Vinje kommune Økonomi, plan og utvikling Arkiv saknr: 2010/2834 Løpenr.: 20385/2016 Arkivkode: K54 Utval Møtedato Utval Saksnr Plan- og miljøutvalet Kommunestyret Sakshandsamar: Dorthe Huitfeldt Vidare deltaking i Aust-Telemark vassområde Vedlegg: 1 Møteprotokoll styr.gr.møte 06.09.16 Bakgrunn: EUs vassdirektiv blei implementert i Noreg gjennom vassforskriftat 01.01.2007, og det har sidan2010 vore arbeidd med vassforvaltning etter vassforskrifta over heile landet. Vinje kommune deltek i arbeidet både i Tokke/ Vinje vassområde og i Aust-Telemark vassområde, som begge er ein del av Vest-Viken vassregion. Arbeidet har resultert i regionale vassforvaltningsplaner med miljømål og tiltaksprogram. I neste planperiode som går fram til 2021, skal tiltaka igangsetjast for å nå miljømåla. Vidare skal planane reviderast. Vassforvaltningsarbeidet har vore litt ulikt organisert i dei ulike vassregionane. T.d. blir arbeidet i Agder vassregion styrt frå fylkeskommunane. Vest-Viken vassregion har derimot lagt opp til meir lokal medverknad i arbeidet, med prosjektleiarar/vassområdekoordinatorar i dei 18 vassområda innafor regionen. Gjennom denne saka blir plan- og miljøutvalet og kommunestyret bede om å handsame vidare deltaking/ organisering i Aust-Telemark vassområde. Vassforskrifta er heimla i forureiningslova, plan- og bygningslova (PBL) og vassressurslova, og implementerer EU sitt vassdirektiv i Noreg. Fomålet med 1
arbeidet etter vassforskrifta er å ivareta og sikre bærekraftig bruk av vassmiljøet, og å iverksette førebyggjande eller forbetrande miljøtiltak der dette er naudsynt for å sikre miljøtilstanden i ferskvatn, grunnvatn og kystvatn. For å nå målet om heilskapleg og økosystembasert vassforvaltning i Noreg har fylkeskommunane i partnerskap med kommunane, fylkesmenn og sektormyndigheiter utarbeidd sektorovergripande regionale vassforvaltningsplaner. Lenke til dokumenta: http://www.vannportalen.no/vannregioner/vestviken/plandokumenter1/planperiod en-2016--- 2021/vedtatt-regional-plan-for-vannregion-vest-viken/ Vassforvaltningsarbeidet etter vassforskrifta er ei lovpålagt oppgåve. Alle offentlege aktørar som har ansvar for vatn har både rett og plikt til å delta i arbeidet, jf. plan- og bygningslova 3-2 og vassforskrifta 22. Organisering av arbeidet 2010-2016 Vassforskrifta deler landet i vassregionar, som igjen er inndelt i vassområde. Inndelinga i vassregionar/ vassområde følgjer grensene til nedbørfelt, og er basert på naturfaglege kriterium. Aust-Telemark vassområde er ein del av Vest-Viken vassregion, med Buskerud fylkeskommune som vassregionmyndigheit (VRM). Prosjektet for Aust-Telemark vassområde har hatt følgjande organisering i 2010-2016: Styringsgruppe Referansegruppe Arbeidsgruppe Prosjektleiar Faggruppe Faggruppe Faggruppe Styringsgruppa er samansett av politikarar frå kommunane og fylkeskommunen. Følgjande representantar deltek i styringsgruppa (ny styringsgruppe etter kommune- og fylkesvalet i 2015) og arbeidsgruppa: Styringsgruppa Vararepresentant Representerer Ragnar Gunleiksrud Steinar Bergsland Tinn kommune (leiar) Håvard Bakka (nestleiar) Harald Kinck Telemark fylkeskommune Børre Rønningen Stine Johanna Haugen Vinje kommune Ole Henning Skogen Tor Borgejordet Notodden kommune 2
Arbeidsgruppa Bjørn Bjørnsen Dorthe Huitfeldt Jørn Ingar Sanda Ingrid Strande Arne Kjellsen Nicolai Østhus Liv Rigmor Flå Tinn kommune Vinje kommune Notodden kommune Telemark fylkeskommune Fylkesmannen I Telemark Øst-Telemarkens Brukseierforening Prosjektleiar Status og framdrift Regional plan for vannregion Vest-Viken 2016-2021 blei vedteke av alle åtte fylkesting i vassregionen i desember 2015 og godkjent av Klima- og miljødepartementet 01.07.2016. Gjennomføring av tiltak for å nå miljømåla som planen fastsett, skal gjennomførast i tre planperiodar (2016-2021, 2022-2027, 2028-2033), på lokalt nivå der vatnet renn. Tiltak for å nå miljømåla i planperioden 2016-2021 skal vera igangsett innan utgangen av 2018 og målet nådd innan utgangen av 2021. Samtidig med tiltaksgjennomføringa, skal planen reviderast i kvar planperiode. Arbeidet i Aust-Telemark vassområde har vore organisert som eit tidsavgrensa prosjekt med prosjektleiar tilsett i 50 % stilling i Tinn kommune, der Vinje og Tinn kommunar (Notodden kommune t.o.m. 2014), Telemark fylkeskommune og Fylkesmannen i Telemark har delteke med finansiering og kontaktpersonar i styringsgruppa/ arbeidsgruppa. Økonomisk fordeling har vore 16,6 % på kvar av bidragsytarane, forutan Tinn kommune som har stått for 33,3 % av finansieringa. Prosjektet blei forlenga i 2015 og 2016. Da sak om vidareføring av prosjektet i 2016 var til handsaming i kommunane, vedtok Vinje kommunestyre (sak 17/2016) m.a at det Det skal fremjast eiga sak om fast organisering av vassforvaltningsarbeidet i kommunen/ vassområdet snarast råd etter at den nasjonale evalueringa av arbeidet i vassregionane er ferdigstilt, og seinast i 2017. Liknande vedtak blei gjort i Tinn kommune. Notodden kommune vedtok å trekkje seg ut av prosjektsamarbeidet i Aust-Telemark ved forlenging av prosjektet i 2015. Bakgrunnen var at kommunen har lite areal og få problemstillingar knytta til Aust-Telemark vassområde. Notodden kommune har signalisert at dei frå 2017 igjen vil delta i Aust-Telemark vassområde. I regional plan for vassforvaltning i vannregion Vest-Viken 2016-2021 er det konkludert med at ei organisering med vassområde og vassområdekoordinatorar tufta på eit spleiselag mellom stat, fylke og kommunar bør oppretthaldast. Både Vinje, Tinn og Notodden gav i høyringane til planen uttrykk for at ei framtidig organisering av arbeidet bør byggje vidare 3
på dagens modell med vassområde og lokal forankring i kommunane (handsama i Vinje kommune i sak 81/2014). Som resultat av den nasjonale spørjeundersøkinga om planarbeidet 2010-2015 er det sett opp 12 forbetringspunkt for arbeidet etter vassforskrifta, m.a. blir vassområdekoordinatorar framheva som ein nøkkel til suksess i vassområda, og det blir påpeika at det må etablerast ei stabil samfinansiering av vassområdekoordinatorar mellom stat, fylkeskommune og kommunane. Lenke til forbetringspunkta: http://www.vannportalen.no/nyheter/2016/julsept/forslag-til-forbedring-av-vannforvaltningen/ Staten har til ei viss grad følgd opp vassforvaltningsarbeidet i statsbudsjettet for 2016. Når ein ser bort frå dei fylka som er vassregionstyresmakt (VRM), fekk Telemark og Akershus vesentleg meir tilskott enn andre fylke sidan desse to fylka har verksame vassområde som kan vise til god aktivitet. Fylkesutvalet i Telemark handsama 26.05.2016 sak om organisering i Vest-Viken vassregion i sak 63/16. Fylkesrådmannens innstilling vart samrøystes vedteke som følgjande: 1. Fylkesutvalet oppmodar vassområda i Telemark om å halde fram organisering med vassområdekoordinatorar i planperioden 2016-2021, alternativt for resten av valperioden fram til og med 2019. 2. Fylkesutvalet anbefaler ei bemanning av vassområdekoordinatorar i Telemark sin del av Vest- Viken vassregion tilsvarande minimum 3,5 årsverk. 3. For å finansiera årsverka nemnd i pkt. 2 anbefaler fylkesutvalet eit spleiselag. 4. Fylkesutvalet anbefaler eit spleiselag som følgjer: Fylkeskommune: 24%, Kommunane: 40%, Stat-lokalt: 12%, Stat-nasjonalt; 24% 5. Fylkesutvalet meiner at innbyggjartal bør nyttast som utrekningsfaktor for spleiselaget. 6. Fylkesutvalet ber fylkesrådmannen sørge for at fylkeskommunal del av spleiselag i planperioden fram til og med 2021 vert lagt inn i langtidsbudsjett og årleg budsjett; - minimum kr. 600.000,-årleg, med dekning frå post Ansvar 4312- Vassforvalting. 7. Fylkeskommunal deltaking i spleiselag i planperioden 2016-2021 skjer under føresetnad av at stat og kommunar deltek økonomisk. Styringsgruppa i Aust-Telemark vassområde handsama i møte 06.09.16 vidareføring av arbeidet i vassområdet (sak 10.03), og fatta følgjande vedtak: For å vidareføre lokalt vassforvaltningsarbeid og bistå vassregionstyresmakta (VRM) med gjennomføringa av Regional forvaltningsplan for vannregion Vest-Viken 2016-2021, tilrår styringsgruppa i Aust- Telemark vassområde kommunane om å vidareføre vassforvaltningsarbeidet for perioden 2017-2021 etter same modell som i prosjektperioden 2010-2016. Styringsgruppa ser det som viktig for å oppnå eit godt lokalt vassforvaltningsarbeid at Notodden kommune deltek i det vidare arbeidet i Aust-Telemark vassområde. Møteprotokollen frå styringsgruppemøtet er vedlagt. 4
Økonomi 2017-2021 Det er sett opp eit budsjettforslag for Aust-Telemark vassområde i tråd med vedtak/ anbefalingar i fylkesutvalet (sak 63/16 om organisering i Vest-Viken vassregion). Av det totale budsjettet på kr. 455.000 for 2017 er det samla bidraget frå kommunane kr. 180.000 (ca 40 %). I høve til perioden 2010-2016 er det bruka ein ny fordelingsnøkkel mellom kommunane, der areal og folkesetnad, samt antal vassområde som kommunen deltek i, er vekta for å finne fram til eit meir rettferdig grunnlag. Årleg bidrag frå kommunene etter den nye fordelingsnøkkelen blir som følgjande: Notodden kr. 27.000 (ca 6 %), Vinje kr. 45.000 (ca 10 %) og Tinn kommune kr. 108.000 (24 %), d.v.s. at andelen frå Vinje og dei andre kommunane har minka samanlikna med bidraga i perioden 2010-2016. Resterande beløp, kr. 275.000 blir finansiert gjennom bidrag frå fylkeskommunen, Fylkesmannen og statlege midlar. Finansiering Bidragsytarar Årlege bidrag (2017-2021)* Tinn kommune 108 000 Vinje kommune 45 000 Notodden kommune 27 000 Telemark fylkeskommune 90 000 Fylkesmannen I Telemark 45 000 Stat v/ Fylkeskommunen 90 000 Stat v/ vassregionmyndigheita 50 000 Sum 455 000 *Årleg lønnsauke og prisjusteringar kjem I tillegg Estimerte prosjektkostnader Utgifter Årlege utgifter (2017-2021)* Løn prosjektleiar 50 % inkl. sos. utgifter 335 000 Administrative utgifter 115 000 Uforutsette utgifter 5 000 Sum 455 000 *I tilegg kjem årlege prisjusteringar og lønsauke Kostnader for overvaking er ikkje teke med i budsjettet. Vassområdet i samråd med Fylkesmannen, tek årleg stilling til overvakingsbehovet. Kostnader til overvaking blir finansiert av statlege midlar, midlar frå ansvarlege sektorar og/eller forureinar. Vurdering: Arbeidet etter vassforskrifta omfattar viktige interesser for Vinje og det er derfor avgjerande å sikre lokal deltaking i arbeidet. Vidare har kommunen både plikt og rett til å delta i vassforvaltningsarbeidet, jf. plan- og bygningslova og vassforskrifta. 5
Saka er ei oppfølgjing av kommunestyresak 17/2016 der det m.a vart vedteke å fremje eiga sak om fast organisering av vassforvaltningsarbeidet i kommunen. Bidraget frå Vinje kommune til Aust-Telemark vassområde er kr.45.000 årleg i perioden 2017-2021. Til samanlikning var bidraget kr. 82.000 i 2016. Mindre bidrag frå kommunane i finansieringa enn tidlegare er grunna i meir pengar frå staten generelt til vassforvaltningsarbeidet, men er også eit resultat av større statlege overføringar til Telemark og andre fylke som har verksame vassområde med god aktivitet. Konklusjon Rådmannen tilrår at Vinje kommune vidarefører arbeidet i Aust-Telemark vassområde i perioden 2017-2021 med same organisering som tidlegare, og med vassområdekoordinator tilsett i 50 % stilling i Tinn kommune. Det er lagt til grunn at kostnader og finansiering blir slik det framgår av saksframstillinga. Deltaking i spleiselaget skjer under forutsetning av at øvrige partar deltek i samsvar med finansieringsplanen. Det årlege bidraget frå kommunen må innarbeidast i budsjett og økonomiplan for perioden 2017-2021. Rådmannens framlegg til vedtak: 1. Vinje kommune vidarefører arbeidet i Aust-Telemark vassområde i perioden 2017 2021 med same organisering som tidlegare, og med vassområdekoordinator tilsett i 50 % i Tinn kommune. 2. Kostnader og finansiering er slik det gjeng fram av saksframstillinga med årleg bidrag frå Vinje kommune på kr. 45.000,-. Kommunal deltaking i spleiselaget skjer under føresetnad av at øvrige partar deltek i samsvar med finansieringsplanen. 3. Det årlege bidraget blir innarbeidd i budsjettet og økonomiplan for perioden 2017-2021. Rådmannen, Jan Myrekrok, rådmann /s/ 6