Kraftsituasjonen veke 51 og 52, 2018

Transkript

1 , 2018 Høg nettoimport i juleveka I veke 51 var det høgt forbruk og lite vindkraftproduksjon i Norden, noko som bidrog til ein auke i kraftprisane i dei nordiske elspotområda frå veka før. I veke 52 medverka mildvêr og juleferie til lågare forbruk, samstundes som vindkraftproduksjonen i Sverige og Danmark gjekk opp kraftig. Mindre behov for regulerbar kraft bidrog til at systemprisen i Norden gjekk ned ti prosent frå veke 51 til veke 52, medan kraftflyten mellom Noreg og utlandet snudde frå nettoeksport til nettoimport. Førebelse tall for 2018 visar at kraftforbruket i Noreg var 135,4 TWh, medan produksjonen blei 145,7 TWh. Kraftforbruket auka med 2,5 TWh frå rekorden i 2017, medan produksjonen sokk med 2,5 TWh. Nettoeksporten hamna på om lag 10 TWh, ned frå 15 TWh året før. Vêr og hydrologi I veke 51 og 52 var det eit berekna tilsig til kraftmagasina på i alt 1,3 TWh eller om lag 30 prosent under normalen. I veke 51 var det lite nedbør og relativt låge temperaturar, medan veke 52 blei mild og nedbørrik både på Sørlandet, Vestlandet, i Trøndelag og i Nordland. Også første veka i 2019 er det venta mildt vêr og mykje nedbør i dei same områda. Det fører til at tilsiget denne veka er venta å bli 1,6 TWh, som er 90 prosent over normalen. Ved nyttårsskiftet var snømengdene i magasinområda om lag 15 TWh, det er 10 TWh mindre enn normalen og 20 TWh mindre enn ved førre årsskifte. Det er om lag like lite snø no som ved årsskiftet 2010/ 2011, som også svarar til tidlegare berekna minimumsverdi for denne tida av året. For fleire detaljar om snø, vêr og vatn, sjå

2 2 Magasinfylling Tabell 1 Magasinfylling. Kjelde: NVE og Nord Pool Prosent Prosenteiningar Veke Veke Veke Median* veke 52 Endring frå sist veke Differanse frå same veke i 2017 *Referanseperioden for medianen er for Noreg, og for dei fem norske elspotområda. Figur 1: Fyllingsgraden til vassmagasina i Noreg. Prosent. Kapasitet=86,5 TWh. Kjelde: NVE Differanse frå median Norge 63,9 65,7 72,3 70,6-1,8-8,4-6,7 NO1 66,1 68,9 63,6 64,7-2,8 2,5 1,4 NO2 67,7 69,5 81,9 73,5-1,8-14,2-5,8 NO3 66,5 68,0 64,3 63,4-1,5 2,2 3,1 NO4 54,3 55,4 63,6 66,1-1,1-9,3-11,8 NO5 65,7 68,2 70,4 68,4-2,5-4,7-2,7 Sverige 55,4 57,8 65,9 67,0-2,4-10,5-11,6 Figur 2: Fyllingsgraden til vassmagasina i Sverige. Prosent. Kapasitet=33,8 TWh. Kjelde: Svensk Energi

3 3 Figur 3 Fyllingsgraden til vassmagasina i elspotområda NO1, NO2, NO3, NO4 og NO5. Prosent. Kjelde: NVE

4 4

5 5 Tilsig og nedbørtilhøve Tabell 2 Tilsig og nedbør. Kjelde: NVE TWh Veke Veke Veke 52 Normal Tabell 2a Utviklinga i tilsig og nedbør så langt i år. Kjelde: NVE Differanse frå same veke i 2017 Prosent av normal veke Tilsig 0,9 1,9 0,9-1,0 101 Nedbør 4,5 4,0 3,6 0,5 126 TWh Veke Normal Differanse frå normal Tilsig 132,2 133,4-1,2 Nedbør 120,5 133,4-12,9 Tabell 2b Forventa tilsig og nedbør i inneverande veke. Kjelde: NVE TWh Prosent av normal Tilsig 1,6 191 Nedbør 5,0 134 For fleire detaljar når det gjeld vassføring i Noreg sjå: Figur 4 Nedbør i Noreg 2017 og 2018, og gjennomsnitt for perioden , GWh. Kjelde: NVE Figur 5 Nyttbart tilsig i Noreg i 2017 og 2018, maks, min og gjennomsnitt for perioden , GWh. Kjelde: Nord Pool og NVE

6 6 Figur 6 Hydrologisk balanse for Noreg, ref. periode ( ). Kjelde: NVE *Hydrologisk balanse er definert som samla vasskraftpotensial samanlikna med normalt Tabell 3 Hydrologisk balanse for Noreg. Kjelde: NVE TWh Veke Anslag veke Avvik magasin - 7,4-6,3 Avvik snø, grunnog markvatn Hydrologisk balanse - 9,2-9,0-16,6-15,4 Figur 7 Temperaturar i Noreg i 2018, gjennomsnitt og normal for veka. Kjelde: Meteorologisk institutt og SKM Market Predictor

7 7 Figur 7b Utviklinga av snømagasin for dei norske vassmagasina vintrane 2016/17, 2017/18 og 2018/19 i TWh. Median, maksimum og minimum er for 30-års-perioden Raud linje synar òg prognose. Kjelde: NVE

8 8 Produksjon, forbruk og utveksling Tabell 4 Nordisk produksjon, forbruk* og kraftutveksling. Alle tal i GWh. Kjelde: SKM Market Predictor Produksjon Veke 52 Veke 51 førre veke (GWh) førre veke (%) Norge % NO % NO % NO % NO % NO % Sverige % SE % SE % SE % SE % Danmark % Jylland % Sjælland % Finland % Norden % Forbruk Norge % NO % NO % NO % NO % NO % Sverige % SE % SE % SE % SE % Danmark % Jylland % Sjælland % Finland % Norden % Nettoeksport Norge Sverige Danmark Finland Norden *Ikkje temperaturkorrigerte tal.

9 9 Vind- og kjernekraftproduksjon Figur 8 Vindkraftproduksjon i Danmark og Sverige dei siste to vekene og vindkraftproduksjon per veke for Sverige og Danmark i 2017 og (Førebels statistikk). Kjelde: SKM Market Predictor Figur 9 Kjernekraftproduksjon i Sverige og Finland dei to siste vekene. Kjelde: SKM Market Predictor (Førebels statistikk).

10 10 Utviklinga i kraftproduksjon og forbruk Tabell 5 Produksjon, forbruk og utveksling så langt i år. Kjelde: SKM Market Predictor Norge (TWh) Til no i år Same periode (2017) Endring (%) Endring (TWh) Produksjon 145,3 147,8-1,7-2,5 Forbruk 135,0 132,5 1,9 2,5 Nettoeksport 10,3 15,3-5,0 Norden (TWh) Til no i år Same periode (2017) Endring (%) Endring (TWh) Produksjon 396,2 397,0-0,2-0,8 Forbruk 391,7 385,8 1,5 5,9 Nettoeksport 4,5 11,2-6,7 Utveksling Figur 10 Nettoutveksling pr. veke for Noreg og Norden, 2017 og 2018, GWh. Kjelde: SKM Market Predictor Figur 11 Import og eksport i dei norske elspotområda førre veke. Alle tal i GW. Kjelde: SKM Market Predictor.

11 11 Figur 12 Marknadsflyt mellom elspotområda i Norden førre veke, GWh. Kjelde: SKM Syspower < 36(8) 6(29) 151(198) 13(6) 10(17) 6(2) 82(135) 96(142) 34(41) 3(3) 72(35) 11(11) 22(42) 2(1) 68(102) 172(211) RU 212(336) 2(0) 0(2) 185(63) 243(351) 0(1) 8(91) 631(761) EE 83(72) 8(9) 158(61) 28(40) 71(66) NL 28(99) 33(14) 10(1) 29(58) 71(60) 40(91) 27(48) 85(90) 40(21) DE 56(30) 388(574) 28(15) 11(11) 22(58) PL 40(56) LT * Tal for veka før står i parentes. Mellom Russland og Finland er det oppgjeve tal for fysisk flyt.

12 12 Kraftprisar Engrosmarknaden Tabell 6 Kraftprisar nordiske elspotområde*. Vekesnitt. Kjelde: SKM Market Predictor. Endring frå Endring frå kr/mwh Veke 52 Veke 51 Veke 52 (2017) førre veke (%) i fjor (%) NO1 513,8 548,8 276,1-6,4 86,1 NO2 513,8 548,8 276,1-6,4 86,1 NO3 499,1 542,0 275,6-7,9 81,1 NO4 499,1 542,0 275,6-7,9 81,1 NO5 513,8 548,8 276,1-6,4 86,1 SE1 485,9 541,4 273,2-10,3 77,8 SE2 485,9 541,4 273,2-10,3 77,8 SE3 487,8 548,2 273,2-11,0 78,6 SE4 487,8 555,2 277,6-12,1 75,7 Finland 491,0 572,7 279,9-14,3 75,4 Jylland 423,2 544,0 206,9-22,2 104,5 Sjælland 431,3 555,8 230,4-22,4 87,2 Estland 492,1 573,9 279,9-14,3 75,8 System 503,8 548,9 276,0-8,2 82,6 Nederland 587,1 594,4 376,0-1,2 56,1 Tyskland 447,5 522,7 149,6-14,4 199,1 Polen 447,9 586,3 296,1-23,6 51,3 Litauen 490,6 576,2 280,6-14,9 74,8 Figur 13 Spotprisar i Noreg og Norden, Nederland og Tyskland i førre veke, kr/mwh. Kjelde: SKM Market Predictor

13 13 Terminmarknaden Tabell 7 Terminprisar, nordisk og tysk kraft, samt CO 2-kvotar. Kjelder: SKM Market Predictor. Prisane i tabellen er sluttprisar fredag i den aktuelle veka. Terminprisar (kr/mwh) Veke 52 Veke 51 Endring (%) Nasdaq OMX Januar 566,8 583,4-2,8 (nordisk kraft) 1. kvartal ,1 565,6-0,1 2. kvartal ,0 459,7 2,3 EEX (tysk kraft) 1. kvartal 2019 *ikkje handla 602,8-2. kvartal ,9 509,5 0,1 CO2 (kr/tonn) Desember 2018 *ikkje handla 237,0 - Desember ,4 247,3 0,8 Figur 14 Daglege sluttprisar for enkelte typar kontraktar i den finansielle kraftmarknaden siste tolv månader, kr/mwh. Kjelde: SKM Market Predictor Figur 15 Daglege sluttprisar for utslippskvotar på CO 2, kr/tonn. Kjelde: SKM Market Predictor

14 14 Sluttbrukarprisar Tabell 7 Vekeutvikling i sluttbrukarprisar. Alle prisar er inkl. mva. bortsett frå spotpriskontrakt i Nord-Noreg. Dette er gjort for å gi eit meir korrekt bilete av kva forbrukarar i Nordland, Troms og Finnmark, som har fritak frå mva. på straum, faktisk betalar. Kjelde: Forbrukerrådet, Nord Pool Spot, Energimarknadsinspektionen og NVE. Øre/kWh Veke Veke Veke Variabelpris kontrakt* Marknadspris- / spotpriskontrakt Fastpriskontrakt** Snitt frå eit utval av leverandørar Endring frå førre veke Endring frå tilsvarande veke i fjor 74,7 74,4 48,0 0,3 26,7 Veke Veke Veke Endring frå førre veke Endring frå tilsvarande veke i fjor Aust-Noreg (NO1) 68,6 73,0 38,9-4,4 29,7 Sørvest-Noreg (NO2) 68,6 73,0 38,9-4,4 29,7 Midt-Noreg (NO3) 66,7 72,1 38,9-5,4 27,8 Nord-Noreg (NO4) 53,4 57,7 31,1-4,3 22,3 Vest-Noreg (NO5) 68,6 73,0 38,9-4,4 29,7 Veke Veke Veke Endring frå førre veke Endring frå tilsvarande veke i fjor 1 år (snitt Noreg) 67,8 67,4 42,8 0,4 25,0 3 år (snitt Noreg) 60,0 59,7 42,1 0,3 17,9 1 år (snitt Sverige) ,0 3 år (snitt Sverige) ,4 * Metoden for berekning av variabelpriskontrakt er gjelder gjennomsnittet av kontraktar som er tilbodne i fleire enn ti nettområder. **NVE har ikkje motteke svenske prisar for veke 51 og 52 Figur 16 Vekeutvikling i pris på variabelpriskontrakt* og spotpriskontrakt** med eit påslag på 4,4 øre/kwh***. Kjelder: Forbrukerrådet, Nord Pool Spot og NVE. * Prisar for variabelpriskontraktar vert meldt fram i tid. Metoden for å berekne variabel priskontrakt er å rekne gjennomsnittet av kontraktar som er tilbydd i fleire enn ti nettområder. ** Alle prisar bortsett frå spotpriskontrakt for Nord-Noreg inkluderer mva. *** NVE nyttar eit påslag på 4,4 øre/kwh inkl. mva på alle spotpriskontraktar i 2017 og 2018 og, bortsett frå spotpriskontraktar i Nord-Noreg, kor påslaget er på 3,5 øre/kwh ekskl. mva.

15 15 Figur 17 Utviklinga dei siste 52 vekene i prisane for norske* og svenske eitt- og treårige fastpriskontraktar, basert på eit årleg forbruk på kwh. Alle prisar inkl. mva. i norske øre/kwh. Kjelder: Energimarknadsinspektionen og Forbrukerrådet. * For norske kontraktar er det brukt eit gjennomsnitt av fastpriskontraktar som er tilbodne i fleire enn ti nettområder. Tabell 8 Vekeutvikling i straumkostnaden* for sluttbrukarar. Straumkostnaden er eksklusiv nettleige** og forbruksavgift, men inkl. mva. bortsett frå elspotområdet Nord-Noreg.*** Dette er gjort for å gi eit meir korrekt bilete av kva forbrukarar i Nordland, Troms og Finnmark, som har fritak frå mva. på straum, faktisk betalar. Kjelde: Forbrukerrådet, Nord Pool Spot og NVE. Marknadspris-/ spotpriskontrakt ** Aust-Noreg (NO1) Sørvest- Noreg (NO2) Midt-Noreg (NO3) Nord-Noreg (NO4) Vest-Noreg (NO5) Variabelpris kontrakt NOK Berekna straumkost nad for veke Berekna straumkost nad for veke Endring frå førre veke Berekna straumkost nad for veke Berekna straumkost nad i 2018 Differanse frå 2017 til kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh * NVE nyttar ein temperaturkorrigert justert innmatningsprofil, basert på alminneleg forsyning i , for å berekna straumkostnaden til sluttbrukarane. Innmatingsprofilen er berekna av konsulentselskapet Optimeering AS på oppdrag frå NVE. Den same innmatningsprofilen er nytta for alle elspotområda og variabelpriskontrakt. ** Oversikt over nettleige per fylke (inkl. mva og fobruksavgift) finnes på NVEs nettsider: *** NVE nyttar eit påslag på 4,4 øre/kwh inkl. mva på alle spotpriskontraktar i 2017 og 2018 og, bortsett frå spotpriskontraktar i Nord-Noreg, kor påslaget er på 3,5 øre/kwh ekskl. mva.

16 16 Tilstanden til kraftsystemet 1 Det er vedlikehaldsarbeid på linjenett og ved kraftstasjonar fleire stader i Norden. For meir informasjon om linjer og kraftverk viser vi til heimesidene til Nord Pool. Produksjon Område Eining Dato frå Dato til Varigheit Installert (MW) Utilgjengeleg (MW) DK1 Horns Rev C dagar Link 4 DK1 Studstrupværket SSV dagar Link 5 DK2 Avedøreværket AVV dagar Link 1 DK2 Avedøreværket AVV dagar Link 7 Link til UMM DK2 Asnæsværket ASV dagar Link 14 DK2 Asnæsværket ASV dagar Link 15 FI Rauma Paper Mill / PM dagar Link 6 FI Rauma Paper Mill / PM dagar Link 10 FI Kaipola Paper Mill / PM dagar Link 11 NO2 Tonstad dagar Link 8 SE3 Ringhals block 2 G dagar Link 2 SE3 Ringhals Block2 G dagar Link 3 SE4 Öresundsverket, Malmö dagar Link 9 SE4 Öresundsverket, Malmö dagar Link 12 Overføring Publisert av Eining Dato frå Dato til Varigheit Installert (MW) Utilgjengeleg (MW) Link til UMM TenneT DE-TenneT SE dagar Link 13 TenneT SE4 DE-TenneT dagar Link 13 Energinet DK1 DE-TenneT dagar Link 16 Energinet DE-TenneT DK dagar Link 16 1 Kjelde: ( Urgent Market Messages (UMM) )