Årgang 55 - Nr. 3 MAI 2009 Røldal Skare Tyssedal Odda
DEN NORSKE KYRKJA Odda og Tyssedal sokn Kyrkjekontoret i Odda Postboks 397, 5751 Odda tlf. 53 65 09 00 Kontortid : 8.00 15.00 fax 53 65 09 01 e-post : post@oddakirken.no nettadresse : www.oddakirken.no Direkte telefonnr. Kontorfullmektig Oddrun Lemme Sandvin tlf. 53 65 09 00 Sokneprest i Tyssedal Atle Moe tlf. 53 65 09 04 mob. 924 55 403 Sokneprest i Odda Lars B.Ølberg tlf. 53 65 09 05 Kyrkjeverje Greta Nordlund tlf. 53 65 09 07 mob. 975 58 650 e-post : kirkevergen@oddakirken.no Kantor Paweł Cabała tlf. 53 65 09 09 Organist James Reed tlf. 53 65 09 10 Kyrkjetenar (kl. 07 30-15 00 ) Olav Ragde mob. 975 58 654 Lars Måkestad mob. 413 39 047 Røldal og Skare sokn Kyrkjekontoret i Røldal Seimsv. 5, 5760 Røldal tlf. 53 64 71 40 fax 53 64 18 52 e-post: soknepresten.iros@oddakirken.no Sokneprest Arne Sveinung Nataas Kyrkjetenar - Røldal Olav Andor Lono mob. 416 64 018 Terje Blaker mob. 962 09 090 Odda sokneråd Leiar Arne M. Midtbø tlf. 53 64 34 85 Røldal sokneråd Leiar Svein Gjørv tlf. 53 64 71 16 Skare sokneråd Leiar Steinar Tokheim tlf. 53 64 52 70 Tyssedal menighetsråd Leder Ove J. Strand mob. 942 78 877 Odda kyrkjelege fellesråd Leiar Torhild M.A. Kristensen tlf. 53 64 40 95 HELGAHELSING Kontonr. til Helgahelsing : 3530.23.32248 Redaksjonskomité: Gunvor Stana Seljestad Hildegunn Vikne Knutsen Elisabeth Føyner Skeie Atle Moe Arne Nataas - ansvarleg redaktør Paweł Cabała - utforming Framsida: Pilegrimar frå aust nærmar seg Bruhølen. foto: R. Christenson På eit pilegrimsseminar for heile Norden i Viborg i Danmark i fjor, hadde den svenske biskopen Martin Lind i Lindkøping eit lite innlegg om pilegrimsmotivet i notida. Om innlegget ikkje varde så mange minuttane så var det smell i det. I si tid som domprost hadde kollegane i landa rundt Nordsjøbassenget sett seg møte i den engelske byen Canterbury, og samlast i den enorme katedralen som det vart bygt på i nærare 500 år fram til midten av 1500-talet. Dei var ikkje åleine. Etter eit kort rådsmøte bestemte domprostane seg - no låser vi døra, og har kyrkja for oss sjølve i ein time. På si vandring i katedralen kom han til eit altar - og dei var det mange av - som det låg haugevis av ljos på gruppert under merkelappar som: for turistar, for besøkjande, for pilegrimar osv. Der og då slo det sterkt ned i han. Kva er eg? Er eg ein turist, som vil loggføra at her har eg vore og sett den fantastiske arkitekturen! Eller er eg her som ein som kjem innom for å få litt ro for all støyen utanfor! Eller er eg her som ein vandrar mot eit eller anna mål! Der og då vart han pilegrim. Som tidlegare misjonær i India var han ikkje ukjend med pilegrimstradisjonar. I fleire av dei store verdsreligionane er pilegrimstanken sterkt framme i utfaldinga av det religiøse livet. No vart pilegrimsmotivet sterkt og levande. Han tok eit ljos, tende det og sette det i globen. Eg er ein pilegrim! Seinare såg han meir og meir si pilegrimsvandring som ei livsvandring mot sin eigen død. Ville det vera ei lysteleg vandring mot eit så øydeleggjande mål? Så heldt han fram: i vår kristne tradisjon er oftast ei kyrkje målet for pilegrimsvandring, og kyrkja vert omtala som himmelens port! Så vandrar vi mot vår død til livet! Når eg skriv dette er det påskeaftan. Vi har i kyrkja sunge salmen Se, vi går opp til Jerusalem - og følgt Jesus på hans vandring mot svik, hån og død. I morgon er det påskedag der den korsfesta møter oss i den opne himmeldøra. Når kyrkjebladet ligg i postkassane er det pinse og halve året er omme. Men det kyrkjelege innhaldet i høgtidene står seg. Det hjelper Den heilage ande oss til. Arne S. Nataas sp. Røldal og Skare
Av Una Høydal, prosjektleiar ved Vest-Telemark Museum Sakte, men svært så sikkert, har det kome til nye bitar i puslespelet som utgjer pilegrimsvegen frå Vest-Telemark til Røldal. Vi er svært stolte av dei framstega vi gjer. Særleg er bruprosjekta noko vi er glade for å ha fått til. Langs pilegrimsvegen har vi dei siste åra fått bygd opp att heile to bruer som hadde forsvunne. Bruhølen Den fyrste blei bygd over Valldalselva i botn av Austmannalia. Ved Bruhølen stod det att restar av det gamle brufundamentet. Spesialistar slo fast at det måtte ha vore ei stokkutleggsbru som i eldre tider hadde stått her. Dette er ein eldgamal brutype. Prinsippet for desse er at stokkar blir lagde ut over elva frå kvar side. I enden av stokkane blir det lagt steinar som motvekt. Lag for lag blir stokkane lagt lenger ut, til ein til sist bind dei saman til ei bru. Då det var slått fast kva for brutype som hadde vore der frå gamalt av, sette entusiastar i Røldal, med Svein Gjørv i spissen, i gang med å få planlagt og finansiert ei ny stokkutleggsbru ved Bruhølen. Det var ein stor jobb å få finansieringa i orden, men til sist stod brua ferdig. Det har blitt ei praktfull bru. Vakker å sjå til og interessant historisk. << Restar frå gammalt brufundament. << Prosjektoppgåve for elevar ved Odda vg. >> 2009 Helgahelsing -9-
Under siste sommars pilegrimsvandring frå Vest-Telemark til Røldal, var det biskopen i Bjørgvin, Ole D. Hagesæter, som fekk æra av å opne brua. Hendinga blei feira med rjomegraut og spekemat og var ei fin oppleving på den siste vandringsdagen. Med den nye brua ved Bruhølen har det blitt mogeleg å krysse Valldalselva der folk i eldre tider kryssa henne. Eit svært viktig lokalhistorisk tiltak. Nupselva Den andre brua går over ei anna og viktig elv på vegen mellom Vest-Telemark og Røldal, nemleg Nupselva ved Ulevå. Nupselva er grenselva mellom kommunane Vinje og Odda, og mellom Telemark og Hordaland fylke. Ved Ulevå ligg den eldgamle stigen som fører til Røldal oppe i lia på sørsida av Ulevåvatnet. På nordsida ligg den gamle riksvegen som blei bygd på slutten av 1800-talet. Ein vakker, oppmura veg. Under kraftutbygginga blei delar av denne neddemd. Dette førde til at brua, som før kryssa elva, blei liggande under vatn. Hadde det framleis vore bru over elva, ville dette ha vore ein fin veg å gå for pilegrimar og andre. I fleire år har vi snakka om at vi må prøve å få gjort noko med dette. Pilegrimsprosjektet kontakta sist vinter Statkraft, som var utbyggarar i området, om midlar til å bygge oppatt brua. Det var ikkje snakk om ei ny køyrebru, men ei enkel bru for pilegrimar og andre som brukar området. Statkraft tende på ideen og løyvde straks midlar til bygging. Ragnvald Christenson i Edland tok på seg ansvaret for å få arbeidet gjennomførd. Det blei vald ei enkel, men solid bruløysing. Det er store vass- og ismengder i Nupselva, så det trengst ei bru som tåler ein støyt. Sist sommar starta arbeidet. Store stokkar blei kløyvde i to og lagt frå kvar elvebreidd over på ein stor stein midt i elva. Statkraft stilte opp med helikopter for å frakte stokkane fram til staden, og i løpet av hausten låg dei ferdig monterte. Det som stod att då vinteren kom var å setje opp rekkverk og geitegrinder. Under pilegrimsvandringa 2009 blir det offisiell opning av dette nye bindeleddet mellom aust og vest. Med desse to bruene har vi tilførd pilegrimsvegen og lokalmiljøa to fine anlegg som alle kan ha glede av. Vi skuldar stor takk til alle som har vore med på å realisere prosjekta! -10- Helgahelsing 2009
B-BLAD Fulldistribusjon