Det Norske Samlaget Boka er omsett frå svensk av Gunstein Bakke. Omslag: Markup Lantto

Størrelse: px

Begynne med side:

Download "Det Norske Samlaget 2014 www.samlaget.no. Boka er omsett frå svensk av Gunstein Bakke. Omslag: Markup Lantto"

Svein-Erik Kristiansen
8 år siden
Visninger:

2 Det Norske Samlaget Boka er omsett frå svensk av Gunstein Bakke. Omslag: Markup Lantto Tilrettelagd for ebok au BookPartnerMedia, Kobenhavn 2014 ISBN utgåva

3 Om denne boka Markus Lantto kombinerer mytisk materiale, historiske personar, obskure vitskaplege fakta med det svært kvardagslege livet. Gjennom brev, kontaktannonsar, anekdotar, og observasjonar oppstår mange forteljingar og eit rikt persongalleri. Med ein sikker stil, eit skeivt blikk og ein slentrande tone, skriv Lantto om menneskets lengt og undring og forsøk på å finne sin plass i verda.

Gjennom brev, kontaktannonsar, anekdotar, og observasjonar oppstår mange forteljingar og eit rikt

4 Markus Lantto BRUKEN AV GJEDDE Generell informasjon Oslo 2014

5 Denne boka gir eg til Johanna.

6 Eg vil rette ein stor takk til tollpersonalet på grensa mellom Ghana og Elfenbeinskysten. Utan deira hjelp ville aldri denne boka blitt til. Eg vil også takke Muhammed Driboullah på Nilsson Trelast. Og kjære Floortje Cruijff hos salmakaren utanfor Rotterdam, takk for alle gode råd og vedunderlege frukostar. Og takk til ein gul, marknær blom som eg har gløymt namnet på.

Eg vil også takke Muhammed Driboullah på Nilsson Trelast.

7 Begonia, akeleie og krusmynte bøygde seg for han. Hang over han. Sperra vegen for han.

8 Kan hende kliv eg av ein båt ein dag. Nei, eit fly må det bli, ingen kryssar Stillehavet via den øygruppa med båt. Men det er ganske varmt. Også den største øya er lita. Landsbyane har namn som London, Paris og Poland. Kan hende har dei humor, øybuarane. Dei forstår at dei bur langt borte. For det gjer dei. Kvifor flytte dei hit? Nokre er innfødde som dreiv i land i dei små båtane sine long time ago, f.eks. for førti tusen år sidan. Men ikkje alle er innfødde. Nokre ser ut som europearar. Og nokre må jo rimelegvis ha slekt i Polen. Kva gjer dei her? Kva gjer eg her, om eg ein dag kliv ut av eit fly og skuggar for sola med handa? Ein amerikansk flybase, sjølvsagt. Det er det det må ha vore ein gong. Som slumpa til å bli eit samfunn gjennom eit mistak. Gjennom kjærleik. Skyene samlar seg kring den einaste fjelltoppen. Hugsar du meg? Eg tenker på plata av gull som vart send ut i verdsrommet. Den som fór av garde med Voyager II 4. september Eg har sjølv ingen klare minne frå denne dagen. Det var Carl Sagan og ei jente som heitte Ann, som bestemde kva som skulle komme med på plata. Kvalsong, så klart. Det var det første. Og sidan helsingar frå viktige FN-folk frå heile verda. Og musikk. Og Ann spelte inn lyden av sin eigen hjarterytme då ho først var blitt forelska i Carl Sagan. Dei elska og valde ut låtar på kjøkenet heime hos Carl. Chuck Berry. Blind Willie Johnson. Bach. Blind Willie var blind fordi stemor hans kasta flytande kaustisk soda i andletet på han då han var

Nokre er innfødde som dreiv i land i dei små båtane sine long time ago, f.eks. for førti tusen år sidan. Men ikkje alle er innfødde. Nokre ser ut som europearar.

9 liten. Det sa dei på radioen. Ho kan ikkje ha vore heilt god. Carl hadde ei fantastisk samling vinyl og steinkaker. Høgtalarane vart dregne fram slik at lyden skulle fylle heile huset. Dei elska og valde ut låtar. Keith Jarretts kölnerkonsert var for lang. Denne øya ute i Stillehavet. Som eg står på med føtene mine. Her er det jamn temperatur året rundt. Havet, ja. Havet held temperaturen så still, så still. Eg har no klive av flyet. Kan hende gjorde eg det allereie for eit par timar sidan. Eigentleg skal eg reise vidare allereie i morgon. Men i morgon går det ikkje. Det er noko med motoren eller vulkanoska i lufta. Eller både og, så eg må bli verande nokre dagar og får bu på hotellet medan eg ventar. På denne øya finst det ingen edderkoppar. Kan hende er det temmeleg kjedeleg. Eg sit nede i hotellrestauranten og ser på ei kvinne. Vi skal fortelje kvarandre ting. Ho vil ønske å få vite om eg har sett snø, og om eg kjenner Diana Ross. Det er ikkje berre eg som fotograferer toalett når eg reiser utomlands. Utlendingar kjem til Noreg og fotograferer toalett. Ikkje minst søramerikanarar. Ein brasilianar eg høyrde tale om, fotograferte ein gong fire toalett. Men denne øya høyrer til ein verdsdel eg ikkje trur finst på ordentleg. Oseania. Høyrer du, min Sansibiria? Så vakkert det læt. Oseania. Eg spør kanskje kvinna om det finst nokon viktige FN-talar å få høyre på jukeboksen. Og i så fall veit ho ikkje, for jukeboksen gjekk sund då ho var lita. Det var ein full danske som helte saus i den. Og då gjekk den

Havet held temperaturen så still, så still. Eg har no klive av flyet. Kan hende gjorde eg det allereie for eit par timar sidan. Eigentleg skal eg reise vidare allereie i morgon.

10 sund. Då ho var lita. Vi må seie til utomjordingane som finn den gylne plata i eit styrta vrak om milliardar av milliardar år, lenge etter at menneskeslekta og jorda og alle trea har forsvunne og sola har svolle opp som ein ballong og ete opp heile solsystemet sitt. Slik at den blir den mest einsame sola i verdsrommet. Vi må seie til dei at hei, vi er menneske, vi er snille og kjem i fred. Hei, og så vinkar vi framfor mikrofonane til utomjordingane, men eigentleg vinkar vi til oss sjølve. Stryk oss sjølve over kinna som ikkje lenger er barnekinn. For å trøyste oss. Når vi seier at vi er snille og eigentleg ikkje vil bombe kvarandre i hel eller helle kaustisk soda i auga på små negerbarn. Eg lærer meg kanskje nokre helsingsord på oseansk, og saman haikar vi til Paris. Eg seier at eg vil gå på bordell, og så ler vi. Kvinna såg ein gong eit spøkelse på kjøkenet sitt. Men ho vil ikkje snakke om det. Og ingen skal snakke om vêret. Vêret er berre som det er. Med mindre ein storm passerer, altså. Men storm er jo ikkje vêr, det er berre storm. Som riv laus tak og feller tre, spyler hamnene reine og dreg med seg båtar eit stykke ut blant reva. Dersom dei når heilt ut til havstraumane, kjem dei aldri meir tilbake. I Paris finst det kanskje ein bar eller ein kafé eller eit bibliotek. Eller eit lite kott som er alt dette i kombinasjon med postkontor. Men ikkje noko hotell. Det finst berre eitt hotell på øya. Heime i London. Vi kliv av i Paris. Det kan vere nokre hundre menneske i kvar landsby på denne øya. Nattelivet består i å vandre langs vegane i mørkret hand i hand og lytte gjennom dei

ein ballong og ete opp heile solsystemet sitt. Slik at den blir den mest einsame sola i verdsrommet. Vi må seie til dei at hei, vi er menneske, vi er snille og kjem i fred.

Like dokumenter

3 Gjer setningane om til indirekte tale med verba i preteritum. Han fortalde: Ho bur på Cuba. Han fortalde at ho budde på Cuba.

3 Gjer setningane om til indirekte tale med verba i preteritum. Han fortalde: Ho bur på Cuba. Han fortalde at ho budde på Cuba. LEDDSETNINGAR 1 Gjer setningane om til forteljande leddsetningar. Carmen er kona hans. Luisa går på skule i byen. Leo er tolv år. Ålesund er ein fin by. Huset er raudt. Det snør i dag. Bilen er ny. Arne