Næringsanalyse Sunnfjord kommune Mars 2019 1
1 Vi har hatt høg vekst i folketalet i over 50 år. Det vil bli tyngre å skape vekst framover.
Folketalet i Førde har auka med 395 % sidan 1959 Gaular + 4,9 %, Jølster 14 %, Naustdal 38,8 % 12: Idrettspark 16: Tibber 19: PEAK Sunnfjord 01: Lotteritilsyn 18: Norec 79: Sjukehus og sjukepleie høgskule 87: Handelshus 91: Vinmonopol 07: Handelspark Brulandsveller 71: Ankerløkken og flyplass 84: Slakteri på Reset 88: Sparebanken S og Fj og ingeniørskule 65: Vekstsenter og handelsskule 76: Førdehuset 54: Berge&Co 68: Siva til Øyrane, Sunnfjord Hotell og fagskule 52: Yrkesskule Strategy Loen Skylift January 2019 PwC 3
Sunnfjord kommune samanlikna med andre kommunar på Vestlandet Sunnfjord Kinn Bergen Ålesund Snittalder 40 41 39 40 Netto innvandring 2017 162 125 779 235 Netto innanlands innflytting, 2017-193 -197-820 -99 Arbeidsforhold privat vs offentleg sektor P O 56% 44% 71% 29% 68% 32% 66% 34% Andel sysselsette 73% 68% 69% 68% Andel med høgare utdanning, eks. fagskule 25% 20% 34% 28% Kjelder: Strategy Loen SSB, Skylift NAV January 2019 PwC 4
Folketalsframskriving 2018-2040 syner ei total auke i folketal på 6,5% 0-24 år: - 20% 25-34 år: - 3% 70-79 år: + 68% 35-44 år: + 11% 45-69 år: + 7% 80 år eller eldre: + 134% Strategy Loen Skylift January 2019 PwC Kjelde: SSB 5
2 Næringslivet i Sunnfjord har i stor grad regionale kundar. Når det går godt i regionen går det godt for næringslivet i Sunnfjord.
Sysselsette per bransje Figuren viser totalt sysselsette personar per bransje i 2017 med arbeidsstad i dei fire kommunane som skal inngå i nye Sunnfjord kommune. 29% av totalt 12.100 sysselsette personar i dei fire kommunane jobba innan helseog sosialtenester i 2017-13 % +37 % Kva endra seg mest siste 10 år? +13 % Strategy Loen Skylift January 2019 PwC Kjelde: SSB 7
Samla verdiskaping i lokale verksemder auka med 17% i perioden 2014-2017 17% Verdiskaping er her definert som driftsinntekter fråtrekt vareforbruk *Figuren viser kun verksemder med hovudkontor i Sunnfjord kommune. COOP er t.d. difor ikkje med i talgrunnlaget. Tala visast i 1000 NOK. Kjelde: Strategy Proff Loen Forvalt Skylift January 2019 PwC 8
Største bransjar i Sunnfjord kommune Varehandel og reparasjon av motorvogn er den største bransjen i 2017 Figuren viser ei oversikt over dei største bransjane, i det som skal verte nye Sunnfjord kommune. Bransjane er plukka ut og rangert etter storleiken på omsetning i 2017. *Tenesteyting:(J) Informasjon og Kommunikasjon, (M)Fagleg vitskapleg og teknisk tenesteyting, (N) Forretningsmessig tenesteyting og (S) Anna tenesteyting. **Vi har kun medrekna verksemder som er registrert med omsetning i 2017, også for totalt antall sysselsette. Strategy Loen Skylift January 2019 Kjelde: PwC Proff Forvalt. Figuren viser dei 10 største bransjane, fordelt etter omsetning i 2017 9
Varehandel inkl. bilbransjen hadde frå 2014-2017 ei auke i omsetning på 30% Tal tilsette: 1433 Samla omsetning: 3,57 MRD Samla verdiskaping: 1,49 MRD Moglegheiter: Kompetanse og kultur Reisemønster og sentral plassering Framtida: Utfordringar: Internett / teknologi Konsolidering Sterkare konkurranse Strategy Loen Skylift January 2019 Kjelde: PwC Proff Forvalt. Figuren viser vekst i omsetning og verdiskaping i bransjen frå 2014-2017 10
Byggje- og anleggsverksemd hadde frå 2014-2017 ei auke i omsetning på 12% Tal tilsette: 1063 Samla omsetning: 1,97 MRD Samla verdiskaping: 976 MNOK Moglegheiter: Kompetanse Høg aktivitet infrastruktur Samarbeid om større oppdrag Framtida: Utfordringar: Lågare folketalsvekst framover Teknologi Strategy Loen Skylift January 2019 PwC Kjelde: Proff Forvalt. Figuren viser vekst i omsetning og verdiskaping i bransjen frå 2014-2017 11
Transport og lagring hadde frå 2014-2017 ei auke i omsetning på 1% Tal tilsette: 934 Samla omsetning: 1,16 MRD Samla verdiskaping: 965 MNOK Moglegheiter: Kompetanse Teknologi Framtida: Utfordringar: Tøff konkurranse Låge marginar Konsolidering Kjelde: Strategy Loen Skylift January 2019 PwC Proff Forvalt. Figuren viser vekst i omsetning og verdiskaping i bransjen frå 2014-2017 12
Attraktivt for store selskap å etablere seg i regionen Strategy Loen Skylift January 2019 PwC 13
3 Skal Norge bevare velstandsnivået er vi avhengig av å lukkast i viktige basisnæringar. Korleis kan Sunnfjord kommune bidra?
Globale megatrendar skapar moglegheiter og utfordringar Klimaendringar og folketalsvekst Fornybar energi Industriprodukt basert på fornybare energikjelder Moglegheit for Vestlandet sine marine næringar Oljenæringa - kor lenge vil den vere viktigast? Eldre befolking Auka behov for pleie, omsorg og helsetenester Ein må tenke nytt i utvikling av framtidas offentlege tenester Større behov for rekruttering Urbanisering Det er ei netto fråflytting frå heile Vestlandsregionen Ein må legge til rette for framtidsretta, attraktive arbeidsplassar og bustadområde Økonomisk maktskifte Kina sin framvekst som økonomisk stormakt er symbolet på ei verd i rask endring Vestlandet har produkt som vekstlanda treng Vi treng kompetanse for å utvikle nye, lønsame teknologiske løysingar Strategy Loen Skylift Februar 2019 PwC Kjelde: Vestlandsmeldinga, 2019 15
Vestlandsmeldinga - Viktige basisnæringar og vestlandskoden Regional utvikling i Norge er forklart gjennom eksportleia vekst i sentrale basisnæringar: Fornybar energi Olje og gass Marine ressursar Maritime produkt Reiseliv Kva må til for å utvikle desse næringane? Tiltrekke, ivareta og vidareutvikle kompetanse Meir samarbeid mellom kunnskapsmiljø og næringar Ta i bruk teknologi og kompetanse frå olje- og gassverksemd i utviklinga av nye næringar Auka satsing på digitalisering Strategy Loen Skylift Februar 2019 PwC 16
Kommune, næringsliv og lag/organisasjonar må samhandle for å møte endringane Kjelde: Stad kommune Strategy Loen Skylift January 2019 PwC 17
Vi må strekke oss for å samarbeide i regionen Vi treng regionen og regionen treng oss Sunnfjord kommune lokale verksemder Kinn kommune lokale verksemder 15% 29% 17% Stor grad regionale kunder Får verdiskaping indirekte frå basisnæringar Stor grad utenlandske kunder Bruker deler av verdiskaping til å kjøpe tenester og produkt frå Sunnfjord kommune Strategy Loen Skylift January 2019 PwC 18
Fire prioriteringar: 1. Skap ein samhandlingskommune Dette vil gje godt omdømme og attraktive buområde Støtt dei som viser initiativ og har handlekraft Det vil skape konkurransekraft i næringslivet 2. Samarbeid i regionen er vinn - vinn Regionen har store naturressurser som skapar aktivitet i regionsenteret Regionen treng tilboda i regionssenteret 3. Forstå og hjelp eit næringsliv som er i stor omstilling Til dømes er handel og bil i ein transformasjonsprosess Fokus på moglegheiter, ikkje restriksjoner Vere tilstade for utviklingsselskap (Bra at Sunnfjord Utvikling flyttar til PEAK Sunnfjord) 4. Skap ein god vertskommune og jobb med besøksattraktiviteten Halde fram med å vere attraktive for både private selskap, offentleg verksemd og besøkande