Overskrift E16 Borlaug - Brusestølen linje Innspel to til politisk handsaming

Transkript

1 Overskrift E16 Borlaug - Brusestølen linje Innspel to til politisk handsaming Forklarende etter at reguleringsplan tittel eller undertittel med konsekvensutggreiing har linje lege to ute til offentleg høyring RAPPORTA P P O R T Ve Sogn g - distrikt o g t r a f i k k a v d e l i n g e n nr: xxxxxxxxxxx Region vest Sogn distrikt Dato: Mars 2009

2 E16 Borlaug Brusestølen Innspel til politisk handsaming Føreord Statens vegvesen la forslag til reguleringsplan for E16 frå Borlaug til Brusestølen ut til offentleg ettersyn frå 19.januar til 2.mars 2009, etter 9-4. Reguleringsplanen har to alternative trasear frå Borlaugshagen til Kolsmorkgrovi. Konsekvensutgreiing for desse to alternativa har vore høyrde samtidig. I denne perioden kom det inn 14 merknader. Merknadane er no gjennomgått og drøfta av Statens vegvesen. I samband med gjennomgang av merknadane er det vurdert eventuelle endringar på reguleringsplanen, slik det går fram av kap 5. Desse endringane er ikkje teken inn i reguleringsplanen. Det vert først gjort det etter vedtak av Lærdal kommune, dersom kommunen er samd i endringane. I nokre av breva med merknader er det også komme med innspel som ikkje vedkjem handsaminga av reguleringsplanen. Desse vert ikkje refererte til eller kommenterte i dette dokumentet, men vil gå fram av dei vedlagde breva. Alle innkomne merknader ligg ved sist i dette dokumentet. Dokumentet oppmodar også kommunen om å handsame nedklassifisering av E16 samtidig med handsaming av reguleringsplanen. 1

3 E16 Borlaug Brusestølen Innspel til politisk handsaming Innhald Føreord 1. Generelt Nedklassifisering av E Innkomne innspel med kommentarar frå Statens vegvesen... 4 M1. NVE... 4 M2. Fylkesmannen i Sogn og Fjordane... 4 M3. Sogn og Fjordane fylkeskommune... 6 M4. Advokatene Baldersheim & Frostad for Maristova Hotelldrift AS... 6 M5. Oskar Brugrand AS... 7 M6. Inga og Erik Ruud... 7 M7. Knut Maristuen... 8 M8. Ivar Bergstøl... 9 M9. For grenda Gram v/kåre Gram M10. Ole Magne Skårheim M11. Dagfinn Hegg-Lunde og Hallvard Borlaug Haugen M12. Siss Astrup Lundh og Ove Vasbotten M13. Ivar Hillestad og Torfinn Skårheim M14. Dagfinn Hegg-Lunde Aktuelle endringar på reguleringsplan

4 E16 Borlaug Brusestølen Innspel til politisk handsaming 1. Generelt Til planframlegget kom det inn i alt 14 merknader. Merknadane er refererte i kortfatta fort og kommenterte først i dette dokumentet. Innkomne merknader er nummererte M1, M2,, M14 og ligg bak i rapporten slik dei kom inn til Statens vegvesen. 2. Nedklassifisering av E16 Forslag til reguleringsplan viser kva eksisterande E16 vert regulert til der den kryssar inn på eller kjem innanfor reguleringsplanen. I tekstdelen til reguleringsplanen går det fram forslag til kva eksisterande E16 som vert liggande utanfor ny E16, skal klassifiserast ned til. Ved handsaming av reguleringsplanen skal også nedklassifiseringa handsamast fordi dette heng saman med kva formål vegane innanfor reguleringsplanen får. Følgjande forslag til nedklassifisering: - Frå stamveg til kommunal veg frå Borlaugshagen til Gram. - Frå Stamveg til køyreleg vinterstengd gang- og sykkelveg frå Gram til kryss med ny E16 ved Honing bru. - Frå stamveg til køyreleg gang- og sykkelveg frå kryss til Gravplassen til rett nord for Oddedøla - Frå stamveg til kommunalveg rett nord for Oddedøla til Maristova (gbnr 81/5) - Gang- og sykkelveg frå Maristova til ny E16 - Frå Stamveg til felles veg ved brøytestasjonen 3

5 E16 Borlaug Brusestølen Innspel til politisk handsaming 3. Innkomne innspel med kommentarar frå Statens vegvesen M1. NVE NVE meiner planframlegget tek tilstrekkelig vare på vassdraget sin verdi i dalføret og føreset at inngrep i samband med brukryssing får god tilpassing til landskapet. NVE tilrår alternativ 2. M2. Fylkesmannen i Sogn og Fjordane Av omsyn til vassdragsvernet, landskap og Kongevegen tilrår Fylkesmannen alternativ 2 med kryssing av Smedøla ved Honing bru. Samla sett finn Fylkesmannen at alternativ 2 er det beste alternativet for landbruket. Miljøvernavdelinga hjå Fylkesmannen er i all hovudsak nøgd med val av vegtrase og løysingar på strekninga, og vil spesielt peike på valet av ei lenger tunnelløysing i nedre og trongaste delen av dalføret. Sjølv om begge alternativa for bygging av ny E16 vil måtte gi negative konsekvensar for m.a. naturmiljø, friluftsliv og landskap, meiner dei at planframlegget på mesteparten av strekninga langt på veg tek omsyn til verdiane i det verna Smedølavassdraget. Dei meiner alternativ 1 vil gi størst negative konsekvensar for naturmiljø, friluftsliv, landskap og Kongevegen. Miljøvernavdelinga tilrår alternativ 2. Dei største konfliktane ved dette alternativet er inngrepa knytte til kryssing av Smedøla ved Honingane, med høg bru og fylling/muring ned til elva over ca 300 meter. Dei tilrår at det vert vurdert å trekke fyllingskanten litt vekk frå elva, slik at det blir igjen eit vegetasjonsbelte langs elva. Dei viser til vassressurslova 11 Langs bredden av vassdrag med årssikker vassføring skal det opprettholdes et begrenset naturlig vegetasjonsbelte som motvirker avrenning og gir levested for planter og dyr. Miljøvernavdelinga finn at riggområdet på Honingane ligg i eit område med svært viktig naturbeitemark, men at det frå før er gjort inngrep på arealet regulert til riggområde som har redusert verdien her. Dei finn difor at plassering av riggområde er ei akseptabel løysing, og ved at det ligg nær tunnelopninga. Miljøvernavdelinga finn at begge forslaga til tilkomstveg til Maristova gir store terrenginngrep og går nær Oddedøla. Dette meiner dei gir negative verknader på verdiane som ligg til grunn for vassdragsvernet. Dei ber om at det vert vurdert tilkomstveg nord for Maristova, profil Om dette ikkje er mogeleg, tilrår dei alternativ KV1 som har størst avstand frå Oddedøla og som i større grad sikrar Kongevegen. Dei finn det positivt at E16 går på bru over Oddedøla fordi dette gir mindre inngrep i vassdraget og ei betre landskapstilpassing enn fyllingar og kulvert i vasstrengen. Det mellombelse massedeponiet ved brøytestasjonen finn Miljøvernavdelinga som dominerande og at det vil gi negative landskapsverknader. Dei ber om at det vert lagt vekt på at deponiet får ei utforming som så langt som mogeleg reduserer dei negative verknadane. Ved Borlaug rår Miljøvernavdelinga til at det vert stilt krav i føresegnene om at inngrep i naturtypelokaliteten Borlo vert minimert. Dette fordi dette området er klassifisert som svært viktig naturbeitemark. 4

6 E16 Borlaug Brusestølen Innspel til politisk handsaming Dei rår til at det i føresegnene for mellombels trafikkområde vert teke med at det skal leggast vekt på å minimere inngrepa i desse areala. Landbruksavdelinga finn at dei to alternativa ikkje vil føre til større negative konsekvensar for landbruket, sjølv om det går med ein del beitemark og utmark. Samla sett finn dei at alternativ 2 med tunnel til Honingane er det beste alternativet for landbruket. Dei meiner det er viktig at mellombels riggområde ved Honingane vert avslutta på ein god måte slik at området kan førast tilbake til opphavleg bruk, slik føresegnene viser. Statens vegvesen sine kommentarar For alternativ 2 ved Honingane er E16 på bru over Smedøla ca 4 meter høgare enn eksisterande Honing bru. Dette gir slakare E16 vidare mot fjellet, noko som er viktig for tungtrafikken på vinterstid. Det er ikkje mulig å ha avkøyrsle til Honingane direkte frå E16 pga den korte avstanden mellom tunnel og bru. Ved å legge den nye brua så høgt, kan tilkomstveg til Honingane gå under den nye brua. Vi vil difor halde fast på at E16 bør ligge slik planteikningane viser sjølv om det fører til inngrep langs deler av Smedøla. Å etablere tilkomstveg i området nord for Maristova mellom profil 7000 og 7150 har vore vurdert, men forkasta. Årsaka er at tilkomstvegen til Maristova får så stor trafikk at den vert å rekne som eit kryss der den skal inn på E16. I hht Statens vegvesen si handbok 017, veg- og gateutforming, skal horisontalkurva i kryss ikkje vere mindre enn 425 meter. Nord for Maristova er horisontalkurva 250 meter, som er minste tillete kurve E16 kan ha. Årsaka til at kurva er så lita er for å unngå inngrep ned i elva og redusere høgde på mur i det sidebratte terrenget. Vi kan difor ikkje endre veglinja slik at det er mogeleg å bygge kryss med tilkomstveg til Maristova i dette området. Dersom kommunen finn det tenleg, er det mogeleg å bygge tilkomstveg med kryss ved Kolsmork. Det må gjerast mindre inngrep for å bygge ny veg parallelt med ny E16 forbi Gravplassen. Elles kan tilkomstvegen gå på vegsystem i forslag til reguleringsplan. Denne vegen vert ca 1,2 km lang i motsetning til å bygge vegen nord for Oddedøla slik reguleringsplanen viser som er 200 meter lang. I utforming av det mellombels massedeponiet ved brøytestasjonen vil det bli nytta landskapsarkitekt. For å sikre at deponiet vert liggande urørt til det skal nyttast til vidare utbetring av E16 over fjellet, er området foreslått regulert til offentleg trafikkområde slik at ein sikrar at grunneigar har ein god plan for uttak av massane. Vi er samd i at det vert teke inn i føresegnene at inngrep i naturtypelokaliteten Borlo bør vere minst mogeleg. Vi er samd i at det vert teke inn i føresegnene at det skal leggast vekt på at inngrep i mellombels trafikkområde vert minst mogeleg. 5

7 E16 Borlaug Brusestølen Innspel til politisk handsaming M3. Sogn og Fjordane fylkeskommune I tidlegare innspel frå fylkeskommunen i samband med oppstart av reguleringsplan og handsaming av planprogram er det lagt vekt på at Kongevegen over Filefjell er eit av dei eldste veganlegga i fylket og må vurderast til å ha svært høg regional verdi og mest truleg nasjonal verdi. Kulturavdelinga har gjennomført arkeologiske registreringar på Borlaug, i Borlaugshagen og ved Kolsmork. Resultata er gitt i to rapportar leverte til Statens vegvesen. Kongevegen er spesielt verneverdig og av nasjonal interesse. Sjølv mindre, tilsynelatande lausrivne vegstubbar har stor kulturhistorisk verdi i ein større samanheng. Kor viktig samferdsla har vore vitnar Maristova som gjestgjevarstad om. Her har det vore overnattingsstad minst frå 1100-talet. I forslag til reguleringsplan er det to alternativ til ny tilkomst frå E16 til Maristova. Kulturavdelinga finn at alternativ C17-1 er å føretrekke framføre alternativ C17-2 blant anna fordi den tek vare på Kongevegen som eit kulturminne på ein god måte og kraftstasjonen kan stå fram som eit spennande vassbruksmiljø. Kulturavdelinga tilrår at alternativ 2 Borlaugshagen Kolsmorkgrovi vert valt fordi det er lite av Kongevegen som går tapt ved dette alternativet medan samankopling av Kongevegen vert umulig med alternativ 1. Kulturavdelinga ved Sogn og Fjordane fylkeskommune tilrår at det vert fremja motsegn mot alternativ 1 Borlaugshagen Kolsmorkgrovi og mot alternativ C17-2 for tilkomstveg til Maristova fordi dei vert vurderte til å vere i strid med nasjonale kulturminneinteresser. Dersom denne faglege tilrådinga om motsegn ikkje vert fylgt opp i fylkesutvalet, vert saka sendt til riksantikvaren for handsaming. Statens vegvesen har ingen kommentarar. M4. Advokatene Baldersheim & Frostad for Maristova Hotelldrift AS Advokatene Baldersheim & Frostad hevdar at forslag til reguleringsplan gir dramatiske inngrep i hotelleigedomen der 1/3-del av eigedomen går med til veganlegget og 1/3 ligg mellom veg og elv og blir avskåre frå resten av eigedomen og difor ikkje kan nyttast som del av hotelleigedomen. Det blir oppmoda om å ta omsyn til vidare utvikling og utviding av hotelleigedomen ved å justere vegtraseen vestover vekk frå hotellet for å redusere ulemper og redusere areal mellom veg og elv som hotellet ikkje kan nytte. Statens vegvesen sine kommentarar Frå nordsida av hotellet til den kjem inn på eksisterande veg er ny veg lagt i så skarp kurve som tillete for stamveg. Med denne løysinga må det byggast murar for fyllinga nord for hotellet. Murane er vurderte til å bli opptil 10 meter høge. Utan murar vil fyllinga gå i elva sidan terrenget er så bratt her. Dersom vegen vert justert ytterligare mot elva, aukar høgda på murane. Av omsyn til stabilitet til vegen er dette ikkje å tilrå. Å bygge vegen utan murar vil gje fyllingar ned i og over elva. 6

8 E16 Borlaug Brusestølen Innspel til politisk handsaming Statens vegvesen vil difor ikkje tilrå å flytte ny E16 vekk frå hotellet, mot elva. M5. Oskar Brugrand AS Innspelet er i høve til at det truleg vert overskot av sprengstein frå veganlegget og Oskar Brugrand AS ynskjer å ta i mot slike massar og firmaet har starta arbeidet med å finne mogelege område for depot, lagring og foredling av slike massar. Lærdal kommune vert i innspelet oppmoda om å komme med innspel til alternative depotområde i samband med handsaming av planen. Statens vegvesen sine kommentarar Det er berekna teoretisk overskot av massar på veganlegget. Geologiske vurderingar tyder på at sprengstein vil ha god kvalitet. Statens vegvesen treng det meste av desse massane til dette veganlegget og til utbetring av E16 vidare over fjellet og inn i Oppland. Massar til utbetring av veganlegg vidare over fjellet foreslår reguleringsplanen å legge i mellombels massedeponi ved brøytestasjonen. Det er teoretisk m3 overskot av sprengstein for alternativ 1 og m3 for alternativ 2. Det faktiske overskotet er ikkje kjent før veganlegget er ferdig utført. Forslag til reguleringsplan viser at desse massane kan plasserast i permanent massedeponi ved Kolsmorkgrovi. Statens vegvesen er positiv til at det vert funne alternative løysingar slik at denne ressursen vert nytta. Vi vil likevel tilrå at reguleringsplanen vert vedteken med permanent massedeponi ved Kolsmorkgrovi, slik at det er sikra løysingar for korleis eventuelle overskotsmassar kan takast hand om dersom det viser seg å ikkje vere andre løysingar. Det er ein føresetnad at dei som ynskjer å ta i mot stein har godkjent plan for dette. M6. Inga og Erik Ruud Dei meiner området har stor verdi rik på tradisjonar. Her har vore turistdrift i fleire hundre år som dei meiner det bør leggast til rette for å fortsette med. Slik vegen er plassert, nær hotellet og med riving av hytter meiner dei det vert stor skade for området. Dei trur hotellet med denne vegen ikkje vil ha nokon framtid, pga at vegtrafikken kjem så nær hotellet og hyttene. Dei foreslår at vegen vert flytta nærare elva og at kurva som sneiar hotellet vert retta ut, også med eventuell vidare utbygging av Maristova. Statens vegvesen sin kommentar I anleggsperioden kan inngrepet for å bygge ny E16 bli heilt inn til hotellet i nord. Ny vegkant kjem ca 15 meter frå hotellet i nord medan eksisterande E16 er ca 30 meter frå hotellet. NY E16 ligg lågare i terrenget enn hotellet, ca 4 meter, slik at terrenget vil skjerme mot støy., E16 vert flytta til baksida av hotellet slik at framsida av hotellet får mindre støy enn i dag. Sjå og merknad til innspel frå Advokatane Baldersheim Frostad merknad nr M4, som grunngjev plassering av E16. 7

9 E16 Borlaug Brusestølen Innspel til politisk handsaming M7. Knut Maristuen Knut Maristuen viser til at det i forslag til reguleringsplan for alternativ 2 ikkje er vist avkøyrsle til Kolsmork. Han ynskjer også parkeringsplass her. Maristuen ynskjer at det permanente massedeponiet ved Kolsmork vert utført slik at det vert dekka til med jord slik at vegetasjon raskt kan vekse til igjen, på det arealet som er beite. For innmarka på Myrane vil han ha det utvida for å erstatte innmark på Ilastølane som vert teke til veggrunn. Han ynskjer at steinmasse skal plasserast i jordet på Myrane. Maristuen finn at plassering av tilkomstveg til Maristova langs nordsida av Oddedøla er ei dårleg løysing for dei, med inngrep i og avsnevring av eit område som er nytta til campingplass. Dette arealet finn han viktig til å bygge hytter på og til å fortsette deira næring. Han meiner det går an å bygge ein tilkomstveg syd for Oddedøla dersom ein ser vekk frå omsynet til Kongevegen, og ber om at tilkomstvegen blir lagt her. Han viser til at det er laga unødige inngrep nord for Maristova, der forslag til reguleringsplan viser ny skiløype der skiløypa ikkje blir råka av ny veg. Han ber om at ny skiløype blir kortast mogeleg, kun forbi der eksisterande skiløype vert øydelagt. Massedeponiet ved brøytestasjonen finn Maristuen skjemmande. Han meiner dette massedeponiet må vere mellombels i eit klart avgrensa tidsrom. E16 forbi hyttene rett nord for Oddedøla vil Maristuen ha plassert lågare i terrenget. Sidan det ikkje let seg gjere ser han det som viktig at dei får behalde området frå campingplassen til nordsida av Oddedøla. Frå Maristuen og nordover er det regulert ein avgrensa bruk av dei gamle vegane. Maristuen gjer merksam på at dette ikkje er Kongeveg og at grunneigarane bør få halde fram med å bruke vegen slik det har vore før. Han reknar med at dei som tidlegare kan bruke Kongevegen til å hente ut ved og liknande. Statens vegvesen sine kommentarar I høve E16 og løyve til avkøyrsle, kan avkøyrsle etablerast slik grunneigaren ynskjer. Om grunneigar ynskjer å bygge ein privat parkeringsplass ved Kolsmork har ikkje Statens vegvesen nokon innvendig mot dette. Føresegnene til reguleringsplanen seier at det skal nyttast stadlige masser til å dekke til massedeponiet. Det er lite tilgang på jordmassar i området, slik at tilførsel av slike masser er kostbart. Vi held difor fast på at det kun er stadlige massar som skal nyttast til å legge ut over massedeponiet. Form og utføring vert utarbeidd i samarbeid med landskapsarkitekt. Grunneigar sitt ynskje om å fylle steinmasse i heile Myrane som ei erstatning for innmark som vert vegareal ved Ilastølane, ynskjer vi ikkje å imøtekomme. Deponiet får redusert kvalitet som innmark pga liten tilgang på jordmasse. Tilkomstveg sør for Oddedøla kjem i konflikt med Kongevegen dersom den skal koplast til E16 rett sør for Oddedøla. Ny E16 ligg ca 7 meter lågare her enn eks E16. Den nye tilkomstvegen måtte difor leggast tung ned i terrenget frå krysset mot Oddedøla og ville føre til at heile Kongevegen i dette området vart øydelagt. Vi vil difor ikkje tilrå å legge tilkomstvegen her. 8

10 E16 Borlaug Brusestølen Innspel til politisk handsaming Vi er samd i at det kun trengs ny skiløype over ein kort strekning, frå profil 7750 til Massedeponiet ved brøytestasjonen vert eit stort element i landskapet. Sidan massane er tenkt nytta til vegbygging vidare inn over fjellet, er tidspunkt for denne vegbygginga avgjerande for kor lenge desse massane vert liggande. Arealet er regulert til offentleg veggrunn for å sikre at deponiet slik det blir lagt opp, vert utan sår pga stadige inngrep for å ta ut masser. I samarbeid med kulturmyndigheta er vegane frå Maristova og vidare over fjellet også tilrådd å bli regulert verna. Føresegnene for desse vegane er utarbeidde av Sogn og Fjordane fylkeskommune. Vi held difor fast på forslag til formål for desse vegane. Årsaka til restriksjonar på vegane er at dei ikkje skal bli skada. M8. Ivar Bergstøl Bergstøl informerer om at det ligg ein fritidseigedom 77/13 langs Rv52 som vart fråskilt frå eigedom 77/5 på 60-talet, som Bergstøl er heimelshavar til. Denne eigedomen var ikkje med på grunneigarlista og det vart ikkje sendt varsel om planarbeidet til eigedomen. Bergstøl melder at eigedom 77/5 i dag er busett og drive saman med eigedom 64/15. Våningshuset på eigedom 77/5 er i forslag til reguleringsplan vist som bygning som skal rivast. Bergstøl ynskjer å oppretthalde og drifte bruket og oppretthalde kulturlandskapet i området. Han ber om at bruket ikkje vert skadelidande og at det estetiske vert godt ivareteke. Han vil at eigedomen framleis skal ha tilgjenge for rekreasjon langs Smedøla, slik at det nye veganlegget ikkje må hindre tilgangen til elva og utøving av fiske langs eigedomen. Avkøyrsla frå Rv52 må vere for begge eigedomane, 77/5 og 77/13. Bergstøl meiner vegtiltaka i forslag til reguleringsplan vil føre til auka støy for eigedomane. Han peikar på at støytilhøva for fritidseigedomen 77/13 ikkje er vurderte i planarbeidet. Han meiner også at det må la seg gjere å sette opp nytt våningshus for eigedom 77/5 i gul støysone, med avbøtande tiltak mot støyen. Statens vegvesen sin kommentar Fritidseigedomen 77/13 er registrert. Avkøyrsle teikna som A1 på plankartet vert erstatta med felles veg til denne eigedomen og til eigedom 77/5. Eigedom 77/5 strekker seg frå ny bru og ca 950 meter austover langs Smedøla. Vi kan difor ikkje sjå at planlagt inngrep for å bygge ny bru som er ca 15 meter langs elva på denne eigedomen, skal endre tilgang til Smedøla eller påverke utøving av fiske. Planen legg opp til gode estetiske løysingar, også langs elva. Fritidshuset er ikkje vurdert i samband med støyvurderingane fordi det ikkje vart registrert som dette i desse vurderingane. Støysonekart i støyrapporten viser at det ligg i gul sone, med støy mellom 55 og 65 den. Grunneigar har ikkje rett til tiltak på fritidsbustader, men til tiltak i høve støy ved uteområde. Når veganlegget skal byggast, vil det bli gjort grundigare vurderingar i høve kva bygningar som har rett på støytiltak og kva tiltak som er aktuelle å gjennomføre. Dersom dette arbeidet avdekker at støyen ved fritidsbustaden er for stor, får grunneigaren tilbod om tiltak. Dersom grunneigar ynskjer å sette opp ny bustad på sin eigedom, skal det sendast søknad til kommunen om dette. Vidare må det søkast om dispensasjon frå byggegrensa dersom 9

11 E16 Borlaug Brusestølen Innspel til politisk handsaming huset er nærare offentleg veg enn tillete. Kommunen fastset krav om støytiltak og utbyggar må sjølv utføre kravde tiltak på ny bustad. M9. For grenda Gram v/kåre Gram Dei opplyser om at vegen til grenda Gram har minst 4 skreder både på aust- og vestsida. På bakgrunn av det krev dei at dei får behalde eksisterande veg som tilkomstveg i begge retningar for å redusere sjansen for å bli innestengd og for at nokon vert teken av ras. Dei finn at å ha tilkomstveg både mot Borlaug og mot Honingane også vil vere positivt for Gram Gardsbutikk fordi kundane kan køyre gjennom dalen. Dei stiller også spørsmål om korleis offentleg kommunikasjon, varetransport og postombering vil verte. Dei meiner at eksisterande E16 skal vere open heile året som eit avbøtande tiltak. Statens vegvesen sine kommentarar Forslag til reguleringsplan regulerer eks E16 ved Borlaugshagen til offentleg køyreveg og eks E16 ved Honingane som gang- og sykkelveg, som kan nyttast til sommaropen køyreveg. Det er planlagt kryss begge stader som stettar krav til kryss. Det ligg difor til rette for å ha tilkomstveg i begge retningar. Statens vegvesen har ingen innvendingar mot at det blir offentleg veg både til Borlaug og til Honingane på eksisterande E16. Forslag til nedklassifisering av veg til Gram er at denne vegen skal bli kommunal veg. Vedlikehald av denne vegen vert difor utført av kommunen. M10. Ole Magne Skårheim Skårheim meiner det er feil ressursbruk å legge gode steinmassar i eit permanent massedeponi ved Kolsmorkgrovi. Han seier han har aktuelle område som kan ta i mot stein for kommersiell drift. Han ber om at det vert teke omsyn til eksisterande drift på Honingane. Her er store mengder sau som vert slept på beite, slik at riggområdet må sikrast i anleggsperioden. Det må også sikrast tilgang til Honingane i anleggsperioden. Vedlagt merknad frå Ole Magne Skårheim var kopi av brev sendt til Lærdal kommune angåande grunneigar sin bruk av sin eigedom på Honingane. I vedlegget går det fram at grunneigar ynskjer at det vert gitt løyve til å oppretthalde massedepotet hans på Honingane etter at reguleringsplanen er vedteken, fram til området vert teke i bruk som riggområde. Statens vegvesen sine kommentarar Sjå våre merknader til Oskar Brugrand AS, merknad M5 angåande bruk/plassering av steinmasser. Det er ein føresetning av den som ynskjer å ta i mot stein har godkjent plan for dette. Sikring av anleggsområdet vert gjort før anlegget startar. Vegen langs Honingane gjennom riggområdet kan trafikkerast av grunneigarane i anleggsperioden. Statens vegvesen har ingen merknader til bruk av areal regulert til riggområde fram til veganlegget startar, så lenge det ikkje kjem i konflikt med anleggsarbeidet. 10

12 E16 Borlaug Brusestølen Innspel til politisk handsaming M11. Dagfinn Hegg-Lunde og Hallvard Borlaug Haugen Dei viser til støyrapport som er utarbeidd i samband med reguleringsplanen, som viser at alle husa i området får støy over tilrådd grense etter at vegen er bygt om. Rapporten tilrår ikkje å skjerme med støyskjerm langs E16. Grunneigarane forventar at tiltak i rapporten vert fylgt opp. Grunneigarane viser til at det vert slept mykje sauer på Honingane og ber om at det vert sett opp gjerde i anleggsperioden. Dei ynskjer også gjerde permanent rundt ny veg for å hindre at sauene kryssar brua og Smedøla. Dei vil ha tilgang til Honingane også i anleggsperioden. Statens vegvesen sine kommentarar Forslag til reguleringsplan viser ikkje støyskjerm langs eks E16 gjennom Borlaug fordi vi finn at det vil ha ein stor barriereverknad gjennom området. Vi tilrår i staden tiltak på bygningar og ev lokale skjermar. Når veganlegget skal byggast, vil det bli gjort grundigare vurderingar i høve kva bygningar som har rett på støytiltak og kva tiltak som er aktuelle å gjennomføre. Sikring av anleggsområdet vert gjort før anlegget startar. Vegen langs Honingane gjennom riggområdet kan trafikkerast av grunneigarane i anleggsperioden. Om det skal settast opp permanent gjerde, vert vurdert i samband med gjennomføring av veganlegget. M12. Siss Astrup Lundh og Ove Vasbotten Dei gir tilslutning til val av alternativ 2 og oppfordrar om at det vert skilta godt til gardsbutikken på Gram. Dei seier seg leie for at deira nabohus må rivast og meiner ei justering av Rv52 vestover kunne unngått dette. Flytting av krigsmonumentet til avkøyrsle til bygdetunet på Borlaug finn dei som ei god løysing. Forslaget til å flytte vegstasjonen vest for vandrarheimen syns dei er ei stor forbetring. Statens vegvesen sine kommentarar Dersom Rv52 vert justert vestover, vil det føre til at rundkøyringa på Borlaug kjem nærare bygningsmiljøet på Borlaug. Det vil også føre til at E16 vert høgare gjennom Borlaug fordi det ikkje er mogeleg å bygge Rv52 brattare over elva og ned til rundkøyringa. Vi held difor fast på plassering av Rv52 og rundkøyring slik forslag til reguleringsplan viser. 11

13 E16 Borlaug Brusestølen Innspel til politisk handsaming M13. Ivar Hillestad og Torfinn Skårheim Dei ber om at det vert regulert inn ein parkeringsplass ved avslutninga på planområdet ved om lag profil med bakgrunn i deira erfaringar med at det skjer eindel parkering på skuldra til E16. Dei foreslår at overskot av stein vert plassert i mellombels massedeponi som ein ressurs som kan nyttast seinare. Dei har eigna områder for slike deponi og ber om dialog for å drøfta aktuelle plasseringar for endeleg vedtak på planen. Dei ber om at gbnr 71/1, 71/2 og 73/1 får bruksrett til Kongevegen til og frå Brusestølen, då dei alltid har nytta denne til vedhogst. Statens vegvesen sine kommentarar Forslag til reguleringsplan går til ca profil Ei avkøyrsle frå E16 til ein parkeringsplass ved profil er difor utanfor denne reguleringsplanen. Statens vegvesen er positiv til avkøyrsler til eventuelle parkeringsplassar kommunen eller private ynskjer langs E16. Sjå våre merknader til Oskar Brugrand AS, merknad M5 angåande bruk/plassering av steinmasser. Det er ein føresetning av den som ynskjer å ta i mot stein har godkjent plan for dette. Statens vegvesen er samd i å supplere eigedomar som har bruksrett til denne vegen. M14. Dagfinn Hegg-Lunde Han informerer om at avkøyrsle A4 på planteikning C23, ved Smedalsosen er til Brusestølen sameige. Han meiner det er støls- og hytteeigarar på Smedalen, totalt 8 stk som i hovudsak nyttar denne avkøyrsla som tilkomst til gangbru over Smedøla. I tillegg gjeld tilkomst til jakt- og sauenæring. Det er difor eit ynskje om å behalde avkøyrsla slik den er teikna inn og at det vert regulert inn ein parkeringsplass til 8-10 bilar. Statens vegvesen sine kommentarar: Om kommunen ynskjer å regulere inn parkeringsplass i område med avkøyrsle til denne der avkøyrsle A4 ligg, er det utan ulempe for E16. Sikttilhøve for avkøyrsla må sikrast. 12

14 E16 Borlaug Brusestølen Innspel til politisk handsaming 4. Aktuelle endringar på reguleringsplan På planteikningar Eigedom 77/13 som er frådelt eigedom 77/5 skal ha felles avkøyrsle med 77/5. Privat avkøyrsle A1 skal fjernast og det skal teiknast felles avkøyrsle til desse to eigedomane. I staden for tilkomstveg for Maristova langs Oddedøla kan det byggast kryss ved Kolsmork med tilkomstveg parallelt med ny E16. Denne vegen vert ca 1,2 km lang. Dersom dette vert vedteke vil Statens vegvesen føresette at tiltak ved campingplassen slik forslag til reguleringsplan viser, også går ut av planen. Privat avkøyrsle og privat parkeringsplass ved Kolsmork, teikning C9. Skiløypa TV6 mellom Maristova og brøytestasjonen vert redusert til å byggast der eks skiløype vert øydelagt av utviding av E16. Skiløypa vert bygt ny frå profil 50 til profil 200 på teikning C19. resten av ny skiløype vert fjerna frå teikning C19 og C20. Offentleg eller felles parkeringsplass på teikning C23 med tilkomst til E16 der A4 ligg. På føresegner Tillegg punkt 3.2: Inngrep i naturtypelokaliteten Borlo bør vere minst mogeleg. Tillegg punkt 11.1: Det skal leggast vekt på at inngrep i mellombelse trafikkområde vert minst mogeleg. Endring pkt 3.6: Fjerne A1. Legge til A5 for privat avkøyrsle til privat parkeringsplass ved Kolsmork. Punkt 9.12: Supplere eigedomar som har bruksrett til vegane VT16 og VT17 med 71/1, 71/2 og 73/1. Nytt punkt 9 : Privat parkeringsplass PP4 ved Kolsmork for eigedom 88/1. Nytt punkt 10.6: FV5 er felles køyreveg til eigedomane 77/13 og 77/5. Tillegg punkt 11.10: Området kan nyttast til massedepot fram til veganlegget vert starta. 13

15 Innkomne innspel

16 M1

17 M2

18

19

20 Statens vegvesen Region Vest Askedalen LEIKANGER M3 Side 1 av 4 Kulturavdelinga Sakshandsamar: Knut Åland E-post: knut.aland@sfj.no Tlf: Vår ref. Sak nr.: 07/ Gje alltid opp vår ref. ved kontakt Internt l.nr. 3922/09 Dykkar ref. Dato FØRDE, Lærdal - E16 Borlaug Brusestølen. Offentleg ettersyn av reguleringsplan med konsekvensutgreiing for strekninga Borlaugshagen - Kolsmorkgrovi Vi viser til brev frå Statens vegvesen Region vest, datert , med melding om at reguleringsplan med reguleringsføresegner for E16 Borlaug - Brusestølen i Lærdal kommune er lagt ut til offentleg ettersyn. For strekninga Borlaugshagen - Kolsmorkgrovi, er det lagt ut to alternative reguleringsplane. Alternativ 1 til Endeberget og alternativ 2 til Honing bru. Konsekvensutgreiinga for desse to alternativa er lagt ut på høyring saman med reguleringsplanen. For tilkomstvegen frå E16 til Maristova, er det i reguleringsplanen og lagt fram to alternative løysingar. Grunnlaget for reguleringsplanen er at E16 på den aktuelle strekninga har ein generelt sett dårleg standard, noko som lett fører til at større køyretøy får problem på vinterføre. E16 utgjer ein viktig del av stamvegnettet aust-vest. I vinterhalvåret har E16 over Filefjell ein større del av trafikken etter som denne traseen vert rekna som tryggare og har ein betre regularitet. Sogn og Fjordane fylkeskommune har tidlegare gitt innspel til planprosessen ved uttale til planprogram og ved varsel om oppstart til reguleringsplan. Kulturavdelinga la i brev av og , vekt på at Kongevegen over Filefjell er eit av dei eldste veganlegga i fylket og må vurderast til å ha svært høg regional verdi og mest truleg nasjonal verdi. Vidare har Kulturavdelinga gjennomført arkeologiske registreringar på Borlaug, Borlaugshagen og Kolsmork. Registreringane vart gjennomført i tidromma og Registreringsrapportane er oversendt Vegvesenet i brev av Det vart påvist automatisk freda kulturminne i form av 5 kolgroper og rester etter ei smie. Planane er i ettertid justert slik at dei ikkje oppstår konflikt med dei påviste automatisk freda kulturminna. Vi oppfattar såleis at undersøkingsplikta 9 i Lov om kulturminne er oppfylt i høve den framlagde reguleringsplanen. Kulturminnefagleg vurdering: I Lærdal finn vi noko av dei eldste vegstrekningane i landet. Dette kjem nok av at den viktigaste ferdselsåra mellom aust og vest, alltid har gått over Filefjell. Her finn vi historiske veganlegg i fleire generasjonar, og mange av dei er i dag lagt til rette for turbruk. Vi kjenner til at kongar alt i vikingtid for over Filefjell, medan den fyrste køyrevegen for hest og vogn sto ferdig i Prestebøen 8 Pb FØRDE Tlf.: Faks: Bankgiro: postmottak.sentraladm@sfj.no Org.nr.: NO MVA

21 Side 2 av 4 Kongeveg er ei nemning frå talet og syner til ein hovudveg som låg under kongen eller til statens forvaltning. Generalvegmeister C.J. Hammer fekk ansvaret for arbeidet med Kongevegen på vestsida av Filefjell. Han la det franske prinsipp til grunn for vegbygginga, og vegane skulle etter dette synet helst vere snorrette. Resultatet vart bakke opp og bakke ned med heller kraftige stigningar. Med Kongevegen på plass på slutten av 1700-talet, vart det oppgangstider i Lærdal. Det vart no mogeleg å reise med hest og vogn frå Kristiania, gjennom Lærdal og vidare mot Bergen. Når det gjeld vurdering av verneverdien til Kongevegen som vegrelatert kulturminne og kulturmiljø, vert denne vurdert til å vere spesielt verneverdig og av nasjonal interesse. Kulturmiljø: Det som meir enn noko anna pregar vegstrekninga Borlaug Oppland grense, er dei mange og rike spora etter eldre samferdslehistorie. Vegen vert vurdert til å ha svært høg verdi, og av nasjonal interesse. Dette gjeld ikkje berre dei lange ubrotne strekka ein finn fleire stader over fjellet, men og dei mindre vegstubbane mellom desse. Sjølv mindre, tilsynelatande lausrivne vegstubbar, har stor kulturhistorisk verdi i ein større samanheng. I Vang kommune har Oppland fylkeskommune gått til det skritt å frede deler av Kongevegen, på strekningar der den kom direkte i konflikt med planlagde utbyggingsområde. Dette seier litt om den store kulturhistoriske verdien på sjølve Kongevegen og det kulturhistoriske miljøet den er ein del av. E16 til Maristova: Kor viktig samferdsle i området har vore, vitnar Maristova som gjestegjevarstad om. Her har truleg vore ei form for overnatting, sælestove så langt tilbake som på 1100 talet, og kanskje før. I den reguleringsplanen som no ligg føre, er det lagt opp til to alternativ for ny tilkomst frå E16 til Maristova. Alternativ C17-1: Her er tilkomstvegen til Maristova trekt vekk frå elva Oddedøla og tilpassa slik at den kryssar Kongevegen i plan. Frå Oddedøla til tilkomstvegen er traseen til Kongevegen regulert til spesialområde verneverdig turveg, vidare gjennom campingplassen er den regulert som turveg. Denne reguleringa fører til at Kongevegen som kulturminne vert teken i vare på ein svært god måte. I dette området har vi eit godt eksempel på den franske modellen for vegbygging, med mest mogelege rette strekningar. Brukara og brua over elva Oddedøla kan takast vare på og den gamle kraftstasjonen kan stå fram som del av eit spanande vassbruksmiljø. Dette alternativet vil på ein god måte fange opp den trafikken som måtte komme etter Kongevegen, legge forholda til rette for eit opplevingstilbod knytt til campingplassen og dermed vere ein komparativt fordel i ei framtidig reiselivsutvikling. Alternativ C17-2: Her er tilkomstvegen til Maristova lagt langt nærmare elva enn kva som er tilfelle i alternativ C17-1 og område for campingplass C3, vert lagt mest heilt inn til tilkomstvegen. Dette fører til at det vert så stor høgdeforskjell mellom brukara ved elva og tilkomstvegen, at det ikkje er mogeleg å nytte brukara ved elva for å få ei god samanbinding av Kongevegen. Ein stor del av Kongevegen vert og bygt ned av campingplass og vert dermed borte. Dette er etter vårt sitt syn ei svært uheldig løysing for Kongevegen som nasjonalt verneverdig kulturminne. E16 Borlaugshagen Kolsmorkgrovi:

22 Side 3 av 4 I planområdet er det for ein av parsellane, lagt fram to alternative løysingar. Alternativ 1 Borlaugshagen via Endeberget til Kolsmorkgrovi. Alternativ 2 Borlaugshagen via Honing bru til Kolsmorkgrovi. Alternativ 1; kjem ut av tunnelen og kryssar vegen på bru høgt over eksisterande veg ved Endeberget og held fram i dalsida til Kolsmorkgrovi. Vegen ligg i skjering i den sidebratte dalsida. Ved Honing bru skal det byggjast kryss med eksisterande veg. Ved dette alternativet vert kulturlandskapet rundt husmannsplassen Borlaugshagen øydelagt og om lag 400 meter av Kongevegen i lia ovanfor Honing bru vert fjerna. Ved eit skjeringspunkt vil Kongevegen ende opp om lag 13 meter over europavegen. Dette fører til at ei samankopling for Kongevegen vert mest umogeleg og store delar av den verneverdige vegen kan etter dette alternativet ikkje bindast saman som ei naturleg del av historisk verneverdig vegstrekning. Alternativ 2; kjem ut av tunnelen ved Honing bru og kryssar elva på bru noko høgare enn eksisterande bru. Det gjer det mogeleg å byggje tilkomstveg og sti under den nye brua. Ved Honing bru skal det byggjast kryss med eksisterande veg. Dette alternativet vil og vere øydeleggjande for kulturlandskapet i Borlaugshagen. Ved å nytte dette alternativet er det lite av Kongevegen som går tapt, og det opnar for å binde saman den verneverdige vegen til eit samanhengande kulturhistorisk vegnett. Husmannsplassen Borlaugshagen: vert likt råka ved val både alternativ 1 og alternativ 2. Bygningane på plassen vil etter planen liggje rett i den nye vegtraseen. Her er sjølve Kongevegen bygd ned ved tidlegare vegbygging. Her vert det etter planen lagt inn ei utvida vegskulder, for å oppnå ei samanbinding av Kongevegen som eit historisk kulturmiljø. I den samanheng bør det og gjerast ei nøye vurdering av å flytte sjølve bygningane på husmannsplassen Borlaugshagen. Slik reguleringsplan for E16 Borlaug til Brusestølen i Lærdal kommune datert er utforma, tilrår vi at Sogn og Fjordane fylkeskommune fremjar motsegn mot alternativ 1, med tunnel til Endeberget og til alternativ C17-2 for tilkomstvegen til Maristova. Vi vurderar dei to forslaga slik dei no ligg føre, til å vere i strid med nasjonale kulturminneinteresser. Motsegna er grunngjeve med dei store negative konsekvensane dei planlagde tiltaka vil medføre i forhold til Kongevegen som eit nasjonalt vegrelatert kulturminne av nasjonal verdi. Til orientering er fylkeskommunen sin prosedyre i motsegnssaker som ikkje er av reint planfagleg karakter slik at saka må handsamast i fylkesutvalet etter at det gjennomført eit møte med kommunen med deltaking av representantar frå fylkesutvalet. I tillegg vil vi informere om at Sogn og Fjordane fylkeskommune som regional kulturminnestyresmakt er pliktig til å sende saka til Riksantikvaren dersom fagleg tilråding om å gå til motsegn ikkje vert følgt opp. Med helsing Ingebjørg Erikstad fylkesdirektør Knut Åland rådgjevar

23 Kopi til: Lærdal kommune, Plan og utvikling, Postboks 83, 6886 Lærdal. Side 4 av 4

24 M4

25

26 M5

27 Meisterplass Iren Helene M6 Fra: Inga og Erik Ruud Sendt: 1. mars :51 Til: Firmapost-Vest Emne: REGULERINGSPLAN AV E16 FORBI MARSITOVA Statens vegvesen Askedalen LEIKANGER REGULERINGSPLAN AV E16 FORBI MARISTOVA Vi har motteke dykkar reguleringsplan for strekningen E16 Borlaug - Brusestølen, og i det høve har vi fylgjande merknader til planen: Inga har vakse opp på Maristova og vi har bl.a. bygd og dreve det noverande hotellet. Området er som det står i rapporten av stor verdi. Når vegen, slik den no er inntegna, går på kostnad av hytter og nesten sneiar hotellet, meiner vi det gjer veldig stor skade for den tradisjonsrike turiststaden. Dersom vegen kjem til å gå rett utanfor hotellet, er det garantert at hotelldrifta der ikkje har nokon framtid. Det er ingen som reiser på ferie for å samle krefter ein stad der trailarar og bilar dundrar rett utanfor hotellrommet eller hytteveggen. På Maristova har det vore turistdrift i fleire hundre år, og sidan 1847 har familien Maristuen dreve der. Vi vonar det vert lagd til rette for at ein også i framtida kan ha eit livsgrunnlag der og at det vil vera mogeleg å drive og utvikle staden. Slik det er planlagd av Statens vegvesen no, vert svært verdifullt område øydelagd for alltid, det sperrar drift og vidare utvikling. Vi meiner det er ein stor tragedie. Vi foreslår at vegen vert lagd litt lengre mot elva og at kurven som sneiar hotellet vert retta ut, det også med tanke på eventuell vidare utbygging av Maristova. Vonar de tek omsyn til dette og lukke til med vidare vegutbygging. Vennleg helsing Inga og Erik Ruud 1

28 Meisterplass Iren Helene M7 Fra: Knut H Maristuen [knut@maristuen.no] Sendt: 2. mars :50 Til: Firmapost-Vest Kopi: sara@maristuen.no Emne: Reguleringsplan E16 Dette er uttale for Maristuen Gård og Maristuen Fjellferie. 81/1 og 81/6 mfl. Pga sykdom så må jeg be om å få komme med en mer utfyllende uttale senere, dette er bare en oppramsing av de viktiste punktene. *Tilgang til Kolsmork.* Etter forslaget som ligger så er det ikke tilgang til veien opp til Kolsmork. Jeg ønsker at det lages en tilkomstvei og parkering slik at vi kan komme fram til veien slik vi har det i dag. *Permanent Massedeponi på myrane.* Hvis det skal være et permanent massedeponi så er det et krav at dette må gjøres og dekkes til på en skikkelig måte. Det er ikke akseptabelt at steinmasser blir liggende som åpne sår i landskapet. Dette arealet er i dag godkjent som overflatebehandlet beite (inngjerdet beitemark). Den nye E16 tar en del av innmarken på Eilestølane. Det burde være mulig å begrave massene i jordet på Myrane eller så må det være et krav at massene dekkes til med jord slik at vegetasjon raskt kan vokse til igjen. Det bure også være mulig å sørge for at det opparbeides tilsvarende innmark i forbindelse med Myrane det som blir borte som innmark fra Eilestølane. Det ville da også være i tråd med nasjonal politikk som ikke ønsker å bygge ned innmark. *Tilkomstvei til Maristuen.* Å legge en tilkomstvei med store inngrep på nordsiden av Oddedøla og å gjøre inngrep i et område hvor det i dag er campingplass er ikke noen god løsning for oss. Dette arealet er et viktig areal for å kunne bygge hytter og fortsette vår næringsvirksomhet. Dette arealet blir betydelig innsnevret og dette er til stor ulempe for oss og vår næring. Jeg forstår det slik at det er mulig å lage til en tilkomstvei syd for Oddedøla. Grunnen til at det ikke er laget et alternativ syd for Oddedøla er slik jeg forstår det at Fylkeskommunen har gitt tilbakemelding på at den veistubben av kongeveien mellom myrane og bussgarasjen ikke skal røres. Dette er uheldig for oss da det forhindrer at vi får en tilkomstløsning. Jeg ber derfor om at lages en tilkomst vei sør for oddedøla og at en må tillate at denne krysser kongeveien. *Unødvendige inngrep* Det er laget unødvendige inngrep nord for Maristuen. Skiløyper som skal opparbeides tiltross for at dette er opparbeidet og går høyere opp i terrenget. Dette inngrepet bør kun rette opp skade som gjøres på løypa. *Midlertidig massedeponi ved brøytestasjonen.* Det er selvfølgelig ikke noe positivt å ha et slikt massedeponi liggende på eiendommen. Det er skjemmende og vil ver et stygt innslag i området. Grunnen til at veivesenet ønsker å deponere disse massene er for å kunne bruke massene til videre vegbygging over fjellet. Det må derfor være et klart begrenset tidsrom at slike deponier får ligge. Jeg synes ikke det er akseptabelt at et midlertidig deponi plutselig blir et permanent deponi. *Veien forbi Hyttene* Det ville være svært ønskelig at veien kunne legges lavere i terrenget 1

29 forbi hyttene. Men da betydelig lavere. Etter samtaler med vegvesenet forstår jeg det slik at dette ikke lar seg gjøre. Det er derfor viktig at vi får beholde området fra campingplassen på nordsiden av Oddedøla. *Nyere Gamleveier* Fra Maristuen og nordover er det regulert en begrenset bruk av veiene. Jeg vil gjøre oppmerksom på at dette ikke er kongevei og at vår bruk til disse veiene skal være fri slik det har vært før. *Restriksjoner på Kongeveien* Jeg regner med at vi som tidligere kan bruke kongeveien til å hente ut ved og lignende. Jeg håper at jeg kan komme tilbake med en mer utfyllende tilbakemelding i nærmeste framtid. Vennlig hilsen Knut H Maristuen Maristuen Gård og Maristuen Fjellferie AS 2

30 M8

31

32 M9

33 M10

34

35 M11

36

37

38 M12

39 M13

40

41 M14

42

43 Statens vegvesen Region vest Askedalen 4 N Leikanger Tlf. (+47) E-post: firmapost@vegvesen.no ISSN