, 2017 Auka forbruk i heile Norden Kaldt vêr bidrog til ein monaleg auke i kraftforbruket i heile Norden i førre veke. I Noreg gjekk kraftforbruket opp til 3,4 TWh, som er det høgaste forbruket over ei veke til no i vinter. Høgare vindkraftproduksjon i Sverige og Danmark bidrog til redusert krafteksport frå Noreg. Kraftprisane steg i heile Norden, men mest i Nord-Noreg der kraftprisane auka med 36 prosent. Vêr og hydrologi I veke 6 kom det lite nedbør i Sør-Noreg. Mest kom det på Sør- og Vestlandet med opp mot 20 mm. I Nord-Noreg kom det opp mot 50 60 mm. I sum for veka er berekna nedbørenergi 0,8 TWh, som er 20 prosent av normalen. Hittil i år har det kome 17,1 TWh eller 5,2 TWh mindre enn normalen. I veke 7 er det venta 10 15 mm på Aust- og Sørlandet og 10 50 mm i Nord-Noreg. I sum for veka er det venta 3,9 TWh nedbørenergi som er 120 prosent av normalen. I veke 6 var temperaturen 2 til 3 grader under normalen i Sør-Noreg og 0 1 grad under normalen i Nord-Noreg. I veke 7 er det venta at temperaturen vil ligge 3-5 grader over normalen i heile landet. Berekna tilsig for veke 6 er 0,7 TWh, eller 70 prosent av normalen. Sum tilsig hittil i år er 7,7 TWh eller 1,3 TWh meir enn normalt. Prognosert tilsig for veke 7 er 0,9 TWh, eller 130 prosent av normalen. For andre detaljar om snø, vêr og vatn, sjå www.xgeo.no.
2 Magasinfylling Tabell 1 Magasinfylling. Kjelde: NVE og Nord Pool Prosent Prosenteiningar Veke 6 2017 Veke 5 2017 Veke 6 2016 Median* veke 6 Endring frå sist veke Differanse frå same veke i 2016 Differanse frå median Norge 50,4 53,8 64,2 57,6-3,4-13,8-7,2 NO1 31,3 36,1 39,2 39,2-4,8-7,9-7,9 NO2 54,9 57,8 73,5 60,3-2,9-18,6-5,4 NO3 45,7 50,1 51,4 47,1-4,4-5,7-1,4 NO4 55,6 58,0 70,2 56,2-2,4-14,6-0,6 NO5 44,4 49,0 53,7 48,6-4,6-9,3-4,2 Sverige 38,6 42,0 49,9 50,8-3,4-11,3-12,2 *Referanseperioden for medianen er 1990-2015 for Noreg, og 2002-2015 for dei fem norske elspotområda frå 7. mars 2016. Figur 1 Fyllingsgraden til vassmagasina i Noreg. Prosent. Kapasitet=84,3 TWh. Kjelde: NVE Figur 2 Vassmagasinas fyllingsgrad i Sverige. Prosent. Kapasitet=33,8 TWh. Kjelde: Svensk Energi
3 Figur 3 Vassmagasina sin fyllingsgrad for elspotområda NO1, NO2, NO3, NO4 og NO5. Prosent. Kjelde: NVE
4
5 Tilsig og nedbørtilhøve Tabell 2 Tilsig og nedbør. Kjelde: NVE TWh Veke 6 2017 Veke 6 2016 Veke 6 Normal Tabell 2a Utviklinga i tilsig og nedbør så langt i år. Kjelde: NVE Differanse frå same veke i 2016 Prosent av normal veke Tilsig 0,7 0,8 1,0-0,1 67 Nedbør 0,8 1,5 3,3-0,7 24 TWh Veke 1-6 2017 Veke 1-6 Normal Differanse frå normal til no i år Tilsig 7,8 6,4 1,4 Nedbør 17,1 22,4-5,3 Tabell 2b Forventa tilsig og nedbør i inneverande veke. Kjelde: NVE Prosent av TWh normal Tilsig 0,9 126 Nedbør 3,9 124 For fleire detaljar når det gjeld vassføring i Noreg sjå: http://www2.nve.no/h/hd/plotreal/ Figur 4 Nedbør i Noreg 2015 og 2016, og gjennomsnitt for perioden 1981-2010, GWh. Kjelde: NVE
6 Figur 5 Nyttbart tilsig i Noreg i 2015 og 2016, maks, min og gjennomsnitt for perioden 1981-2010, GWh. Kjelde: Nord Pool og NVE Figur 6 Temperaturar i Noreg i 2016, gjennomsnitt og normal for veka. Kjelde: Meteorologisk institutt og SKM Market Predictor
7 Figur 7 Utviklinga av snømagasin for dei norske vassmagasina vintrane 2014/15, 2015/16 og 2016/17 i prosent av median kulminasjon. Median er for 30-års-perioden 1981-2010, maksimum og minimum er for perioden 1981-2010. Kjelde: NVE Figur 8 Snømagasin i prosent av normalt for vintrane 2014/15, 2015/2016 og 2016/2017. Kjelde: NVE
8 Produksjon, forbruk og utveksling Tabell 3 Nordisk produksjon, forbruk* og kraftutveksling. Alle tal i GWh. Kjelde: SKM Market Predictor Produksjon Endring frå Endring frå Veke 6 Veke 5 førre veke (GWh) førre veke (%) Norge 3 586 3 567 18 1 % NO1 353 371-18 -5 % NO2 1 155 1 116 39 3 % NO3 525 543-18 -3 % NO4 667 676-9 -1 % NO5 885 861 24 3 % Sverige 3 754 3 606 148 4 % SE1 524 514 10 2 % SE2 958 958-0 0 % SE3 2 068 1 974 93 5 % SE4 205 160 45 28 % Danmark 809 640 169 26 % Jylland 533 410 123 30 % Sjælland 277 230 46 20 % Finland 1 599 1 479 120 8 % Norden 9 748 9 293 455 5 % Forbruk Norge 3 363 3 110 253 8 % NO1 1 043 938 104 11 % NO2 873 807 66 8 % NO3 607 572 35 6 % NO4 453 433 20 5 % NO5 388 360 28 8 % Sverige 3 506 3 309 197 6 % SE1 224 211 13 6 % SE2 412 418-6 -1 % SE3 2 234 2 073 160 8 % SE4 636 606 30 5 % Danmark 693 679 15 2 % Jylland 404 398 6 2 % Sjælland 289 280 9 3 % Finland 2 068 1 879 190 10 % Norden 9 631 8 976 655 7 % Nettoimport Norge -222-457 235 Sverige -248-297 50 Danmark -116 38-154 Finland 469 399 69 Norden -117-317 200 *Ikkje temperaturkorrigerte tal.
9 Vind- og kjernekraftproduksjon Figur 9 Vindkraftproduksjon i Danmark og Sverige dei siste to vekene og vindkraftproduksjon per veke for Sverige og Danmark i 2015 og 2016. (Foreløpig statistikk). Kjelde: SKM Market Predictor Figur 10: Kjernekraftproduksjon i Sverige dei to siste vekene og for same veker i 2015. Kjelde: SKM Market Predictor (Førebels statistikk).
10 Utviklinga i kraftproduksjon og forbruk Tabell 4 Produksjon, forbruk og utveksling så langt i år. Kjelde: SKM Market Predictor Norge (TWh) Til no i år Same periode (2016) Endring (%) Endring (TWh) Produksjon 21,0 21,7-3,0-0,6 Forbruk 19,1 20,1-5,6-1,1 Nettoimport -2,0-1,5-0,4 Norden (TWh) Til no i år Same periode (2016) Endring (%) Endring (TWh) Produksjon 56,4 57,5-1,9-1,1 Forbruk 55,1 57,1-3,6-2,0 Nettoimport -1,3-0,4-0,9 Utveksling Figur 11 Nettoutveksling pr. veke for Noreg og Norden, 2015 og 2016, GWh. Kjelde: SKM Market Predictor Figur 12 Import og eksport i dei norske elspotområda førre veke. Alle tal i GW. Kjelde: SKM Market Predictor.
11 Figur 13 Marknadsflyt mellom elspotområde i Norden førre veke, GWh. Kjelde: SKM Syspower * Tal for veka før står i parentes. Mellom Russland og Finland er det oppgjeve tal for fysisk flyt.
12 Kraftprisar Engrosmarknaden Tabell 5 Kraftprisar nordiske elspotområde*. Vekesnitt. Kjelde: SKM Market Predictor. Endring frå Endring frå kr/mwh Veke 6 Veke 5 (2017) Veke 6 (2016) førre veke (%) i fjor (%) NO1 299,4 278,6 175,8 7,5 70,3 NO2 293,8 277,9 175,8 5,7 67,1 NO3 335,3 282,4 176,3 18,7 90,2 NO4 303,9 223,3 174,9 36,1 73,8 NO5 289,3 273,9 174,3 5,6 65,9 SE1 345,2 288,6 172,5 19,6 100,1 SE2 345,2 288,6 172,5 19,6 100,1 SE3 345,2 289,8 180,0 19,1 91,7 SE4 348,5 320,6 182,5 8,7 90,9 Finland 359,6 310,0 258,9 16,0 38,9 Jylland 306,6 285,9 174,4 7,3 75,8 Sjælland 348,5 320,6 177,7 8,7 96,1 Estland 361,7 310,0 293,4 16,7 23,3 System 320,1 280,1 180,7 14,3 77,2 Nederland 450,6 450,2 240,4 0,1 87,5 Tyskland 443,1 449,5 201,9-1,4 119,5 Polen 353,9 348,8 301,3 1,5 17,4 Litauen 362,8 323,7 308,9 12,1 17,5 Figur 14 Spotprisar i Noreg og Norden, Nederland og Tyskland i førre veke, kr/mwh. Kjelde: SKM Market Predictor
13 Terminmarknaden Tabell 6 Terminprisar, nordisk og tysk kraft, samt CO 2 kvotar. Kjelder: SKM Market Predictor. Prisane i tabellen er sluttprisar fredag i den aktuelle veka. Terminprisar (kr/mwh) Veke 6 Veke 5 (2017) Endring (%) Nasdaq OMX Mars 252,1 269,2-6,4 2. kvartal 2017 212,1 224,0-5,3 3. kvartal 2017 206,1 212,8-3,2 EEX OMX 2. kvartal 2017 283,2 291,9-3,0 3. kvartal 2017 284,9 289,9-1,7 CO2 (kr/tonn) Desember 2017 45,6 45,7-0,2 Desember 2018 46,0 46,0 0,0 Figur 15 Daglege sluttprisar for enkelte typar kontraktar i den finansielle kraftmarknaden siste tolv månader, kr/mwh. Kjelde: SKM Market Predictor Figur 16 Daglege sluttprisar for utslippskvotar på CO 2, kr/tonn. Kjelde: SKM Market Predictor
14 Sluttbrukarprisar Tabell 7 Vekeutvikling i sluttbrukarprisar. Alle prisar er inkl. mva. bortsett frå spotpriskontrakt i Nord-Noreg. Dette er gjort for å gi eit meir korrekt bilete av kva forbrukarar i Nordland, Troms og Finnmark, som har fritak frå mva. på straum, faktisk betalar. Kjelde: Forbrukerrådet, Nord Pool Spot, Energimarknadsinspektionen og NVE. Øre/kWh Veke 6 2017 Veke 5 2017 Veke 6 2016 Variabelpris kontrakt* Marknadspris- / spotpriskontrakt Fastpriskontrakt Snitt frå eit utval av leverandørar Endring frå førre veke Endring frå tilsvarande veke i fjor 41,0 42,2 33,4-1,2 7,6 Veke 6 2017 Veke 5 2017 Veke 6 2016 Endring frå førre veke Endring frå tilsvarande veke i fjor Aust-Noreg (NO1) 41,8 39,2 26,2 2,6 15,6 Sørvest-Noreg (NO2) 41,1 39,1 26,2 2,0 14,9 Midt-Noreg (NO3) 46,3 39,7 26,2 6,6 20,1 Nord-Noreg (NO4) 33,9 25,8 20,8 8,1 13,1 Vest-Noreg (NO5) 40,6 38,6 26,0 2,0 14,6 Veke 6 2017 Veke 5 2017 Veke 6 2016 Endring frå førre veke Endring frå tilsvarande veke i fjor 1 år (snitt Noreg) 35,8 36,1 31,5-0,3 4,3 3 år (snitt Noreg) 35,0 37,7 31,9-2,7 3,1 1 år (snitt Sverige) 45,0 44,7 40,6 0,3 4,4 3 år (snitt Sverige) 42,7 42,8 41,0-0,1 1,7 * Metoden for berekning av variabelpriskontrakt er gjelder gjennomsnittet av kontraktar som er tilbodne i fleire enn ti nettområder. Figur 17 Vekeutvikling i pris på variabelpriskontrakt* og spotpriskontrakt** med eit påslag på 4,4 øre/kwh***. Kjelder: Forbrukerrådet, Nord Pool Spot og NVE. * Prisar for variabelpriskontraktar meldas fram i tid. Metoden for berekning av variabelpriskontrakt er gjelder gjennomsnittet av kontraktar som er tilbodne i fleire enn ti nettområder. **Alle prisar bortsett frå spotpriskontrakt for Nord-Noreg inkluderer mva. *** Frå og med veke 1 2017 vart påslaget endra frå 4,2 øre/kwh (inkl. mva) til 4,4 øre/kwh (inkl. mva.) som følgje av ein antatt auke i påslaget grunna elsertifikatordninga. For meir informasjon om elsertifikatmarknaden, se www.nve.no/elsertifikater
15 Figur 18 Utviklinga dei siste 52 vekene i prisane for norske* og svenske eitt- og treårige fastpriskontraktar, basert på eit årleg forbruk på 20 000 kwh. Alle prisar inkl. mva. i norske øre/kwh. Kjelder: Energimarknadsinspektionen og Forbrukerrådet. * For norske kontraktar er det brukt eit gjennomsnitt av fastpriskontraktar som er tilbodne i fleire enn ti nettområder. Tabell 8 Vekeutvikling i straumkostnaden* for sluttbrukarar. Straumkostnaden er eksklusiv nettleige og forbruksavgift, men inkl. mva. bortsett frå elspotområdet Nord-Noreg.*** Dette er gjort for å gi eit meir korrekt bilete av kva forbrukarar i Nordland, Troms og Finnmark, som har fritak frå mva. på straum, faktisk betalar. Kjelde: Forbrukerrådet, Nord Pool Spot og NVE. Marknadspris-/ spotpriskontrakt ** Aust-Noreg (NO1) * NVE nyttar ein temperaturkorrigert justert innmatningsprofil, basert på alminneleg forsyning i 2009-2014, for å berekna straumkostnaden til sluttbrukarane. Innmatingsprofilen er berekna av konsulentselskapet Optimeering AS på oppdrag frå NVE. Den same innmatningsprofilen er nytta for alle elspotområda og variabelpriskontrakt. ** NVE nyttar eit påslag på 4,4 øre/kwh inkl. mva på alle spotpriskontraktar i 2017 og 4,2 øre/kwh inkl. mva i 2016, bortsett frå spotpriskontraktar i Nord-N oreg, kor påslaget er på hhv 3,5 øre/kwh og 3,4 øre/kwh ekskl. mva. *** Oversikt over nettleige per fylke (inkl. mva og fobruksavgift) finnes på NVEs nettsider: https://www.nve.no/elmarkedstilsynet-marked-og-monopol/nettjenester/nettleie/nettleiestatistikk/nettleiestatistikkfor-husholdninger/ Sørvest- Noreg (NO2) Midt-Noreg (NO3) Nord-Noreg (NO4) Vest-Noreg (NO5) Variabelpris kontrakt NOK Berekna straumkost nad for veke 6 2017 Berekna straumkost nad for Endring frå veke 5 2017 førre veke Berekna straumkost nad for veke 6 2016 Berekna straumkost nad hittil i 2017 Differanse frå 2016 til no i år 10 000 kwh 117 110 7 73 679 54 20 000 kwh 235 221 14 147 1358 107 40 000 kwh 469 442 28 294 2717 214 10 000 kwh 115 110 5 73 663 104 20 000 kwh 231 220 11 147 1325 209 40 000 kwh 462 441 21 294 2651 417 10 000 kwh 130 112 18 74 678 83 20 000 kwh 260 223 36 147 1356 167 40 000 kwh 520 447 73 294 2711 334 10 000 kwh 95 73 22 58 475 5 20 000 kwh 190 145 45 117 950 10 40 000 kwh 381 291 90 234 1900 20 10 000 kwh 114 109 5 73 655 97 20 000 kwh 228 217 10 146 1310 194 40 000 kwh 455 435 20 292 2620 387 10 000 kwh 115 121-5 96 757 194 20 000 kwh 230 238-8 188 1493 393 40 000 kwh 455 471-16 371 2961 789
16 Tilstanden til kraftsystemet 1 Det er vedlikehaldsarbeid på linjenett og ved kraftstasjonar fleire stader i Norden. For meir informasjon om linjer og kraftverk viser vi til heimesidane til Nord Pool. Produksjon Type Område Publisert av Enhet Dato fra DONG Energy Thermal Avedøreværket 2017- Planned DK2 Power A/S AVV1 01-26 HOFOR Energiproduktion Amagervaerket 2017- Planned DK2 A/S B3 02-07 DONG Energy Thermal Asnæsværket 2013- Unplanned DK2 Power A/S ASV5 03-05 Unplanned DK1 DONG Energy Thermal Power A/S Studstrupværket SSV4 2016-12-01 Dato til Varighet Installert Utilgjengelig Link 2017-02-07 11 dager 254 254 Link 1 2017-02-17 10 dager 250 250 Link 2 2018-2098 12-02 dager 640 0-640 Link 3 2017-120 03-31 dager 380 380 Link 6 Overføring Type Publisert av Enhet Dato fra Dato til Varighet Installert Utilgjengelig Link Unplanned Statnett SF NO1A -> NO1 2016-10-13 2017-09-01 323 dager 6850 2350 Link 4 Unplanned Statnett SF NO5 -> NO1 2016-10-13 2017-09-01 323 dager 3900 900 Link 4 Unplanned Statnett SF NO1 -> SE3 2016-10-13 2017-09-01 323 dager 2145 2145 Link 4 Unplanned Statnett SF NO2 -> NO1 2016-10-13 2017-09-01 323 dager 3500 1300 Link 4 Unplanned Statnett SF NL -> NO2 2016-10-26 2017-01-13 80 dager 723 23 Link 5 Unplanned Statnett SF NO2 -> NL 2016-10-26 2017-02-12 110 dager 723 223-323 Link 5 1 Kjelde: http://umm.nordpoolspot.com/ ( Urgent Market Messages (UMM) )