda har vurdert omsynet til verneverdiane i området særleg i forhold til verdifull vegetasjon og friluftsliv som er mest relevant i dette tilfellet, jf. verneforskrifta 2 og naturmangfaldlova 1,4og 5 samt 7, jr. 8-12. Verneplanen for Breheimen tek vare på omsyna i 1, 4 og 5 i naturmangfaldlova slik vi vurderer det. Dei miljørettslege prinsippa i naturmangfaldlova er vurdert slik: 8 kunnskapsgrunnlaget og 9 føre-var-prinsippet: Hogsten vil berre gå føre seg rundt hytta. Sidan det dreier seg berre om hogst av bjørk, omfanget av hogsten, samt metoden og dette vurdert opp mot verneverdiane, finn vi grunnlag for å gjeva løyve til uttak av ved. 10 økosystem-tilnærming og samla belastning: I delar av verneområda er attgroing eit problem. Det ligg ei grundig vurdering bak opninga av hogst ved hytter i dette området jf. verneforskrifta. Dersom hogst viser seg å kome i strid med verneformålet vil forvaltningsstyresmakta kunne leggje føringar for hogsten. Sekretariatet finn det derfor forsvarleg å gje kunne foreslå løyve til omsøkte hogst rundt hytta med nemnte gjevne vilkår. 11 kostnadene ved miljøsvekking skal lastast tiltakshavar: Vi vurderer det slik at dette ikkje er relevant i dette tilfellet. 12 miljøforsvarlege teknikkar og driftsmetodar: Det vert sett vilkår for å unngå snauhogst, og sørgje for at ein får ei mest mogleg jamn bestykning i hogstområdet etter uttak. Spesielle store tre skal få stå att. På bakgrunn av vurderinga over kan ikkje forvaltningsmynda sjå at tiltaket vil få særleg negative konsekvensar på verneformålet eller verneverdiane og vil med gjevne vilkår kunne gi løyve til vedhogst ved hytta. Forvaltar si innstilling Breheimen nasjonalparkstyre gjev Steinar Øygard løyve til plukkhogst og tynning av bjørk til ved på si hytte ved Stilla i Breheimen nasjonalpark. Tillatelsen blir gjeve med heimel i verneforskrift for Breheimen nasjonalpark, 3 pkt. 2.3 bokstav a. Løyvet er gjeve på følgjande vilkår: Det kan hoggast ved til hytta innover frå hytta. Det skal ikkje snauhoggast. Hogsten skal skje som plukkhogst og tynning i bjørkebestanda langs med det flate partiet langs elva 200 meter austover og 200 meter vestover, samt 100 meter oppover hellinga frå det flate partiet. Særmerkte, dekorative levande og daude tre som pregar landskapet skal ikkje hoggast. Løyvet gjeld hogst av bjørk. Omfanget av uttaket er inntil 10 småsekkar ved.

Løyvet gjeld for 2013. I tillegg til løyve frå Breheimen nasjonalparkstyre må det innhentast løyve frå grunneigar (Skjåk allmenning). Saksprotokoll i Breheimen nasjonalparkstyre - 12.09.2013 Vedtak Breheimen nasjonalparkstyre gjev Steinar Øygard løyve til plukkhogst og tynning av bjørk til ved på si hytte ved Stilla i Breheimen nasjonalpark. Tillatelsen blir gjeve med heimel i verneforskrift for Breheimen nasjonalpark, 3 pkt. 2.3 bokstav a. Løyvet er gjeve på følgjande vilkår: Det kan hoggast ved til hytta innover frå hytta. Det skal ikkje snauhoggast. Hogsten skal skje som plukkhogst og tynning i bjørkebestanda langs med det flate partiet langs elva 200 meter austover og 200 meter vestover, samt 100 meter oppover hellinga frå det flate partiet. Særmerkte, dekorative levande og daude tre som pregar landskapet skal ikkje hoggast. Løyvet gjeld hogst av bjørk. Omfanget av uttaket er inntil 10 småsekkar ved. Løyvet gjeld for 2013. I tillegg til løyve frå Breheimen nasjonalparkstyre må det innhentast løyve frå grunneigar (Skjåk allmenning).

BREHEIMEN NASJONALPARKSTYRE Sak Arkivsaksnr: 2013/4924-0 Sakshandsamar: Bjørn Dalen Dato: 30.07.2013 Utval Utvalssak Møtedato Breheimen nasjonalparkstyre 53/13 12.09.2013 Tillatelse til uttak av ved til hytte ved Stilla i Breheimen nasjonalpark. Søknaden Søknad motteke pr. e-post frå 22.juli. 2013 frå Guro Øygard. Det blir søkt om løyve til å hogge ved til hytta ved Stilla vest for Sota seter i Breheimen nasjonalpark. Hogsten er grunngjeven med behovet for ved til hytta. Søkaren oppgjev at ho er deleigar i hytta ned S.Øygard. Breheimen nasjonalpark formål og forskrift Breheimen nasjonalpark ble oppretta 7. august 2009. Formålet med Breheimen nasjonalpark er å ta vare på eit stort, samanhengande og villmarksprega naturområde som inneheld særeigne, representative økosystem og landskap som er utan tyngre inngrep. I medhald til fredingsforskrifta 3 nr. 2.1 er all vegetasjon, med dette daude buskar og tre, freda mot all form for skade og øydelegging. Forvaltningsmyndet kan etter 3 pkt. 2.3 bokstav a, gje løyve til uttak av ved til hytter og setre i nasjonalparken i samsvar med retningslinjer fastsatt i forvaltningsplanen. I skissa til forvaltningsplan er det gjeve nærare føringar om hogst og tynning innanfor nasjonalparken. Hogsten skal ikkje endre landskapsbildet og stormsterke tre rundt hyttene skal stå. Særmerket og dekorative levande og daude tre som pregar landskapsbildet skal ikkje fjernast. Vurdering I det vidare arbeidet med forvaltningsplanen er det viktig at det blir gitt nærare retningsliner for blant anna uttak av ved. Den aktuelle hytta ligg ved Stilla, aust for Røykjeskålsvatnet innanfor Breheimen nasjonalpark. Det er totalt to hytter ved Røykjeskålsvatnet-Stilla. Skogen består av blandingsskog med furu og bjørk. I tillegg ei og anna selje. Under synfaring i området sumaren 2013 vart skogen vurdert. Bestandet som hytta står i har stor variasjon i tettheit. Det er enkelte blaute parti langs elva med delvis myr. Det har tidlegar vore sett vilkår om at hogsten skal foregå innanfor ein radius på 100 meter frå hytta. Dette er lite relevant sidan det meste av bestanda langs elvebredden er glisne. Ungbjørk står i meir tette bestand i hellinga innover og

opp frå elva. Desse kan med fordel tynnast. Men det må gjerast slik at dei framleis framstår som slutta bestand d.v.s. at avstanden er større utan at det blir «hol»/snaue flater i bestandet. Det er også naturlig å rydde rundt hytta, framfor å måtte køyre ved inn til hytta. Under orkanen «Dagmar» bles det ned ei stor bjørk som sperra ein av stigane i området ved hytta. Under synfaringa i år med den andre eigaren av hytta, Steinar Øygard, vart han gjort merksam på at han kunne rydde bort den delen av treet som hadde sperra stigen, men måtte la den store stubben på ca. 2 meter stå. I lia ved Røykjeskålsvatnet er det gamalskog/urskog med særlege verdiar knytt til furuskogen. Forvaltniningstyremakta vil derfor setja grense på uttaket av ved og avstanden frå hytta. Hytta ligg ikkje langt frå sumarvegen, slik at mengda med ved kan supplerast gjennom køyring på sumaren. Når det gjeld fleirårig løyve så er det gjort framlegg om slik ordning i forslaget til forvaltningsplan. Planen er enno ikkje godkjent og det blir derfor ikkje gjeve fleirårig løyve enda. Forvaltningsmynda har vurdert omsynet til verneverdiane i området særleg i forhold til verdifull vegetasjon og friluftsliv som er mest relevant i dette tilfellet, jf. verneforskrifta 2 og naturmangfaldlova 1,4og 5 samt 7, jr. 8-12. Verneplanen for Breheimen tek vare på omsyna i 1, 4 og 5 i naturmangfaldlova slik vi vurderer det. Dei miljørettslege prinsippa i naturmangfaldlova er vurdert slik: 8 kunnskapsgrunnlaget og 9 føre-var-prinsippet: Hogsten vil berre gå føre seg rundt hytta. Sidan det dreier seg berre om hogst av bjørk, omfanget av hogsten, samt metoden og dette vurdert opp mot verneverdiane, finn vi grunnlag for å gjeva løyve til uttak av ved. 10 økosystem-tilnærming og samla belastning: I delar av verneområda er attgroing eit problem. Det ligg ei grundig vurdering bak opninga av hogst ved hytter i dette området jf. verneforskrifta. Dersom hogst viser seg å kome i strid med verneformålet vil forvaltningsstyresmakta kunne leggje føringar for hogsten. Sekretariatet finn det derfor forsvarleg å gje kunne foreslå løyve til omsøkte hogst rundt hytta med nemnte gjevne vilkår. 11 kostnadene ved miljøsvekking skal lastast tiltakshavar: Vi vurderer det slik at dette ikkje er relevant i dette tilfellet. 12 miljøforsvarlege teknikkar og driftsmetodar: Det vert sett vilkår for å unngå snauhogst, og sørgje for at ein får ei mest mogleg jamn bestykning i hogstområdet etter uttak. Spesielle store tre skal få stå att. På bakgrunn av vurderinga over kan ikkje forvaltningsmynda sjå at tiltaket vil få særleg negative konsekvensar på verneformålet eller verneverdiane og vil med gjevne vilkår kunne gi løyve til vedhogst ved hytta. Forvaltar si innstilling Breheimen nasjonalparkstyre gjev Guro Øygard løyve til plukkhogst og tynning av bjørk til ved på si hytte ved Stilla i Breheimen nasjonalpark. Tillatelsen blir gjeve med heimel i verneforskrift for Breheimen nasjonalpark, 3 pkt. 2.3 bokstav a. Løyvet er gjeve på følgjande vilkår: Det kan hoggast ved til hytta innover frå hytta. Det skal ikkje snauhoggast. Hogsten skal skje som plukkhogst og tynning i bjørkebestanda langs med det flate partiet langs elva 200 meter austover og 200 meter vestover, samt 100 meter oppover hellinga frå det flate partiet. Særmerkte, dekorative levande og daude tre som pregar landskapet skal ikkje hoggast. Løyvet gjeld hogst av bjørk.

Omfanget av uttaket er inntil 10 småsekkar ved. Løyvet gjeld for 2013. I tillegg til løyve frå Breheimen nasjonalparkstyre må det innhentast løyve frå grunneigar (Skjåk almenning). Saksprotokoll i Breheimen nasjonalparkstyre - 12.09.2013 Vedtak Breheimen nasjonalparkstyre gjev Guro Øygard løyve til plukkhogst og tynning av bjørk til ved på si hytte ved Stilla i Breheimen nasjonalpark. Tillatelsen blir gjeve med heimel i verneforskrift for Breheimen nasjonalpark, 3 pkt. 2.3 bokstav a. Løyvet er gjeve på følgjande vilkår: Det kan hoggast ved til hytta innover frå hytta. Det skal ikkje snauhoggast. Hogsten skal skje som plukkhogst og tynning i bjørkebestanda langs med det flate partiet langs elva 200 meter austover og 200 meter vestover, samt 100 meter oppover hellinga frå det flate partiet. Særmerkte, dekorative levande og daude tre som pregar landskapet skal ikkje hoggast. Løyvet gjeld hogst av bjørk. Omfanget av uttaket er inntil 10 småsekkar ved. Løyvet gjeld for 2013. I tillegg til løyve frå Breheimen nasjonalparkstyre må det innhentast løyve frå grunneigar (Skjåk allmenning).

BREHEIMEN NASJONALPARKSTYRE Sak Arkivsaksnr: 2013/4293-0 Sakshandsamar: Bjørn Dalen Dato: 30.07.2013 Utval Utvalssak Møtedato Breheimen nasjonalparkstyre 54/13 12.09.2013 Tillatelse til merking av eksisterande stig Sota - Mysubytta Dokument i saka: - Søknad dagsett 26.6.2013, frå Skjåk kommune. Søknaden vert vurdert i samsvar med: 1. Forskrift for Breheimen nasjonalpark, dagsett 7.august 2009. 2. Forskrift for Mysubytta landskapsvernområde dagsett 7. august 2009 3. Naturmangfaldlova, dagsett 19.juni 2009 nr.100. Søknaden Skjåk kommune søkjer om å få merke stig frå Sota Mysubytta langsmed Ostravassdraget. Stigen følgjer delvis den gamle kløvstigen som gjekk inn til Mysubytta og vidare til Jostedalen. Stigen vart for ca. 10 år sidan tilrettelagt som kulturstig av DNT med 15 tavler. Kulturstigen følgjer stigen langs vassdraget innover og bilvegen heimover at til Sota. Kommunen oppgjev at dei vil følgje DNT s merke håndbok og Håndbok i skilting og gradering utgjeve av Innovativ fjellturisme. Verneforskrift, verneformål og framlegg til forvaltningsplan Breheimen nasjonalpark vart oppretta 7. august 2009. Forvaltninga av nasjonalparken er lagt til Breheimen nasjonalparkstyre. Formålet med Breheimen nasjonalpark er å ta vare på et stort, sammenhengande og villmarksprega naturområde som inneheld særeigne, representative økosystem og landskap utan tyngre inngrep. Etter verneforskriftene for Breheimen nasjonalpark er mellom anna opparbeiding og merking av stigar forbode (verneforskriftene 3 pkt. 1.1), med unntak gjeve i pkt. 1.3. Forvaltningsstyresmakta kan (etter søknad) gje tillatelse til bl.a: - oppsetting av skilt og merking av nye stigar og skiløyper i samsvar med retningsliner fastsette i forvaltningsplan, jf. 5 ( 3 pkt. 1.3 bokstav d i verneforskrifta for Breheimen nasjonalpark). Formålet med Mysubytta landskapsvernområde er bl.a. å ta vare på eit natur- og kulturlandskap med økologisk verdi, kulturell verdi, opplevingsverdi og som eit identitetsskapande element. Det er og nedfelt at: Allmennheten skal ha moglegheit til å oppleve natur og landskap gjennom å utøve naturvenleg og enkelt friluftsliv, med liten grad av teknisk tilrettelegging. Etter

verneforskrifta for Mysubytta landskapsvernområde er mellom anna opparbeiding og merking av stigar forbode (verneforskrifta 3 pkt. 1.1). Forvaltningsmyndigheita kan likevel (etter søknad) gje tillatelse til rydding av nye stigar i samsvar med retningsliner fastsett i forvaltningsplanen ( 3 pkt. 2.3 bokstav b verneforskrifta for Mysubytta landskapsvernområde). Framlegg til forvaltningsplan Når det gjeld løyve for rydding og merking av stigar må dette vurderast av nasjonalparkstyret. Forvaltningsplanen er under arbeid og vil bli lagt ut på høyring slik at bl.a. brukargrupper kan kome med evt. merknader. Om rydding av stigar i naturreservatet heiter det i planen. Stigar og løyper Forskriftene gjer høve til å halde oppe og vedlikehalde det eksisterande stig- og løypenettet. I nasjonalparken og i landskapsvernområda kan det ryddast langs stigane dersom vegetasjon gjer det vanskeleg å ta seg fram, både merkte og ikkje merkte stigar, til dømes for tilkomst til hytter og for beitebruken. Det siste er særleg aktuelt i landskapsvernområda. Stigar og løyper kan elles bli lagt om eller ikkje bli merkt av omsyn til verneverdiar. Ny merking av stigar krev løyve etter søknad. Utgangspunktet er at eksisterande stigar og løyper i noverande standard stort sett er akseptable i høve til verneformålet (sjå nedanfor). Eksisterande stigar og løyper i nasjonalparken og landskapsvernområda kan vedlikehaldas utan særskild løyve frå forvaltningsstyresmakta. Omfanget av slikt vedlikehald må ikkje vere større enn tidlegare standard på stigen. Ved merking av skiløyper skal det nyttast kvist. Nærare retningslinjer er gjeve i underkapitlet Tilrettelegging nedanfor. Kart over det eksisterande stigog løypenetteter er vedlegg til forvaltningsplanen. Merking av stigar og løyper krev også løyve frå grunneigar. I naturreservatet er det naudsynt med løyve etter søknad for å merke, rydde og vedlikehalde stigar, løyper og gamle ferdsleårer Eit prinsipp som skal leggast til grunn er at det til vanleg er nok med ein merkt stig/skiløype mellom to punkt. Vurdering Det blir søkt om merking av stig frå Mysubyttvegen like vest for Sota og langs Ostra vassdraget innover etter DNT-kulturstigen fram Mysubytta seterstul. Denne stigen vart for ca. 10 år sidan tilrettelagt som kulturstig av DNT. Stigen har vore delvis varda men ikkje med farge. Delar av stigen følgjer den gamle kløvstigen til Mysubytta og Jostedalen, men i tillegg er det etablert ein stig til delvis nærare vassdraget. Meininga med betre merking er å få til ei stigtrase slik at det er klart kvar folk skal gå. Området stigen går gjennom er prega av gamal glissen furuskog med underbestand av bjørk. Mange av dei store furutrea velta i orkanen «Dagmar» i 2011. Desse pregar delar av landskapet og forsterkar villmarkspreget. Botnvegetasjonen er frodig med enkelte orkidar av flekkmarihand, men berggrunn og lausmasser er ikkje spesielt næringsrike og består for det meste av gneis. Området stigen går i ligg vel 800 m.o.h. Sørsida av vassdraget er meir urøyvd og ferdsla her er minimal, nesten fråverande. Båe sider av vassdraget har merker etter tømmerhogst som skjedde for 80 år sidan. Ein ser berre enkelte stubbar etter dette no. Det meste av stigen går i nasjonalparken, men med ein liten strekning i vest inne i Mysubytta landskapsvernområde før ein kjem til seterstulen. I utgangspunktet er merking av stigar forbode i nasjonalparken og landskapsvernområdet. Som det går fram av verneforskrifta og framlegg til forvaltningsplan kan eksisterande stigar vedlikehaldast og merkast. I dette tilfellet talar samlinga av fleire stigar til ein trase for at merking av ein stig bør gjennomførast. Det er og ein

fordel å samle ferdsla om den traseen som kulturstigen følgjer. Dette er eit fint tilbod for dei som ligg på Sota sæter. Det er viktig å halde ferdsla på denne sida av vassdraget. Kart over den aktuelle stigtraseen markert med grå strek med kvite prikkar over det som det blir søkt om å få merke. Søknaden er også vurderast etter prinsippa i naturmangfaldlova 8-12, jf. 7: 8: Kunnskapsgrunnlaget er godt. Det er undersøkt og kartlagt tilstrekkeleg med kunnskap om området for å kunne gje ei vurdering av det omsøkte tiltak. 9: Føre-var-prinsippet: I dette tilfelle meiner sekretariatet at bruk av føre-var-prinsippet ikkje er aktuelt. 10: Sekretariatet ser merking som er fordel sidan den samla belastninga på området vil bli meir konsentrert ved å merke ein stigtrase. 11: Kostnadene ved miljøskade skal lastast tiltakshavar, men dette er lite relevant ved dette tiltaket. 12: Miljøforsvarlige teknikkar og driftsmetodar: Det må ikkje merkast på fast steinar i terrenget. Tiltaket må vere reversibelt. Tiltaket er vurdert i forhold til verneverdiane i området. Sekretariatet meiner at merking i området er til fordel sidan det vil samle ferdsla om ein stig. Sekretariatet sitt framlegg til vedtak: Breheimen nasjonalparkstyre vedtek og løyve til merking av stigen frå Sota til Mysubytta. Bakgrunnen for tillatelsen er at stigen er godt etablert frå før og merking vil samle ferdsla betre etter ein trase. Vedtaket er gjort med heimel i verneforskrifta for Breheimen nasjonalpark, 3 pkt. 1.3 bokstav d og Mysubytta landskapsvernområde 3 pkt. 1.3 bokstav e. For vedtaket blir det sett følgjande vilkår: 1. Det kan merkast med maling men slik at merkinga er reversibel. D.v.s. at det ikkje blir merka på store jordfaste steinar. 2. Merkinga skal følgje DNT s merke håndbok og Nasjonalparkriket sin heilskapslege mal. 3. Forvaltningsmyndet kan krevje at skilt/merking blir flytta dersom det blir funne å ha ei uheldig plassering.

Saksprotokoll i Breheimen nasjonalparkstyre - 12.09.2013 Vedtak Breheimen nasjonalparkstyre vedtek og løyve til merking av stigen frå Sota til Mysubytta. Bakgrunnen for tillatelsen er at stigen er godt etablert frå før og merking vil samle ferdsla betre etter ein trase. Vedtaket er gjort med heimel i verneforskrifta for Breheimen nasjonalpark, 3 pkt. 1.3 bokstav d og Mysubytta landskapsvernområde 3 pkt. 1.3 bokstav e. For vedtaket blir det sett følgjande vilkår: 4. Det kan merkast med maling men slik at merkinga er reversibel. D.v.s. at det ikkje blir merka på store jordfaste steinar. 5. Merkinga skal følgje DNT s merke håndbok og Nasjonalparkriket sin heilskapslege mal. 6. Forvaltningsmyndet kan krevje at skilt/merking blir flytta dersom det blir funne å ha ei uheldig plassering.

BREHEIMEN NASJONALPARKSTYRE Sak Arkivsaksnr: 2013/5047-0 Sakshandsamar: Bjørn Dalen Dato: 06.08.2013 Utval Utvalssak Møtedato Breheimen nasjonalparkstyre 55/13 12.09.2013 Breheimen nasjonalpark - Supplering av rådgjevande utval. Dokument i saka: Kongeleg resolusjon om oppretting av Breheimen verneområde, dagsett 7.8.2009. Vedtekter for nasjonalparkstyret for Breheimen nasjonalpark og landskapsvernområda Strynefjellet, Mysubytta, Høydalen, Mørkridsdalen og Vigdalen samt Høyrokampen naturreservat i fylka Oppland og Sogn og Fjordane. Breheimen nasjonalparkstyre, sak 44/2011. Bakgrunn I kongeleg resolusjon om oppretting av Breheimen verneområde, dagsett 7.8.2009, heiter det m.a : For å sikre eit godt samarbeid mellom forvaltningsstyresmakta og andre partar som t.d. grunneigarar, villreinforvaltninga og organisasjonar m.m. bør det opprettast eit utval med representantar frå dei som blir mest påverka av vernet. I vedtektene for Breheimen nasjonalparkstyre heiter mellom anna: Punkt 9. Fagleg rådgjevande utval Styret skal oppnemne eit fagleg rådgjevande utval. Utvalet skal vere samansett av representantar for dei ulike interessene i området, som m.a. grunneigarar offentlege organ med interesser i området (som til dømes fjellstyre), næringsliv, friviljuge organisasjonar, m.a. naturog miljøorganisasjonar og liknande. Nasjonalparkstyret bør ha minst eit årleg dialogmøte med det fagleg rådgjevande utvalet. Med dette som bakgrunn vart sak om oppnemning av fagleg rådgjevande utval lagt fram for nasjonalparkstyret i møte tysdag 21.6.2011, sak 44/2011. Som grunnlag for vedtaket vart det lagt vekt på: Utvalet kan ikkje vere for stort for å fungere(15-20 repr.), men må samtidig avspegle brukarinteressene

Grunnlaget for representasjon: Grunneigarinteressene skal vera geografisk spreidd og kunne representere både eigar - og næringsinteressene Villreinutvalet og tamreinlaget vil kunne representere interesser knytt til rein Nasjonalparksentra vil kunne representere interesser knytt til naturverdiar, formidling og turisme Lokale turlag og Naturvernforbundet vil kunne representere friluftsinteressene og naturvernet Det vart gjort slik vedtak: Samansetjing av fageleg rådgjevande utval. Vedtak: - 1 grunneigarrepresentant frå kvar kommune 3 stk - 1 representant frå frå kvar av fjellstyra i Lom og Luster 2 stk - 1 representant frå Skjåk Almenning 1 stk - 1 representant frå Lom Tamreinlag 1 stk - 1 representant frå Villreinutvalet i Ottadalen 1 stk - 1 representant frå kvar av nasjonalparksentra 2 stk - 1 representant frå DNT Oslo og Omegn 1 stk - 1 representant frå frå lokale turlag/turforening 1 stk - 1 representant frå Norges Bondelag/Norsk bonde og småbrukarlag1 stk - 1 representant frå Naturvernforbundet 1 stk Til saman 14 stk Vurdering Styret kan vedta at samansetjing av fagleg rådgjevande utval vert endra seinare. Sidan saka var oppe til behandling i 2011 har det gått nærare vel 2 år. Det er ikkje teke kontakt med dei partane som vart valde, såleis har det heller ikkje vore noko møte i utvalet. Etter 2,5 år sidan fyrste nasjonalparkstyre var konstituert, og 4 år med forvaltning har ein meir erfaring med korleis forvaltninga av området fungerer. Ein ser kven det er størst behov for kontakt og dialog med. Dessutan er det behov for eit regelverk for det fagleg rådgjevande utvalet. Sekretariatet har derfor saman med styreleiar kome fram til at ein bør ta opp saka på nytt. I kongeleg resolusjon for oppretting av Breheimen nasjonalpark med til liggjande verneområde er det sagt følgjande om fagleg rådgjevande utval: Valde organ skal vere sentrale medspelarar i forvaltninga av verneområdet. Det er viktig at det er brei samansetjing og aktiv bruk av det rådgjevande utvalet. Det skal sikrast eit godt samarbeid mellom nasjonalparkstyret og partar med interesser i verneområda og som blir mest påverka av vernet. Utfordringar ved val av representantar til fagleg rådgjevande utval: 1. Det er aktuelle organ i 3 kommunar og 2 fylke + sentrale organ. Sekretariatet har laga ein oversikt over organ som i vidaste forstand kunne vere aktuelle i eit slikt utval. Lista vart på 72 organisasjonar og verksemder. 2. Talet på representantar vil vera avgjerande for korleis ein skal leggje opp og gjennomføre møte. Blir utvalet for stort blir det lett einvegskommunikasjon, og det kan vere vanskeleg å få til gode diskusjonar. Kanskje bør ein satse på supplere med eigne temamøte for utvalde grupper som ein del av opplegget. Kva slags funksjon skal styret ha (sak 44/2011)?

- Sikre at ulike interesser får høve til å uttrykkje sitt syn og drøfta dette med forvaltningsmyndigheita - Sikre eit godt samarbeid mellom nasjonalparkstyret og partar med interesser i verneområda og som blir mest påvirka av vernet. - Representere dei ulike interessene i verneområda i Breheimen - Ha minst eit møte i året. Målsetjinga er å dekke alle interesser og ha ei likevekt i utvalet, med tanke på representasjon (når det gjeld type interesser, men også geografisk fordeling). Ser ein på andre nasjonalparkstyre som har oppnemnt fagleg rådgivande utval så varierer talet på representantar frå 7 til 37. Dvs. at det blir stor skilnad på dei faglege rådgjevande utvala. Etter ei ny vurdering av utvalet legg ein fram følgjande forslag til samansetjing: Framlegg til supplering av Fagleg rådgjevande utval for Verneområda i Breheimen Organ Grunneigarorgan/forvaltningsorgan/beiteinteresser Repr. Ein grunneigar repr. frå Skjåk 1 (minus 2) Ein grunneigar repr. frå Luster 1 (minus 2) Ein grunneigar repr. frå Lom 1 (minus 2) Statsskog SF og fjellstyra i Lom og Luster 1 (pluss 1) Villrein- og tamreininteresser Ottadalen villreinutvalg 1 Lom tamreinlag 1 Informasjonsorgan Norsk Fjellmuseum 1 Breheimsenteret 1 Friluftsorganisasjonar DNT Oslo og omegn 1 Lokalt turlag turforeining 0 (minus 1) Ein representant frå alle bondelag og bonde- og småbrukarlag i 2 (pluss 1) kvart fylke Naturvernorgan Naturvernforbundet 1 SUM TOTAL 12 1- Valde i sak 44/2011 1- forslag til justering 2013 I den oppdaterte lista er det gjort følgjande endringar: Grunneigarrepresentasjonen er redusert slik at det no er berre 1 representant frå kvar kommune. Frå Skjåk kommune er det naturleg at Skjåk Almenning er representert med 54 % av arealet. Skjåk Almenning har sjølve gjeve utrykk for at dei treng 1 representant i fagleg rådgjevande utval og at dette bør vere ein frå administrasjonen. Skjåk Almenning må da også representere Lundadalen Heimraster. Frå Lom kommune er det 3 grunneigarar, Lom og Bøverdalen statsallmenning (allmenningsstyre/fjellstyre), Lomseggen Sameie og Uppigard Sulheim. Desse må velje ein representant. Frå Luster er det Luster austre statsallmenning (allmenningsstyre/fjellstyre), Jostedal statsallmenning (allmenningsstyre/fjellstyre) og fleire private grunneigarar organisert i grunneigarlag/ bygdelag. Både ut ifrå geografi og talet på grendalag/bygdalag er det ei utfordring å få god representasjon av grunneigarforvaltninga i Luster. Desse må velje 1 representant.

Lokale turlag er ikkje med i framlegget til supplering av rådgivande utval. Dei ulike lokallaga har varierande aktivitet innanfor verneområda, og det er vanskeleg å sjå for seg at 1 representant frå desse laga i 3 kommunar skal kunne representere dei andre 2 laga.. Nasjonalparkstyret har t.d. motteke søknad om å få leggje inn turar for organisert ferdsel i turprogram. Reiselivet er ei gruppe organisasjonar som ikkje er representert direkte. Ein reknar med at Nasjonalparksentra kan ta vare på deira interesser. Skulle det vere behov kan reiselivslaga kallast inn til eige møte. Kraftprodusentane som har aktivitet i Breheimen er Norsk Hydro, Statkraft og Glommens og Laagens Brukeeierforening. Dei har behov for motorferdsel i samband med snømåling og reparasjon av installasjonar. Sekretariatet har ein god dialog med dei. Her kan det eventuelt vere aktuelt med eigne møte, men det meste av sakene går på praktiske gjeremål i dei enkelte område. Kulturminneforvaltningane ved fylkeskommunane er ikkje representert. Det er nær kontakt mellom fylkeseininga og sekretariatet i saker som gjeld kulturminne, spesielle kulturmiljø og saker som gjeld restaurering av bygningar. Her kan det og vere aktuelt med eigne møte når det er behov. Aktivitetsselskapa er ei gruppe som kan vere utfordrande. Det er behov for kontakt med desse sidan dei brukar område aktivt i utøvinga av verksemda si. Størst belastning er det i Dumdalen. Aktivitetane er elles jakt, fiske, turopplegg, men kan og vere andre. Det er vanskeleg å dekke opp desse gjennom fagleg rådgjevande utval. Det har vore eit møte med desse arrangert av sekretariatet som galdt bruk av grottene? i Dumdalen. Møtet var vellukka og ein ser det som beste løysing også her å ha eigne møte etter behov. Forslag til føremål og retningsliner for fagleg rådgivande utval i Breheimen Føremål - Hovudmålet med utvalet er å sikre samhandling mellom forvaltningsmyndigheita og alle aktørane som representerer ulike brukarinteresser i verneområda. - Etablere samarbeid og rutinar som sikrar ei heilskapleg forvaltning og likebehandling i heile området? - Det fagleg rådgivande utvalet skal fungere som ei støttegruppe for nasjonalparkforvaltar/nasjonalparkstyret Retningsliner oppgåver og rutinar - Fagleg rådgivande utval skal sikre eit godt samarbeid mellom nasjonalparkstyret og partar med interesser i verneområda i Breheimen. Eit breitt utval av dei berørte interessene og særleg dei interessene som er mest påverka av vernet skal vere representert i utvalet. - Utvalet skal ikkje handsame einskildsaker, men kunne gi råd om overordna strategiar. - Utvalet skal bidra med lokal kunnskap og kome med innspel om, og drøfte saker knytt til forvaltning, bruk og utvikling av verneområda i Breheimen. (T.d. i saker som gjeld forvaltningsplan, skjøtselsplan, bestillingsdialog osv.) Samansetjing av utvalet Styret vel organa som skal vere representert i det fagleg rådgivande utvalet, jf. punkt 9 i vedtektene for Breheimen nasjonalparkstyre. Dei valde organa innstiller to kandidatar, ein av kvart kjønn. Breheimen nasjonalparkstyre vel representantar og vararepresentantar.

Praktiske forhold - Breheimen nasjonalparkstyre er vert for møta. - Det skal haldast minimum eit årleg møte, i god tid før bestillingsdialogen. Elles om heilt spesielle saker bør drøftast. - Møtet skal førehandsvarslast minst 1 månad før avvikling. - Innspel til dagsorden må sendast sekretariatet for Breheimen seinast tre veker før møtet. - I tillegg til valde representantar kan Administrativt kontaktutval, SNO. - Etter møteavvikling skal alle organ få tilsendt referat frå møtet, samt Administrativt kontaktutval, SNO, Fylkesmennene og Miljødirektoratet. - Breheimen nasjonalparkstyre dekker reiseutgifter for møterepresentantane i samsvar med satsane i staten, i tråd med brev frå Direktoratet for naturforvaltning (no Miljødirektoratet) datert 01.11.2012. Desse reglane er vedtekne av Breheimen nasjonalparkstyre i sak xx/2013. Forvaltar si innstilling: Breheimen nasjonalparkstyret vedtek å endre representasjonen til fagleg rådgjevande utval for Breheimen verneområde. Framlegg til supplering av Fagleg rådgjevande utval for Verneområda i Breheimen Organ Grunneigarorgan/forvaltningsorgan/beiteinteresser Repr. Ein grunneigar repr. frå Skjåk 1 (minus 2) Ein grunneigar repr. frå Luster 1 (minus 2) Ein grunneigar repr. frå Lom 1 (minus 2) Statsskog SF og fjellstyra i Lom og Luster 1 (pluss 1) Villrein- og tamreininteresser Ottadalen villreinutvalg 1 Lom tamreinlag 1 Informasjonsorgan Norsk Fjellmuseum 1 Breheimsenteret 1 Friluftsorganisasjonar DNT Oslo og omegn 1 Lokalt turlag turforeining 0 (minus 1) Ein representant frå alle bondelag og bonde- og 2 (pluss 1) småbrukarlag i kvart fylke Naturvernorgan Naturvernforbundet 1 SUM TOTAL 12 1- Valde i sak 44/2011 1- forslag til justering 2013 Dei enkelte organ og samanslutningar vel sjølve, eller seg imellom, representantar til utvalet. Styret kan vedta at samansetjing av fagleg rådgjevande utval vert endra seinare. Breheimen nasjonalparkstyre vedtek reglar for «Fagleg rådgjevande utval i Breheimen» som framlagt:

Føremål og retningsliner for Fagleg rådgivande utval i Breheimen Føremål - Hovudmålet med utvalet er å sikre samhandling mellom forvaltningsmyndigheita og alle aktørane som representerer ulike brukarinteresser i verneområda. - Etablere samarbeid og rutinar som sikrar ei heilskapleg forvaltning og likebehandling i heile området? - Det fagleg rådgivande utvalet skal fungere som ei støttegruppe for nasjonalparkforvaltar/nasjonalparkstyret Retningsliner oppgåver og rutinar - Fagleg rådgivande utval skal sikre eit godt samarbeid mellom nasjonalparkstyret og partar med interesser i verneområda i Breheimen. Eit breitt utval av dei berørte interessene og særleg dei interessene som er mest påverka av vernet skal vere representert i utvalet. - Utvalet skal ikkje handsame einskildsaker, men kunne gi råd om overordna strategiar. - Utvalet skal bidra med lokal kunnskap og kome med innspel om, og drøfte saker knytt til forvaltning, bruk og utvikling av verneområda i Breheimen. T.d. i saker som gjeld forvaltningsplan, skjøtselsplan, bestillingsdialog osv. Samansetjing av utvalet Styret vel organa som skal vere representert i det fagleg rådgivande utvalet, jf. punkt 9 i vedtektene for Breheimen nasjonalparkstyre. Dei valde organa innstiller to kandidatar, ein av kvart kjønn. Breheimen nasjonalparkstyre vel representantar og vararepresentantar. Praktiske forhold - Breheimen nasjonalparkstyre er vert for møta. - Det skal haldast minimum eit årleg møte, i god tid før bestillingsdialogen. Elles om heilt spesielle saker bør drøftast. - Møtet skal førehandsvarslast minst 1 månad før avvikling. - Innspel til dagsorden må sendast sekretariatet for Breheimen seinast tre veker før møtet. - I tillegg til valde representantar kan Administrativt kontaktutval, SNO. - Etter møteavvikling skal alle organ få tilsendt referat frå møtet, samt Administrativt kontaktutval, SNO, Fylkesmennene og Miljødirektoratet. - Breheimen nasjonalparkstyre dekker reiseutgifter for møterepresentantane i samsvar med satsane i staten, i tråd med brev frå Direktoratet for naturforvaltning (no Miljødirektoratet) datert 01.11.2012. Desse reglane er vedtekne av Breheimen nasjonalparkstyre i sak xx/2013. Saksprotokoll i Breheimen nasjonalparkstyre - 12.09.2013

Vedtak Breheimen nasjonalparkstyret vedtek å endre representasjonen til fagleg rådgjevande utval for Breheimen verneområde. Fagleg rådgjevande utval for Breheimen verneområde. Organ Grunneigarorgan/forvaltningsorgan/beiteinteresser Repr. Ein grunneigar repr. frå Skjåk 1 Ein grunneigar repr. frå Luster 1 Ein grunneigar repr. frå Lom 1 Statsskog SF og fjellstyra i Lom og Luster 1 Villrein- og tamreininteresser Ottadalen villreinutvalg 1 Lom tamreinlag 1 Informasjonsorgan Norsk Fjellmuseum 1 Breheimsenteret 1 Friluftsorganisasjonar DNT Oslo og omegn 1 Ein representant frå alle bondelag og bonde- og 2 småbrukarlag i kvart fylke Naturvernorgan Forum for natur og friluftsliv 1 SUM TOTAL 12 Dei enkelte organ og samanslutningar vel sjølve, eller seg imellom, representantar til utvalet. Styret kan vedta at samansetjing av fagleg rådgjevande utval vert endra seinare. Breheimen nasjonalparkstyre vedtek reglar for «Fagleg rådgjevande utval i Breheimen» som framlagt: Føremål og retningsliner for Fagleg rådgivande utval i Breheimen Føremål - Hovudmålet med utvalet er å sikre samhandling mellom forvaltningsmyndigheita og alle aktørane som representerer ulike brukarinteresser i verneområda. - Etablere samarbeid og rutinar som sikrar ei heilskapleg forvaltning og likebehandling i heile området? - Det fagleg rådgivande utvalet skal fungere som ei støttegruppe for nasjonalparkforvaltar/nasjonalparkstyret Retningsliner oppgåver og rutinar - Fagleg rådgivande utval skal sikre eit godt samarbeid mellom nasjonalparkstyret og partar med interesser i verneområda i Breheimen. Eit breitt utval av dei berørte interessene og særleg dei interessene som er mest påverka av vernet skal vere representert i utvalet. - Utvalet skal ikkje handsame einskildsaker, men kunne gi råd om overordna strategiar.

- Utvalet skal bidra med lokal kunnskap og kome med innspel om, og drøfte saker knytt til forvaltning, bruk og utvikling av verneområda i Breheimen. T.d. i saker som gjeld forvaltningsplan, skjøtselsplan, bestillingsdialog osv. Samansetjing av utvalet Styret vel organa som skal vere representert i det fagleg rådgivande utvalet, jf. punkt 9 i vedtektene for Breheimen nasjonalparkstyre. Dei valde organa innstiller to kandidatar, ein av kvart kjønn. Breheimen nasjonalparkstyre vel representantar og vararepresentantar. Praktiske forhold - Breheimen nasjonalparkstyre er vert for møta. - Det skal haldast minimum eit årleg møte, i god tid før bestillingsdialogen. Elles om heilt spesielle saker bør drøftast. - Møtet skal førehandsvarslast minst 1 månad før avvikling. - Innspel til dagsorden må sendast sekretariatet for Breheimen seinast tre veker før møtet. - I tillegg til valde representantar kan Administrativt kontaktutval, SNO. - Etter møteavvikling skal alle organ få tilsendt referat frå møtet, samt Administrativt kontaktutval, SNO, Fylkesmennene og Miljødirektoratet. - Breheimen nasjonalparkstyre dekker reiseutgifter for møterepresentantane i samsvar med satsane i staten, i tråd med brev frå Direktoratet for naturforvaltning (no Miljødirektoratet) datert 01.11.2012. Desse reglane er vedtekne av Breheimen nasjonalparkstyre i sak 55/2013.