Arbeids- og delegeringsreglement

Arbeids- og delegeringsreglement for Balestrand kommune Vedtak Balestrand kommunestyre 16.10.2014 sak 44/14 1

Innhald Del I - arbeidsreglement for folkevalde.. 3 1. Kommunestyret.. 3 1.1 Val og samansetjing. 3 1.2 Arbeidsområde.. 3 1.3 Saksgang.... 3 1.4 Møteinnkalling.. 3 1.5 Møteplikt forfall 4 1.6 Møte i kommunestyret. 4 2. Andre folkevalde organ. 9 2.1 Val og samansetjing.. 9 2.2 Møteinnkalling.... 10 2.3 Møteplikt forfall..10 2.4 Saksgang 10 2.5 Møte i formannskapet/utvalet 11 2.6 Møteleiing. 11 Del II - delegasjonsreglement... 13 1. Føremål, generelle reglar... 13 1.1 Prinsipp og utgangspunkt 13 1.2 Om delegering av mynde. 13 1.3 Budsjettsaker. 14 2. Kommunestyret - mynde og arbeidsområde. 15 3. Ordføraren.. 16 4. Formannskapet.. 17 5. Administrasjonsutvalet.. 19 6. Klagenemnda.. 20 7. Formannskapet sitt mynde innan oppvekst og omsorg.. 21 7.1 Formannskapet sitt mynde innan rammeområde 2 oppvekst og kultur 21 7.2 Formannskapet sitt mynde innan rammeområde 3 helse- og omsorg. 21 8. Klientutvalet... 22 8.1 Ansvarsområde og oppgåver 22 8.2 Delegasjon til klientutvalet 23 9. Formannskapet sitt mynde innan plan og utvikling. 24 9.1 Formannskapet sitt mynde innan plan og utvikling 24 10. Andre nemnder 27 Del III Delegering til rådmannen.. 28 11. Rådmannen. 28 12. Delegasjon til rådmannen.. 30 13. Delegasjon til administrasjonen etter særlov.. 38 2

Del I - arbeidsreglement for folkevalde 1. Kommunestyret 1.1 Val og samansetjing Kommunestyret har 17 medlemar med varamedlemar. Medlemane vert valde av dei innbyggjarane i kommunen som har røysterett etter reglar fastsett i lov, jf. kommunelova 7, nr 1. Valet gjeld for fire år. Dersom ein medlem trer endeleg ut eller får varig forfall, trer varamedlem frå vedkomande gruppe inn i medlemen sin stad i den nummerorden vedkomande er vald, jf. kommunelova 16, nr 2. Rådmannen har møte- og talerett i kommunestyret sine møte; jf. kommunelova 23, nr 3. Rådmannen kan la seg bistå av andre frå administrasjonen dersom ordføraren eller kommunestyret ikkje set seg mot det og kan la andre møte på sine vegner. 1.2 Arbeidsområde Kommunestyret sitt mynde og arbeidsområde er gjort greie for i kapittel 2 i delegasjonsreglementet. 1.3 Saksgang Saker som ein vil ha lagt fram for kommunestyret må vere komne inn til rådmannen innan ein frist som vert fastsett av formannskapet. Formannskapet kan fremje saker for kommunestyret fram til møtet er sett, så sant saka har kome på formannskapet si sakliste i samsvar med reglement for dette Formannskapet og utvala gjev tilråding til kommunestyret i samsvar med dette reglementet og vedteke delegasjonsreglement. Rådmannen har ansvaret for at sakene frå administrasjonen si side er forsvarleg utgreidd. Vidare har rådmannen ansvaret for at vedtaka vert sette i verk 1.4 Møteinnkalling Møte i kommunestyret vert halde etter ein møteplan som er vedteken av kommunestyret sjølv. Det vert elles halde møte i kommunestyret når ordføraren finn det naudsynt eller når minst 1/3 av medlemane krev det. Ordføraren set opp sakliste og kallar inn til møte i kommunestyret. Innkalling og sakliste skal kunngjerast på heimesida og vere tilgjengeleg elektronisk seinast 7 dagar før møtet. Varsel om når sakene er klare skal sendast til kommunestyrerepresentantane og 1. vararepresentantar for kvart av partia. 3

Saklista til møtet og andre dokument som er offentlege skal vere tilgjengelege for ålmenta og pressa på kommunen si heimeside seinast 7 dagar på førehand. Ikkje offentlege dokument skal leggjast i posthylla til medlemane minst 7 dagar på førehand. Medlemane skal varslast når dette er gjort. Ikkje offentlege dokument skal leverast til møteleiar for makulering når saka er ferdig handsama. 1.5 Møteplikt forfall Den som er vald som medlem av kommunestyret pliktar å delta i kommunestyret sine møte med mindre han/ho har lovleg forfall. Det skal gode grunnar til for at det kan vere tale om lovleg forfall (t.d. ferie, sjukdom, vektige velferdsgrunnar eller svært viktige gjeremål som ikkje kan utsetjast). Arbeidstakar har krav på fri frå arbeid i det omfanget dette er naudsynt på grunn av møteplikt i kommunale folkevalde organ. Kan ein kommunestyremedlem eller ein innkalla varamedlem ikkje møte på grunn av lovleg forfall, skal han/ho så snart som mogeleg gje melding om dette og om forfallsgrunnen til servicetorget på rådhuset. Servicetorget skal straks kalle inn varamedlem og samstundes melde ifrå til ordføraren om dette. 1.6 Møte i kommunestyret 1.6.1 Møteleiing Møta i kommunestyret vert leia av ordføraren, eller varaordføraren i ordføraren sitt fråvere. Har ordføraren eller varaordføraren forfall, vert det valt ein settevaraordførar ved fleirtalsval. Har begge forfall, vert det valt både setteordførar og settevaraordførar ved fleirtalsval. På den tida som er fastsett ropar ordføraren opp dei som er med i kommunestyret og dei varamedlemane som skal vere i staden for dei som ikkje møter. Er det lovlege minstetalet til stades og det ikkje er vektige merknader til innkallinga, seier ordføraren kommunestyret for vedtaksført og møtet for lovleg sett. Etter dette kan ingen av kommunestyremedlemane gå ut av salen utan å melde frå til ordføraren fyrst. Den som kjem til etter opprop skal melde seg til ordføraren før vedkomande tek sete. Må nokon på grunn av lovleg forfall gå frå møtet før det er slutt, skal han/ho straks seie ifrå til ordføraren. Er varamedlem til stades eller kan ein kalla inn varamedlem, skal varamedlemen koma i staden for den som må gå i frå. Dersom varamedlem lovleg har teke sete i møtet, og den som han/ho møter for eller ein varamedlem lenger oppe på varamedlemslista kjem til møtet, skal den fyrstnemnde vere med i møtet til kommunestyret er ferdig med den saka som var under handsaming. Ordføraren skal syte for god orden i møtesalen og elles i bygningen. Han/ho skal syte for at talarane ikkje vert stoppa eller uroa frå nokon kant. I fall dei som høyrer på skiplar førehavingane, anten ved å syna misliking eller på annan måte, kan ordføraren vise ut anten alle eller nokre tilhøyrarar. Det same gjeld når dei elles syner framferd som er i strid med god orden. Teikningar, tabellar eller liknande må ikkje vere oppsette eller setjast opp i salen når det er møte utan at ordføraren eller kommunestyret gjev samtykke. 1.6.2 Møteprinsippet Kommunestyret gjer sine vedtak i møte. Kommunestyret er vedtaksført når minst halvparten av medlemane er til stades og har avgjeve røyst i vedkomande sak. Når ei sak skal avgjerast av eit anna organ enn kommunestyret, kan leiaren for organet avgjere å ta saka opp til behandling ved fjernmøte eller ved skriftlig saksbehandling. Dette 4

kan likevel berre gjerast når det er påkravd å få avgjort saka før neste møte, og det anten ikkje er tid til å kalle saman til ekstraordinært møte eller saka ikkje er så viktig at dette må sjåast som nødvendig; jf. kommunelova 30.2. Kommunestyret handsamar sakene som er ført opp på saklista i den rekkefylgja dei står oppført. Kommunestyret kan gjere vedtak om ei anna rekkefylgje. Er ei sak teken opp til handsaming, kan møtet ikkje avsluttast før saka eller utsetjing av saka er avgjort ved røysting. Kommunestyret kan med vanleg fleirtal vedta å utsetje realitetshandsaminga av ei sak på den utsende saklista. Det kan også treffe vedtak i ei sak som ikkje er oppført på saklista dersom ikkje ordføraren eller 1/3 av dei møtande medlemane set seg i mot dette. Vidare kan kommunestyret med vanleg fleirtal vedta at ei sak skal setjast opp på saklista til eit seinare møte. 1.6.3 Opne eller lukka møte Møta i kommunestyret vert haldne for opne dører. Dersom kommunestyret handsamar ei personalsak, dokument unnateke frå offentleg innsyn, er bunden av lovsett teieplikt eller kommunestyret av andre grunnar har gjort vedtak om det etter kommunelova 31, skal møtet likevel haldast for lukka dører. Dersom møteleiaren eller kommunestyret krev det, skal debatten om lukking av eit møte haldast i lukka møte. Avstemminga skal skje i åpent møte. Dersom det vert gjort vedtak om at eit møte skal haldast for lukka dører, skal avgjersla førast i møteboka og heimelen for avgjersla skal kome fram. Det same gjeld for avgjersle om at ein medlem av organet er inhabilt. Når det er vedteke at ei sak skal verta handsama for stengde dører, har dei som sit i kommunestyret og dei kommunale tenestemenn som er til stades plikt til å teie om drøftingane og om vedtak som vert gjorde, så langt ikkje noko anna er vedteke. Denne plikta varar til noko anna vert fastsett eller til grunnane for vedtaket om stengde dører har falle bort. Er det andre til stades når ei slik sak er føre, skal ordføraren krevje teiingslovnad av dei. 1.6.4 Ugildskap Avgjersle om ugildskap blir treft av kommunestyret. Har ein medlem reist spørsmål om ugildskap, kan vedkomande innleiingsvis seia si eiga meining om dette, men elles ikkje delta i drøftinga eller røystinga om spørsmålet. Er varamedlem innkalla, skal vedkomande ta plass i staden for og delta i drøfting og røysting om ugildskapsspørsmålet. Medlemane har plikt til å vurdere sin eigen inhabilitet og i god tid seie ifrå til fellestenestene om tilhøve som kan gjere dei inhabile. Beskjed til fellestenestene skal skje i så god tid at det er mogleg å kalle inn varamedlem. 1.6.5 Møtebok Det skal førast møtebok over tingingane i kommunestyret. Rådmannen har ansvaret for sekretariatsfunksjonen for kommunestyret og føring og utsending av møtebøker. Ordføraren avgjer om nokon skal få utsegner innførde i møteboka. Kjem det motmæle mot avgjerda, skal kommunestyret avgjere spørsmålet. Etter møtet vert utskrift av møteboka lagt ut på heimesida neste dag. Medlemane pliktar sjølve å lese igjennom møteboka og kome med eventuelle merknader til denne. Eit eksemplar av utskrifta vert oppbevart ved 5

fellestenestene. Ordføraren peiker på påfølgjande kommunestyremøte ut to kommunestyremedlemar til å skrive under møteboka. 1.6.6 Ordskiftet Ordføraren skal lese opp det som saka er kalla i innkallinga. Ligg det føre tilråding i saka, skal han/ho lese tilrådinga og gje opplysning om meiningsskilnad hos dei som har gjeve tilrådinga og seie ifrå om dokument som har kome til etter at tilrådinga vart gjeve. Ordføraren greier ut om saka så langt han synest dette trengst. Ordføraren gjev så ordet fritt. Talarane får ordet i den rekkefylgje dei ber om det. Ber to eller fleire om ordet på same tid, fastset ordføraren rekkefylgja mellom dei. Før eller etter at ordskiftet har teke til i ei sak, kan kommunestyret vedta med 2/3 fleirtal kor mange minutt kvart innlegg skal vare. Med vanleg fleirtal kan det gjerast unnatak frå dette for leiarane av kvar av partigruppene i kommunestyret. Når kommunestyret meiner at saka er tilstrekkeleg drøfta, kan det gjere vedtak med 2/3 fleirtal om at ordskiftet skal vere slutt. Det er høve til replikk etter eit innlegg før den neste som står på talarlista får ordet. Den som ynskjer replikk, rekker to fingrar i veret medan talaren held sitt innlegg. Ein replikk skal vere svært kort og eit direkte tilsvar på talaren sitt innlegg. Ordføraren skal nøye sjå til at ein replikk ikkje vert eit eige innlegg. Kommunestyremedlemane skal når dei har ordet vende seg til ordføraren, ikkje til møtelyden eller andre einskildmedlemar. Dei skal halde seg nøye til saka eller til den delen av saka som ordskiftet gjeld og ordføraren skal sjå til at dette vert gjort. Det må ikkje seiast noko som er ei krenking mot møtelyden, mot nokon som ikkje er med i kommunestyret eller mot andre. Heller ikkje må nokon laga ståk eller uro som teikn på at ho likar eller ikkje likar noko. Bryt nokon ordensføresegnene i reglementet, skal ordføraren åtvare vedkomande to gonger om det trengst. Rettar vedkomande seg ikkje etter reglementet då heller, kan møtestyraren ta ordet frå han/henne eller la kommunestyret røyste over spørsmålet om utestenging frå resten av møtet. Ordføraren må ikkje stoppe nokon som har ordet utan når han må halde oppe dei føresegnene som er gjevne i reglementet, og når han vil rette mistydingar hos talaren. Vil ordføraren vere med i ordskiftet om saka med meir enn ei utgreiing i starten og det ikkje gjeld heilt korte innlegg, skal han gje frå seg møteleiinga til varaordføraren. Ein medlem som ynskjer ordet til dagsorden rekker ei hand i veret og seier til dagsorden. Denne medlemen får ordet utanom den oppsette talarlista. Til dagsorden kan ein medlem få ordet til å gjere framlegg om avgrensa taletid, ordskifteslutt, kome med innvendingar mot sakshandsamingsmåten eller gje opplysningar i samband med avviklinga av møtet. Den som får ordet til dagsorden får ei svært avgrensa taletid og får som regel ordet berre ein gong. Vedkomande medlem kan ikkje koma inn på realitetane i saka. Berre dei som er med i kommunestyret kan gjere framlegg. Framlegget skal leverast skriftleg til ordføraren. Eit framlegg kan gjevast munnleg når det går ut på at den saka som er føre skal utsetjast eller sendast til formannskapet eller til eit anna kommunalt organ. Eit skriftleg framlegg skal underskrivast av den som set det fram. Ordføraren skal lese opp framlegget. Framlegg til vedtak som er einskildvedtak etter forvaltningslova, skal innehalde grunngjeving. 6

1.6.7 Vedtak - røysting Vedtak vert gjort med vanleg fleirtal av dei røyster som er avgjevne, dersom ikkje anna fylgjer av kommunelova. Ved likt tal røyster vert møteleiar si røyst avgjerande. Når ordskiftet er slutt, seier ordføraren ifrå om at saka er teken opp til røysting. Frå då av og til røystinga er gjort, må det ikkje vere meir ordskifte om saka eller gjerast nye framlegg. Det er heller ikkje høve til å ta opp nokon annan sak i denne tida. Rett til å røyste har berre dei som er med i kommunestyret og som er i salen på den tid saka vert teken opp til røysting. Dei kan ikkje gå ut av salen før røystinga er slutt og har plikt til å røyste. Er saka oppdelt, eller skal det røystast over meir enn eitt framlegg, gjer ordføraren framlegg om rekkefylgja i røystingane. Vert det ordskifte om dette, skal ordføraren sjå til at talarane held seg nøye til røystingsspørsmålet. Før dei røyster endeleg i ei sak, kan kommunestyret halda prøverøystingar som ikkje er bindande. Er den tilrådinga eller det framlegget det skal røystast over delt opp i postar eller paragrafar, bør dei fyrst røyste førebels over kvar post eller paragraf, og så med eller utan prøverøysting her og røyste over heile framlegget. Ved handsaming av økonomiplan eller årsbudsjett røyster kommunestyret ved den endelege røystinga over heile framlegget til økonomiplan eller årsbudsjett. Er det sett fram alternative framlegg og ingen av desse får fleirtal ved fyrste gongs røysting, skal ein deretter røyste alternativt over dei to framlegga som fekk flest røyster ved den fyrste røystinga. Røystinga skal gjerast på ein av desse måtane: a) At ordføraren ber om at dei som er i mot eit framlegg (eller for eitt av framlegga ved alternativ røysting), gjev røysteteikn ved å reise seg medan dei andre held seg i ro. Når ordføraren eller ein annan i møtelyden krev det, skal det haldast motrøysting såleis at dei som er for framlegget, reiser seg eller rekker opp handa. b) Med setlar utan underskrift. Ordføraren nemner opp to av dei som er med i kommunestyret til å telje opp røystene. Røystesetlane kan berre nyttast i slike høve dersom nokon av dei som skal røyste krev det. Ved skriftleg røysting er det høve til å røyste blankt. I visse høve kan ordføraren leggje opp til røysting ved stillteiande godkjenning, når ingen seier mot eit framlegg som møtestyraren set fram med spurnad om nokon har noko å seie i mot det. Val av leiar og nestleiar for folkevalde organ vert halde som fleirtalsval. Val av medlemar av nemnder vert halde som høvetalsval når minst ein medlem krev det og elles som fleirtalsval. Ved val og tilsetjingar kan kvar medlem krevje skriftleg røysting. Val og tilsetjingar vert elles handsama etter reglane i kommunelova 36 38. 1.6.8 Spørsmål og interpellasjonar Generelle reglar Kvar kommunestyremedlem kan setja fram førespurnader (spørsmål og interpellasjonar) til ordføraren i møtet, også om saker som ikkje står på saklista, jf. kommunelova 34, nr 2. Spørsmål og interpellasjonar skal meldast skriftleg til ordføraren minst 5 dagar før møtet. Skriftlege spørsmål og interpellasjonar innlevert innan fristen vert svart på av ordføraren før ein tek til på saklista. 7

Ein interpellasjon og det svaret som blir gjeve, skal delast ut til møtedeltakarane før møtet. Eit spørsmål vert svart på av ordføraren eller den han/ho peikar ut til å gje svar. Framlegg som vert gjort i høve spørsmål eller interpellasjonar kan kommunestyret ta opp til handsaming etter reglane i kapittel 1.6.2 om handsaming av saker som ikkje står på saklista. Spørsmål blir nytta når nokon ønskjer svar på eit enkelt og konkret forhold. Interpellasjon blir nytta når nokon ønskjer å ta opp prinsipielle problemstillingar. Normalt skal ein avvise krav om interpellasjon dersom spørsmålet alt har fått si avklaring i inneverande valperiode eller alt er sett opp på kommunestyret sii sakliste. Ordføraren tek i første omgang stilling til om ein førespurnad kan godtakast som interpellasjon. Viss ikkje, skal han/ho tilby vedkomande å nytte spørsmålsforma. Dersom den som ønskjer å fremje interpellasjon ikkje godtek ordføraren si avgjerd, tek formannskapet stilling til saka. Kommunestyremøtet kan med verknad for eit seinare møte likevel avgjere at førespurnaden skal godtakast som interpellasjon. I open spørjetime kan spørsmåla stillast munnleg. Det blir sett av ein halv time til spørjetime før ein tek til på saklista på kvart kommunestyremøte. Handsaming av interpellasjonar Den som set fram og svarar på interpellasjonen kan maksimalt nytte 5 minutt kvar på å fremje og svare på interpellasjonen. Etter ordføraren sitt svar kan interpellanten og ordføraren få ordet 2 gonger kvar. Deretter blir det opna for ordskifte om saka. Ordskiftet bør ikkje vare over ein halv time. Ordføraren har høve til å kome med ein sluttmerknad etter at ordskiftet er ferdig. Handsaming av spørsmål Ved handsaming av spørsmål kan den som spør og ordføraren/den som svarar på vegne av ordføraren få ordet 2 gonger kvar. Taletid til spørsmål er avgrensa til 2 minutt og oppfølgingsspørsmål til 1 minutt. Tid til å svare er avgrensa til høvesvis 3 og 2 minutt. Ingen andre skal ha ordet. Organisering av open spørjetime For å få klarlagt aktuelle spørsmål og for å skaffe fram faktisk kunnskap om konkrete saker som vedkjem grupper av innbyggjarane eller som har generell interesse for alle innbyggjarane, kan det stillast spørsmål til ordføraren utan nærmare førebuing. Spørjar kan bruke inntil 2 minutt på spørsmålet og 1 minutt på replikk. Ordførar/den som svarar på vegne av ordføraren kan bruke inntil 2 minutt på svaret og 1 minutt på svarreplikk. 1.6.9 Ny førehaving av saker Når ei sak er avgjort kan ho ikkje takast opp att til ny førehaving i same valbolken om det ikkje seinare er kome til nye opplysningar eller nye tilhøve som er vesentlege for saka. 8

2. Andre folkevalde organ Utanom kommunestyret gjeld dette reglementet for fylgjande folkevalde organ i Balestrand kommune: - formannskapet - administrasjonsutvalet - klagenemnda - klientutvalet - kontrollutvalet (sjå også eigne forskrifter) - Valstyre Formannskapet/utvalet vert nytta som felles nemning for dei ovannemnde folkevalde organa i dette reglementet. Ordføraren er leiar for møta i formannskapet og dei utvala som elles er personidentiske med formannskapet. For kontrollutvalet gjeld eigne forskrifter. Utover det som fylgjer av forskriftene skal dette reglementet nyttast så langt det passar. 2.1 Val og samansetjing 2.1.1 Formannskapet Kommunestyret vel formannskap på 5 medlemar med varamedlemar frå medlemane av kommunestyret. Formannskapet er òg vald til desse oppgåvene: 1) Valstyre Formannskapet har funksjon som valstyre etter 16 i vallova. Dersom reglane om kjønnsbalanse ikkje er oppfylt, vert valstyret supplert med medlemar slik at kravet til kjønnsbalanse blir tilfredsstilt. 2) Finansutval Formannskapet er finansutval. I perioden frå budsjetthandsaminga tek til og fram til formannskapet legg økonomiplanen på høyring har gruppeleiarar, med varaliste frå kommunevalet (kandidatkåring), frå parti som ikkje er representerte i formannskapet møte og forslagsrett i finansutvalet 3) Administrasjonsutval Formannskapet utgjer saman med 2 representantar frå dei tillitsvalde administrasjonsutvalet. 4) Klagenemnd Formannskapet er klagenemnd. Klagenemnda er kommunen sitt særskilte klageorgan i høve forvaltningslova 28 for einskildvedtak gjort av kommunalt forvaltningsorgan. 5) Klientutval Klientutvalet handsamar saker etter helsetenestelova, barnevernlova og sosialtenestelova saker vedrørande lån og tilskot frå Husbanken. 9

2.1.2 Utvala Kommunestyret vel utval på 5 medlemar med varamedlemar; jf. elles kommunelova 10 og 14. Kommunestyret vel kontrollutval på 3 medlemar med varamedlemar; jf. elles kommunelova 14 og 77. Minst ein av medlemane skal veljast blant kommunestyret sine medlemar. Formannskapet er også klientutval. Rådmannen har møte- og talerett i formannskapet/utvalet sine møte med unnatak av kontrollutvalet. Rådmannen kan la seg bistå av andre frå administrasjonen dersom ordføraren/leiaren eller formannskapet/utvalet ikkje set seg mot det og kan la andre møte på sine vegner. 2.2 Møteinnkalling Ordføraren/leiaren set opp sakliste og kallar inn til møte i formannskapet/utvalet. Møte i formannskapet/utvalet vert halde etter ein møteplan som er vedteken av kommunestyret. Det vert elles halde møte i formannskapet/utvalet når ordføraren/leiaren finn det naudsynt eller når minst 1/3 av medlemane krev det. Innkalling og sakliste skal kunngjerast på heimesida og vere tilgjengeleg elektronisk seinast 7 dagar før møtet. Varsel om når sakene er klare skal sendast til utvalsmedlemane og 1. vararepresentantar for kvart av partia. Saklista til møtet og andre dokument som er offentlege skal vere tilgjengelege for ålmenta og pressa på kommunen si heimeside seinast 7 dagar på førehand. Ikkje offentlege dokument skal leggjast i posthylla til medlemane minst 7 dagar på førehand. Medlemane skal varslast når dette er gjort. Ikkje offentlege dokument skal leverast til møteleiar for makulering når saka er ferdig handsama. 2.3 Møteplikt forfall Den som er vald som medlem av eit folkevald organ pliktar å delta i organet sine møte, med mindre han/ho har lovleg forfall. Det skal gode grunnar til for at det kan vere tale om lovleg forfall (t.d. ferie, sjukdom, vektige velferdsgrunnar eller svært viktige gjeremål som ikkje kan utsetjast). Arbeidstakar har krav på fri frå arbeid i det omfanget dette er naudsynt på grunn av møteplikt i kommunale folkevalde organ. Kan ein formannskaps-/utvalsmedlem eller ein innkalla varamedlem ikkje møte på grunn av lovleg forfall, skal han/ho gje melding om dette og om forfallsgrunnen til servicetorget på rådhuset. Servicetorget skal straks kalle inn varamedlem og samstundes melde ifrå til ordføraren/utvalsleiaren om dette Det same skal servicetorget gjere når det er reist spørsmål om ein medlem er ugild i ei sak. 2.4 Saksgang Formannskapet/utvalet gjev tilråding til kommunestyret i samsvar med dette reglementet og vedteke delegasjonsreglement. 10

Rådmannen har ansvaret for at sakene er forsvarleg utgreidd, og gjev tilråding i sakene til formannskapet/utvalet. Vidare har rådmannen ansvaret for at vedtaka vert sette i verk. 2.5 Møte i formannskapet/utvalet Dei nærare reglane for gjennomføring av møte i kommunestyret, jf. kap.1.6, skal gjelde også for formannskapet/utvalet dersom ikkje spesielle omsyn tilseier noko anna. 2.6 Møteleiing Møta i formannskapet/utvalet vert leia av ordføraren/utvalsleiaren, eller varaordføraren /nestleiaren i ordføraren/leiaren sitt fråvær. Har begge forfall, vert det valt ein særskilt møteleiar ved fleirtalsval. 2.6.1 Møteprinsippet Formannskapet/utvalet gjer sine vedtak i møte. Formannskapet/utvalet er vedtaksført når minst halvparten av medlemane er til stades og har avgjeve røyst i vedkomande sak. Det er ikkje krav om skriftlege framlegg i formannskapet/utvalet. Ordføraren/leiaren kan bestemme at saker skal handsamast ved fjernmøte eller ved skriftleg sakshandsaming. Dette kan likevel berre gjerast når det er naudsynt å få avgjort saka før neste møte, og det anten ikkje er tid til å kalle saman til ekstraordinært møte, eller saka ikkje må sjåast på som så viktig at det er naudsynt med ekstraordinært møte. Formannskapet/utvalet kan med vanleg fleirtal vedta å utsetja realitetshandsaminga av ei sak på den utsende saklista. Det kan og treffa vedtak i sak som ikkje er oppført på saklista dersom ikkje ordføraren/leiaren eller 1/3 av dei møtande medlemane set seg i mot dette. 2.6.2 Opne eller lukka møte Møta i formannskapet/utvalet vert haldne for opne dører. Dersom formannskapet/utvalet handsamar ei personalsak, dokument unnateke frå offentleg innsyn, er bunden av lovsett teieplikt eller organet sjølv eller kommunestyret av andre grunnar har gjort vedtak om det etter kommunelova 31, skal møtet likevel haldast for lukka dører. 2.6.3 Møtebok Det skal førast møtebok over tingingane i formannskapet/utvalet. Rådmannen har ansvaret for sekretariatsfunksjonen for formannskapet/utvalet og føring og utsending av møtebøker. Etter møtet vert utskrift av møteboka lagt ut på heimesida neste dag. Medlemane pliktar sjølve å lese igjennom møteboka og kome med eventuelle merknader til denne. Eit eksemplar av utskrifta vert oppbevart ved fellestenestene. Ordføraren/utvalsleiaren peiker på påfølgjande formannskaps-/utvalsmøte ut to medlemar til å skrive under møteboka. 2.6.4 Vedtak - røysting 11

Vedtak vert gjort med vanleg fleirtal av dei røyster som er avgjevne dersom ikkje anna fylgjer av kommunelova. Ved likt tal røyster vert ordførar/utvalsleiar si røyst avgjerande. Ved handsaming av økonomiplan eller årsbudsjett i formannskapet, røyster formannskapet ved den endelege røystinga over heile framlegget til økonomiplan eller årsbudsjett. Er det sett fram alternative framlegg og ingen av desse får fleirtal ved fyrste gongs røysting, skal ein deretter røyste alternativt over dei to framlegga som fekk flest røyster ved den fyrste røystinga. Ved val og tilsetjingar kan kvar medlem krevja skriftleg røysting. Val og tilsetjingar vert elles handsama etter reglane i kommunelova 36 38. 2.6.5 Spørsmål Ein kvar medlem av formannskapet/utvalet kan rette førespurnader til ordføraren/leiaren i møtet, også om saker som ikkje står på saklista. Spørsmål som ikkje er innmeldt skriftleg skal det meldast frå om under merknader til saklista fyrst i møtet. Desse spørsmåla vert det høve til å ta opp etter at dei sakene som står på saklista har vorte handsama. 12

Del II - delegeringsreglement 1 Føremål, generelle reglar Føremålet med dette delegasjonsreglementet er å leggje til rette for effektiv sakshandsaming ved å fordele vedtaksmynde til rett avgjerdsnivå, under omsyn til trongen for reell politisk styring, effektiv ressursutnytting og rettstryggleik. 1.1 Prinsipp og utgangspunkt Dette arbeids- og delegasjonsreglementet byggjer på vedteken organisering av Balestrand kommune og fylgjande prinsipp: - Formannskapet sine oppgåver er i fyrste rekke dei oppgåvene som er lagt til formannskapet etter kommunelova (økonomiplan/årsbudsjett, skattevedtak). I tillegg er formannskapet planutval, og vil herunder vera personidentisk med og fungere som det faste utvalet for plansaker etter plan- og bygningslova. Formannskapet er også klientutval. Formannskapet er personidentisk med særskilt klagenemnd etter forvaltningslova 28. Supplert med to representantar for dei tilsette utgjer formannskapsmedlemane også administrasjons-utvalet. Arbeids- og delegasjonsreglementet byggjer vidare på reglane i m.a. kommunelova, forvaltningsretten og ulike særlover. 1.2 Om delegering av mynde Alt delegert mynde skal verte utøvd innanfor retningsliner gjevne av overordna organ og innanfor budsjettet sine rammer og føresetnader. Delegerande organ kan trekke myndet tilbake eller sjølv fatte vedtak i einskildsaker sjølv om myndet til å ta slike avgjerder er delegert til andre. Delegerande organ har plikt til å føre kontroll og tilsyn med at myndet vert utøvd på ein forsvarleg måte og innanfor dei lover, reglar og retningsliner som gjeld. Kommunestyret legg til grunn at kontrollutvalet har til oppgåve å føre tilsyn med at kommunestyret sine vedtak vert fylgde. Som kommunen sin fremste tillitsvalde har ordføraren eit særskilt ansvar for å sjå til at delegert mynde vert gjennomført etter intensjonane i kommunestyret sine vedtak om delegering. 13

Den som får delegert mynde skal syte for at delegerande organ får informasjon om bruken av myndet. Eit organ som har fått delegert mynde kan leggje saka fram for avgjerd i overordna organ. Overordna organ har då vedtaksmynde, men avgjer sjølv om det vil ta saka opp til handsaming. 1.3 Budsjettsaker Ansvarsområda i budsjettet vert delt inn i fylgjande rammeområde: Rammeområde 1: Sentrale styringsorgan og fellesutgifter Omfattar ansvarsområde: 100 politiske organ og kontrollorgan 120 rådmann/fellestenester 190 tilleggsløyvingar 122 - næring Rammeområde 2: Oppvekst og kultur Omfattar ansvarsområde: Rammeområde 3: Helse- og omsorg Omfattar ansvarsområde: 200 oppvekst- og omsorgskontoret 210 Sagatun skule 211 Fjordtun oppvekstsenter 212 Nesse oppvekstsenter 220 Sagatun barnehage 230 PP-kontoret 250 kulturskulen 260 bibliotek 262 kultur 270 lege 271 helsestasjon 272 fysioterapeut 275-278 pleie- og omsorgstenestene 295 - barnevern 296 NAV Rammeområde 4: Plan og utvikling Omfattar ansvarsområde: 300 plan- og utviklingskontoret 320 jordbruk 330 skogbruk 350 teknisk drift forvaltning, drift og vedlikehald 360 byggesak 370 oppmåling 380 brannvern 390 vatn, avløp og renovasjon Rammeområde 5: Sentrale inntekter og utgifter Omfattar ansvarsområde: 798 momskomp. investeringar 799 avskrivingar 800 skatt, rammetilskot og finansiering 14

2 Kommunestyret - mynde og arbeidsområde Kommunestyret er det øvste kommunale organet. Kommunestyret gjer vedtak på vegner av kommunen så langt ikkje anna fylgjer av lov eller delegasjonsvedtak. Kommunestyret si hovudoppgåve er å trekke opp politiske hovudmålsetjingar og retningsliner for den politiske verksemda. Kommunestyret har det øvste tilsynet med den kommunale forvaltninga, og kan krevje ei kvar sak lagt fram for seg til orientering eller avgjerd. Kommunestyret kan omgjere vedtak gjort av andre folkevalde organ eller administrasjonen i same utstrekning som desse kunne omgjere vedtaket sjølve. Kommunestyret skal sjå til at dei kommunale rekneskapa vert reviderte på ein betryggande måte. Kommunestyret vel sjølv eit kontrollutval til å førestå det løpande tilsynet med den kommunale forvaltninga på sine vegner. I sakene nemnt nedanfor skal det alltid gjerast vedtak av kommunestyret, dersom ikkje anna er sagt i dette delegasjonsreglementet, i andre delegasjonsvedtak, eller i lov: - Organisering av den politiske verksemda og hovudstrukturen i den administrative verksemda. - Val av kommunale nemnder og fastsetjing av godtgjersle til dei folkevalde. - Arbeidsreglement for politiske organ, og delegasjon til andre politiske organ og til administrasjonen. - Alle overordna planar, herunder kommuneplan, kommunedelplanar, sektorplanar, reguleringsplanar og personalpolitiske planar. - Handlingsplan/økonomiplan og årsbudsjett. Kommunestyret fastset årsbudsjettet som netto ramme på budsjettansvarsnivå, og gjer elles dei vedtaka i samband med årsbudsjettet som fylgjer av budsjett- og rekneskapsforskriftene. - Fastsetjing av skattesatsar, kommunale avgifter, betalingsregulativ, leigeregulativ o. l. - Låneopptak. - Garantiar. - Investeringar. - Godkjenning av årsrekneskap. - Oppretting og nedleggjing av stillingar når dette er i strid med intensjonane i tidlegare kommunestyrevedtak. - Tilsetjing av rådmann. - Avtalar med økonomisk verknad utover eitt år. - Kjøp, sal, makeskifte eller pantsetjing av fast eigedom eller avkall på rettar i fast eigedom. - Oreigning uansett føremålet med oreigninga. - Vedtak og uttalar om kommunale vegar etter veglova 4-7. - Oppnemning av plan- og byggjenemnd i byggjesaker der kostnaden overstig kr 2 mill. - Kommunestyret er brannstyre og handsamar saker etter brannvernlova som ikkje er delegert til rådmannen. - Handsaming av klager over einskildvedtak gjort av administrasjonsutvalet og formannskapet. - Tildeling av lån og tilskot frå kommunalt kraftfond. - Uttale i saker av prinsipiell art. 15

3 Ordføraren 3.1 Delegasjon til ordføraren Ordføraren leiar møta i kommunestyret, formannskapet, administrasjonsutvalet, klagenemnda, klientutvalet og det faste utvalet for plansaker. Ordføraren er rettsleg representant for kommunen og skriv under på vegner av kommunen i alle tilfelle der myndet ikkje er delegert til andre. Ordføraren har møte- og talerett i alle kommunale organ, og kan la annan medlem av kommunestyret møte for seg. Ordføraren er kommunen sin representant i høve til grunneigar i saker vedrørande grunnkjøp. Ordføraren får vidare delegert slikt mynde: Tilvisingsmynde: Mynde til tilvising av utbetaling av løn, godtgjersle og refusjonar m.v. til rådmannen. Vedtak i hastesaker: Saker som etter dette reglementet skal avgjerast av formannskapet, kan avgjerast av ordføraren når det ikkje er tid til å leggje saka fram for formannskapet og saka ikkje er av prinsipiell art. Formannskapet skal straks ha melding om slike vedtak. 16

4 Formannskapet 4.1 Ansvarsområde og gjeremål Formannskapet handsamar desse sakene: - Overordna planar, herunder kommuneplan, kommunedelplanar, handlingsprogram/økonomiplan og årsbudsjett. - Saker elles etter etter plan- og bygningslova, herunder - reguleringsplanar - mellombels forbod mot deling og byggjearbeid i påvente av reguleringsplan - dispensasjon frå arealdelen i kommuneplanen - dispensasjon frå reguleringsplan - dispensasjon frå forbodet mot byggjing og frådeling i 100-metersbeltet langs sjøen - dispensasjon frå plikt til å utarbeide reguleringsplan - dispensasjon frå mellombels forbod mot deling og byggjearbeid. - Organisering av den politiske verksemda og hovudstrukturen i den administrative organiseringa. - Fastsetjing av godtgjersle til dei folkevalde. - Arbeidsreglement for politiske organ og delegasjon til andre politiske organ og til administrasjonen. - Fastsetjing av skattesatsar, kommunale avgifter, betalingsregulativ, leigeregulativ o. l. - Kjøp, sal, makeskifte eller pantsetjing av fast eigedom eller avkall på rettar i fast eigedom. - Oreigningssaker. - Uttale i saker av prinsipiell art, som ikkje vert handsama av eit utval. Formannskapet gjev tilråding til kommunestyret i desse sakene, dersom avgjerdsmynde ikkje er delegert til formannskapet. Formannskapet skal elles gje tilråding til kommunestyret i alle andre saker som ikkje etter dette reglementet eller eige vedtak i kommunestyret er lagt til eit av utvala. Formannskapet er administrasjonsutval og klagenemnd, og handsamar dei sakene som er nemnt for desse organa i dette reglementet. 4.2 Delegasjon til formannskapet 4.2.1 Budsjettsaker Formannskapet får fullmakt til å gjere endringar på budsjettansvarsnivå innanfor rammeområde 1-4, når desse ikkje er i strid med vesentlege intensjonar og føresetnader i budsjettet vedteke av kommunestyret. Formannskapet får innanfor same rammeområde mynde til å endre kapitalbudsjettet ved auka løyving til eit vedteke prosjekt ved overføring frå driftsbudsjettet eller mot at løyving til anna vedteke prosjekt vert redusert tilsvarande, men utan at den samla finansieringa vert endra. Formannskapet får mynde til å disponera fylgjande konto: 190.19019.14901 (avsette tilleggsløyvingar). 17

4.2.2 Plansaker I tilknyting til dei oppgåvene som er nemnt under 4.1 ovanfor har formannskapet det myndet som etter plan- og bygningslova kan delegerast frå kommunestyret og som ikkje er delegert til rådmannen. Formannskapet er kommunen sitt politiske fagutval i alle saker etter plan- og bygningslova, og skal handsame klager som underinstans i saker etter plan- og bygningslova der vedtaksmynde er delegert til rådmannen der rådmannen ikkje finn å kunne imøtekome klagen. 4.2.3 Andre saker Formannskapet får fullmakt til å gje uttale på vegner av kommunen når det ikkje er tid til å leggje saka fram for kommunestyret. 4.2.4 Hastesaker Formannskapet frå mynde til å treffe vedtak i saker som skulle ha vore avgjort av kommunestyret, når det er naudsynt at vedtak vert gjort så raskt at det ikkje er tid til å innkalle dette, jfr kommunelova 13. Kommunestyret skal så snart som mogeleg få melding om slike vedtak. 4.2.5 Delegasjonsrett Formannskapet kan innanfor rammene av eige ansvarsområde og mynde opprette komitéar for løysing av tidsbestemte oppgåver, og kan delegere til komitéane å fatte avgjerder knytt til deira oppdrag. Formannskapet kan delegere sitt mynde til rådmannen, der ikkje anna er bestemt i lov. Kommunestyret skal så snart som mogeleg ha melding om slik delegasjon som nemnt ovanfor. 18

5 Administrasjonsutvalet 5.1 Ansvarsområde og oppgåver Administrasjonsutvalet er kommunen sitt politiske organ i personal- og organisasjonssaker, og har som arbeidsområde dei oppgåvene som har tilknyting til kommunen sin arbeidsgjevarfunksjon. Utvalet har eit særleg ansvar for å ta initiativ innan dette området. Administrasjonsutvalet skal handsame saker som gjeld tilhøvet mellom dei tilsette og kommunen som arbeidsgjevar. Administrasjonsutvalet skal ta avgjerder i saker vedrørande tilsetjing, oppseiing, avskjed og tenestefri som ikkje er delegert til andre. Administrasjonsutvalet skal gje tilråding i alle slike saker der vedtak vert gjort av kommunestyret eller formannskapet. 5.2 Delegasjon til administrasjonsutvalet 5.2.1 Tilsetjingar Administrasjonsutvalet gjer tilsetjing i stillingar som kommunalsjefar og økonomisjef. 5.2.2 Tenestefri Administrasjonsutvalet får fullmakt til å gjere vedtak om permisjonar og tenestefri som ikkje er delegert til rådmannen. 5.2.3 Delegasjonsrett Administrasjonsutvalet kan innanfor rammene av eige ansvarsområde og mynde opprette komitéar for løysing av tidsbestemte oppgåver, og kan delegere til komitéane å fatte avgjerder knytt til deira oppdrag. Administrasjonsutvalet kan delegere sitt mynde til rådmannen, der ikkje anna er bestemt i lov. Kommunestyret skal så snart som mogeleg ha melding om slik delegasjon som nemnt ovanfor. 5.3 Saker der administrasjonsutvalet har uttalerett Administrasjonsutvalet skal handsame saker innanfor dei områda som er nemnt under 5.1. Administrasjonsutvalet har slik avgjerdsrett som fylgjer av delegasjonsreglane i pkt 5.2.1 5.2.3. I tillegg vert det presisert at administrasjonsutvalet har uttalerett i desse sakene: 19 - Oppretting av nye stillingar som skal avgjerast av kommunestyret. - Større organisasjonsendringar. - Tilsetjing i stillingar der kommunestyret har tilsetjingskompetanse. - Framlegg til større effektiviseringstiltak. - Innføring av ny teknologi og vesentleg omleggjing av tekniske hjelpemiddel. - Retningsliner for delegasjon av mynde i saker som gjeld tilhøvet mellom kommunen som arbeidsgjevar og dei tilsette.

6 Klagenemnda 6.1 Ansvarsområde og oppgåver Klagenemnda er kommunen sitt særskilte klageorgan i.h.t. forvaltningslova 28 for einskildvedtak gjort av kommunalt forvaltningsorgan. For einskildvedtak gjort av formannskapet, administrasjonsutvalet og det faste utvalet for plansaker, skal likevel kommunestyret vere klageinstans. 6.2 Delegasjon til klagenemnda Klagenemnda får fullmakt til å avgjere saker om klager etter forvaltningslova 28 over vedtak gjort av administrasjonen og andre folkevalde organ, utanom formannskapet, administrasjonsutvalet, det faste utvalet for plansaker og kommunestyret. 6.2.1 Delegasjonsrett Klagenemnda kan ikkje delegere sitt mynde til andre 20

7 Formannskapet sitt mynde innan oppvekst og omsorg 7.1 Formannskapet sitt mynde innan rammeområde 2- oppvekst og kultur Formannskapet handsamar saker i tilknyting til dei nedanfor nemnde fagområda, og har det myndet i høve til desse fagområda som er gjeve i dette reglementet: - grunnskulane - barnehagane - skulefritidsordninga - pedagogisk/psykologisk rådgjevingsteneste (PPT) - vaksenopplæring - kulturskule - idrettsskule - reiseliv - kulturtiltak - barne- og ungdomsarbeid - bibliotek - lokalhistorisk arkiv - tilskot til lag og organisasjonar (over kr. 5.000) - samfunnshus 7.2 Formannskapet sitt mynde innan rammeområde 3- helse- og omsorg Formannskapet handsamar saker i tilknyting til dei nedanfor nemnde fagområda, og har det myndet i høve til desse fagområda som er gjeve i dette reglementet: - legeteneste - fysioterapi - helsestasjon/jordmorteneste - heimetenester for eldre og funksjonshemma (herunder heimesjukepleie og heimehjelp) - institusjonsbaserte pleie- og omsorgstenester - trygdebustader - aktivitetssenter - psykisk helsearbeid - ymse hjelpeordningar - barnevernteneste - økonomisk sosialhjelp - husbankservice - rusvern 7.2.2 Andre saker Formannskapet får delegert slikt mynde: Opplæringslova Vedtak om skiping av felles samarbeidsutval for grunnskule og kommunal barnehage, eller for grunnskule og privat barnehage, jfr opplæringslova 11-1. 21

Val av kommunen sin representant i samarbeidsutval for skule eller felles samarbeidsutval for skule og barnehage i.h.t. 11-1. Vedtak i.h.t. opplæringslova 8-1 om å få gå på skule i annan skulekrins enn den ein høyrer til. Barnehagelova Vedtak om hovudtrekka i driftsformen i barnehagane i.h.t. barnehagelova av 17.06.05 7 innanfor rammene i budsjettet. Vedtak om skiping av felles samarbeidsutval for grunnskule og kommunal barnehage, eller for grunnskule og privat barnehage, jfr barnehagelova 5. Godkjenning av barnehagar etter barnehagelova 10 og 11. Lov om helsetenesta i kommunane Det myndet som kan delegerast etter kap 4a) om miljøretta helsevern i lov om helsetenesta i kommunane, vert delegert til formannskapet. Lov om tilsyn med næringsmidlar m.v. Det myndet som etter lov om tilsyn med næringsmidlar m.v. av 19.05.33 er lagt til kommunestyret ( 4 og 6) vert delegert til formannskapet. Lov om vern mot smittsame sjukdomar Det myndet som etter lov om vern mot smittsame sjukdomar av 10.06.94 er lagt til kommunestyret, vert delegert til formannskapet. Alkohollova Formannskapet er kontrollutval i høve til sal og skjenking av alkoholhaldig drikk i høve til alkohollova av 02.06.89 1-9, 3. ledd og forskrift av 11.12.97 om omsetning av alkoholhaldig drikk kapittel 10, jfr alkohollova 1-12. Lov om vern mot tobakksskader Mynde til å føre tilsyn med at reglane i og i medhald av 6, 6. ledd i lov om vern mot tobakksskader av 09.03.73 vert overhaldne, vert delegert til Formannskapet. Dette myndet kan etter lova ikkje delegerast vidare. Ymse Formannskapet får mynde til etter søknad å setje ned eller gje fritak for eigenbetalingar eller kommunale gebyr innanfor utvalet sitt område og innanfor ramma av gjeldande vedtekter/forskrifter. 8 Klientutvalet Klientutvalet er personidentisk med Formannskapet. 8.1 Ansvarsområde og oppgåver Klientutvalet handsamar saker etter helsetenestelova, barnevernlova og sosialtenestelova og saker vedrørande lån og tilskot frå Husbanken, jfr 9.2 nedanfor. 22

8.2 Delegasjon til klientutvalet Klientutvalet får fullmakt til å handsama klager i høve til 2-4 i lov om helsetenesta i kommunane. Klientutvalet får fullmakt til å handsama saker i.h.t. kap. 9 i lov om sosiale tenester av 13.12.91, jfr 8-5a. Klientutvalet får fullmakt til å avgjere saker vedrørande lån og tilskot frå Husbanken når dette ikkje er delegert til rådmannen. Klientutvalet får fullmakt til å handsama saker etter barnevernlova av 17.07.92, jfr 2-1, der vedtakskompetansen er lagt til fylkesnemnda. Alle andre saker som vert forelagt fylkesnemnda skal og handsamast av klientutvalet. 8.2.1 Delegasjonsrett Klientutvalet kan ikkje delegere sitt mynde til andre. 23

9 Formannskapet sitt mynde innan plan og utvikling 9.1 Formannskapet sitt mynde innan rammeområde 4- plan og utvikling Formannskapet handsamar saker i tilknyting til dei nedanfor nemnde fagområda, og har det myndet i høve til desse fagområda som er gjeve i dette reglementet: - arealplanar - næringsutvikling - jordbruk - skogbruk - vilt- og fiskeforvaltning - dyrevern - friluftsliv - idrettsanlegg - badeplassar - kulturvern - konsesjonssaker, omdisponering, frådeling - byggjesaker - kommunalteknikk, VAR - brannteneste, feiing, oljevern - forvaltning, drift og vedlikehald av kommunen sine eigedomar (FDV) - park/grøntanlegg - vaktmeistertenester - renovasjon - samferdsle/vegvedlikehald - material-/maskinforvaltning - kommunale gebyr - trafikktryggleik - kaianlegg - rassikring - tilsyn med elveforbygging 9.2.2 Andre saker Tilskotssaker Formannskapet har mynde til å treffe vedtak om tilskot til næringsføremål og jord- og skogbruksføremål innanfor vedteke budsjett, og innanfor ramma av gjeldande reglement for kommunalt kraftfond. Formannskapet får mynde til å treffe vedtak om tilskot til kulturføremål frå budsjettansvarsområde 340 kultur innanfor vedteke budsjett. Konsesjonslova Kommunen sine oppgåver og avgjerdsmynde etter lov om konsesjon ved erverv av fast eigedom av 28.11.03, som ikkje er delegert til rådmannen, vert delegert til Formannskapet. Jordlova Kommunen sine oppgåver og avgjerdsmynde etter jordlova av 12.05.95, som ikkje er delegert til rådmannen, vert delegert til Formannskapet. 24

Odelslova Kommunen sine oppgåver og avgjerdsmynde etter lov om odelsretten og åsetesretten av 28.06.74., som ikkje er delegert til rådmannen, vert delegert til Formannskapet. Tildeling av tilskot til miljøtiltak m.v. i landbruket Kommunen sitt mynde etter fylgjande forskrifter vert delegert til Formannskapet når storleik på søknad overstig kr. 50.000 : - Forskrift av 04.02.04 om tilskot til spesielle miljøtiltak i jordbruket. - Forskrift av 04.02.04 om tilskot til nærings- og miljøtiltak i skogbruket. - Forskrift av 04.02.04 om tilskot til skogbruksplanleggjing med miljøregistreringar. Lov om tomtefeste Kommunen sine oppgåver og avgjerdsmynde etter lov om tomtefeste av 20.12.96, som ikkje er delegert til rådmannen, vert delegert til Formannskapet. Lov om motorferdsel i utmark og vassdrag Formannskapet får mynde til i unnatakstilfelle å gje løyve til køyring med motorkøyretøy i utmark utover 2, 3, 4 og 5 i nasjonal forskrift av 15.05.88, fastsett i medhald av lov om motorferdsel i utmark og vassdrag av 10.06.77, jfr 6 i same forskrift. Lov om laksefisk og innlandsfisk Fylgjande mynde etter lov om laksefisk og innlandsfisk m.v. av 15.05.92: - Mynde til å treffa tiltak i krisesituasjonar - 12. - Pålegg om at fiskerettshavarane skal gå saman om felles forvaltning av fiskeressursane, utarbeiding av driftsplan, krav om bruksordning for vassdrag etter jordskiftelova - 25. - Pålegg om sal av fiskekort i vassdrag der ålmenta ikkje har rimeleg tilgang til fiske eller der fiskerettshavarane ikkje utnyttar fiskeproduksjonen - 27, 1. ledd og 3. ledd. - Pålegg om fiskekulturtiltak - 28, 2. og 4. ledd. - Gjennoppretting av friløp - 36, 3. ledd. - Dispensasjon frå fiskeravgiftsplikta forskrift om fiskeriavgift av 15.06.93, jfr lov om laksefisk og innlandsfisk 30. Viltforvaltning Formannskapet skal arbeide for ei forsvarleg forvaltning av viltet og leveområda til viltet, slik at produktiviteten og artsrikdomen i naturen vert teken vare på. Formannskapet får mynde til å disponere budsjettpostane for viltforvaltninga og til å gjennomføre dei oppgåvene som i viltlova av 29.05.81 m/forskrifter er lagt til kommunen. Friluftslova Formannskapet får mynde til å gje uttale om tvilsspørsmål i.h.t. 20 i lov om friluftslivet av 28.06.57 (gjeld kor vidt eit grunnstykke skal reknast som innmark eller utmark, kor stor avstand det skal vere frå raste- eller teltplass til bebudd hus og kor vidt eit stengsel eller annan hindring, eit skilt eller ei kunngjering er lovleg). Ureiningslova Formannskapet får mynde til å ta avgjerd i saker etter ureiningslova av 13.03.81 der avgjerdsrett ikkje er lagt til administrasjonen. Myndet omfattar avgjerder etter 11 (løyve til verksemd som kan medføre ureining), 16 18 (fastsetjing av vilkår for å gje slikt løyve, 25

innløysing av fast eigedom m.v. og endring og omgjering av løyve), 20 (pålegg om garanti for framtidige utgifter ved tiltak for å motvirke ureining ved nedleggjing eller driftsstans). Lov om brannfarlege varer Formannskapet får mynde til å gje løyve til tilvirking og bearbeiding av brannfarlege varer etter lov om brannfarlege varer av 21.05.71, 27, jfr 35, 4. ledd. Skiltforskriftene Formannskapet får mynde til å fastsetje fartsgrenser for kommunale vegar i.h.t. 26 i forskrift om offentlege trafikskilt m.v. av 10.10.80. Lov om stadnamn Formannskapet får mynde til å ta avgjerder om namn på vegar, gater, kommunale anlegg, bustadfelt, grender, tettstader osv, og å gje uttale i dei tilfella sakene skal avgjerast av eksterne instansar. Ymse Formannskapet får mynde til etter søknad å setje ned eller gje fritak for eigenbetalingar eller kommunale gebyr innanfor utvalet sitt område og innanfor ramma av gjeldande vedtekter/forskrifter. 26

10 Andre nemnder 10.1 Skatteutvalet Skatteutvalet får delegert fullmakt til å gjere vedtak om ettergjeving og/eller nedsetjing av skattar i medhald av skattebetalingslova 42 nr 1 på inntil kr 200.000. Vedtaka skal vere betinga av vilkåra i skattebetalingslova 41 nr 1 billighet. I saker som berre gjeld ettergjeving/nedsetjing av renter og omkostningar, får skatteutvalet delegert fullmakt inntil kr 100.000. 10.2 Arbeidsmiljøutvalet Arbeidsmiljøutvalet handsamar dei sakene og har det myndet som fylgjer av arbeidsmiljølova og hovudavtalen. 10.3 Kontrollutvalet Kontrollutvalet skal i samsvar med kommunelova 60 og eigne forskrifter for kontrollutval gjennomføre det løpande tilsynet med den kommunale forvaltninga på vegner av kommunestyret. 10.4 Valstyre Valnemnda gjer tilråding til kommunestyret i saker om val til politiske utval og kommunale representantar i nemnder, styrer og råd. 27

Del III - Delegering til rådmannen 11. Rådmannen 11.1. Ramme Kommunestyret vedtok 26.09.2013 reglement for delegering i Balestrand kommune. Kommunestyret sitt reglement seier kva slags mynde rådmannen har til å ta ulike typar avgjerder. Rådmannen sin avgjerdsrett vert vidaredelegert til leiarane for tenesteområda. Leiarane for tenesteområda kan vidaredelegere sin avgjerdsrett. Alle avgjerder som vert gjort med heimel i dette reglementet, vert gjort på vegner av rådmannen. Rådmannen eller på hans vegne, assisterande rådmann, kan instruere tenesteområde-/einingsleiarane, og gjere om vedtak gjort av desse så langt forvaltningslova gjev høve til det. Leiarar som får fullmakter etter dette reglementet, har aldri større fullmakter enn det rådmannen har: Rådmannen kan berre ta avgjerd i enkeltsaker eller typar saker som ikkje er av prinsipiell karakter kommunelova 23.4. Kommunestyret kan gi retningsliner for rådmannen sine fullmakter. For brukarar med samansette behov, skal einingsleiarane saman sikre brukaren eit heilskapleg tilbod, og vedtak skal så langt det er praktisk mogeleg gjerast av kvar enkelt einingsleiar. Større og meir omfattande tiltak skal vedtakast av rådmannen eller kommunalsjef eventuelt etter utgreiing frå det enkelte tenesteeining. Dette reglementet gjeld fullmakter til å utøve offentleg mynde og å forvalte kommunen sine eigedomar og økonomi. Reglementet vert supplert med andre reglement og tenestebeskrivelsar for dei enkelte tenesteområda. Dette arbeids-og delegasjonsreglementet byggjer på vedteken Organisering av Balestrand kommune. Vidare på reglane i m.a. kommunelova, forvaltningsretten og ulike særlover. Vedtak gjort med heimel i kommunen sitt delegeringsreglement, skal politisk sekretariat legge fram for kommunestyret som meldingssak. Slik tilbakemelding skal som hovudregel skje i form av ei samla oppstilling. 11.2. Redigering og bruk av dokumentet Dette delegeringsreglementet er gjort tilgjengeleg i elektronisk form. Det er redigert etter saksområde. Ved å klikke på aktuelt saksområde i innhaldsoversikta vil ein komme direkte inn i dokumentet på dette området. 28