Sosialdemokratiet i dag? Georg Arnestad Møtet med pensjonistgruppa i Sogn og Fjordane Ap 4.11.2010
Sosialdemokratiet i dag? Om GA: fou-byråkrat, skribent, spaltist, (sofa)raddis, passiv og (nesten alltid) opponerande medlem av Sogndal Ap medlem i Ap sidan 1994, i NTL sidan 1976 av bonde- og småbrukarætt i Gloppen middelklassemann, akademikar, klassereise..? er den du er, mest prega av kvar du kjem i frå eller kvar du har tenkt deg?
Sosialdemokratiet i dag? 1. Korleis står det til (med SD) i dag? 2. Kvifor går det no tilsynelatande galne vegen? 3. Kva er den rette vegen vidare for SD (mot 2013)? 4. Sogn og Fjordane og landet elles
Utviklinga 1981 37,2 (Høgrebølgja) 1985 40,8 1989 34,3 1993 36,9 1997 35,0 (Jagland sa 36,9) 2001 24,3 (Stoltenberg -1 fiasko) 2005 32,7 2009 35,4 (eit bra Ap-val..?) Oktober 2010: ca 27,5 pst. Har vore nede på 22,1 Gjennomsn. av meiningsm. etter ferien: ca. 28 pst
Dagens situasjon for SD Mangeårig tilbakegang for SD i Nord- og Vest- Europa Oppsving for SD slutten av 90-talet med Tony Blair og New Labour (1997-valet) Den tredje veg : - Ingen rettigheter utan forpliktelsar - Marknadsliberalisering - New-speak - Konkurranseutsetjing ( bestemor på anbud ) - Privat drift av tenester - Norge: Statoil, Telenor, konsernmodellar i off. verksemd
Dagens situasjon.. Ap-forsøket i 2001 vart ein kjempefiasko Deretter: samarbeidet med LO og raudgrønt samarbeid og valsiger i 2005 (dårleg SV-val ) Redda av finanskrisa ved valet i 2009 + mangel på borgarleg samarbeid (dårleg SV-val igjen..) Siste året prega av raudgrøn uro, tilbakegang for Ap, særleg i vest (?), mellompartia farleg nær sperregrense, eit sterkt veksande høgre, fleirtal aleine for H og Frp. Borgarlege regjeringar i heile NV-Europa For 10-12 år sidan var det sos.dem regjeringar
Feil veg kvifor? Utgangspunkt: det hjelper ikkje å skulde på andre - Forventningskrise i verdas beste land å bu i - ( de stigende forventningers misnøye ) - Forventningskrise i verdas rikaste land = Styringsstraff ; misnøya vert retta mot dei som forvaltar rikdommen Noreg har to store høgreparti, det har ikkje skjedd før Frp har fanga opp ein del Ap-veljarar i storbyane og delvis i kyststroka våre
Feil veg kvifor? Er velferdsstaten ferdig utbygd? Kvar er den sosialdemokratiske ideologien vorten av? Klasseideologi erstatta av..?? Frp er / vil vere det nye Ap, i Sverige er Moderaterna det nye Arbetarpartiet Dei store offentlege reformene har feila, og har liten legitimitet (sjukehus, NAV, samhand..??) Staten legg altfor ofte skulda på kommunane Manglande sosial profil i R/G-regjering; stadig skeivare inntektsfordeling Velferdssamfunnet fangar slett ikkje opp alle
Feil veg kvifor? Kor sterke skal bande til fagrørsla vere? Har Ap gått for langt til høgre eller til venstre? Mange marknadsetterliknande reformer i statlege selskap (NSB, posten, televerket, fleire..) Eldreomsorga lykkast ikkje (igjen og igjen..) Pensjonsreforma, omfordeling frå dei slitne Vi har mislykkast heilt i integreringsspørsmålet, vi har ført ein middelklassepolitikk her Har aldri tort å ta ein innvandringsdebatt
Kva er rette vegen framover? Det finst ikkje enkle svar på ei slik mangesidig og stor utfordring Ei ny velferdsreform, seier mange Tja, kva skal det vere, spør eg. Kva svarar de? Er vi reformtrøytte? Å gå einsidig til høgre (modernisering av velferdsstaten) eller til venstre (meir LO og meir stat..) er begge tapsprosjekt Strategiar i kampen om middelklassen utan å gå til høgre Strategiar i kampen for at dei pågåande velferdsreformene kan lykkast Strategiar for å setje kommune-noreg i stand til å løyse sine sterkt aukande oppgåver
Kva er rette vegen framover? Tydelegare grep om integrerings- og innvandringspolitikken, men korleis? Dempe reformiveren i statlege selskap Kva med sjukelønnsordninga? (Og kva med alle sjukehusa?) Kommunesstrukturen? Løyse Frp-koden.. (verdi- og kulturspørsmål)? Løyse på rigid bruk av handlingsregelen? Sterkare vekt på velferdssamfunnets svikt når det gjeld å ta klasseutfordringane på alvor
Rette vegen? Ser ille ut no, men lenge til september 2013 Utanfor kontroll: internasjonale konjunkturar, renta, terrorhandlingar, arbeidsløyse Vil ikkje bli redda av ei ny finanskrise.. Nytenking, nye visjonar.. Mobilisere nye veljargrupper!!! Klima, miljø..? kva skal vi leve av etter oljen,..?
Sogn og Fjordane og sosdem Som i landet elles.. vi følgjer landstrendane Men Sp er jo unormalt store her Kor mykje vil sjukehussaka øydeleggje for Ap? (Den eigentlege skulda ligg jo hos Stoltenberg-1) Aktive nok stortingsrepresentantar? Regionsenterpolitikk? Kommunesamanslåingar?