Sakshandsamar, innvalstelefon Håvard Rød, 5557 2143 Vår dato 22.03.2012 Dykkar dato 17.02.2012 Vår referanse 2012/2651 331.1 Dykkar referanse 12/179-12/2825/WGL Austevoll kommune Kommunehuset 5392 Storebø AUSTEVOLL KOMMUNE - BUDSJETT OG ØKONOMIPLAN Fylkesmannen har motteke særutskrift av kommunestyresak om budsjett for 2012 og økonomiplan, vedteke i kommunestyremøte 12. desember 2011. Kommunen er under statleg kontroll og godkjenning etter kommunelova 60. Fylkesmannen vil ikkje oppheva budsjettvedtaket. Etter 15 i forskrifter om årsbudsjettet skal årsbudsjettet, slik det er vedteke av kommunestyret, liggja føre som eige dokument innan 15. januar. Økonomiske oversyn må vera utarbeidd innan 1. mars i budsjettåret. Etter kommunelova 45 tredje punkt skal innstillinga til årsbudsjett ha vore lagt ut til offentleg gjennomsyn i minst 14 dagar før handsaming i kommunestyret. Skatteøyret for personlege skattytarar blei redusert frå 2010 til 2011. Reduksjonen i skatteøyret blei gjort for å redusera skatteinntektene sin del av samla inntekter. Samla for kommunane svarer dette til ein like stor auke i statleg rammeoverføring. For 2012 er skatteøyret for kommunane 11,6 %. Frie inntekter Kommunen har budsjettert med kr. 126,6 mill. i skatt på eige og inntekt for 2012 etter fråtrekk for inntektsutjamning. Brutto skatt før fråtrekk for inntektsutjamning er om lag kr. 158 mill. I 2011 var det ein samla skattereduksjon for kommunane i landet på 3,2 %. Det er no rekna med ein skatteauke for kommunane frå 2011 til 2012 med 2,9 %. Kommunen sitt skattenivå i 2011 var 159,4 % av landsgjennomsnittet. I rammeoverføring til kommunane er det symmetrisk inntektsutjamning. Kommunar med skattenivå over landsgjennomsnittet får eit trekk i 2012 tilsvarande 60 % av differansen mellom eige skattenivå og landsgjennomsnittet. Statens hus Kaigaten 9, 5020 Bergen Telefon: 55 57 20 00 Telefaks: 55 57 20 09 Kommunal- og samfunnsplanavdelinga Postboks 7310, 5020 Bergen Telefaks: Org.nr: 974760665 E-post: postmottak@fmho.no Internett: www.fylkesmannen.no/hordaland
Kommunar med skattenivå under landsgjennomsnittet får kompensasjon i 2012 tilsvarande 60 % av differansen mellom landsgjennomsnittet og eige skattenivå. Kommunar med skattenivå under 90 % av landsgjennomsnittet får også tilleggskompensasjon tilsvarande 35 % av differansen mellom 90 % av landsgjennomsnittet og eige skattenivå. Kommunen sine frie inntekter består av ordinær skatt og statleg rammeoverføring, fråtrekt inntektsutjamning. Sum frie inntekter er budsjettert til kr. 256,6 mill. Inntektsprognosen for 2012 er no oppdatert med endelege innbyggjartal pr. 01.01.2012 og innkomen skatt i 2011. Grunnlaget for inntektsutjamninga vil vere innbyggjartal pr. 01. 01. 2012. For innbyggjartilskot og aldersfordelinga i utgiftsutjamninga er grunnlaget innbyggjartal pr. 01.07.2011. Kommunen sine skatteinntekter har variert mykje frå år til år. Det har bl.a. samanheng med høg formueskatt frå innbyggjarane. Dette skattegrunnlaget kan variera mykje frå år til år. Grunnlaget for formueskatten er i stor grad blitt redusert i 2011 som følgje av kursutviklinga i aksjemarknaden. Vi må rekna med at kommunen vil få ein skattesvikt i 2013 som følgje av redusert formue for innbyggjarane i 2011 ( likningstal pr. 31.12.2011 ). Dette vil føra til ein skattesvikt for kommunen i 2013 når den endelege fordelinga mellom skattekreditorane for 2012 blir gjort. Fordelinga mellom skattekreditorane i år ( i det same året som skatten blir betalt ) er berre førebels, og denne tek ikkje omsyn til redusert formueskatt. Fordelinga mellom skattekreditorane er ulik mellom inntektsskatt og formueskatt, slik at primærkommune må ta større del av skattereduksjonen for formueskatt. Dette betyr at skatteinngangen til kommunen i år er kunstig høg, og det vil først bli korrigert i 2013. Fastsetjinga av den endelege fordelinga mellom skattekreditorane kjem først hausten 2013 når det endelege skattegrunnlaget for 2012 er kjent. Vi viser også til at kommunen fekk ein betydeleg skattesvikt i 2010 etter finanskrisa med stort kursfall i aksjemarknaden i 2008. Fylkesmannen legg difor til grunn at større frie inntekter (skatt fråtrekt inntektsutjamning ) enn det som ligg i det opphavleg vedteke budsjettet blir sett av på fond for å kunne møta ein pårekna inntektssvikt i 2013. Dette er nødvendig for at kommunen skal unngå at økonomien kjem i ubalanse igjen i 2013 med nye underskot. Det må også bli sett i samanheng med store investeringar som vil bli økonomisk krevjande for kommunen i økonomiplanperioden. Eigedomsskatt Det er budsjettert med om lag kr. 10,9 mill. i eigedomsskatt for 2012. Kommunen har frå og med 2008 utvida eigedomsskatten frå verk og bruk til faste eigedomar i heile kommunen. Frå og med 2009 er eigedomsskatten utvida til også å omfatta fiskeoppdrettsanlegg. Eigedomsskatten er for 2012 vedteke med 7 promille på verk og bruk. For næringseigedomar og fiskeoppdrettsanlegg er eigedomsskatten vedteke med 6,5 promille. Eigedomsskatten er vedteke med 2,5 promille på andre eigedomar i kommunen. 2
Løns- og prisauke Prisindikatoren for kommunesektoren for 2012 er i statsbudsjettet 3,25 %. Denne består av pårekna lønsvekst med 4,0 % ( vekt 0,635 ) og varekjøp med 2,0 % ( vekt 0,365 ). Avdrag I økonomireglane er det gitt minimumskrav for storleiken på årlege avdrag. Etter kommunelova 50 sjuande ledd kan gjenståande løpetid for kommunen si samla gjeldsbyrde ikkje overstiga den vegde levetida for kommunen sine anleggsmidlar ved det siste årsskiftet. Kommunelova set eit minstekrav til totale låneavdrag for kommunen. Ein hovudregel vil vere at årlege låneavdrag som eit minimum må utgjere om lag 3 ½ - 4 % av lånegjelda ( når formidlingslån og avdrag på slike lån ikkje er rekna med ). Det er budsjettert med kr. 8.775.000,- i ordinære avdrag (utanom avdrag på formidlingslån ). Kommunen oppfyller med dette kravet til minstenivå for ordinære avdrag. Driftsresultat Kommunelova 46 punkt seks legg til grunn at det blir budsjettert med eit driftsresultat som minst er tilstrekkeleg til å dekka renter, ordinære avdrag og nødvendige avsetjingar ( inkl. inndekning av underskot ). Paragraf 3 i forskriftene om årsrekneskapen presiserer nærare det driftsrekneskapen og investeringsrekneskapen skal omfatta. Som hovudregel må til dømes ei inntekt og innbetaling som ikkje er ordinær bli ført i investeringsrekneskapen. Frå og med 2010 har det vore endring i korleis kommunane kan disponera momsrefusjon frå investeringar. Det er ein overgangsperiode frå 2010 og fram til 2014. For budsjettåret 2012 skal minimum 60 % av meirverdiavgiftskompensasjonen frå investeringar bli overført til investeringsrekneskapen. Budsjettforskrifta 5 og rekneskapsforskrifta 3 er endra i samsvar med dette. Denne overføringa til investeringsrekneskapen må bli gjennomført sjølv om ein kommune eventuelt har meirforbruk i årsrekneskapen for det same året eller frå tidlegare år. Det er lagt opp til å overføra kr. 2 ¼ mill. av investeringsdelen av momskompensasjonen til investeringsfond, som blir nytta til investeringar. Dette skal oppfylle kravet om å nytta 60 % av investeringsdelen av momskompensasjonen til investeringar i 2012. Korrigert netto driftsoverskot i budsjettet er rekna til kr. 1.051.000,-. Kommunen har eit svakt netto driftsresultat i budsjettet, og det er nødvendig å gjennomføra innsparingstiltak med sikte på å styrka resultatet i økonomiplanperioden. Det er tilrådd generelt at kommunane bør ha eit netto driftsoverskot i rekneskapen på minimum 3 % av driftsinntektene. Dette er viktig for å kunne setje av midlar til å møta ei mellombels ubalanse på drifta og til finansiering av investeringar no eller seinare. Kommunen hadde eit rekneskapsoverskot i 2010 med kr. 6,2 mill. Dette overskotet er i 2011 - rekneskapen nytta til underskotsinndekning i tillegg til den ordinære budsjetterte inndekninga på kr. 5,0 mill. Samla underskotsinndekning i 2011 er difor kr. 11,2 mill. 3
Akkumulert rekneskapsunderskot er difor redusert frå kr. 20,7 mill. ved utgangen av 2010 til kr. 9,5 mill. ved utgangen av 2011. I førebels årsrekneskap for 2011 er det eit rekneskapsoverskot med om lag kr. 11,4 mill. Dette er resultatet etter fråtrekk for netto avsetjing, underskotsinndekning og overføring til investeringsrekneskapen. Det gode resultatet har først og fremst samanheng med svært høg skattevekst i 2011. Kommunestyret må gjere vedtak om disponering av rekneskapsoverskotet for 2011 som del av handsaminga av årsrekneskapen. Fylkesmannen legg til grunn at kommunestyret gjer vedtak om å nytta rekneskapsoverskotet for 2011, om lag kr. 11,4 mill., til : 1. Inndekning av akkumulert rekneskapsunderskot, kr. 9,5 mill. 2. Avsetjing av skilnaden ( overskot - inndekning ) til disposisjonsfond. Dersom kommunestyret gjer vedtak i samsvar med dette, vil fylkesmannen ta kommunen ut av ROBEK - registeret i løpet av andre halvår 2012. I vedteke budsjett var det innarbeidd ordinær underskotsinndekning med kr. 2,0 mill. Når kommunen nyttar rekneskapsoverskotet frå 2011 til inndekning av gjenståande underskot, fell grunnlaget for den ordinære underskotsinndekninga bort. Vi legg difor til grunn at kommunen i staden gjennomfører ei tilsvarande avsetjing til disposisjonsfond. Investering, lånegjeld og kapitalutgifter I 2012 er det planlagt brutto investeringar for til saman kr. 55 mill. Den største investeringa er i omsorgsbustader i Bekkjarvik med kr. 36 mill. Andre store investeringar er i Selbjørn skule ( 2012-2013 ), planlegging av skule i nord, kyrkja og vegasfaltering. Investeringane er i hovudsak planlagt finansierte med låneopptak. Vi har rekna ordinær langsiktig gjeld pr. 31.12.2010 pr. innbyggjar for kommunane i fylket utanom Bergen til om lag kr. 53.505,-. I dette talet er ikkje pensjonsforplikting medrekna. Det tilsvarande talet for kommunen er kr. 43.995,-. Det generelle gjeldsnivået for kommunane i landet har auka vesentleg dei seinaste åra, og nivået må bli vurdert som høgt. Kommunane samla i fylket utanom Bergen har no eit gjeldsnivå som ligg om lag åtte prosent høgare enn landsgjennomsnittet ( utanom Oslo ). Kommunen si brutto lånegjeld ved utgangen av 2011 er rekna til om lag kr. 213,6 mill., eller kr. 44.725,- pr. innbyggjar. Fylkesmannen godkjenner opptak av startlån med inntil kr. 7,0 mill. til vidareutlån. Kommunen må ta kontakt med fylkesmannen dersom det er behov for driftskreditt av omsyn til kommunen sin likviditet. Vi legg til grunn at kommunen førebels ikkje har behov for å nytta driftskreditt. Fylkesmannen godkjenner låneopptak til investeringar på til saman kr. 6,3 mill. Lån er fordelt mellom : 4
- rehabilitering av kyrkja, kr. 3,3 mill. - mobildekning, kr. 1,0 mill. - vegasfaltering, kr. 2,0 mill. Kr. 6,3 mill. Det er eit vilkår for lån i samband med mobildekning at kommunen sjølv står som eigar. Det er vist til at fylkeskommunen vil gi tilskot til tiltaket. Fylkesmannen vil inntil vidare ikkje godkjenna andre låneopptak. For at fylkesmannen skal godkjenna andre låneopptak må føresetnadene i dette brevet bli følgd opp av kommunen. Dette omfattar både: - disponering av rekneskapsoverskotet for 2011 til inndekning av tidlegare underskot - avsetjing av større skatteinntekter enn budsjettert ( justert for inntektsutjamning ) til fond for å møta pårekna inntektssvikt i 2013 - avsetjing til disposisjonsfond i staden for den ordinære budsjetterte underskotsinndekninga. Oppsummering Fylkesmannen legg til grunn at større frie inntekter enn det som ligg i det opphavleg vedteke budsjettet blir sett av på fond for å kunne møta ein pårekna inntektssvikt i 2013. Kommunen har eit svakt netto driftsresultat i budsjettet. Det er nødvendig å gjennomføra innsparingstiltak med sikte på å styrka resultatet i økonomiplanperioden. Kommunen må nytta rekneskapsoverskotet for 2011 til å dekka inn det gjenståande underskotet frå tidlegare år, samt styrka disposisjonsfond. Fylkesmannen vil venta med eventuell godkjenning av lån utover kr. 6,3 mill. i år til investeringar til kommunen har følgd opp føresetnadene i dette brevet. Med helsing Lars Sponheim Rune Fjeld ass. fylkesmann 5
Gjenpart : Noraudit DA, Postboks 4 Nygårdstangen, 5838 Bergen Brevet er godkjent elektronisk og har derfor inga underskrift. 6