Helse Førde Bygningsdel - Førde Sentralsjukehus
! "! & ' ( # $ % % ) % %
Førde sentralsjukehus - Innhald: side Side 1 av 113 Del 2 Forvaltning bygning 1 Godkjenning 3 2 FSS Førde sentalsjukehus hovudbygg 3 2.1 Opplysninger om bygningen 3 3 Generelt (overordna) 3 4 Vern 5 4.1 Føremålet med forvaltningsplanen 5 4.2 Formelt grunnlag for vern 5 4.3 Styresmakt for kulturminne og forvaltning 6 4.4 Verneverdi 6 4.5 Føremål med vernet 6 4.6 Omfang av fredning 6 4.7 Reguleringsstatus 7 5 Historie og vernevurdering 8 5.1 Bygningshistorie 8 5.1.1 Historikk eksteriør 8 5.1.2 Historikk interiør - endringar 13 6 Utgreiing om bygningar 17 6.1 Eksteriør sjukehus høg og låg del- karakteristikk 17 6.2 Eksteriør Teknisk sentral - Karakteristikk 17 6.3 Interiør sjukehus karakteristikk 19 6.4 Interiør teknisk sentral karakteristikk 22 6.6 Konstruksjonar, teknisk tilstand, sårbarheit, tiltak 24 6.6.1 Eksteriør 24 6.6.2 Interiør 26 6.6.3 Rombehandling Teknisk sentral - materialer og overflater 30 6.6.4 Rombehandling 1.etg Hovudbygning-materialer og overflater freda del 31 6.6.5 Rombehandling 2.etg Hovudbygning-materialer og overflater freda del _ 33 6.6.6 Rombehandling 5.etg materialer og overflater freda del 34 6.6.7 Rombehandling 6.etg - Materialer og overflater freda del 35 7 Vedlikehald 37 7.1 Generelt 37 7.2 Vedlikehald og søknad 37 8 Vedtekter 38 8.1 Generelle vedtekter 38 8.2 Kva er tillate 39 8.3 Kva er ikkje tillate 39 8.4 Søknad om dispensasjon frå vernet 39 8.5 Administrative prosedyrer for tiltak 40 8.6 Organisering og ansvar 40 9 Planar om framtidige tiltak 41 9.1 Behov og planar for tiltak på sikt 41 10 Fotodokumentasjon eksteriør 42 10.1 Hovudbygning 42 10.2 Eksteriør Teknisk Sentral 62
11 Dokumentasjon interiør 67 11.1 Sentraltrapperom hovudbygning 67 11.2 6.etasje Grøn etasjefarge 69 11.3 Interiør 5.etasje. Raud etasjefarge 71 11.4 Freda pasientrom 5094 79 11.5 Interiør 2.etg Brun- og gul etasjefargar 82 11.6 Korridorar/toalett og auditorium 86 11.7 Vestibyleområde 2.etg 91 11.8 Himling og detaljar i 1.etg 96 12 Tekniske sentral freda del 99 12.1 Vestibyle og trapperom 1.etg 99 12.2 Kapellet med tilstøytande korridor og vestibyle 102 12.3 Fargekodar for etasjane - 107 13 Veggfaste freda kunstverk innomhus 108 13.1 Hugo Wathne 108 13.2 Ludvik Eikaas 108 13.3 Oddvar Thorsheim 109 14 Laust inventar 110 14.1 Forvaltningsplan for laust inventar 110 15 Informasjon om planarbeidet 113 16 Kart over sjukehusområdet 113 13 Side 2 av 113
1 Godkjenning Revisjonnr: 1.0 Dato: 03.07.2014 Sakshandsamar FSS HF: Jens Otto Hestad Dato: 03.07.2014 Forvaltningsplan førelagt Riksantikvaren Dato: 11.03.2015 Forvaltningsplan godkjent av Helse Førde HF Forvaltningsplan godkjent av Helse Vest HF Dato Dato 2 FSS Førde sentalsjukehus hovudbygg 2.1 Opplysninger om bygningen Anlegget - navn Førde Sentralsjukehus FSS Bygningens navn Svanehaugveien 2 Hovudbygningen (opphaveleg Gamle Vieveien 14) Gnr/bnr 43/85 GAB-nummer GAB-nummer Kommune Fylke Eigar Forvaltar ar og brukar Nåværende bruk 10009693 Hovudbygning 177915971 Teknisk Sentral 1442 Førde Sogn og Fjordane Helse Førde HF/Helse Vest HF Helse Førde HF Sjukehus Byggeår 1975-79 Bygningsnr SKE-basen 9901381 Reguleringsstatus Offentleg føremål. Sjå pkt 4.7 Vernestatus Omfang Verneklasse 1. Eksteriør og del av interiør Generelt (overordna) 3 Generelt Forvaltningsplanen er ei oppfølging av Landsverneplan for helsesektoren (LVP Helse). Føresegner gitt i kgl. res. Overordna føresegner om forvaltning av statlege kulturhistoriske eigedomar 01.09.2006. Forskrift om fredning av statens kulturhistoriske eiendommer kap.1 og 2, fastsatt 16.02.2012 i medhald av kulturminnelova. Side 3 av 113
Førde Sentralsjukehus kompleks har 2 bygningar og grøntanlegg/uteområde i verneklasse 1. Denne planen omhandlar dei to verna bygningane. For utomhusanlegget vert vist til ein eigen plan. Side 4 av 113
4 Vern 4.1 Føremålet med forvaltningsplanen Føremålet med planen er at forvaltninga skal sikre at dei kulturhistoriske verdiane som knyter seg til bygningane og utomhusanlegget, blir ivaretekne på kort og lang sikt. Forvaltningsplanen gir vurdering av kva som er muleg å gjere og kva avgrensning som gjeld for dei verna bygningane. Forvaltningsplanen viser prosedyrer og rutiner for drift og vedlikehald av eigedomen og spesifikt for den enkelte bygning. Planen utgreier også verneverdiar og forhold som må ivaretakast ved rehabilitering og endring. Forvaltningsplanen inneheld detaljert registrering og dokumentasjon av bygningane i verneklasse 1. Planen gir også retningsliner for nødvendig kontakt med rett styresmakt for kulturminner. 4.2 Formelt grunnlag for vern Dei to bygningane er i LVP Helse plassert i verneklasse 1 og fredinga er gjort i medhold av kulturminneloven 22a. Fredinga omfattar: FSS Førde sentralsjukehus byggnr 9901381 (tidl. Gamle Vieveien 14. No Svanehaugveien 2) og Teknisk sentral, byggnr 9902962. Side 5 av 113
4.3 Styresmakt for kulturminne k og forvaltning Riksantikvaren er godkjenningsinstans for bygningar og anlegg/områder i statleg eige som er freda etter kulturminnelova eller plassert i verneklasse 1 i Landsverneplan. Innanfor Helse Førde kompleks gjelder dette Førde Sentralsjukehus, Teknisk sentral og parkanlegg. Helse Førde HF er sjølv ansvarleg for at retningslinene i høve til bevaring av kulturhistorisk verdi blir følgde. 4.4 Verneverdi Sjukehuset er tidstypisk døme på offentleg institusjonsbyggeri frå 1970 talet og er særs godt teke vare på i sin opphavelege tilstand frå perioden etter sjukehuslova av 1969. Anlegget har difor høg samfunnshistorisk verdi. Bygningane har også stor arkitektonisk verdi som representativt døme på offentleg byggeri i etterkrigstida. Materialval, behandling og utføring vitnar om høg kvalitet og medviten formgjeving i eksteriør som i interiør. Det har også preg av viljestyrt ivaretaking av opphavelege element og arkitekonisk uttrykk. Til tross for seinare endringar og påbygg, har anlegget høg grad av autensitet i heilskap og detaljar og er tidstypisk døme for sjukehus og institusjonsbygg frå perioden. 4.5 Føremål med vernet Føremålet er å bevare deler av Førde Sentralsjukehus anno 1979 som viktig døme på offentleg helsebygg og sjukehus reist som følgje av den nye sjukehuslova av 1969. Fredinga skal sikre sjukehuset sin opphavelege arkitektur. Det arkitektoniske uttrykket med hovudstruktur, materialer og detaljering utvendig og i innvendig freda soner skal oppretthaldast. Vernet skal også sikre samanhengen mellom bygningar og hage/parkanlegg med overflater, vegetasjon, utemøblar, lysarmaturar og kunstverk. For parkanlegg sjå eigen forvaltningsplan. 4.6 Omfang av fredning Fredninga omfattar: - Eksteriør: hovudelement som konstruksjon, fasadekomposisjon samansett av betongelment, vindauge, ytterveggskledning (elokserte alumin-kasettar) med sine respektive detaljar, overflater og behandling, veggfast dekor/kunst og pipeløp over tak. - Interiør: planløysing, materialbruk/overflater til golv, veggar og himling, dører, vindauge, listverk, gerikter, detaljar og ildstader, og veggfast dekor/kunst. Fast inventar som skap, ovnar og tekniske installasjonar m.v er freda som del av interiøret. - Fredninga av interiøret gjeld følgjande del av bygget: vestibyle og fellesareal i 1.etg, vestibyle, kantine, auditorium med tilliggande garderrobar og og toalett i 2.etg, rom 5033 og 5094, heisområde/vestibyle, korridorar og etasjestover i 5.etg, heisområde/vestibyle korridorar og etasjestover i 6.etg og alle trappehus i alle etasjer i høgblokka. Side 6 av 113
4.7 Reguleringsstatus Offentleg føremål. Plannamn: «Sentralsjukehuset» Sist stadfesta 26.04.2001. Deler av området planen omfattar, er freda etter «Forskrift om fredning av statens kulturhistoriske eiendommer». Fastsatt 16.02.2012 i medhald av kulturminnelova. Side 7 av 113
5 Historie og vernevurdering 5.1 Bygningshistorie 1971 - Sjukehuset vart bestemt oppført av regjeringa Bratteli i 1971 med plassering i Førde etter ein langvarig og hard strid i fylket. 1975 1979 - Førde Sentralsjukehus FSS vert oppført i perioden. Form og arkitektonisk uttrykk er tradisjonell modernistisk og typisk for 60-70 talet. Det består av ein høg og ein låg del. Den høge delen vart oppført i 8 etasjer, eller 9 etasjer om den tilbaktrekte tekniske etasjen vert rekna med. Den låge delen vart delvis oppført i 1 og 2 etasjer og ligg på nord og austsida av høblokka. Bygningen har også ein undertasje som delvis er under terreng- 1979 - Tilhøyrande Teknisk sentral vart oppført som eigen frittliggande bygning på sørsida av høgblokka. Sjukehuset er teikna av Atelier 4 AS, Lillehammer v/siv.ark MNAL Arne Pettersen. Hovudentreprenør var (Gunnar og Finn) G&F Hjelmeland AS frå Førde. 1999- Tilbygg for AMK-sentral på vestsida av høgblokka. 2004 2006 vart store deler av låg bygningsmasse påbygt. Det vart oppført i 3 pallelle bygningsvolum. Det vart påbygt 1 og delvis 2 etasjer over eksisterande låg bygningsmasse Dei paralelle blokkene er no i 2 og 3 etasjer. Påbygg-prinsippet vart valt framfor tilbygg av omsyn til internkommunikasjonen. Tilbygg ville ha auke avstandane mellom ulike avdelingar. Her er difor eksteriøret til sjukehuset betydeleg endra i høve til det opphavelege. Ny paviljong (pergola) kom i 2009. Uteanlegget i denne sona vart då omarbeidd til parkering for rørslehemma nær inngangen og kortids-parkeringsplassar. Paviljongen dannar utandørs «venterom» og gir tildels takoverdekt av -påstigning. Desse parkeringsplassane er delvis under tak. Utomhusanlegget er omtalt i eigen forvaltningsplan. 5.1.1 Historikk eksteriør Nytt sjukehus ferdig i 1979 Fasadematerialer er betongelement i kombinasjon med kledning av aluminiumskasettar. Den klare lamellstrukturen er framtredande. Side 8 av 113
Nybygg ferdig i 1979. Hovudentreprenør G&F. Hjelmeland AS. Førde. Lillehammer. Arkitekt : Atelier 4 AS, Påbygg over låg del i perioden 2004-2006 Opphaveleg uteanlegg nær inngang til vestibyle er omarbeidd til fordel for paviljong (pergola). Sjå neste side. Det opphavelege inngangspartiet var overbygt med påbygget 2004-2006. Arkitekt og konsulent for påbygg er som vist nedanfor. Side 9 av 113
Inngangsparti ombygt og integrert i vestibyle samstundes med ny pergola i 2009. Paviljongen fører fram til hovudinngangen. Påbygget med liggande panel-struktur og framtrekt bygningsvolum med glassfaade frå 2006. Den opprinnelege delen med betongflater og vindauge av aluminium kan skimtast til høgre i bildet. Side 10 av 113
Paviljong (pergola). Parkering delvis under taket. Oppført år 2009 Pergola teikna av arkitektfirmaet Origo Side 11 av 113
Materialbruken til værhuda (klimaskalet) er prefabrikerte betongelement i kombinasjon med bruneloksert aluminium. Trappehus på nordsida. Kunstverk av Ludvik Eikaas utført år 1982. Teknisk sentral - nordsida. Sett frå 5.etg i høgblokka. Sentralen vart oppført samtidig med sjukehuset. Pipe til høgre var opphaveleg brukt til m.a. avfallsbrenning. Avfallsbrenning er avslutta for mange år sidan. Pipa vart skifta i 2003 og har i dag 3 løp. Eitt løp er reserve med tanke på fyring med gass og/el pellets. Teknisk utstyr for kjøling (tårn) var plassert på taket mellom garasjen og den lange fløyen. Meir moderne utstyr for kjøling erstattar utstyret som no er fjerna. Fundamenta kan skimtast på bildet. Side 12 av 113
5.1.2 Historikk interiør - endringar Vestibyle frå 1980 talet. I dei freda delane av sjukehuset er i pr 2013 ikkje gjort endringar sidan ferdigstillnga i 1979. Skiferstrukturen (30x60cm)i golvet er framtredande. Vestibyle frå 2012 Uendra i form, overflater, golv, veggar og himling. Vedlikehaldet (boning) har over år redusert inntrykket av skifer på golvet. Side 13 av 113
Bilde tek frå 1.etg. Høg del vestibyle 1.etg opent opp til 2.etg. Himling i 2.etg i denne høge sona kom i tida 2004-2006 (PB2000). Det opne rommet over 2 etasjer er opphaveleg. I noverande himlings-feltet var der overlyskuplar som dekkte det meste av sona. Under arbeid med PB 2000 vart overlyskuplar fjerna og nytt dekke vart innstøypt for å danne golv i påbygget. Dei runde lyskuplane av glas frå 1979 vart demonterte og remonterte etter ombygginga. Vart også reinstallert med LED-lampar. (3W) Bilde teke frå 1.etg Spaltepanèl av metall i deler av himlinga. Elles er interiøret intakt 1.etg. Opphaveleg var her sentralbord, arkiv, ekspedisjon og ventesone. Innbygt skranke er ei av fleire løysingar. Ombygt fleire gongar. Endra løysing. Skrankeområde er fjerna. I dag vert arealet nytta til innskriving av pasientar og pasientvertar. Side 14 av 113
Kantine i opphaveleg form (bilde frå 1980-talet). Kantina er i år 2013 uendra i høve til 1979 Til venstre i bildet er etablert ei nisje der brukte tallerken/bestikk og restavfall blir plassert av gjestane sjølve. Serveringsdisk til høgre på bildet. Vindaugssone til venstre. Låg del del av kantine har rasterhimling av metallspiler. Elles er der mineralullhimling. Sett mot nisje for brukt middag/mat servise 6 stk heisar plassert ved sentraltrappa i høgblokka. Ulik farge på heisdører til ulik etasje. Side 15 av 113
Gul farge i i 1.etg. Ulik farge på heisdører til ulik etasje. Brun farge i 2.etg på dører og golvbelegg. 5.etg. Gjennomgåande raud farge. Heisdører dekorert i 1982. (O.Torsheim) 6.etg. Gjennomgåande grøn farge på dører og golvbelegg. Side 16 av 113
6 Utgreiing om bygningar 6.1 Eksteriør sjukehus høg høg og låg l del- karakteristikk Sjukehuset sitt hovudbygg er høgblokka med 9 etasjer (inkl inntrekt teknisk rom) Det er det høgaste bygget i Førde og er markant i landskapsbildet. Bygningane er plassert på tilnærma flatt område og hovudbygget er i vest bygt saman med psykiatrisk avdeling som vart oppført på 1990-talet. Høgblokka framstår i ein klar horisontal lamellstruktur, med vindaugsband og liggande betongelement påmontert aluminiumsprofilar over som dannar rekkverk langs fasader for samanhengande balkongar som gir tilkomst for inspeksjon og vedlikehald på langsider, og djupe og breie balkongar til uteopphald for pasientar, besøkande og personale på endeveggar (sør og nord). Balkongar har samtidig ein solskjermande funksjon når sola står høgt. Dei 3 paralelle påbygga i 2 og 3 etasjer frå 2004-2006, har fasader av metallplater forma som liggande panel med ein gråblå farge. Med ein plan veggstruktur og til dels store glassflater dannar påbygga forsiktig kontrast til lamellstrukturen i høgblokka med sin kraftige relieffkarakter. Bygningsvoluma frå to ulike periodar er likevel fint samstemte i proporsjon, form og farge, og dei opphavelege fasadeflatene inni mellom påbygg og nye materialer er uendra og er gjenkjenneleg frå 1970 talperioden. 6.2 Eksteriør Teknisk sentral - Karakteristikk Fredinga omfattar heile eksteriøret og gjeld hovudelement som konstruksjon, fasadekomposisjon og materialbruk. Bygningen er frittliggande på sørsida av sjukehuset. Den er i to etasjer. Underetasjen er bunden saman med sjukehuset med ein kulvert der interiøret inngår i fredningsona. Eksteriøret er oppbygt av plass-støypt betong i kombinasjon med platekledde lettveggar. Plater er av typen bruneloksert aluminium. Det flate varme taket er tekka med laustliggande duk med elvesingel over. På sørsida er begge etasjer over terrengnivå. På nordsida er terrenget oppfylt for å gje direkte tilkomst til 1.etg. Arealet mellom teknisk sentral og sjukehuset er trafikkareal som fører fram til akuttmottak i hovudbygget. Med unntak av det freda kapellet i austre enden, er bygningen fyllt av teknisk utstyr, har logistikkfunksjon, garasje og kontor for personale med ansvar for teknisk driftog vedlikehald. Bygningen forsyner sjukehuset med varme og kjøling. Den er tidstypisk for 60- og 70 talet sin arkitektoniske trend som var rasjonelt og økonomisk fordelaktig byggeri. Detaljane er enkle og knappast muleg. Materialvalet er gjort av omsyn til låge vedlikehaldskostnader. Side 17 av 113
Foto D. Reiakvam Teknisk sentral sett frå 5.etg i høgblokka. Mosegrodd singel på folietekka tak. Side 18 av 113
Teknsik sentral sett frå aust -søraust Sett frå sørvest 6.3 Interiør sjukehus karakteristikk Arealdisponering og organisering av ulike funksjonar føl eit vanleg mønster for sjukehus i etterkrigstida. Underetasjen (plan 0) inneheld kjøkken, sentrallager, reinhald, garderobar, og tekniske funksjonar. 1.etasje inneheld vestibyle med resepsjon og kafè, poliklinikkar, radiologisk avdeling, kantine, akuttmottak, AMFR, terapibad og augeoperasjon. 2.etase har operasjon, oppvaking, laboratorium, blodbank, dagkirurgi, kantine, auditorium og kontor. 3. etasje i låg del er påbygg frå 2004-2006 (PB 2000) og er ikkje omfatta av vern. Her ligg polieklinikkar. Sengepostane er plassert i høgblokka frå og med 4.etg til og med 8 etasje, med unntak av 3. og 7.etg. 3.etg er nytta til tekniske installasjonar og 7.etg er del mellom sjukehotell og sengepost for ortopedisk avdeling. Fleire sentralt plasserte heisanlegg og trapperom gir rasjonell vertikal kommunikasjon. Freda delar av bygget har eit intakt og godt vedlikehalde interiør, planløysing så vel som overflater og detaljar. På veggar er brukt fuga teglfliser i hovudvestibyle, og elles pussa og malte mur og betongveggar, samt glatte platekledde treveggar. I 1.etg er skjermveggar og avgrensingar av areal av lakkerte bøkefinerte plater i kominasjon med glass. Himling er spaltepanel av metall med innlagt isolasjon for lydemping, mineralullplater i ventesone og deler med malte glatte falter (betong). På golv er der skifer i tungt traffikerte område. Himling i 2.etg er spaltepanel av metall i deler av kantine, auditorium, og deler av vestibyle. Golvbelegg er linoleum, og veggflater er malte, på pussa betong og på glassfiberstrie. I korridorar og stover i 5. og 6.etg er der linoleum på golv. Korridorhimling er av lyddempande type, pressa mineralull, og i stover er der kasettar av perforert aluminiumsplaterl med innlagt mineralull. Glatte dører med laminatoverflater, frå korridor til rom. Side 19 av 113
Materialbruken i veggar og på golv har preg av soliditet og arkitektonisk godt funderte val. Det har gitt ein varig og tidlaus karakter, med låge vedlikehaldskostander, noko som saman er grunnen til at lite er endra og utskifta sjølv etter meir enn 30 år. Side 20 av 113
Bak interiøret i vestibylen 1.etg er der Kiosk, kafè med kjøkken, lager med meir. Berre ein del av romma er freda. Korridor i 6.etg med utgang til balkong i enden. (grønn etasje) Korridorstove vest i 5 etg. Barsel/fødeavd. Sentraltrapp 6.etg Side 21 av 113
Pasientrom frå 1980 talet 6.4 Interiør teknisk sentral karakteristikk Teknisk sentral inneheld nødvendige funksjonar for drifta. Det gjeld energi (varme og kjøling), avfallshandtering, lager, kontor og garasje. Det meste av bygningen innheld teknisk utstyr. I underetasjen er der minnekapell (avskjedsrom) med støtterom som er freda. Over det heile er der brukt solide og slitesterke materialer med låg vedlikehaldsfrekvens. Interiøret i denne delen er fint forma og materialer og fargar gir ei behageleg og god kjensle i høve til funksjonen. Eit rom som dannar fin råme rundt minner og avskjed. Kunstverket «soloppgang» utforma av Hugo Wathne er også med å på å gje rommet stor verdigheit. Freda vestibyle, trapp til u.etg Kapell plassert i u.etg til teknisk sentral Side 22 av 113
Veggfast kunstverk «Soloppgang» Vestibyle- inngangsdør innvendig side Skifer på golv. Teglforblenda veggar Forrom til kapell (rom 4 på planteikn) Freda kulvert Side 23 av 113
6.6 Konstruksjonar, teknisk tilstand,, sårbarheit,, tiltak 6.6.1 Eksteriør Tilstandsgrad til bygningsdelane vert sett etter mønster frå NS3424 og NS-EN 16096:2012 Bevaring av kulturminner Hovudberesystem Brannisolert forsterkning av stål. Synleg sprekk mellom betongbjelke og søylekonsoll. Skundærberesystem Stålrist kan skimtast Ytterveggar = Klimaskall Fundament, søyler og dekker er plassøypt betong. Dragarar er prefabrikerte og opplagra på konsollar på plasstøypte søyler. Masser under bygningsvoluma er leirhaldig. Det er difor pelar til fjell for søylefundament. I austre del (opphaveleg låg del med påbygg anno 2006) er der setning i grunnen som har med ført til ei svak utgliding av horisontal berekonstruksjon. Det er gjort forstekning med brannisolert stål på fleire søyle/dragarpunkt i dette området. Tilstandgrad: 2 (Jamfør også rapport utarbeidd 2010 av Multiconsult.) Tiltak er utført. Etasjeskille/dekker av plasstøypt armert betong U-verdi 0,5 W/m2K Tilstandsgrad 1. Sårbarheit: Låg Langsgåande balkongutstikk på aust og vestfasaden til høgblokka har i alle etasjer gitterrist av stål til golv. Er solavskjermande ved høgtståande sol. Tilstandsgrad 1. Sårbarheit : låg. Plasstøypte dekker til balkongar på sør- og nordenden av høgblokka er utkraga og frittspennande. Rekkverk av aluminium og herda glass. Sjå bilete under og f.o.m bilete nr 20-30. Tilstandsgrad 1. Sårbarheit låg Betongfasader (1975-79): Ubehandla prefabrikerte betongelment til balkongrekkverk på høgblokk og verhud for låge (1. og 2. etasje) bygningsvolum. Tilstandsgrad :1. Sårbarheit: låg Samanstilling av prefabrikerte betongelement og kasettar av elokserte aluminiumsplater Aluminiumskledd fasade: fyllingsveggar med 10 cm isolasjon, ikkje-berande stendarar, innvendige plater, utvendig lufta kledning av eloksert aluminium, prefabrikerte som kasettar. U-verdi: 0,3 W/m2K Tilstandsgrad 1. Sårbarheit: stor Betongfasade aust-u.etg, rundt hjørne til hovuinngang Uisolert plasstøypt betong dannar klimaskal til kontor. U-verdi: ukjent, men dårleg Tilstandsgrad 2. Sårbarheit: låg Side 24 av 113
Nedre del av y-vegg er uisolert mot kontor. (kvitmalt betong) Yttervegg= Klimaskall framhald. Vindauge Teknisk sentral 1979: Plasstøypte gavl-/endeveggar: U-verdi 0,3 W/m2K Tilstandsgrad: 1. Sårbarheit: låg Aluminiumskledning på lett y-vegg, 10 cm isolasjon : U-verdi ca 0,3 W/m2K Tilstandsgrad 1. Sårbarheit: Middels Påbygg 2004-2006: 20cm isolerte veggar, lufta utv kledning av stålplater, profilerte som enkelfalsa liggande panel. Innvendig kleding er malte plater. Tilstandsgrad: 0 Tiltak: Tilleggsisolering av betongvegg i u-etg fasade aust kan være ei løysing. Hovudbygning Originale vindauge av aluminium, brukeloksert. Opningsrammer i nedre del. Samanhengande vindaugsband. Vindauge i pasientrom vart skifta i vestfasaden i 2011. Solfaktor på nytt glass. Energikrav i høve til TEK10 er inkludert i tilstandskarakter. Side 25 av 113 Nye vindauge: u-verdi 1,1 w/m2k på karm og 0,5 w/m2k på glass (3 lag). Tilstandsgrad : 0 Tilstandsgrad gamle (1979): 3 U-verdi 2,8 W/m2K Sårbarheit: Middels Teknisk sentral Vindauge av aluminium, brukeloksert. Frå 1979 U-verdi : 2,8 W/m2K Tilstandsgrad: 3 (jamfør Multiconsult) Sårbarheit: Middels Vindaugsflate utjer samla 30% av ytterveggsarealet Tiltak forventa: utskifting av attverande gamle vindauge Ytterdører Aluminium bruneloksert - Tilstandgrad: 2. Sårbarheit: stor Tiltak forventa: rutinemessig vedlikehald av stor slitasje. Yttertak Kompakt varmt tak (ikkje lufta). Isolert med 50 mm eksp. Polystyrèn over plasstøypt berande betongplate. Tekka med folie (eitt lag Protan 1,2mm), dekt med singel. Mange tak flater i ulike nivå. Tilstandgrad: 2-3. Kan variere Sårbarheit: Middels - Låg
Tiltak: Renovering av aldringomsyn, men også av omsyn til energieffektivisering. Karakteristikk eksteriør hovudbygg og Teknisk sentral Teknisk sett har eksteriøret solide og vedlikehaldsfrie materialer. Bygget framstår i generelt god stand og uendra når påbygg frå 2006 vert sett bort frå. 34 år etter ferdigstilling er vedlikehald utover vask av betongelment ikkje påtrengande nødvendig i nær framtid, med unntak av attverande originale vindauge og ytterdører. Elokserte aluminiumskasettar har synlege merker eller belegg, truleg etter sur nedbør eller betongavrenning, men utskifting er ikkje nødvendig av funksjonelle grunnar. Skaden er av estetisk karakter. Den er lite synleg på stor avstand. Estetisk er bygget typisk for nyorienteringa i arkitekturen på 1960 og 1970 talet. Rasjonelt byggeri, skulle gje låge bygge- og vedlikehaldskostnader, men samtidig vere funksjonelt effektivt med oversiktlege komunikasjonsvegar og god dagslystilgang. Med påbygget frå 2006 framstår bygningskomplekset harmonisk med gode proporsjon mellom bygningsvoluma og med god balanse i material- og fargebruk. Sjølv etter vindaugsskift i vestfasaden til høgblokka er der framleis vanskar med kjøling om sommaren og varme om vinteren. 6.6.2 Interiør Tilstandsgrad til bygningsdelane vert sett etter mønster frå NS-EN 16096:2012 Bevaring av kulturminner Himling Innervegg- konstruksjon Bilde frå 6.etg Innerdører uklassifiserte Døme på dørfarge, overflate og Mineralullplater: Tilstandsgrad 1-2 (varierer i etasjene) Metallspiler : Tilstandsgrad 1 Kasettar av perforerte alumin.plater 300x600 Tilstandsgrad 1 Malte plater: Tilstandsgrad 1 Tiltak: Utskifting ved skade med tilsvarande plater. Materialbruk og overflater er varierer: -ubehandla betong-, fuga tegl-, malt pussa mur-, malte plate på stenderverk. Sjå også romskjema Sårbarheit : middels I freda korridorar er stover fråskilt med store veggfelt av aluminiumsprofilar med innfyll av aluminiumskledde plater og trådglass. Ved reparasjon etter skade vil laminert glasstype måtte nyttast. (NB! Persontryggleik) Dører er framheva deler av interiøret. Fargebruken varierer frå etasje til etasje. Det blir vurdert som svært viktig at desse elementa ikkje endrar karakter. Det gjeld innlisting, beslagutstyr, og skilting. Samspelet mellom farge på veggar, golv og himling er ein viktig del av kulturminnet. Overflater visuell -Tilstandsgrad: 1 Sårbarheit: stor Side 26 av 113
innsetting og innlisting i korridor. Bilde frå 2.etg Innerdører klassifiserte Lyd- brann røyktetting Brann og røykskilledører i korridor av eloksert aluminium. Dør til pasientrom i 5.etg Golv belegg av linoleum Tiltak: Ingen Røykskilledører i korridorar er av aluminium og glass. Løysing med glass hindrar kollisjonar. Dører er utstyrt med automatisk døropnar der trafikken er stor. Det oppfyller nye krav om universell utforming. Dører er frå 1979. Mykje trafikk har medført slitasje og vedlikehaldsbehov. Profiltypar er gått ut av produksjon. Å skaffe identiske profilar er spesialproduksjon og vert svært kostbart på grunn av lite produksjonsvolum. Korridordører har slitne hengsler, og dørblad slår saman mange stader. Det er svært viktig at tilnærma same utforming, materialbruk og farge vert nytta ved utskifting. Det kan vere ei utfordring å finne trådglass som originalt. Dører held ikkje TEK10 krav til brannklasse. Tilstandgrad: 3 (pr oktober 2013) Sårbarheit: Stor Tiltak forventa: Utskifting når funksjonslitasje tilseier det, og ved evt pålegg frå branntilsynet. Brannskilledører til pasientrom Dører har ikkje godkjenningsmerke som klassifisert dør. Men der er innlagt ekspensjonsmasse i fuge i karm Det gir grunn til å tru at EI30 kravet i praksis er oppfyllt.. (el B30 etter gamal forskrift) Tilstandsgrad: 1 (funksjonelt) Sårbarheit: stor Tiltak: ingen Golvbelegg av linoleum i freda soner i 2.- 5. og 6.etg Tilstandsgrad: 2 Sårbarheit: stor linoleumsfargar Side 27 av 113
Golv av skifer og terrasso Skifergolv i vestibyle 1.etg: Behandla med bonevoks over lang tid har medført at fuger er tilgrodde av smuss og skit som festar seg i voksen. Fuger blir over tid meir lik skifer i gråtone og strukturen blir delvis borte. Det er også brukt pallejekk med stålhjul som har påført skade i form av sprekker. Tilstandsgrad: 1 Sårbarheit: stor Synlege arr etter feiljustert slagdør Tiltak: Unngå bruk av tralle/pallejekk med stålhjul. Reingjering og oljing med riktig type. Sprekk i flis Trapperom har slipt terrasso. Tilstandsgrad: 0 Sårbarheit. Låg Tiltak: ingen Lysutstyr Særprega lampar er i kulturminnesamaheng viktige element frå perioden. Originale. Tilstandsgrad: 1 Sårbarheit: stor Originale vegglampar i trapperom Alle etasjer Side 28 av 113
Karakteristikk interiør - oppsummering Innvendig materilalbruk er valt utfrå høge krav til kvalitet og arkitektonisk form. Det er generelt unødvendig med reparasjonar i nær framtid av slitasjegrunnar. Trafikken i bygget er stor. Likevel er synleg slitasje på overflater relativt liten. Krav til branntryggleik vil over tid gjere det nødvendig med oppgradering av dører til brannceller og i rømingsveg. Ved nødvendig utskifting kan det difor kome krav som strir mot vernet. Det må bli eit samspel mellom verneomsyn og brannkrav i kvart enkelt tilfelle. Golv i vestibyle er redusert i autensitet på grunn av vedlikehaldsmetoden. Bonevoks er brukt for å lette reinhaldet. Dette har medført at skifer-krakteren er blitt svekka. Bruk av pallejekk med stålhjul har påført skade. Bruk av slikt utstyr må opphøyre. Side 29 av 113
6.6.3 Rombehandling Teknisk sentral - materialer og overflater Sone Romnamn Himling Veggar Golv 1 Vestibyle 1.etg Mineralulplater 300x2400 Malt glassfiberstrie. Glassveggar Teglfliser 11x24cm 2 Vestibyle u.etg Spaltepanel av ubehandla bøk. Mineralullplater i sidegang inntil romsone 4 Forblending med fuga teglstein Skifer 300x300mm 3 Kapell u.etg Malt trepanel med spalte Fuga, malt teglstein Malt betong. Malt spaltepanel Skifer 300x300mm. 4 Visningsrom u.etg Korridor Kasettar av perforert alumin. plater Fuga teglstein Vinylbelegg 5 Korridor/ kulvert Ingen himling Malt betong Malt betong og teglfliser 11x24cm 1.etg Side 30 av 113
Underetasjen 6.6.4 Rombehandling 1.etg Hovudbygning-materialer og overflater freda del Rom Soner Romnamn Himling Veggar Golv 1 Vestibyle 1 Eksp. kafesone Metallspiler Keramiske teglfliser. Delvis malt betong. Skifer 300x600 2 Vestibyle kiosksone Metallspiler. Delvis opent til 2.etg Lakkerte bøk overflater Skifter 300x600 3 Vestibyle toalettsone Metallspiler Deler av malte pussa betongflater Malte pussa betongflater Skifer 300x600 4 Venterom toalettsone Minralullplate 300x1200mm Malt glassfiberstrie Skifer 300x600 5 Vestibyle Sone sentralheis Mineralullplater 300x1200mm Malt galssfiberstrie Linoleum 6 Trapperom Sentraltrapp Mineralull i øverste etg. Betong under trapperepos Ubehandla betong. Klar støvbinding Terrasso, slipt. Terrassofliser på repos 7 Trapperom nord 7 Ubehandla betong underside trapp/repos Ubehandla betong. Klar støvbinding Terrasso, slipt Terrassofliser på repos 8 Trapperom sør 8 Ubehandla betong underside trapp/repos Ubehandla betong. Klar støvbinding Terrasso, slipt Terrassofliser på repos Side 31 av 113
Plan 1.etg Side 32 av 113
6.6.5 Rombehandling 2.etg Hovudbygning ovudbygning-materialer og overflater freda del Soner Romnam Himling Veggar Golv 1 Trapperom sør Ubehandla betong underside trapp. Mineralull plater under repos, 300x1600mm Ubehandla betong. Klar støvbinding Terrasso, slipt. Terrassofliser på repos 2 Trapperom Sentraltrapp Ubehandla betong underside trapp. Mineralull plater under repos, 300x1600mm Ubehandla betong. Klar støvbinding Terrasso, slipt. Terrassofliser på repos 3 Vestibyle Sone sentralheis Mineralullplater Malt glassfiberstrie Linoleum 4 Mellomgang til kantine Mineralullplater Malt glassfiberstrie Linoleum 5 Toalett damer-menn-hk Mineralullplater 300x600mm Høgtrykkslaminat på faste veggar og skjermveggar Vinyl 6 Trapperom nord Ubehandla betong underside trapp. Mineralull plater under repos, 300x1600mm Ubehandla betong. Klar støvbinding Terrasso, slipt. Terrassofliser på repos 7 Kantine Mineralullplater 600x600mm Rasterhimling 600x600, låg del 8 Auditorium Kantmonterte metallspilehimling Profil 40x100 c/c 100mm Malt glassfiberstrie Linoleum Malt glassfiberstrie Nålefiltbelegg 9 Høg del av vestibyle Korridor 2.etg Glatte, malte gipsplater Malt betong og malt glassfiberstrie Linoleum Side 33 av 113
Plan 2.etg 6.6.6 Rombehandling 5.etg materialer og overflater freda del Soner Romnamn Himling Veggar Golv 1 Stove sør 1 stk 2 Trapperom sør 3 Korridor sørvest Kasettar av perforerte aluminpl m/isolasjon 300x600 Ubehandla betong underside trapp. Mineralull plater under repos, 300x1600mm Mineralullplater 300x2200. Synlege hatteprofilar Malt strie på gipsplater Glass og aluminium mot korridor og som skillevegg Ubehandla betong. Klar støvbinding Malt strie på gipsplater Fenderlister er laminat/ bøk Linoleum Terrasso, slipt. Terrassofliser på repos Linoleum 4 Rom 5033 Kasettar av perforerte aluminpl m/isolasjon 600x600 5 Sentraltrapp Ubehandla betong underside trapp. Mineralull plater under repos, 300x1600mm 6 Rom 5094 Kasettar av perforerte aluminpl m/isolasjon 600x600 Malt strie på gipsplater Ubehandla betong. Klar støvbinding Malt strie på gipsplater Linoleum Terrasso, slipt. Terrassofliser på repos Linoleum 7 Korridor nordvest Mineralullplater 300x2200. Synlege hatteprofilar Malt strie på gipsplater Linoleum 8 Trapperom Ubehandla betong Ubehandla betong. Klar Terrasso, slipt. Side 34 av 113
nord underside trapp. Mineralull plater under repos, 300x1600mm støvbinding Terrassofliser på repos 9 Stover nord, 2 stk 10 Korridor nordaust 11 Heisområde 12 Korridor søraust Kasettar av perforerte aluminpl m/isolasjon 300x600 Mineralullplater 300x2200. Synlege hatteprofilar Mineralullplater 300x2400mm. Synlege hatteprofilar Mineralullplater 300x2200. Synlege hatteprofilar Malt strie på gipsplater Glass og aluminium mot korridor, og som skillevegg Malt strie på gipsplater Malt strie på pussa betong Malt strie på gipsplater Linoleum Linoleum Linoleum Linoleum Korridor 5.etg Sentralt heisområde Raud farge er gjennomgåande i etasjen. Den opphavelege karakteren autensiteten) er i liten grad endra sidan 1979. Listverkdetaljar, dørbeslag, lys armaturar, vegglister og fargar skal vere uendra. Plan 5.etg. Lysegrøn skravur viser freda område 6.6.7 Rombehandling 6.etg - Mat aterialer og overflater freda del Romnr Romnamn Himling Veggar Golv 1 Stover sør Kasettar av perforerte aluminpl m/isolasjon 300x600 2 Trapperom sør Ubehandla betong underside trapp. Mineralull plater under repos, 300x1600mm Malt strie på gipsplater Glass og aluminium mot korridor, og som skillevegg Ubehandla betong. Klar støvbinding Linoleum Terrasso, slipt. Terrassofliser på repos Side 35 av 113
3 Korridor sørvest Mineralullplater 300x2200. Synlege hatteprofilar Malt strie på gipsplater Linoleum 4 Sentraltrapp Ubehandla betong underside trapp. Mineralull plater under repos, 300x1600mm Ubehandla betong. Klar støvbinding Terrasso, slipt. Terrassofliser på repos 5 Korridor nordvest Mineralullplater 300x2200. Synlege hatteprofilar Malt strie på gipsplater Linoleum 6 Trapperom nord Ubehandla betong underside trapp. Mineralull plater under repos, 300x1600mm 7 Stover nord Kasettar av perforerte aluminpl m/isolasjon 300x600 Ubehandla betong. Klar støvbinding Malt strie på gipsplater Glass og aluminium mot korridor og som skillevegg Terrasso, slipt. Terrassofliser på repos Linoleum 8 Korridor nordaust Mineralullplater 300x2200. Synlege hatteprofilar Malt strie på gipsplater Linoleum 9 Heisområde Mineralullplater 300x2400 i hatteprofilar 10 Korridor søraust Mineralullplater 300x2200. Synlege hatteprofilar Malt strie på pussa betongvegg Malt strie på gipsplater Linoleum Linoleum Grøn farge er gjennomgåande i etasjen. Den opphavelege karakteren (autensiteten) er i liten grad endra sidan 1979. Listverkdetaljar, dørbeslag, lys armaturar, vegglister og fargar skal vere uendra. Plan 6.etg. Lysegrøn skravur viser freda område. Side 36 av 113
7 Vedlikehald ld 7.1 Generelt Det er nødvendig å ha som utgangspunkt at bygget er oppført etter byggetekniske forskrifter gjeldande frå 1969. I samsvar med TEK 10 som er gjeldande forskrifter frå 2010, er bygningen i risikoklasse 6 og brannklasse 3. TEK10 set strengare krav til brannskille og materialbruk i rømingsvegar enn forskrifter frå 1969. Generelt er det eit EI60 krav til branncelleskille. Alle materialoverflater og kledningar skal halde kravet i 11-9 tabell 1B. (TEK10) Grensen mellom vedlikehald og tiltak som er søknadspliktige er generelt vanskeleg å trekkje. Alle tiltak som grip inn i konstruksjon og/eller fasade til bygningar og anlegg i VK1, er søknadspliktige. Ein må søkje om dispensasjon frå kulturminnelova. FVP skal ikkje opne opp for førehandsdispensasjonar. RA sine vedtak om dispensasjonar det blir søkt om, blir gjorde etter vurdering av dei kulturhistoriske verdiane sett opp mot grunnlaget for vidare drift og større samfunnsmessige omsyn. 7.2 Vedlikehald og søknad Bygningsdel Ytterveggar Vindauge Ytterdører Tak Balkongar Retningsliner Utvendig vask av betongelment med kjemiske middel som som ikkje medfører betongskade treng ikkje omsøkast. Klorhadlig middel skal ikkje brukast. Ved evt skade på aluminiumskledning, skal reparasjon utførast med same materiale, overflate,farge og same utforming. Strakstiltak med lita utskifting av fasademateriale skal rapporterast med bilde til Riksantikvaren (RA) Utskifting av vindauge er søknadspliktig. Då skal det nyttast same materiale, farge og same breidde på karm- og evt opningsramme. Strakstiltak som utskifting av glass ved skade kan skje utan søknad når det har same farge Ytterdører (rømingsdører) i trapperom inngår i freda del. Desse skal primært reparerast med tilsvarande materiale og utstyr. Ved evt total utskifting skal døra ha same materiale, farge og utforming. Total utskifting er søknadspliktig. Taket er den «5. fasaden». Alle tak er tekka med folie/duk som opphaveleg er dekt med elvesingel. Ved utskifting av tekkemateriale skal det nyttast materiale med mørk farge som vert mekanisk festa. Nye gesimsbeslag som følgje av ny tekking skal utførast i same materiale same farge opg same utforming. Anna gesimsløysing er søknadspliktig. Langsgåande balkongar på høgblokka (4.-8etg) har gitterrister av stål til «golv». Balkongar har funksjon som tilkomst for vask og vedlikehald men fungerer også som solavskjerming når sola høgt. På nord og sørfasaden 4.-8.etg (endeveggar på høgblokka) er Side 37 av 113
publikumsbalkongar plasstøypte med rekkverk av aluminium og herda-laminert glass. Ved reparasjon eller utskifting skal materialet vere av tilsvarande type. Vanleg vedlikehald er ikkje søknadspliktig. Anna utføring er søknadspliktig. Evt utskifting av betongelement skal vere tilsvarande originale element. Innerveggar Innerdører Himling Golv Fast innreiing Oppmaling, lakkering, og oljing kan utførast utan søknad når dette er fornying av tidlegare overflatebehandling og vert utført med same materialar og fargar. Ubehandla betongveggar (trapperom) skal ikkje malast eller behandlast. Mellom korridor og stover i nord- og sørenden av høgblokka, er veggar av aluminiumsprofilar og farga trådglass med rillemønster. Utskifting, flytting eller andre inngrep i innerveggar som t.d følgje av endra planløysing, er søknadspliktig. Dører skal ikkje fjernast i freda sone som følgje av endra romløysing utanfor freda sone. I det tilfellet skal dør vere avlåst og vere utan infoskilt. Om dører må utskiftast som følgje av skade, slitasje eller brannteknisk oppgradering, skal den ertattast med tilsvarande dør, med same overflate, farge, breidde og høgde, same karmprofil, materiale og innlisting. Utskifting skal omsøkjast. Ved fornying av himling skal det i freda soner monterast same type, dvs same materiale, storleik, overflatestruktur og farge. Overflater kan handsamast med middel som lettar reinhald og minskar slitasjen utan anna godkjenning enn kva som følgjer av miljøkrav. (krav til sklisikring og emisjon) Dette omfattar skap, ovnar, tekniske installasjonar, pipe, lysarmaturar, dørbeslag, handlister, skjermlister i korridorar, skjermveggar, og fasmonterte stolar, bord og utstillingsmonter i auditorium. Det nemnde skal ligge inne i dei verna sonene av ineriøret eller vere ein del av eksteriøret til bygningen. Desse er viktige arkitektoniske element i heilskapen til interiør og eksteriør skal ved evt skade, primært reparerast, men ved totalskade ertattast med same innreiingsdetalj. Reparasjon skal rapporterast. Utskifting skal omsøkast til Riksantikvaren. 8 Vedtekter 8.1 Generelle vedtekter Forvaltning, drift og vedlikehald (fdv) skal skje gjennom foretaket sine ordinære styringsdokument og gjennom ordinære rutiner med støtte i dei avvik og særlege vedtekter det er gjort grei for i dette dokumentet. I FDV dokumentasjonen vil det ligge inne merknad på alle rom og uteområder som er omfatta av forvaltningsplanane. Dette vil sikre at alle som skal utføre arbeid vært gjort merksame på kva ansvar ein har i medhald av vedtekne forvaltningsplanar. Før oppstart av arbeid skal ein alltid sjekke FDV dokumentasjonen for det rommet/området. Alt arbeid som vert gjort skal dokumenterast i FDV systemet. Side 38 av 113
Fdv skal skje på ein måte som er tilpassa bygningen sin eigenart, med materialer og utføring som gjer at dei arkitektoniske og definerte kulturhistoriske verneverdiane vert uendra. Jfr pkt 4.5 Føremålet med vernet og pkt 6 Bygningsbeskrivelse Det må ikkje gjerast tiltak som kan motvirke vernet. Å rive, flytte, bygge på/til, endre materialer, fargar eller gjere anna som går lenger enn vedlikehald, skal ikkje skje i dei verna/freda delane av bygningane. Jfr også retningsliner for vedlikehald pkt 7.1. - Det er ønskjeleg å oppretthalde same bruk som på vedtakstidspunktet. - Dei verna objekta skal haldast vedlike og brukast utan å forfalle. - Eigar har ansvaret for løpande vedlikehald. Tiltak utover det som er nemt i dette punktet, krev løyve frå vernestyresmakta. Jfr pkt 7.1. I særlege høve kan vernestyresmakta gjere unnatak dersom tiltaket ikkje er i strid med verneføremålet eller fører til vesentlege inngrep i det verna kulturminnet. Jfr også riksantikvaren si rettleiing «Å eie et fredet hus» 8.2 Kva er tillat ate Vedlikehald kan skje utan førehandsgodkjenning med samme materialar og metodar som opprineleg er ikkje søknadspliktig, andre tiltak er søknadspliktig. «Vanleg vedlikehald» skal i denne samanheng forståast slik at materialbruk og overflater vert uendra. Hovudbygget sitt eksteriør er verna i sin heilskap saman med teknisk sentral. Omfanget av interiørvern og kva element som inngår (t.d armaturar og fast innreiing) kan variere mellom ulike rom i bygningsbeskrivelsen.(pkt 6). Pkt 7 Vedlikehald gir rettleiing. Vedlikehald av freda eksteriør og interiør, heilt eller delvis skal rapporterast til Riksantikvaren. 8.3 Kva er ikkje tillat ate Utskifting eller endring av element som er omfatta av vern, skal vere godkjent av kulturstyresmakta før arbeidet vert sett i gang. Dette gjeld element som: - Utvendige dører og vindauge med karmar og listverk - Innvendige dører, luker og vindauge med karmar og listverk - Fast inventar eller innreiing som foringar, listverk, handløparar(i korridorar og trapperom) - Deler av himling og lysarmaturar innvendig og utvendig - Golvbelegg - Skilting 8.4 Søknad om dispensasjon frå vernet Alle tiltak utover vanleg vedlikehald, jfr pkt 7, krev godkjenning av vernestyresmaktene før tiltak vert starta opp. I særlege høve kan det gjerast unnatak frå fredinga og fredingsreglane for tiltak som ikkje medfører vesentlege inngrep i kulturminnet og som ikkje er i strid med føre målet med fredinga. Sjå elles Riksantikvaren sin publikasjon «Å eie et fredet hus» Side 39 av 113
8.5 Administrative prosedyrer for tiltak For å sikre at løpande forvaltning og vedlikehald av freda eigendommar skjer innanfor ramma av kulturminneloven og det som er fastsett i forskrift om freding, skal vedlikehald skje i handsaming til denne forvaltningsplan, vedlikehaldsplan, ordinære styringsdokument og gjennom ordinære rutinar med de særbestemmelsar som det er redegjort for i dette dokument. Ved tiltak som krev tillating frå kulturminnestyresmakter skal søknaden sendast til Riksantikvaren for godkjenning før arbeid vert satt i gong. 8.6 Organisering og ansvar Helse Vest RHF Helse Førde HF Førde Sentralsjukehus Avdelingssjef Teknisk drift Teknisk drift ved Førde Sentralsjukehus Ansvaret for forvalting av Helse Førde sine eigedomar skal til ein kvar tid følgje dei vedtekne ansvarslinjer. Den eller dei som skal utføra arbeid på dei verna objekta/områda er ansvarleg for at prosedyrane for verna bygg blir følgde. Teknisk drift har ansvar for å informera om forvaltningsplanen. Helse Førde har ansvar for å gje informasjon til personell som er leigd inn og som skal utføra oppgåver på bestilling. Teknisk drift i helseføretaket har ansvar for søknader til offentlege styresmakter. Side 40 av 113
9 Planar om framtidige tiltak 9.1 Behov og planar for tiltak på sikt I tilstandsrapport dagsett 20.juli 2011, utarbeidd av Multiconsult, er det konkludert med betydeleg vedlikehaldstrong for Førde sentralsjukehus (FSS). Av dei freda delane av FSS gjeld dette vinduage og dører i yttervegg til hovudbygg og teknisk sentral. For teknisk sentral omfattar det også taktekking og nedløp som er plassert i tilstandsgrad 3. Det betyr tilstand for strakstiltak. I vestfasaden er utskifting av vindauge til pasientrom frå 4.etg og oppover, utført. Utskiftinga er gjort i samarbeid med Riksantikvaren. Det vil kunne verte aktuelt med utanpåliggande solskjerming, dette er søknadspliktig. I tillegg til vindauge i yttervegg er der også trong for utskifting av dører i freda korridorar på grunn av funksjon og brannteknisk oppgradering. Korridorar er lukka mot vestibyler/heisområde og trapperom med dører i aluminium og glass. Dører har røykskillefunksjon av omsyn til sikker røming i branntilfelle. Dører er ikkje tette som følgje av nedslitne hengsler. Dørblad slår mot kvarandre og oppfyller pr idag difor ikkje røyktettingskravet. Også dører frå korridor og til rom som skal vere eigen branncelle, fyller ikkje krav i TEK10 om tettleik. Det er også uvisst om sjølve dørkonstruksjonen oppfyller TEK10 kravet. Oppgradering vil vere eit vedvarande behov avhengig av bruk og slitasje. Arbeidet er søknadspliktig. Retningliner under punkt 7.1 skal følgast Side 41 av 113
10 Fotodokumentasjon eksteriør 10.1 Hovudbygning nr 1 Inngangsparti ombygt 2004-2006. Bildeserien følgjer fasadene rundt bygget nr 2 Side 42 av 113
Del av fasade nord låg del. Påbygg frå 2006 er vist over lågblokk frå 1979. nr 3 Trapperom utsmykka av Ludvik Eikaas (ca år 1982) nr 4 Kunstverket inngår i fredinga. Klimaslitasjen medfører vedlikehald. Før evt tiltak skal utførande godkjennast saman med fargar og plan for arbeidet. Side 43 av 113
nr 5 Fasade aust. Høg og låg del. nr 6 Fasade aust. Høg og låg del. Prefbrikerte betongelment også på låg del. Side 44 av 113
nr 7 Fasade aust og nord. Ståande elokserte aluminiumspanel i vindaugsband. nr 8 Fuge mellom element er dekt med aluminiumsbeslag tilpassa fuger. Løysinga er generell. Side 45 av 113
nr 9 999 Dekkbeslag av eloksert aluminium i fuge har ca breidde 4-5cm nr 10 Fasade nord låg del. Side 46 av 113
nr 11 Samanbygging med psykiatribygget. Side 47 av 113
nr 12 Fasade vest. To balkongelement manglar. nr 13 Fasade vest. Teglstein er brukt i inntrekt parti i u.etg. Side 48 av 113
nr 14 Fasade vest. 3.etasjen er avsett til tekniske installasjonar. Ingen vindauge. nr 15 Side 49 av 113
Fasade vest. Det framstikkande bygningsvolumet neders er tilbygt i 1999 og rommer AMK-sentralen. nr 16 Utsnitt fasade vest Side 50 av 113
nr 17 Utsnitt fasade vest. Tilbygg på søyler frå 1999 inneheld AMK-sentral. nr 18 Fasade vest og sør. Side 51 av 113
nr 19 Fasade sør. Inngang akuttmottak. nr 20 Fasade sør. Oppfyllt terreng gir tilkomst til akuttmottak og teknisk sentral på motsett side av vegen. Side 52 av 113
nr 21 Fasade sør med påbygg frå 2006. nr 22 A Side 53 av 113
Uisolert betongvegg nederst. Terreng utgravd/ senka og vindauge montert i samband med påbygget i 2006. Stålsøyler og liggande panel i venstre kant tilhøyrer påbygget. Hovudinngangen ligg rett tilhøgre bå bildet. nr 22 B Nederste vindaugsrekke står i uisolert yttervegg av plasstøypt betong (fasade aust). Veggen var før 1983 under terreng og rommet bak uutnytta. Terrenget vart senka og nye vindaugsopningar utsaga og vindauge montert. Det trengs tillegsisolering utvendig. Delbilde frå fasade aust. Tilsvarande som vegg på bilde 22A. nr 23 Side 54 av 113
Himlingspanel av bruneloksert aluminium under balkongar på kortfasader. nr 24 Balkong mot sør i 5.etg. Rekkverk er bygt av elokserte aluminiumsprofilar og herda glas i ca 1,5m høgde. Barnesikring med ekstra glasshøgde. Balkongar er etablert i alle etasjer og i begge endar av høblokka. Dei er særs viktige arkitetkoniske element i fasaden. Dei forsterkar reliffverknaden sett på avstand og bind saman den horisontale lamellstrukturen som dannar etasjevis samanhengande band rundt bygget. Dei er særs viktige for pasientane sin trivsel og velvære under sjukehusopphaldet. Balkongane er romslege og kan romme pasientar liggande i seng. Særleg er sørvendt balkong akktraktiv, med mykje sol og lys. Balkongar mot nord har mindre sollys midt på dagen, men fungerer godt på føremiddag og kveldstid. Er også kjølegare på varme sommardagar. Side 55 av 113
nr 25 På vestre side av balong sør i 6 etg. Skjermande herda glas på rekkverk har ca 1 meter høgd. nr 26 På austre side av balkong i 5.etg. Herda laminert glas til rekkverk har høgde ca 1,5m fordi barneavdelinga er i denne etasjen. Skjermar mot vind og hindrar Side 56 av 113
falluhell. Glasset er ikkje opphaveleg. Det er nødvendig for å sikre forskriftsriktig høgde og utforming. Element på gavlveggar har berre estetisk funksjon. Dei markerer etasjeskiller og dannar samanhengade bånd rundt bygget. Det gir reliffeffekt og medvirkar til at høgdeinntrykket blir redusert. nr 27 Betongelement har avdekningsbeslag på toppen. nr 28 Opent mellom fasadekledning og betongelement. Balkong i 6.etg Side 57 av 113
nr 29 Rekkverkdetalj. Gjennomgåande samme utforming og detaljering i heile hovudbygget. Herda-laminert glass tettar rekkverket og gir det lovleg utforming. Side 58 av 113
nr 30 Detalj i skyvedørsopning nr 31 Side 59 av 113
Typisk detalj i overkant skyvedører til balkongar Detalj innvendig side. nr 33 Skyvedørsfelt i enden av korridorar i høgblokka. På kvar side av stover. Side 60 av 113
nr 34 Opningsfelt i midtsona nr 35 Side 61 av 113
Originale tak har singelbelasta taktekking nr 36 Påbygg fra 2009. Teknisk rom som innheld utstyr for kjøling av operasjonsstover. Taktekking med folie er mekanisk innfesta, utan singelbelastnig. 10.2 Eksteriør Teknisk Sentral nr 37 Austfasaden. Vegg av plasstøypt ubehandla betong. Pipe har tre løp. Den vart utskifta i 2003. Er utforma av corten-stål. Eitt løp fungerer for lufting og eitt for Side 62 av 113