Sakshandsamar, innvalstelefon Ingrid Torsnes, 5557 2320 Vår dato 30.06.2016 Dykkar dato Vår referanse 2015/14432 461.3 Dykkar referanse Sunnhordland Lufthavn AS Flyplassvegen 344 5410 SAGVÅG Rapport frå inspeksjon ved Stord Lufthamn, Sørstokken 22. juni 2016 Rapportnummer: 2016.035.I.FMHO Kontaktpersonar ved inspeksjonen: Frå verksemda: Jan Morten Myklebust Kjell Kristian Hollund Lars Halleraker Frå Fylkesmannen i Hordaland Hallvard Hageberg Anne Christine Knag Ingrid Torsnes Resultat frå inspeksjonen Denne rapporten omhandlar avvik og merknader frå inspeksjonen. Dersom vi ikkje får melding om faktiske feil i rapporten innan to veker etter at rapporten er motteken, er rapporten endeleg. Fylkesmannen i Hordaland fann 3 avvik og 4 merknader under inspeksjonen innan følgjande tema: Internkontroll Farleg avfall Kjemikaliar Avvika er nærare omtalt frå side 3 og utover i rapporten. Sunnhordland Lufthavn AS må sende ei skriftleg stadfesting innan 1. november 2016 på at avvika er retta. Oppfølginga etter inspeksjonen er nærare omtala på side to. Med helsing Hallvard Hageberg senioringeniør Ingrid Torsnes senioringeniør Brevet er godkjent elektronisk og har derfor inga underskrift. Kopi til: Stord kommune Postboks 304 5402 Stord Statens hus Kaigaten 9, 5020 Bergen Telefon: 55 57 20 00 Telefaks: 55 57 28 51 Miljøvern- og klimaavdelinga Postboks 7310, 5020 Bergen Org.nr: 974760665 E-post: postmottak@fmho.no Internett: www.fylkesmannen.no/hordaland
1. Informasjon om verksemda Namn: Sunnhordland Lufthavn AS Risikoklasse: 3 Besøks- og postadresse: Flyplassvegen 344, 5410 Sagvåg E-post: kh@stordlufthamn.no Telefon: 53 40 37 08 Kommune: Stord Organisasjonsnr.: 972 111 481 Bransjenr. (NACE-kode): 52.230 Eigar (org.nr.): 934 076 613 Løyve sist oppdatert: 19.10.2011 Siste tilsyn: 28.01.2011 2. Bakgrunn for inspeksjonen Inspeksjonen vart gjennomført for å kontrollere om gjeldande krav fastsett i eller i medhald av forureiningslova med forskrifter og produktkontrollova blir haldne. Inspeksjonen er ein del av vår tilsynsplan for 2016. Følgjande hovudtema vart kontrollert: Internkontroll Bruk av kjemikaliar og substitusjonsplikt Handtering av avfall/farleg avfall Utsleppskontroll 3. Oppfølging etter kontrollen Verksemda pliktar snarast å rette opp avvika som er omtalt i denne rapporten. For at Fylkesmannen skal kunne avslutte saka, må de innan 1. november 2016 sende ei skriftleg tilbakemelding med dokumentasjon som viser korleis avvik er retta, gjerne med bildedokumentasjon. Varsel om tvangsmulkt Dersom vi ikkje får tilbakemelding med dokumentasjon på at avvika er retta innan 1. november 2016, vil Fylkesmannen fatte vedtak om tvangsmulkt, jf. forureiningslova 73. I vedtaket om tvangsmulkt blir det sett ein ny frist for å sende inn dokumentasjon. Dersom denne fristen ikkje blir heldt, må verksemda betale tvangsmulkta. Ei eventuell tvangsmulkt vil vere på 50 000 kroner. Verksemda kan kommentere dette varselet. Eventuelle kommentarar må sendast til Fylkesmannen innan to veker etter at denne rapporten er motteken, jf. forvaltningslova 16. 4. Kontrollgebyr Sunnhordland Lufthavn AS skal betale gebyr for kontrollen, jf. forureiningsforskrifta 39-6. Verksemda er i løyvet plassert i risikoklasse 3. Dette betyr at de skal betale 12 500 kroner for den gjennomførte inspeksjonen. Faktura blir sendt frå Miljødirektoratet. 5. Offentleggjering Denne rapporten vil vere tilgjengeleg for allmenta via Fylkesmannen i Hordaland sin postjournal på www.fylkesmannen.no/hordaland, jf. offentleglova. 2
6. Dokumentunderlag forureiningslova produktkontrollova 3 om plikt til å vise varsemd og 3a om substitusjonsplikt internkontrollforskrifta avfallsforskrifta kapittel 11 om farleg avfall løyve av 19. oktober 2011 Informasjon om regelverket finn de på www.miljodirektoratet.no og www.regelhjelp.no. Definisjonar Avvik: brot på krav fastsett i eller i medhald av helse-, miljø- og sikkerheitslovgjevnaden (til dømes brot på krav i forureiningslova, produktkontrollova og forskrifter heimla i desse lovene eller krav og vilkår fastsett i løyve eller dispensasjonar). Merknad: eit forhold som miljøvernstyresmaktene meiner det er nødvendig å påpeike for å ivareta helse og miljø og som ikkje er omfatta av definisjonen for avvik. 7. Avvik Vi fann følgjande avvik under inspeksjonen: Avvik 1: Internkontrollen har manglar med omsyn til ytre miljø Avvik frå: Internkontrollforskrifta 5 andre ledd punkt 6 Kommentar til regelverket: Risikovurdering Verksemda må kartlegge og vurdere risiko for forureining for si daglege drift. Risikovurderinga skal omfatte alle aktivitetar som kan føre til forureining. På bakgrunn av risikovurderinga, må det utarbeidast planar og tiltak for å redusere risikoen. Det må òg etablerast rutinar for å avdekke, rette opp og førebygge brot på miljøregelverket. Avviket er basert på følgjande observasjonar: Verksemda har etablert internkontroll, men han har manglar når det gjeld ytre miljø. Verksemda har gjort ei risikovurdering i mai 2010, sist revidert i 2011. Risikovurderingar skal gjerast jamleg, t.d. når det skjer endringar i verksemda, i utsleppsforhold og i regelverk eller ved skifte av utstyr og kjemikaliar. T.d. må forureiningsforskrifta kapittel 18 (tanklagringsforskrifta) inn i risikovurderinga. I samband med risikovurderinga skal det utarbeidast ein handlingplan med risikoreduserande tiltak, med fristar for gjennomføring og ansvarleg for gjennomføring. Avvik 2: Verksemda har manglar ved handtering av farleg avfall Avvik frå: Avfallsforskrifta 11-2, 11-5 Kommentar til regelverket: Avfallseigar har ansvar for å vurdere om avfall er farleg avfall. 3
Verksemd som leverer farleg avfall skal gje tilstrekkelege opplysningar om avfallets opphav, innhald og eigenskapar slik at vidare handtering av avfallet kan skje på ein forsvarleg måte. Farleg avfall skal deklarerast. Farleg avfall skal takast hand om på ein forsvarleg måte, og gjere nødvendige tiltak for å unngå fare for forureining eller skade på menneske eller dyr. Farleg avfall skal ikkje blandast saman med anna avfall. Avviket er basert på følgjande observasjonar: Vi gjorde følgjande observasjonar: 2 umerka dunkar med kjemikalierestar/farleg avfall ved Jetfuel-tanken, sjå bilde 1 lysstoffrør stod lause inne i farleg avfallskontainar (risiko for at dei blir knust, og kvikksølvgassen blir spreidd), sjå bilde 2 gamle oljefat med restar lagra utanfor farleg avfallskontainar, sjå bilde 3 sprayboks i restavfallet, sjå bilde 4 sprayboksar som flaut i væske oppi ein behaldar inni den lange kontainaren, sjå bilde 5 opne dunkar med oljerestar stod på golvet i verkstaden, sjølv om IBC-tank for oljeavfall var i nærleiken. IBC-tanken stod open. massar som var fjerna etter forureining pga. svetting frå slange ved dieseltanken var ikkje lagra innandørs. Avvik 3: Verksemda har mangelfull kjemikaliehandtering Avvik frå: Produktkontrollova 3 og 3a Internkontrollforskrifta 5 punkt 6 og 7 Kommentar til regelverket: Plikt til aktsemd Verksemda må vise aktsemd ved lagring og bruk av kjemikaliar, og treffe rimelege tiltak for å førebygge og avgrense utslepp. Substitusjonsplikta Ei verksemd er sjølv ansvarleg for aktivt å vurdere dei kjemikaliane ein brukar. Mindre skadelege alternativ skal veljast dersom dette kan gjerast utan urimeleg kostnad og ulempe. Vurderingane for substitusjon skal vere skriftlege. Avviket er basert på følgjande observasjonar: Kjemikalielagring og -handtering utan oppsamlingsløysning Avisingsvæske vart lagra i IBC-tankar utandørs, sjå bilde 6. Det går fram av risikovurderinga frå 2011, under risikoreduserande tiltak at det bør etablerast eit eige lager for IBC-tankar og tønner innandørs, under tak og på tett plate. Manglande skriftleg dokumentasjon på substitusjonsvurderingar Verksemda hadde ikkje kjennskap til produktkontrollova og substitusjonsplikta. Det er ikkje gjort substitusjonsvurderingar, eller laga skriftlege rutinar for substitusjon. 4
Vi observerte at verksemda brukte eit brannskum med fluorforbindelsar (AFFF). Dette skulle bytast ut når den nye brannbilen var på plass hausten 2016. Dersom det er restar av AFFF att etter skifte av brannbil, så må dette leverast som farleg avfall. Sikkerheitsdatablad Verksemda har ein eigen perm med sikkerheitsdatablad. Permen var ikkje oppdatert, og nokre kjemikaliar hadde fleire utgåver av datablad. Vi fann òg eksempel på at kjemikaliar som var i bruk ikkje var registrert i permen med datablad. Datablada var til dels svært gamle. Vi vil opplyse om at nye krav til sikkerheitsdatablad gjeld i Noreg frå 10. april 2013. Det er til dømes innført nye faresymbol. Dette er gjennomført i samband med Noregs oppfylling av EUs kjemikalieregelverk REACH. Fleire overgangsordningar gjeld. De må kontakte kjemikalieleverandørane, slik at de er sikra oppdaterte sikkerheitsdatablad etter gjeldande regelverk. 8. Merknader Vi har gitt følgjande merknader under inspeksjonen: Merknad 1: Sandfangskummar var tømt, men verksemda hadde ikkje oversikt over kvar massane var levert. Hovudregelen i forureiningslova 32 er at næringsavfall skal leverast til lovleg avfallsanlegg. Eit lovleg avfallsanlegg har løyve frå Miljødirektoratet eller Fylkesmannen, jf. 29. Denne avfallsfraksjonen er ikkje inkludert i avfallsrapporten, eller i eigenkontrollrapporten til verksemda. Merknad 2: Det var oljesøl i botn på farleg avfallskontainaren, noko som viser at oppsamlingsløysinga fungerer. Oppsamlingssystemet har ein viss kapasitet, så verksemda må ha rutinar for reingjering av kontainaren. Merknad 3: Verksemda har ein dieseltank på 20 000 liter som kjem inn under regelverket i forureiningsforskrifta kapittel 18 om tanklagring av farlege kjemikaliar og farleg avfall. Kravet om oppsamlingsarrangement i 18-6 c) 2. og 3. ledd gjeld frå 1. januar 2019 for alle tankar som er etablerte før 1. januar 2014. Dersom dieseltanken blir flytta gjeld krava i 18-6 c) frå flyttetidspunktet. Vi fekk opplyst at BP har ansvar for jetfuel-tanken. Forureiningsforskrifta kapittel 18 vil vere gjeldande også for denne tanken. Merknad 4: I punkt 9 i utsleppsløyvet står det at overvakingsdata skal registrerast i databasen vann-miljø. Det er mogeleg å be konsulent som utfører overvakingsoppdraget til å gjere registreringane. 5
9. Andre forhold Støy Det er utarbeida flystøysonekart for Stord Lufthamn etter T-1442/2012 og forureiningsforskrifta. Vi fekk utdelt rapport datert 7. juni 2016. Fylkesmannen ber om at de sender over rapporten digitalt i samband med innsending av dokumentasjon for å lukke avvika. Oljeutskiljar Avløp frå oljeutskiljar går ikkje lenger til terreng, men til kommunal leidning og utslepp til sjø. 10. Bilder 1) Umerka dunkar med kjemikalierestar/farleg avfall 2) Lysstoffrør lagra laust i kontainar 3) Farleg avfall lagra utandørs 4) Farleg avfall kasta i restavfallet 5) Sprayboksar flyt i væske 6) Avisingstankar lagra utandørs utan oppsamling 6