Gje beskjed snarast på eller om du ikkje kan møte.

Transkript

1 Besøksadresse Skinnarbu 3661 Rjukan Postadresse Postboks Skien Kontakt Sentralbord Direkte Verneområdestyret for Brattefjell- Vindeggen landskapsvernområde Sakshandsamar Peter C. A. Köller Vår ref. 2017/ Dato Møteinnkalling og sakskart Det vert med dette kalla inn til møte i verneområdestyret. Tid: Torsdag kl. 10:00. Stad: Kommunehuset i seljord. Gje beskjed snarast på eller fmtepko@fylkesmannen.no om du ikkje kan møte. Sakliste: Sak 47/17 Godkjenning av innkalling og dagsorden. Sak 48/17 Underskriving av protokollen frå og Sak 49/17 Sak 50/17 Referatsaker Saksframlegg-klagesak: Søknad om tilbygg og diverse byggearbeid på eksisterande hytte på 13/13 Lauvhaug i Hjartdal Agnar Andersen. Sak 51/17 Saksframlegg: Søknad om ombygging/nybygg av bygningar på gnr. 28 bnr. 2 Lauvhaug i Hjartdal kommune Bjørg E. H. Schorre og Gunnar Bjerknes-Haugen. Sak 52/17 Sak 53/17 Saksframlegg: Søknad om oppsetting av gapahuk i Måråstadalen i Hjartdal kommune Reisjå-Bondal utmarkslag. Neste møte.

2 Sak 49/17 Referatsaker Brev frå Naturvernforbundet v/tormod Svartdal. 2

3 Sak 50/17 Saksframlegg-klagesak: Søknad om tilbygg og diverse byggearbeid på eksisterande hytte på 13/13 Lauvhaug i Hjartdal Agnar Andersen. Ein syner til vedtak i verneområdestyret med saksførebuingar, samt klage på vedtak frå Agnar Andersen dagsett Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er forvaltningsmyndigheit for verneområdet og skal handsame dispensasjonssaker og eventuelle klager på vedtak, jamfør forvaltningslova 33. Miljødirektoratet er klageinstans. Kort om saka Agnar Andersen søkte om løyve til byggjearbeid på hytte, gnr. 13 bnr. 13 i Hjartdal kommune. Arbeidet skal dreie seg om å rive deler av eksisterande bygning og å byggje eit nytt tilbygg. Hytta ligger på Lauvhaug akkurat på grensa mellom landskapsvernområdet og Flottin fuglefredningsområde, og er på BYA 47 m 2. Det vart søkt om ei utviding på BYA 41 m 2 til totalt BYA 88 m 2. Grunngjeve med storleik, valde verneområdestyret å gje avslag. Det same var tilfelle i 2015 då Andersen også søkte om slikt arbeid. Den gongen var det snakk om enda litt større utviding, og det var også element ved ny hyttes utsjånad som ikkje kunne aksepterast. Andersen klagde ikkje på avslaget i 2015, men har klaga denne gongen. Styret har tidligare sagt at dei er prinsipielt positiv til Andersens søknad, men at søkjaren måtte ta omsyn til bestemmingane om storleik og utsjånad. Vedlegg - Klage frå Agnar Andersen dagsett (2017/2909-6). Andre relevante dokument, ikkje vedlagde - Vedtaksbrev dagsett (2017/2909-5). - Saksframlegg dagsett (2017/2909-4). - Verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. - Naturmangfoldloven. - Forvaltningsloven. - Forvaltningsplan for Brattefjell-vindeggen landskapsvernområde Rettsleg klagemoglegheit - vurdering Forvaltningsloven 28 seier mellom anna at «Enkeltvedtak kan påklages av en part eller annen med rettslig klageinteresse i saken til det forvaltningsorgan (klageinstansen) som er nærmest overordnet det forvaltningsorgan som har truffet vedtaket (underinstansen)». Det er difor avgjerande å vurdere om den/dei som klager har rettsleg klagemoglegheit. Eit vedtak om rettsleg klagemoglegheit er eit enkeltvedtak i seg sjølv, og kan også bli klaga på. 3

4 Det kan ofte vere vanskeleg å vurdere om ein person som klagar har rettsleg klagemoglegheit eller ikkje. Det heiter seg at for å ha denne retten, skal vedkommande være påverka rettslig, praktisk eller økonomisk, og vedkommande blir sterkare påverka enn «alle andre». Som eigar har Agnar Andersen sjølvsagt rettsleg klagemoglegheit. Likevel er det slik at klagen frå Andersen kom inn ein stund etter utgått klagefrist. Andersen forklarte at vedtaket var mottatt i ferietida og at han difor ikkje hadde fått vedtaksbrevet tidsnok. Forvaltaren har forståing for dette, og meiner verneområdestyret likevel skal ta klagen til handsaming. Andersen syner i sin klage til verneområdets avslag grunngjeve med maksimalt bygd areal (BYA) er satt til 65 m 2 for hytte pluss inntil 15 m 2 for uthus, totalt 80 m 2. Hytta vil bli på BYA 88 m 2 etter utviding. Sjølv om hytta blir større enn det som er satt som maksimal storleik for hytte + uthus, peiker han på følgjande moment: - Sidan deler av det planlagde tilbygget ligg utanom vernegrensa, er det ikkje heimel i verneforskrifta for å rekne dette arealet i samla vurdering. - Det berekna BYA innbefattar overbygd uteplass og inngangsparti. Takoverbygget kan takast vekk for å oppnå redusert BYA, men estetisk blir det ei dårleg løysing. - Tiltaket medverkar til å halde det gamle kulturlandskapet i støylsområde i hevd og dermed stør meir opp under verneformålet enn det er til skade. - Hytta blir nytta i samband med næringsverksemd på Lauvhaug og innkvartering av arbeidsfolk krev meir enn tidligare, ref. arbeidstilsynets krav. - Forskjellsbehandling i høve til andre byggeløyve som er gjeve i verneområdet. Agnar Andersen forklarer disse punktane utfyllande i klagebrevet (sjå vedlegget). Når det gjelder dette med at deler av hytta ligger utanfor Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde, så er det rett. Etter klagen å dømme, vil om lag 8 m 2 av utvida hytte ligge inne i Flottin fuglefredningsområde som er et verneområde der verneområdestyret ikkje er forvaltningsmyndigheit. Etter verneforskrifta for Flottin er det Fylkesmannen som er vernemyndigheit og som skal handsame søknader etter forskrifta punkt VI. Likevel er det slik at også om ein ser bort frå at deler av bygningskroppen havnar på utsida av landskapsvernområdet, så vil framleis BYA 80 m 2 ligge innafor. Dersom overbygd inngang og uteplass sløyfes og det elles ikkje blir opparbeida areal ved bygningen som kvalifiserer til BYA registreringar (til dømes platting), vil hytta bli på om lag 70 m 2, framleis større en maksimal storleik som kan godkjennast etter forvaltningsplanen. På tomta kjem i tillegg uthuset, men dette er ikkje tatt med, då det i sin heilskap ligg innafor Flottin. Kulturlandskapet i Brattefjell-Vindeggen er blant verneformåla, og det er prioritet at dette blir tatt vare på og skjøtta. Forvaltaren kan likevel ikkje sjå at kulturlandskapspleia blir særleg påverka om hytta er BYA 65 eller 88 m 2. Teikningane syner hytte med 3 soverom med dobbeltseng i alle rom, og det er udiskutabelt ei flott hytte som legg til rette for høg komfort, men soveromma er relativt store, og ein vil utan tvil klare å huse likt tal folk på mindre areal dersom dette er avgjerande for å få gjennomført kulturlandskapspleie og næringsverksemd på staden. I søknaden som låg til grunn for handsaming av saka, sto det ingenting om at hytta skulle brukast til innkvartering av arbeidsfolk. Derimot var søknaden grunngjeven med at hytta i dag er for liten til å være brukshytte for ein familie, og at den difor måtte utvides med ny del som skal inneha stue og kjøkken, mens gamal del skal innehalde soverom. Alle saker blir handsama for seg. Slik er det med denne òg. Forvaltningsmyndigheita må heile tida ta presedensverknad med i betraktning, men det vil likevel vere umogleg å handsame saker heilt likt. I klaga syner Andersen til hytter i området som er større enn sin eiga. Det er rett at slike finnes, og det 4

5 varierer kva som er grunngjeving. Felles for dei største hyttene i landskapsvernområdet, er likevel at dei ofte blei bygd store før området blei verna. Eller at det blei gjeve dispensasjon til utviding mens kommunane var forvaltningsmyndighet og man ikkje hadde fått felles bestemmingar gjennom forvaltningsplanen. Med dette som grunngjeving står verneområdestyret fast på sitt vedtak om å ikkje gje løyve til utviding av hytta som søkt. Framlegg til vedtak: Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde kan ikkje sjå at klagen frå Agnar Andersen inneheld moment som kan gje grunnlag for å gjera om på vedtaket i verneområdestyret frå Vedtaket vert ståande og saka sendt Miljødirektoratet for endeleg avgjerd. Vedtak vert send Agnar Andersen. Kopi: - Hjartdal kommune - Fylkesmannen i Telemark - Villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen, Blefjell og Norefjell-Reinsjøfjell Kopi av vedtaket vert òg lasta opp i Miljøvedtaksregisteret. 5

6 Sak 51/17 Saksframlegg: Søknad om ombygging/nybygg av bygningar på gnr. 28 bnr. 2 Lauvhaug i Hjartdal kommune Bjørg E. H. Schorre og Gunnar Bjerknes-Haugen. Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er forvaltingsmyndigheit for verneområdet og skal handsame dispensasjonssakar. Kort om saka Bjørg E. H. Schorre og Gunnar Bjerknes-Haugen søkjer om løyve til byggjearbeid på hytte og uthus, gnr. 28 bnr. 2 i Hjartdal kommune. Arbeidet dreier seg om restaurering av eksisterande hytte og riving av gamalt uthus og erstatte dette med nytt. Uthuset skal ikkje flytast. Hytta ligger i nærleiken av enden av vegen som gjeng til Primhaug, sør for Vindsjåen. Eksisterande hytte er på snaue BYA 70 m 2, mens eksisterande uthus er litt over BYA 20 m 2. Lauvhaug ligg i brukssona. Det blir ikkje auke i overnattingskapasitet. Formålet med arbeidet er å gjennomføre naudsynt restaurering og vedlikehald. Hytta blir bruka til fritidsføremål. Schorre og Bjerknes-Haugen søkte også om ombygging/nybygg av 28/2 i Då fekk dei avslag grunngjeve med storleik. No søkast det om tiltak utan endring av storleik. Vedlegg - Søknad med teikning av uthus dagsett (2017/3192-1). - Justera teikning av hytte (2017/3192-3). Andre relevante dokument, ikkje vedlagde - Vedtak i sak 2016/ Verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. - Naturmangfaldlova (NML). - Forvaltingsplan for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde Uttale frå villreinnemnda i Det formelle grunnlaget - verneforskrifta og naturmangfaldlova Verneføremålet i Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er å: - Taka vare på eit vakkert og eigenarta naturlandskap, med urørt høgfjell og fjellskogområde. - Taka vare på det biologiske mangfaldet i området, med villreinstamme og rikt plante- og dyreliv. - Taka vare på verdifulle kulturlandskap og kulturminne. I verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er oppføring av bygningar og anlegg i utgangspunktet forbode, jf. kap. IV, pkt.1.1. Pkt. 2.2 i same kapittel, seier at Reglane i punkt 1 skal ikkje vere til hinder for: drift og vedlikehald av eksisterande bygningar, ( ). Etter kap. IV, pkt 3.2 kan forvaltingsstyresmakta, Når verksemda eller tiltaket kan skje utan at det strir mot føremålet med vernet, gje løyve til mindre tilbygg eller ombygging av eksisterande bygningar i området. Verneområdestyret må særleg vurdere konsekvensane av ein dispensasjon i høve til verneføremålet og verneverdiane i området, jf. rundskrivet Forvalting av verneforskrifter. Dette går og fram av 7 i 6

7 naturmangfaldlova, som seier at prinsippa i 8-12 skal leggjast til grunn som retningsliner ved utøving av offentlig myndigheit. I NML 8(om kunnskapsgrunnlaget) går det fram at offentlege avgjerder som rører ved naturmangfaldet skal byggje på vitskapeleg kunnskap om bestandssituasjonen for ulike arter, utbreiing og økologisk tilstand av naturtypar, og effekten av påverknader. Kravet til kunnskapsgrunnlaget skal stå i eit rimelig forhold til sakas karakter og risikoen for å skade naturmangfaldet. Verknadene av eit tiltak skal vurderast ut frå den samla belastinga økosystemet vert utsett for, jf. 10 (om økosystemtilnærming og samla belasting). Dersom det ikkje ligg føre tilstrekkeleg kunnskap om kva for verknader eit tiltak kan ha på naturmiljøet, skal føre-var prinsippet leggjast til grunn, jf. 9, slik at ein ikkje gjer vesentleg skade på naturmangfaldet ved at ein tek ei avgjerd på eit for dårleg kunnskapsgrunnlag. I følgje naturmangfaldlova 11 er det tiltakshavar som skal dekkje kostnadene ved å hindre eller avgrense skade som tiltaket vil gjera på naturmangfaldet, dersom dette ikkje er urimeleg ut frå tiltaket og skaden sin karakter. I tillegg skal det etter naturmangfaldlova 12 takast utgangspunkt i driftsmetodar, teknikkar og lokalisering av tiltaket som ut frå ei samla vurdering av den tidlegare, noverande og framtidige bruken av mangfaldet og økonomiske tilhøve gjev det samfunnsmessige beste resultatet. Uttale frå villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen, Blefjell og Norefjell-Reinsjøfjell Nemnda er ikkje kontakta på nytt i samband med denne søknaden. Områdeforvaltaren meiner uttala frå greitt dekker problemstillinga også i dag: «Villreinnemnda har ingen merknader til nødvendig vedlikehold av eksisterende bygg og utvidelse av uthus, men er negative til den planlagte utvidelsen av hytta. Det planlagte tilbygget til hytta er arealmessig stort, og vil sannsynligvis medføre en økning i ferdsel og bruk av hytta generelt. Villreinnemnda vil av villreinhensyn derfor fraråde en godkjennelse av omsøkte tilbygg.» Ein må hugse på at i 2016 blei det søkt om utviding. Det er ikkje tilfelle no. Vurdering Hytta ligg i brukssona. Relevant forvaltingsmål for brukssona i denne saka er at Områda skal forvaltas med tanke på områdas art og karakter utan inngrep som vesentleg kan endre landskapets utforming. Om bygningar seier forvaltningsplanen følgjande som er spesielt for brukssona: Områda skal forvaltas med tanke på å ta vare på områda sin art og karakter, utan inngrep som vesentleg kan endre landskapets utforming. Det kan gjevast dispensasjon til oppgradering så lenge det ikkje går ut over føremålet med vernet. Å gje dispensasjon blir ein vurdering i det einskilde døme. Verneføresegna kap. IV pkt. 3 seier at «Når verksemda eller tiltaket kan skje utan at det strir mot føremålet med vernet, kan forvaltningsstyresmakta på nærare vilkår gje løyve til: 3.2 mindre tilbygg eller ombygging av eksisterande bygningar i området.» 7

8 Forvaltningsplanen seier at når tiltaket ikkje strir mot føremålet med vernet, kan forvaltningsmyndigheita på nærare vilkår gje løyve til mindre tilbygg eller ombygging av eksisterande bygningar dersom bruken ikkje vert endra. Maksimal storleik på hytte er BYA 65 m 2, mens maksimal storleik på uthus er BYA 15 m 2, altså kan ikkje samla areal på staden overstige 80 m 2. I denne saka søkjast det om ombygging av hytte innafor eksisterande areal på same mur. I tillegg søkast det om å rive uthuset og sette opp nytt med same storleik på same stad. Summen av hytte (BYA 70 m 2 ) og uthus (BYA 20 m 2 ) blir BYA 90 m 2, men er likt med det som er der i dag. Den eldste delen av hytta (lafta) skal bevarast mest mogleg og vil bli stue og hovudrom i ny hytte. Utover det blir det bygd nytt, men på eksisterande grunnmur. Hytta blir i ein etasje + hems. Takvinkel 27 grader, småruta glas, brunbeisa kledning og,på sikt, torv på taket. Den første tida blir det truleg svart Shingel på taket. Uthuset blir ei såkalla Burstove 3 frå Buenhytter. Uthuset skal huse biodo og elles vanlege uthusfunksjonar. I førre søknad ønskja dei soverom med eldstad i uthuste. Dette har dei no gått vekk frå. Når det kjem til transport av materialar, skriv søkjarane at dei vil fordele det mellom snøskuter og helikopter. I første omgang ønskjer dei å sette opp nytt uthus. Dette vil i sin heilheit bli frakta inn med snøskuter. Kunnskapsgrunnlaget for denne saka er basert på Naturbasen, forvaltningsplan, Norsk rødliste for naturtyper, Botaniske registreringar i Brattefjell-Vindeggen, samt registreringar av stølsanlegg og skjøtselsplan for stølsområde. I tillegg kjem all kunnskap om villreinen i området. Villreinnemnda er difor kontakta. Hytta ligger relativt sentralt i villreinens leveområde, og må karakteriserast som viktig for reinen. Her er normalt verken kalving eller viktig vinterbeite, men området er likevel eit viktig som beite og opphaldsområde. Området er dominert av myr og fjellbjørkskog. Sjølve Lauvhaug og kringliggande område er tydeleg kulturpåverka. Det er sau som beiter her. Når det gjeld kulturminne, vil det ikkje vere noko som påverkas av arbeidet, men det er viktig at søkjarane får sjekka ut om sjølve hytta på Lauvhaug kan ha kulturhistorisk interesse også får kulturminnemyndigheitene. Det vil vere Telemark Fylkeskommune som vurderer det. I utgangspunktet vil ikkje flora, eller fauna bli påverka, og det er ikkje registrert raudlista naturtypar på staden. Det ein likevel skal vere merksam på, er at ei utviding av overnattingskapasitet og/eller tilrettelegging for meir bruk, vil medføre auka belastning i for området og på den måten påverke verneføremåla i form av auke i samla belastning. Dagens hytte og uthus er i dårleg forfatning. Både hytta og uthuset er større enn det forvaltningsplanen gjev opning for, men det er ikkje sagt at ein ved eventuell ombygging må redusere areal. Forvaltningsplanen seier det kan gjevast løyve til mindre tilbygg eller ombygging, og her må ein forstå ombygging som endring av bygningens utsjånad utan endring av storleik. Både hytta og uthuset skal behalde dagens funksjonar og det skal ikkje etablerast fleire sengeplassar. For brukarane vil endringane gje auka komfort, og såleis forventa auke i bruk. Forvaltaren meiner likevel bruksendingen ar av ubetydeleg omfang og soleis ikkje vil påverke verneføremåla negativt. Estetikk er spesielt framheva når det gjeld bygningar i landskapsvernområde. Det heiter seg at dei skal ha ei tradisjonell byggestil. I denne saka meiner forvaltaren teikningane og beskrivingane syner 8

9 hytte og uthus som ligger godt innafor det ein normalt definerar som tradisjonell byggestil i Brattefjel- Vindeggen. Hytta på Lauvhaug ligger flott til litt høgt i terrenget. Store bygningar blir godt synleg og påverke landskapet, og nettopp difor er det estetiske uttrykket viktig. Når det gjeld motorferdsle i samband med bygging, er det slik at det gjeng godkjent skutertrasé til Lauvhaug. Søkjarane må berre sikre løyve frå kommunen og aktuelle grunneigarar, så kan det kjørast utan at man trenger ytterligare dispensasjon. Når det gjelder eventuell bruk av helikopter, ønskjer verneområdeforvaltaren at det søkast særskilt når det eventuelt blir behov. Framlegg til vedtak: Verneområdestyret gjev Bjørg E. H. Schorre og Gunnar Bjerknes-Haugen løyve til byggjearbeid på hytte og uthus på Lauvhaug, gnr. 28 bnr. 2 i Hjartdal slik det er søkt jf. søknaden og etter teikningar dagsett Løyve er gjeve med heimel i kap. IV, pkt. 3.2 i verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. Det vert sett følgjande vilkår: - Løyvet gjeld tre år frå vedtaksdato. - Ein skal følgje retningslinene for tradisjonell byggestil, jf. forvaltningsplanen. - Arbeidet skal dokumenterast ved at minst tre gode fotografi som syner dei nye bygningane frå forskjellige vinklar, sendast verneområdestyret seinast 3 månader etter at arbeidet er ferdig. - Det er ikkje lov å bygge eldstad/pipe i uthuset eller bruke det til overnatting. - Transport av rivningsmaterialar og byggematerialar skal skje så skånsamt som mogleg. - Ein skal taka omsyn til villreinen dersom slike observerast i samband med transport og/eller bygging. Løyvet gjeld berre i høve til verneforskrifta. Handsaming etter anna lovverk vil skje i Hjartdal kommune, eventuelt Telemark Fylkeskommune. Det kan klagast på vedtaket til Miljødirektoratet. Klagefristen er tre veker etter at vedtaket er motteke. Klaga rettast til Miljødirektoratet, men sendast til Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. Vedtaket vert send Bjørg E. H. Schorre og Gunnar Bjerknes-Haugen. Kopi: - Hjartdal kommune - Fylkesmannen i Telemark - Villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen, Blefjell og Norefjell-Reinsjøfjell Kopi av vedtaket vil og bli lasta opp i Miljøvedtaksregisteret. 9

10 Sak 52/17 Saksframlegg: Søknad om oppsetting av gapahuk i Måråstadalen i Hjartdal kommune Reisjå- Bondal utmarkslag. Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er forvaltingsmyndigheit for verneområdet og skal handsame dispensasjonssaker. Kort om saka Reisjå-Bondal utmarkslag søkjer om å få sette opp gapahuk like vest for Åtetjønn i Måråstadalen i Hjartdal. Det dreier seg om eit bygg på 2,5 x 3,5 meter. Det skal vere ståande grov kledning og torv på taket. Føremålet er å ha ein stad for kvile og rekreasjon for ålmenta. Utmarkslaget har frå før ein liknande gapahuk på Våtjønntoppen innafor landskapsvernområdet. Den er open og tilgjengeleg heile året og blir mykje bruka. Vedlegg - Søknad med vedlegg, dagsett (2017/1343-1). - Oversiktskart (2017/1343-2). Andre relevante dokument, ikkje vedlagde - Verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. - Naturmangfaldlova (NML). - Forvaltingsplan for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde Det formelle grunnlaget - verneforskrifta og naturmangfaldlova Verneføremålet i Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er å: - Taka vare på eit vakkert og eigenarta naturlandskap, med urørt høgfjell og fjellskogområde. - Taka vare på det biologiske mangfaldet i området, med villreinstamme og rikt plante- og dyreliv. - Taka vare på verdifulle kulturlandskap og kulturminne. I verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er oppføring av bygningar og anlegg i utgangspunktet forbode, jamfør. kap. IV, pkt.1.1. Reglane er ikkje til hinder for drift og vedlikehald av eksisterande anlegg, jamfør punkt Etter kap. IV, punkt 3.2 kan forvaltingsstyresmakta, Når verksemda eller tiltaket kan skje utan at det strir mot føremålet med vernet, gje løyve til mindre tilbygg eller ombygging av eksisterande bygningar i området. Verneområdestyret må særleg vurdere konsekvensane av ein dispensasjon i høve til verneføremålet og verneverdiane i området, jf. rundskrivet Forvalting av verneforskrifter. Dette går og fram av 7 i naturmangfaldlova (NML), som seier at prinsippa i 8-12 i lova skal leggjast til grunn som retningsliner ved utøving av offentlig myndigheit. I 8 i lova går det fram at offentlege avgjerder som rører ved naturmangfaldet skal byggje på vitskapeleg kunnskap om bestandssituasjonen for ulike arter, utbreiing og økologisk tilstand av naturtypar, og effekten av påverknader. Kravet til kunnskapsgrunnlaget skal stå i eit rimelig forhold til sakas karakter og risikoen for å skade naturmangfaldet. 10

11 Verknadene av eit tiltak skal vurderast ut frå den samla belastinga økosystemet vert utsett for, jamfør 10. Dersom det ikkje ligg føre tilstrekkeleg kunnskap om kva for verknader eit tiltak kan ha på naturmiljøet, skal føre-var prinsippet leggjast til grunn, jamfør 9, slik at ein ikkje gjer vesentleg skade på naturmangfaldet ved at ein tek ei avgjerd på eit for dårleg kunnskapsgrunnlag. I følgje naturmangfaldlova 11 er det tiltakshavar som skal dekkje kostnadene ved å hindre eller avgrense skade tiltaket eventuelt vil gjera på naturmangfaldet, dersom dette ikkje er urimeleg ut frå tiltaket og skaden sin karakter. I tillegg skal det etter naturmangfaldlova 12 takast utgangspunkt i driftsmetodar, teknikkar og lokalisering av tiltaket som ut frå ei samla vurdering av den tidlegare, noverande og framtidige bruken av mangfaldet og økonomiske tilhøve gjev det beste resultatet for samfunnet. Vurdering Måråstådalen ligg i kulturlandskapssona (jf. kartvedlegget til forvaltningsplanen). Relevante forvaltingsmål for denne sona er at «Framtidig bruk av kulturlandskap og anlegg ( ) skal avpassast føremålet med vernet» og «Ein ynskjer å taka vare på særleg verdifullt stulsmiljø med tilhøyrande eigenarta kulturlandskap med kulturhistorisk verdi.» Det betyr at ein skal være spesielt merksam på element som kan kome til å endre stulsmiljø eller kulturlandskap. Ein må vera trygg på at dei verneverdiane som er synleggjort i verneføremålet ikkje vert skadelidande om det vert gjeve løyve til tiltaket, jamfør 8 (kunnskapsgrunnlaget) og 9 (føre-var prinsippet). Man har kjennskap og grei dokumentasjon av verneverdiane i området. Både når det gjelder natur- og kulturverdiar. Kunnskapen er samla i forvaltningsplanen, og er henta i samband med arbeidet med denne. Bland dei viktigaste dokumenta er J. E. Eriksens arbeid om Botaniske registreringar i Brattefjell-Vindeggen, samt H. Norby sitt arbeid om «Registrering av stølsanlegg». Måråstådalen er eit av dei områda som er spesielt omtala i dette dokumentet. Kunnskap om naturverdiar, er også henta frå Naturbasen, og forvaltaren har synfare staden. Når det gjelder naturverdiar, seier Naturbasen at det er leveområde for villrein på staden, men at reinen ikkje bruker område ved Åtetjønn spesielt i samband men korkje vinterbeite eller kalving. Reinen bruker nok området mest om våren og det var også ferske spor og sleper etter rein då forvaltaren var på synfaring. Likevel er det viktig å merke seg at reinen brukar dei høgareliggande fjellområde både nord, sør og vest for staden til vinterbeite, og med tanke på at ei gapahuk vil være eit element som kan føre til meir ferdsle, må ein tenke over moglege negative effektar. Det som seier i mot er nettopp det å leggje til rette for at folk skal opphalde seg meir i området. Det som kanskje seier for, er at det allereie er tilrettelagt med oppkjørt skiløype, skilta barmarksti, og at det allereie er ein del trafikk i Måråstådalen i samband med dei støylane (no bruka mest som fritidsbustad) som ligg her. Vidare er det slik at reinen i hovudsak opphelder seg i fjella omkring, og at både skiløype og gapahuk i dalen under, kan vere med på å kanalisere ferdsle vekk frå villreinen. Måråstådalen er i botanisk samanheng definert som eit område med middels høg botanisk verdi. Det er registrera om lag 170 planteartar, aller mest heilt vanlege artar. Område er prega av sauebeite. Naturbasen fortel om funn av nokre planter som er av nasjonal 11

12 forvaltningsinteresse i området. Det dreier seg om sotstarr, fjell-lusegras, myrtevier og rynkevier. Dei næraste lokalitetane for disse registraringane ligger om lag 300 meter frå staden der ein ønskjer å byggje gapahuk, og blir ikkje påverka av korkje barmarkssti eller skiløypa. Det søkjast om å få sette opp ein gapahuk med ståande grov kledning og torvtak. Bygget har tre vegger og tak og er på 2,5 x 3,5 meter. Største høgde (i framkant) blir 2,45 meter. Gapahuken vil ha ein ringmur med naturstein. Utgangspunktet for landskapsvernområdet, er ei restriktiv haldning når det gjeld nybygg. Dette gjeld alt frå enkle installasjonar til større bygningar. Dersom det skal gjevast løyve, skal fordelane vere større enn ulempene, og ein skal vere sikker på at tiltaket ikkje verker negativt på verneføremåla. Ein skal òg vurdere moglege presedensverknader. I denne saka dreier det seg om ein mindre installasjon som plasserast på ein stad der sumar- og vinterløype samlast. Det betyr at gapahuken vil vere godt tilgjengeleg både sumar og vinter. Utmarkslaget er aktive med tilrettelegging for fiske, turstiger og skiløyper. Dei har frå før ein liknande gapahuk ved Våtjønntoppen, og den er mykje bruka. Grunneigarane på staden er positive. Skal forvaltningsmyndigheita gje dispensasjon, skal tiltaket ha større fordelar enn ulempe for samfunnet. Verneområdeforvaltaren meiner òg presedensverknaden vil vere stor, noko som må takast alvorleg. Måråstådalen er blant de viktigaste kulturlandskapsområda i Brattefjell-Vindeggen, og det er viktig at nye bygg og installasjonar blir lokalisera, og får ein utsjånad, som ikkje er negativt på kulturlandskapet og kulturminne. Ein gapahuk er kanskje ikkje så vanleg sett med kulturhistoriske augne, men det er trulig fleire døme på at det tidligare var satt opp enkle bygg som skulle fungere som ly for menneske, buskap og utstyr. Det fine med ein gapahuk, er at dei er opne og slik sett tilgjengelege for ålmenta. I Brattefjell-Vindeggen er det tidligare satt opp gapahuk på Våtjønntoppen i Hjartdal og Smørbrekk i Seljord. Begge til bruk for ålmenta, og med god avstand frå kvarandre. Ein gapahuk i Måråstådalen vil geografisk ikkje konkurrere med dei andre, snarare tvert i mot gje betre geografisk dekning og vere et supplement. Ved tilrettelegging for ålmenta, vil det alltid vere ein utfordring kva gjeld ferdsle. Både med tanke på totaltal og eventuell konsentrasjon av trafikk med tilhøyrande auke i slitasje. Staden der utmarkslaget ønskjer å bygge gapahuken, er der både sumar- og vinterløype gjeng saman. Dette er ein stad og eit område som allereie blir bruka ein del. Kanskje vil ein gapahuk føre til noko meir ferdsle, men samtidig vere fordelaktig i kraft av å kanalisere ferdsle. Ein stad som dette vil òg vere flott å bruke til å gje informasjon om landskapsvernområdet og korleis folk positivt kan bidra til å taka vare på området. Forvaltaren kan ikkje sjå at gapahuken i vil vere noko trugsmål, korkje med tanke på planter, dyr eller landskapsbilete. Staden der ein ønskjer å sette opp gapahuken ligg langs ein vedteken trasé for motorferdsle. Det betyr at dersom det blir gjeve løyve til tiltaket, og bygget skal transporterast inn med snøskuter og slede, så er det ikkje naudsynt å søke verneområdestyret om dispensasjon. Tiltakshavar må berre sikre seg løyve med heimel i motorferdslelova. 12

13 Framlegg til vedtak: Verneområdestyret gjev Reisjå-Bondal utmarkslag løyve til å setja opp gapahuk vest for Åtetjønn i Måråstådalen som beskriven i søknad dagsett Løyvet er gjeve med heimel i kap. IV, pkt. 3.2 i verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. Søkjaren sjølv er ansvarleg for å innhente eventuelle andre løyver i samband med tiltaket. Verneområdestyret har berre handsama saken etter verneforskrifta. Det kan klagast på avgjerda til Miljødirektoratet. Klagefristen er tre veker etter at vedtaket er motteke. Klaga rettast til Miljødirektoratet, men sendast til Verneområdestyret for Brattefjell- Vindeggen landskapsvernområde. Vedtaket vert send Reisjå-Bondal utmarkslag v/ John Bondal. Kopi: - Hjartdal kommune - Fylkesmannen i Telemark - Villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen, Blefjell og Norefjell-Reinsjøfjell Kopi av vedtak blir òg lasta opp i Miljøvedtaksregisteret. 13