Namn: Fødselsdato: Telefon: Adresse: Pårørande: Telefon: Adresse: Kontaktinformasjon. Fastlege:

Transkript

1 Revidert signatur

2 Namn: Fødselsdato: Telefon: Adresse: Pårørande: Telefon: Adresse: Kontaktinformasjon Fastlege: Revidert signatur

3 Medisinske opplysningar: Bakgrunnsdiagnose for oksygenbehandling: Viktige bidiagnosar: Dersom oksygenbehandlinga skal ha langtidseffekt bør du bruke det minst 16 timar i døgnet, gjerne meir Oksygen dosering: Kvile: Natt: Aktivitet: Fly: Følg oksygendoseringa og ver nøye med å auke oksygendoseringa som avtalt under aktivitet. JA.. NEI.. Dersom ja; Ver varsam med å auke oksygendoseringa under akutt sjukdom utan å ha tilgang på blodgass målingar. Viktige tiltak og observasjonar ved akutt forverring: Revidert signatur

4 Forverring av tilstanden: Generelle teikn på forverring med eller utan økt slimproduksjon Meir tungpusta enn vanleg Søv dårligare og vaknar opp på grunn av problem med pusten Høgare puls Eventuelt feber Hevelse i anklane Faresignal: Meir døsig enn vanleg Aukande konsentrasjons og hukommelsesproblem Problem med å snakke på grunn av tungpust Blåfarga fingrar og/eller lepper Dersom nokre av desse symptoma oppstår: Sjekk at oksygenutstyret ditt fungerer slik det skal. Ta kontakt med fastlege eller legevakt eventuelt lungelege/sjukepleiar på medisinsk poliklinikk i Florø (telefon / ) eller Førde (telefon ) Revidert signatur

5 Konsultasjonsark (Set kryss ved rett svaralternativ) Dato: Stad: Medisinsk poliklinikk:. Heimebesøk: SAO2 i kvile: 6 min gangtest med O 2 tal liter: Ganglengde: ved start SAO 2 måling: lågaste SAO 2 måling: Kommentar: Gangtest heime med O 2 tal liter.. Type aktivitet: ved start: SAO 2 måling: lågaste SAO 2 måling Kommentar: Blodgass med O 2... tal liter: utan O 2... PO 2 : CO 2 PH: Allergiar eller lungemedisin som er forsøkt og ikkje tålt eller utan effekt: FEV 1 : PEF : BT: Puls: Slim: Farge: Konsistens: Hevelse i anklane: JA..NEI.. Cyanose: JA. NEI. Tungpust: Som vanleg:. verre:.. mykje verre:. Energi: Som vanleg redusert.. veldig redusert. Søvn: Som vanleg redusert/uroleg dårlig Døsig på dagtid: JA. Nei. Influensavaksine: JA NEI Pneumokokkvaksine: JA.. NEI Vekt: høgde: BMI: Matlyst: Behov for næringsdrikk JA. NEI Andre kosthaldstiltak: Aktivitetsnivå: (trapper, handling, husarbeid, hagearbeid, vedlikehaldsarbeid): Trenings/aktivitetsplan: Behov for tilvising til fysio/ergoterapi: JA. NEI. Revidert signatur

6 Merknadsfelt for brukaren si vurdering/kommentarar knytt til: Eiga helse (fysisk, psykisk og sosialt): Revidert signatur

7 (akutte hendingar, forverring, medisinendring, biverknader og andre viktige beskjedar): Revidert signatur

8 Eigenbehandlingsplan ved Kronisk Obstruktiv Lungesjukdom (KOLS) Eg kjenner meg som vanleg: Mine vanlege lungemedisinar er: Namn : Dosering : Inhalasjonstype: Eg blir tung i pusten i kvile:... i aktivitet:. Anna påverknad som forverrar pusten min: Eg hostar opp slim dagleg NEI.. JA.. Farge: Eg hostar regelmessig NEI JA.. Råd: Eg gjer mine daglege gjeremål Eg gjer anbefalte øvingar og anna aktivitet som eg likar Eg tek medisinar slik legen har tilrådd Influensa kvart år og lungebetennelse vaksine ved behov Treng du faglege råd kan du ta kontakt med medisinsk poliklinikk i Førde ( ) eller Florø ( ) Revidert signatur

9 Eigenbehandlingsplan ved Kronisk Obstruktiv Lungesjukdom (KOLS) Eg føler meg verre Slimet mitt har forandra farge og endra konsistens (auka mengde og seigare), ikkje berre om morgonen. Eg er meir tungpusten enn vanleg. Handlingsplan Eg tar i bruk slimmobiliserande tiltak Eg unngår ting som gjer pusten min verre Eg tar i bruk puste- og avspenningsøvingar 1) Dersom eg har mykje slim kan eg ta den blå medisinen først, t.d. Ventoline. Dersom eg har inhalasjonsapparat kan ev ta ein saltvatn inhalasjon. Deretter gjer eg slimmobiliserande tiltak og hostar opp slim. Til slutt tar eg eventuelt den førebyggande medisinen, t.d. Seretide eller Symbicort. 2) Dersom slimet mitt endrar farge til grønt: Startar eg med antibiotika: dose: dagar: 3) Dersom eg er tyngre i pusten enn vanleg tar eg: Namn: max pr dag: 4) Dersom eg er framleis er tyngre i pusten enn vanleg, må eg, i samråd med fastlegen eller lungelegen, ta ein Prednisolon kur. Ordinert av dr. Dato: Eg tar kontakt med fastlegen eller medisinsk poliklinikk ( / ) når eg startar opp tilleggsbehandling. Blir eg ikkje betre etter oppstart av tilleggsbehandling, MÅ eg ta ny kontakt med fastlegen eller legevakt. Revidert signatur

10 Eigenbehandlingsplan ved Kronisk Obstruktiv Lungesjukdom (KOLS) Eg føler meg mykje verre Symptoma har blitt verre Behandlingstiltaka har ikkje hjelpt EG MÅ TA KONTAKT MED FASTLEGEN ELLER LEGEVAKT Ring 113 viss du føler at du ikkje får puste Andre teikn på at eg treng rask lege behandling/vurdering: Hevelse i anklane Forvirra eller uklar Tungpust gjer det vanskeleg å snakke Svært døsig Kjensle av å ville svime av Blåfarga fingrar og/eller lepper Revidert signatur

11 Til deg som får utlevert oksygenutstyr frå Helse Førde Gassleverandør Linde Healthcare (Aga) leverer oksygen i Helse Førde sitt område. Oksygenet blir levert til deg frå TESS, tlf Veke Dag Stad Partal Tysdag Balestrand-Høyanger-Lavik- Bygstad Partal Torsdag Måløy-Raudeberg-Selje-Eid Partal Fredag Hornindal-Hjelledalen-Stryn Oddetal Tysdag Florø-omengn-Eikefjord- Askevoll Oddetal Onsdag Undredal-Lærdal-Årdal- Gaupne Oddetal Torsdag Luster-Slinde-Sogndal- Leikanger Oddetal Fredag Ålfoten-Svelgen-Kalvåg- Førde DU MÅ SJØLV BESTILLE OKSYGEN SEINAST INNAN KL DAGEN FØR LEVERINGSDAG Oksygenet må bestillast via Linde Health kundesenter på tlf Ved akutte problem ring 113 Forbruksmateriell For å få nye brillekateter og slangar kan du ta kontakt med: Forsyningsavdelinga tlf Endre Kirketeig (BHJM koordinator) tlf. nr Hugs å gje opp NØD nr som står i brukarpermen når du skal bestille. Faglege spørsmål kan rettast til Nina Johnsen Midtbø (sjukepleiar med pol, Florø) tlf. nr / Grete Berg Grimelid (sjukepleiar med pol, Førde) tlf. Nr Reparasjon Medisinsk teknisk avdeling har ansvar for reparasjonar av oksygenutstyr, og kan kontaktast på dagtid frå måndag til fredag, tlf. nr Dersom det oppstår problem med oksygenutstyret utanom kontortid må du kontakte legevakt i eiga kommune, evt 113. Tilbakelevering Du kan låne oksygenutstyret så lenge du har behov for det. Behandlingshjelpemiddelet skal deretter returnerast Medisinsk teknisk avdeling i Helse Førde i forsvarleg pakka tilstand.

12 Sikkerheit og bruk Oksygen (O 2 ) er eit legemiddel, og det er viktig at du følgjer den ordinerte oksygendoseringa. Den er tilpassa deg og ditt behov for oksygen. For høg oksygendosering kan føre til at det hopar seg opp karbondioksid (CO 2 ) i blodet ditt og du kan få karbondioksid forgifting. Difor er det særs viktig at du ikkje brukar høgare oksygendose enn det legen har bestemt, spesielt når du kviler og om natta. For best effekt bør du bruke oksygenet i rett dose minst 16 timar i døgnet, gjerne meir. Oksygenbehandlinga kan betre livskvaliteten din og føre til at du klarar dei daglege gjeremåla lettare. Du blir meir opplagt og hjernen fungerer betre. Oksygenutstyret krev nøyaktig handtering, men dersom du fylgjer sikkerheitsreglane er det ingen fare med å bruke utstyret. Sikkerheit Røyking er forbode i hus/rom der oksygen blir oppbevart eller er i bruk Avstanden til open eld og flamme skal være minst 2 meter Avstanden til brødristar, hårfønar, vifteovnar/ stråleovnar m.m. som er i bruk, skal være minst 2 meter på grunn av gnistfaren. Ved brann - steng utstyret. Utstyr som ikkje er i bruk skal være avstengt. Oksygen som strøymer ut på tekstilar, når det ikkje er i bruk, kan mette tekstilane og gjere dei lettantennelege og brannfarlege. Hår og skjegg kan også mettast av oksygen. Fett og olje i samband med oksygenbruk må unngåast. Fett kan sjølvantenne dersom det får kontakt med oksygen under trykk. Koplingar og ventilar må difor ikkje smørast med feitt, olje eller vaselin. Dersom du brukar ansikt og/eller handkrem, skal du bruke ein med lågt feittinnhald. Ta av nasebrilla ved tenning og slokking av levende lys, og når du legg i peis og vedomn. Plassering av utstyret: Sjå brukarrettleiing for det utstyret du har fått. Revidert signatur

13 Reise med oksygen Før lengre reiser rår vi til at du snakkar med legen din Ta kontakt med Aga og/eller oksygensjukepleiar i god tid dersom du planlegg ei reise kor du treng levering av oksygen utanfor heimen din. Dette er for at reisa skal kunne gjennomførast trygt og utan problem. Det er ulike behov for planlegging om du reiser i Noreg eller du reiser til utlandet. Reise med fly, krev spesielle omsyn. Det er m.a. ikkje lov til å ta med flytande oksygen i fly, men ein tom oksygen tank kan sendast som bagasje. Dei enkelte flyselskapa har ulike reglar som avgjer om du kan ta med din eigen berbare oksygenkonsentrator/flaske eller om du må leige utstyr av flyselskapet. Undersøk og avtal med flyselskapet i god tid før reisa. Sjå eiga brosjyre å reise med oksygen For å få stønad til dekning av utgifter til oksygenbehandling i utlandet, må du søke HELFO i din region. Frå 1. juli 2011 er det ikkje nødvendig med godkjenning frå HELFO før reisa. Det vil seie at det er mogeleg å søke om stønad etter at reisa er gjennomført. Telefon HELFO servicesenter Bestill gjerne assistanse på flyplassen Unngå mellomlandingar om du kan Ta med alle medisinar i handbagasjen Bilkøyring Er du oksygenbrukar og køyrer bil må du ha legeattest og dispensasjon frå fylkeslegen. Du er pålagt å bruke oksygen når det er du som køyrer. For å få dispensasjon må oksygentrykket i blodet ditt vere over 8 kpa med oksygen, og CO 2 verdien må ikkje vere for høg. Oksygenflaskene/kolbane skal vere forsvarleg festa. Har du flytande oksygen i termos kan du gjerne ha vindauget litt på gløtt slik at det blir god ventilasjon. Båt/ferjeruter Undersøk med reiarlaget i god tid om det er spesielle reglar du må følgje. Revidert signatur

14 OKSYGENKONSENTRATOR Konsentratoren kan berre brukast med strøm. Konsentratoren tek inn romluft. Romlufta blir filtrert og konsentrert oksygen blir levert gjennom slangen til brukaren. Bruk Til bruk innandørs med lang oksygenslange Alarmen går når ein slår på maskina, konsentratoren treng litt tid for å stille seg inn til å gje høg nok oksygendose. Alarmen går også dersom det er knekk på slangen. Ved høg oksygendose kan ein bruke fukteflaske. Oksygen flow 0,5 5 liter Streken skal vere midt på kula for å gje ordinert dose. Dersom det er temperatur- forskjell i rommet der konsentratoren står og der brukaren er, kan det danne seg kondens i slangen. Prøv å få ut vatnet ved å holde eine enden høgt opp, ev ned ei trapp. Vedlikehald av oksygenkonsentratoren Tørk av utvendige flater ved behov. Støvsug luftinntak ein gong i veka. Slange til fukteflaske Hugs dagleg reingjering av flaska. Opne filterdeksel og ta ut filteret. Støvsug filteret og vask det i mildt såpevatn. Skyll godt og la filteret lufttørke. Set inn ekstrafilteret og skru på dekselet Grøn slange NØD Brillekateter NØD Mellomstykke Plassering Konsentratoren må plasserast i eit rom med god ventilasjon utan teppe på golvet og i god avstand til t.d. gardiner. Konsentratoren skal ikkje stå på badet! Ein kan ha inntil 15 meter slange mellom konsentratoren og brukaren. Konsentratoren må alltid stå oppreist. Reingjering ein gong for veka.

15 INOGEN Mobil O2 konsentrator. Supplement til stasjonær O2 konsentrator. Leverer oksygen frå 1 5 liter med sparefunksjon. Leverast i veske og med trille, ev ryggsekk. Bruk Til bruk utanfor heimen Både med strøm, 12 V i bil eller båt, og med batteri. Er godkjent på flyreiser. Kan bruke inntil 7 m slange. Vedlikehald av oksygenkonsentratoren Tørk av utvendige flater ved behov. Opne filterdeksel ein gong for veka. Støvsug filteret og vask det i mildt såpevatn. NØD Brillekateter Skyll godt og la det lufttørke. Set filteret på plass igjen når det er tørt. batterinivå O2 dose

16 IMPULSEFLASKER Små, lette flasker (komposittflasker) med gass under trykk. Bruk Ved aktivitet. Vanlegvis i tillegg til O2 konsentrator. Leverast med ryggsekk. Ved O2 2 liter varer flaska ca 8 timar. Brukast med easy pulse regulator. Innstilling frå 1 5 liter oksygen med sparefunksjon (grønt felt)og 2 liter oksygen med kontinuerleg flow (kvitt felt). For å ta i bruk flaska må du 1) Ta på deg brillekateteret 2) Opne flaskeventilen 3) Still flowmeteret inn på den oksygendosen du skal bruke flowmeter Easypulse regulator flaskeventil For å stenge flaska etter bruk 1) Sett flowmeteret på OFF (helt til venstre) 2) Skru att flaskeventilen 3) Slepp ut trykket i regulatoren ved å opne flowmeteret, skru att når det sluttar å suse. For å skifte til ny flaske NØD12443 Brillekateter 1) Steng flaskeventilen 2) Vri flowmeteret heilt mot høgre til kvitt hvitt felt (2 lpm continues) og vent til all lufta er ute. Vri tilbake til OFF. 3) Løsne regulatoren og sett den over på ny flaske. NB! Pass på at flaskeventilen er stengt før du skrur av regulatoren!! Bytte av flasker Tom flaske blir henta av oksygenlevrandør. Ring AGA seinast kl 12 dagen før det er leveringsdag hos deg for å bestille nye flasker.

17 LIV oksygenflaske flowmeter Tre liters lettflaske, med integrert ventil og regulator. Tydelig forbrukstabell på ventilen. Mange flow-innstillingar: 0 25 liter/ min flaskeventil Nøyaktig display også når ventilen er stengt. Bruk Ved aktivitet og backup for konsentrator ved strømstans. I tillegg til O2 konsentrator. For å ta i bruk flaska må du 1) Ta på deg brillekateteret 2) Opne flaskeventilen 3) Still flowmeteret inn på den oksygendosen du skal bruke For å stenge flaska etter bruk 1) Skru att flowmeteret 2) Skru att flaskeventilen 3) Slepp ut trykket i regulatoren ved å opne flowmeteret, skru att når det sluttar å suse. Bytte av flasker NØD Brillekateter Tom flaske blir henta av oksygenlevrandør. Ring AGA seinast kl 12 dagen før det er leveringsdag hos deg for å bestille nye flasker.

18 FLYTANDE OKSYGEN stasjonære tankar Stasjonære tankar fins i ulike størrelsar, frå liter. Flytande oksygen har ein temperatur på 183 grader. 1 liter LOX (flytande oksygen) tilsvarer ca 870 liter oksygen gass. viser gassbehaldning flowmeter Bruk utløysarkapp tilkopling berbar tank Til bruk innandørs med lang oksygenslange og til fylling av berbar tank. Ved høg oksygendose kan ein bruke fukteflaske. Ein kan ha inntil 15 meter slange mellom tanken og brukaren. Dersom det er temperatur- forskjell i rommet der den stasjonære tanken står og der brukaren er, kan det danne seg kondens i slangen. Prøv å få ut vatnet ved å holde eine enden høgt opp, ev ned ei trapp. Fukteflaske Hugs dagleg reingjering Vedlikehald og oppbevaring Flytande oksygen fordampar og tanken vil gradvis tømme seg sjølv om den ikkje vert brukt. NØD12441 Mellomstykke Tanken må stå i eit godt ventilert rom, utan teppe og i god avstand frå gardinene. Sikker bruk av O2, sjå eige ark. Gassleverandør vil hjelpe deg å finne ein eigna plass til den stasjonære tanken. Tørk støv av tanken med ein fuktig klut. Gasslevering Gassleverandør fyller oksygen på stasjonær tank anna kvar veke. Fast køyrerute, sjå eige ark. Gassleverandør set ut stor nok tank, ev fleire tankar, slik at du har oksygen til neste levering. NØD Brillekateter Grøn bobleslange

19 COMPANION 550 Berbar tank med skulderreim. Må vere i oppreist stilling under bruk. Kan brukast både med sparefunksjon og kontinuerleg flow. Flow 0 6 liter. Må fyllast frå stasjonær tank. Fordampar og tømmer seg sjølv om den ikkje er i bruk. Du kan sjekke kor mykje som er att på Companion 550 ved å løfte tanken etter eine sida på skulderreima. Brillekateter med dobbelt løp. Fyllehendel Flowmeter Tilkopling brillekateter Tilkopling stasjonær tank NØD Brillekateter, dobbelt løp

20 COMPANION 1000 Berbar tank med skulderreim eller trille. Må vere i oppreist stilling under bruk. Kan berre brukast med kontinuerleg flow. Flow 0,25 6 liter. Må fyllast frå stasjonær tank. Fordampar og tømmer seg sjølv om den ikkje er i bruk. Brillekateter med enkelt løp. Av og på knapp O2 justering Flowmeter Tilkopling brillekateter Fyllehendel, bakside av apparatet Tilkopling stasjonær tank NØD Brillekateter

21 HELIOS 300 Berbar tank med handtak og sekk. Må fyllast frå stasjonær tank. Kan brukast berre med sparefunksjon. Flow 0 4 liter. Brillekateter med dobbelt løp. Fordampar og tømmer seg sjølv om den ikkje er i bruk. Helios kan ligge på sida når den er i bruk. Flowmeter Tilkopling brillekateter Fyllehendel, på bakside Tilkopling stasjonær tank NØD Brillekateter, dobbelt løp

22 Fylling av berbar tank -flytande oksygen- Sett den berbare tanken på toppen av den stasjonære tanken. Blå kopling på berbar tank mot blå kopling på stasjonær tank. Trykk godt ned tanken må haldast nede under heile fyllinga. Tanken bør fyllast ca ein halv time før bruk pga fare for ising. Dersom tanken isar, verkar den på kontinuerleg flow. Når tanken er tina, verkar sparefunksjonen igjen. Start fyllinga ved å opne hendelen på den berbare tanken. Tel rolig til 20, lukk hendelen og tel rolig til 20 (mens hendelen er lukka). Opne hendelen og fyll den berbar tanken til den er full. Når den berbare tanken er full vil lyden endre seg ( putring / koking ). Lukk hendelen på den berbare tanken. Fyllinga tar ca. eit par minuttar. Kontaktpunkta på tankane er svært kalde etter fylling og kan gje frostskade dersom du kjem borti dei. Vent ca eit minutt, hindrar fastfrysing. Løys ut den berbare tanken ved å trykke ned utløysarknappen.

23 Er tanken tom? Hald bærereima som vist på bildet. Målaren viser kor mykje oksygen som er igjen på tanken. Flowmeteret viser kor mange liter oksygen brukeren får. (her viser den 1 liter oksygen/min) Hendelen stilt på sparefunksjon (dvs. at tanken løyser ut ein dose med oksygen når brukaren trekkjer pusten inn). Når hendelen er på motsatt side (heilt grønt felt) gjev tanken kontinuerlig flow (dvs. gjev oksygen uavhengig av brukaren sin inn og utpust.)

24 Til deg som får utlevert inhalasjonsapparat frå Helse Førde Ved utlevering av inhalasjonsappparat skal du ha opplæring i bruk og vedlikehald. Dersom du skal bruke Mucomyst eller Pulmicort på inhalasjonsapparatet, må du ta kontakt for å få eit ekstra filter. Forbruksmateriell For å få nye filter, forstøvarbeger eller slange til inhalasjonsapparatet kan du ta kontakt med: Forsyningsavdelinga tlf , Endre Kirketeig (BHJM koordinator) tlf. nr Bruk gjerne NØD nr. som er oppgitt på instruksjonsarket. Faglege spørsmål kan rettast til Nina Johnsen Midtbø (sjukepleiar med pol, Florø) tlf. nr / Grete Berg Grimelid (sjukepleiar med pol, Førde) tlf. Nr Reparasjon Medisinsk teknisk avdeling har ansvar for reparasjonar av inhalasjonsapparat og kan kontaktast på dagtid frå måndag til fredag, tlf. nr Dersom det oppstår problem med inhalasjonsapparatet utanom kontortid må du kontakte legevakt i eiga kommune, evt 113. Tilbakelevering Du kan låne inhalasjonsapparatet så lenge du har behov for det. Behandlingshjelpemiddelet skal deretter returnerast Medisinsk teknisk avdeling i Helse Førde i forsvarleg pakka tilstand.

25 PARI Boy SX Elektrisk inhalasjonsapparat for alle typar inhalasjonsvæske. Apparatet kan vibrere og bevege seg når det er i bruk. Ev kan du legge under ein antiskli duk. filter Ved inhalasjon med Mucomyst eller Pulmicort må du bruke ekstra ventilasjonsfilter med bakteriefilter. Mucomystdamp legg seg som eit seigt belegg og kan øydelegge elektriske apparat i heimen. Pulmicort bør ikkje inhalerast av andre rundt deg. Bakteriefilter til Pari inhalasjon ventilasjonsfilter. Skift filteret 1 gang i døgnet, ev oftare dersom det vert fuktig. Vedlikehald av inhalasjonsapparatet Tørk av inhalasjonsapparatet med ein fuktig klut ved behov. Skift filter på framsida av apparatet ved misfarging eller ca 2 gonger i året. Forstøvarbeger og slange må skiftast ein gong i året eller ved behov. NØD12262 Ventilasjonsfilter NØD12357 Bakteriefilter til ventilasjonsfilter NØD12146 Filter Reingjering av forstøvarbeger er viktig for å unngå at medisin restar tettar igjen og for å hindre oppvekst av bakteriar. Etter kvar bruk Ta delane frå kvarandre og skyll dei i varmt (ca 40 grader), rennande vatn. Ein gong om dagen Ta delane frå kvarandre og vask dei i varmt såpevatn (t.d zalo). Skyll delane i rennande vatn og la dei lufttørke. Ein gong i veka Ta delane frå kvarandre og vask dei i varmt såpevatn. Skyll godt. Kok opp vatn og legg forstøvarbeger og munnstykke opp i gryta. La delane ligge i ca 15 min i vatnet. Lufttørk delane etterpå. NØD12139 Årspakke: forstøvarbeger, slange og filter

26 Porta-neb Elektrisk inhalasjonsapparat til alle typar inhalasjonsvæske. Ved inhalasjon med Mucomyst eller Pulmicort må du bruke ekstra ventilasjonsfilter med bakteriefilter. Mucomystdamp legg seg som eit seigt belegg og kan øydelegge elektriske apparat i heimen. Pulmicort bør ikkje inhalerast av andre rundt deg. Vedlikehald Tørk av apparatet med ein fuktig klut. NØD Ventstream NØD Ventilasjonsfilter NØD Filterpads/ bakteriefilter, 50 stk Skift filter ved misfarging eller ca 2 gonger i år. Forstøvarbeger og slange må skiftast ein gong i året eller ved behov. Reingjering av forstøvarbeger er viktig for å unngå at medisinrestar tettar igjen og for å hindre oppvekst av bakteriar. NØD12019 Filter NØD12016 Årspakke: forstøvarbeger, slang og filter Etter kvar bruk Daglig Ta delane i frå kvarandre og skyll dei i varmt (ca 40 grader), rennande vatn. Ta delane i frå kvarandre og vask dei i varmt såpevatn (t.d zalo). Skyll delane i rennande vatn og la dei lufttørke. Ein gong i veka Ta delane i frå kvarandre og vask dei i varmt såpevatn. Skyll godt. Etterpå kan delane kokast i 5-10 min. Kok opp vatnet før du legg delane opp i gryta. La delane lufttørke etterpå.

27 Aeroneb GO Inhalasjonsapparat til alle typar inhalasjonsvæske. Kan brukast med strøm eller med batteri. Bruk tre AA batteri, ikkje oppladbare. Apparatet er lite, lett og utan lyd. Til bruk utanfor heimen, t.d. på jobb eller reise. Bruk det stasjonære inhalasjonsapparat heime. Dersom det tar meir enn 10 min. å forstøve 2,5 ml etter reingjering, må begeret bytast. Normalt varer begeret i ca 1 år. Kan bli slitasje i koplinga mellom leidning og fostøvarbeger, ver varsam når du dreg ut og set i leidningen. Reingjering av forstøvarbeger er viktig for å unngå at medisinrestar tettar igjen og for å hindre oppvekst av bakteriar. NØD12104 Forstøvarbeger Etter kvar bruk Ta delane i forstøvarbegeret frå kvarandre og skyll dei i varmt (ca 40 grader), rennande vann. Dagleg Ta delane i forstøvarbegeret frå kvarandre og vask dei i varmt såpevann (t.d. zalo). La ikkje delane bli liggande i vatnet. Skyll delane etterpå og la dei lufttørke. Ved behov Kan forstøvarbeger og munnstykket kokast i 5-10 min., max 20 min (helst destillert vatn - aukar levetida på forstøvarbegeret). Delane skal først vaskast i såpevatn og skyljast. Kok opp vatnet før du legg delane opp i gryta. Alternativ til koking: Legg delane i ei blanding av 3 delar varmt vatn og 1 del destillert kvit eddik i 30 min. Skyll grundig i varmt springvatn. La delane lufttørke

28 Pari Boy mobile S Inhalasjonsapparat til alle typar inhalasjonsvæske. Kan brukast med strøm, 12 V eller med batteri. Lagar litt lyd. Til bruk utanfor heimen, t.d. på jobb eller reise. Bruk det stasjonære inhalasjonsapparat heime Vedlikehald av inhalasjonsapparatet Tørk av inhalasjonsapparatet med en fuktig klut ved behov. Skift filter på framsida av apparatet ved misfarging eller ca 2 gonger i året. Forstøvarbeger og slange må skiftast ein gong i året eller ved behov. Reingjering av forstøvarbeger er viktig for å unngå at medisinrestar tettar igjen og for å hindre oppvekst av bakteriar. NØD12146 Filter Etter kvar bruk Ta delane frå kvarandre og skyll dei i varmt (ca 40 grader), rennande vatn. Ein gong om dagen Ta delane frå kvarandre og vask dei i varmt såpevatn (t.d zalo). Skyll delane i rennande vatn og la dei lufttørke. Ein gong i veka Ta delane frå kvarandre og vask dei i varmt såpevatn. Skyll godt. Kok opp vatn og legg forstøvarbeger og munnstykke opp i gryta. La delane ligge i ca 15 min i vatnet. Lufttørk delane etterpå. NØD12139 Årspakke: forstøvarbeger, slange og filter

29 Når du har slim Det er viktig å få opp slim fordi - du vert lettare i pusten - det minskar risiko for infeksjon i lungene Metodar for å løyse slim: - djupe andedrag - rørsle/aktivitet - leppepust - PEP-fløyte (evt. vassflaske) - drikke, gjerne varm djupe andedrag Når slimet er begynt å løysne, forsøk med et par hostestøyt: - ta eit innpust, og støyt lufta ut att som når du skal lage dogg på spegel eller briller. Om du brukar PEPfløyte (eller flaske), blås 5 10 gongar, ta så 2 hostestøyt. Ta ein pause der du pustar vanleg. Gjenta dette 2 3 gongar.

30 Når du er tung i pusten kan du sette deg i ei kvilestilling og bruke leppepust. Kvilestillingar avlastar overkroppen, slik at musklane kan slappe av, og du brukar mindre energi. Leppepust roar pusten og opnar luftvegane slik at det vert lettare å puste. Døme på kvilestillingar: Prøv ut ulike kvilestillingar i betre periodar, og bruk den som høver best for deg. Kanskje brukar du ein som fungerer godt? Leppepust: Pust inn vanleg, og pust ut gjennom lett samanpressa lepper (leppebremse). Du får då litt motstand på utpusten, og den vert forlenga.

31 Enkle øvingar for beinstyrke, rørsle i overkropp og pust. Start gjerne med 5 10 repetisjonar. Auk på med til dømes 5 10 repetisjonar x 3 ved øving 1 3 etterkvart. Prøv deg fram etter kva form du er i. 1. Trappegang Gå opp og ned på 1. steg med vekselvis Høgre og venstre bein Gå eventuelt heile trappa 2. Knebøy Stå med litt avstand mellom føtene. Bøy i knea samtidig som du held knea godt ifrå kvarandre. Strekk deg opp att.

32 3. Opp på tå og opp på hæl Gå opp på tærne, og ned Gå opp på hælane, og ned 4. Kroppsrotasjon med armstrekk Sitt på ein kjøkkenstol, med rett rygg utan å lene deg til ryggstø Legg ei hand på motsett kne. Løft andre armen og beveg den bakover med tommelen opp. Sjå på handa medan du fører den så langt bak du kan.

33 5. Sidebøy Sitt på ein kjøkkenstol med rett rygg utan å lene deg til ryggstø. Hald fast i stolsetet med eine handa, strekk den andre armen opp mot taket og over mot motsett side. Kjenn ein strekk i flanken. Bytt arm. 6. Skulderrulle Plasser fingertuppane på skuldrane dine. Lag store sirklar med albogane. Prøv både framover og bakover.

34 Avspenning Mange har muskelspenningar i kroppen som er meir eller mindre bevisste. Ved å lære seg avspenningsteknikkar kan ein redusere desse spenningane. Dette verkar positivt på pusten ved at den vert rolegare og djupare. Avspenning kan også lindre eventuelle smerter. Finn deg ei god stilling anten sittande eller liggande. Lytt til ein avspennings-cd. Følg instruksjonen, men ikkje strev med å få det til. Om tankane skulle fly avgarde, er det naturleg. Gå berre tilbake til instruksjonen når du er klar til det igjen. Ein kan kjøpe CD ar med avspenning i t.d. bokhandel og på apotek. Det viktigaste er at du finn ein du meiner er bra. Her er nokre forslag som du kan kjøpe over internett: Firmaet Pepp Norge, Pepp-kraften og andre CD ar. Tlf: NRRK, Diakonhjemmet sykehus, firmapost@nrrk.no: CD en Livsstyrketrening. Tlf: Acem, sel CD ar med kroppsavspenning. Tlf:

35 Nyttige lenkjer: Helse Førde lærings og meistringssenteret Landsforeningen for hjerte og lungesyke Astma og allergiforeningen nettsted om lungesjukdomar NAV sitt nettsted Norsk helseinformatikk Nettsted om helse helseinformasjon og trygdeinformasjon for personer med astma og kols Aga gassleverandør sin heimeside Kolslinja tlf Revidert signatur

36 Permen er utarbeidd og produsert med støtte av ExtraStiftelsen Helse og Rehabilitering med Extra-midler. Revidert signatur