Kraftsituasjonen veke 51 og 52, 2016

Transkript

1 , 216 Våt, mild og vindfull slutt på året gav auke i magasinfyllinga. Ekstremvêret «Urd» gav store nedbørsmengder og vind i jula. Det medverka til at tilsiget i veke 51 og 52 vart uvanlig høgt for årstida. Vindkraftproduksjonen i Sverige og Danmark var og høg med over 2 TWh i perioden, noko som bidrog til norsk nettoimport. Julefeiringa og dei milde temperaturane gav lågt forbruk mot slutten av året. Kombinasjonen av lågt kraftforbruk, høgt tilsig og import av vindkraft førte til ein auke i magasinfyllinga. I Midt- Noreg er fyllinga tilbake på nivå med medianen. Vêr og hydrologi I veke 51 og 52 kom det mykje nedbør på Vestlandet og i Nordland med over 15 mm fleire stader. I sum for veke 51 er berekna nedbørenergi 7,3 TWh og 7,5 TWh i veke 52. det er 21 prosent av normalen. I veke 1 er det venta noko mindre nedbør med 5 13 mm mange stader på Vestlandet, i Trøndelag og i Nordland. I sum for veka er det venta 5,1 TWh nedbørenergi som er 13 prosent av normalen. Sum nedbørenergi i 216 ble 12,3 TWh eller 9,7 TWh mindre enn normalen. I veke 51 og 52 var temperaturen 4-7 grader over normalen i heile landet. I veke 1 er det venta at vil ligge kring normalen i Sør-Noreg og noko under normalen i Nord-Noreg. Berekna tilsig for veke 51 er 2,1 TWh og 2,9 TWh for veke 52. Det er 18 og 26 prosent av normalen. Sum tilsig i 216 er 129,4 TWh, eller,6 TWh mindre enn normalt. Prognosert tilsig for veke 1 er 1,9 TWh, som er 2 prosent av normalen. For andre detaljar om snø, vêr og vatn, sjå

2 Noregs vassdrags- og energidirektorat, Magasinfylling Tabell 1 Magasinfylling. Kjelde: NVE og Nord Pool Prosent Prosenteiningar Veke Veke Veke Median* veke 52 Endring frå sist veke Differanse frå same veke i 215 Differanse frå median Norge 65,7 65,3 84,4 7,6,4-18,7-4,9 NO1 58,8 6,5 67,7 64,9-1,7-8,9-6,1 NO2 67,9 66,6 91,5 73,5 1,3-23,6-5,6 NO3 62,5 61,6 75,1 62,6,9-12,6 -,1 NO4 66, 66,4 86,3 67,3 -,4-2,3-1,3 NO5 64,7 64,8 78,2 68,4 -,1-13,5-3,7 Sverige 53,2 52,9 73,1 67,,3-19,9-13,8 *Referanseperioden for medianen er for Noreg, og for dei fem norske elspotområda frå 7. mars 216. Figur 1 Fyllingsgraden til vassmagasina i Noreg. Prosent. Kapasitet=84,3 TWh. Kjelde: NVE Norge Prosent Median ( ) Min ( ) Maks ( ) Veke nr. Figur 2 Vassmagasinas fyllingsgrad i Sverige. Prosent. Kapasitet=33,8 TWh. Kjelde: Svensk Energi Prosent Median( ) Min ( ) Maks( ) Veke nr.

3 Noregs vassdrags- og energidirektorat, Figur 3 Vassmagasina sin fyllingsgrad for elspotområda NO1, NO2, NO3, NO4 og NO5. Prosent. Kjelde: NVE 1 9 Aust-Noreg (NO1) Kapasitet 5787 GWh Prosent Median (2-15) Min (2-15) Maks (2-15) Sørvest-Noreg (NO2) Kapasitet GWh Veke nr. Prosent Midt-Noreg (NO3) Kapasitet 789 GWh Veke nr. Median (2-15) Min (2-15) Maks (2-15) Prosent Median (2-15) Min (2-15) Maks (2-15) Veke nr.

4 Noregs vassdrags- og energidirektorat, Nord-Noreg (NO4) Kapasitet GWh Prosent Median (2-15) Min (2-15) Maks (2-15) Veke nr. 1 9 Vest-Noreg (NO5) Kapasitet GWh Prosent Median (2-15) Min (2-15) Maks (2-15) Veke nr.

5 Noregs vassdrags- og energidirektorat, Tilsig og nedbørtilhøve Tabell 2 Tilsig og nedbør. Kjelde: NVE TWh Veke Veke Veke 52 Normal Differanse frå same veke i 215 Prosent av normal veke Tilsig 2,9 3,3 1,1 -,4 262 Nedbør 7,5 6, 3,6 1,6 21 Tabell 2a Utviklinga i tilsig og nedbør så langt i år. Kjelde: NVE TWh Veke Veke 1-52 Normal Differanse frå normal til no i år Tilsig 129,4 13, -,6 Nedbør 12,3 13, -9,7 Tabell 2b Forventa tilsig og nedbør i inneverande veke. Kjelde: NVE Prosent av TWh normal Tilsig 1,9 197 Nedbør 5,1 133 For fleire detaljar når det gjeld vassføring i Noreg sjå: Figur 4 Nedbør i Noreg 215 og 216, og gjennomsnitt for perioden , GWh. Kjelde: NVE Gj.snitt Middel ( Årsnedbør 21) Nedbør til og med veke 52

6 Noregs vassdrags- og energidirektorat, Figur 5 Nyttbart tilsig i Noreg i 215 og 216, maks, min og gjennomsnitt for perioden , GWh. Kjelde: Nord Pool og NVE 1 75 Gj.snitt Min Maks Middel (1981- Årtilsig 21) Tilsig til og med veke 52 Figur 6 Temperaturar i Noreg i 216, gjennomsnitt og normal for veka. Kjelde: Meteorologisk institutt og SKM Market Predictor GRADER Oslo Veke 51 Veke 52 GRADER Bergen Veke 51 Veke Gjennomsnitt for veka Normal for veka Trondheim Gjennomsnitt for veka Normal for veka Tromsø GRADER GRADER Veke 51 Veke Gjennomsnitt for veka Normal for veka -6 Veke 51 Veke Gjennomsnitt for veka Normal for veka

7 Noregs vassdrags- og energidirektorat, Figur 7 Utviklinga av snømagasin for dei norske vassmagasina vintrane 214/15, 215/16 og 216/17 i prosent av median kulminasjon. Median er for 3-års-perioden , maksimum og minimum er for perioden Kjelde: NVE 15% Maksimum Gj.snitt % Minimum / /216 1% 216/217 75% 5% 25% % 1.okt 1.jan 1.apr 1.jul Figur 8 Snømagasin i prosent av normalt for vintrane 214/15, 215/216 og 216/217. Kjelde: NVE 25% 225% 2% 175% 214/ / /217 15% 125% 1% 75% 5% 25% % 1.okt 1.jan 1.apr 1.jul

8 Noregs vassdrags- og energidirektorat, Produksjon, forbruk og utveksling Tabell 3 Nordisk produksjon, forbruk* og kraftutveksling. Alle tal i GWh. Kjelde: SKM Market Predictor Produksjon Endring frå Endring frå Veke 52 Veke 51 førre veke (GWh) førre veke (%) Norge % NO % NO % NO % NO % NO % Sverige % SE % SE % SE % SE % Danmark % Jylland % Sjælland % Finland % Norden % Forbruk Norge % NO % NO % NO % NO % NO % Sverige % SE % SE % SE % SE % Danmark % Jylland % Sjælland % Finland % Norden % Nettoimport Norge Sverige Danmark Finland Norden *Ikkje temperaturkorrigerte tal.

9 Noregs vassdrags- og energidirektorat, Vind- og kjernekraftproduksjon Figur 9 Vindkraftproduksjon i Danmark og Sverige dei siste to vekene og vindkraftproduksjon per veke for Sverige og Danmark i 215 og 216. (Foreløpig statistikk). Kjelde: SKM Market Predictor 6 DANSK OG SVENSK PRODUKSJON (MW) Sverige Danmark MWh Veke SVE_215 DK_215 SVE_216 DK_216 Figur 1: Kjernekraftproduksjon i Sverige (installert effekt 97 MW) dei to siste vekene og for same veker i 215. Kjelde: SKM Market Predictor (Førebels statistikk). 1 9 KJERNEKRAFTPRODUKSJON I SVERIGE (MW) Installert effekt Produksjon i same veke i 215 Produksjon i veke 51 og 52

10 Noregs vassdrags- og energidirektorat, Utviklinga i kraftproduksjon og forbruk Tabell 4 Produksjon, forbruk og utveksling så langt i år. Kjelde: SKM Market Predictor Norge (TWh) Til no i år Same periode (215) Endring (%) Endring (TWh) Produksjon 149, 143,6 3,6 5,4 Forbruk 132,5 129,5 2,2 2,9 Nettoimport -16,5-14, -2,5 Norden (TWh) Til no i år Same periode (215) Endring (%) Endring (TWh) Produksjon 391,2 393,6 -,6-2,4 Forbruk 385,9 379, 1,8 6,9 Nettoimport -5,2-14,5 9,3 Utveksling Figur 11 Nettoutveksling pr. veke for Noreg og Norden, 215 og 216, GWh. Kjelde: SKM Market Predictor GWH -2 GWH VEKE VEKE Norsk nettoimport (215) Norsk nettoimport (216) Nordisk nettoimport (215) Nordisk nettoimport (216) Figur 12 Import og eksport i dei norske elspotområda førre veke. Alle tal i GW. Kjelde: SKM Market Predictor EKSPORT GW IMPORT mandag tirsdag onsdag torsdag fredag lørdag søndag NO1 NO2 NO3 NO4 NO5

11 Noregs vassdrags- og energidirektorat, Figur 11 Marknadsflyt mellom elspotområde i Norden førre veke, GWh. Kjelde: SKM Syspower 9(11) 62(75) () 146(164) 6(3) () 2(2) 34(23) 97(11) 35(81) 9(19) 1(5) 41(34) 7(13) 42(47) 42(34) 161(121) 148(135) () RU () 27(314) 13(2) 2(1) 83(71) 242(241) 1(1) () 43(72) 345(456) () 5() EE 31(61) 3(4) 144(15) () 42(52) 83(82) NL 28(72) (6) 429(541) () 53(21) 3(22) DE 36(32) 11(4) 4(4) 71(76) 51(69) 32(21) 59(7) 3() 62(67) 41(53) 38(51) * Tal for veka før står i parentes. Mellom Russland og Finland er det oppgjeve tal for fysisk flyt. PL LT

12 Noregs vassdrags- og energidirektorat, Kraftprisar Engrosmarknaden Tabell 5 Kraftprisar nordiske elspotområde*. Vekesnitt. Kjelde: SKM Market Predictor. Endring frå Endring frå kr/mwh Veke 52 Veke 51 Veke 52 (215) førre veke (%) i fjor (%) NO1 265,7 272,4 112,9-2,5 135,5 NO2 264,1 267,1 19, -1,1 142,4 NO3 249,2 257,9 117, -3,4 112,9 NO4 245,9 249,3 117,1-1,4 11, NO5 264,3 267,2 112,9-1,1 134,2 SE1 246,3 254,2 115,7-3,1 112,9 SE2 246,3 254,2 115,7-3,1 112,9 SE3 246,3 254,2 115,7-3,1 112,9 SE4 247,9 279,5 115,7-11,3 114,3 Finland 25,8 257,4 149,7-2,6 67,5 Jylland 175, 21,1 11,1-13, 73,1 Sjælland 184,5 242,2 112,4-23,8 64,1 Estland 25,8 257,9 156,6-2,8 6,2 System 254,7 262, 113,5-2,8 124,5 Nederland 381,6 392,9 27,8-2,9 4,9 Tyskland 243,6 34,3 155,7-19,9 56,4 Polen 25,3 328, 269,1-23,7-7, Litauen 25,8 281,7 297,3-11, -15,7 Figur 14 Spotprisar i Noreg og Norden, Nederland og Tyskland i førre veke, kr/mwh. Kjelde: SKM Market Predictor KR/MWH mandag tirsdag onsdag tors dag fredag lørdag søndag 254,7 NO1 NO2 NO5 NO3 NO KR/MWH mandag tirsdag onsdag tors dag fredag lørdag søndag SE4 Jylland Sjælland Tyskland Nederland Estland Finland NO2

13 Noregs vassdrags- og energidirektorat, Terminmarknaden Tabell 6 Terminprisar, nordisk og tysk kraft, samt CO 2 kvotar. Kjelder: SKM Market Predictor. Prisane i tabellen er sluttprisar fredag i den aktuelle veka. Terminprisar (kr/mwh) Veke 52 Veke 51 Endring (%) Nasdaq OMX Januar 352,9 31,2 17,1 1. kvartal , 292,9 11,3 2. kvartal ,6 234,6 7,2 EEX OMX 1. kvartal ,1 34,5 2,2 2. kvartal 217 3, 289,4 3,7 CO2 (kr/tonn) Desember ,8 57,7 3,8 Desember 218 6,3 57,9 4,1 Figur 15 Daglege sluttprisar for enkelte typar kontraktar i den finansielle kraftmarknaden siste tolv månader, kr/mwh. Kjelde: SKM Market Predictor KR/MWH Norden 1. kv Norden 2. kv. Tyskland 1. kv. Tyskland 2. kv. Figur 16 Daglege sluttprisar for utslippskvotar på CO 2, kr/tonn. Kjelde: SKM Market Predictor KR/TONN Desember 216 Desember 217

14 Noregs vassdrags- og energidirektorat, Sluttbrukarprisar Tabell 7 Vekeutvikling i sluttbrukarprisar. Alle prisar er inkl. mva. bortsett frå spotpriskontrakt i Nord-Noreg. Dette er gjort for å gi eit meir korrekt bilete av kva forbrukarar i Nordland, Troms og Finnmark, som har fritak frå mva. på straum, faktisk betalar. Kjelde: Konkurransetilsynet/Forbrukerrådet**, Nord Pool Spot, Energimarknadsinspektionen og NVE. Øre/kWh Veke Veke Veke Variabelpris kontrakt* Marknadspris- / spotpriskontrakt Snitt frå eit utval av leverandørar Endring frå førre veke Endring frå tilsvarande veke i fjor 45,9 45,8 31,9,1 14, Veke Veke Veke Endring frå førre veke Endring frå tilsvarande veke i fjor Aust-Noreg (NO1) 37,4 38,3 17,9 -,9 19,5 Sørvest-Noreg (NO2) 37,2 37,6 17,4 -,4 19,8 Midt-Noreg (NO3) 35,3 36,4 18,4-1,1 16,9 Nord-Noreg (NO4) 27,9 28,3 14,7 -,4 13,2 Vest-Noreg (NO5) 37,2 37,6 17,9 -,4 19,3 Veke Veke Veke Endring frå førre veke Endring frå tilsvarande veke i fjor 1 år (snitt Noreg) 38,4 38,6 32, -,2 6,4 3 år (snitt Noreg) 36,5 36,3 34,5,2 2, Fastpriskontrakt 1 år (snitt Sverige) 47,3 46, 43,6 1,3 3,7 3 år (snitt Sverige) 45, 43,6 43,7 1,4 1,3 * Metoden for berekning av variabelpriskontrakt er gjelder gjennomsnittet av kontraktar som er tilbodne i fleire enn ti nettområder. ** Frå og med 1. juli 215 la Konkurransetilsynet ned sin kraftprisoversikt. Denne ble erstatta av Forbrukerrådets nye strømprisportal, strømpris.no. Figur 19 Vekeutvikling i pris på variabelpriskontrakt* og spotpriskontrakt** med eit påslag på 4,2 øre/kwh***. Kjelder: Konkurransetilsynet/Forbrukerrådet, Nord Pool Spot og NVE. * Prisar for variabelpriskontraktar meldas fram i tid. Metoden for berekning av variabelpriskontrakt er gjelder gjennomsnittet av kontraktar som er tilbodne i fleire enn ti nettområder. **Alle prisar bortsett frå spotpriskontrakt for Nord-Noreg inkluderer mva. *** Frå og med veke vart påslaget endra frå 3,8 øre/kwh (inkl. mva) til 4,2 øre/kwh (inkl. mva.) som følgje av ein antatt auke i påslaget grunna elsertifikatordninga. For meir informasjon om elsertifikatmarknaden, se

15 Noregs vassdrags- og energidirektorat, Figur 2 Utviklinga dei siste 52 vekene i prisane for norske* og svenske eitt- og treårige fastpriskontraktar, basert på eit årleg forbruk på 2 kwh. Alle prisar inkl. mva. i norske øre/kwh. Kjelder: Energimarknadsinspektionen og Konkurransetilsynet/Forbrukerrådet. * For norske kontraktar er det brukt eit gjennomsnitt av fastpriskontraktar som er tilbodne i fleire enn ti nettområder. Tabell 8 Vekeutvikling i straumkostnaden* for sluttbrukarar. Straumkostnaden er eksklusiv nettleige og forbruksavgift, men inkl. mva. bortsett frå elspotområdet Nord-Noreg. Dette er gjort for å gi eit meir korrekt bilete av kva forbrukarar i Nordland, Troms og Finnmark, som har fritak frå mva. på straum, faktisk betalar. Kjelde: Konkurransetilsynet/Forbrukerrådet, Nord Pool Spot og NVE. Marknadspris-/ spotpriskontrakt ** Aust-Noreg (NO1) Sørvest- Noreg (NO2) Midt-Noreg (NO3) Nord-Noreg (NO4) Vest-Noreg (NO5) Variabelpris kontrakt NOK Berekna straumkost nad for veke Berekna straumkost nad for veke Endring frå førre veke Berekna straumkost nad for veke Berekna straumkost nad hittil i 216 Differanse frå 215 til no i år 1 kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh * NVE nyttar ein temperaturkorrigert justert innmatningsprofil, basert på alminneleg forsyning i , for å berekna straumkostnaden til sluttbrukarane. Innmatingsprofilen er berekna av konsulentselskapet Optimeering AS på oppdrag frå NVE. Den same innmatningsprofilen er nytta for alle elspotområda og standard variabel kontrakt. I 215 var det 53 veker, og profilen for veke 53 er berekna som eit snitt av profilane for veke 1 og 52. Profilen for veke 53 er lagt til dei andre vekene, som er uendra. Dette gir eit årsforbruk på litt over 2 kwh i 215. ** NVE nyttar eit påslag på 4,2 øre/kwh inkl. mva på alle spotpriskontraktar i 216 og 3,8 øre/kwh inkl. mva i 215, bortsett frå spotpriskontraktar i Nord-N oreg, kor påslaget er på hhv 3,4 øre/kwh og 3, øre/kwh ekskl. mva.

16 Noregs vassdrags- og energidirektorat, Tilstanden til kraftsystemet 1 Det er vedlikehaldsarbeid på linjenett og ved kraftstasjonar fleire stader i Norden. For meir informasjon om linjer og kraftverk viser vi til heimesidane til Nord Pool. Grunna ein omlegging av UMM-systemet til Nord Pool i veke 5 vil ikkje informasjon om UMM er bli publisert i denne vekas rapport. Ein kan finne meir informasjon på: 1 Kjelde: ( Urgent Market Messages (UMM) )