saksframlegg Dato: Referanse: Vår saksbehandlar: 15.02.2013 9379/2013 Tormod B. B. Meisingset Saksnr Utval Møtedato Miljøutvalet 06.03.2013 Viltfond 2013 Bakgrunn Møre og Romsdal fylkeskommune har fått ansvar for dei regionale viltfondsmidlane. Ordninga er utlyst sentralt for heile landet frå Direktoratet for naturforvaltning, og regionalt frå Møre og Romsdal fylkeskommune. Rundskriv og forskrift om viltfond følgjer som vedlegg. Det er i alt motteke 23 søknader med ein total søknadssum på kr 1 493 020,-. Møre og Romsdal fylkeskommune har dei seinare åra fått tildelt 400 000 kr til viltfondet. Vi har enno ikkje motteke tildelingsbrev for 2013, men ein tek utgangspunkt i tildeling frå førre år. Skulle det verte ei endring av løyvde midlar, vil administrasjonen be om å få tildele/innskrenke resterande eller manglande beløp når tildelingsbrevet er motteke. Administrasjonen vil ta omsyn til prioriteringar frå Miljøutvalet. Vurdering Nedanfor gjer vi greie for kvar søknad og gir ei vurdering av desse: 1. NJFF Møre og Romsdal; betre rådyrjakt NJFF Møre og Romsdal har dei siste 3 åra gjennomført undersøking av skot mot rådyr, dette som ein del av Betre jakt-prosjekta dei siste 10 åra. I 2012 omfatta undersøkingane 6 kommunar i Romsdal og Nordmøre. Ein har hatt møte med jegerar og kommunar og gått gjennom ulike skotsituasjonar, diskutert ulike jaktformer og treningsopplegg. Omfanget av arbeidet har vorte større enn planlagt da kommunane og jegerane ønska større oppfølging enn skissert. NJFF Møre og Romsdal har utvikla eiga treningsmaterialet og hatt diskusjonar med jegerane på ulike måtar å jakte rådyr meir effektivt, spesielt i dei områda med store bestandar og då særskilt Aukra og Averøy. Ein søker no om ekstra midlar for å fullføre prosjektet. NJFF søker om ekstra midlar for å sluttføre prosjektet som Møre og Romsdal fylkeskommune tidlegare har støtta, i 2012 med kr 31 400. Frå 2013 vil NJFF sentralt ta over prosjektet og gjere dette til eit nasjonalt prosjekt. Dette er særs positivt då ein får samanlikna resultat frå Møre og Romsdal med andre fylke og kommunar. Dette vil løfte kunnskapen veldig om rådyrjakt i Norge og korleis ein kan verte enda betre jegerar og forvalterar. Nok ein gong er NJFF Møre og Romsdal i spissen for nye prosjekt som vert vidareført nasjonalt. Totalkostnad for tiltaket er 75 520,- og søkt tilskot frå viltfondet er 75 520,-.
Side 2 2. Frank Rosell v/ Høgskulen i Telemark; eksponering av bever under vårjakta Denne studien er sannsynlegvis den første i Norge til å undersøke potensialet for triaksial akselerometer montert i data-loggarar for pattedyr, og den første til å bruke GPS sendarar på bever i verden. Hovudmålet vil vere å kvantifisere rørsle, åtferd og energibruk hos bever ved hjelp av åtferdsloggarar og GPS. Ein ønskjer å kartleggje aktiviteten om våren (april-juni) for å kartleggje beveren sin aktivitet når jakttrykket er størst, og også finne ut når beveren føder ungane sine. Møre og Romsdal har ikkje bestand av bever i vårt fylke. Tiltaket er godt og grundig prosjektert, men ein vurderer det som meir hensiktsmessig at nasjonale myndigheiter og fylker med bever i naturen bidreg med økonomisk støtte. Totalkostnad for tiltaket er 283 000,- og søkt tilskot frå viltfondet i Møre og Romsdal er ikkje spesifisert, men det søkt støtte i alle fylke. 3. Aure kommune; Felles mål og retningsliner for hjorteviltforvaltninga i Aure, Hemne og Halsa kommunar I utgreiinga om felles mål og retningsliner for hjorteviltforvaltninga ønskjer dei å innhente spisskompetanse frå fleire fagmiljø. Dette fordi kommunane ønskjer å lage ei plan basert på ein solid plattform. Det er viktig at første generasjon hjorteviltplaner som omfattar fleire kommunar har eit best mogleg kunnskapsgrunnlag. Aure, Halsa og Hemne kommunar har tidlegare fått midlar til gjennomføring av beiteundersøkingar og kartlegging av trekkruter for hjortevilt over kommunegrenser. Ein er no i byrjinga for å utarbeide felles interkommunale mål og retningsliner for hjorteviltforvaltninga basert på desse og vil søke veiledning i fagmiljøa i planprosessen. Møre og Romsdal fylkeskommune har gjennom hjorteviltforskrifta høve til å påleggje interkommunalt samarbeid der ein finn det naudsynt, men administrasjonen har så langt oppfordra til frivillig samarbeid om mål og retningsliner for hjorteviltforvaltninga. Totalkostnad for tiltaket er 204 000,- og søkt tilskot frå viltfondet i Møre og Romsdal er 57 000,- det same for Sør- Trøndelag fylkeskommune. 4. Høgskulen i Nord-Trøndelag v/ Pål Fossland; Fjellrype og reirovervaking 2013 Utmarksavdelingsmiljøet ved HiNT-Steinkjer har den siste 10-årsperioda arbeidd aktivt med ulike problemstillingar i høve forvalting av jaktbare hønsefugl. Dette arbeidet er utført i nært samarbeid med sentrale grunneigarar/rettigheitshaverar som har forvaltningsansvar for desse artane i Midt-Norge. I 2006 vart arbeidet ytterlegare styrka gjennom oppstart av Rypeforvaltningsprosjektet, eit samarbeidsprosjekt med ulike forskningsmiljø, Statskog og Norskog og NJFF. I 2013 planlegg ein å arbeide vidare med følgjande FoU-arbeid på hønsefugl: 1. Vidareføring av fjellrypeprosjektet 2. Kameraprosjektet hønsefuglreir, utprøving av ny metodikk. Studieområdet for undersøkingane er i Trøndelag, men dei søker også Møre og Romsdal fylkeskommune om økonomisk støtte då resultata vil ha relevans for heile Midt-Norge som region. Totalkostnad for tiltaket er 120 000,- og søkt tilskot frå viltfondet i Møre og Romsdal er 30 000,-
Side 3 5. Sogn og Fjordane Skogeigarlag; Forvaltning av hjortebestand 2013-2017 Utmarksavdelinga til Sogn og Fjordane Skogeigarlag/Vestskog har utarbeidd ei prosjektskisse for å etablere ein reell bestandsforvaltning for hjort på Vestlandet. Resultata frå merkeprosjektet viser at hjorten bruker større areal enn det som er forvalta gjennom dagens inndeling av hjorteviltvald. I tillegg går hjorten sin arealbruk på tvers av dei administrative inndelingane som i dag står styrande for hjorteviltforvaltninga. Prosjektet sitt hovudmål er å etablere bestandsforvaltning av hjort i dei 4 vestlandsfylka Rogaland, Hordaland, Sogn og Fjordane og Møre og Romsdal. Prosjektet skal identifisere, definere og kartfeste bestandsområder for hjort basert på kunnskap om hjorten sin områdebruk. Vidare skal det etablerast felles forvaltning innan kvart av dei definerte bestandsområda, inklusiv oppstart og drift av desse nye forvaltningsorgana, samt etablere gode faglege kvalitetssikra verktøy for analyse og vurdering av bestandsforholda for kvart område. Prosjektet er satt opp for ein tidsperiode på 5 år, frå 1.1.2013 31.12.2017, og er basert på lokal, regional og nasjonal finansiering på til saman 3.9 mill per år. Prosjektet er eit samarbeidsprosjekt som vil omfatte alle aktørar innanfor hjorteviltforvaltninga; forsking, kommunar, fylkeskommunar, grunneigarar, Norsk Hjortesenter og andre tilbydarar av faglege viltforvaltningstenester. Utmarksavdeling Vestskog/SF skog har teke på seg prosjekteigarrolla. Dei seinare åra har det vorte lagt ned ein stor innsats i kommunane i høve organisering av vald og bestandsplanområde, og ein er usikker på om tida er moden for ein ny runde med organisering. Ein bind også fast det halve fylkeskommunale viltfondet dei neste 4 åra. Totalkostnad for tiltaket er 3.9 mill, og søkt tilskot frå viltfondet i Møre og Romsdal er 200 000,- 6. NINA v/ Arne Follestad; Grågåsundersøkingar i Møre og Romsdal Prosjektet er ein vidareføring av igangsatte undersøkingar av grågås med vekt på halsmerking/gms-loggarar, bestandsovervaking, hekkebiologi, jaktrelaterte undersøkingar og lokale forvaltningsplaner. Bestandsovervakinga har vist ein tydeleg auke i mytegåsbestand på Romsdalskysten, og samtidig ein nedgang på Smøla. Det er behov for å auke kunnskapen både om kva for gås dette er og kor dei trekk inn for å beite etter at dei har vorte flygedyktige. Det felles nå fleire hundre skadegås både vår og haust, og det er behov for å vidareutvikle/evaluere nokre av dei lokale forvaltningsplanane i området. Det søkast om midlar til 4 nye GSM-loggarar som kan kartleggje mytegåsa sin aktivitet i området. Ut over dette vil det verte aktuelt å halsmerke eit større antal gås for å finne informasjon om bl.a. trekktidspunkt. Prosjektet fekk støtte frå viltfondet i 2012, og ein er i gang med å analysere resultata frå denne. I ein vidare analyse bør ein også trekke inn eit langt større datamateriale for å kunne forklare dei trendane som er funnet, særleg med tanke på at dei kan danne grunnlag for fleire kommunar som kan utarbeide eigne lokale forvaltningsplaner for å kunne starte jakta tidlegare der det er behov for dette. Det er fylkesmannen i Møre og Romsdal som har forvaltningsansvaret for grågås. Totalkostnad for tiltaket er 132 000, - og søkt tilskot frå det viltfondet i Møre og Romsdal er 122 000,- 7. Norsk Hjortesenter; Hjort 2013 Norsk Hjortesenter har sidan 1999 arrangert nasjonale og regionale seminar som arena og møtestad for alle aktørar innan hjorteviltforvaltning. Det er av stor viktigheit at forvalterar på alle nivå (sentralt, regionalt, kommunalt og privat) og
Side 4 andre fagfolk og forskarar kan møtast for å utveksle erfaring i hjorteviltforvaltninga. Seminaret Hjort (årstal) har vore ein god bidragsytar til den stadig meir kompetansebaserte hjorteviltforvaltninga. Det årlege seminaret om hjorteviltforvaltning i Florø er ein nyttig møteplass for utveksling av kunnskapsbasert hjorteviltforvaltning. Møre og Romsdal fylke er i så måte delt i to ved at enkelte kommunar på Sunnmøre deltek på seminaret i Florø, medan Romsdal og Nordmøre deltek på NINA Naturdata sitt seminar i Steinkjer. Utan støtte frå dei 4 fylkeskommunane på Vestlandet vil deltakingsavgifta verte høgare, og kan hindre den ønska deltakinga. Totalkostnad for tiltaket er 650 000,- og søkt tilskot frå viltfondet i Møre og Romsdal er 87 500,- 8. Norsk Hjortesenter; Handbok i praktisk hjorteviltforvaltning Undersøkingar og erfaringar tilseier at kommunane får mindre tid til fagleg arbeid knytt til viltforvaltning og må nytte meir tid til sakshandsaming. Samstundes utfører rettigheitshavarane stadig meir av den praktiske delen av hjorteviltforvaltninga. Difor er det eit aukande behov for faglege retningsliner og konkrete dømer for å kunne utøve praktisk hjorteviltforvaltning hjå kommunar og grunneigarar. Ei digital handbok vil vere eit godt verktøy for å løyse utfordringane i den praktiske hjorteviltforvaltninga. I dagens forvaltningsregime, der kunnskapsbaserte handlingar og vedtak skal vere regelen, kan det vere utfordrande for både offentlege viltforvalterar og private å utøve ein slik viltfagleg basert praksis. Dei treng ofte både konkrete retningsliner og rådgjeving for å kunne utøve sin praksis slik nasjonale myndigheiter har som målsetnad i forhold til fagleg standard og bruk av lovverk. I dette 2-årige prosjektet (2013-2014) er det forslag om å sette ned ei arbeidsgruppe med dei fremste hjorteviltforskarane i landet, samt deltaking frå grunneigarar/kommunar/fylke som skal utarbeide ei digital handbok i praktisk hjorteviltforvaltning til nytte for private og offentlege viltforvalterar. Totalkostnad for tiltaket er 1 000 000,- der søkt tilskot frå viltfondet i Møre og Romsdal er 150 000,- fordelt på 75 000 per år. 9. NJFF Møre og Romsdal; Kurs i sjøfugljakt NJFF Møre og Romsdal ønskjer at jegerar skal oppdage kva for moglegheiter som ligg i jakt på sjøfugl. Sjøfugljakt er lett tilgjengeleg i vårt fylke med mange gode plasser med bestander av jaktbart vilt. Sjølv om jakta er lett tilgjengeleg er det mange faktorar ein lyt ta omsyn til. Gjennom kurset Sjøfugljakt vil ein kjøre eit fast kursopplegg over 3 samlingar. Dette er eit tiltak som NJFF Møre og Romsdal har søkt om økonomisk støtte også tidlegare utan å få tildelt midlar. Kurset er ein god inngangsportal for nye jegerar som har teke jegerprøven då ein veit at eit stort antal nye jegerar faktisk ikkje byrjar å jakte pga. vanskeleg tilgjengeleg jakt og rettigheitshøve. Her vert både nye og erfarne jegerar presentert for ein jaktform og naturoppleving som enno ikkje er oppdaga fullt ut i Møre og Romsdal, men som vi har veldig gode naturlege forhold for å kunne utøve. Totalkostnad for tiltaket er 11 000,- og søkt tilskot frå viltfondet i Møre og Romsdal er 10 000,- 10. NJFF Møre og Romsdal; Leie av terreng for opplæringsjakt Området Linndalen i Sunndal kommune har gode småvilt- og fiskemoglegheiter. Ein ønskjer å bruke området til kurs innan jakt, partering, dressur av hund,
Side 5 haustferieleirar for ungdom, helgecamp osv. Området egnar seg både for overnatting og møter. Tilgjengeleg jaktterreng er ein viktig faktor for at både unge og eldre skal få moglegheit for utøving av jakt. Og med NJFF Møre og Romsdal sitt arbeid og avtale i Linndalen vil deira arbeid med rekruttering av ungdom til jakt og opplæring i sikker og human jaktutøving, skape gode haldningar til jakt og friluftsliv. Dermed er tilgang til jaktterreng særs viktig. Total kostnad for tiltaket er 60 000,- der søkt tilskot frå viltfondet i Møre og Romsdal er 35 000,- 11. NJFF Møre og Romsdal; Opplæringsjakt Viklandet hjort og rådyr NJFF Møre og Romsdal og Sunndal JFF har i ein årrekkje arrangert opplæringsjakt på storvilt i Sunndal kommune. Ein leier arealet av Statskog og avtalen vart fornya i 2011 for 5 nye år. Målet er at ungdom etter gjennomført jegerprøve skal få kome seg på storviltjakt under kyndig veiledning av JFF sine instruktørar. Årleg felles det dyr i området av førstegangsjegerar. Det vert også lagt opp til at jegerane får bli med på slakting og partering, og ved enkelte høve har det også vorte gjennomført matkurs i etterkant. Storviltjakt er målet for mange nyutdanna jegerar, men å få innpass i eksisterande jaktlag eller tilgang på eige jaktareal er særs vanskeleg, og er eit stort hinder for mange nyutdanna som vil prøve denne jaktforma. Storviltjakta slit også med rekruttering i jegerstanden. Total kostnad for tiltaket er 18 000,- der søkt tilskot frå viltfondet i Møre og Romsdal er 10 000,- 12. Høgskulen i Nord-Trøndelag v/ Pål Fossland; Smårovdyrs tilgang til og utnytting av kadaver Høgskulen i Nord-Trøndelag (HiNT) har i dei seinare åra på eigen hand og i samarbeid med andre FoU-institusjonar arbeida med forsking knytt til forvaltningsrelaterte problemstillingar innanfor småviltøkologi. Sidan 2011 har dei i det høve vektlagt arbeidet med problemstillingar knytt til smårovpattedyrs tilgang og utnyting av kadaver av hjortevilt, tamrein og sau som næring gjennom året. Dette er eit forskningsprosjekt med ein forholdsvis smal tematikk som kanskje ikkje er så forvaltningsmessig relevant for kommunane i Møre og Romsdal. Prosjektet i sin heilheit verkar godt planlagt, men ein er usikker på nytteverdien av tiltaket. Total kostnad for tiltaket er 340 000,- der søkt tilskot frå viltfondet i Møre og Romsdal er 20 000,- 13. NJFF Møre og Romsdal; Småvilt og skadeskyting ein vidareutvikling NJFF Møre og Romsdal ønskjer å vidareutvikle dette prosjektet frå 2010-2011. Dei har utvikla materiell og skyteøvingar for småviltjegerar og for bruk i jegeropplæringa. Målet med prosjektet har vore å gjere jegerane til betre skyttarar, samt finne orsaka til bom- og skadeskyting av småvilt. I 2013 ønskjer dei å utvide prosjektet med å samanlikne arbeidet med tilsvarande større prosjekt i Danmark, samt å auke aktiviteten på skytebanen, meir praktisk jegeropplæring, bevisstgjering på skadeskot og konsekvensar av denne.
Side 6 Ein viktig føresetnad for at jegerane kan drive med jakt er at ålmenta har tiltru til at jakta vert dreve på ein sikker og human måte. Det er viktig at nokre leiar dette arbeidet, og NJFF er sin oppgåve bevisst. Ein vert aldri ferdig med å utvikle og spreie nyttig kunnskap til jegerstanden. Total kostnad for tiltaket er 42 000,- der søkt tilskot frå viltfondet i Møre og Romsdal er 25 000,- 14. Kristiansund kommune; tiltak for å redusere viltpåkjørsler Kristiansund kommune har, saman med fleire, store utfordringar med tanke på viltpåkjørsler. Dei har ein todelt tilnærming for å løyse utfordringa der dei på den eine sida skal kartleggje vilttråkk over trafikkerte vegar med høgt antal viltpåkjørsler, også med bruk av viltkamera for dokumentasjon, og som resultat av denne utarbeide ei prioritert liste over vegstrekningar der det må ryddast skog for å auke sikta. Den andre er å arbeide med informasjonstiltak gjennom bruk av viltband, brosjyrar og informasjon mot ulike målgrupper. Kristiansund kommune arbeider med ei tiltaksplan der ein skal gjennomføre tiltak for å redusere det store talet på viltpåkjørsler, denne plana strekker seg over 2 år (2013-2014). Kristiansund kommune har også sjølv satt av pengar til dette. Total kostnad for prosjektet er 120 000,- der søkt tilskot frå viltfondet i Møre og Romsdal er 60 000,- 15. NJFF Møre og Romsdal; Undersøking om ettersøk Staten har i ein årrekkje lovfesta at dei som jaktar elg, hjort og rådyr skal ha skriftlege avtalar med ein ettersøksekvipasje. Kommunane har eit tilsvarande krav på seg når det gjeld ettersøk etter trafikkskada vilt. Det er forskriftsfesta korleis slike ekvipasjar skal godkjennast. Ettersøk av skada vilt er ein sentral del i kravet om ein human jakt. Dyrevelferdslova er tydeleg på at ein skal gjere det ein kan for at dyret ikkje skal lide unødig. Tiltaket har som hovudmål å undersøke kor godt ettersøksekvipasjar fungerer, systematisere kunnskapen om i kva for grad ettersøk etter skada og påkjørt vilt lykkast, og kva som er suksessfaktoren for gode ettersøk. Dette tiltaket baserer seg på metodikken frå Ettersøksundersøkelsen frå 2004 med spørreskjema til aktuelle kommunar og ettersøksekvipasjer. Resultatet av undersøkingane vil vere opplæringsmateriell i form av ein digital Handbok for ettersøk, med lyd og video som vert gratis tilgjengeleg på internett. Det same prosjektet vert også kjørt i Sogn og Fjordane, og ein oppnår ei undersøking med betre resultat om fylka vert samkjørt i arbeidet. Fylkeskommunen er bedt om å signaliser om dei vil støtte dette 2-årige prosjektet. Total kostnad for tiltaket er 93 000,- per år, og søkt tilskot frå viltfondet er 78 000,- per år. 16. NJFF Møre og Romsdal; Utdanning av ettersøksekvipasjer Forskrifta om ettersøkshund ble gjort gjeldande frå 01.01.1994. Alle som jaktar hjort, elg eller rådyr må ha tilgang på godkjent ettersøkshund. Hovudmålet med dette er å sikre ein human jaktutøving, bidra til eit effektivt ettersøk og avliving av skada dyr, samt å gje jegeren ein reell moglegheit til å finne att daude dyr som ikkje hadde vore mogleg utan hund. NJFF tilbyr fleire kurs som er egna for nye ettersøksjegerar, og dei som ønskjer å gå utdanne seg vidare til å bli instruktørar.
Side 7 Om ein skal drive hjorteviltjakt, så lyt ein ha tilgang til ein godkjent ettersøkshund/ekvipasje. I Møre og Romsdal har talet på desse mange plassar kome til eit kritisk punkt, og det kan gje alvorlege følgjar for jaktutøvinga. Fokus på utdanning av nye og vidareutdanning av eksisterande ettersøksekvipasjer er viktig. Total kostnad for tiltaket er 25 000,- og søkt tilskot frå viltfondet i Møre og Romsdal er 15 000,- 17. NJFF Møre og Romsdal; Utdanning av jegerprøveinstruktørar NJFF har eit spesielt ansvar for å utdanne jegerprøveinstruktørar i Norge. NJFF Møre og Romsdal tilbyr lokalforeiningar og andre denne instruktørutdanninga. Utdanninga er tredelt; dokumentere skyteferdigheiter og jakterfaring, nettbasert kurs med bestått eksamen og ein helgesamling med pedagogikk og rettleiing. Kurset har vorte meir omfattande, og det medfører meir arbeid for instruktør og elev, men er viktig for at ein har dei beste instruktørane til å utdanne nye jegerar. For den som vil jakte så lyt ein ta jegerprøven, og for at ålmenta skal ha tiltru til at jaktutøvinga vert utført på ein så forsvarleg og human måte som mogleg, så er det viktig med både nok antal jegerprøveinstruktørar og god fagkunnskap hos desse. Total kostnad for tiltaket er 15 000,- og søkt tilskot frå viltfondet i Møre og Romsdal er 10 000,- 18. Averøy kommune; Tilskot til ekstraordinære utgifter til ettersøk Gjennomsnittleg antal trafikkdrepne hjortevilt har dei siste 4 åra vore på 71 rådyr og 5 hjort i Averøy kommune, dvs. 14 gonger så mange rådyr som hjort. Antal offentlege ettersøk etter trafikkskadd rådyr ligg årleg på mellom 19 og 36, og mellom 2 og 8 for hjort. I løpet av eit kalenderår kan ein dermed forvente ca. 54 offentlege ettersøk av trafikkskadd hjortevilt i kommunen. I dei siste 4 åra så har ettersøk etter trafikkskadd rådyr stått for 83 % av utgiftene. Dette har medført at det kommunale viltfondet har gått 40 000,- kr i underskot. Kommunane får inntekt til viltfondet gjennom fellingsavgift frå elg, hjort og rådyr med størst inntekt etter same rekkefølgje. Kommunar med store bestandar av elg og hjort har dermed ein økonomisk fordel i det kommunale viltfondet, som bl.a. skal dekke utgifter til ettersøk. I Møre og Romsdal så har vi nokre kommunar der størstedelen av hjorteviltbestanden er rådyr, inntekta blir dermed lav og utgiftene blir store. Ved ettersøk av trafikkskadd rådyr vert det som regel heller ikkje noko kjøtt som vert solgt til inntekt for viltfondet. Fleire kommunar går av den grunn med underskot i det kommunale viltfondet, som også er tiltenkt kursverksemd og opplæring til jegerar og viltforvalterar. Total kostnad for tiltaket er 100 000,- og søkt tilskot frå viltfondet i Møre og Romsdal er 40 000,- 19. Bioforsk v/ Erling Meisingset; Variasjon i hjorten sin områdebruk om hausten I denne undersøkinga i 2013-2014 vil ein studere hjorten sitt trekk og arealbruk om hausten. Til dette vil ein nytte tidlegare innsamla posisjonsdata frå GPS-merka hjort. I tillegg ønskjer ein å fortsette merkehjort med GPS i Møre og Romsdal for å auke antalet år og dermed kunne fange eventuelle variasjonar mellom år. Viktige faktorar ein vil undersøke i dette prosjektet er kva som er med å styrer trekktidspunktet for hjorten om hausten, og kva er det som eventuelt skaper
Side 8 variasjon i trekktidspunkt? Kor mange vald bruker hjorten i løpet av jakta, og kor ofte kryssar hjorten ei valdgrense? Dette er alle forvaltningsmessige viktige spørsmål ein treng svar på slik at ein kan drive heilskapleg hjorteviltforvaltning innad i kommunane og mellom kommunane. Studieområdet er hovudsaklig på Nordmøre og litt i Romsdal, ein vil også merke inntil 30 nye hjort med GPS pr. år i 2013 og 2014. Total kostnad for tiltaket er 920 000, der samla omsøkt tilskot frå viltfondet i Møre og Romsdal for 2013 og 2014 er 140 000,- 20. NINA v/ Erling Solberg; Vegetasjonsanalyser innanfor og utanfor beitedyruthegn Hovudformålet med tiltaket er å undersøke ulike effektar av beitetrykk frå hjortevilt og kva for følgjer dette får for vegetasjonen og utviklinga av skog. Ein gjerder inn hegn der hjorteviltet ikkje kjem til for å beite, og ser dermed på forskjellen på beitetrykk innanfor og utanfor hegna. Dette er ein studie som har vorte gjennomført nokre år, men då med hovudfokus på elg og elgbeitetrykk. No skal det same undersøkast for hjorten sin påverknad på vegetasjonen i skogen, blant anna med prøveflater i Tingvoll kommune. Desse undersøkingane kan gje ein indikasjon på om beitepresset er for stort og hjorteviltbestanden for høg, og kan dermed ha ein viss forvaltningsmessig relevans for lokale og regionale forvaltningsorgan. Total kostnad for tiltaket er 325 000,- og søkt tilskot frå viltfondet i Møre og Romsdal er 30 000,- 21. NJFF Møre og Romsdal; Vidaregåande kurs i ettersøk Dette kurset er for ettersøkshunden og arbeidet med den. Kurset gir innsikt i korleis ein hundeførar skal trene ettersøkshunden, og inneheld mange praktiske oppgåver. Gjennom desse lærer deltakarane nye moment og får motivasjon til å fortsette arbeidet med hunden. Kurset kvalifiserer til å bli godkjent for kommunale ettersøk. Det er eit stort behov gode ekvipasjar, og NJFF har eit spesielt ansvar for å kunne tilby kurs for ettersøksekvipasjer, slik at kommunane og jegerar har tilgang på nok kvalifiserte ekvipasjar, dette for å oppfylle forskrifta og krav om sikker og human jaktutøving. Viser også til vurdering i pkt. 16. Total kostnad for tiltaket er 12 800,- og søkt tilskot frå viltfondet i Møre og Romsdal er 10 000,- 22. Høgskulen i Hedmark; Fôring av hjortevilt ei kunnskapsoversikt Dette prosjektet vil lage ei kunnskapsoversikt om fôring av hjortevilt, med døme frå heile verda. Oversikta vil synleggjere følgjer av fôring under ulike høve for vilt, biologisk mangfald og ulike menneskelege interesser. Forskarane er ueinige både med hensikta og måten å fôre viltlevande hjorteviltbestandar, denne oversikta vil ikkje gje eitt konkret svar, men belyse fleire sider av saka. Det skal først skrivast ein vitskapleg artikkel, før denne vert oversett til ei norsk brosjyre og publisert på internett. Det eksisterer allereie ein god del litteratur på temaet om viltfôring. Total kostnad for tiltaket er 50 000,- og der Møre og Romsdal sitt bidrag ikkje er spesifisert. 23. Høgskulen i Hedmark; Lærande forvaltning av hønsefugl Her vil ein samle kjent kunnskap om korleis ein forvaltar ein bestand/populasjon av hønsefugle ved å gå gjennom eksisterande kunnskap. Ein vil ha fokus på korleis ein
Side 9 hønsefuglbestand varierer med omsyn til klima, predatorar, jakttrykk og næring. Dei vil også foreslå forvaltningsmål og korleis ein kan oppnå desse. Korleis forvalte ein bestand av hønsefugl og kva som påverkar denne har vore forska på i nesten 100 år, både i Norge og Skandinavia, og vert framleis forska på i dag. Det finns eit stort antal litteraturkjelder tilgjengeleg innanfor dette temaet. Total kostnad for tiltaket er 500 000, og søkt tilskot frå viltfondet i Møre og Romsdal er 30 000,-
Side 10 Forslag til vedtak: 1. Miljøutvalet tildeler viltfondsmidlane etter følgjande fordeling: Nr Søker Tiltak Søknadssum Tildelt 1 NJFF Møre og Romsdal Betre rådyrjakt 75 520,- 50 000,- 2 Frank Rosell v/ Høgskulen i Eksponering av bever under 283 000,- 0,- Telemark vårjakta 3 Aure kommune Felles mål og retningsliner for 57 000,- 30 000,- hjorteviltforvaltninga 4 Høgskulen i Nord-Trøndelag Fjellrype og reirovervaking 2013 30 000,- 0,- v/ Pål Fossland 5 Sogn og Fjordane Forvaltning av hjortebestand 200 000,- 0,- Skogeigarlag 2013-2017 6 NINA v/ Arne Follestad Grågåsundersøkingar i Møre og 122 000,- 0,- Romsdal 7 Norsk Hjortesenter Hjort 2013 87 500,- 0,- 8 Norsk Hjortesenter Handbok i praktisk 75 000,- 50 000,- hjorteviltforvaltning 9 NJFF Møre og Romsdal Kurs i sjøfugljakt 10 000,- 10 000,- 10 NJFF Møre og Romsdal Leie av terreng for 35 000,- 22 000,- opplæringsjakt 11 NJFF Møre og Romsdal Opplæringsjakt Viklandet hjort 10 000,- 10 000,- og rådyr 12 Høgskulen i Nord-Trøndelag Smårovdyrs tilgang til og 20 000,- 0,- utnytting av kadaver 13 NJFF Møre og Romsdal Småvilt og skadeskyting ein 25 000,- 25 000,- vidareutvikling 14 Kristiansund kommune Tiltak for å redusere 60 000,- 20 000,- viltpåkjørsler 15 NJFF Møre og Romsdal Undersøking om ettersøk 78 000,- 78 000,- 16 NJFF Møre og Romsdal Utdanning av 15 000,- 15 000,- ettersøksekvipasjer 17 NJFF Møre og Romsdal Utdanning av 10 000,- 0,- jegerprøveinstruktørar 18 Averøy kommune Tilskot til ekstraordinære utgifter 40 000,- 0,- til ettersøk 19 Bioforsk v/ Erling Meisingset Variasjon i hjorten sin 140 000,- 80 000,- områdebruk om hausten 20 NINA v/ Erling Solberg Vegetasjonsanalyser innanfor og 30 000,- 0,- utanfor beitedyruthegn 21 NJFF Møre og Romsdal Vidaregåande kurs i ettersøk 10 000,- 10 000,- 22 Høgskulen i Hedmark Fôring av hjortevilt ei 50 000,- 0,- kunnskapsoversikt 23 Høgskulen i Hedmark Lærande forvaltning av hønsefugl 30 000,- 0,- Total søknadssum 1 493 020,- 400 000,-
Side 11 2. Administrasjonen får mynde til å auke eller innskrenke løyvingar, etter prioritering frå Miljøutvalet, når ein har motteke det endelege beløpet frå Direktoratet for naturforvaltning Bergljot Landstad regional- og næringssjef Vedlegg 1 Rundskriv T-1/12. Tilskotsordningar for 2013 2 Forskrift viltfond