Villa Miljølaks - Søknad om utviding og endra anleggsplassering på lokaliteten på Furneset. Utval Møtedato Utvalssak Planutvalet

Transkript

1 VESTNES KOMMUNE Saksframlegg Arkiv: U43 Arkivsaksnr.: 2008/3093 Saksbehandlar: Alexander Connor Dato: Villa Miljølaks - Søknad om utviding og endra anleggsplassering på lokaliteten på Furneset Utval Møtedato Utvalssak Planutvalet Administrasjonssjefen si innstilling 1. Med heimel i PBL 19-2, annet ledd, første setning, og med grunngjeving i saksutgreiinga, fer ikkje Villa Miljølaks AS løyve til endra anleggsplassering og auke i MTB. Tiltaket er vurdert etter naturmangfaldlova 8-12, jfr 7, og med grunngjeving i saksutgreiinga, funnen til å bryte med desse prinsippa. Eit har lagt avgjerande vekt på det pågåande interkommunale samarbeidet om kommunedelplan for Romsdalsfjorden med Misund, Molde, Nesset og Rauma kommunar samt deira innspel til høyringa. SAKSUTGREIING: Bakgrunn: Frå Møre og Romsdal fylkeskommune har Vestnes kommune motteke søknad frå Villa Miljølaks AS om løyve til å utvide maksimalt tillaten biomasse (MTB) og endring av anleggsplassering på lokaliteten på Furneset. Det er søkt om å utvide MTB frå til tonn, og om å utvide anleggsramma frå 130 x 520 meter til 160 x 560 meter. Av søknaden går det fram at det er behov for gode lokaliteter med ein større MTB, slik at talet på lokaliteter som er i bruk kan reduserast. Vurdering: I oversendingsbrevet frå Møre og Romsdal fylkeskommune vert Vestnes kommune bedt om å handsame søknaden etter plan og bygningslova. Kommunens rolle i slike saker er, etter at søknaden er registrert, å syte for at søknad med tillegg vert lagt ut til høyring. Dette for at kommunens innbyggjarar skal verte kjend med søknaden, og dersom dei ønskjer det, ha høve til å kome med merknad. Søknaden skal handsamast i samsvar med eige planverk.

2 Høyringa vart annonsert i Romsdals Budstikke, VestnesAvisa og Norsk Lysingsblad og dokumenta låg til gjennomlesing på Rådhuset og kommunen sine nettsider frå den til den Innan fristen kom det 3 merknader/varsel om merknader som alle ligg ved dokumenta i saka. Merknadane var frå Rauma, Nesset, Molde og Midsund kommunar. Rauma kommune viser til at kommunane Vestnes, Midsund,Molde, Nesset og Rauma er inne i ein prosess med å utarbeide ein regional plan for sjøareala i dei 5 kommunane. Rauma kommune hadde då planprosessen starta, som den einast av desse 5 kommunane, lagt ned bygge- og deleforbud for heile sjøarealet i kommunen målt 20 meter frå sjølinja ut i sjøen. Vedtaket vart gjort med heimel i Plan- og Bygningslova Rauma kommune skulle ønskje at dei 5 kommunane hadde ein felles praksis i behandlinga av slike søknader. Dette både på grunn av forutsigbarheit i planarbeidet, men også av omsyn til søkjarar til tiltak i planområdet. Vestnes kommune blir derfor beden om å ta problemstillinga opp til vurdering i saksutgreiinga si. Nesset kommune ber om at ein medan planarbeidet pågår både unngår å behandle enkeltsaker som er knytta til utviding av eksisterende lokaliteter og å åpne for nye oppdrettslokaliteter innafor planområdet. Nesset kommune meiner at slike saker må sjåast i samanheng med planarbeidet som er i gang i Romsdalsfjorden. Molde kommune viser til arbeidet med interkommunal plan for Romsdalsfjorden som er sett i gang. Vi har den haldninga at ein ikkje bør gjere utvidingar i eksisterande anlegg når eit slikt planarbeid pågår, både når det gjeld areal og produksjonsvolum. Ein har likevel ingen kommentar til utviding innanfor dei grensene som er sette i alt vedtekne planar. Men ei utviding av produksjonsvolum ser ein som uheldig når ein skal vurdere og arbeide med heile planområdet under eitt. Volum av produksjon i fjordbassenget blir ein faktor i planarbeidet. Av omsyn til stabile rammebetingelser for planarbeidet ser vi det helst at det ikkje blir slik utviding på noverande tidspunkt slik det er søkt om. Midsund kommune skriv i sin uttale at dei ikkje har inngåande kunnskap om lokaliteten på Furneset, og kva for følgjer ei utviding av MTB vil ha å seie for miljøet. På generelt grunnlag skriv dei likevel at slike tiltak kan være med å undergrave formålet med planarbeidet. Dei viser vidare til samarbeids-avtalen mellom dei fem kommunane, der det mellom anna står at planen skal skape grunnlag for mer helhetlig forvaltning av sjøområdene i regionen. Midsund avslutter utalen sin slik: I og med at det nå pågår et interkommunalt arbeid for å skape en meir helhetlig forvaltning i fjordsystemet, vil det kunne være undergravende med vesentlige tiltak i enkeltkommuner som påvirker andre deler av planområdet. Kystverket har ut i frå sitt forvaltningsområde uttalt, med heimel i Lov om havner og farvann 27 første ledd, godkjent utvidinga av anlegget som omsøkt. Det går fram av oversendingsbrevet frå Møre og Romsdal fylkeskommune at dei etter ei samla vurdering fatta avgjerd om at det ikkje er grunnlag for å påleggje søkjar å gjennomføre ei konsekvensutgreiing av tiltaket Vestnes kommune etterlyser kva fylkeskommunen har lagt til grunn for ei slik vurdering. Ein ser og at Fylkesmannen har den same konklusjonen. Vi etterlyser difor kva kunnskapsgrunnlaget som ligg til grunn for ei slik vurdering. Ein er noko overraska over at ei tredobling av MTB ikkje utløyser krav til konsekvensutgreiing. Planstatus Vestnes kommune skal handsame saker som denne etter eige planverk. Det er Kystsoneplanen frå 2003, ei delplan i kommuneplanen sin arealdel, som er retningsgjevande for aktiviteten i oppdrettsnæringa.

3 Kystsoneplana er gyldig til ny plan er vedteken. Mange ting i samfunnet har endra seg etter at kystsoneplana vart til. Det gjeld både innafor oppdrettsnæringa og i samfunnet elles. Etter kvart såg ein at det var behov for ei ny plan, ikkje berre for den enkelte kommune, men for heile det fjordsystemet som vi kallar Romsdalsfjorden. Romsdalsfjorden er ein stor resipient og utgjer sjøarealet til heile 5 kommunar. Vatn og utfordringane omkring bruken av fjordsystemet er mykje det same for alle kommunane. Derfor har Midsund, Molde, Nesset, Rauma og Vestnes starta prosessen med å utarbeide ei felles plan for bruken av sjøområda i Romsdalen. Plana skal gjelde heile området frå Haram grense og heilt til Eresfjord, lengst inne i Langfjorden. Etter framdriftsplana skal det nye regionale planverket vere ferdig innan utgangen av 2014, men truleg kan arbeidet ta noko lenger tid enn det ein først hadde tenkt. Etter naturmangfaldlova skal kunnskapsgrunnlaget vere tilstrekkeleg før det offentlege kan godkjenne planar eller tiltak som vil påverke naturmangfaldet. Dei miljørettslege prinsippa i naturmangfaldlova 8-12 skal leggast til grunn som retningslinjer i alle avgjerdsler som gjeld natur, jfr 7. Forvaltningsmåla i 4 og 5 skal òg vere med som ein del av skjønnsutøvinga. Kunnskapsgrunnlaget ( 8) Kunnskapen om korleis akvakultur påverkar anadrom fisk er kjend. Ville laksefiskbestandar vert mellom anna negativ påverka av lakselus, rømt fisk gjer fysisk skade på gyteplassar, hybridisering og store utslepp frå næringa kan ha effektar på økologien i kystvatnet. Det er godt dokumentert at smittepress av lakselus og rømming (genetisk påverknad) er dei to faktorane som er dei største risikofaktorane for villfisk. Med bakgrunn i dei siste risikovurderingane utarbeida av Havforskningsinstituttet, er ei lokal auke i MTB uheldig og ikkje tilrådeleg. I høve til kva påverknad akvakulturanlegg har på marine naturtypar, er derimot mindre kjend. Dette skuldast at slike naturtypar ikkje er kartlagt, og ein dermed ikkje veit korleis t.d. næringsutslepp påverkar mellom anna botndyr. At næringa er pålagt å utføre jamlege miljøundersøkingar i etterkant av ei utviding, er etter vårt syn, ikkje tilstrekkeleg i høve krava sett til kunnskapsgrunnlaget. Kommunen har saman med fem andre kommunar som har kystareal i Romsdalsfjorden, starta eit plansamarbeid med føremål å legge til rette for ei meir heilskapeleg kunnskapsbasert arealbruk. Ein meinar difor at det er ikkje tilskrekkeleg dokumentert kva påverknader ei utviding av denne einskild lokaliteten har, før ein har gjennomført ei total vurdering av heile planområdet. Føre-var-prinsippet ( 9) I høve til manglar ved kunnskapsgrunnlaget, bør ein vere varsom med å utvide anlegg når kunnskapsgrunnlaget ikkje er tilstrekkelig dokumentert. Ein vil difor ikkje tillate endra lokalitetsplassering eller auke i MTB før ein har ei betre oversikt over arealinteressene i området. Ein meinar at føre-var-prinsippet blir gjeldande då kunnskapsgrunnlaget er mangelfullt. Økosystemtilnærming og samla belastning ( 10) Sjølv om lokaliteten tidligare er godkjent, blir det no ei tredobling i høve kva som tidligare er produsert her. Med bakgrunn i dei risikovurderingane som ligg føre og temarapportane frå Vitenskapelig råd for lakseforvaltning at det samla sett er sannsynleg at lakselus frå oppdrett har gitt bestandseffektar i form av redusert innsig av gytelaks. Ein bør difor avvente med å auke og endre akvakulturanlegga i Romsdalsfjorden inntil planarbeidet er ferdig. Det er kun etter ei slik heilskapeleg forvaltningstilnærming ein kan avdekke kor det er bærekraftig å ha slike anlegg. Det er mogleg at lokaliteten på Furneset er godt eigna, men ein kan ikkje konkludere før ein har betre kjennskap til heile økosystemet. Kostnadene ved miljøforringelse skal bæres av tiltakshaver ( 11) Da ein ikkje tillett ei endra anleggsplassering og auke i MTB, blir vurderingsteamet lite vektlagt.

4 Miljøforsvarlege teknikkar og driftsmetodar ( 12) Med bakgrunn i problem som rømming, smittepress, lus etc. kan ein vel ikkje seie at næringa skjer under miljøforsvarlege teknikkar og driftsmetodar. Etter vårt syn har næringa ein del utfordringar med dagens driftsmetodar og ein bør difor, næringa sett under eitt, finn andre miljøforsvarlege teknikkar og driftsmetodar som utelukkar rømming og smittepress. Sjølv om også ei slik løysing truleg medførar ein del utfordringar, som t.d. arealbruk. Administrasjonssjefen sin kommentar Lokaliteten Furneset fekk løyve i Dei fyrste åra etter godkjenninga, var MTB på tonn. Dette vart seinare redusert til Ei utviding av anlegget som omsøkt vil føre til ei tredobling av MTB og ramma vil bli utvida med 30 meter mot aust og 40 meter mot nord. Spørsmålet ved dette høvet er ikkje om det skal gjevast løyve til anlegget på Furneset, men om Planutvalet har merknad til ein auke av maksimalt tillate biomasse (MTB) og ei justering av tidlegare vedteken plassering. Ei utviding av ramma som omsøkt, gjer at den delen av anlegget som visast over vatnet, mot aust vert liggande heilt inntil grensa for det området som i Kystsoneplanen er avsett til oppdrett. I tillegg kjem ankerfesta, som på sjøbotnen, vert liggande over 800 m (målt på kartet, østover) utafor plangrensa. Sørover ligg festa om lag 350 m utafor plangrensa. Etter Plan og bygningsloven 20.1 er tiltak utafor plangrensa søknadspliktig. I høve til koordinatane for plassering av flåta, er òg denne vurdert til å vere utafor gjeldande planområde. Ved ei endra anleggsplassering vil fiskeforbodssona òg kome utanfor område som er avsett til akvakulturanlegg. Dette gjer at andre brukarinteresse vert negativt påverka av tiltaket. Det er også eit moment at planutvalet skal ta stilling til ein søknad om å endre den plana som gjeld, samstundes med at kommunen er inne i ein planprosess, der også 5 andre kommunar med interesser i den same resipienten er jamnbyrdige deltakarar. Hensikten med ei felles plan, jfr prosjekbskrivelsen, «Det skal utarbeides en interkommunal plan for sjøområdene i kommunene. Planen skal skape grunnlag for mer helhetlig forvaltning av sjøområdene i regionen. Arbeidet skal resultere i felles plankart med bestemmelser knyttet til arealbruken i sjøområdene. Det skal vurderes spesielt å sikre havbruksnæringa bærekraftige areal, god sameksistens mellom havbruk og villfisk, samt god sameksistens med miljø-, friluftsinteresser og turisme.» Den skal altså nyttast som eit reiskap for å sikre ei meir heilskapeleg forvaltning, for å møte utfordringar som er knytt til eit stadig aukande press på sjøområda frå ulike interesser. Dette gjeld ikkje berre for den einskilde kommune, men for heile regionen.. Administrasjonssjefen har stor forståing for at det vert reagert på søknaden frå dei fire andre kommunane som er med i plansamarbeidet. Det kan også bli oppfatta som lite meiningsfylt å drive planarbeid når likevel kommunane utvidar aktiviteten utover gjeldande plan, medan planarbeidet pågår. Rauma har erkjent dette og gått til det skritt å legge ned bygge- og deleforbod for heile sjøarealet i kommunen, målt 20 meter frå sjølinja ut i sjøen. Konklusjon: Søkjaren skriv at ved å auke storleiken kan talet på lokalitetar verte redusert. I tillegg til antall er det også eit spørsmål om kvar lokalitetane skal ligge. Det er politikarane som skal bestemme storleik og plassering etter at spørsmålet er utgreidd, og det er laga ei felles plan. Administrasjonssjefen ser det slik at då det pågår planarbeidet for det aktuelle område bør ikkje planutvalet tilrå at det ikkje vert gjeve løyve til utviding før planarbeidet er ferdig. Slik tiltak i fjordsystemet kan undergrave formålet med den interkommunale plana. Vestnes ønskjer i samarbeid med dei andre prosjektkommunane ein kunnskapsbasert utredingsprosess kor alle interesser blir vurdert i høve til kvarandre. Samarbeid med forskingsmiljø vil gi oss ny, oppdatert kunnskap om korleis ein kan ut i frå ein økosystembasert forvaltning kan sikre havbruksnæringa bærekraftige areal. Med grunngjeving i at ein no arbeidar med ei interkommunal plan for å skape eit meir heilheteleg miljøbasert forvaltning av fjordsystema

5 våre, vil det vere undergravande å tillate slike vesentlege tiltak i enkeltkommunar som påverkar andre deler av planområdet. Særutskrift til: Villa Miljølaks AS, PB 230, 6249 Ørskog Møre og Romsdal fylkeskommune, Fylkeshuset, 6404 Molde Vedlegg: 1 Plankart 2 Om søknad om utviding av oppdrettslokaliteten Furneset i Vestnes kommune 3 KOMMUNEDELPLAN - SJØDELEN - BYGGE- OG DELEFORBUD 4 Vedrørande interkommunal plan Romsdalsfjord og søknader om utvidelse av oppdrettslokaliteter 5 Vedrørande utviding av oppdrettslokalitet i Vestnes ved Furneset - Uttale frå Midsund kommune 6 Uttale til søknad om utviding av konsesjon på Furneset i Vestnes kommune 7 vedlegg Furneset_risikovurdering sjø 8 vedlegg Furneset_personlig hygiene 9 vedlegg Furneset_båt 10 vedlegg Furneset_MOM-B_ vedlegg Furneset_MOM-B vedlegg Furneset_MOM-B_ vedlegg Furneset_helseuttale Kystlab 14 vedlegg Furneset_vurdering konsekvensutgreiing 15 vedlegg Furneset_unndervannstopografi 16 vedlegg Furneset_beredskapsplan Raumagruppen 17 vedlegg Furneset_strømmåling 18 vedlegg Furneset_miljørapport 19 vedlegg Furneset_tiltak sjukdomsutbrudd 20 Furneset_søknad_ Furneset_diverse vedlegg til søknad 22 KU_Vestnes kommune 23 Oversending av sak til uttale- vurdering av plikt til konsekvensutgreiing av søknad frå Villa Miljølaks AS om utviding av MTB på lokalitet Furneset i Vestnes kommune ) 25 Oversending - Avgjerd av vurdering om plikt til konsekvensutgreiing i samband med søknad frå Villa Miljølaks AS om utviding av maksimal tillete biomasse (MTB) på lokalitet Furneset i Vestnes kommune - Kopi av brev til Villa Miljølaks AS 26 Oversending av søknad frå Villa Miljølaks AS om løyve til utviding av maksimalt tillaten biomasse og endring av anleggsplassering på lokalitet Furneset i Vestnes kommune 27 anleggsplassering - Lokalitet Furneset - Vestnes kommune - Møre og