HAUGLAND SØNDRE

Transkript

1 Nord- og Midhordland jordskifterett Rettsbok Sak: HAUGLAND SØNDRE Gnr. 15 i Askøy kommune Påbegynt: Avsluttet:

2 RETTSBOK Domstol: Nord- og Midhordland jordskifterett Møtedag: Stad: Kommunestyresalen i Askøy Rådhus i Askøy Sak nr.: HAUGLAND SØNDRE, gnr. 15 Saka gjeld: Rettsleiar: Meddommarar: Protokollførar: Krav om grensegang og rettsutgreiing etter jordskiftelova 88 og 88a. Jordskiftedommar Olav Bruflot Johnny Helland, Landåslien 41 B, 5097 BERGEN David Andre Johannesen, Marikollen 34, 5136 MJØLKERÅEN Rettsformann Saka er kravd av: Helge Skogstrand, Frøydis Bjørgum Til handsaming: 1. Grense for gnr. 15 bnr. 97 og bnr. 218 mot naboeigedomane 2. Rett for bnr. 97 til å etablere køyreveg over bnr. 95. Partar: Eigar av gnr. 15/95, Sølvi Aasebø Eigar av gnr. 15/97, 15/218, Frøydis Bjørgum Eigar av gnr. 15/97, 15/218, Helge Skogstrand Eigar av gnr. 15/335, Marianne Furdal Eigar av gnr. 15/335, Ole Jakob Jakobsen Eigar av gnr. 15/423, Aage Bjørn Kjeilen Eigar av gnr. 15/423, Mari Kjeilen Eigar av gnr. 15/466, Petter Carlsen Eigar av gnr. 15/466, Mette Haaskjold Carlsen Eigar av gnr. 15/518, Frode Mikkelsen Eigar av gnr. 15/594, Elisabeth Schefstad Hauge Martinsen Eigedomane ligg i Askøy kommune Prosessfullmektig: Advokat Børje Lihaug Hoff, Advokatfirma Harris, Boks 4115 Sandviken, 5835 BERGEN Representerer Frøydis Bjørgum, Helge Skogstrand Advokat Roald Helgesen, Storebotn Næringspark 55 G, 5300 KLEPPESTØ Representerer Sølvi Aasebø HAUGLAND SØNDRE, gnr. 15Nord- og Midhordland jordskifterett 1

3 Til stades: Advokat Børje Lihaug Hoff, Helge Skogstrand, Frøydis Bjørgum, Lauritz Tvedt, Ole Jakob Jakobsen, Marianne Furdal, Elisabeth Martinsen, Sølvi Åsebø, adv. Roald Helgesen. I tillegg møtte over.ing. Stig Kogstad frå jordskifteretten. Rettsformannen gjorde merksam på at jordskifteretten i sitt oversendingsbrev datert opplyste partane om dato for rettsmøte den , men at den formelle innkallinga til møtet har blitt sendt ut til partane den På spørsmål frå jordskiftedommaren hadde ingen merknader til innkallinga til møtet eller til måten retten var samansett på. Ingen kjende til noko som kunne tilseie at retten er inhabil. Johnny Helland og David Andre Johannesen har ikkje gjort teneste som meddommar tidlegare. Jordskiftedommaren gjorde dei kjende med dei pliktene ein jordskiftemeddommar har. Deretter skreiv dei under slik lovnad: Eg forsikrar at eg i denne saka og i alle framtidige saker vil gjere pliktene mine ærleg og med truskap. Johnny Helland 18/ sign.- David Andre Johannesen 18/ sign.- Lovnaden føl vedlagt som dok nr. 13. Framlagde dokument: 1. Krav om sak for jordskifteretten fra Helge Skogstrand og Frøydis Bjørgum, datert Vedlegg 1. Kartutsnitt i målestokk 1: 763 AV Vedlegg 2. Kopi av skylddelingsforretning av for gnr. 15, bnr. 97 Vedlegg 3. Kopi av utsnitt av kart av i målestokk 1:1000 Vedlegg 4. Kopi av utsnitt av gamalt jordskiftekart Vedlegg 5. Kopi av ØK AF /28 av Vedlegg 6. Beskrivelse av 1. og 2. linje. 2. Forkynning av krav sendt partene Brev fra Helge Skogstrand og Frøydis Bjørgum, datert Vedlegg 1. Kart 4. Brev fra Sølvi Aasebø, datert Vedlegg 1. Kart datert Vedlegg 2. Kart Vedlegg 3. Kart Vedlegg 4. Kart dat , målestokk 1:1000 Vedlegg 5. Skylddelingsforretning for gnr. 15 bnr. 87 datert 26. august 1938 Vedlegg 6. Utskrift fra digitalarkivet, kopi av skjøte datert Vedlegg 7. Kopi av skjøte på gnr. 15 bnr. 95 datert Innkalling til teknisk forberedende møte/grensegang E-post fra advokatfirma Harris v/advokat Børje Lihaug Hoff, datert HAUGLAND SØNDRE, gnr. 15Nord- og Midhordland jordskifterett 2

4 7. E-post fra Sølvi Aasebø, datert Vedlegg 1. Kopi av skylddelingsforretning for bnr. 95 Vedlegg 2. Kopi av Målebrevskart for bnr. 510 Vedlegg 3. Kopi av skylddelingsforretning for bnr Brev fra advokat Roald Helgesen, datert Påstandskart, datert Prosesskriv fra advokat Børje L. Hoff, datert Prosesskriv fra Advokat Roald Helgesen datert Vedlegg 1. Skylddelingsforretning for gnr. 15 bnr. 218 Vedlegg 2. Målebrev for gnr. 15 bnr. 466 Vedlegg 3. Flyfoto fra 1965 Vedlegg 4. Flyfoto fra Innkalling til rettsmøte den og oppnemning av meddommarar, datert Lovnad frå jordskiftemeddommar Johnny Helland og David A. Johannesen datert Kopi av brev frå Ole Jakob Jakobsen til Askøy kommune, datert Ang. stadfesting frå Helge Skogstran og Frøydis Bjørgum. 15. Kartskisse over gnr. 15 bnr. 97, med markering av omtvista areal. 16. Faktisk utdrag innlevert av adv. Børje Lihaug Hoff, datert Påstand frå Helge Skogstrand og Frøydis Bjørgum. 18. Påstand frå Sølvi Aasebø. 19. Kostnadsoppgåve frå adv. Roald Helgesen 20. Kostnadsoppgåve frå adv. Børje Lihaug Hoff 21. Jordskiftekart nr , datert Dokumenta vart referert så langt partane ønskja det. Partane vart orientert om kva som skal handsamast. Partane vart orientert om at grenser og rettar som ikkje er omtvista vert fastsett med rettsfastsettande vedtak. Tvist om grenser eller rettar vert avklart med dom. Både dom og rettsfastsettande vedtak kan ankast til lagmannsretten innan ein månad frå forkynning av avgjerda. Over.ing. Stig Kogstad presenterte arbeidet med å innmåle partane sine påvisingar av grenser rundt gnr. 15 bnr. 97 og 218 mot naboeigedomane. Det vart avklart at det er tvist om eigedomsgrensa mellom gnr. 15 bnr. 97 mot gnr. 15 bnr. 95 og om plassering av tilkomstveg for bnr. 97. Rekvirenten v/adv. Børje Lihaug Hoff fekk ordet til innleiingsforedrag. Deretter fekk dei andre partane ordet til innleiingsforedrag etter tur. Partane Helge Skogstrand, Sølvi Aasebø og Ole Jakob Jakobsen vart formant, avla lovnad og personalia, før dei gav partsforklaring. Dei andre partane fekk stille spørsmål til partsforklaringane. Jordskifteretten tok pause kl til HAUGLAND SØNDRE, gnr. 15Nord- og Midhordland jordskifterett 3

5 Rettsmøtet haldt fram med synfaring på eigedomane. Tilstades var dei same som ved oppstart av møtet, unntatt Elisabeth Martinsen. Partane påviste det dei ønskja og sine påstandar. Retten tok deretter pause kl til 14.15, då møtet held fram i rettslokalet. Tilstades var dei same som ved oppstart av synfaringa, unntatt Marianne Furdal. Vitnet Håkon Steinar Hauge vart formant, avla personlia og lovnad før han gav forklaring pr. tlf. Han er bror til Sølvi Aasebø. Bevisførselen vart deretter erklært for avslutta. Påstandane vart gjennomgått og partane fekk kome med sluttord. Advokatane la fram kostnadsoppgåver og fekk kome med merknad til motparten sitt krav. Forhandlingane vart deretter avslutta kl og tvistane erklært tatt opp til doms. På førespurnad hadde ingen merknader til gjennomføringa av møtet Den heldt jordskifteretten domskonferanse. Pga stor arbeidsmengde har det gått noko tid før saka vert avslutta. I medhald av jordskiftelova 17 avsa jordskifteretten samrøystes slik DOM i tvist om eigedomsgrense mellom gnr. 15 bnr. 97 mot gnr. 15 bnr. 95, samt tvist om rett for bnr. 97 til å etablere veg over bnr. 95. Eigedomane gnr. 15 bnr. 97 og bnr. 218 utgjør ei eining, der bustaden ligg på bnr. 97. Bnr. 97 har nytta ein mellombels køyrbar tilkomst over naboeigedomen bnr Den lokale tilkomstvegen i bustadfeltet, Kråvikvegen, ligg på eigedomen bnr. 95. For å etablere eigen køyrbar tilkomst for bnr. 97, må det etablerast avkøyrsle frå Kråvikvegen, over bnr. 95 og inn på bnr. 97. Partane har ulikt syn på om bnr. 95 eig eit areal som ligg mellom bnr. 97 og bnr. 335, eller om dette arealet er del av bnr. 97. Det er ikkje tvist om kvar bnr. 335 har grense mot entan bnr. 95 eller bnr. 97. Dersom jordskiftretten kjem til at bnr. 95 eig eit areal mellom bnr. 97 og bnr. 335, så er eigarane av bnr. 95 og bnr. 97 i tvist om kor bnr. 97 kan etablere tilkomst over dette arealet fram til Kråvikvegen. Bnr. 95 vart utskild frå bnr. 36 i Bnr. 97 vart utskild frå bnr. 95 i Bnr. 218 vart utskild frå bnr. 95 i Bnr. 335 vart frådelt bnr. 95 i Deler av eigedomen som i dag har bnr. 335, var opphavleg utskild som bnr. 510 frå bnr. 95 i Bnr. 510 er seinare samanføyd med bnr Deler av arealet som opphavleg var utskild som bnr. 510, grenser HAUGLAND SØNDRE, gnr. 15Nord- og Midhordland jordskifterett 4

6 inn mot det omtvista arealet. Partane sine merknader: Helge Skogstrand og Frøydis Bjørgum, begge ved adv. Børje Lihaug Hoff, fekk ordet og heldt i hovudsak fram at rekvirentane kjøpte bnr. 97 i Dei har hatt kjørbar tilkomst over naboeigedomen bnr. 335, som ein mellombels løysing etter avtale. Då dei starta arbeid med å etablere eigen tilkomst, kom Sølvi Aasebø som nabo og eigar av bnr. 95 med innvendingar i mot vegbygginga. Aasebø meinte at vegarbeidet på bnr. 97 la beslag på unødvendig mykje areal på bnr. 95. Bnr. 97 må uansett over bnr. 95 for å kome fram til felles veg. Dei er difor i tvist om grensene mellom bnr. 97 mot bnr. 95, som merka ned gul farge på framlagt kart, dok nr. 15. Det er ikkje tvist med bnr. 335 om nabogrensa. Jordskifteretten må finne ut kva partane har meint då eigedomane vart utskild. Eigedomane var opphavleg fritidseigedomar, som seinare har vore omgjort til bustadeigedomar. Eigedomen bnr. 95 vart frådela bnr. 36 i Bnr. 97 vart frådela bnr. 95 i Det vert vist til grenseskildringa for eigedomane i framlagte skylddelingsprotokoller. Den første grensa i grenseskildringa mellom bnr. 97 mot bnr. 95, tar til i grensepunkt 1a, vel ein meter nord for punkt nr. 1 innteikna på påstandskart datert Deretter føl grensa den påviste og innmålte grensa i punkt 2 og 3, deretter i rett linje til punkt nr. 5 og vidare til punkt 6 på påstandskartet. For å finne det riktige utgangspunktet for starten av grensa for bnr. 97 mot bnr. 95 i punkt 1a, må jordskifteretten ta utgangspunkt i påvist grensekors nr. 19 på påstandskartet mellom bnr. 97 og bnr Grensekors nr. 19 skal i følgje grenseskildringa for bnr. 97 frå 1941, ligge 24 meter frå der den første grenselinja tar til i punkt 1a. Grensekors nr. 19 er funnet og påvist i marka. Grensepunkt 1a må difor ligge vel ein meter nord for punkt nr. 1 på påstandskartet, i forlenging av linja mellom punkt nr. 19 og punkt nr. 1. Det er ikkje tvist om dei andre grensene rundt bnr. 97 og bnr. 218 mot naboeigedomane. Dei satte fram slik påstand: 1. Grensa mellom gnr. 15 bnr. 97/218 og mot naboeigedomane gnr. 15/95, 15/335, 15/423 og 15/466 går langs langs punkta 1a, 2, 3, 5, 6, 8, 9, 10, 11. Deretter langs sjøen til punkt 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 1 og 1a. Alle punkt slik desse framgår av hjelpedokument framlagt for jordskifteretten. 2. Eigarane av gnr. 15 bnr. 97/218 har rett til å etablere køyreveg over gnr. 15 bnr. 95 til Kråvikvegen. 3. Eigar av gnr. 15 bnr. 95 og eventuelle andre partar som motset seg eigar av gnr. 15 bnr. 97 sin påstand om grensa, betaler saka sine kostnader. Sølvi Aasebø v/adv. Roald Helgesen fekk ordet og heldt i hovudsak fram at Sølvi Aasebø overtok bnr. 95 i 1964, då ho var 16 år gamal. Kommunalt kart vedlagt kravet om jordskiftesak som vedlegg 1, illustrerer at bnr. 95 har igjen restareal mellom tomter som HAUGLAND SØNDRE, gnr. 15Nord- og Midhordland jordskifterett 5

7 tidlegare har vore utskild. Mellom bnr. 97 og bnr. 335 ligg eit slikt restareal som høyrar til bnr. 95. Vedlegg 4 til jordskiftekravet viser at grensene for bnr. 95 tidlegare ikkje var rett innteikna på karta. Utgangspunktet for grenseskildring for bnr. 97 mot bnr. 95 starter i eit punkt som er felles grensepunkt for bnr. 95, 97, 218 og 466. Grensekors som er påvist i nordvestre hjørne av bnr. 335, er felles med bnr. 95, ikkje bnr. 97. Når ein les skildringa av den første grensa for bnr. 97 som fastsett i 1941, går det fram at det ikkje er oppgitt avstand frå det siste grensemerket på bnr. 97 sin austre grense, og ned mot sjøen. Grensa for bnr. 97 går difor mest truleg ikkje via grensepunkt 2 på påstandskartet, men via grensepunkt 7 på same kart. Dersom man tar utgangspunkt i den vestre spissen av grensa for bnr. 510, no bnr. 335, så skal det der vere om lag 3 meter til grensa for bnr. 97. I terrenget kan man sjå at dette arealet har vore tilplanta av eigar av bnr. 97. Dette vert påvist under synfaringa. Bnr. 97 har tidlegare vore usikker på kvar deira eigedomsgrense går. Det at bnr. 97 har grense mot bnr. 510 og 335 på den omtvista grensestrekninga, er stikk i strid med kommunale kart. På 1950 og 60-tallet etablerte bnr. 97 brønn på hovudbruket, i tråd med skildring av slik rett i skylddelingsprotokollen for bnr. 97. Denne brønnen låg på bnr. 95. Både bnr. 36 og bnr. 95 dreiv med sau på den tida. Brønnen vart difor inngjerda for å halde beitedyr borte. Rester av brønnen kan påvisast i terrenget. Vitnet Håkon Hauge vil også kunne forklare seg om denne brønnen som ligg på hovudbruket bnr. 95. Sølvi Aasebø var eigar av bnr. 95 då bnr. 335 og 510 vart utskild. Ho såg ingen grunn til å overføre areala ved brønnen til dei utskilde tomtene. Grensene for bnr. 335 og bnr. 510 vart difor trekt slik at brønnen framleis låg på bnr. 95. Brønnen kan også sjåast på framlagte flyfoto. På påstandskartet er det innteikna ei grense for bnr. 97 med raud strek som er bnr. 95 sin grense. Dersom bnr. 95 ikkje eig eit areal mellom bnr. 97 og bnr. 335, så vil denne raude streken vere grensa for bnr Under synfaring av grensa og rekonstruksjon, må jordskifteretten ta utgangspunkt i grensepunkt for bnr Sølvi Aasebø har aldri bestridt at bnr. 97 har rett til å lage tilkomstveg over bnr. 95 fram til Kråvikvegen. Men bnr. 97 må etablere denne tilkomsten nord for bnr. 97. Slik bnr. 97 har planlagt tilkomstvegen nordaust for bnr. 97, vil det legge beslag på store delar av det arealet som bnr. 95 eig mellom bnr. 335 og bnr. 97. Dette er eit areal som Sølvi Aasebø kan selje til ein av naboane. Anleggskostnadene vil vere dei same uansett kvar tilkomstvegen vert etablert. Servituttlova 2 fastsetter at rettar ikkje må nyttast slik at det vert urimeleg eller uturvane til skade for den andre part. Dette rammer plasseringa av bnr. 97 sin tilkomstveg, slik denne er planlagt etablert nordaust for bnr. 97 på naboeigedomen bnr. 95. Ho satte fram slik påstand: HAUGLAND SØNDRE, gnr. 15Nord- og Midhordland jordskifterett 6

8 1. Bnr. 97 sin grense starter i pkt 1 og går videre til pkt 7 og derfra i tilnærmet rett linje til pkt Bnr. 97 har rett til anleggelse av kjørevei over bnr. 95 etter jordskifterettens skjønn, begrenset av påstandskartet pkt Laila Aasebø tilkjennes sakens omkostninger. Retten ser saka slik: Saka er kravd både som grensegang etter jordskiftelova 88 og rettsutgreiing etter jordskiftelova 88a. Jordskiftelova 88 fastset at jordskifteretten i særskild sak skal klarleggje, merkje av og skildre grenser for m.a. grunneigedom og alltidvarande bruksrett. I denne saka er vilkåra for å halde grensegang oppfylt for grensene for bnr. 97 og bnr. 218 mot naboeigedomane. Vilkåra for å halde rettsutgreiing er også oppfylt for å klarleggje omfanget av vegrett for bnr. 97 over bnr. 95 fram til Kråvikvegen. Eigedomsgrenser og rettar som er omtvista vert klarlagt med dom i h.h.t jordskiftelova 17. Jordskifteretten vil først avklare tvist mellom bnr. 97 mot bnr. 95 om eigedomsgrense. Deretter vil jordskifteretten handsame tvist om vegrett for bnr. 97 over bnr. 95. I tvist om eigedomsgrense, har jordskifteretten kome til at eigar av bnr. 97 får medhald i sin påstand. Jordskiftretten tar utgangspunkt i grenseskildringa for bnr. 97 ved frådelinga frå bnr. 95. Den første grenselinja skal ta til i eit punkt som ligg 24 meter nord for eit påvist grensekors innmålt som punkt nr. 19 på påstandskartet. Partane er samde om retninga på bnr. 97 si grense frå punkt 19 og nordnordvest, men har ulike skildringar av kvar ein kjem om ein målar 24 meter. Ved måling av grensa på 24 meter i terrenget, vart det avdekka at bnr. 97 sin påstand om grensepunkt 1a, stemmer med skildringa frå Derifrå føl grensa mellom bnr. 97 mot bnr. 95 i rett linje til påvist grensekors, punkt nr. 2 på påstandskartet. I målebrevet for bnr. 510, no samanføyd med bnr. 335, vert dette grensekorset skildra som "kors". På målebrevskartet for bnr. 510 er det oppført at bnr. 97 er nabo på denne side av grensa av bnr. 510, mens bnr. 95 er oppført som nabo på den sida som Kråvikvegen ligg. Det vert også oppført at bnr. 335 har felles grense med bnr. 510 på søraustlege deler av bnr Det var Sølvi Aasebø som eigde bnr. 95 då bnr. 510 vart utskild, og som selde bnr. 510 som eit tilleggsareal til bnr Jordskifteretten finner ikkje å kunne leggje avgjerande vekt på at bnr. 97 er oppført på målebrevskartet som nabo, at det var Sølvi Aasebø som må ha rekvirert denne kartforretninga og sett målebrevskartet, eller at det er skildra kors i punkt nr. 2 på påstandskartet. Men når ein ser grensa for bnr. 510 på målebrevskartet vidare i retning søraust, og samanliknar dette med grenseskildringa for bnr. 97 frå 1941, så går det fram at bnr. 97 og bnr. 510, no bnr. 335, må ha felles grense på denne grensestrekning. I målebrevet for bnr. 510 vert det skildra at det er 10,43 meter til neste grensekors, og at dette korset ligg i retning austsøraust. Dette er ei avstand som er målt horisontalt mellom dei HAUGLAND SØNDRE, gnr. 15Nord- og Midhordland jordskifterett 7

9 oppgitte koordinatane. I skylddelingsprotokollen for bnr. 97 vert det her skildra ei grense som er 11 meter i retning austsøraust, før grensa går vidare i retning søraust 20,50 meter, og atter vidare i retning syd 38,90 meter. Avstanden på 11 meter er mest truleg målt etter terrenget i 1941 av skylddelingsmennene. Dette viser at bnr. 97 og bnr. 510, no bnr. 335, har felles grense på denne grensestrekninga. Også ved frådeling av bnr. 335 frå bnr. 95 i 1966, var det Sølvi Aasebø som var rekvirent av skylddelingsforretninga og selgar av frådelt tomt. Ved skildring av bnr. 335 si grense, er det bnr. 97 som er oppgitt som nabo langs bnr. 335 sin vestlige grense. Dette går fram av følgjande skildring frå 1966: " derfra i vest til sørvestlig retning 9,40 m. til merkestein m/vitner i grenselinjen mot bnr. 97, derfra følger grensen mot bnr. 97 først i nordlig retning 26,30 m. til gammel + i fjell og så i nordvestlig retning 5,90 m. til merkestein m/vitner, derfra i nord- til nordaustlig retning 11,30 meter til merkestein m/vitner og derfra i austlig retning 15,80 m. til utgangspunktet." Dette viser at bnr. 335 sin vestre grense var felles med bnr. 97, frå det sørvestre hjørne av bnr. 335, vidare nordover og deretter i retning nordvest. Først når denne grensa vert skildra til å gå i retning nordaust kjem det inn ein annan naboeigedom til bnr. 335, nemlig hovudbruket bnr. 95. Når det var dagens eigar av bnr. 95 som også var eigar av bnr. 95 i 1966, må jordskifteretten legge til grunn at ho den gong var kjend med kven som vart skildra som naboeigedom til bnr Det går også fram av skylddelingsprotokollen at både Sølvi Aasebø, hennes far Salamon Hauge, og eigar av bnr. 97, Håkon Helgesen, var møtt fram under skylddelingsforretningen. Jordskifteretten finn difor at det er klart mest sannsynleg at den omtvista grensa for bnr. 97 går i tråd med påstanden frå eigar av denne eigedomen. Jordskifteretten har også kome til at bnr. 97 har felles grense med bnr. 335 frå punkt 2 og 3 på påstandskartet og vidare sørover, inntil til punkt nr. 8 på påstandskartet, der bnr. 95 har felles grense med bnr. 97. Det kan ikkje vere att noko stripe som høyrar til bnr. 95 mellom desse to eigedomane. Under påvising av påstandane har eigar av bnr. 97 og eigar av bnr. 335 blitt samde om kvar dei meiner grensa skal gå mellom eigedomane. Dette har vore innmålt og er vist på påstandskartet. Ved utsending av påstandskartet har eigar av bnr. 97 kome med merknad om at grensa skal gå i rett linje frå punkt nr. 3 til 5. Dette er påvist under synfaringa i rettsmøtet. Jordskifteretten legg difor til grunn at grensa mellom bnr. 97 og bnr. 335 går i rett linje mellom punkt nr. 3 og 5. Grensa vert merka i marka, innteikna på jordskiftekart og skildra i etterfølgjande grenseskildring. Ved nummerering av grensepunkta på jordskiftekart og grenseskildring, vil punknummer avvike frå det som er innteikna på påstandskartet. Jordskifteretten går så over til å drøfte avgjerd om rett for bnr. 97 til å etablere veg over bnr. 95 fram til Kråvikvegen. Eigar av bnr. 95 har satt fram påstand om at bnr. 97 har rett til "anleggelse av kjørevei over bnr. 95 etter jordskifterettens skjønn, begrenset av påstandskartet pkt. 1-3." Når jordskifteretten har kome til at bnr. 95 ikkje har eigedom mellom bnr. 97 og bnr. 335, er det ut frå framsette påstandar ikkje tvist om vegrett. Då kan bnr. 97 etablere tilkomst over eigen HAUGLAND SØNDRE, gnr. 15Nord- og Midhordland jordskifterett 8

10 eigedom og vidare over naboeigedomen bnr. 95, innafor bnr. 95 sin påstand. Jordskifteretten finn difor at bnr. 97 har rett til å etablere tilkomst frå eigen eigedom og over bnr. 95 fram til Kråvikvegen, på lagleg stad og omfang. Vegretten omfattar ikkje rett til å etablere tilkomst over bnr. 95 på areal som andre eigedomar har opparbeida som tilkomst eller parkering. Kostnader til sakkunnig hjelp. Tvistelova 20-2 første ledd, fastsetter at ein part som har vunnet saka, har krav på full erstatning for sine sakskostnader frå motparten. Denne regelen er gjort gjeldande ved tvistar i saker for jordskifteretten jf. jordskiftelova 81. I denne saka har eigar av bnr. 97 vunne saka, og har krav på at motparten dekker hans sakskostnader. Jordskifteretten finner ikkje at motparten kan fritakast for erstatningsansvar i tråd med unntaksregelen i tvistelova 20-2 tredje ledd. Etter tvistelova 20-5 første ledd, omfattar full erstatning følgjande: Utmåling av erstatning for sakskostnader (1) Full erstatning for sakskostnader skal dekke alle partens nødvendige kostnader ved saken som ikke særlige regler gir grunnlag for å unnta. Ved vurderingen av om kostnadene har vært nødvendige, legges det vekt på om det ut fra betydningen av saken har vært rimelig å pådra dem. Parten kan kreve rimelig godtgjøring for eget arbeid med saken når det har vært særlig omfattende eller det ellers måtte ha vært utført av en prosessfullmektig 1 eller annen fagkyndig hjelper. Advokat Børje L. Hoff har lagt fram kostnadsoppgåve på kr ,-, inkl. mva, som vert kravd dekka. Det er lagt fram oversikt over tidsbruken. Motparten v/adv. Roald Helgesen har halde fram at kravet er uforsvarleg høgt. Jordskifteretten finn at kravet på kr ,- er noko høgt Jordskifteretten har kome til at tidsbruken på 38 timer er høgt i forhold til saka si kompleksitet og den avgrensa delen av saka som gjeld omtvista grensestrekning og vegrett. Jordskifteretten har kome til at 30 timer må vere tilstrekkeleg i forhold til dei tema som har vore omtvista. Med eit salær på kr. 1900,- pr time + mva som oppgitt i kostnadsoppgåva, vert 8 timer kr ,-. Dette må trekkast i frå beløpet oppgitt i kostnadsoppgåva. Motparten må etter dette erstatte kr ,- -søttieintusensekshundreogtjuefem- som naudsynte kostnader for eigar av bnr. 97. Slutning 1. Grensa mellom gnr. 15 bnr. 97 mot gnr. 15 bnr. 95 går i punkta 1, 1a, 2, 3, 5 og 6 inntatt på påstandskartet datert Eigedomen gnr. 15 bnr. 97 har rett til å etablere tilkomst frå eigen eigedom og over gnr. 15 bnr. 95 fram til Kråvikvegen, på laglegaste stad og omfang. Vegretten omfattar ikkje rett til å etablere tilkomst over bnr. 95 på areal som andre eigedomar har opparbeida som tilkomst eller parkering. 3. Sølvi Aasebø betaler tilsaman kr ,- -søttieintusensekshundreogtjuefem- til Frøydis Bjørgum og Helge Skogstrand innan 2 -to- veker frå forkynning av denne dom, i erstatning for sakskostnader for jordskifteretten HAUGLAND SØNDRE, gnr. 15Nord- og Midhordland jordskifterett 9

11 I medhald av jordskiftelova 17a avsa jordskifteretten samrøystes slikt RETTSFASTSETTANDE VEDTAK for grenser mellom gnr. 15 bnr. 97 og bnr. 218 mot naboeigedomane gnr. 15 bnr. 95, 335, 423 og 466. Grensene er påvist i marka av partane og innteikna på påstandskartet datert Det har ikkje kome merknader til grensene som ikkje vert omfatta av tvist mellom bnr. 95 mot bnr. 97. Grensene vert skildra i etterfølgjande grenseskildring og inntatt på avsluttande jordskiftekart. Jordskifteretten kjem difor til slik slutning: 1. Grensene mellom gnr. 15 bnr. 97 mot bnr. 218, og mellom gnr. 15 bnr. 97 og bnr. 218 mot gnr. 15 bnr. 95, 335, 423 og 466, vert vedtatt i tråd med påviste og innmålte grenser. 2. Avgjerda kan ankast til lagmannsretten innan ein månad frå forkynning GRENSESKILDRING Jordskiftesak nr. : Kommune: Askøy Vedteken av: Nord- og Midhordland jordskifterett Koordinatsystem: Euref89(WGS84) Sone 32 I den etterfølgjande grenseskildringa er dei oppgitte retningane i forhold til kart nord med 400 g (gon) inndeling av sirkelen. Dei oppgitte avstandane er horisontalmålt og koordinatane refererer seg til Euref89 (WGS84). Grensene og grensemerka er teikna på kart nr i målestokk 1:500. Det er brukt godkjente grensemerke av aluminium påstempla jordskifteretten sitt merke. Ved måling av grensepunkt er det brukt GPS (Altus/Topcon) med krav til kvalitet i samsvar med jordskifteretten sine prosedyre for utføring av RTK måling i områdetype 2,- tettbygd/utbyggingsområde med kartkvalitet FKB-B. Maksimalt tillate punktdeformasjon for områdetype 2 er på 0,1 meter. Målte grensemerke skal ha ein målenøyaktighet som skal ligge på 1/3 og mindre av feilgrense nemnd ovafor. Grense 1 Eigedom til venstre: Gnr. 15 bnr. 95 Eigedom til høyre: Gnr. 15 bnr. 97 Punktnr Skildring Retning Avstand X-koordinat Y-koordinat HAUGLAND SØNDRE, gnr. 15Nord- og Midhordland jordskifterett 10

12 1 Asfaltspiker , ,03 380,56 1,57 2 Umerket grensepunkt , ,55 60,49 19,78 3 JSR bolt i fjell , ,64 Grense 2 Eigedom til venstre: Gnr. 15 bnr. 335 Eigedom til høyre: Gnr. 15 bnr. 97 Punktnr Skildring Retning Avstand X-koordinat Y-koordinat 3 JSR bolt i fjell , ,64 122,00 10,82 4 JSR jordmerke , ,83 157,63 20,00 5 JSR bolt i stein , ,18 Grense 3 Eigedom til venstre: Gnr. 15 bnr. 95, 335, 423 Eigedom til høyre: Gnr. 15 bnr. 97 Punktnr Skildring Retning Avstand X-koordinat Y-koordinat 5 JSR bolt i stein , ,18 196,21 25,07 6 JSR jordmerke , ,67 202,14 12,54 7 Umerket grensepunkt , ,25 269,13 1,34 8 JSR bolt i fjell , ,06 209,37 34,44 9 JSR bolt i fjell , ,01 Grense 4 Eigedom til venstre: Gnr. 15 bnr. 95 Eigedom til høyre: Gnr. 15 bnr. 97 Punktnr Skildring Retning Avstand X-koordinat Y-koordinat 10 JSR bolt i fjell , ,03 48,89 24,79 11 JSR bolt i fjell , ,25 392,16 11,50 12 Grensepunkt i gjerdestolpe , , HAUGLAND SØNDRE, gnr. 15Nord- og Midhordland jordskifterett 11

13 331,84 14,35 13 JSR bolt i fjell , ,24 Grense 5 Eigedom til venstre: Gnr. 15 bnr. 466 Eigedom til høyre: Gnr. 15 bnr. 97 Punktnr Skildring Retning Avstand X-koordinat Y-koordinat 13 JSR bolt i fjell , ,24 332,36 13,43 14 JSR jordmerke , ,51 5,89 10,37 15 JSR bolt i fjell , ,47 Grense 6 Eigedom til venstre: Gnr. 15 bnr. 466 Eigedom til høyre: Gnr. 15 bnr. 218 Punktnr Skildring Retning Avstand X-koordinat Y-koordinat 15 JSR bolt i fjell , ,47 370,70 16,45 17 Umerket grensepunkt , ,16 37,63 15,91 1 Asfaltspiker , ,03 Grense 7 Eigedom til venstre: Gnr. 15 bnr. 218 Eigedom til høyre: Gnr. 15 bnr. 97 Punktnr Skildring Retning Avstand X-koordinat Y-koordinat 15 JSR bolt i fjell , ,47 57,41 10,58 16 Kors i fjell , ,77 380,56 22,43 1 Asfaltspiker , ,03 Ymse avgjerder 1 Jordskiftekostnader Jordskiftekostnader og gebyr skal dekkast av partane i samsvar med jordskiftelova 74. Rettsmøteutgiftene er godtgjersle til meddommarar i samsvar med rettsgebyrforskrifta. På denne bakgrunnen blir kostnadene slik: HAUGLAND SØNDRE, gnr. 15Nord- og Midhordland jordskifterett 12

14 Registreringsgebyr kr 4300,- Partsgebyr 1548 x 5 kr 7740,- Grenselengdegebyr kr 1720,- Rettsmøteutgifter kr 5495,- Grensemerke kr 900,- Sum kr 20155,- Kostnadene er etter retten sitt skjønn fordelt mellom partane etter den nytten dei har hatt av saka, jf. jordskiftelova 76. Jordskifteretten har i samband med dette lagt til grunn at ein viktig del av nytta av saka er knytt til at bnr. 97 må få avklart kvar dei kan etablere lovleg køyrbar tilkomst. Noko av nytta er også knytt til at både bnr. 95, 97, 218 og 335 får avklart sine eigedomsgrenser. Dei andre eigedomane har ikkje særleg nytte av saka. Jordskifteretten har etter skjønn kome til at bnr. 97 og 218 til saman må dekke 6/10-delar av jordskiftekostnadene, bnr. 95 må dekke 3/10-delar og bnr. 335 må dekke 1/10-del. Dette gir slik deling av jordskiftekostnadene: Gnr./bnr. Eigar skal betale kr har betalt kr skuldar kr 15/95 Sølvi Aasebø /97, Helge Skogstrand m.f , /335 Marianne Furdal m.fl SUM 20155,- 4300, ,- Faktura for skuldige beløp vert i eige brev sendt ut frå Domstoladministrasjonen. Betalingsfristen er påført fakturaen. Skuldig beløp som ikkje vert betalt innan denne fristen, kan tvangsinndrivast utan nærmare varsel. Pengar til gode blir tilbakebetalt. Der det er fleire eigarar av ein eigedom svarar eigarane solidarisk for pålagte beløp. 2 Avslutting av saka Saka vert avslutta i dette møtet. 3 Forkynning og anke Forkynning skjer etter reglane for postforkynning. Fristen for anke er ein månad frå forkynning. Reglane om anke er lagt ved forkynninga. 4 Ikraftsetjing Dersom ikkje anna er særskilt bestemt, vert avgjerdene i denne saka sett i kraft frå rettskraftdato. 5 Matrikkelføring Jordskifteretten vil setje fram krav om matrikkelføring av saka når saka er rettskraftig HAUGLAND SØNDRE, gnr. 15Nord- og Midhordland jordskifterett 13

15 6 Tinglysing Saka vil bli tinglyst på følgjande eigedomar i Askøy kommune: Gnr. 15 bnr. 95, 97, 218, 335, 423 og 466. Retten heva, saka slutta Bergen, Olav Bruflot (s) Johnny Helland (s) David Andre Johannesen (s) HAUGLAND SØNDRE, gnr. 15Nord- og Midhordland jordskifterett 14