INNKALLING OG SAKSKART TELEFONMØTE OKTOBER

Transkript

1 Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde SAKSHANDSAMAR: PETER C. A. KÖLLER SAKSNR.: 2014/501 DATO: INNKALLING OG SAKSKART TELEFONMØTE OKTOBER Det vert med dette kalla inn til telefonmøte i verneområdestyret. Tid: Etter avtale Stad: Telefonmøte Gje beskjed snarast på om du ikkje kan delta. Då vil vararepresentant bli kalla inn. Sakliste: Sak 2014/32 Saksframlegg: Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde - Søknad Sak 2014/33 Saksframlegg: Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde Søknad Postadresse: Postboks Skien Besøksadresse: Skinnarbu 3661 Rjukan Telefon: Direktenummer: E-post: fmtepost@fylkesmannen.no Web: Org.nr:

2 Side 2 Møtedato Saknummer 2014/32 BRATTEFJELL-VINDEGGEN LANDSKAPSVERNOMRÅDE SØKNAD OM OPPSETTING AV UTHUS/UTEDO PÅ SMØRBREKK GNR. 82 BNR. 2 I SELJORD KOMMUNE MORTEN OLAV DYRUD Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er forvaltningsmyndigheit for verneområdet og skal handsame dispensasjonssaker. Kort om saka Morten Olav Dyrud søkjer om løyve til å sette opp uthus/utedo i stav ved hytta på Smørbrekk i Seljord. Bygget vil vere på 3x4 meter. Det er fleir bygg på stølen, og uthuset vil stå mellom fjøset og nedre hytte. Det skal settast inn ein såkalla «Superdass» frå produsenten Sunwind. Vedlegg - Søknad dagsett (dok. 2014/3715-1) - Uttale frå villreinnemnda (dok. 2014/3715-4) Andre relevante dokument, ikkje vedlagde - Verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde - Naturmangfoldloven(NML) - Forvaltningsplan for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde Det formelle grunnlaget Verneføremålet i Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er å: - Taka vare på eit vakkert og eigenarta naturlandskap, med urørt høgfjell og fjellskogområde. - Taka vare på det biologiske mangfaldet i området, med villreinstamme og rikt plante- og dyreliv. - Taka vare på verdifulle kulturlandskap og kulturminne. I verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er oppføring av bygningar og anlegg i utgangspunktet forbode, jf. Kap. IV, pkt.1.1. Reglane er ikkje til hinder for drift og vedlikehald av eksisterande anlegg, jf. pkt Etter kap. IV, pkt 3.2 kan forvaltingsstyresmakta, Når verksemda eller tiltaket kan skje utan at det strir mot føremålet med vernet, gje løyve til mindre tilbygg eller ombygging av eksisterande bygningar i området. Verneområdestyret må særleg vurdere konsekvensane av ein dispensasjon i høve til verneføremålet og verneverdiane, jf. rundskrivet Forvalting av verneforskrifter frå Miljødirektoratet. Dette går og fram av 7 i naturmangfaldlova, som seier at prinsippa i 8-12 i lova skal leggjast til grunn som retningsliner ved utøving av offentlig myndigheit. I 8 i lova (om kunnskapsgrunnlaget) går det fram at offentlege avgjerder som rører ved naturmangfaldet skal byggje på vitskapeleg kunnskap om bestandssituasjonen for ulike arter, utbreiing og økologisk tilstand av naturtypar, og effekten av påverknader. Kravet til kunnskapsgrunnlaget skal stå i eit rimelig forhold til sakas karakter og risikoen for å skade naturmangfaldet. Verknadene av eit tiltak skal vurderast ut frå den samla belastinga økosystemet vert utsett for, jf. 10 (om økosystemtilnærming og samla belasting). Dersom det ikkje ligg føre tilstrekkeleg kunnskap om kva for verknader eit tiltak kan ha på naturmiljøet, skal føre-var prinsippet leggjast til grunn, jf. 9, slik at ein ikkje gjer vesentleg skade på naturmangfaldet ved at ein tek ei avgjerd på eit for dårleg kunnskapsgrunnlag. I følgje naturmangfaldlova 11 er det tiltakshavar som skal dekkje kostnadene ved å hindre eller avgrense skade som det aktuelle tiltaket vil gjera på naturmangfaldet, dersom dette ikkje er urimeleg ut frå tiltaket og skaden sin karakter. I tillegg skal det etter naturmangfaldlova 12 takast utgangspunkt i driftsmetodar, teknikkar og lokalisering av tiltaket som ut frå ei samla vurdering av den tidlegare, noverande og framtidige bruken av mangfaldet og økonomiske tilhøve gjev det beste resultatet for samfunnet.

3 Side 3 Vurdering Smørbrekk ligger i kulturlandskapssona. Relevant forvaltingsmål for kulturlandskapssona er at Ein ynskjer å taka vare på særleg verdfullt stulsmiljø med tilhøyrande eigenarta kulturlandskap med kulturhistorisk verneverdi.» I høve til pkt. 3.2 i verneforskrifta kjem tiltaket inn under omgrepet mindre tilbygg. Det er såleis mogleg å nytte heimelen i 3.2. Ein må vera trygg på at dei verneverdiane som er synleggjort i verneføremålet ikkje vert skadelidande om det vert gjeve løyve til tiltaket, jf. 8 (kunnskapsgrunnlaget) og 9 (føre-var-prinsippet). Man har kjennskap og grei dokumentasjon av verneverdiane i området. Både når det gjelder natur- og kulturverdiar. Kunnskapen er samla i forvaltningsplanen, og er henta i samband med arbeidet med denne. Bland dei viktigaste dokumenta er J. E. Eriksens arbeid om Botaniske registreringar i Brattefjell-Vindeggen, samt H. Norby sitt arbeid om Registrering av stølsanlegg. Kunnskap om naturverdiar, er også henta frå Naturbasen. I tillegg kjem samtaler med grunneigaren og SNO, samt eiga synfaring. Smørbrekk ligger i et område som i botanisk samanheng definerast som område med middels høg botanisk verdi. Det er registrera om lag 170 planteartar av trivielt og vanleg artsutval. Område er noko prega av sauebeite. Stølen Smørbrekk har mange kvalitetar i kulturminnesamanheng. Stølen er ein av etter kvart få støler som framleis er relativt opne. Det er fleire bygningar og det er eit tal steingjerder som ikkje er så vanleg å finne på støler i Brattefjell-Vindeggen. Vidare er det på stølen, som den einaste i området, eit intakt kokehus. I H. Nordby sitt arbeid med registreringar av stølsområder i Brattefjell-Vindeggen omtalas Smørbrekk som eit av dei mest intakte stølsanlegg i landskapsvernområde. Naturbasen opplyser ikkje om anna enn at det er leveområde for villrein der Smørbrekk ligger, men staden er verken spesielt bruka til vinterbeiteområde eller kalvingsområde. Villreinen brukar nok området mest i sumarhalvåret. Då gjeng reinen ned for å beite på spirer om våren og sopp seinsumar og haust. Smørbrekk blir ein del bruka. Det er beitedyr i området og eigarane brukar stølen i samband med jakt, fiske og rekreasjon. Det blei satt opp ei ny hytte på Smørbrekk for eit par år sida. Denne er bygd i tradisjonell byggestil og har ei svært tilpassa utsjånad. Uthuset/utedoen er tiltenkt ein liknande utsjånad og vil bli plassera på ein slik måte at den glir godt inn i stølsmiljøet. Forvaltaren kan ikkje sjå at slikt nybygg vil påverke kulturlandskapet - som verneverdi - på ein negativ måte. Sia staden blir ein del bruka, meiner forvaltaren også at det vil vere ei miljøgevinst å få ei moderne utedo på staden. Det vil ikkje bli gitt anledning til å bygge eldstad/pipe, og uthuset kan ikkje brukast til overnatting. Gjennom desse vilkåra kan ein si at bygging av uthuset /utedoen ikkje vil føre til auka samla belastning utover det som skjer i byggeperioden. Framlegg til vedtak: Verneområdestyret gjev Morten Olav Dyrud løyve til å sette opp uthus/utedo på Smørbrekk i tråd med omtale og teikningar i søknaden dagsett Løyvet er gjeve med heimel i kap. IV, pkt. 3.2 i verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. Det vert sett følgjande vilkår: - Løyvet gjeld tre år frå vedtaksdato. Om arbeidet ikkje er starta opp då, fell løyvet bort. - Arbeidet skal dokumenterast ved at minst tre gode fotografi, som syner den nye bygningen frå ulike vinklar, sendast verneområdestyret seinast to månader etter at bygget står ferdig. - Det skal takast omsyn til fargeval i samsvar med forvaltningsplanen pkt Det er ikkje anledning til å bygge eldstad/pipe. - Bygget skal ikkje brukast til overnatting. Løyvet gjeld berre i høve til verneforskrifta. Handsaming etter anna lovverk skal skje av aktuell forvaltningsmyndigheit, og søkjaren er sjølv ansvarleg for å hente inn eventuelt andre naudsynte løyve.

4 Side 4 Vedtak.. Det kan klages på avgjerda. Klagefristen er tre veker etter at vedtaket er motteke. Klaga rettast til Klimaog miljødepartementet, men sendast til Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. Vedtaket vert send Morten Olav Dyrud Kopi: - Seljord kommune - Fylkesmannen i Telemark - Miljødirektoratet - Statens naturoppsyn Skinnarbu - Villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen, Blefjell og Norefjell-Reinsjøfjell

5 Side 5 Møtedato Saknummer 2014/33 BRATTEFJELL-VINDEGGEN LANDSKAPSVERNOMRÅDE - SØKNAD OM LØYVE TIL Å KJØRE LITEN BELTEGRAVAR INN TIL HYTTE PÅ GNR. 28 BNR. 11 «RISBUA 17» I HJARTDAL KOMMUNE ANDERS BECKER-GRØNDAHL Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er forvaltingsmyndigheit for verneområdet og skal handsame dispensasjonssaker. Kort om saka Hytteeigar Anders Backer-Grøndahl søkjer om løyve til motorferdsle frå Primhaug til Berutjønn i Hjartdal kommune. Det dreier seg om transport av ein liten beltegravar som skal grave under ei hytte det samlast mykje vatn under. Søkjaren ønskjer å få jobben gjort i haust. Han foreslår to aktuelle trasear der den eine har blitt bruka før. Den lengste er på ca m, den kortaste er på ca m. Vedlegg - Søknad, dagsett (2014/3762-1). - Uttale frå villreinnemnda(2014/3762-4). - Bilete. Andre relevante dokument, ikkje vedlagde - Verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. - Naturmangfaldlova (NML). - Forvaltingsplan for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde Lov om motorferdsle i utmark og på islagde vatn. - Forskrift om forbod mot motorferdsel i spesielt sårbare områder i Brattefjell/Vindeggenområdet, Seljord, Hjartdal, Tinn og Vinje kommunar, Telemark. Det formelle grunnlaget Verneføremålet i Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er å: - Taka vare på eit vakkert og eigenarta naturlandskap, med urørt høgfjell og fjellskogområde. - Taka vare på det biologiske mangfaldet i området, med villreinstamme og rikt plante- og dyreliv. - Taka vare på verdifulle kulturlandskap og kulturminne. I verneføresegna for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er utgangspunktet at Området skal vere verna mot alle inngrep eller tiltak som vesentleg kan endre eller verke inn på landskapet sin art eller karakter., jf. pkt 1. Pkt 1.4 seier at Motorferdsel skal gå føre seg etter faste ruter som peikast ut av forvaltningsstyresmakta. All motorferdsle skal gå føre seg slik at det ikkje oppstår varig skjemmande markskader, hjulspor ol. Verneområdestyret må særleg vurdere konsekvensane av ein dispensasjon i høve til verneføremålet og verneverdiane i området. Dette går og fram av 7 i naturmangfaldlova, som seier at prinsippa i 8-12 i lova skal leggjast til grunn som retningsliner ved utøving av offentlig myndigheit. I NML 8(om kunnskapsgrunnlaget) går det fram at offentlege avgjerder som rører ved naturmangfaldet skal byggje på vitskapeleg kunnskap om bestandssituasjonen for ulike arter, utbreiing og økologisk tilstand av naturtypar, og effekten av påverknader. Kravet til kunnskapsgrunnlaget skal stå i eit rimelig forhold til sakas karakter og risikoen for å skade naturmangfaldet. Verknadene av eit tiltak skal vurderast ut frå den samla belastinga økosystemet vert utsett for, jf. 10 (om økosystemtilnærming og samla belasting). Dersom det ikkje ligg føre tilstrekkeleg kunnskap om kva for verknader eit tiltak kan ha på naturmiljøet, skal føre-varprinsippet leggjast til grunn, jf. 9, slik at ein ikkje gjer vesentleg skade på naturmangfaldet ved at ein tek ei avgjerd på eit for dårleg kunnskapsgrunnlag.

6 Etter NML 11 er det tiltakshavar som skal dekkje kostnadene ved å hindre eller avgrense skade som tiltaket vil gjera på naturmangfaldet, dersom dette ikkje er urimeleg ut frå tiltaket og skaden sin karakter. I tillegg skal det etter naturmangfaldlova 12 takast utgangspunkt i driftsmetodar, teknikkar og lokalisering av tiltaket som ut frå ei samla vurdering av den tidlegare, noverande og framtidige bruken av mangfaldet og økonomiske tilhøve gjev det beste resultatet for samfunnet. Uttale frå villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen, Blefjell og Norefjell-Reinsjøfjell Nemnda har gjeve følgjande uttale i saka: «Villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen, Blefjell og Norefjell- Reinsjøfjell har ut ifra villreinhensyn ingen kommentarer til søknaden. Villreinnemnda ber om å få informasjon om den videre behandlingen av søknaden.» Vurdering Det søkast om å transportere ein gravemaskin med gummibelte frå Primhaug til Berutjønn i Hjartdal kommune. Transporten skal skje ved at maskinen køyrast inn på frossen barmark. Det er stig som brukast av folk og bufe, men ingen slepe. Det er søkt om to alternative trasear. Den eine er på om lag 1600 meter og går i hovudsak over myr. Den andre er sirka 1100 meter lang og går over litt myr, men i hovudsak svakt kupera rabbelandskap. Sistnemnte trase er noko meir vegetert enn den lengste. Start- og endepunkt ligger i brukssona, mens traseen mest går i vernesona. Med omsyn til motorferdsle konkret, seier forvaltningsmåla for vernesona at ein skal vere særleg restriktiv i høve til å dispensere for motorferdsle, og at sona skal oppretthaldast som eit urørt naturområde. All motorferdsle skal gå føre seg i tråd med lov og føresegner for motorferdsle i utmark og på islagde vatn, med dei avgrensingar som ligg i verneforskrifta. I områder som er verna i medhald av naturvernlova/naturmangfaldlova, er det strengare reglar for motorisert ferdsle enn det som følgjer av motorferdslelova/nasjonal forskrift. I verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde står det i kapittel 4 punkt 1.4 at motorferdsle skal gå føre seg etter faste ruter som peikast ut av forvaltningsstyresmakta, og at all motorferdsle skal gå føre seg slik at det ikkje oppstår varige skjemmande markskadar, hjulspor og liknande. Grunngjevinga for denne søknaden er at søkjaren har store problem med at vatn samlar seg under hytta han eig. Det er difor naudsynt å grave opp under hytta slik at ein får leda vatnet vekk. Dette arbeidet meiner søkjaren ikkje lar seg gjere med handmakt og det søkjast difor om å få ta inn ein mindre gravmaskin for å få jobben gjort. Planen er å gjøre dette når første frosten har satt seg no i haust. Man må vere trygg på at dei verneverdiane som er synleggjort i verneføremålet ikkje vert skadelidande om det vert gjeve løyve til køyringa, jf. NML 8 (kunnskapsgrunnlaget) og 9 (føre-var-prinsippet). Man har kjennskap og grei dokumentasjon av verneverdiane i området. Både når det gjelder natur- og kulturverdiar. Kunnskapen er samla i forvaltningsplanen, og er henta i samband med arbeidet med denne. I tillegg finst det brukbar dokumentasjon gjennom botaniske registreringar i området. Det er å vente at plantar vil bli påverka av ein slik transport. Nokre vil bli køyrde flate og røter kan bli øydelagt. Det kan også vise seg naudsynt å skjera ned nokre fjellbjørk, men botaniske registreringar i området syner ein triviell flora, og det er ikkje registrert raudlista arter. Det er heller ikkje kjende kulturverdiar etter traseane. Det kan vere villrein i området, og det er viktig at det blir tatt omsyn til dyra. Forvaltaren kan ikkje sjå at tiltaket er av slik storleik at det er naudsynt med førevar-prinsippet, jf. NML 9. Det er mogleg å anta kva venta effekt vil bli, og ein ikkje sjå usikkerheit i moglege andre negative effektar på verneføremåla. Med omsyn til NML 10 om samla belastning vil den auke, men likevel berre i kraft av sjølve transporten. Det dreier seg om eit mindre område og eit kort tidsrom, der villreinen berre unntaksvis er i nærleiken. NML 11 om avbøtande tiltak og bæring av kostnadar får liten verknad i samband med denne saka. Det følgjer av NML 12 at det skal tas utgangspunkt i miljømessige forsvarlege teknikkar og driftsmetodar for å unngå eller avgrense skade på miljø. Det er i denne saka et alternativ å gjennomføre gravearbeidet med handmakt. Dersom ein visste at transporten ville virke negativt på verneverdiane eller ein var usikker med omsyn til om verneverdiane blei negativt påverka, vil det vere riktig å avslå søknaden. Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde Side 6

7 Søkjarens føreslåtte trasé er vesentleg lengre enn den alternative, 1600 mot 1100 meter. Den går også over fleire myrar der nokre er svært blaute. Den korte traseen gjeng i hovudsak over tørre rabber, men det er noko meir vegetasjon. Den korte traseen er litt meir kupert, men etter forvaltarens vurdering, bør der vere greitt å belte maskinen rett opp og rett ned bakkane. Skråkjøring kan unngåast. Det må truleg fellast et mindre tal fjellbjørk. Det er i så fall snakk om trær på 2-3 meters høgde med om lag 10 cm stamme. Disse kan brukast til ved. Forvaltaren meiner det er betre å ofre nokre få trær og buskar enn å lage spor det vil ta lang tid å utbetre. Utover at fjellnaturen i seg sjølv er sårbar, er det ikkje registrert trua eller sårbare arter etter nokre av traseane. Når det vidare er tanken at transporten skal skje etter at det har kome frost, forventar ein at beltespor blir minimalisera og det same kva gjeld kjøreskadar på vegetasjonen. Framlegg til vedtak: Verneområdestyret gjev Anders Backer-Grøndahl løyve til å transportere ei lita gravemaskin på gummibelte frå Primhaug til Berutjønn som søkt. Løyvet er gjeve med heimel i NML 48. Det vert sett følgjande vilkår: - Løyvet gjelder fram til Det skal køyrast etter alternativ trasé(den kortaste) teikna på kart vedlagd søknaden. - Løyvet gjeld for ein tur inn og ut i Dato for inn- og utkøyring skal formidlas områdeforvaltar/sno. - Observerast villrein i området, skal køyring stanses. Vedtaket er berre fatta etter verneføresegna for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde og tilhøyrande forvaltningsplan. Søkjar er sjølv ansvarleg for å hente inn eventuelt andre nødvendige løyve, slik som til dømes grunneigarløyve og løyve etter motorferdselloven. Vedtak.. Det kan klages på avgjerda. Klagefristen er tre veker etter at vedtaket er motteke. Klaga rettast til Klima- og miljødepartementet, men sendast til Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. Vedtaket vert send Anders Backer-Grøndahl. Kopi: - Hjartdal kommune - Miljødirektoratet - Fylkesmannen i Telemark - Statens naturoppsyn Skinnarbu - Villreinnemnda Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde Side 7