Erko Seafood AS - fråsegn til søknad om etablering av ny oppdrettslokalitet for 4680 t MTB ved Bjørnholmen i Solund kommune

Transkript

1 Sakshandsamar: Gunn Helen Henne Vår dato Vår referanse Telefon: / E-post: Dykkar dato Dykkar referanse Sogn og Fjordane fylkeskommune Askedalen Leikanger Brevet vert berre sendt elektronisk. Erko Seafood AS - fråsegn til søknad om etablering av ny oppdrettslokalitet for 4680 t MTB ved Bjørnholmen i Solund kommune Etablering ved Bjørnholmen vil berre vere forsvarleg på vilkår som i tilstrekkeleg grad ivaretek omsynet til vill laks og sjøaure, ut frå eit heilskapleg perspektiv på den samla matfiskproduksjonen i ytre Sognefjorden. Utan slike vilkår kan den samla oppskaleringa i området få så store negative konsekvensar at Fylkesmannen finn grunn til å rå i frå ytterlegare utvidingar og etableringar. Vi viser til søknad datert , oversendt frå Sogn og Fjordane fylkeskommune og komplettert med kommunal uttale og innkomne merknader 2. og Søknaden gjeld etablering av ein ny oppdrettslokalitet for matfisk av laksefisk ved Bjørnholmen i Solund kommune. Omsøkt produksjonsstorleik er 4680 tonn maksimal tillaten biomasse (MTB. Fylkesmannen gjev følgjande fråsegn: Ureining Fylkesmannen har ikkje handsama saka etter ureiningslova enno. Kopi av vedtaket vil bli oversendt elektronisk seinare. Arealplanar Anlegget vil bli plassert i areal avsett til akvakultur i kommuneplanen for Solund kommune for , med fortøyingar ut i område avsett til vassareal for allmenn fleirbruk. Kommunen ved administrasjonssjefen har handsama søknaden og vurderer den som i tråd med gjeldande planverk. Kommunen har ikkje merknader, og tilrår søknaden. Konfliktar i høve til natur, miljø og friluftsliv Naturmangfaldlova sine miljørettslege prinsipp ( 8-12) skal vere retningsgjevande for all offentleg utøving av mynde som vedkjem naturmangfaldet. Det er eit krav at vurderingar av prinsippa skal gå fram av vedtaket. Fylkesmannen si fråsegn er ikkje eit vedtak, men skal gje fagleg saksopplysning til fylkeskommunen si avgjerd etter akvakulturregelverket. Søknaden har vore lagt ut til offentleg ettersyn og det kom inn merknader som er negative til den omsøkte arealbruken frå grunneigarar med kilenotrettar og frå yrkesfiskar i området. Vi har også motteke kopi av søkjar sitt tilsvar som gjeld konflikta med lakserettane i området. Hovudkontor Landbruksavdelinga E-post: Njøsavegen 2, 6863 Leikanger Fjellvegen 11, 6800 Førde fmsfpost@fylkesmannen.no Telefon: Postboks 14, 6801 Førde Internett: Telefaks: Telefon: Org.nr Telefaks:

2 2/5 Det er ikkje kome merknader som gjeld ureining eller konfliktar med natur-, miljø- og friluftsinteresser innafor Fylkesmannen sitt myndigheits- og kompetanseområde. Område med stor verdi for natur og miljø innan fem kilometer frå lokaliteten er vist på vedlagt kartutsnitt frå Fylkesatlas 1. Ved å gå inn på lenka i fotnoten vil de få opp ei meir fullstendig teiknforklaring og informasjon om alle dei ulike temalaga. Opplysningane under gjev ei oversikt over kunnskapsgrunnlaget for å vurdere konfliktar med andre natur-, miljøog friluftslivsinteresser, jf. naturmangfaldlova (nml.) 8 og laksetildelingsforskrifta 30, samt Fylkesmannen si vurdering av dei ulike konfliktområda. Vi har også lagt inn lenger til meir informasjon i fotnotar for ein del av desse områda. Omsøkt lokalitet ligg nær ein tidlegare lokalitet for torskeoppdrett, som ikkje lenger er i drift. Mange av våre vurderingar vil vere om lag dei same som ved etablering av torskelokaliteten i 2004, men vi vel likevel å gje ei ny utfyllande fråsegn om søknaden som no ligg føre, ettersom arealbruken ikkje er akkurat den same. Verneområde: Naturreservatet Ramsholmen 2 består av Ramsholmane og Årsholmen og ligg om lag 2,5 km nordvest for omsøkt anlegg. Øyane er verna etter naturvernlova på grunn av høg verdi som m.a. hekkeplass for hegre og måsefugl. I tida frå og med 1. april til og med 31. juli er det i naturreservatet forbod mot ilandstiging og ferdsel på alt landareal, inkludert øyar, holmar og skjer, og i ei sone ut til omlag 50 meter frå land. I denne tida må fuglelivet ikkje uroast. Sakrisøy 3 naturreservat ligg vel 2 km nordaust for anlegget. Dette området er verna for å ta vare på eit viktig marint øy- og gruntvassområde med naturleg tilhøyrande vegetasjon og dyreliv, særleg med omsyn til området sin verdi som overvintrings- og hekkelokalitet for våtmarksfugl. Verneforskrifta for dette området seier mellom anna: All vegetasjon i vatn og på land er freda mot alle former for skade og øydelegging. Alt vilt, hi, reir og egg er freda mot alle former for skade, øydelegging og uturvande uroing. Motorisert ferdsel på vatn og land er forbode innanfor reservatet sine grenser. I tida f.o.m. 1. april t.o.m. 1. august er all ferdsel i reservatet forbode. Det er avgjerande at fugl som søkjer til desse verneområda ikkje får nemnande ulempe som følgje av ei ev. etablering. Avstanden er etter Fylkesmannen si vurdering stor nok til at etablering av omsøkt anlegg ikkje kan ventast å gje direkte skade på verneføremålet i reservata: D-konflikt. Friluftsliv: Etablering av eit oppdrettsanlegg vil beslagleggje areal i kystsona og såleis ha ein viss negativ verknad for nærområdet sin generelle verdi for fritidsfiske, bading og båtutfart m.m. Fylkesmannen har ikkje kjennskap til friluftsområde av prioritert verdi som planlagd anleggsplassering kan komme i direkte konflikt med. Den nærmaste registreringa i FRIDAbasen over friluftsområde i Sogn og Fjordane er Austrefjorden, om lag 1,5 km mot søraust. Området er registrert brukt til båtutfart, bading, fiske og turområde, og er gjeve lokal verdi og prioritet 2. Etablering ved Bjørnholmen kan gje eit visst konfliktnivå, men uakseptable verknader for friluftslivet er ikkje venta: D-konflikt &maxY= &layers=8%20260%20543%20554%20557%20145%20588&baselayer=2&visibleOL Overlays=

3 3/5 Vilt: Oppdrettsanlegg kan generelt sett medføre noko konflikt med omsyn til sjøfugl på næringssøk. I tillegg til naturreservata Ramsholmen og Sakrisøy, er det registrert fleire område med lokal verdi for sjøfugl i EDNA-basen over område med spesielle naturkvalitetar i Sogn og Fjordane. Dei nærmaste sjøfugllokalitetane er Bjørnholmen 4 og Leknesøyholmen 5, som er hekkeplassar for kyst- og sjøfugl. Anlegget vil bli plassert tett ved Bjørnholmen, og om lag 1,5 km frå Leknesøyholmen. I tillegg er det registrert sjøfugllokalitetar lenger sør i Dombefjorden, ved Storholmen 6 og Haugeholmen 7. Etablering av omsøkt anlegg vil kunne trekkje til seg fugl og auke trong for felling av fugl som valdar skade i anlegget, samstundes som det kan medføre forstyrring for fuglen i nærleiken under hekketida. Alt vilt, inkludert deira egg, reir og bol er freda med mindre anna følgjer av lov eller vedtak med heimel i lov. Vi tilrår generelle vilkår som gjer at konfliktar med sjøfugl vert minst mogleg, f.eks montering av fuglenett over alle opne kar og merder: C-konflikt. Vill anadrom fisk: Vi vurderer at konfliktnivå som følgje av etablering ved Bjørnholmen i første rekke vil vere knytt til auka smittepress på villfisk av laks og sjøaure, både av lakselus og annan smitte. Indre del av Sognefjorden er gitt status som nasjonal laksefjord 8. Lokaliteten ligg i ytste delen av fjordsystemet, vel sju mil utanfor grensa for laksefjorden. Dalsfjorden er også nasjonal laksefjord, avstanden til laksefjordgrensa er her ca 2,5 mil. Nærmaste lakseførande vassdrag i ytre del av Sognefjorden er Bøelva i Hyllestad (Leirvik) og Ytredalselva i Høyanger (Vadheim). I tillegg er det fleire laksevassdrag i Dalsfjordsystemet: Rivedalselva, Flekkeelva, Storelva, Kvamselva og det nasjonale laksevassdraget Gaula. Områda har også fleire sjøaurevassdrag. Vi viser til øvrig korrespondanse med fylkeskommunen om situasjonen for villfisk i Sognefjordsystemet i samband med oppskaleringar/nyetableringar på lokalitetar i ytre Sognefjorden. Vi tek ikkje oppatt heile innhaldet her, men viser til våre brev i høve diverse søknader om nyetableringar , samt utvidingar/etableringar på lok. Tveit , lok. Bekksneset , lok. Leiholmane , lok. Bjønnspjotneset , lok. Sørevik , lok. Lyngholmen , lok. Kuøyna , lok. Mjølsvik , lok. Indre Oppedal og lok. Måren Vi finn det avgjerande viktig at søknader om utvidingar eller etableringar i ytre Sognefjorden ikkje berre vert vurdert enkeltvis, men sett i samanheng med den totale belastninga på villfisken i området, jf. naturmangfaldlova (nml.) 10 om samla belastning på økosystema. Vi viser elles til føringane om kunnskapsgrunnlag (nml. 8) og føre-var-prinsippet (nml. 9). Fylkesmannen meiner at kunnskapsgrunnlaget kan tyde på at belastninga på vill anadrom fisk i området, spesielt med omsyn til smitte av lus, kan vere på veg til å bli for stor. Det trengst meir data/kunnskap for å kunne gjere ei skikkeleg vurdering av om nyetableringar eller utvidingar i dette området vil få for stor samla negativ påverknad på vill anadrom fisk til å vere miljømessig forsvarleg. Vi meiner difor at føre-var-prinsippet må tilleggast stor vekt ved avgjerda. Etableringa ved Bjørnholmen skal komme som erstatning for lokaliteten Seljeskorvikane i Krakhellesundet, som skal fasast ut. Dersom Bjørnholmen vert etablert, vil såleis oppdrettsproduksjon flyttast «utover» i fjordsystemet

4 4/5 Ut frå den kunnskapen vi har i dag, ser vi samla sett på ei etablering av matfiskanlegg for laksefisk på lokaliteten Bjørnholmen som konfliktfylt, men den kan likevel vere forsvarleg på visse vilkår. Det bør etter vår meining setjast vilkår som sikrar omsynet til villaks og sjøaure. Konfliktnivå utan vilkår som sikrar villaks og sjøaure: B-konflikt. Konfliktnivå med vilkår som sikrar villaks og sjøaure: sterk C-konflikt. Spesielle naturtypar og biologisk mangfald: Akvakulturanlegg kan generelt sett vere til fysisk skade for naturtypar som f.eks korall- og svampsamfunn gjennom utlegging eller flytting av fortøyingar, eller det kan gje biologiske verknader for flora og fauna i vassøyla eller i eller på botn gjennom nedslamming eller endra livsbetingelsar som følgje av næringsrike organiske utslepp frå drifta, eller bruk/utslepp av legemiddel. Verknader er oftast lokale, men kan likevel vere alvorlege dersom viktige naturtypar eller sårbart biologisk mangfald vert råka. Marint naturmangfald er dårleg kartlagt i Sogn og Fjordane hittil. Vi har per i dag ikkje kjennskap til at det er registrert spesielle verdiar for det marine biologiske mangfaldet på eller ved lokaliteten Bjørnholmen. Det vil likevel vere knytt miljøinteresser i større eller mindre grad til alt areal langs kysten og langs vatn og vassdrag, og det er summen av alle inngrep over tid i desse områda som reduserer området sin verdi for vilt og biologisk mangfald: D-konflikt. Samla vurdering: Vi ser på ei etablering av eit matfiskanlegg på lokaliteten Bjørnholmen som konfliktfylt, spesielt i høve til påverknad på vill anadrom fisk, men det kan også få ein viss negativ verknad for friluftslivet. Vi ber om at det vert sett vilkår som sikrar omsynet til villaks og sjøaure: Utan slike vilkår er vår vurdering at konfliktnivået er uforsvarleg høgt, tilvarande B-konflikt (grunn til fråråding), men med slike vilkår kan konfliktnivået vurderast som sterk C-konflikt (ikkje grunn til fråråding). Vi ber også om at generelle vilkår knytt til vern av vilt vert tatt med i eit eventuelt nytt løyve på lokaliteten. Konklusjon Fylkesmannen har ikkje kjennskap til tilhøve innanfor våre ansvarsområde som er til direkte hinder for etablering av matfiskanlegg ved Bjørnholmen som omsøkt, dersom det vert sett vilkår som i tilstrekkeleg grad ivaretek omsynet til vill laks og sjøaure. Slike vilkår bør fastsetjast ut frå eit heilskapleg perspektiv på den samla matfiskproduksjonen i ytre Sognefjorden. Utan slike vilkår meiner vi at oppskaleringa i området samla sett kan få så store negative konsekvensar at vårt råd til fylkeskommunen vert å ikkje gje fleire løyve i dette området, verken for utvidingar eller nyetableringar, inntil ein har eit meir forsvarleg kunnskapsgrunnlag om verknaden på anadrom villfisk. Med helsing Gøsta Hagenlund fungerande fylkesmiljøvernsjef Gunn Helen Henne overingeniør Brevet er elektronisk godkjent og er utan underskrift

5 5/5 Vedlegg: 1. Kartvedlegg 2. Orientering om konfliktgradering Kopi til Erko Seafood AS (e-post) Mattilsynet, distriktskontoret for Sunnfjord og ytre Sogn (e-post) Fiskeridirektoratet, Region vest (e-post) Solund kommune (EDU) Carl Henning Leknesund Karl Fredrik Tveit Helgesen Leknessund 6926 KRAKHELLA Midgard Investment AS v/rune Solvang P/R Arve Engdal 6926 KRAKHELLA