Detaljregulering for Gråsidalen nord, del av gnr. 40 bnr. 4 mfl. ROS-analyse

ROS-analyse 05.05.2014 Detaljregulering for Gråsidalen nord, del av gnr. 40 bnr. 4 mfl. ROS-analyse

Innhald 1 Samfunnstryggleik og beredskap... Feil! Bokmerke er ikke definert. 1.1 Klimaendringar og ekstrem ver... 2 1.2 ROS-analyse... 2 1.2.1 ROS-analyse... 6 1.2.2 Konklusjon... 8 Side 1

For å kunna redusera omfang av skader og uønska hendingar, skal risiko og sårbarheit kartleggast i høve menneskeskapte og naturskapte hendingar. Gjennomgang av moglege uønska hendingar, er gjort med utgangspunkt i framlagt planforslag. Analysen er gjennomført for å kartleggja risikobilete som følgje av planlagde endringar innan planområdet. Risiko er knytt til uønska hendingar og deira usikkerheit til om hendinga inntreff (sannsyn/frekvens) og omfang (konsekvens). Planen legg til rette for etablering av bustader, naust og strandsti. Området er utan infrastruktur og tiltak i dag. 1 Klimaendringar og ekstrem ver Høg vasstand oppstår som ein kombinasjon av høg springflo og høg stormflo. Eksisterande busetnad ved sjø kan bli skada av høg vasstand. Årleg middelstemperatur i Noreg er forventa å stiga med 2,5 til 3,5 grader celsius dei neste 100 åra. Dette vil gje auka nedbørsmengde særskild om hausten, men også om vinteren. Gjennomsnittleg vindhastigheit er venta å auke noko. Spesielt er vind frå sør og søraust mest framtredande. Det er registrert sterk vind årleg på Vestlandet, men anslagsvis kvar andre år vert det registrert som storm. Ofte er skadane av ekstrem vind knytt til lause gjenstandar som vert frakta gjennom lufta, øydelegging av takstein, stilas med meir, samt trefall over straumførande linjer og veg. Ekstrem vind vil også ha påverknad på fare for ulukke til sjøs. Årleg middelstemperatur i Noreg er forventa å stiga med 2,5 til 3,5 grader celsius dei neste 100 åra. Dette vil gje auka nedbørsmengde særskild om hausten, men også om vinteren. Gjennomsnittleg vindhastigheit er venta å auke noko. Dette kan gje endra tilhøve i forhold til skred og flaum. Havnivået kan i løpet av det 21. århundre stige opp i mot 70 cm langs sør- og vestlandskysten, og nivået på stormflo vil verta relativt sett høgare, men med betydelege lokale variasjonar (Miljøverndepartementet og DSB). Vind, kombinert med lågtrykk og høgt tidevatn kan føre til stormflo. Havnivået på jorda er i stadig endring, og i løpet av dei siste100 åra har det globale havnivå stige med rundt 17cm. Det norske klimatilpasningssekretariatet ved Direktorat for samfunnssikkerhet og beredskap har utarbeidd ein rapport med estimat av framtidig havnivåstigning i norske kystkommunar (2009). Rapporten refererer til ulike metodar, feilkjelder og scenario for havnivåstigning og stormflo i høve til dagens situasjon. I følgje rapporten vil havet stige med 23 cm (15-37cm) fram til 2050, og med 74 cm (54-109 cm) fram til 2100 i Austevoll kommune (Storebø). Rapporten har berekna sannsyn for at ein stormflo av ein viss storleik inntreff i gjennomsnitt ein gong i løpet av 100 år, 100års stormflo. I Austevoll kommune vil høgda på 100 års stormflo auka til 173 cm moh (165-187 cm) i 2050 i høve til år 2000, og med 229 cm moh (209-264 cm) i 2100. Ingen nye naustbygg bør plasserast lågare enn kote +2,0 som gir risiko for skader pga. høgare hav/springflo/stormflo. 2 ROS-analyse Målsetjinga med denne analysen er å laga ei oversikt som avdekkjer risiko og sårbarheit som følgjer av planutkastet. Vidare skal ROS-analysen identifisere avbøtande tiltak som reduserer eller eliminerer uakseptabel risiko. Analysen er utført i samsvar med Veileder for kommunal risiko- og sårbarhetsanalyser utgitt av Direktoratet for sivilt beredskap (2010, rev. 2011). ROS-analysen tek utgangspunkt i akseptkriterium godkjent i revidert kommuneplan for Austevoll kommune (arkivsak 10/93) og Teknisk forskrift (TEK10). Krav i forskrift og kommuneplan er implementert og nytta som bakgrunnsinformasjon i høve til sannsyn og konsekvens (metode), men også i høve til detaljert planlegging og bygging. Risiko er knytt til uønska hendingar og deira usikkerheit til om hendinga inntreff (sannsyn/frekvens) og omfang (konsekvens). Sannsyn og konsekvens av ulike hendingar gir som produkt, risikoen som ei hending representerer. Side 2

Det er viktig å finne mogeleg tiltak for å redusera risiko og sårbarheit til akseptabel risiko. Slike tiltak kan vera både førebyggjande og skadereduserande. Førebyggande tiltak skal hindre at ei uønska hending skjer og skadeførebyggande tiltak skal minske skadane når ei uønska hending har skjedd. Følgjande føresetnadar vert lagt til grunn for denne analysen: Analysen er avgrensa til arealet innanfor plangrensa og influensområde Analysen fokuserer på verknadar av framtidig endra arealbruk, og eksisterande verksemder som har direkte påverknad på tiltaket Analysen føresett at gjeldande lovverk og krav vert stetta i prosjekterings- og anleggsarbeid Analysen føreset at kommunal beredskap er teke i vare, og at turvande utstyr, kompetanse og ressursar er tilstade Analysen omfattar ikkje tilsikta (overlagte) handlingar slik som hærverk og sabotasje Gjennomgang av mogelege uønska hendingar er gjort med utgangspunkt i framlagt planforslag. Analysen er gjennomført for å kartleggje risikobilete som følgje av planlagde endringar innan og nær planområdet. Som akseptkriterium har ein lagt til grunn: Uakseptabel risiko Middels risiko Akseptabel risiko Høg risiko. Tiltak må settast i verk for å redusere denne ned til gul eller grøn sone. Middels risiko. Bør vurderast med omsyn til tiltak som reduserer risiko. Alarp-sone = As Low As Reasonable Practicable). Ikkje signifikant risiko Akseptabel risiko. Sannsyn og konsekvensar Risiko er knytt til uønska hendingar og deira usikkerheit til om hendinga inntreff (sannsyn/frekvens) og omfang (konsekvens). Tabell 1. Sannsyn: Estimering av sannsyn skal ta utgangspunkt i moglege årsakar til dei uønska hendingane og med kva frekvens dei kan ventast å opptre. Grenseverdiane er kategorisert som følgjer: Sannsyn Frekvens 6 Svært sannsynleg Meir enn ei hending kvart 20. år 5 Meget sannsynleg Mindre enn ei hending kvart 20. år, men meir enn ei hending kvart 100.år 4 Sannsynleg Mindre enn ei hending kvart 100. år, men meir enn ei hending kvart 200.år 3 Noko sannsynleg 2 Lite sannsynleg Mindre enn ei hending kvart 200. år, men meir enn ei hending kvart 1000.år Mindre enn ei hending kvart 1000. år, men meir enn ei hending kvart 5000.år 1 Usannsynleg Mindre enn ei hending kvart 5000. år Tabell 2. Konsekvens. Følgjande tema kytt til planframlegget vert vurdert i høve potensiell risiko: Liv og helse. Ytre miljø. Materielle verdiar. Grenseverdiane er kategorisert som følgjer: Konsekvens Liv og helse (L) 1 Ubetydeleg Få og ubetydelege personskader 2 Liten Personskader kan førekomme, fråvær avgrensa til bruk av eigenmelding 3 Viss fare Personskader som medfører sjukemelding og lengre fråvær 4 Alvorleg Alvorlege, (varige) personskader og inntil 3 omkomne 5 Kritisk Inntil 4 døde og/eller meir enn 20 alvorleg skadde. Inntil 500 evakuerte 6 Katastrofalt Over 4 døde og/eller meir enn 20 alvorleg skadde. Inntil 500 evakuerte Konsekvens Miljø (M) Side 3

1 Ubetydeleg 2 Liten 3 Viss fare 4 Alvorleg Ingen, eller få og ubetydelege miljøskader og/eller forureining av omgjevnadar Små skader på miljøet og som utbetrast av naturen sjølv etter relativt kort tid Miljøskader av stort omfang og middels alvor, eller skader av lite omfang men høg alvor Store og alvorlege miljøskader som det vil ta tid å utbetre (dvs. fleire tiår) 5 Kritisk Langvarig og i verste fall varig alvorlege skade på miljø 6 Katastrofalt Varig og alvorlege miljøskader av stort omfang Konsekvens 1 Ubetydeleg 2 Liten 3 Viss fare 4 Alvorleg 5 Kritisk 6 Katastrofalt Materielle verdiar (Ø) Små eller ingen skader på materiell, utstyr og andre økonomiske verdier. Skader begrensa opp til kr. 100.000,-. Produksjonsstans < 1 veke Mindre lokal skade på materiell, utstyr og andre økonomiske verdiar. Skader begrensa opp til kr. 1.000.000,-. Produksjonsstans < 1 månad Alvorleg skade på materiell, utstyr og andre økonomiske verdiar. Skader begrensa opp til kr. 10.000.000,-. Produksjonsstans > 1 månad Tap av og/eller kritisk skade på materiell, utstyr og andre økonomiske verdiar. Skader begrensa opp til kr. 100.000.000,-. Produksjonsstans > 3 månader Fullstendig øydelegging av materiell, utstyr og andre økonomiske verdiar. Skader begrensa opp til kr. 500.000.000,-. Produksjonsstans > 1 år Fullstendig øydelegging av materiell, utstyr og andre økonomiske verdiar. Skader for meir enn kr. 500.000.000,-. Varig produksjonsstans. Tabell 3. Risikomatrisa har tre soner; grøn, gul og raud. Matrisa er inndelt i 3 matriser, ei for kvart tema (liv og helse, miljø, samt materielle verdiar). Sannsyn og konsekvens er inndelt i 6x6 og inndelinga med koding finn ein igjen i tabell 1 og 2. Side 4

Side 5

Liv og helse Materielle verdiar Ytre miljø 2.1 ROS-analyse Tabell 4. Alle hendingar er vurdert i høve til sannsyn og konsekvens. Vurderinga viser talkode der første tal er sannsyn og andre tal er konsekvens, samt farge angitt i risikomatrise, jf. tabell 1, 2 og 3. Potensiell risiko Emne / Årsak Hending /forhold Naturgjeve risiko Sterk vind infrastruktur og personar Store nedbørsmengder infrastruktur Store snømengde infrastruktur og personar Flaum i bekk, 200.årsflaumløp 4.2 4.2 4.2 2.1 2.2 Merknadar Tiltak (avbøtande og risikoreduserande) Planområdet er lokalisert på vestsida av Huftarøy. Området er skjerma av ei fylling/bru i nord, men det er relativt ope mot sørvest. Utbygginga skal stetta krav sett i TEK10. Det er ikkje registrert at området er spesielt utsett for ekstreme nedbørsmengder. Det er ikkje grunn til å tru at tilhøve til nedbør er annleis enn andre stadar på Austevoll / Huftarøy. Utbygginga skal stetta krav sett i TEK10. Det er ikkje registrert at området er spesielt utsett for ekstreme snømengder. Det er ikkje grunn til å tru at tilhøve til nedbør/snø er annleis enn andre stadar på Austevoll / Huftarøy. Utbygginga skal stetta krav sett i TEK10. Det er ikkje markerte bekkeløp som kan utgjera ein flaumfare innanfor planområdet. Flaum ved innsjø Overvasshandtering infrastruktur Springflo /stormflo infrastruktur og personar Historisk flaumnivå Steinsprang/ flaumras frå fjell infrastruktur og personar Is- og snøskred infrastruktur og personar 4.2 6.1 6.2 2.2 2.2 1.2 1.2 Setningar/utglidningar 3.2 Radon 2.2 Det er ingen innsjøar i nærleiken av planområdet. Det er planlagt naturleg drenering i terreng. Det er kort veg til sjø for overvatn. Høgaste observert vasstand i Bergen er 151 cm over middelvatn. Høgaste vasstand med gjentaksintervall på 20 år, er registert til 140 cm over middelvatn (tidlegare: vannstand.no). Alle bustadar ligg over høgde med risiko for springflo/stormflo. Det er sett krav til minimum planeringshøgde i føresegnene. Strandsti og utvasking? Problemstilling? Det ligg ikkje føre slike registreringar i området. Det har ikkje vore historiske hendingar knytt til steinsprang/flaumras i området, og området er ikkje registrert som aktsamheitsområde for steinsprang. Det har ikkje vore historiske hendingar knytt til snøskred i området, og området er ikkje registrert som aktsamheitsområde for snøskred. Planområdet ligg i all hovudsak under marin grense. Lausmassane i området er registrert som bart fjell, stadvis tynt dekke. Utbygginga skal stetta krav sett i TEK10. Generelt vert ikkje Austevoll kommune vurdert til å vera i risikosona for radon. TEK10 sett krav til at bygg skal sikrast mot radon. For å unngå radonsikring må det Side 6

dokumenterast ved radonmåling at tiltak ikkje er naudsynt. Skog- og vegetasjonsbrann 3.1 3.2 3.2 Jordskjelv 5.1 5.1 Store deler av planområdet er relativt ope med lyng/einer og noko skogfelt. Ein er normalt ikkje mykje plaga av skogbrann i kommunen. Det er ikkje spesiell beredskap knytt til skogbrann, anna enn ordinær brannberedskap. Generelt bålforbod 15. april-15. september. Innføring av restriksjonar i særlege tilfelle. FylkesROS (2009) viser jordskjelv med magnitude 4,5 rådkar Hordaland med sannsyn 5-50år, og magnitude >6 er oftare enn 500 år. Jordskjelv over 4,5 kan medføre skadar. Utbygginga skal stetta krav sett i TEK10. Verksemdbasert risiko Brannfare /eksplosjonsfare Brann i enkelt bygning Brann i bygning som spreier seg til andre bygg innanfor planområdet/utanfor planområdet Høgspent/ lågspent /gass 4.2 4.2 Forureina vatn 2.1 2.1 Forureining luft (støy, støv) Forureining av grunn Kjemikalium Det er ikkje planlagt for verksemder som oppbevarer eksplosivar. Bygningar skal dimensjonerast og prosjekterast i samsvar med bygnings- og brannforskrifter. Det skal ikkje vere varig opphald i naust. Nærmaste brannstasjon er lokalisert Porsdalen- Storebø. Tiltak: Tilstrekkeleg vassmengd til sløkkevatn. Det må sikrast god tilkomst for utrykkingsmateriell. 3.2 3.2 Det går ingen høgspentlinjer gjennom planområdet. 2.1 2.1 2.1 2.1 Det er ingen større verksemder i nærleiken som utgjer risiko for forureining av vatn. Det er ikkje planlagt for tiltak som utgjer risiko for forureining av vatn. Det er ingen større verksemder i nærleiken som utgjer risiko for forureina luft. Det er ikkje planlagt for tiltak som utgjer risiko for forureining av luft. Det er ingen større verksemder i nærleiken som utgjer risiko for forureining av grunn. Det er ikkje planlagt for tiltak som utgjer risiko for forureining av grunn. Risiko knytt til infrastruktur Trafikkulukke på veg innanfor planområdet 3.2 3.2 Ulukke ved avkøyring Forureining frå infrastruktur Støy, lukt, kjemikalium Ulukke på nærliggande vegar/transportåre Veg 3.2 3.2 6.2 6.1 6.1 4.2 4.2 Planen sikrar tilhøva etter gjeldande normer og krav. Det er ingen spesielle tilhøve innanfor planen eller knytt til tiltaka som skal gjennomførast, slik at det er føresett at generelle normer og krav gir tilstrekkeleg sikring. Tiltak: Tilfredstillande siktsoner. Avkjøring til Fv546 ligg utanfor planområdet og er regulert i eigen plan. Fv546 har fartsgrense 60 km/t der avkøyringa blir, og ÅDT 1200. Området grensar mot Fv 546, som har fartsgrense 60 km/t og 80 km/t på vegen som grensar til planområdet. I følgje støysonekart frå statens vegvesen vil det vera over 65 dba i områdene nærast fylkesvegen, og 55-65 dba i ei sone utanfor denne. Det bør vurderast støyisolering for bygg/uteområde som ligg innanfor gul støysone. Det er ikkje registrert trafikkulukke ved avkøyring til planområdet frå Fv546, jf. statens vegvesen. Det er registrert ei ulukke på Fv 546 på strekninga som grensar Side 7

Sjø 4.2 4.2 Luft til planområdet (alvorlegaste skadegrad «lettare skadd». Det vert lagt til rette for auka utfart/bruk av fritidsbåtar. Båtførarar skal halda seg til lovar og reglar knytt til fart og manøvrering som gir ei generell fartsbegrensning. Ikkje relevant. Samansette hendingar og samlokalisering Oppbevaring av farleg 1.1 1.1 stoff Sårbare/offentlege objekt i nærleiken Sårbare/offentlege objekt i nærleiken Sårbarhet Plante- og dyreliv Naturmangfald Naturtypar Friluftsliv Fri ferdsel langs sjø Friluftsliv 1.1 1.1 2.5 2.2 Planen legg ikkje til rette for oppbevaring av farleg stoff. Det er registrert eit kulturminne (arkeologisk lokalitet) rett utanfor planområdet, ved avkøyringa til rasteplassen. Det er registrert telekabel gjennom planområdet. Telekabelen gir fasttelefon til m.a. ambulansestasjon nordvest for planområdet. Telekabelen skal ikkje fjernast. Tiltak: Denne bør flyttast/gravast ned før ein tar til med byggearbeid i området. Det er ikkje registrert viktig biologisk mangfald eller spesiell flora og fauna innanfor planområdet. Det er ingen registreringar av artar i raudlista i eller i nærleiken av planområdet, og planframlegget utgjer liten risiko for naturmangfaldet i området. Det er ikkje registrert viktig biologisk mangfald knytt til naturtypar innanfor planområdet. Det er planlagt for tiltak (naust og strandsti) i 100-metersbeltet mot sjø. Det vil likevel vera fri ferdsel langs sjøen. Vurdere behov for redningsbøye ved strandsti. Området er lite brukt til friluftsliv i dag, men det er heller planlagt for tiltak som vil skapa hindringar for eventuelt friluftsliv i området. Strandsti som er planlagt vil verka positivt på utøving av friluftsliv i området. 2.2 Konklusjon I ROS-analysen er det vurdert ulike hendingar og situasjonar. Dei aller fleste forholda er akseptable med føresetnad at tiltaka vert gjennomført i samsvar med lover og regler (t.d. PBL og TEK 10). For dei fleste tema sikrar planen for nye tiltak etter gjeldande normer og krav. Det er tre hendingar som ligg i gul risikosone: springflo/stormflo, støy og telekabel. Springflo/stormflo skjer jamleg, og det er difor sett eit minste krav til høgde over havet for isolerte bygg. For uisolerte bygg som naust, vil skade ved evt. sjøvatn vera mindre. Det bør vurderast støyisolerande tiltak for bygg og uteområde innanfor gul støysone. Alternativt må alle bygg plasserast i forsvarleg grense frå fylkesvegen, slik at ein er sikra at dei ligg utanfor støysonene. Telekabel må ikkje fjernast om det ikkje er tilsvarande erstatning for denne. Etter vurderingar er planframlegget vurdert til å ha akseptabel risiko. Side 8

Sæ 132, 5417 Stord Tlf.: +47 53 40 41 80 Epost: post@akvator.no www.akvator.no Side 9