Vassregion Sogn og Fjordane Fire vassområde

Kor stor er påverknaden frå jordbruk og avløp? Kva for tiltak er føreslått? Korleis jobbar vi i vassområda? Problemkartlegging i Nordfjord 2014 Aktuelle nettstadar 2

Tiltaksprogrammet Sogn og Fjordane. ELVAR 3

Tiltaksprogrammet Sogn og Fjordane. ELVAR landbruks- 4

Tiltaksprogrammet: JORDBRUK PÅVERKNAD AV ELVAR 5

Tiltaksprogrammet: JORDBRUK PÅVERKNAD AV ELVAR landbruks- 6

Påverknad frå landbruk

Tal elvar Tal elvar med registrert påverknad frå spreidde avløp (inkl hytter). 50 45 40 35 30 Grad av påverknad: ukjent middels stor svært stor grad 25 20 15 10 5 0 Sogn og Fjordane Hordaland Møre & Romsdal 9

Tal elvar Elvar med tiltak mot spreidde avløp (inkl hytter) 50 45 40? Utbedring av separate avløpsanlegg i spredt bosetting Utarbeide lokale forskrifter for avløp Utarbeide handlingsplaner/ program for spredte avløp 35 Tilsyn og oppfølging 30 Tilsyn og kontroll med små avløpsanlegg 25 Tilknytning av separate avløp til kommunalt nett 20 Sanering/rehabilitering av eldre vannledningsnett 15 Sanering av utslipp av urenset avløpsvann 10 Separering av eldre avløpsnett 5 Renseanlegg med strenge funksjonskrav- renseklasse A 0 Sogn og Fjordane Hordaland Møre & Romsdal Problemkartlegging Kartlegging og registrering av avløp i spredt bebyggelse Tal elvar med påverknad spreidde avløp 10

Påverknad frå spreidde avløp (inkl hytter) Store variasjonar mellom kommunar

Påverknad frå spreidde avløp. (Elv, innsjø, kyst/fjord) Store variasjonar mellom aust og vest

Korleis jobbar vi i vassområda? Problemkartlegging Vassdragsovervaking kjemi, algar, dyr Kartlegging av vandringshinder komm.vegar Bekkevandring / synfaring Ekspertvurdering, ureiningsrekneskap Data oppdatert juli 2018 Temamøte: avløp, landbruk Samarbeid kommunar Medverknad frå bondelag, elveeigarlag, JFF, Turlag, NVF Gi innspel til kommunane, Fylkesmannen m.fl. Kommunane planlegg, vedtar og syt for iverksetting (pålegg m.m.) Kommunar kan fremme krav om vilkårsrevisjon for vasskraft 13

Status i Sogn og Fjordane mars 2017 Mangelfull kunnskap (tilstand, påverknad, kjelder) Gjennomført overvaking i mange vassførek. Planlagt overvaking 2017 Ureiningsrekneskap i ca ¼ av kommunane Aukande grad tilknytning av bustadar til kommunale avlaupsnett skjer mykje uavhengig av tiltaksprogrammet 5 av 26 kommunar har vedtatt forskrift om gebyr for tilsyn med spreidde avløp Flora kommune: ca 100 tilsyn pr år i nokre år 14

Problemkartlegging og tiltaksanalyse for utvalde vassførekomstar 2014 (Nordfjord vassområde Asplan Viak 2015) Synfaring på 25 gardsbruk og 59 separate avløpsanlegg Spørjeskjema til landbrukskontora KOSTRA-tal om avløpsanlegg Berekning av arealfordeling Bekkevandringar Berekningar av tilførsel næringsstoff 8 kommunar Pris: 860 000 kr 15

Problemkartlegging Nordfjord 2014. De utvalde vassførekomstane 16

Problemkartlegging Nordfjord Tilførsel av fosfor til vassdrag: Jordbruksavrenning: 49 % (0 80 %) Punktkjelder jordbruk: 8 % (0 32 %) Spreidde avløp: 9 % (0 24 %) Kommunale avløp: 1 % (0 14 %) Bakgrunnsavrenning: 32 % (3 90 %) Jordbruk areal Jordbruk punkt Avløp separate Avløp kommunale Naturleg bakgrunn Sogn og Fjordane fylkeskommune 17

Tiltaksprogrammet - Sogn og Fjordane jordbruk og spreidde avløp 2016 2021: Problemkartlegging - overvaking (betre kunnskapsgrunnlaget) miljømål utsett til 2027 Rammeavtale vassanalysar 2016 2018(2020) 2022 2027: Reelle tiltak for å nå miljømåla Tilsyn/kontroll - gjeldande lovar/reglar!! Frivillige tiltak / støtteordningar Pålegg / lokal forskrift 18

Gjennomføring av tiltaksprogrammet Vedtak om gjennomføring av enkelttiltak som inngår i tiltaksprogrammet treffes av ansvarlig myndighet etter relevant lovgivning (VF 25). Tiltakene skal være operative senest tre år etter at tiltaksprogrammet er vedtatt (VF 25). (Des 18) Statusrapport for igangsetting av tiltak frist 01.07.2018 (Handlingsprogram S F på høyring) 19

Nettsider om vassforvaltning: Vannportalen.no Nyhende, arrangement, rettleiing 20

vann-nett.no («tiltaksprogrammet») 21

vann-nett.no/saksbehandler («tiltaksprogrammet») 22

Kvifor gjere tiltak? Brukarinteresser: drikkevatn, badevatn, fiske Godt miljø på eigen grunn og i vassdrag Godt omdøme til jordbruksnæringa Økonomisk tilskot (SMIL, RMP, INo, ) 23

Skaffe kunnskap! OPPSUMMERING Vassprøver, biologi samarbeid i vassområda! Gjennomfør synfaringar Velje tiltak Samarbeid mellom kommunar Delta i temagrupper Loen, 01.11.2016 Sogn og Fjordane fylkeskommune 24

Takk for meg! 25