Statens vegvesen, Region vest Askedalen Leikanger

Transkript

1 Sakshandsamar: Grete Hamre Vår dato Vår referanse Telefon: / E-post: Dykkar dato Dykkar referanse Statens vegvesen, Region vest Askedalen Leikanger Statens vegvesen, Region vest - oversending av mellombels utsleppsløyve i samband med driving av Økslandtunnelen på E39 Fylkesmannen har vedteke å gi Statens vegvesen, Region vest mellombels utsleppsløyve etter ureiningslova i samband med driving av Økslandtunnelen på E39 Dregebø-Grytås i Gaular kommune. Løyvet er gitt med nærare vilkår og følgjer som vedlegg. Forvaltninga sitt arbeid med utsleppsløyve er omfatta av ei gebyrordning, Statens vegvesen har i brev dagsett søkt om løyve til utslepp av drens- og lekkasjevatn i samband med driving av Økslandtunnelen i Gaular kommune. Søknaden gjeld for utslepp av avløpsvatn i anleggs- og driftsfase. Mellombels utslepp i anleggsfasen Fylkesmannen har vedteke å gi løyve til mellombels utslepp i samband med bygging av Økslandtunnelen på E 39 Dregebø - Sande i Gaular kommune. Jf. løyet med vilkår som følgjer vedlagt. Løyvet er gitt på grunnlag av søknaden og dei tiltaka som er omtalte der. Vi føreset at desse tiltaka vert gjennomførte dersom det ikkje uttrykkjeleg står noko anna i vilkåra for løyvet. Orientering om saka Prosjektet med bygging av Økslandtunnelen er ein del av reguleringsplanen for parsellen Høyanger grense Grytåsen i Gaular kommune. Tunnelen, inkludert portalar, blir om lag 825 meter lang. Anleggsarbeidet er planlagt å starte opp i 2.kvartal 2014, og tunneldrivinga er rekna å ta ca. 1 år. Tunnelen er planlagd driven frå begge sider slik at det vert utslepp av drifts-, drens- og vaskevatn frå begge tunnelopningane. Økslandsvatnet vert resipient for reinsa avløpsvatn. Som ein del av søknaden har Statens vegvesen utarbeidd ei orientering om prosjektet og ein Ytre miljø-plan (YM-plan). Desse dokumenta beskriv kva utslepp som er venta i samband med driving og drift av tunnelen, og kva tiltak som vert sette i verk for å redusere ureining frå utsleppa. Høyringsuttaler Søknaden vore førehandsvarsla med brev til aktuelle partar jf i ureiningsforskrifta. Søknadspapira vart òg sende til Gaular kommune for uttale og dei har vore kunngjorde på Fylkesmannen sine heimesider. Det har kome ein uttale til søknaden. Hovudkontor Landbruksavdelinga E-post: Njøsavegen 2, 6863 Leikanger Fjellvegen 11, 6800 Førde fmsfpost@fylkesmannen.no Telefon: Postboks 14, 6801 Førde Internett: Telefaks: Telefon: Org.nr Telefaks:

2 2/5 Grunneigarar Helge Øksland og Dag Vidar Øksland: Advokatfirmaet Harris har på vegner av sine klientar lagt fram merknad til søknaden. Grunneigarane er opptekne av at potensielle skader og innverknad på vatn vert avgrensa til eit minimum. Dei spør om det er utført naudsynte undersøkingar i forkant av prosjektstart, og om planlagde undersøkingar i prosjektperioden er tilstrekkeleg for å sikre at utslepp til vatn er forsvarleg. Dette gjeld m.a. vurdering av djupne for utslepp av avløpsvatn frå driving av Økslandtunnelen, og om Fylkesmannen set krav om at vaskevatn frå tunnelen vart levert til godkjent mottak. Uttalen peikar særskilt på at det ikkje er vist til undersøkingar som syner kva konsekvensar tiltaket vil kunne ha for fisken i vatnet. Merknad til innkomne uttaler frå Statens vegvesen Region vest: Uttalen vart send til søkjar og følgjande merknad vart gitt den i) Det vert vist til søknaden kap 3 når det gjeld vurdering av belastning og kontroll i anleggperioden. Tilsvarande for driftsperioden går fram av kap 4. Med grunnlag i vår konklusjon har vi ikkje sett det aktuelt med nærare registreringar. ii) Det vert vist til søknaden kap 4 og til vår kommentar under punkt i). iii) Vi er innstilt på at det kan bli stilt krav om registrering av fisk i denne delen av Dregebøvatnet. Fylkesmannen sine vurderingar og grunngjeving for fastsette vilkår Etter 8 i ureiningslova er «vanleg ureining» frå m.a. mellombels anleggsdrift tillate utan særskilt utsleppsløyve. På grunn av omfanget av anleggsarbeidet ved bygging av Økslandtunnelen, har fylkesmannen vurdert at utsleppet frå anleggsfasen i dette tilfellet er løyvepliktig. Bore- og lekkasjevatn frå driving av tunnelar vil kunne innehalde betydelege mengder steinstøv/slam. Det vil òg vere restar etter sprengstoff (nitrogensambindingar), og avløpet kan innehalde restar av olje frå ev. lekkasjar/uhell. Steinstøv etter fjellsprenging kan i høge konsentrasjonar ha skadeverknad på fisk. Større utslepp over lang tid kan òg føre til nedslamming av vassdraget. Som vilkår for utsleppsløyvet er det difor sett krav til reinsetiltak (sandfang/-sedimenteringsbasseng og oljeutskiljar) med oppsamling av slam og ev. oljerestar. Tilhøva til naturmangfaldlova og vassforskrifta I tillegg til retningslinene i ureiningslova, er også prinsippa i 8-12 naturmangfaldlova lagde til grunn for vår vurdering (kunnskapsgrunnlaget, føre-var-prinsippet, den samla belastninga på økosystemet, kostnader ved forringing av miljøet og miljøforsvarlege teknikkar og driftsmetodar). Fylkesmannen har i tillegg vurdert om utsleppet det er søkt om kan kome til å verte i strid med vassforskrifta sine reglar om reduksjon av tilstandsklasse i vassførekomsten til lågare enn god. Paragrafane 4 6 i vassforskrifta seier i utgangspunktet at reduksjon av tilstandsklasse ikkje skal tillatast. Paragraf 12 opnar likevel for at reduksjon frå høg til god tilstand kan tillatast. Reduksjon til lågare enn god tilstand kan berre aksepterast dersom unntaksreglane i 12 vert tilfredsstilt. Utsleppsstaden i Øklandsvatnet høyrer til vassførekomsten Ykslandsvatnet L ( Denne vassførekomsten er ikkje ferdig tilstandsklassifisert. Ei førebels vurdering, med bakgrunn i sur nedbør og avrenning frå landbruk i nedbørsfeltet, tyder på antatt moderat økologisk tilstand. Kjemisk tilstand er ikkje definert. Det er ikkje grunn til å tru

3 3/5 at utslepp frå tunneldrivinga vil kunne føre til forverring av tilstanden i vassførekomsten etter at anleggsfasen er over. Aktiviteten er vurdert i høve til 12 i vassforskrifta. Etter vår vurdering er det ikkje noko som tyder på at utsleppa vil føre til endring av tilstandsklassa i vassførekomsten. Vi kan heller ikkje sjå at aktiviteten kjem i konflikt med reglane i naturmangfaldlova. Høyringsuttaler Fylkesmannen har gått gjennom høyringsuttalen frå Helge Øksland og Dag Vidar Øksland. Under føresetnad om at vilkåra i løyvet vert oppfylte i anleggsfasen, kjem det ikkje fram ny informasjon i uttalen som skulle tilseie at det ikkje skal kunne gjevast mellombels løyve til utslepp av drens- og lekkasjevatn. Konklusjon Eit kvart utslepp av ureining til vatn er i utgangspunktet uheldig, anten det er snakk om steinpartiklar, olje eller sprengstoffrestar. I løyvevilkåra er det sett krav til maksimalkonsentrasjonar av olje og suspendert stoff etter reinsing. For å få ei best mogeleg utskiljing av partiklar, er det føresett at reinsa avløpsvatn vert forsøkt filtrert i lausmassar før utslepp til Økslandsvatnet. Ein vil då kunne oppnå betre fjerning av dei minste partiklane. Ein viktig føresetnad er elles at tiltakshavar syter for god drift og oppfølging av avløpsanlegg og utsleppsstader. Det er sett krav til at det skal utarbeidast og setjast i verk program for kontroll og tilsyn, jf. vilkår 6.1 og 6.2 i løyvet. Vi viser òg til vilkår 7 om rapportering av akuttutslepp og ev. andre utslepp som kan påverke ytre miljø. I tillegg til akutte utslepp/overutslepp, som skal rapporterast straks, skal tiltakshavar innan 15. januar året etter, sende Fylkesmannen ein rapport frå eigenkontroll og prøvetaking. Under føresetnad om at dei planlagde og pålagde tiltaka vert gjennomførte, vurderer Fylkesmannen at konsekvensane for vasskvalitet og bruksinteresser som følgje av anleggsarbeidet, ikkje vert særleg store. Fylkesmannen tek likevel atterhald om at det kan bli kravd ytterlegare tiltak om dette skulle vise seg naudsynt. Permanent utslepp etter anleggsfasen Fylkesmannen har til no ikkje regulert utslepp i samband med drift (t.d. vasking) av tunnelar i fylket. Vi ser heller ikkje at det i samband med drift av Økslandtunnelen er aktuelt å setje vilkår for utslepp av vaskevatn. Ureiningslova 7 seier at å ureining i utgangspunktet er forbode.. Vi føreset likevel at vask eller anna reingjering vert gjort på ein miljømessing god måte. Vi legg til at denne vurderinga ikkje er til hinder for at fylkesmannen ved eit seinare høve kan setje krav til utslepp frå m.a. vask av tunnelar. Risikoklasse Miljømyndigheitene si risikoklassifisering av eit tiltak er eit uttrykk for ureiningspotensialet det tiltaket fører med seg. Klassifiseringa er basert på gradering frå 1 til 4 der 1 er høgaste risiko. Ut i frå forventa små utsleppsmengder til Økslandsvatnet, finn Fylkesmannen at arbeidet med driving av Økslandtunnelen blir plassert i risikoklasse 4. Gebyr for sakshandsaming Etter kap. 39 i ureiningsforskrifta skal det betalast gebyr til staten ved kontrollar og handsaming av søknader etter ureiningslova m/forskrifter. Storleiken på gebyret vil variere etter risikoklasse og kor mykje arbeid handsaming av søknaden har medført.

4 4/5 Statens vegevesen, Region vest vert med dette varsla om at Fylkesmannen vurderer å nytte gebyrsats 4 ved handsaming av søknaden, dvs. kr ,- (jf. ureiningsforskrifta 39-4 om gebyr for arbeid med nye løyve). Dersom de har merknad til gebyrvarslet, må denne sendast til fylkesmannen innan 2 veker. Fastsetjing av storleiken på gebyret vert deretter gjort i eige vedtak. Endring og tilbakekalling av løyvet Med heimel i 18 i ureiningslova kan fylkesmannen gjere om eller setje nye vilkår for løyvet. Fylkesmannen kan om nødvendig kalle heile løyvet attende. Brot på føresetnadene for løyvet kan føre til revurdering av løyvet. Tilsyn og ansvar Fylkesmannen eller den han gir fullmakt, skal til ei kvar tid ha tilgang til alle delar av anlegget, journalar, rekneskap, interne vedtak, m.m. for tilsyn og kontroll, jf i ureiningslova. Drifts- og vedlikehaldsrutinar skal leggjast opp slik at ein til ei kvar tid har oversyn over anlegget og prosessane sine funksjonar og effektar. Ajourført informasjon skal når som helst, og utan ugrunna opphald kunne oppgjevast til kontrollør. Den som har fått utsleppsløyve er ansvarleg for at anlegget vert vedlikehalde og drive slik at det til ei kvar tid svarar til føremålet for tiltaket, vilkåra i løyvet og reglane i ureiningslovgivinga. Den som har fått løyve kan verte pålagt å koste og/eller delta i overvaking og/eller gransking av resipienten (vatn, jord og luft), jf. 51 i ureiningslova. Dette løyvet fritek ikkje søkjaren for å hente inn løyve for andre sider av verksemda som t.d. arbeidsmiljø, helse- og landbrukslovgivinga. Sjølv om løyve er gitt, pliktar den som ureinar å svare erstatning som måtte følgje av ureiningslova og vanlege erstatningsreglar, jf. kap. 8 og 10 i ureiningslova. Om internkontroll Forskrift om systematisk helse-, miljø og sikkerhetsarbeid (internkontrollforskrifta) er eit felles regelverk for tilsynsetatane som er kjende som HMS-etatane. Regelverket og korleis ein generelt må arbeide for å stette krava, er nærare omtalt på Krava om tiltak for ytre miljø (tiltak for vern mot ureining og ei betre handtering av avfall) gjeld alle verksemder som har minst ein tilsett. Plikta til internkontroll som gjeld det ytre miljøet er difor presisert i vilkåra. Forskrifta omtalar kva for oppfølging av krav som må dokumenterast skriftleg, og korleis ein bør organisere arbeidet Den skriftlege dokumentasjonen må tilpassast type og omfang av ulike aktivitetar. Arbeid som ikkje er basert på gjennomført, skriftleg og oppdatert risikovurdering med handlingsplan for oppfølging av tiltak, vil ikkje stette minimumskrava i forskrifta. Verksemda må også sikre skriftlege rutinar for førebyggande vedlikehald av utstyr og prosessar som kan føre til utilsikta utslepp. Tvangsmulkt, straff Med heimel i 73 i ureiningslova kan fylkesmannen fastsetje tvangsmulkt til Staten for å sikre at tiltak og vilkår vert gjennomførte i samsvar med løyvet. Brot på dette løyvet, eller pålegg i tilknyting til løyvet, er straffbart etter ureiningslova, jf. kap. 10, dersom tilhøva ikkje vert råka av strengare strafferammer.

5 5/5 Om klagerett Partane og andre med klagerett etter forvaltningslova kan klage over avgjerda innan 3 veker etter at avgjerda er motteke. Eventuell klage bør grunngjevast og rettast til Miljødirektoratet). Klagen skal sendast om fylkesmannen som kan ta klagen heilt eller delvis til følgje eller sende han til Miljødirektoratet for endeleg avgjerd. Offentleggjering av løyvet Ålmenta skal gjerast kjend med vedtaket, jf i Forskrift om begrensning av forurensning (forurensningsforskriften) ; kapittel 36 Behandling av tillatelser etter forurensninsloven. Den som har fått løyvet skal så snart som råd setje inn ei kunngjering i lokalpressa. Kunngjeringa skal innehalde ei kort orientering om løyvet, kvar ein kan vende seg for å få innsyn i saksdokumenta, og opplysningar om klageinstans og frist for ev. klage på vedtaket. Kopi av kunngjeringstekst skal sendast Fylkesmannen. Fylkesmannen vil kunngjere vedtaket på sine heimmesider Med helsing Gøsta Hagenlund assisterande fylkesmiljøvernsjef Grete Hamre overingeniør Brevet er godkjent elektronisk og har derfor ikkje underskrift. Kopi til Gunnar Drægebø, Ekornlia 2, 6814 Førde Svein Torsnes, Liavegen 22, 6814 Førde Gunhild Nerland, Førdevegen Sande i Sunnfjord Helge Øksland, Øksland, 6996 Vadheim Solveig Hatlestad Solås og Rolf-Magne Aas, Øksland, 6996 Vadheim Dag Vidar Øksland, Øksland, 6996 Vadheim Ove Hatlestad Solås, Vikane 17, 6995 Kyrkjebø Loan Anh Thi Le og Øystein Nøtsund, Grytås, 6973, Sande i Sunnfjord Jorunn og Jarle Olsen, Grytås, 6973 Sande i Sunnfjord Advokatfirmaet Harris, Postboks 4115 Sandviken, 5035 Bergen Kopi pr. e-post: Gaular kommune Sogn og Fjordane fylkeskommune Gaula Elveeigarlag v/ole Rune Døskeland