HØGDEPUNKT 2010 U n i v e r s i t e t e t i B e r g e n

Transkript

1 HØGDEPUNKT 2010 U n i v e r s i t e t e t i B e r g e n

2 Eit internasjonalt anerkjent forskingsuniversitet Universitetet i Bergen (UiB) er eit internasjonalt anerkjent forskingsuniversitet på høgt fagleg nivå. Forsking, utdanning og formidling er hovudmåla, og faglig breidd, mangfald og høg kvalitet er fundamentet. I den nye universitetsrangeringa frå Times Higher Education for 2010, er UiB på 135. plass mellom dei 200 beste universiteta i verda. UiB har beste plassering i Noreg og er mellom dei femti beste universiteta i Europa. og Bergen si storstove. Den skal romme eit moderne visningssenter for vitskaplege samlingar, forskingsformidling frå heile universitetet og lokale for viktige seremoniar, møte, konferansar og større tilstellingar. Noregs Mållag tildelte Universitetet i Bergen Målprisen for Grunngjevinga var at UiB er det viktigaste universitetet for nynorsk og målsak. Særleg vart det framheva at UiB utviklar fagterminologi på nynorsk og har fagmiljø utanfor humaniora som er opptekne av språkbruk. I heile 2010 har det vore ein prosess med fornying av universitetets strategi for perioden med grundige drøftingar om korleis universitetet kan vidareutviklast som eit internasjonalt anerkjend forskingsuniversitet. I 2010 vart 237 nye doktorar kreerte ved Universitetet i Bergen, det er det høgaste talet som nokon gong er registrert ved universitetet. Om lag 28 prosent av dei nye doktorane er utanlandske, det medverkar til å synleggjere universitetet som eit internasjonalt anerkjent forskingsuniversitet. Talet på primærsøkarar auka i 2010 og til saman 8600 søkjarar hadde UiB som førsteval, det var ein auke på fire prosent frå Universitetet i Bergen hadde landets største vekst i primærsøkarar i Universitetet satsar på å styrke dialog og samhandling internt og eksternt, med handlingsplan for tilhøvet mellom UiB og omverda, Kontor for samfunnskontakt, Christiekonferansen og satsing på alumni. Arbeidet med å planlegge og rehabilitere det monumentale hovudbygget til Bergen Museum har halde fram i Bygget som huser dei naturhistoriske samlingane skal verte universitetet Sigmund Grønmo, Rektor Kari Tove Elvbakken, Universitetsdirektør 3

3 Semesterstart i strålande sol Det var trongt om plassen då studentar og tilsette markerte starten på det akademiske året i strålande solskin. Opninga av det akademiske året er ei viktig hending for både nye og gamle studentar og tilsette. Velkomstseremonien vert arrangert på Muséplass, midt i hjartet av det tradisjonsrike og ærverdige Universitetet i Bergen, med monumentalbygningen som bygningsmessig bakgrunn. Universitetet vart tildelt Målprisen 2010, Noregs Mållag sin ros for å utmerka seg positivt i bruken av nynorsk. Nye doktorar Då haustens 111 doktorar vart heidra i Håkonshallen, var det ekstra grunn til å feira ved Universitetet i Bergen. Til saman vart 237 doktorar kreerte i 2010, eit rekordtal. Like mange kvinner som menn. Dei nye doktorane kjem frå alle fagområde ved universitetet, Det medisinsk-odontologiske fakultet utmerka seg med flest kandidatar. Dette er nok eit uttrykk for at me lukkast med forskarutdanninga vår, sa rektor Sigmund Grønmo om den positive utviklinga. Han peikte også på at UiB sin eigen handlingsplan for forskarutdanninga sikrar det kollektive ansvaret for gjennomføringa av doktorgradsløpet. 5

4 Det akademiske kvarter opna att Etter tre år med oppussing kunne studentane i Bergen endelig innta sitt eige hus att. Opningsveka baud på konsertar, debattar, teater, film og alt ein student kan ynskje seg. Heile bygget er pussa opp og delvis utvida, og er klart til å ta i mot opp til 1500 gjester på ein gong. Det studentdrivne kulturhuset er ein samlingsstad for studentkultur og studentar, med tilbod om alt frå billig kaffi og lunsj i kaféen, til pubquiz, konsertar og føredrag. Salen Tivoli er ny, og vert skildra som Kvarterets diamant. Tivoli er moderne kino, klubbscene, konsertscene, teaterscene og auditorium. Den første Christiekonferansen Den første Christiekonferansen gjekk av stabelen i Konferansen skal vere den viktigaste regionale arenaen for samhandling mellom akademia og det omkringliggande samfunn. Konferansen har fått namn etter Wilhelm Frimann Koren Christie. Han var ikkje berre ein av grunnleggarane av Bergen Museum, men også ein unik brubyggjar mellom politikk, vitskap og samfunnsliv, regionalt og nasjonalt. Marit Warncke, administrerande direktør ved Bergen Næringsråd, mottok den aller første Christieprisen for sitt arbeid for å styrke samhaldet mellom universitetet og omverda. Kontor for samfunnskontakt Kontor for samfunnskontakt vart oppretta i Kontoret skal vere ein ressurs for leiinga sentralt og ved fakulteta, institutta og avdelingane i arbeidet med relasjonar til omverda, og samtidig vere ein døropnar for omverda, inn mot universitetsmiljøa. I tillegg skal kontoret ha oversikt over universitetets ulike relasjonar til omverda. 7

5 UiB best i Noreg Universitetet i Bergen er vurdert som det beste i Noreg, med ein 135. plass på Times Higher Education si liste over verdas fremste universitet. UiB skal vere eit internasjonalt anerkjent forskingsuniversitet, og det å verta rangert mellom dei 200 beste universiteta i verda, er ein viktig milepæl. Kåringa til det anerkjente, britiske magasinet Times Higher Education, viser at UiB er rangert som nummer seks i Norden, og på 43. plass i Europa, framfor anerkjente nordiske universitet som København og Uppsala. Det er særlig siteringar av publikasjonar og kvaliteten og verdien i forskinga som bidrar til UiB sin sterke posisjon. Håpets historikar fekk Holbergprisen Historikaren Natalie Zemon Davis mottok Holbergs internasjonale minnepris. Kanadiskamerikanske Davis er professor i historie og middelalderstudiar ved University of Toronto, i tillegg til å vere professor emerita ved Princeton University. Davis er ein av dagens mest kreative historikarar. Ho er ein intellektuell som ikkje er bunden til nokon spesiell skuleretning. Hennar forfattarskap er nyansert, komplekst og prega av grundig dokumentasjon. Ho viser korleis enkelthendingar kan forteljast og analyserast slik at djupare historiske tendensar og underliggande tanke- og handlingsmønster vert tydelige, heiter det i grunngjevinga frå priskomiteen. Davis er forfattar av bøker som Society and Culture in Early Modern France, The Return of Martin Guerre og Trickster Travels: A Sixteenth-Century Muslim Between Worlds. 9

6 Å vaske ein kval Kvalsalen på Bergen Museum er unik i internasjonal målestokk. Salen med dei 22 kvalskjeletta hengande frå taket vart opna til den internasjonale fiskeriutstillinga i Bergen i No er eit internasjonalt reingjeringslag, leia av engelske Gordon Turner-Walker, i ferd med å rense skjeletta for første gang i kvalane si over hundre år lange historie. Museum i nye fargar Stillasa vart fjerna frå utsida av museet rundt årsskiftet, etter ei utvendig oppussing som mellom anna har gitt bygningen ein varm gråfarge. Fargevalet vart utarbeida i samråd med Riksantikvaren. Dei gamle vindaugo har også vorte nennsamt restaurerte. Det monumentale museumsbygget skal restaurerast og i endå større grad verta eit praktbygg for heile Bergen. Ambisjonen er å gjere museet til ein viktig møteplass for forskingsformidling og samfunnsdialog, slik det opphavleg var i Utstillinga er freda av Riksantikvaren, og dette er ein av grunnane til at skjeletta må reinsast der dei heng. Skjeletta, som veg opptil fleire tonn, dryp framleis av olje, noko som blandar seg med støv og forureining og vert ei seig masse. Skjeletta har stor verdi, ikkje berre som vitskapshistorie og museumsobjekt, men også som kjelde til genetisk materiale for forskarar. Reingjeringa av kvalane skal ta to år. I mellomtida kan du følgje restaureringa på Internett: thewhaleboneblog.blogspot.com. Den 2. mars vart Det nasjonale rådet for museumsprosjektet konstituert. Rådet vert leia av professor Gudmund Hernes, og består av professor Ole Didrik Lærum, byrådsleiar Monica Mæland, fylkesordførar Torill Selsvold Nyborg, tidligare stortingsrepresentant Reidar Sandal og administrerande direktør Arne Skauge. Rektor Sigmund Grønmo er sekretær for rådet. 11

7 Kunnskapsfest og Grand Prix Forskingsdagane er ein nasjonal, årleg festival der forskings- og kunnskapsbaserte institusjonar viser fram si verksemd for eit allment publikum. I Bergen var kunnskapsfesten først og fremst lokalisert på Festplassen, der opplevingstorg og foredrag underhaldt rundt barn og vaksne. Nytt av året var Forskar Grand Prix. Her fekk ti forskarar fire minutt kvar til å presentere forskinga si for publikum og eit dommarpanel. Vinnar blei Ann-Kristin Molde (biletet), Institutt for lingvistiske, litterære og estetiske studia. Forskings- og høgare utdanningsminister Tora Aasland delte ut prisen for beste formidlar. Til kamp mot lakselus Salmon Louse Research Centre ved Universitetet i Bergen fekk millionløyvingar frå Noregs forskingsråd i Med eit budsjett på 200 millionar kroner over åtte år skal senteret utføre forsking om lakselus. Eit viktig mål med forskinga er å bidra til å korte ned tida frå forsking og utvikling til produkt i praksis. Senteret har fått status som Senter for forskingsdriven innovasjon (SFI). I tillegg til fleire samarbeidsbedrifter har UiB med seg Havforskingsinstituttet og Noregs veterinærhøgskole som forskingspartnarar. Biologiprofessor Frank Nilsen skal leia senteret. 13

8 Grunnstein for nytt bygg Ein tysdag ettermiddag i august la statsråd Tora Aasland grunnsteinen til det som skal verte det nye odontologibygget på Årstadvollen. Til semesterstart 2012 skal det kvadratmeter store bygget stå klart til å huse 268 studentar, 260 tilsette og 400 pasientar. Det nye bygget ved Årstadvollen er teikna av Kristin Jarmund Arkitekter, vert reist på tomta til det gamle PKI (preklinisk institutt)-bygget. Høgthengande EU-midlar Kvart år deler Det europeiske forskningsrådet (ERC) ut såkalla advanced grants, til framifrå, banebrytande forsking utført av leiande forskarar i Europa. I 2010 fekk professor Fedor Fomin og algoritmegruppa hans ved Institutt for informatikk 18 millionar kroner for å utvikle matematiske teoriar som kan føre til at datamaskiner tar betre val. Dette har innverknad på alt frå navigasjonssystem til virusprogram og søkemotorar. I 2009 mottok tre forskarar ved Universitetet i Bergen til saman 60 millionar kroner gjennom ERC advanced grants. Til saman har UiB no fire slike advanced grants. Utgiver: Universitetet i Bergen Foto: Bjørn Erik Larsen: forside, s. 5 Marianne Røsvik: forside, s. 4, 10, 11, 12 Paul Sigve Amundsen: forside, s. 3, 6 Kristin Jarmund Arkitekter: forside, s. 14 Scanpix/Holbergprisen: forside, s. 9 Jan Kåre Wilhelmsen: s. 3 Paul-Erik Rosenbaum: s. 5 Walter N. Wehus: s. 11 Arnt Brandseth: s. 11 Colourbox: s. 15 Grafisk design: Kommunikasjonsavdelingen, UiB

9 Nøkkeltal for 2010 Studentar: Avlagte 60-poengseiningar: Publikasjonar: 2435 / Publikasjonspoeng: 1935 Doktorgrader: 237 Grunnløyving: 2,616 (mrd) Bidrags- og oppdragsverksemd: 730 mill Årsverk: 3365 (50% kvinner) Adresse: Postboks 7800, 5020 BERGEN / E-post: post@uib.no / Telefon: /