Innkalling og sakliste til møte

Transkript

1 Besøksadresse Skinnarbu 3661 Rjukan Postadresse Postboks Skien Kontakt Sentralbord Direkte Verneområdestyret for Brattefjell- Vindeggen landskapsvernområde Sakshandsamar Peter C A Köller Vår ref. 2019/ Dato Innkalling og sakliste til møte Det vert med dette kalla inn til møte i verneområdestyret. Tid: Torsdag kl. 10:00. Stad: Nutheim gjestegiveri, Flatdal Gje beskjed snarast på eller fmtepko@fylkesmannen.no om du ikkje kan møte. Sakliste: Sak 38/19 Godkjenning av innkalling og dagsorden. Sak 39/19 Underskriving av protokollen Sak 40/19 Sak 41/19 Saksframlegg klagesak: Søknad om løyve til bruk av ATV på snødekt- og barmark til 21/2 Systebulii i Hjartdal Torgeir Larsen. Saksframlegg: Søknad om bygging av tilbygg til hytte samt dreneringsarbeid på Skjesvatn 35, 10/5/1 i Hjartdal Terje Nordbø. Sak 42/19 Saksframlegg: Søknad om oppføring av sankebu på støylen Myklestul 110/2 og 5, der som ystebua/plankebua star i dag, i Gausdalen i Hjartdal kommune Aase og Roar M. Fjeld. Sak 43/19 Sak 44/19 Sak 45/19 Sak 46/19 Sak 47/19 Sak 48/19 Saksframlegg: Søknad om løyve til bruk av helikopter for undersøking av landets vassressursar Norsk institutt for vannforskning. Saksframlegg prinsippsak: Hogging av ved til eiga forbruk i vernesona i landskapsvernområdet. Saksframlegg prinsippsak: Godkjenning av trasé for snøskuterkøyring i Lomtjønnområdet i Hjartdal kommune. Saksframlegg prinsippsak: Forvaltningspraksis for ATV vs. snøskuter. Eventuelt. Neste møte.

2 Sak 40/19 Søknad om løyve til bruk av ATV på snødekt- og barmark til 21/2 Systebulii i Hjartdal Torgeir Larsen - klagesak. Ein syner til vedtak i verneområdestyret med saksførebuingar, samt klage på vedtak frå Torgeir Larsen dagsett Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er forvaltningsmyndigheit for verneområdet og skal handsame dispensasjonssaker og eventuelle klager på vedtak, jamfør forvaltningslova 33. Miljødirektoratet er klageinstans. Kort om saka Torgeir Larsen søkte via Hjartdal kommune om løyve til motorferdsle med ATV sumar og vinter (hjul og belte) frå Hundemyr til Systebulii i Hjartdal. Transporten skal gå føre seg etter vedteken trasé, jf. forvaltningsplanen. Køyringa i vintersesongen er regulera gjennom forvaltningsplanen og eiga forskrift, så det som i realiteten blei handsama av styret var søknaden om barmarkskøyring. Larsen fekk på vilkår løyve til inntil 4 turar i I brev dagsett har han klaga på dette vedtaket. Vedlegg - Klage frå Torgeir Larsen dagsett (2019/1708-4). Andre relevante dokument, ikkje vedlagde - Vedtaksbrev dagsett (2019/1708-3). - Saksframlegg dagsett (2019/1708-2). - Verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. - Lov om motorferdsle i utmark og på islagde vatn. - Forskrift om forbod mot motorferdsel i spesielt sårbare områder i Brattefjell/Vindeggenområdet, Seljord, Hjartdal, Tinn og Vinje kommunar, Telemark. - Naturmangfoldloven. - Forvaltningsloven. - Forvaltningsplan for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde Rettsleg klagemoglegheit - vurdering Forvaltningsloven 28 seier mellom anna at: «Enkeltvedtak kan påklages av en part eller annen med rettslig klageinteresse i saken til det forvaltningsorgan (klageinstansen) som er nærmest overordnet det forvaltningsorgan som har truffet vedtaket (underinstansen)». Det er difor avgjerande å vurdere om den/dei som klager har rettsleg klagemoglegheit. Eit vedtak om rettsleg klagemoglegheit er eit enkeltvedtak i seg sjølv, og kan også bli klaga på. 2

3 Det kan ofte vere vanskeleg å vurdere om ein person som klagar har rettsleg klagemoglegheit eller ikkje. Det heiter seg at for å ha denne retten, skal vedkommande være påverka rettsleg, praktisk eller økonomisk, og vedkommande blir sterkare påverka enn «alle andre». Som søkjar har Torgeir Larsen sjølvsagt rettsleg klagemoglegheit. Han har klaga og klaga vart motteken innan klagefristen hadde gjenge ut. Larsen syner i sin klage til tre punkter i vedtaket: 1) Tal turar. Det vart gjeve løyve til 4 turar gjennom barmarkssesongen. Larsen skriv at det ikkje dekker hans behov for transport av ved og utstyr og vøling av stølsbu og kulturlandskap, og ber om 8 turar. 2) Oppstart for barmarkskøyring er 1. juli. Larsen meiner det er for seint og ynskjer oppstart 15. juni. Han meiner det er uproblematisk med omsyn til villrein, og syner til mange års erfaring i området. 3) Verneområdestyret satt vilkår om at køyring på barmark skal varslast SNO eller områdeforvaltaren seinast 2 dagar før det finner stad. Larsen meiner slikt manglar heimel i verneforskrifta, og meiner føring av køyrebok må vere tilstrekkeleg. Han skriv slik varsling er lite praktisk då vær og føre kan vere uforutsigbart. Han peikar også på at det ikkje vart oppgitt kontaktinformasjon om kor slik varsling skal gjevast. Torgeir Larsen forklarer disse punkta utfyllande i klagebrevet (sjå vedlegget). Når det kjem til tal turar, er ein av den oppfatning at naudsynt transport av ved, materialar, utstyr o.a. i størst mogleg grad bør kunne gjerast vinterstid, og at dette handlar mest om planlegging. Samstundes har ein ingen problem med å sjå at det reduserer fleksibilitet. Her er likevel Naturmangfoldlova 12 tydeleg. Det er ein klår overordna målsetnad om at barmarkskøyring skal vere på eit absolutt minimum generelt og i verneområda spesielt, og når ein faktisk har ein valmoglegheit, må ein velja den teknikken som er minst i strid mot verneføremåla. Kva gjeld tidspunkt for oppstart av barmarkskøyring, har ikkje verneområdestyret anna val enn å sette 1. juli som dato. Dette er noko verneområdestyret ikkje styrar sjølv, men er oppfølging av eiga forskrift om motorferdsle i Brattefjell-Vindeggen frå Likevel meiner forvaltninga det er rett og riktig med tanke på yngeltid. Når det kjem til verneområdestyrets krav om varsling før tur tar til, er det noko som ligg innanfor det handlingsrommet styret har. Eit av hovudmåla for forvaltninga, er å kontrollere og redusere områdets samla belastning. Stram løyvepraksis for motorferdsle er eit døme på det, og ordning med varsling er eit ledd i dette og har vore praktisert ved fleire høve. Larsen sitt argument om at han må køyre uansett vær og vind når han har varsla, skjønner verneområdeforvaltaren ikkje. Det er berre å gje beskjed om at det likevel ikkje blir køyrt og at turen utsettast. Enten til konkret dato, eller på ubestemt tid med påfølgende ny varsling. Med dette som grunngjeving står verneområdestyret fast på sitt vedtak, og saka vil bli sendt over til Miljødirektoratet for handsaming. 3

4 Framlegg til vedtak: Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde kan ikkje sjå at klagen frå Torgeir Larsen inneheld moment som kan gje grunnlag for å gjera om på vedtaket i verneområdestyret frå Vedtaket vert ståande og saka sendt Miljødirektoratet for endeleg avgjerd. Vedtak vert send Torgeir Larsen. Kopi: - Hjartdal kommune - Fylkesmannen i Telemark - Villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen, Blefjell og Norefjell-Reinsjøfjell Kopi av vedtaket vert òg lasta opp i Miljøvedtaksregisteret. 4

5 Sak 41/19 Søknad om bygging av tilbygg til hytte samt dreneringsarbeid på Skjesvatn 35, 10/5/1 i Hjartdal Terje Nordbø. Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er forvaltingsmyndigheit for verneområdet og skal handsame dispensasjonssaker. Kort om saka Terje Nordbø søkjer om løyve til byggjearbeid på hytte, gnr. 10 bnr. 5 fnr.1 i Hjartdal kommune. Det dreier seg om sette opp tilbygg på BYA 20 m 2 til eksisterande bygg. Hytta ligger på austsida av Skjesvatn inne ved Åto. Dagens hytte er oppgjeven til BYA 59 m 2, men kontrollmåling syner ei hytte på BYA 70,6 m 2. Mykje tyder på at tiltakshavar ikkje har vore av den oppfatning at heile den oppbygde verandaen på vestsida av hytta skal reknast med. Vidare søker Nordbø om løyve til dreneringsarbeid i form av å grave ned eit drensrøyr i ca. 25 meters lengde bak hytta. Han syner til at det for tida er ein minigravar på staden, og at ein har moglegheit til å bruke denne før den skal ut av fjellet. Løyvet for minigravaren er handsama i anna sak tidlegare. Vedlegg - Søknad dagsett (2019/6153 1). Andre relevante dokument, ikkje vedlagde - Verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. - Naturmangfaldlova (NML). - Forvaltingsplan for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde Det formelle grunnlaget - verneforskrifta og naturmangfaldlova Verneføremålet i Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er å: - Taka vare på eit vakkert og eigenarta naturlandskap, med urørt høgfjell og fjellskogområde. - Taka vare på det biologiske mangfaldet i området, med villreinstamme og rikt plante- og dyreliv. - Taka vare på verdifulle kulturlandskap og kulturminne. I verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er oppføring av bygningar og anlegg i utgangspunktet forbode, jf. kap. IV, punkt.1.1. Punkt. 2.2 i same kapittel, seier at Reglane i punkt 1 skal ikkje vere til hinder for drift og vedlikehald av eksisterande bygningar, ( ). Etter kap. IV, punkt. 3.2 kan forvaltingsstyresmakta, Når verksemda eller tiltaket kan skje utan at det strir mot føremålet med vernet, gje løyve til mindre tilbygg eller ombygging av eksisterande bygningar i området. Verneområdestyret må særleg vurdere konsekvensane av ein dispensasjon i høve til verneføremålet og verneverdiane i området. Dette går og fram av NML 7, som seier at prinsippa i 8-12 skal leggjast til grunn som retningsliner ved utøving av offentleg myndigheit. I NML 8 går det fram at offentlege avgjerder som rører ved naturmangfaldet skal byggje på vitskapeleg kunnskap om bestandssituasjonen for ulike arter, utbreiing og økologisk tilstand av naturtypar, og effekten av påverknader. Kravet til kunnskapsgrunnlaget skal stå i eit rimeleg forhold til sakas karakter og risikoen for å skade naturmangfaldet. 5

6 Verknadene av eit tiltak skal vurderast ut frå den samla belastinga økosystemet vert utsett for, jf. NML 10. Dersom det ikkje ligg føre tilstrekkeleg kunnskap om kva for verknader eit tiltak kan ha på naturmiljøet, skal føre-var prinsippet leggjast til grunn, jf. 9, slik at ein ikkje gjer vesentleg skade på naturmangfaldet ved at ein tek ei avgjerd på eit for dårleg kunnskapsgrunnlag. I følgje naturmangfaldloven 11 er det tiltakshavar som skal dekkje kostnadene ved å hindre eller avgrense skade som tiltaket vil gjera på naturmangfaldet, dersom dette ikkje er urimeleg ut frå tiltaket og skaden sin karakter. I tillegg skal det etter naturmangfaldlova 12 takast utgangspunkt i driftsmetodar, teknikkar og lokalisering av tiltaket som ut frå ei samla vurdering av den tidlegare, noverande og framtidige bruken av mangfaldet og økonomiske tilhøve gjev det samfunnsmessige beste resultatet. Uttale frå villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen, Blefjell og Norefjell-Reinsjøfjell Saka vart oversendt villreinnemnda for handsaming Dei har førebels ikkje gjeve attendemelding. Vurdering Hytta ligg i kulturlandskapsona. Forvaltningsplanen seier ikkje noko direkte om bygningar kva gjeld forvaltningsmål for kulturlandskapsona. Det er difor planens generelle bestemmingar som er førande i denne saka. Å gje dispensasjon blir ein vurdering i det einskilde døme. Forvaltningsplanen seier at når tiltaket kan skje utan at det strir mot føremålet med vernet, så kan forvaltningsmyndigheita på nærare vilkår gje løyve til mindre tilbygg eller ombygging av eksisterande bygningar dersom bruken ikkje vert endra. Maksimal storleik på hytte er BYA 65 m 2, mens maksimal storleik på uthus er BYA 15 m 2 altså kan ikkje samla areal på staden overstige BYA 80 m 2. I denne saka søkjast det om eit tilbygg på BYA 20 m 2, der føremålet med utvidinga ser ut til å vere auka lagerplass i form av lagerbod, vedbod og eit ekstra rom til disposisjon. Søkjaren har oppgjeve BYA for hytta til 59 m 2. Ved synfaring og kontrollmåling stemmer det bra, men i tillegg må verandaen på vestveggen reknast med. Denne er på BYA 11,7 m 2. Det står ei gamal bu/uthus ved hytta, men forvaltaren veit ikkje om denne høyrer til Nordbø eller nabohytta. Slik reglane er, må ein ta verandaen med i betraktning, og då er hytta allereie større enn det forvaltningsplanen seier er maksimal storleik på hytte, og det vil difor ikkje vere grunnlag for å gje løyve til ytterlegare utviding. I staden bør søkjaren sjå på moglegheitene for å bygge inn noko av det arealet som i dag er veranda. På den måten vil ein kunne auke bruksarealet utan at det gjev auke i bygd areal. Når det kjem til dreneringsarbeidet, kan forvaltaren bekrefte at det er utfordringar med mykje vatn i grunnen. Det blei gjennomført dreneringsarbeid ved nabohytta (nokre titals meter vest for aktuell bygning) for eit par år sida. Dette blei gjort ved at dreneringsrøyr blei grove ned med minigravar, terrenget pussa og tilsådd. Ved synfaring 7. juni 2019, kunne forvaltaren bekrefte at resultatet er bra. Tanken er å gjere det same aust for hytta til Nordbø. Nemnde minigravar er framleis i området, og det vil vere hensiktsmessig å gjennomføre tiltaket før gravemaskinen fraktast ut. Det er ingen kjende natur- eller kulturverdiar som blir påverka av tiltaket, og forvaltaren kan heller ikkje sjå at verneverdiane for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde blir negativt påverka. Ein vil 6

7 sjølvsagt få litt meir støy på staden i samband med gravinga, men då gravinga skjer tett ved hytta og i svært kort tidsrom, er dette noko som ikkje reknast som særleg forstyrrande for villrein eller andre dyr og fuglar. Framlegg til vedtak: Verneområdestyret gjev ikkje Terje Nordbø løyve til byggjearbeid på hytte ved Åto, gnr. 10 bnr. 5 fnr. 1 i Hjartdal slik det er søkt jf. søknaden Avslaget er gjeve med heimel i kap. IV, punkt. 1.1 i verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. Likevel gjev verneområdestyret Nordbø løyve til dreneringsarbeid som søkt i same søknad. Løyvet er gjeve med heimel i naturmangfoldloven 48. Det vert sett følgjande vilkår: - Løyvet gjeld tre år frå vedtaksdato. Om arbeidet ikkje er starta opp då, fell løyvet bort. - Når arbeidet er ferdig, skal naturtilstand gjenopprettast. - Arbeidet skal dokumenterast ved at minst tre gode fotografi, som syner tiltaket frå ulike viklar, sendast verneområdestyret seinast to månader etter at tiltaket er avslutta. Det kan klagast på vedtaket til Miljødirektoratet. Klagefristen er tre veker etter at vedtaket er motteke. Klaga rettast til Miljødirektoratet, men sendast til Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. Vedtaket vert send Terje Nordbø. Kopi: - Hjartdal kommune - Fylkesmannen i Telemark - Villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen, Blefjell og Norefjell-Reinsjøfjell Kopi av vedtaket vil og bli lasta opp i Miljøvedtaksregisteret. 7

8 Sak 42/19 Søknad om oppføring av sankebu på støylen Myklestul 110/2 og 5, der som ystebua/plankebua står i dag, i Gausdalen i Hjartdal kommune Aase og Roar M. Fjeld. Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er forvaltingsmynde for verneområdet og skal handsame dispensasjonssaker. Kort om saka Aase og Roar M. Fjeld søkte om løyve til oppføring av sankebu på gnr. 110 bnr. 2 og 5 i Gausdalen i Hjartdal kommune. Verneområdestyret godkjende søknaden i 2012, men vedtaket vart klaga på. I mai 2014 gav Klima- og miljødepartementet klager medhald og oppheva med det styrets vedtak. Våren 2014 søkte Aase og Roar M. Fjeld om å omdisponere eit båthus ved Myklestulvatnet til sankebu. Verneområdestyret handsama saka etter verneføreskrifta og gav løyve til å erstatte båthuset med ei sankebu på om lag 36 m 2. Det blei ikkje klaga på vedtaket, men kommunen som handsama saka etter Plan- og bygningslova kunne ikkje gje løyve til tiltaket då dei meinte at omsynet til friluftslivet vart satt vesentleg til side. I oktober 2014 søkte Fjeld om løyve til å bygge ei sankebu, tilsvarande den verneområdestyret gav løyve til ved vatnet, på staden der det første gong vart søkt om løyve til å bygge sankebu. Tanken var å sette opp ei sankebu med moderat storleik langt nok i frå vatnet til at det ikkje kom i konflikt med byggeforbodet i strandsona. Også denne saka enda med eit positivt vedtak i verneområdestyret, men også denne gongen blei det klaga på vedtaket. Etter at klagesaka vart handsama i verneområdestyret, blei saka sendt over til Miljødirektoratet for endeleg handsaming. I samband med direktoratets handsaming blei det gjennomført synfaring der også partane i saka deltok. Resultatet av handsaminga var at klagarane fekk medhald, noko som betydde avslag på søknad om bygging. I 2016 søkte Aase og Roar M. Fjeld om løyve til å byggje ei sankebu lik den som tidlegare har blitt handsama av verneområdestyret, men no på staden der det står ei gamal ystebu inne på Myklestul. I tillegg blei det søkt om å sette opp ei lita bu på 0,8 m 2 for strømaggregat om lag 20 meter sør for ystebua. Også denne gongen vart verneområdestyret positive, men igjen blei det klaga, og igjen fekk klagarane medhald. På vegne av Fjeld søkjar no advokat Olav Felland på nytt om å få sette opp ei sankebu inne på Myklestul. Denne gongen med litt redusera storleik. I tillegg søkast det om løyve til å sette opp eit uthus og ei aggregatbu. Det heile på staden der det i dag står eit bygg som har vore bruka som ystebu. Fjeld driv med sau og vil sesongen 2019 ha om lag 300 dyr i fjellet. Vedlegg - Søknad med vedlegg dagsett (2019/8590-1). 8

9 Andre relevante dokument, ikkje vedlagde - Verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. - Naturmangfaldlova (NML). - Forvaltingsplan for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde Dokument i sak 2016/ Vedtak dagsett (2011/5870-6). - Vedtak klagesak dagsett (2011/ ). - Vedtak klagesak Klima- og miljødepartementet dagsett (2011/ ). - Uttale frå villreinnemnda dagsett (2016/1183-8). - Vedtak endra bruk av båthus dagsett (2014/438-9). - Vedtak Hjartdal kommune dagsett (2014/ ). - Vedtak klagesak Miljødirektoratet dagsett (2011/ ). Det formelle grunnlaget - verneforskrifta og naturmangfaldlova Verneføremålet i Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er å: - Taka vare på eit vakkert og eigenarta naturlandskap, med urørt høgfjell og fjellskogområde. - Taka vare på det biologiske mangfaldet i området, med villreinstamme og rikt plante- og dyreliv. - Taka vare på verdifulle kulturlandskap og kulturminne. I verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er oppføring av bygningar og anlegg i utgangspunktet forbode, jf. kap. IV, punkt.1.1. Punkt. 2.2 i same kapittel, seier at Reglane i punkt 1 ikkje skal vere til hinder for: drift og vedlikehald av eksisterande bygningar, ( ). Etter kap. IV, punkt 3.1 kan forvaltingsstyresmakta, Når verksemda eller tiltaket kan skje utan at det strir mot føremålet med vernet, gje løyve til tiltak i samband med jord- og skogbruk, så som oppføring av bygningar o.l. Verneområdestyret må særleg vurdere konsekvensane av ein dispensasjon i høve til verneføremålet og verneverdiane i området, jf. rundskrivet Forvalting av verneforskrifter frå Miljødirektoratet. Dette går og fram av 7 i naturmangfaldlova, som seier at prinsippa i 8-12 i lova skal leggjast til grunn som retningsliner ved utøving av offentleg myndigheit. I naturmangfaldlova 8 (om kunnskapsgrunnlaget) går det fram at offentlege avgjerder som rører ved naturmangfaldet skal byggje på vitskapeleg kunnskap om bestandssituasjonen for ulike arter, utbreiing og økologisk tilstand av naturtypar, og effekten av påverknader. Kravet til kunnskapsgrunnlaget skal stå i eit rimeleg forhald til sakas karakter og risikoen for å skade naturmangfaldet. Verknadene av eit tiltak skal vurderast ut frå den samla belastinga økosystemet vert utsett for, jf. 10 (om økosystemtilnærming og samla belasting). Dersom det ikkje ligg føre tilstrekkeleg kunnskap om kva for verknader eit tiltak kan ha på naturmiljøet, skal føre-var prinsippet leggjast til grunn, jf. 9, slik at ein ikkje gjer vesentleg skade på naturmangfaldet ved at ein tek ei avgjerd på eit for dårleg kunnskapsgrunnlag. I følgje naturmangfaldlova 11 er det tiltakshavar som skal dekkje kostnadene ved å hindre eller avgrense skade som aktuelt tiltak vil gjera på naturmangfaldet, dersom dette ikkje er urimeleg ut frå tiltaket og skaden sin karakter. I tillegg skal det etter naturmangfaldlova 12 takast utgangspunkt i driftsmetodar, teknikkar og lokalisering av tiltaket som ut frå ei samla vurdering av den tidlegare, noverande og framtidige bruken av mangfaldet og økonomiske tilhøve gjev det samfunnsmessige beste resultatet. 9

10 Vurdering Vurderingane som er gjort i samband med tidlegare søknader om sankebu, har relevans også denne gongen. Vurderinga under er difor i hovudsak kopiert inn frå tidlegare saker. Staden der hytta skal byggjast ligg i brukssona i forvaltingsplanen (jf. kartvedlegget til planen). Relevant forvaltingsmål for brukssona er at Områda skal forvaltast med tanke på å ta vare på områdas art og karakter utan inngrep som vesentleg kan endre landskapets utforming. Vidare er det sagt at Områda skal kunne nyttast til landbruksdrift for å sikre næringsgrunnlaget til grunneigarane. og at oppretthalding av drift i utmarka er m.a. viktig for å taka vare å kulturlandskap og plantesamfunn, og derved det biologiske mangfaldet. Innanfor sona skal det vere lov med naudsynt vedlikehald av eksisterande bygningar. Det kan også gjevast løyve til oppføring av nye bygningar som er naudsynt i samband med jord- og skogbruksdrift. Denne gongen søkjast det om ei sankebu på BYA 34 m 2. Forvaltningsplanen seier det kan gjevast løyve til nye bygningar på inntil BYA 65 m 2 i samband med jord- og skogbruksdrift dersom det ikkje strir mot verneformålet. Bua skal nyttast i samband med tilsyn og sanking av sau som søkjarane har i området. Garden, og søkjaranes bustad, ligger i Sauland om lag 35 km unna, og ei sankebu på staden vil lette dette arbeidet betydeleg. Teikningar syner ei hytte med ein etasje + hems. Hytta vil bestå av eit rom og eit lite vindfang. Det vil vere 3 køyesengar + hems. I tillegg til sjølve sankebua, søkast det om løyve til å sette opp eit uthus på BYA 4 m 2 og ei aggregatbu på BYA 0,8 m 2. Forvaltningsplanen seier at ein ved nybygg må vurdere om det er naudsynt. Det er om lag 35 km frå garden til staden for sankebua, og det er bilveg nesten heilt fram. Vegen er til dels svingete og smal, og det tar om lag ein time å køyre. For bygningar i samband med anna utmarksnæring, seier forvaltningsplanen at det som retningsgjevande bør vere minimum 3 km/1 time gangavstand/gangtid for at man skal vurdere å tillate nybygg. Ein skal i denne saka hugse at desse einingane er tenkt for anna utmarksnæring. I denne saka dreier det seg om tradisjonelt landbruk. Søkjaren oppgjer at overnattingsmoglegheiter er avgjerande for å få til effektivt tilsyn og sanking. Dei er avhengig av å vere mange personar og det blir mange og lange dagar. I tillegg brukast gjetarhundar som òg treng kvile. Dei siste åra har det blitt nytta ei stor gamal campingvogn på staden. Ein må vere trygg på at dei verneverdiane som er synleggjort i verneføremålet ikkje vert skadelidande om det vert gjeve løyve til tiltaket, jf. NML 8 og 9. Myklestul ligg i kanten av det ein har definera som villreinens leveområde i Brattefjell-Vindeggen. Det er eit kjent villreintrekk eit stykke sør for stulen. Trekket går aust-vest i Runhellhovet, og må seiast å gå ut av villreinens leveområde. Areala austover er relativt utbygd, og det er mykje menneskeleg aktivitet. Det har medført at reinen truleg ikkje lenger brukar områda. Og dersom dyr observerast, må det reknast som streifdyr. Likevel veit ein at reinen kan ta opp gamle trekkruter, og ved ytterlegare nedbygging reduserast denne moglegheita. I samband med denne saka har villreinnemnda tidlegare kome med følgjande uttale: «Villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen, ( ) har utifra villreinhensyn ingen kommentarer til omsøkte tiltak. Tiltaket medfører liten eller ingen forstyrrelser for villreinen i Brattefjell-Vindeggen villreinområde». 10

11 Det er ingen kjende kulturminne på staden. Korkje Riksantikvarens database «Askeladden» eller Naturbasen syner det. Det er heller ikkje registrert flora, fauna eller naturtypar som kan bli påverka av tiltaket. Dette syner J. E. Eriksens arbeid med botaniske registreringar i Brattefjell- Vindeggen. Fylkeskommunen som kulturminnestyresmakt er kontakta i saka i samband med evt. riving eller ombygging av ystehuset. Dei har ingen innvendingar til slikt tiltak. Bygging av sankebu vil nødvendigvis føre til auka ferdsle og aktivitet i anleggsperioden, og det at søkjarane har moglegheit til å bli i området i samband med arbeid med sau, gjer og at det truleg vil vere meir aktivitet. På den andre sida vil det å kunne overnatte på staden føre til betydeleg mindre bilkøyring, og i følgje både grunneigar og naboar er området allereie mykje i bruk mellom anna til friluftsliv. Dette er femte gongen det er søkt om bygging av sankebu i området Myklestul. Dei førre sakane har blitt klaga på av naboar i området. Deira argument har mellom anna vore at sankebua vil vere til hinder for friluftslivet og ålmentas ferdsle. Dei har heile tida påpeika at sankebua burde ligge inne på sjølve stulen Myklestul, og ikkje ved enden av bilvegen eller i strandkanten ved Myklestulvatnet. I samband med sankebua, søkjast det om løyve til å sette opp ei lita bu på 0,8 m 2 til strømaggregat. Denne skal stå om lag 20 meter frå sankebua. Verneområdeforvaltaren meiner det er mykje betre å inkludere denne i uthuset, og at ein i staden gjev løyve til uthus på inntil BYA 4,8 m 2. Ikkje berre blir det eit «bygg» mindre, det vil òg skape eit betre visuelt inntrykk av plassen. Det er ikkje søkt om vatn og avløp. Med utgangspunkt i tidlegare erfaringar i samband med søknad om sankebu i Gausdalen, meiner verneområdeforvaltaren at søkjaren heile tida har tatt naudsynt omsyn til dei moment som tidlegare har vore avgjerande for konklusjonar i klagesaker hjå departementet og direktoratet. Framlegg til vedtak: Verneområdestyret gjev, etter verneforskrifta pkt. 3.1, Aase og Roar M Fjeld løyve til å rive eksisterande ystebu og byggje sankebu på inntil BYA 34 m 2 i samsvar med søknad og teikningar dagsett I tillegg gjevast det løyve til å byggje eit uthus på maksimalt BYA 4,8 m 2. Uthuset skal brukast til do, strømaggregat og andre uthusfunksjonar. Det er ein føresetnad at utforming av bygget og aggregatbua følgjer forvaltningsplanens retningsliner for estetikk og materialbruk. Uthuset eller den delen av uthuset som brukast til strømaggregat, skal byggjast med svært god støydemping. Løyvet gjeld tre år frå vedtaksdato. Om arbeidet ikkje er starta opp då, fell løyvet bort. Arbeidet skal dokumenterast ved at minst 3 gode fotografi, som viser dei nye bygningane frå ulike vinklar, sendast verneområdestyret seinast to månader etter at bygga står ferdig. Iverksetjing av tiltaket kan ikkje skje før klagefrist på 3 veker er ute og saka er handsama i kommunen etter Plan- og bygningslova og eventuelt anna lovverk. Løyvet gjeld berre i høve til verneforskrifta. Det kan klagast til Miljødirektoratet. Klagefristen er tre veker etter at vedtaket er motteke. Klaga rettast til direktoratet, men sendast til Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. 11

12 Vedtaket vert send Olav Felland. Kopimottakarar: - Roar og Aase Fjeld - Hjartdal kommune - Fylkesmannen i Vestfold og Telemark - Villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen, Blefjell og Norefjell-Reinsjøfjell Kopi av vedtaket blir òg lasta opp i Miljøvedtaksregisteret. 12

13 Sak 43/19 Søknad om løyve til bruk av helikopter for undersøking av landets vassressursar Norsk institutt for vannforskning. Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er forvaltingsmyndigheit for verneområdet og skal handsame dispensasjonssaker. Kort om saka Norsk institutt for vannforskning (NIVA) søkjer på vegne av Miljødirektoratet om løyve til bruk av helikopter i samband med prøvetaking i fem vatn i landskapsvernområdet. Det er snakk om to vatn i Seljord, to vatn i Hjartdal, og eitt vatn i Tinn. Prøvetakinga vil skje ved at det hentast opp vassprøvar frå omtrent midt i vatna ved hjelp av helikopter. Prøvetakinga tar 2 3 minuttar pr. vatn. NIVA søkte om tilsvarande i Verneområdestyret avslo søknaden, men prosjektet blei òg utsett. Vedlegg - Søknad med kart dagsett (2019/8626-2). Andre relevante dokument, ikkje vedlagde - Søknadar dagsett og (2018/ og 2018/3093-1). - Kart (2018/2954-2). - Verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde - Naturmangfaldlova (NML) - Forvaltingsplan for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde Forskrift om forbod mot motorferdsel i spesielt sårbare områder i Brattefjell/Vindeggenområdet, Seljord, Hjartdal, Tinn og Vinje Kommunar, Telemark Det formelle grunnlaget Verneføremålet i Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er å: - Taka vare på eit vakkert og eigenarta naturlandskap, med urørt høgfjell og fjellskogområde. - Taka vare på det biologiske mangfaldet i området, med villreinstamme og rikt plante- og dyreliv. - Taka vare på verdifulle kulturlandskap og kulturminne. I Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er lågtflyging under 300 meter forbode, jf. kap. IV, punkt 1.3. I kap. 1.4 står det vidare at All motorferdsel skal gå føre seg slik at det ikkje oppstår varig skjemmande markskader, hjulspor og liknande. I Forskrift om forbod mot motorferdsel i spesielt sårbare områder i Brattefjell/Vindeggenområdet, Seljord, Hjartdal, Tinn og Vinje kommunar, Telemark, er all motorferdsle innanfor villreinområdet, definera som det kvite på N 50 kart 1:50.000, forbode i tida 15. april til 1. juli. Verneområdestyret må særleg vurdere konsekvensane av ein dispensasjon i høve til verneføremålet og verneverdiane i området. Dette går òg fram av 7 i naturmangfaldlova, som seier at prinsippa i 8-12 i lova skal leggjast til grunn som retningsliner ved utøving av offentleg myndigheit. I 8 i lova (om kunnskapsgrunnlaget) går det fram at offentlege avgjerder som rører ved naturmangfaldet skal 13

14 byggje på vitskapeleg kunnskap om bestandssituasjonen for ulike arter, utbreiing og økologisk tilstand av naturtypar, og effekten av påverknader. Kravet til kunnskapsgrunnlaget skal stå i eit rimeleg forhold til sakas karakter og risikoen for å skade naturmangfaldet. Verknadene av eit tiltak skal vurderast ut frå den samla belastinga økosystemet vert utsett for, jf. 10. Dersom det ikkje ligg føre tilstrekkeleg kunnskap om kva for verknader eit tiltak kan ha på naturmiljøet, skal føre-var prinsippet leggjast til grunn, jf. 9, slik at ein ikkje gjer vesentleg skade på naturmangfaldet ved at ein tek ei avgjerd på eit for dårleg kunnskapsgrunnlag. I følgje naturmangfaldlova 11 er det tiltakshavar som skal dekkje kostnadene ved å hindre eller avgrense skade som det aktuelle tiltaket vil gjera på naturmangfaldet, dersom dette ikkje er urimeleg ut frå tiltaket og skaden sin karakter. I tillegg skal det etter naturmangfaldlova 12 takast utgangspunkt i driftsmetodar, teknikkar og lokalisering av tiltaket som ut frå ei samla vurdering av den tidlegare, noverande og framtidige bruken av mangfaldet og økonomiske tilhøve gjev det samfunnsmessig beste resultatet. 48 i NML omhandlar dispensasjon frå vernevedtak. Paragrafens fyrste ledd seier at Forvaltningsmyndigheten kan gjøre unntak fra et vernevedtak dersom det ikke strider mot vernevedtakets formål og ikke kan påvirke verneverdiene nevneverdig, eller dersom sikkerhetshensyn eller hensynet til vesentlige samfunnsinteresser gjør det nødvendig. Vurdering I samband med at Miljødirektoratet skal overvake ureina luft og nedbør på norske vassressursar, er NIVA leigd inn for å ta prøver i 5 vatn i Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. Det skal til saman takast prøver frå ca vatn og innsjøar i Noreg og er ein deil av eit stort nasjonalt overvakingsprogram. NIVA ønskjer å bruke helikopter, og søker difor om løyve til lågtflyging i landskapsvernområdet. Det skal takst prøver frå to vatn i Seljord, to vatn i Hjartdal, og eitt vatn i Tinn. Det skal takast prøver i Grotvatn (S), Sandtjørni (S), Lysetjørn (H) og eit namnlaust vatn kalla 1102 nord for Lysetjørn (H), samt Storsteinvatnet (T). Med unnatak av Grotvatn, ligg alle vatna innanfor det som er rekna som villreinens vinterbeiteområde. Flyginga er planlagd til perioden 1. september 1. desember. I vinterbeiteområdet er all motorferdsle forbode i perioden 15. april 1. juli. Ein må vera trygg på at dei verneverdiane som er synleggjort i verneføremålet ikkje vert skadelidande om det vert gjeve løyve til tiltaket, jf. NML 8 og 9. I denne saka er det spesielt villreinen ein er oppteken av. Helikopterflyging vil forstyrre reinen, men slik det er beskriven i søknaden, vil forstyrringane vere kortvarig og forbigåande. I utgangspunktet meiner forvaltaren at påverknaden på reinen normalt sett ikkje vil vere veldig stor. Det som likevel problematiserer saka litt, er tidspunktet. Reinsjakta vil gå føre seg i september og fram til midten av oktober dersom jakta blir forlenga. Flyging i dette området vil kunne påverke jaktaktiviteten. Likevel er det betre enn om ein kjem ut i oktober og november. Då er det brunsttid, og lite ønskjeleg med forstyrringar som helikopterflyging medfører. Av erfaring veit man at det vil det vere dyr i området, og forvaltaren meiner dyra bør få ro under brunsten. Seint i november er det samstundes sannsynleg å anta at dyra har etablert seg i vinterbeiteområdet. Med denne kunnskapen, er det å seie at flyginga ideelt sett burde vore gjennomført på sumaren når reinen ofte er nede i skogane i sør. Juli månad hadde vore det beste. 14

15 Flyginga kjem ikkje i konflikt med anna biologisk mangfald, landskapet eller kulturminne. Tiltaket vil føre til noko auka belastinga i sjølve flygetida, men elles ikkje, jf. 10 i NML. I samband med denne konkrete søknaden meiner verneområdeforvaltaren at vurderingar i høve til 11 og 12 kan være aktuell. Som eit alternativ til helikopterflyging, kunne ein gått til fots i terrenget, eventuelt hatt ein berbar farkost (td. Packraft) med seg slik at ein fekk tatt prøvane midt ute i vatnet. Alternativt venta til vinteren for prøvetaking på isen. Om ein er avhengig av å bruke helikopter, meiner verneområdeforvaltaren at flyginga bør skje i løpet av juli månad. Dette for å uroe reinen minst mogleg. Med noverande kunnskap, meiner forvaltaren at NIVA enten innhentar prøvene på anna måte, eller søker om å fly på eit anna tidspunkt. Framlegg til vedtak: Verneområdestyret gjev ikkje NIVA løyve til å fly som det er søkt i søknadar dagsett Avslaget er gjeve med heimel i verneforskrifta punkt 1.3. Det kan klages på vedtaket. Klagefristen er tre veker etter at vedtaket er motteke. Klaga sendast til Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. Vedtaket vert send til Norsk institutt for vannforskning. Kopimottakarar: - Hjartdal kommune - Seljord kommune - Tinn kommune - Fylkesmannen i Vestfold og Telemark - Villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen, Blefjell og Norefjell-Reinsjøfjell Kopi av vedtaket vil òg bli lasta opp i Miljøvedtaksregisteret. 15

16 Sak 44/19 Hogging av ved til eiga forbruk i vernesona i landskapsvernområdet. Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er forvaltingsmyndigheit for verneområdet. Kort om saka Vedfyring har i all tid vore bruka som oppvarmingskjelde i bygningane i Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde, og ved har i hovudsak blitt hogd der folk heldt til. Sjølvsagt har det ikkje vore mogleg høgt til fjells der virke egna til ved ikkje finst. Her har folk måtte transportere ved inn i all tid. Gjennom vernebestemmingane har det ikkje vore avgrensingar i samband med hogst av ved. Faktisk er ordinært skogbruk avgrensa til drift etter prinsipp for hogst i vernskog tillate jf. verneforskrifta kapittel IV punkt 1.2. Slik hogst er aktuell i brukssona og kulturlandskapssona. Vernesona ligg høgare i landskapsvernområde, og vanleg skogsdrift er av vegetasjonsmessige grunnar uaktuelt. Likevel finst det plassar med fjellskog der litt vedhogst kan være ønskjeleg. Denne saka dreier seg om å sjå på moglegheitene for vedhogst i vernesona. Vedlegg Ingen. Andre relevante dokument, ikkje vedlagde - Verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. - Naturmangfaldlova (NML). - Forvaltingsplan for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde Det formelle grunnlaget Verneføremålet i Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er å: - Taka vare på eit vakkert og eigenarta naturlandskap, med urørt høgfjell og fjellskogområde. - Taka vare på det biologiske mangfaldet i området, med villreinstamme og rikt plante- og dyreliv. - Taka vare på verdifulle kulturlandskap og kulturminne. I verneføresegna for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er utgangspunktet at Området skal vere verna mot alle inngrep eller tiltak som vesentleg kan endre eller verke inn på landskapet sin art eller karakter., jf. punkt. 1. Punkt 1.2 seier likevel at «For skjøtsel og drift av skogen i området gjeld retningslinene for forvaltning av vernskog i Telemark.» I forskrift om vernskog i Telemark står det mellom anna i 11: «Det skal vere eit urørt belte av skog opp mot skoggrensa, også der den produktive skogen går heilt opp mot snaufjellet, sone 1. Dette beltet skal vere så breitt at det gir le og vern for skogen nedanfor og minimum 50 meter målt etter bakken. Bjørkeskogbeltet og den uproduktive barskogen nedanfor sone 1, utgjer sone 2. I sone 2 er det i barskogen opna for forsiktig hogst. Dette gjeld berre der ein kan ta ut enkelttre og smågrupper og ny skog er sikra med eksisterande naturleg forynging eller det er godt om yngre erstatningstre. Der sone 2 består av bjørkeskog er det opna for gjennomhogst eller småflatehogst med normalt opp til 2 dekar hogstfelt. Når det er kome opp forynging på småflatene, kan desse utvidast.» 16

17 Vidare står det i 3 om definisjonar: «Ved til husbehov: Berre ved til eige bruk knytt til garden sine bygningar og eventuelle seterhus.» Underforstått at ein i vernskog kan hogge ved til husbruk. Verneområdestyret må særleg vurdere konsekvensane av eit vedtak i høve til verneføremålet og verneverdiane i området. Dette går og fram av 7 i naturmangfaldlova (NML), som seier at prinsippa i 8-12 i lova skal leggjast til grunn som retningsliner ved utøving av offentleg myndigheit. I NML 8 går det fram at offentlege avgjerder som rører ved naturmangfaldet skal byggje på vitskapeleg kunnskap om bestandssituasjonen for ulike arter, utbreiing og økologisk tilstand av naturtypar, og effekten av påverknader. Kravet til kunnskapsgrunnlaget skal stå i eit rimeleg forhold til sakas karakter og risikoen for å skade naturmangfaldet. Verknadene av eit tiltak skal vurderast ut frå den samla belastinga økosystemet vert utsett for, jf. 10. Dersom det ikkje ligg føre tilstrekkeleg kunnskap om kva for verknader eit tiltak kan ha på naturmiljøet, skal føre-var prinsippet leggjast til grunn, jf. 9, slik at ein ikkje gjer vesentleg skade på naturmangfaldet ved at ein tek ei avgjerd på eit for dårleg kunnskapsgrunnlag. Etter NML 11 er det tiltakshavar som skal dekkje kostnadene ved å hindre eller avgrense skade som tiltaket eller aktiviteten vil gjera på naturmangfaldet, dersom dette ikkje er urimeleg ut frå tiltaket og skaden sin karakter. I tillegg skal det etter naturmangfaldlova 12 takast utgangspunkt i driftsmetodar, teknikkar og lokalisering av tiltaket som ut frå ei samla vurdering av den tidlegare, noverande og framtidige bruken av mangfaldet og økonomiske tilhøve gjev det samfunnsmessige beste resultatet. I ein prinsipiell avgjerd om vedhogst, betyr det at vernemyndigheita kan krevja at ved må takast med inn i staden for å hoggast på staden dersom hogst er negativt med tanke på verneverdiane. Vurdering Hogging av ved har vore gjort gjennom generasjonar og er i høgste grad aktuelt i dag også. Spesielt i samband med hytter og staular liggande perifert utan tilknytt straum. Det er få hytter med straum i Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde, og ingen i høgfjellet/vernesona. Alle er avhengig av ved (evt. propan) for oppvarming. I brukssona og kulturlandskapssona har man «alltid» hogd ved i nærleiken til aktuelle bygningar. Områda ligger typisk litt lågare og i utkanten av landskapsvernområdet, og innslag av skog er betydeleg. Utfordringane kjem når ein trenger ved til ei hytte i vernesona. Ofte er det lite eller ingen skog i vernesona, og det er heller ikkje veldig mange bygningar. Dei som likevel finst ligger oftast i område med litt vegetasjon, som regel i bjørkebeltet. Relevante forvaltningsmål for vernesona er at: - Vernesona skal oppretthaldast som eit verdifullt naturområde rikt på biologisk mangfald. - Ein skal vere særleg restriktiv i høve til å disponere for nye tiltak/anlegg og motorferdsle i vernesona. - Hausting i form av jakt, fangst og fiske skal kunne halde fram i vernesona som tidlegare. Bakgrunnen for denne saka, er at det vinteren 2019 blei søkt om løyve til å drive vedhogst ved Vrangetjønn i Hjartdal kommune. Vrangetjønn ligg i vernesona, men ikkje veldig høgt til fjells. Det er belte med bjørkeskog i området, og mykje tyder på at omfang av vegetasjon er aukande. Kanskje må ein sjå det i lys av klimaendringar? Vedkomande som søkte hadde ønskje om å hogge relativt mykje, men fekk avslag grunngjeve med mellom anna forvaltningsmåla og at hogsten ville medføre ekstra motorferdsle. Han fekk likevel lov til å hogge ved til eiga forbruk i nærleiken av hytta. 17

18 Forvaltningsstyresmakta meiner det ikkje er høve til omfattande hogst, av den grunn at dette heilt klart vil kunne påverke landskapet og biologisk mangfald. Likevel meiner ein at avgrensa hogst bør kunne tillatast. Forvaltningsmåla seier også at jakt, fangst og fiske skal kunne helda fram, og det er nettopp med tanke på det at ein har bygd dei hyttane og buane som i dag finst i vernesona. I tillegg kjem driftshusværa som brukast i samband med landbruksdrifta (beitebruk) i området. Vidare er det eit mål med minst mogleg motorferdsle. Inntransport av ved er blant dei tiltaka som genererer mest motorferdsle i Brattefjell-Vindeggen. Stedegen hogst vil kunne redusere dette. Spørsmålet blir difor: Kva kan aksepterast av hogst? Forvaltaren meiner ein må leggje vekt på at hogsten ikkje gjev landskapsmessig effekt, at den er berekraftig, vidare at den skjer utan auke i motorferdsle. Leggast dette til grunn, gjev det seg sjølv at ein forventar vedhogst litt om litt og at det gjeng føre seg i eit absolutt nærområde til husværet. Med tanke på redusera utmarksbeite og registrera klimaendringar, tyder mykje på at vegetasjonen gradvis kryp høgare opp mot fjellet og at det veks meir i volum. Avgrensa vedhogst trur forvaltaren er positivt i den samanheng. Framlegg til vedtak: Verneområdestyret godtek avgrensa vedhogst innanfor vernesona til stadeiga bruk. Løyvet er gjeve med heimel i NML 48. Det vert sett følgjande vilkår: - Vedhogst skal skje som plukkhogst slik at landskapsbilete ivaretakast. - Vedhogsten skal ha preg av å vere berekraftig, noko som inneber at ein ikkje hogger meir enn tilvekst. Likevel kan ein hogge meir enn tilvekst der landskapet trugast av auka attgroing. - Det skal hoggast i nærleiken til hytte der veden skal brukast. - Ein kan ikkje nytte snøskuter til framkøyring av ved eller vedtømmer utanfor trasé som brukast til åtkomst til hytta. Vedtaket innarbeidast i forvaltningsplanen ved neste revisjon. Kopimottakarar: - Hjartdal, Seljord, Tinn og Vinje kommunar - Fylkesmannen i Telemark - Villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen, Blefjell og Norefjell-Reinsjøfjell 18

19 Sak 45/19 Godkjenning av trasé for snøskuterkøyring i Lomtjønnområdet i Hjartdal kommune. Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er forvaltingsmyndigheit for verneområdet. Kort om saka Vinteren 2018/2019 hadde verneområdestyret mange saker om motorferdsle til hytter og staular i Lomtjønnområdet i Hjartdal til handsaming. Det var stort sett søkt om transport av ved, materialar og utstyr til plassane. I tillegg er det utmarksbeite for småfe i området, noko som medfører transport av salt og anna naudsynt materiale i samband med denne drifta. Det er ikkje vedtatt trasé for slik transport i forvaltningsplanen for landskapsvernområde. Det betyr at alle søknader om motorferdsle skal handsamast som dispensasjonssaker etter verneforskrifta. Der det er vedtekne trasear, er det tilstrekkeleg at kommunen handsamar søknad berre etter motorferdslelova. Vedlegg - Kartskisse med forslag til godkjend trasé (2019/7858-2). Andre relevante dokument, ikkje vedlagde - Verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. - Naturmangfaldlova (NML). - Forvaltingsplan for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde Lov om motorferdsle i utmark og på islagde vatn. - Forskrift om forbod mot motorferdsel i spesielt sårbare områder i Brattefjell/Vindeggenområdet, Seljord, Hjartdal, Tinn og Vinje kommunar, Telemark. Det formelle grunnlaget Verneføremålet i Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er å: - Taka vare på eit vakkert og eigenarta naturlandskap, med urørt høgfjell og fjellskogområde. - Taka vare på det biologiske mangfaldet i området, med villreinstamme og rikt plante- og dyreliv. - Taka vare på verdifulle kulturlandskap og kulturminne. I verneføresegna for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er utgangspunktet at Området skal vere verna mot alle inngrep eller tiltak som vesentleg kan endre eller verke inn på landskapet sin art eller karakter., jf. punkt 1. Punkt 1.4 seier at Motorferdsel skal gå føre seg etter faste ruter som peikast ut av forvaltningsstyresmakta. All motorferdsle skal gå føre seg slik at det ikkje oppstår varig skjemmande markskader, hjulspor ol. Verneområdestyret må særleg vurdere konsekvensane av eit vedtak i høve til verneføremålet og verneverdiane i området. Dette går òg fram av 7 i naturmangfaldlova, som seier at prinsippa i 8-12 i lova skal leggjast til grunn som retningsliner ved utøving av offentleg myndigheit. 19

20 I NML 8 går det fram at offentlege avgjerder som rører ved naturmangfaldet skal byggje på vitskapeleg kunnskap om bestandssituasjonen for ulike arter, utbreiing og økologisk tilstand av naturtypar, og effekten av påverknader. Kravet til kunnskapsgrunnlaget skal stå i eit rimeleg forhold til sakas karakter og risikoen for å skade naturmangfaldet. Verknadene av eit tiltak skal vurderast ut frå den samla belastinga økosystemet vert utsett for, jf. 10. Dersom det ikkje ligg føre tilstrekkeleg kunnskap om kva for verknader eit tiltak kan ha på naturmiljøet, skal føre-var prinsippet leggjast til grunn, jf. 9, slik at ein ikkje gjer vesentleg skade på naturmangfaldet ved at ein tek ei avgjerd på eit for dårleg kunnskapsgrunnlag. Etter NML 11 er det tiltakshavar som skal dekkje kostnadene ved å hindre eller avgrense skade som tiltaket eller aktiviteten vil gjera på naturmangfaldet, dersom dette ikkje er urimeleg ut frå tiltaket og skaden sin karakter. I tillegg skal det etter naturmangfaldlova 12 takast utgangspunkt i driftsmetodar, teknikkar og lokalisering av tiltaket som ut frå ei samla vurdering av den tidlegare, noverande og framtidige bruken av mangfaldet og økonomiske tilhøve gjev det samfunnsmessige beste resultatet. Vurdering Det gjeng ein skogsbilveg og traktorveg frå Holmen ved Bondalsvegen, opp lia vestover som ender ved ein slags snuplass like på utsida av landskapsvernområde aust for Lomtjønn. Dette er ei veletablera skutertrasé som er bruka i mange år. Frå snuplassen til vernegrensa er det om lag 400 meter, og frå vernegrensa til Lomtjønn er det ca. 200 meter. Strekninga mellom snuplassen og Lomtjønn består i hovudsak av opent lende og myr. Aktuell skutertrasé følgjer nemnte skogsbilveg/traktorveg frå Bondal og over myrområda fram til tjønna. Herifrå er det løype vestover på isen inn til staulane og hyttene vest for Lomtjønn. Ut frå alle søknadene verneområdestyret handsama sist vinter, er det liten tvil om at køyring i området følgjer denne ruta. Strekninga frå vernegrensa til Listul og Glittenberg lengst inne, er 2,4 km. Forvaltningserfaringa tyder på at ein her i området har god oversikt over kven og kor dei køyrer. Søknadene handsama av verneområdestyret vinteren 2019 hadde stort sett det same kartvedlegget altså det blei søkt om å køyre etter same trasé. All motorferdsle skal gå føre seg i tråd med lov og føresegner for motorferdsle i utmark og på islagde vatn, med dei avgrensingar som ligg i verneføresegna. I områder som er verna i medhald av naturvernlova/naturmangfaldlova, er det strengare reglar for motorisert ferdsle enn det som følgjer av motorferdslelova/nasjonal føresegn. I verneføresegna for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde står det i kapittel 4 punkt 1.4 at motorferdsle skal gå føre seg etter faste ruter som peikast ut av forvaltningsstyresmakta, og at all motorferdsle skal gå føre seg slik at det ikkje oppstår varige skjemmande markskadar, hjulspor og liknande. I dette området finst pt. ikkje ruter peika ut av forvaltningsstyresmakta. Det er ikkje kjende verneverdiar som blir påverka av moderat køyring, men i samband med slik transport vil det likevel alltid vere viktig å sjå på moglege konsekvensar for villreinen. Området ved Lomtjønn ligg i brukssona i verneområdet og korkje i reinens vinterbeiteområde eller kalvingsområde. Ved sjølve Lomtjønn skal det nok litt til å møte på villrein vinterstid, men i fjella vestover er det langt meir truleg å treffe på dyr og ein kan difor aldri garantere seg mot å treffe på dyr under transport. 20

21 Køyring etter vedtekne trasear i Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde og utanfor verneområdet, skal berre handsamast av kommunen etter motorferdslelova. Sida verneområdeforvaltaren ikkje kan sjå det er verneverdiar utover dei generelle, og at det er svært lite truleg at reinen er i området vinterstid, så er det både hensiktsmessig og rasjonelt at ein vedtar ein løype som beskriven i saka, slik at søknader i området (etter traseen) berre skal handsamast av Hjartdal kommune. Framlegg til vedtak: Med heimel i verneforskrifta kapittel IV punkt 1.4 vedtek verneområdestyret trasé for motorferdsle for vinterbruk i Lomtjønnområde som beskriven og teikna inn på vedlagd kart. Traseen skal teiknast inn på kartvedlegg til forvaltningsplanen når denne rullerast. Det vil for framtidig nyttekøyring berre vere naudsynt å søkje Hjartdal kommune om dispensasjon etter motorferdselslova for naudsynt vintertransport med snøskuter etter denne traseen. Verneområdestyret minner likevel om at ein i tillegg må ha grunneigarløyve. Bestemminga gjeld til han eventuelt blir avløyst av ei anna. Kopimottakarar: - Hjartdal kommune - Fylkesmannen i Telemark - Villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen, Blefjell og Norefjell-Reinsjøfjell Kopi av vedtaket vil òg bli lasta opp i Miljøvedtaksregisteret. 21