Risiko- og sårbarheitsanalyse

Transkript

1 08/562-1 Risiko- og sårbarheitsanalyse (Revidert 2008) Godkjend av beredskapsrådet

2 RISIKO- OG SÅRBARHEITSANALYSE. 1.0 Innleiing. Kommunane sitt ansvar i beredskapsarbeidet: Kommunane har ansvar for ei rekkje samfunnstenester, og at desse vert vidareførde i ein krisesituasjon. Dette gjeld mellom anna lokal infrastruktur, helsetenester, eldreomsorg og informasjon til innbyggjarane. I tillegg har kommunane spesielle oppgåver i ein beredskapssituasjon, mellom anna rasjonering og mottak av evakuerte. Kommunane har det primære ansvaret for å ta seg av dei fleste kriser som oppstår i fredstid. Kommunane vert oppmoda om å gjennomføre risiko- og sårbarheitsanalyser (ROSanalyser), utarbeide kriseplanar og legge sikkerheit og beredskap til grunn for den ordinære planlegginga og verksemda si. Alle kommunar er pålagde å ha eit brannvesen, og dette er samfunnet sin primære ressurs til innsats også ved andre ulukker enn brannar. Kommunane er vidare pålagde å ha ei helseteneste for å verne om folk sitt liv og helse, og syte for at helsehjelp og sosiale tenester kan tilbydast også ved kriser og katastrofer. 1.1 Kvifor risiko- og sårbarheitsanalyse (ROS-analyse)? ROS-analyse er ei samlenemning på systematiske metodar for å skildre og/eller vurdere fare og sårbarheit. ROS-metodikken vert brukt i kommuneplanlegginga for å kartlegge og vurdere uønskte hendingar innanfor alle område av kommunal drift/ansvar. ROS-analysen skal gje eit grunnlag for å kunne førebygge uønskte hendingar, redusere skadeverknadane og gje grunnlag for å kunne planlegge å handtere dei når dei måtte inntreffe. Målsetting: Målsetting med ROS-analysen er å utarbeide ei oversikt som avdekker eventuelle risikoområde og sårbare område for lokalsamfunnet Stryn kommune. ROS-analysen skal vere bakgrunnsmateriale for utarbeiding av kriseleiingsplan, og grunnlag for integrering av beredskapsomsyn i den ordinære kommunale planlegginga og seinare prioriteringar i kommunale handlingsplanar. ROS-analysen skal med andre ord gje svar på desse spørsmåla: - Kva slags uønskt hending kan skje? - Kva konsekvensar kan hendinga få? - Kva tiltak skal til for å hindre at hendinga skjer, eventuelt at skadeomfanget vert avgrensa? Avgrensingar: Risiko- og sårbarheitsanalysen omfattar berre hendingar som vil kunne råke større grupper av menneskje, og som er av ein slik art eller eit slikt omfang at det ordinære hjelpeapparatet ikkje 2

3 kan takle dei tilfredstillande. Vanlege husbrannar eller personbilulukker fell utanfor analyseområdet. Det er først og fremst lagt vekt på risiko og sårbarheit i fredstid, og det er ikkje gått spesielt inn på endra sannsyn i ein krigssituasjon. 1.2 ROS-analysar i Stryn kommune og retningsliner for revisjonsarbeidet. Den første ROS-analysen i kommunen vart gjennomført i 1998 av fire breitt samansette arbeidsgrupper. Den første oppgåva til arbeidsgruppene var å drøfte kva for uønskte hendingar som kan skje, og kva uønskte hendingar dei ville prioritere i analysesamanheng. (Med uønskte hendingar forstår ein hendingar som kan vere ein fare for menneske, miljø, økonomiske verdiar og for samfunnsnyttige funksjonar). Det vart bestemt å gjennomføre fylgjande analyseoppgåver: Naturkatastrofer - flaum, ras, uvær - forureining (radioaktivt avfall) Store ulukker, brann - større trafikkulukker - transport av fårleg gods - store brannar Brot i el- eller vassforsyning, avløp, tele- transport eller andre samband - oljeforsyning Samfunnsviktige funksjonar - informasjon Arbeidet vart lagt opp etter DSB (Direktoratet for samfunnssikkerheit og beredskap) sin rettleiar for analysearbeid i kommunane. I ROS-analysen i 1998 vart det konkludert med at det som gjeld informasjonsberedskap skulle innarbeidast i kriseleiingsplanen i staden for å vere tema i ROS-analysen. Den utarbeidde rapporten vart handsama av kommunestyret i møte , sak 2/99. ROS-analyse er ein kontinuerleg prosess, og analysen må gjennomgåast med jamne mellomrom. I dei godkjende kvalitetssikringsrutinane (KS-94/99) er det sagt at Stryn kommune sin ROSanalyse skal gjennomgåast og reviderast kvart 4. år, i forkant av rulleringa av kommuneplanen. ROS-analysen frå 1998 vart gjennomgått og revidert i Arbeidet vart utført av ei administrativ arbeidsgruppe på grunnlag av innspel frå Jordbrukssjefen. næringssjefen, lensmannen, Statens vegvesen, Nordfjord & Sunnmøre Billag og NGI. I samband med revisjonsarbeidet fann ikkje arbeidsgruppa grunn til å omvurdere prioriteringane frå I staden gjekk ein grundig gjennom det som var sagt om førebyggjande og skadeavgrensande tiltak, og gjorde endringar der det hadde skjedd ting sidan Med bakgrunn i høyringsinnspela analyserte arbeidsgruppa denne uønskte hendinga i tillegg: 3

4 - Evakuering av turistskip, transport til mellombels opphald, forpleining og vidaresending av passasjerar. Ved den første ROS-analysen følgde arbeidsgruppene i vesentleg grad DSB sin mal for analysearbeidet. Det same vart gjort ved revisjonsarbeidet i Revisjon av ROS-analysen i Etter det som er sagt i pkt. 1.2 skulle ROS-analysen vore gjennomgått for andre gong i forkant av rulleringa av kommuneplanen i Men av kapasitetsmessige årsaker kjem denne gjennomgangen først no i I leiarmøte vart Berit Wetlesen, Lars Birger Holmøyvik og Anders Heggdal valde som arbeidsgruppe for revisjonsarbeidet. Arbeidsgruppa starta revisjonsarbeidet med å liste opp dei problemstillingane som gruppa meinte ein måtte skaffe seg oversikt over i samband med gjennomgangen av den gjeldande ROS-analysen, og som det må takast stode til ved revideringa.. Fylgjande spørsmål vart lista opp for avklaring: - Har det kome nye lover eller forskrifter som berører beredskapsarbeidet? - Inneheld eksisterande ROS-analyse risikovurderingar som bør revurderast? - Er eksisterande ROS-analyse for oppdelt bør det føretakast gruppering av hendingar? - Er det hendingar som ikkje vart risikovurdert i 1998/99 eller 2002 som bør vurderast no? - Er det nye område/hendingar som bør risikovurderast på grunn av samfunnsutviklinga? - For dei ulike hendingane er det skissert forebyggjande og skadeavgrensande tiltak. Er det tiltak blant disse som bør framprioriterast, eller er det nye tiltak som bør setjast i verk? - Er det område der kommunen bør samarbeide meir med andre for å styrkje beredskapen? - Korleis kan informasjonssida styrkjast? Arbeidsgruppa kunne trekkje med seg andre fagpersonar etter behov for å få belyst alle sider av ROS-analysen på best muleg måte. Fylgjande fagpersonar vart trekte med i arbeidet: Jan Træen (Stryn energi), Inger Lill Lanes (lensmann i Stryn og Hornindal), Asgeir Myklebust og Svein-Arne Vik (Fjord 1), Mark Al Persson (kommunelege 1), Jarle Dragesæt (brannsjef) og Inge-Jarl Tennebø (seksjonsleiar kommunalteknikk) Arbeidsgruppa valde å la DSB sin mal for analysearbeid ligge i botnen for denne revideringa også. Etter å ha snakka med fagfolk på ulike område konkluderte arbeidsgruppa med å slå saman ein del tilnerma like hendingar, som det vart lagd eigne ROS-analyser for i 1998 og Opplistingane over førbyggjande og skadeavgrensande tiltak er dessutan gjennomgått på nytt, og justerte der det har skjedd endringar sidan forrige revisjon. 4

5 Arbeidsgruppa har i tillegg valt å analysere fylgjande nye hendingar: - Luftfartsulukke - Industribrann, gasslekkasje - Dambrot - Leiteaksjonar sakna person(ar)/forulukka - Pandemi/epidemi - Smittsame dyresjukdomar - Langvarig masseevakuering - Brann i omsorgsbustadar/trygdebustadar - Brann i skule/barnehage 2.0 Definisjonar i ROS-analysen Det er lagt følgjande definisjonar (frå DSB sin rettleiar) til grunn for analysearbeidet: Sårbarheit: Uttrykk for lokalsamfunnet si evne til å fungere og til å nå måla sine under uføresette påkjenningar. Risiko- og sårbarheitsanalyse: Kartlegging av kva hendingar det er aktuelt å førebyggje eller planlegge imot. I analysen vert sårbarheit kopla mot risiko. Årsaksreduserande tiltak: Er førebyggande tiltak som eksisterar eller vert sette i verk før hending skjer. T.d. internkontroll, aktivt vedlikehald, vernetiltak, vakthald, alarmar o.s.v. Konsekvensreduserande tiltak: Er skadeavgrensande tiltak som ligg i t.d. eksisterande beredskapsplanar for brannvesenet og i HV. Sannsyn: Kor ofte ei hending kan forventast å inntreffe. I analysen vert det nytta denne graderinga: Omgrep Lite sannsynleg Mindre sannsynleg Sannsynleg Svært sannsynleg Frekvens Mindre enn ein gong kvart 50. år. Mellom ein gong kvart 10. og ein gong kvart 50. år. Mellom ein gong kvart år og ein gong kvart 10. år. Meir enn ein gong kvart år. Konsekvens og konsekvensgradering. Aktuelle hendingar kan rangerast etter forventa skadeomfang. For brot på samfunnsviktige funksjonar vert det nytta denne graderinga: Omgrep Ufårleg Ein viss fåre Konsekvensar for samfunnsviktige funksjonar Systemet er ute av drift ei kortare tid. Ingen direkte skadar, berre mindre avbrot. Ikkje behov for reservesystem. Systemet er ute av drift ei kortare tid. Kan føre til skadar dersom det ikkje finst reservesystem/ 5

6 Kritisk Fårleg Katastrofalt alternativ. Driftsstans i fleire døgn. Systemet er ute av drift over lenger tid. Andre tilslutta system er mellombels ute av drift. Hovud- og avhengige system har brote heilt saman. Tilsvarande er det lagt opp slik mal for gradering av konsekvensar for menneske, materiell og miljø: Omgrep Menneske Miljø Økonomiske verdiar (fysiske/psykiske skader) Ufårleg Ubetydelege skader Ingen skader Skader opp til kr Ein viss fåre Få og små skader Mindre skader Skader frå kr Kritisk Fårleg Katastrofalt Alvorlege personskader/forvirra og opprørt (sorg) Alvorlege skader, nokre døde/panikk, langtidsskader Store skader, mange døde/sjokk, panikk, stor langtidsskade. Omfattande skader På miljøet Alvorlege skader Svært alvorlege skader. Kr. 0,5 mill. Skader frå kr. 0,5 mill Kr. 5 mill. Skader frå kr. 5 mill til Kr. 50 mill. Skader over kr. 50 mill. Risiko: Risiko er eit uttrykk for den faren som uønskte hendingar representerar for menneske, miljø, økonomiske verdiar og samfunnsviktige funksjonar. Risiko er eit resultat av sannsynet for ei uønskt hending (frekvensen) og konsekvensen av hendinga viss ho skjer. 1. Uakseptabel risiko: For slike hendingar må det settast i verk førebyggande tiltak, eller beredskapen må aukast. Dette gjeld t.d. tilfelle der ei svært sannsynleg hending vil få katastrofale konsekvensar. 2. Akseptabel, men høg risiko: Tilhøvet mellom nytten og kostnaden er her avgjerande for om kommunen bør satse på nye tiltak. Eit døme vil t.d. vere tilfelle der ei sannsynleg hending vil medføre kritiske/farlege tilhøve. 3. Akseptabel risiko: Det vil ut frå sårbarheitsomsyn ikkje vere nødvendig å satse ytterlegare på desse områda. Det gjeld t.d. mindre sannsynlege hendingar som vil vere ufarlege, eller som berre vil medføre ein viss fare. 3.0 Risiko- og sårbarheitsanalysar skjematisk framstilling. 6

7 Etter å ha gått gjennom alle hendingane frå tidlegare analyser og føreteke aktuelle samanslåingar, og etter å ha analysert dei nye hendingane er det laga eit skjematisk samandrag av analysearbeidet. For sannsynlege hendingar (nr. 1 7) som kan få store og alvorlege konsekvensar er det valt å utarbeide detaljerte ROS-analysar etter fylkesmannen sin mal. Sjå side Nr. Hending/vurdering/risiko: Framlegg til mottiltak: 1 Brann på omsorgssenter. Sjå utvida ROS-analyse side 16 og Brann i omsorgs-/trygdebustadar Sjå utvida ROS-analyse side 18 og Buss i sjø / vatn Sjå utvida ROS-analyse side 20 og Tunnelbrann/-ulukke (t.d. på Strynefjellet). Sjå utvida ROS-analyse side 22 og Leiteaksjonar sakna person(ar), forulukka Sjå utvida ROS-analyse side 24 og Brot i el.forsyninga. Sjå utvida ROS-analyse side 26 og Brot i tele/datasamband. Sjå utvida ROS-analyse side 28 og Brot i transportsamband (stamvegar/riksvegar med alternativt vegsamband) med lenger varigheit enn 24 timar Årsak: Ras, uvær, flaum, trafikkulukker m.m. Sannsynleg hending Konsekvensar: Farleg dersom årsaka er uhell med farleg gods elles ufarleg for menneske, kritisk for øk.verdiar, drift og produksjon om ikkje alternative tilkomstvegar. Varsling (vegv./ngi) Sprenging av einskilde skred i skredfarlege periodar. Meir fysisk sikring mot skred. 7

8 Risiko: Akseptabel for menneske Uakseptabel for øk.verdiar, drift, produksjon om ikkje alternative tilkomstvegar 9 Brot i transportsamband (omr. utan alternativt vegsamband) med lenger varigheit enn 24 timar Årsak: Ras, uvær, flaum, trafikkulukker m.m. Sannsynleg hending. Konsekvensar: Kritisk for øk.verdiar. Ein viss fare for menneske, miljø og drift/produksjon. Risiko: Akseptabel, men høg for øk.verdiar. Akseptabel for menneske, miljø og drift/prod. 10. Bil / buss teken av snøskred Årsak: Uver - stor nedbør, sterk vind. Sannsynleg hending for bil / mindre sannsynleg for buss. Konsekvensar: Farleg for menneske. Ein viss fare for øk.verdiar. Risiko: Uakseptabel for menneske, akseptabel for øk.verdiar. Varsling (vegv./ngi) Overbygg Betre sikring av utsette vegstrekningar. Vegv. sin prosedyreplan ved rasfare. Varsling om vanskelege køyreforhold. Stenging ved stor rasfare. Sprenging av einskilde skred i skredfarlege periodar. Meir fysisk sikring mot skred. Brøytestasjonen i Breidalen og hjelpekorpsa har søkeutstyr for snøras. Luftambulansen tek med hund Meir øvingar og utvikling av redningsberedskapen. 11 Fjellskred med flodbølgje mot bebygde område. Årsak: Ustabilitet i bratte fjellparti. Svakheitssonar i bergartane. Skredmassane går ut i vatn eller fjord. Lite sannsynleg hending. Konsekvensar: Katastrofale for menneske og øk.verdiar, farlege for miljø, drift/prod. Risiko: Akseptabel, men høg for menneske og øk.verdiar. Akseptabel for miljø, drift/prod. Kartlegging av potensiale. Overvaking av mogelege utfallsstader. Deltaking i fjellskredprosjekt. Automatisk kontroll av 8

9 Merknad: Relativt stor uvisse om potensiale og sannsyn. utvidinga av farlege fjellsprekker. Evakuering ved fare. 12 Fjell-, stein-, snøskred mot hus og bebygde område. Flaumskred/sørpeskred (vassdemme) mot bebyggelse og dyrka mark. Årsak: Uver, stor nedbør, sterk vind, snøsmelting, skred som sperrar elveløp, instabilitet i bratte fjellparti m.m. Sannsynleg hending når det gjeld fjell-, stein- og snøskred. Mindre sannsynleg for fjellskred. Konsekvensar: Farleg for menneske, kritisk for øk.verdiar, drift/prod. Ein viss fare for miljø. Risiko: Uakseptabel for menneske, akseptabel, men høg for øk.verdiar, drift/prod. Akseptabel for miljø. 13 Snø- / stein- /fjell- / breras mot turistattraksjonar/tilkomstvegar. Årsak: Snø- og vertilhøve, massebalansen i breen, instabilitet i bratte fjellparti m.m. Mindre sannsynleg hending. Konsekvensar: Farleg for menneske og økonomiske verdiar. Risiko: Uakseptabel for menneske Akseptabel, men høg for øk. verdiar. Merknad: Relativt stor uvisse om potensiale og sannsyn. 14 Snø- / stein- / breras mot turgrupper i fjellet. Turgruppe fast i høgfjellet/på breen. Årsak: Ver- og snøtilhøve. Manglande utstyr og/eller kunnskap. Dårleg sikring av taulag på is eller glatt underlag. Sannsynleg hending. Konsekvensar: Farleg for menneske, ein viss fare for øk.verdiar. Risiko: Uakseptabel for menneske, Utarbeidde skredkart. Rassikringstiltak einskilde stader Byggeløyve i samsvar med krav i plan- og bygn.lova. Elveførebygging Flaumvarsling frå NVE Kontroll med utvidinga av farlege fjellsprekker. Flaumsonekart Utarbeiding av varslings- og evakueringsplanar. Meir øving og utvikling av redningsberedskapen Betre kartlegging av potensiale. Meir øving og utvikling av redningsberedskapen. Varslings- og evakueringsplan ved rasfare. Årlege kurs for turleiarar (breførarar) Sertifiseringskrav Opplysning, varsling om skredfare. Redningsberedskap 9

10 akseptabel for øk.verdiar. Meir øving og utvikling av redningsberedskapen. 15 Vegtrafikkuhell med farleg gods. 16 Årsak: Ulukke som følgje av menneskeleg eller teknisk svikt. Naturtilhøve. Mindre sannsynleg hending. Konsekvensar: Farleg for menneske, miljø, øk.verdiar, drift/prod. Risiko: Akseptabel, men høg. Alvorleg ureining av vassdrag. Iversette: Kontroll av fart, teknisk standard, dokumentasjon. Sjåføropplæring. Betre vegstandard og utviding av tunnelar. Kartlegging/registrering av transportar av farleg gods. Øving, opplæring. Evakueringsplan. Årsak: Trafikkulukke ved transport av farleg gods. Menneskeleg eller teknisk svikt. Naturtilhøve. Terror biologisk ureining. Mindre sannsynleg hending. Konsekvensar: Farleg for miljø, øk.verdiar, drift/produksjon. Kritisk for menneske. Risiko: Akseptabel, men høg for miljø, øk. verdiar, drift/produksjon. Akseptabel for menneske. Varsling, oppsamling. Reservevassforsyning. 17 Radioaktivt nedfall som følgje av reaktorulukke i anna land. Årsak: Ulukke som følgje av menneskeleg eller teknisk svikt. Sabotasje Naturtilhøve, vertilhøve, vindretning. Mindre sannsynleg hending. Konsekvensar: Farleg for miljø, øk.verdiar, drift/produksjon. Kritisk for menneske. Risiko: Akseptabel, men høg for miljø, øk. verdiar, drift/produksjon. Akseptabel for menneske. Merknad: Langtidsverknadane usikre. Sentralt kriseutval for atomulukke er oppretta. Beredskapsplan. Reservevassforsyning. 10

11 18 Stort oljeutslepp i fjorden. Årsak: Ulukke eller sabotasje ved tankanlegg. Utslepp frå båt. Havari av båt. Lite sannsynleg hending. Konsekvensar: Farleg for øk.verdiar, drift/prod. Kritisk for miljø. Ein viss fare for menneske. Risiko: Akseptabel. Interkomm. samarbeidsutval med eigen beredskapsplan, eigen risikovurdering og eiga utstyrsliste. Det lokale brannvernet har og noko utstyr og tek mot meldingar om utslepp i Stryn kommune. 19 Sterk vind - skade på bygningar / skog. Årsak: Vertilhøve. Plassering og konstruksjon av bygningar. Store hogstflater / fjerning av leskog Sannsynleg hending for skade på skog, mindre sannsynleg for omfattande skade på bygningar. Konsekvensar: Farleg for økonomiske verdiar, drift og produksjon, kritisk for menneske. Risiko: Akseptabel men høg for menneske Uakseptabel for øk.verdiar Akseptabel men høg for drift/prod. 20 Vass-skade på bygningar og varelager pga. springflo/stormflo Årsak: Vertilhøve (vind kombinert med høgvatn). Sannsynleg hending. Konsekvensar: Liten fare for menneske, større for øk.verdiar. Risiko: Akseptabel. Eksisterande: Øving, opplæring Plan- og bygningslov med forskrifter. Dimensjoneringsstandard for vindlaster. Bygningskontroll. Stormvarsling Planting av tre i skogberre, vindutsette område. Evakuering Varsling frå fylkesmannen Rutine for vidare varsling til eigarar i utsette område. Få fastsett nedre cote for bygging. Fleire pumper Betre varslingsrutinar. 21 Hotellbrann Årsak: Menneskeleg eller teknisk svikt. Hyppig kontroll av 11

12 Sannsynleg hending for mindre branntilløp, lite sannsynleg hending for større brannar Konsekvensar: Katastrofalt for menneske og drift, kritisk for øk.verdiar og ein viss fare for miljøet ved større brannar. Risiko: Uakseptabel for menneske og drift. Akseptabel, men høg for øk.verdiar. 22 Skogbrann/grasbrann Årsak: Bålbrenning, eingongsgrillar, røyking, lynnedslag, gneistar frå el.leidningar, sjølvtenning. Sannsynleg hending. Konsekvensar: Farleg for øk.verdiar, ein viss fare for menneske, miljø og drift/produksjon. Risiko: Uakseptabel for øk.verdiar. Akseptabel for menneske, miljø og drift/produksjon. 23 Brot i vassforsyninga. Årsak: Vassmangel (tørke, lekkasje, frost m.m.), forureining, straumbrot, sabotasje. Samla vurdering. Sannsynleg hending p.g.a. feil på leidningsnettet graving, forureining, straumbrot. Lite sannsynleg p.g.a. andre årsaker. Konsekvensar: Katastrofale for menneske og øk.verdiar i tilfelle sabotasje. Farlege for menneske ved forureining, og for øk.verdiar ved tørke eller dambrot. Kritisk for menneske ved dambrot. Risiko: Uakseptabel for menneske ved forureining. Akseptabel, men høg før menneske og øk.verdiar ved sabotasje. Akseptabel, men høg for øk.verdiar ved tørke. Akseptabel risiko for alle andre tilhøve. 24 Brot i avløp alarmanlegg. Nattevakter går inspeksjonsrundar. Årlege brannøvingar der brannvernet deltek av og til. Lette evakueringa av gjester frå utsida. Endå betre brannvaktordning. Betre radiokommunikasjon. Forskrift om brannforebygg. tiltak (bål- /flatebrenning) Betre annonsering om skogbrannfare.(heimesida) Skilting om skogbrannfare (t.d. ved utfartsvegar) Betre opplæring av mannskap Teoretiske sløkkeøvingar. Organisere samarbeid med frivillege organisasjonar. Betre og sikrare samband. Eksisterande: Gode tilsynsrutinar Tiltak mot forureining er klausulering/sikring av kjelde-/nedslagsfelt. Eksisterande: Tiltaket mot vassmangel av alle årsaker er reservevassforsyning. Beredskapsplan er utarbeidd. 12

13 Årsak: Røyrbrot, straumbrot (pumpestasjonar) m.m. Røyrbrot sannsynleg hending p.g.a. graving. Lite sannsynleg p.g.a. alle andre årsaker. Konsekvensar: Ufarleg for alle hendingar Overvaking av pumpestasj. Betre overvakingssystem Risiko: Akseptabel for alle hendingar. 25 Brot i oljeforsyning. Årsak: Internasjonal oljekrise, rasjonering. Lite sannsynleg hending. Konsekvensar: Kritisk Risiko: Akseptabel. 26 Evakuering av turistskip, transport til mellombels opphald, forpleiing og vidaresending av passasjerar. Årsak: Eksplosjon, brann, terror, grunnstøyting, kollisjon. Lite sannsynleg hending. Konsekvensar: Varierande frå ufarleg til katastrofalt alt etter type hending. Risiko: Akseptabel. 27 Industribrann / farleg gassutvikling, gasslekkasje Årsak: Ein industribrann kan ha ulike årsaker. Akutte utslepp kan kome frå lagring, bruk eller produksjon av kjemikaliar, og frå lagring av farleg avfall. Mindre sannsynleg hending Konsekvensar: Varierande frå ufarlege til katastrofale alt etter omfang på brann og utslepp og kva type utslepp det gjeld. Risiko: Akseptabel Sentrale beredskapsplanar. Handlingsplan innarbeidd i kriseleiingsplanen. Nordfjord Hamn må ha oppdatert beredskapsplan. Kommunen og Nordfjord Hamn sine beredskapsplanar må koordinerast. Bedriftene må ha ROSanalysar som omhandlar alle gassar som kan føre til uhell. Bedriftene må beskrive kva dei kan takle sjølv, og kva dei treng hjelp til t.d. frå brannvernet. Brannvernet må få kopi av ROS-analysane. Eit øvd industrivern med god kunnskap om kjemikaliane og symptoma dei gjev. Gode varslingsrutinar om gassutvikling/-lekkasje for 13

14 28 Luftfartsulukke Årsak: Teknisk eller menneskeleg svikt, naturtilhøve, sabotasje. Mindre sannsynleg hending Konsekvensar: Varierande frå ufarleg til katastrofal alt etter type hending. Risiko: Akseptabel 29 Dambrot (Holevatnet) Årsak: Dammen gjev etter for vasstrykket (rask utvikling). Lekkasje som utviklar seg til dambrot over tid. Lite sannsynleg hending Konsekvensar: Fårleg for menneske, miljø og øk.verdiar. Risiko: Akseptabel 30 Langvarig masseevakuering Årsak: Brann i omsorgssenter. Naturkatastrofe. Mottak av evakuerte frå andre kommunar Mindre sannsynleg hending Konsekvensar (organiseringsoppg.): Varierande frå små til omfattande alt etter tal evakuerte og varigheita. Risiko: Akseptabel rask gjennomføring av tiltak. Kontinuerleg arbeid for å redusere risiko knytt til flyplassar og helikopterlandingsplassar. Kontinuerleg arbeid med utskifting, forbetring av teknisk utrusting for navigasjonsutstyr, visuelle hjelpemidlar (lys, merking) Kontinuerleg arbeid med selskapet sine tryggleiksplanar. Kontinuerleg arbeid med selskapet sine beredskapsplanar. Øvingar og haldningskampanjar blant dei tilsette. Eksisterande: Årleg damkontroll. Utarbeidd beredskapsplan Har tilsett damteknisk ansvarleg Dambrotsbylgjeutrekning Utarbeidd varslingsplan Utarbeidd innsatsplan Automatisk varslingssystem Plan for mottak av evakuerte frå omsorgssenter. Plan for mottak av evakuerte, t.d. etter naturkatastrofe. 14

15 31 Pandemi / epidemi Årsak: Verdsomspennande influensaepidemi (virus folk ikkje er immune mot). Mindre sannsynleg hending Konsekvensar: Varierande frå små til katastrofale alt etter omfanget av epidemien. Risiko: Akseptabel 32 Smittsame dyresjukdomar Årsak: Aukande smittepress på grunn av meir kommersialisert landbruk, meir internasjonal handel med for, livdyr og produkt. Gardsturisme og feriereiser fører og til auke i smittepresset. Sannsynleg hending (dei smittsame sjukdomane sett samla). Konsekvensar: Varierande frå ufarleg til farleg alt etter omfanget av sjukdomsutbrotet. Risiko: Akseptabel Nasjonal beredskapsplan for pandemisk influensa med tema som overvaking, varsling, smitteverntiltak, prioritering av vaksinasjon osv. Lokal smittevernplan. Beredskapsplan for handsaming av eit utbrot med tema som kartlegging av kommunen si evne til å ta mot pasientar i ein situasjon der sjukehusa må frigjere kapasitet for å ta mot nye pasientar osv. Mattilsynet har ansvar for handsaminga av dei farlege sjukdomane, dei oppdaterar beredskapsplanverket jamnleg og held øvingar. Importkontroll for levande dyr. Ikkje sleppe utanlandske besøkande inn i norsk husdyrhald utan kleskifte og ikkje før 48 t etter at dei kom til landet. 33 Brann i skule/barnehage Årsak: Feil ved elektrisk anlegg/utstyr (jordfeil osv.) Eldpåsetting, hærverk. Mindre sannsynleg hending Konsekvensar: Varierande frå ufarleg til farleg alt etter omfanget av brannen, om det skjer på dagtid med mykje folk i bygningen, ved utleige til overnatting eller om det skjer når huset står tomt. Risiko: Akseptabel Smittetryggjande tiltak ved utbrot (hindre spreiing). Eksisterande: Har brannverninstruks Har årlege brannøvingar Har årleg brannsyn Eksisterande: Bygn.messige tiltak som brannveggar/-dører i nokre bygg. Brann-/røykvarslingsanlegg Brannslokkingsutstyr. Skilta rømingsvegar i ein del av bygningane. 15

16 34 Yte naudsynte pleie-og omsorgstenester til brukarar i bygd som er avstengt ut over 24 t Årsak:. Vegen er stengd grunna ras, flaum m.m. Sannsynleg hending Konsekvensar: Kritisk dersom trong for livsviktig sjukepleie, medikamenttilførsel eller akutt sjukdom Risiko: Uakseptabel for brukaren 35 Sosialhjelp til livsviktige føremål i langvarige periodar med brot i straum,tele-og datasamband Årsak: Straum og/ eller linjebrot til kommunesenteret og til Stryn sentrum Lite sannsynleg hending Konsekvensar: Sosialtenesta misser tilgang til elektronisk klientprogram og utbetalingssystem Bank-og butikkterminalar er ute av funksjon Risiko: Akseptabel Rutinar ved utleige av skulane til overnatting. Skaffe oversikt over aktuelle ressurspersonar som kan yte hjelp i utsette bygder (Flo, Lodalen, Oldedalen, Tistam) - Gjere avtale om tilsyn / hjelp frå folk i bygda - Skaffe båtskyss for heimesjukepleien - Frakte hjelpetrengande med båt / helikopter ut av bygda, evt. til institusjon.. - Kommunesenteret vert sikra straumaggregat - Lage gode rutinar for manuell handtering - Skrive manuelle vedtak og journalar - Manuelle tilvisingar så lenge kommunen har midlar i kontantkassa - Gjere avtale med matbutikk m.m. om matvarerekvisisjonar og garantiar for utgiftsdekking. 16

17 ROS-ANALYSE Brann i omsorgssenter KARTLEGGING OG VURDERING AV UØNSKT HENDING Brann i omsorgssenter er ikkje ei særleg sannsynleg hending. Det er gjennomført viktige førebyggjande tiltak når det gjeld det bygnings- og utstyrsmessige, og det vert halde regelmessige brannøvingar. Likevel ser ein at det frå tid til annan er brann i institusjonar rundt om i landet, og konsekvensen av ein brann kan verte svært alvorleg. Mogelege årsaker til ein brann kan vere: Bar eld (stearinlys, sigarettglør, fyrstikker osv.) Feil bruk av elektrisk utstyr (tildekking, tørrkoking, osv.) Feil ved elektriske anlegg/utstyr (jordfeil osv.) ANALYSE AV SÅRBARHEIT/KONSEKVENS Brann i eit omsorgssenter kan verte ein alvorleg trussel for liv og helse, fordi svært mange personar vert utsette for fare, og fordi mange av brukarane ikkje vil vere i stand til å klare seg sjølv når det er behov for rask evakuering. Førebyggjande tiltak INSTRUKSAR M.V. Brannverninstruksen skal ajourførast og oppdaterast årleg. Ansvar for vidare Oppfølging Brannvernleiar Frist/utført TILSYN, OPPLÆRING OG ØVING Det skal gjennomførast branntilsyn årleg. Alle nytilsette skal ha brannvernopplæring. Nytilsette inkl. vikarar og ekstrahjelp skal få opplæring når dei tek til i jobben. Dersom det ikkje er muleg å gje opplæring med det same, så skal det skje seinast etter ei veke. Ved slike tilfelle skal nytilsette få grunnleggjande brannverninformasjon, t.d. om varslingsrutinar, sløkkjeutstyr og rømingsvegar. Det skal gjennomførast brannøving minst to gonger om året (ei storøving og ei mindre) BYGGTEKNISKE FORHOLD Den byggtekniske utforminga skal tilfredstille lov- og forskriftskrav. Alle byggtekniske endringar skal vere godkjent etter plan- og bygningslova. Brannsjef Brannvernleiar/avd. leiar Brannvernleiar/omr. leiar Avd.leiar bygg og eigedom Avd.leiar bygg og eigedom UTSTYR Det skal berre brukast teknisk utstyr som er godkjent. Teknisk utstyr skal kontrollerast regel- Områdeleiar Områdeleiar/vakt- 17

18 messig. Bebuarane sitt elektriske utstyr skal vurderast ved innflytting, slik at gammalt og synleg brannfarleg utstyr blir luka ut. RUTINAR OG PROSEDYRAR Innføre gode og klare rutinar med omsyn til bruk av levande lys. Bebuarar skal berre røyke på eige rom (evt. under tilsyn) og ute. Røyking på senga er ikkje tillete. Oppdaterte instruksar for dei tilsette si oppfølging/tilsyn med elektrisk utstyr, branndører, varsling- og sløkkeutstyr osv. meistar Avd.leiar Områdeleiar Avd.leiar Avd.leiar Vaktmeistar Skadeavgrensande tiltak EVAKUERING: Brannverninstruksen skal gje retningsliner for evakuering av bebuarar nærast brannstaden til sikkert område. Det må organiserast transport til eigna opphaldsstad. Det må utarbeidast plan for eigna stadar å flytte evakuerte bebuarar til. Planen skal også omfatte stell og forpleiing. Ansvar for vidare oppfølging Pleiar på vakt isamarb. med politi/brannvesen. Pleiar på vakt isamarb. med politi/brannvesen Helse- og sosialsjef Frist/utført 18

19 ROS-ANALYSE Brann i omsorgs-/trygdebustadar KARTLEGGING OG VURDERING AV UØNSKT HENDING Mogelege årsaker til ein brann kan vere: Bar eld (stearinlys, sigarettglør, fyrstikker osv.) Feil bruk av elektrisk utstyr (tildekking, tørrkoking, osv.) Feil ved elektriske anlegg/utstyr (jordfeil osv.) Vasskokar / kaffikokar som ikkje vert slått av. ANALYSE AV SÅRBARHEIT/KONSEKVENS Brann i omsorgs-/trygdebustadar kan verte ein alvorleg trussel for liv og helse, fordi mange personar vert utsette for fare, og fordi mange av brukarane vil ha problem med å klare seg sjølv når det er behov for rask evakuering. Førebyggjande tiltak INSTRUKSAR M.V. Rettleiing om branntryggleik og hengast opp i alle bustadane. TILSYN, OPPLÆRING OG ØVING Tilsette i heimebaserte tenester deltek i brannøvingar på omsorgssentra. BYGGTEKNISKE FORHOLD Opplegget for røykvarslarar / brannvarsling er ulikt i bustadane og er omtalt i vedlegg. Det same er type oppvarming i bustadane. Det skal føretakast ei vurdering av bygningane for å få oversikt over nødvendige tiltak som må gjerast. UTSTYR Bebuarane sitt elektriske utstyr skal vurderast ved innflytting, slik at gammalt og brannfarleg utstyr blir luka ut. RUTINAR OG PROSEDYRAR Det skal lagast ei sjekkliste (avkryssingsliste) som heimetenesta skal bruke for systematisk kontroll av branntryggleiken i bustadane. Ansvar for vidare Oppfølging Helse- og sosialsjefen Vaktmeistarane på omsorgssentra Avd.leiar bygg og eigedom Tenesteleiarane Helse- og sosialsjefen Frist/utført Skadeavgrensande tiltak EVAKUERING I Stryn: til Stryn omsorgssenter Ansvar for vidare Oppfølging Frist/utført 19

20 I Olden: til Olden helsetun I Innvik: til Vikane omsorgssenter (Dei fleste bebuarane har også pårørande som dei kan flytte til for ein periode) 20

21 ROS-ANALYSE Buss i sjø / vatn KARTLEGGING OG VURDERING AV UØNSKT HENDING Ut frå dei nestenulukkene ein har hatt, vert buss i sjø / vatn vurdert som ei sannsynleg hending. Mogelege årsaker til ei slik hending kan vere: Kollisjon Svake vegkantar Menneskeleg eller teknisk svikt ANALYSE AV SÅRBARHEIT/KONSEKVENS Buss i sjø / vatn kan vere ei katastrofal hending. Svært mange personar kan vere involvert, mange kan vere hardt skadde og ein har kort tid for å berge overlevande etter utførekøyringa. Førebyggjande tiltak INSTRUKSAR M.V. Statens vegvesen må oppmodast om å vurdere på nytt om Oldedalsvegen og Lodalsvegen er godt nok skilta med omsyn til smal veg og svake kantar. Ansvar for vidare Oppfølging Pådrivar: Ordføraren Ansvarleg: Statens vegvesen Frist/utført TILSYN, OPPLÆRING OG ØVING Lensmann, redningstenesta, Fjord 1 og vegvesenet må halde felles redningsøvingar. BYGGTEKNISKE FORHOLD Oldedalsvegen må utbetrast og rassikrast. I påvente av at dette vert gjort, må kommunen arbeide for å få bygt meir møteplassar og vegrekkverk. Der skog hindrar sikt framover må det ryddast. Fjord 1 i lag med dei andre som kan bli involverte Pådrivar: Ordføraren Ansvarleg: Statens vegvesen UTSTYR Når ei ulukke skjer på Oldedalsvegen vert det fort store køar i begge retningar. Dette kan gje utrykningskøyretøy og redningsmannskap problem med å kome fram. Vegvesenet må vurdere om det vil vere ein fordel om vegen kan stengjast med trafikklys i begge retningar straks ei ulukke er varsla. Einvegskøyring (timekøyring) er også eit tiltak som vert nemnt. RUTINAR OG PROSEDYRAR Pådrivar: Ordføraren Ansvarleg: Statens vegvesen Skadeavgrensande tiltak EVAKUERING Til nærmaste hotell Ansvar for vidare Oppfølging Frist/utført 21

22 ROS-ANALYSE Tunnelbrann /-ulukke (t.d. på Strynefjellet) KARTLEGGING OG VURDERING AV UØNSKT HENDING Tunnelbrann /-ulukke (t.d. på Strynefjellet) er ei sannsynleg hending. Brann i tunnel kan få katastrofale fylgjer. Det er røykutviklinga som gjer tunnelbrann til ei særleg utfordring. Er bilar med farleg last involvert vert utfordringa ekstra stor. Ved stor trafikk og/eller bussar i tunnelen vil mange liv stå på spel. Mogelege årsaker til tunnelbrann /-ulukke kan vere: Kollisjon med brannutvikling Brann i motorrom i bilar Varmgang i bremser ANALYSE AV SÅRBARHEIT/KONSEKVENS Brann i tunnel kan verte ein alvorleg trussel for liv og helse, fordi svært mange personar kan bli utsette for fare. Røykutvikling gjer det vanskeleg å orientere seg og å kome seg ut. Utrykningstida for redningsetatane er lang. Førebyggjande tiltak INSTRUKSAR M.V. Vegvesenet sin beredskapsplan (revidert kvart 4. år. Avtale mellom Stryn kommune og Skjåk kommune om redning/sløkking m.m. i Strynefjellstunnelane. TILSYN, OPPLÆRING OG ØVING Det skal gjennomførast branntilsyn årleg. Årlege interne øvingar. Større øvingar for alle redningsetatane anna kvart år i minst ein tunnel i distriktet. BYGGTEKNISKE FORHOLD I tunellane er det: Havarinisjer Snunisje (i Oppljostunnelen) Langsgåande ventilasjon Avbrotsfri straumforsyning Nye tiltak: Utviding av tunnelane slik at store bilar kan møtast på ein trygg måte. Fleire snunisjer Betre lys i tunnelopningane og kvitkalking Ansvar for vidare Oppfølging Vegvesenet sin brannvernleiar Brannsjefen Vegvesenet sin brannvernleiar Pådrivar: Ordføraren Frist/utført 22

23 av veggane eit stykke innover. Ansvarleg Statens vegvesen UTSTYR Det er montert SOS-telefonar for kvar 500 m (telefonane er slik kopla at ein straks kjem i kontakt med VTS (Vegtrafikksentralen) når røyret vert løfta av). Det plassert brannsløkkingsapparat for kvar 250 m. (Fjerning av brannsløkkingsapparat gjev automatisk brannalarm, dvs. at tunnelen vert stengd (raudt blinkande lys ved tunnelmunningen) og alarmsentralen (110) og VTS vert varsla). Det er mobiltelefondekning i tunnelane. Raudt stoppblinksignal ved tunnelmunningane. RUTINAR OG PROSEDYRAR Vegvesenet sin aksjonsskisse beskriv varslingsrutine, arbeidsrutine under aksjonen og avsluttingsrutine Statens vegvesen Statens vegvesen Statens vegvesen Statens vegvesen Statens vegvesen Skadeavgrensande tiltak EVAKUERING Brøytestasjonane på austsida og på vestsida av fjellet kan brukast. Fonnbu (NGI) på vestsida av fjellet kan også brukast. Ansvar for vidare Oppfølging Frist/utført 23

24 ROS-ANALYSE Leiteaksjonar sakna person(ar), forulukka KARTLEGGING OG VURDERING AV UØNSKT HENDING Ut frå tidlegare erfaring er leiteaksjon etter sakna person(ar) ei sannsynleg hending. Leiteaksjonane kan vere i fjellet, på breen, langs elvar og fossar, i sjø eller vatn osv. Mogelege årsaker til leiteaksjonar kan vere: Person(ar) går seg vill i fjellet eller på breen Person(ar) skader seg i fjellet eller på breen og får ikkje gitt melding Person(ar) dett i elv eller foss og vert tekne av straumen Båt kantrar Osv. ANALYSE AV SÅRBARHEIT/KONSEKVENS Ein leiteaksjon i vanskeleg terreng og i dårleg ver kan vere ei særs krevjande oppgåve, der tidsbruken kan vere avgjerande for utfallet. Ofte er det personar frå andre land uten erfaring med vill natur, som kjem bort personar som ikkje er kledd etter tilhøva og som heller ikkje forstår språket. I slike høve vert det ekstra vanskeleg å ta seg av reisekameratar, pårørande og media. Førebyggjande tiltak INFORMASJON Kommunen må be reisemålselskapet og andre som lagar informasjonsmateriale (brosjyrer og anna) om å ta inn oppmoding til reisande om å vise varsemd i naturen (ikkje gå for nær strie elvar, fossar, hamrar og juv osv.) Slik informasjon må også vere lett synleg der viktige turstiar startar og på campingplassar og andre overnattingsstadar, Ansvar for vidare Oppfølging Reisemål Stryn og Nordfjord Frist/utført TILSYN, OPPLÆRING OG ØVING Hjelpekorpsa og andre som vert involvert må ha regelmessige øvingar. Lokale guidar må informere om kor viktig det er å vise varsemd i naturen. Hjelpekorpsa Reisemål Stryn og Nordfjord BYGGTEKNISKE FORHOLD Oppsette sikringsgjerde og sperringar må ettersjåast av eigarane med jamne mellomrom. 24

25 UTSTYR Dei 3 hjelpekorpsa i kommunen og brannvernet har godt utstyr for leiteaksjonar. Utstyr kan også lånast frå FIG-Eid og frå HV. RUTINAR OG PROSEDYRAR Skadeavgrensande tiltak EVAKUERING Ansvar for vidare Oppfølging Frist/utført 25

26 ROS-ANALYSE Brot i el.forsyninga KARTLEGGING OG VURDERING AV UØNSKT HENDING Trygg forsyning av elektrisk kraft er heilt avgjerande for at eit moderne samfunn skal kunne fungere. Svikt i straumforsyninga over lenger tid vil skape større og mindre problem for absolutt alle enkeltpersonar og bransjar. I praksis vil samfunnet stoppe opp ved omfattande svikt. Brot i elforsyninga er ei sannsynleg hending, men brot med lenger varigheit enn t.d. 24 timar er mindre sannsynleg. Mogelege årsaker til brot i el.forsyninga kan vere: Ver- / klimatilhøve skred og flaum Tilsigssvikt til magasina - rasjonering Svikt i produksjonsanlegg og linjenett aldring i nettet Sabotasje ANALYSE AV SÅRBARHEIT/KONSEKVENS Eit plutseleg, uvarsla brot i kraftforsyninga på grunn av uhell, naturskadar osv. og som blir av lengre varigheit vil nesten alltid vere problematisk og få store negative konsekvensar for samfunnet. Eksempel på funksjonar som vert ute av drift er: Banktenester, betalingsautomatar, kassaapparat, bensinpumper, heisar, trafikklys osv. Vidare vil viktige delar av telesystema slutte å fungere, bygningar som har elektrisitet som einaste oppvarmingskjelde vert nedkjølte, pumpeavhengig vassforsyning stoggar, tannlegekontor ute av drift osv. osv. For det kommunale tenestetilbodet vert det store konsekvensar fordi: Alle bygg utan alternativ til el.oppvarming vert nedkjølte Reinseanlegg og pumpestasjonar for vatn og pumpestasjonar for avlaup stoggar Legetenesta misser tilgangen til pasientjournalane og kan ikkje bruke el.utstyr Pleie- og omsorgstenesta misser tilgangen til pasientjournalane m/medisineringsoversikt) Ventilasjonsanlegg stoggar Skular og barnehagar må stenge Viktige delar av telesystema vil slutte å fungere Førebyggjande tiltak INSTRUKSAR M.V. Om kommunen har tilgang på litt straum, så skal utarbeidd kraftrasjoneringsplan fylgjast (prioriterte bygningar/anlegg, sonevis utkopling osv.) TILSYN, OPPLÆRING OG ØVING Har rutine for testing/bruk av aggregat ved Stryn og Vikane omsorgssenter. Må få på plass leigeavtale for aggregat og rutine for testing av naudstraumsløysing i Kommunesenteret. BYGGTEKNISKE FORHOLD Ansvar for vidare Oppfølging Stryn Energi A/S Vaktmeistarane Avd.l. for bygg og eigedom Frist/utført 26

27 Det er viktig å sikre at kommunen sitt tenestetilbod kan fungere så godt som råd er sjølv om straumen er borte. Begge omsorgssentra har naudstraumsaggregat. (Stryn har fastmontert aggregat på 250 kw, Vikane har traktoraggregat på 35 kw). Fylgjande nye førebyggjande tiltak må vurderast: Sikker naudstraumsforsyning i Kommunesenteret, og nok straum til data, lys og varme i naudstraumssonen. (Tilkopl.punktet er i eit anna rom enn hovudtavla). Flytting av legekontor frå Tonning Vest til Stryn omsorgssenter i straumlaus periode. UTSTYR Skaffe større straumaggregat på Vikane omsorgssenter, slik at også drifta av legekontoret vert sikra straumtilførsel. Batterisikkerheita på VHF-sendaren på Hogden må vere god nok. Avd.l. for bygg og eigedom Helse- og sosialsjefen Helse- og sosialsjefen/ avd.leiar bygg og eigedom Brannsjefen RUTINAR OG PROSEDYRAR Skadeavgrensande tiltak Legekontora og pleie- og omsorgstenesta må ha manuelle rutinar som kan brukast i ein krisesituasjon. Ansvar for vidare Oppfølging Kommunelege 1 og områdeleiarane Frist/utført 27

28 ROS-ANALYSE Brot i tele-/datasamband KARTLEGGING OG VURDERING AV UØNSKT HENDING Brot i tele-/datasamband er ei sannsynleg hending som ved lang varigheit, kan få alvorlege konsekvensar. På grunn av konsekvensane ved langvarig brot er det viktig å ha på plass sentrale førebyggjande tiltak og gode vedlikehaldsrutinar. Mogelege årsaker til brot i tele-/dataforsyninga kan vere: Straumbrot Uønskte naturhendingar ( lyn- og torever, skred, flaum, sterk vind osv.) Gravearbeid Overbelastning Rutinesvikt Virus, Spam -post Brann (t.d. i kommunen sine datarom). Sabotasje ANALYSE AV SÅRBARHEIT/KONSEKVENS Trongen for fungerande tele- og dataforsyning er så stor at det knapt er nokon sektor som kan klare seg særleg lenge ved alvorleg svikt i systemet. Brot i tele- og datasamband med lengre varigheit vil difor få store negative konsekvensar for samfunnet. Eksempel på funksjonar som vert ute av drift er: Banktenester, betalingsterminalar, kassaapparat, bensinpumper osv. Kraftselskapa er avhengige av telenettet for å kunne overvake og styre kraftproduksjon og nett. Telenettet må også fungere for at det skal vere mogeleg å overvake og styre kommunale vassforsynings- og avløpssystem. For det kommunale tenestetilbodet vert det store konsekvensar for: Legetenesta (misser tilgangen til pasientjournalane) Omsorgstenesta (misser tilgangen til pasientjournalane m/medisineringsoversikt) Skular (misser tilgangen til data som læremiddel) Kommunale kontor (misser tilgangen til data som arbeidsverktøy, kommunikasjonsog informasjonskanal. Vatn og avlaup (pumpene står) Vatn (reinseanlegg ute av drift) Førebyggjande tiltak INSTRUKSAR M.V. Kommunen har IKT-plan godkjend sak KS-100/06 IKT-planen skal reviderast kvart andre år. Kommunen har IKT-sikringsplan frå TILSYN, OPPLÆRING OG ØVING Etablere fast rutine for testing med straum frå aggregat. Etablere rutine for overvaking av svitchar og UPS både i 3. etg. og i kjellar. BYGGTEKNISKE FORHOLD Ansvar for vidare Oppfølging IKT-sjefen Avd.leiar bygg og eigedom IKT-sjefen Frist/utført 28

29 Det er viktig å sikre at kommunen sitt interne nett kan fungere så godt som råd er sjølv om sambandet ut frå kommunen vert brote. Fylgjande nye førebyggjande tiltak må vurderast: Sikker naudstraumsforsyning i Kommunesenteret, og nok straum til data, lys og varme i naudstraumsonen. Automatisk straumbrytar i datarommet i Kommunesenteret som bryt straumen ved ein gitt temperatur. Sprinklaranlegget på datarommet må blokkerast og erstattast med anna sløkkjemiddel. Sikre datakommunikasjon mellom Kommunesenteret og Stryn omsorgssenter som er uavhengig av straumtilførsel utanfrå. Flytting av legekontor frå Tonning Vest til Stryn omsorgssenter i straumlaus periode. UTSTYR Avd.leiar bygg og eigedom IKT-sjefen Avd.leiar bygg og eigedom IKT-sjefen Helse- og sosialsjefen Montere svitchar på koplingspunkta slik at datasambandet kan fungere sjølv om det er straumlaust i Tonningsgt. 4 og på Vikane omsorgssenter. På denne måten vert datasambandet til Vikane omsorgssenter sikra sjølv om det er brot i straumtilførselen utanfrå. Skaffing av større straumaggregat på Vikane omsorgssenter, slik at også drifta av legekontoret vert sikra. Sikre gode backupløysingar Batterikapasiteten på VHF-sendaren på Hogden må vere god nok. RUTINAR OG PROSEDYRAR Det må kome på plass betre sikringsrutinar mot spam. I kjellaren i Tonningsgt. 4 må elektronikk plasserast høgast råd er på grunn av faren for inntrenging av vatn i ein gitt situasjon. IKT-sjefen Avd.leiar bygg og eigedom IKT-sjefen Brannsjefen IKT-sjefen IKT-sjefen Skadeavgrensande tiltak Legekontora og pleie- og omsorgstenesta må ha manuelle rutinar som kan brukast i ein krisesituasjon. Ansvar for vidare Oppfølging Kommunelege 1 og områdeleiarane Frist/utført 29

30 3.2 Oppsummering med framlegg til mottiltak. Arbeidsgruppa har så til slutt gått grundig gjennom analysen av hendingane 1 7 og alle dei andre hendingane med uakseptabel risiko og med akseptabel men høg risiko og vurdert aktuelle mottiltak. Arbeidsgruppa har med bakgrunn i dette sett opp fylgjande liste over mottiltak, som gruppa meinar bør gjennomførast: - Generelle tiltak. (Stryn kommune må): - Sikre seg aggregat til kommunesenteret, slik at kriseleiinga sine lokale har sikker naudstraumsløysing. - Vurdere flytting av legekontor frå Tonning Vest til Stryn omsorgssenter i straumlaus periode. - Brann i omsorgssenter (Stryn kommune må): - Det må utarbeidast planar for eigna stad å flytte evakuerte bebuarar til, samt plan for stell og forsyning. - Innarbeide rutinar for godkjenning av elektrisk utstyr som bebuarane tek med seg. - Brann i omsorgs-/trygdebustadar (Stryn kommune må): - Utarbeide og henge opp rettleiing om bruk av elektrisk utstyr. - Få vurdert bustadane og nødvendige bygningsmessige tiltak. - Lage sjekkliste (avkryssingsliste) til heimetenesta. - Buss i sjø / vatn (Stryn kommune må): - Arbeide aktivt for rask opprusting av Oldedalsvegen og andre dårlege og sterkt trafikkerte turistvegar. I påvente av opprusting må det opparbeidast fleire møteplassar og setjast opp meir rekkverk på utsette stadar som sikringstiltak. - Be vegvesenet vurdere betre skilting av Oldedalsvegen med omsyn til smal veg og svake kantar. - Be vegvesenet syte for hogging av skog der skogen hindrar sikt framover (gjeld alle smale vegar). - Be vegvesenet vurdere trafikklys på Oldedalsvegen, slik at vegen kan stengjast straks ei ulukke er varsla. - Tunnelbrann / ulukke (Stryn kommune må): - Arbeide for utviding av tunnelane slik vegnormalen tilseier. - Arbeide for betre lys i tunnelopningane og kalking av veggane eit stykke innover. - Leiteaksjonar sakna person(ar), forulukka (Stryn kommune må): 30

31 - Oppmode reisemålselskap og andre som lagar informasjonsmateriell om å ta inn oppmoding til reisande om å vise varsemd i naturen. - Be om at lokale guidar vert pålagde å informere om kor viktig det er å vise varsemd i naturen. - Be om at oppsette sikringsgjerde og sperringar vert kontrollerte av eigarane med jamne mellomrom. - Brot i el.forsyninga (Stryn kommune må): - Sikre Vikane omsorgssenter eit større og fastmontert aggregat. - Krevje betre batterisikkerheit på VHF-sendaren på Hogden. - Brot i tele-/datasambandet (Stryn kommune må): - Montere automatisk straumbrytar i datarommet i Kommunesenteret som bryt straumen ved ein gitt temperatur. - Kople ut sprinklaranlegget på datarommet og erstatte det med anna sløkkjeutstyr. - Sikre datakommunikasjon mellom Kommunesenteret og Stryn omsorgssenter som er uavhengig av straumtilførsel utanfrå. - Montere svitchar på koplingspunkta slik at datasambandet til Vikane omsorgssenter kan fungere sjølv om det er brot i straumtilførselen utanfrå. - Få på plass endå betre backupløysingar. 3.3 Vedlegg DSB sin Rettleiar for kommunale risiko- og sårbarheitsanalysar 31