Nasjonal helsefagleg utdanningskonferanse 22.-23. oktober 2007 Oslo Høgskolene måles på mye, men måles de på det riktige? Bruk av sakkunnige i NOKUTS kvalitetsvurderinger Direktør Oddvar Haugland, NOKUT
Hovedpunkt Om kvalitet i høgre utdanning NOKUTs forståing av omgrepet Kva måler NOKUT? Kva skulle vi ha målt? Frå innsatsmåling til resultatmåling Sakkunnige i NOKUTs evalueringar og akkrediteringar 2
Omgrepet kvalitet i høgre utdanning NOKUTs forståing av omgrepet Kvalitet er eit subjektivt omgrep. Det skil kva for augo som ser. Ingen enkel og eintydig definisjon. Ein eintydig kvalitetsdefinisjon ville bli banal, ufullstendig, uhandterleg detaljert, normativ og verke konserverande. Kvalitet i utdanning påverkast av svært mange faktorar, er stadig i endring og kan ikkje målast direkte korkje med vekt eller tommestokk. Vi som har levd ein tid merkar korleis kvalitetsomgrepet endrar innhald over tid. 3
Tilnærmingar til Kvalitet i høgre utdanning Kvalitet som: det framifrå det gode døme oppfylling av gitte standardar relevans i samfunnsøkonomisk samanheng endring og utvikling m.m. I høgre utdanning er det vanleg å dele totalkvalitet i utdanninga etter ulike aspekt i utdanningsløpet, slik som inntakskvalitet, programkvalitet, undervisningskvalitet, styringskvalitet, resultatkvalitet, m.m. 4
NOKUTs tilnærming til kvalitet i høgre utdanning NOKUTs kvalitetsomgrep relaterar seg til gitte standardar og kriterium gitt i NOKUTs mandat og i forskrift frå departementet og frå NOKUT. NOKUTs standardar og kriterium er utforma i tråd med internasjonale standardar og uttrykker minstekrav som seier kva som er god nok kvalitet. 5
Kriterium og kvalitetsindikatorar Særleg i akkreditering er det store krav til legitimitet, likebehandling, forutsigbarhet og rettstryggleik. Akkrediteringsprosessane krev kriterium/indikatorar med høg validitet, at vurderingane er pålitelege og at målingar/vurderingar er konsistente. Indikatorar på utdanningskvaliteten eller aspekt av denne kan vere kvantifiserbare eller kvalitative. Det er viktig at indikatorane har vesentleg innverknad på kvaliteten (stor relevans). 6
Kva måler NOKUT? Døme: Standardar og kriterium for revidering av lågare grads nivå (bachelorutdanning) Plan for studiet (9 kriterium) Mål, innhald og nivå Pensum og undervisning Innføring i FOU Basert på relevant FOU og erfaringskunnskap Praksis relatert til studiet 7
Stabilt fagmiljø Storleik på fagmiljøet (i årsverk) Min. 50% tilsette i hovudstilling Min 20% tilsette med førstestillingskompetanse Erfaring frå praksisfeltet Infrastruktur Internasjonalt samarbeid Ordningar for internasjonalisering Kvalitetssikring av studiet Studiets faglege nivå og dokumenterte resultat 8
Indikatorar på fagleg nivå og dokumentera resultat Fagleg nivå Eksamensoppgåver Sensorrettleiing Pedagogiske kvalifikasjonar Pensum litteratur Dokumentera resultat Studenttilfredshet Kandidat tilfredshet Arbeisgivars tilfredshet Eksamensreultat Gjennomstrøyming 9
.. men er dette det rette å måle? Er det andre faktorar/tilhøve som har vesentleg innverknad på kvaliteten i høgre utdanning? Sjølvsagt finnast det. NOKUTs standardar og kriterium er i stor grad innsats- og prosessorienterte, lite retta mot læringsutbytte og oppnådde kvalifikasjonar. Dette kjem NOKUT til å prioritere høgt i tida framover i tråd med utviklinga av det nasjonale kvalifikasjonsrammeverket. Dette vil vere hovudtemaet for NOKUT konferansen sist i april 2008 på Hamar. 10
Bruk av sakkunnige i NOKUTs kvalitetsvurderingar Lov om universitet og høgskolar fastset at akkreditering og evalueringar skal bli utført av eksterne sakkunnige oppnemnt av NOKUT. NOKUT brukar over 200 sakkunnige kvart år. I departementets forskrift om evaluering og akkreditering, går det fram at NOKUT fastset mandat for evalueringa, og at dei sakkunnige skal ha kompetanse innanfor eitt av områda: evaluering kvalitetssikring det aktuelle fagområde eller anna relevant fagområde NOKUT har gjort vedtak om storleik, samansetjing og kompetanse i dei ulike komiteane for evaluering og akkreditering. 11
Sakkunnige komitear skal normalt ha to fem medlemar. Likestillingslova skal følgjast. Minst eitt medlem skal kome frå utlandet. Studentane skal vere med i komitear for akkreditering av institusjonar, evaluering av kvalitetssikringssystem og revidering av akkrediteringar. Kompetansen til komiteen varierar med kva for evaluering/akkreditering dette gjeld. Gruppeoppnemning av sakkunnige til evaluering av kvalitetssikringssystem. 12
KOMITEENS MANDAT: Vurdere om studia/institusjonen oppfyller dei standardar og kriterium som er gitt i NOKUTs forskrift. Grunngi sine vurderingar og gi ein eintydig konklusjon i ein skriftleg rapport Rapporten skal ha vurderingar som institusjonen kan bruke i sitt vidare utviklingsarbeid Rapporten skal kvalitetssikrast Avgi rapporten til NOKUT 13
VURDERINGSGRUNNLAGET ER: NOKUTs forskrift om akkreditering i norsk høgre utdanning av 25. januar 2006 Komiteens vurdering baserar seg på følgjande materiale: Institusjonens søknad og anna relevant skriftleg materiale som NOKUT og/eller komiteen reknar som nødvendig for vurderinga Komiteens erfaringar frå institusjonsbesøk 14
Nokre tema i samand med bruk av sakkunnige Rekruttering store evalueringar korleis Habilitet Personlege interesser for nær institusjonane Faglege interesser ulike fagretninger (gir ikkje nødvendigvis inhabilitet) Sakkunniges handlingsrom krav om konsistens Seminar for sakkunnige Oppstartsmøte med gjennomgang av vurderingsgrunnlaget Komitear med ansvar for konsistens (store evalueringar/revideringar) NOKUT er heilt avhengige av ekspertane Interessa for å delta er god, men vi er merksame på at dette kan endre seg 15