Ny rutestruktur i Sogn og Fjordane

Transkript

1 Fylkestinget Side 1 av 24 Ny rutestruktur i Sogn og Fjordane Fylkesrådmannen rår hovudutval for samferdsle til å gje slik tilråding: Hovudutvalet rår fylkesutvalet til å gje slik tilråding: Fylkesutvalet rår fylkestinget til å gjere slikt vedtak: 1 Fylkestinget viser til vedtekne innsparingskrav, jf fylkestingsak 06/04 og vedtek samla innsparingstiltak for åra på 3,1 mill kr på buss, 10,9 mill kr på båt og 2,0 mill kr på gods, jf vedlegg 4 datert Fylkestinget vedtek følgjande tilpassingar i rutestrukturen: Snøggbåtplanen sitt rutealternativ 2b (jf vedlegg 2 s 23) vert valt og sett i verk frå 1. mai 2007, med følgjande endringar: a) Nye rutetider for Kystvegekspressen vert gjort gjeldande når nye fartøy er operative. b) Snøggbåtruta Sogndal Bergen Sogndal vert lagt ned frå 1. mai Grytøyra må greiast ut som nytt stopp på ruta Selje Bergen Selje som ei følgje av dette. c) Sommarruta Bergen Flåm Bergen beheld dagens stoppstruktur, som ei følgje av at ruta Sogndal Bergen Sogndal vert lagt ned 3 Det vert ikkje bygd anløpskai i Alden. 4 Gjeldande avtale med Fjord1 Fylkesbaatane om ruta Nordeide Ortnevik Vik vert lenga fram til 30. april Prenta vedlegg: 1. Høyringsutkast Ny rutestruktur 2. Høyringsutkast Snøggbåtplan 3. Høyringsfråsegner 4. Tabell: Samla innsparingskrav for samferdsle Uprenta vedlegg:

2 Fylkestinget Side 2 av 24 Saksframstilling 1. SAMANDRAG Fylkesrådmannen kjem i saka med framlegg til korleis ein skal greie innsparingskrava på samferdslebudsjettet. Kravet i økonomiplanen er reduksjon på samferdsleramma med 12 mill kr i 2007 og 16 mill kr i Saka gjev ei oversikt over dei avtalane fylkeskommunen har med ruteselskapa, kommunane og reiarlaga. Vidare i saka er det ein statusoversikt som omtalar rutetilbodet slik det er i dag. Arbeidet med snøggbåtplanen har vore gjort parallelt med gjennomgangen av rutestrukturen, då det er naturleg å sjå dette i ein samanheng. I snøggbåtplanen er det lista opp 5 ulike rutealternativ. Når det gjeld bruken av anbod er det referert til tidlegare FT-vedtak. Eit arbeid med rutestrukturen i fylket må også vurderast i høve målsetjingane i fylkesplanen Planen skisserar fem utfordringar som det må arbeidast med innan kollektivtrafikken. Fylkesrådmannen kjem med vurderingar av dei ulike rutetilboda vi har, og kva konsekvensane vil vere om det vert gjort endringar i tilboda. Det er mellom anna framlegg om å gjere nokre bussruter om til bestillingsruter, ta vekk nokre morgon- og kveldsavgangar og ta vekk lite brukte sommarruter. Fylkesrådmannen tilrår vidare at fylkeskommunen i framtida berre skal gje eit godstilbod til veglause grender. Den største innsparinga tilrår fylkesrådmannen å gjere ved å leggje ned Sognebåten og tilførslerutene til denne. 2. BAKGRUNN Fylkestinget gjorde følgjande vedtak i sak 6/04 Felles innsparingskrav : 1. Fylkestinget (FT) gjev fylkesrådmannen i oppdrag å utgreie korleis økonomiplanen sine innsparingskrav for bør realiserast, jf FT sitt vedtak i sak 64/03, pkt. 1, 3. avsnitt. Oppdraget skal tilpassast dei ev. endringar i innsparingskrava som følgjer av FT og finansutvalet sine løpande vedtak i Fylkesrådmannen må leggje vedteken skulestruktur til grunn for arbeidet. 3. Oppdraget skal fremjast for politisk slutthandsaming innafor ramma av budsjett- og økonomiplanprosessen hausten Fylkesrådmannen vert beden om å halde hovudutvala orienterte og be om innspel frå desse.

3 Fylkestinget Side 3 av 24 I samband med Fylkestinget si handsaming av budsjettet for 2005 og økonomiplanen for vart innsparingskrava på samferdslebudsjettet spesifisert til 8 mill kr i 2006, 12 mill kr i 2007 og 16 mill kr i Fylkesrådmannen engasjerte Rambøll Norge as til å gjennomgå rutestrukturen i Sogn og Fjordane med sikte på å kome fram til moglege innsparingstiltak og konsekvensane av desse tiltaka. Rapporten var ferdig i veke 40. I desember 2003 starta arbeidet med Snøggbåtplanen. Dette er eit samarbeid mellom Fjord1 Fylkesbaatane og Sogn og Fjordane fylkeskommune. Planarbeidet er retta inn mot ei vidare fornying av fartøya til Fjord1 Fylkesbaatane. Fleire av dagens snøggbåtar er gamle, kostnadskrevjande i drift og vil krevje modernisering dersom dei skal gå i rutegåande trafikk i framtida. Det har også vore viktig å sjå på om dagens ruteopplegg er tenleg for passasjerane. Snøggbåtplanen er tilpassa arbeidet med ny rutestruktur. I arbeidet med snøggbåtplanen er det også sett på tiltak som kan redusere det fylkeskommunale kjøpet av snøggbåtruter. Rapporten frå Rambøll Noreg og Snøggbåtplanen vart sende på høyring til mellom anna kommunane, ruteselskapa og ulike interesseorganisasjonar med høyringsfrist 1.november. 19.oktober gjennomførte fylkeskommunen eitt høyringsmøte i Førde. Det har kome inn 52 høyringsfråsegner. Høyringsfråsegnene og samandrag av desse ligg ved som vedlegg AVTALAR MED RUTESELSKAPA Fylkeskommunen har følgjande langsiktige avtalar med dei store ruteselskapa i fylket: med rutebilselskapa (Firda Billag, Fjord1 Nordfjord-Ottadalen, Fjord1 Sogn Billag og Rutebilane i Bremanger) med Fjord1 Fylkesbaatane I tillegg har fylkeskommunen nokre mindre avtalar med kommunar og reiarlag. Avtala med rutebilselskapa inneheld klausular om minstekjøp av kilometer for kvart selskap. Dersom fylkeskommunen sitt tenestekjøp kjem under terskelen, opnar avtala for reforhandlingar med det enkelte selskap. For 2005 har vi følgjande oversyn over tenestekjøp og tersklar (tal i 1000 km): Avvik Rutebilselskap Terskel Produksjon Km Relativt Firda Billag % Fjord1 Sogn Billag % Fjord1 Nordfjord-Ottadalen % Rutebilane i Bremanger % Samla % Tabellen viser at produksjonen i 2005 er km meir enn samla terskelnivå. Alle selskapa har produksjon som er 4-5% over terskelverdien.

4 Fylkestinget Side 4 av 24 Avtala med Fjord1 Fylkesbaatane har ingen klausular om minstekjøp av tenester. 4. STATUSOVERSIKT BUSS, BÅT OG GODS BUSSRUTER Rutestrukturen vi har i Sogn og Fjordane er ryddig med eit samanhengande rutenett der ekspressbussruter og regionruter er integrert i det andre ruteopplegget. Her i fylket har vi delt rutefunksjonane inn i følgjande: Ekspressruter Regionale ruter Ordinære ruter Skuleruter Kombiruter Bygderuter Sommarruter Serviceruter Badekøyring Ekspressbussruter Fleire av rutene går utan offentleg kjøp og er etablert på kommersielt grunnlag. Fylkeskommunen kjøper tenester på ekspressrutene der dette er tenleg på grunn av at ekspressbusstilbodet er godt integrert i det lokale busstilbodet. Rutene har hatt ei utvikling over tid mot eit aukande ekspressbusstilbod, men marknaden er no i ferd med å flate ut. Rutekjøpet på ekspressbussane er på vel 1 mill km, som utgjer 10 % av totalproduksjonen. Regionale ruter Regionrutene bind ulike delar av fylket og sentra saman med kvarandre. Dei knyter også fylket til større knutepunkt i nabofylka. Desse rutene med skulerutefunksjon køyrer kring 1,1 mill km, som utgjer 10 % av totalproduksjonen. Ordinære ruter Ordinære ruter er all ruteproduksjon som går på kvardagar heile året, også på dagar det ikkje er skule. Rutene kan vere materuter til regional- og ekspressruter. Ordinære ruter køyrer 2,7 mill km, som utgjer 25 % av totalproduksjonen. Ordinære ruter som også har skulerutefunksjon køyrer 2,5 mill km, eller 23 %. Totalt utgjer dei ordinære rutene ein produksjon på 48 % av den totalte ruteproduksjonen i fylket. Skuleskyss Skuleskyssen er einaste lovpålagde oppgåva fylkeskommunen har innan samferdsle/ kollektivtrafikk. 47 % av all ruteproduksjon i fylket er bunde opp i lovpålagt skuleskyss. Nokre ruter er reine skuleruter. Skuleskyssen er ryddig og godt tilrettelagt, og det er stort

5 Fylkestinget Side 5 av 24 sett ei effektiv fordeling av start- og sluttider på skulane. Reine skuleruter køyrer 2,2 mill km, eller 20 % av totalproduksjonen. Kombinerte ruter Kombiruter fraktar både passasjerar og gods. Bruk av kombinerte bussar kan vere med å styrke grunnlaget for elles lite brukte ruter. Enkelte stader i fylket vert kombibussar nytta til skuleskyss morgon og ettermiddag, medan dei køyrer gods midt på dagen. Dette aukar brukstida av køyretøya og kapitalkostnadene vert fordelt på fleire km. Desse rutene køyrer kring km, som utgjer 8 % av totalproduksjonen. Bygderuter I område med lite trafikkgrunnlag har vi bygderuter. Dette er ruter som går i tillegg til skulerutene. Bygderutene gir eit tilbod for eldre og dei utan bil, så dei kan få kome seg på handel etc. Oftast er tilbodet ein-to dagar i veka. Sommarruter Det er ikkje mange sommarruter att i fylket. Enkelte sommarruter har gode trafikktal. Dette gjeld mellom anna rutene i Aurlandsdalen og til Fjærland, og andre reine turistruter. Utanom desse turistrutene har vi nokre lokale sommarruter. Rutene er hovudsakleg meint for dei utan bil, og gjev eit tilbod så folk kan kome seg på handel etc. ein dag i veka i skuleferien. Serviceruter Serviceruter er ganske likt med bygderuter, forskjellen er at her kan brukarane bli henta/levert på døra dersom dei ønskjar det. Tilbodet er ein-to dagar i veka på utvalde stadar i fylket. Dei sistnemnde rutene utgjer totalt kring 2,5 % av totalproduksjonen. SNØGGBÅTRUTER Det går i dag fire snøggbåtruter, to på Sogn og to på Nordfjord. Tre av rutene er heilårsruter, medan den siste går i perioden mai-september (Bergen-Flåm). Sogndal Bergen Sogndal (Sognebåten) Bergen Nordfjord Bergen (Speilvendten) Nordfjord Bergen Nordfjord (Nordfjordbåten) Bergen Flåm Bergen (Dagruta) BYGDERUTER BÅT Gulen og Solund Det er mange bygderuter med båt i Gulen og Solund. Somme av dei har stor integrasjon med andre, medan andre igjen er heilt lokale ruter. Dette speglar seg også i at det er mange transportørar og fartøy i området.

6 Fylkestinget Side 6 av 24 Rutene i Gulen er bygderuter som har utgangspunkt i Eivindvik og Mjømna, og betjenar Hisarøy, Dingja, Nordøyane, Sørøyane i tillegg til nokre mindre stoppestader. Det vert for tida bygd veg mellom Dingja og Sollibotn. Det er vanskeleg å seie noko om vegutløysinga sørover for Dingja kan gje innsparingar for fylkeskommunen. Byrknesøy og Sandøy i Ytre Gulen får vegutløysing med bru over Brandangersundet innan få år. Det vil då vere naturleg med ein gjennomgang av ruteopplegget i området. Det er om lag 470 som soknar til øyane som får fastlandssamband, medan det bur rundt 80 personar på Hisarøy og dei andre øyane. I Solund er det mange enkeltståande lokalruter. Det er ruter frå Kolgrov til Indrevær, Husøy og Utvær, frå Krakhella til Austrefjorden, frå Saltskår, Færøy og Buskøy til Hersvik og frå Gåsvær, Ytrøygrend, Tangenes og Lågøy til Hardbakke. Det er skuleskyss på dei to sistnemnde rutene morgon og ettermiddag. I tillegg har innbyggjarane i Ytre Sula ei tilførslerute til snøggbåten til Bergen. Denne tilførsleruta går mellom Nåra og Mjømna. Bakgrunnen for sistnemnde rute er den lange avstanden frå Ytre Sula til Krakhella. Det går også ei skulerute frå Solund og Gulen til Austrheim vgs i Mastrevik. Skuleruta frå Solund korresponderer med ruta frå Eivindvik på Mjømna. Ytre Sula har om lag 280 innbyggjarar. Kostnadene med bygderutene med båt i Solund og Gulen er om lag 11 mill kr, inkl. bygderutetilskotet på 0,58 mill kr til Gulen kommune. Hyllestad Porten på vestsida av Lihesten har postrute to dagar for veka. Ruta kan også nyttast som bygderute. Transportøren mottek ei samla godtgjersle frå fylkeskommunen og Posten Norge på om lag kr Askvoll Sandøy vest for Bulandet har tingingsrute frå Bulandet morgon og kveld måndag, onsdag, fredag og søndag (berre kveld). Det er to innbyggjarar på øya. Kostnaden med ruteopplegget er kr i Dei fem innbyggjarane på Alden har i dag eit ruteopplegg der dei kan tinge ambulansebåten frå Askvoll 14 gonger for månaden. Andre som vil vitje øya kan ikkje nytte seg av denne ordninga. Kostnaden med ruteopplegget er kr i Bygderutene til Sandøy og Alden vart etablert ved ruteomlegginga i samband med at vegen mellom Værlandet og Bulandet opna i Flora Det er eit omfattande båtrutenett til dei større øyane og nokre bygder med lang bilveg til Florø i kommunen. Båtrutene vert utført av dei to reiarlaga Rederiet Dagning og Fjord1 Fylkesbaatane. Fylkeskommunen har avtale med kommunen, som så har avtale med dei to reiarlaga.

7 Fylkestinget Side 7 av 24 Trafikken er hovudsakleg skule- og arbeidsruter til/frå Florø. I tillegg kjem handle- /ærendsreiser og helsetrafikk, hovudsakleg til Florø. Det er også transport av gods og varer til innbyggjarane og næringslivet. Det er skular på seks av øyane/stadene som vert trafikkert av båtrutene. I tillegg kjem skulane i Florø. Det er om lag innbyggjarar på øyane som soknar til rutetilbodet med båt, inkl. rundt 300 innbyggjarar i området Stavøy, Stavang og Standal. Kostnaden med ruteopplegget i 2005 er på vel 9 mill kr. Kystvegekspressen er ei regional båtrute som går på strekkja Florø-Smørhamn-Måløy. Ruta er sterkt integrert med rutene i Florabassenget. Kostnaden med ruteopplegget i 2005 er i overkant av 5 mill kr. Fylkesrådmannen viser elles til saka om avtale med Flora kommune om nytt ruteopplegg i Florabassenget. I den saka vert det føresett at nytt ruteopplegg i Florabassenger reduserer fylkeskommunen sitt tenestekjøp med 0,7 mill kr frå Vågsøy/Bremanger Reiarlaget Øyglimt AS utfører to ruter for fylkeskommunen. På strekkja Måløy Silda er det avgang to gonger for dagen måndag-laurdag, medan det søndag er ein avgang. Vågsøy kommune finansierer i tillegg ein tur midt på dagen tysdag og torsdag. Silda har om lag 20 innbyggjarar. Den andre ruta som vert utført av Øyglimt AS er Måløy Hennøystranda med mellomstader. Dei fleste stoppestadane på denne ruta er veglause grender og øyer. Ruta går to gonger for dagen måndag, torsdag og fredag. Det er ikkje skuleskyss på nokon av dei to rutene. Bygderutene i Vågsøy og Bremanger er integrert med ambulansebåtfunksjon for Helse Førde. Øyglimt AS får i ,92 mill kr i godtgjersle frå fylkeskommunen og 0,63 mill kr frå Helse Førde. Avtala mellom fylkeskommunen og Helse Førde og Øyglimt AS gjeld til Selje Seljeøya rett vest for tettstaden Selje har båtrute 2-5 gonger for dagen heile året. Selje kloster ligg på øya. Øya har fire fastbuande personar. Barmøy har eit omfattande ruteopplegg med ferje. Det er 13 avgangar for dagen kvardagar, medan det i helgane er færre avgangar. Selje kommune har ansvaret for ferjesambandet. Transportør er Barmøyferja AS. Fylkeskommunen yter i 2005 ei godtgjersle på 1,86 mill kr, medan Selje kommune yter om lag ein mill kr. Avtala mellom fylkeskommunen og Selje kommune gjeld til Avtala mellom Selje kommune og Barmøyferja AS har same avtalelengd. Barmøy har rundt 50 innbyggjarar. Høyanger/Vik

8 Fylkestinget Side 8 av 24 Ruteområdet Nordeide-Ortnevik-Vik har dei siste åra vorte utført av kombibåten MS Sylvarnes. Strekkja Nordeide-Måren-Ortnevik har 3-7 avgangar dagleg, medan det på strekkja Vik-Ortnevik er ein avgang måndag, onsdag og fredag og to avgangar på søndag. Avtala med Fjord1 Fylkesbaatane gjeld til Kostnad med ruteopplegget i 2005 er 5,735 mill kr. Ruta vert ikkje nytta i skuleskyss. Ortnevik, som har rundt 100 innbyggjarar, har vegutløysing vestover til Oppedal. På dei veglause stadene som kan nytte båtruta bur det om lag 30 personar. Lærdal/Vik Fylkeskommunen yter godtgjersle til båt- og ferjerute til Frønningen. Båtruta går tysdag, torsdag og laurdag heile året på strekkja Lærdal-Frønningen-Kaupanger. Det er også rute Kaupanger- Frønningen-Fresvik-Sogndal fredag og søndag i samband med helgependling. Båtrutene til Frønningen vert utført av Frønningen skyssbåt. Frønningen har eit ferjetilbod heile året som vert utført av Fjord1 Fylkesbaatane. I perioden mai-september er det fleire avgangar dagleg som ein del av Fjord1 Fylkesbaatane sitt kommersielle tilbod på strekkja Lærdal-Kaupanger-Frønningen-Gudvangen. Om vinteren har det dei siste åra vore ferje på strekkja Kaupanger-Frønningen. Det har vore to avgangar onsdag og fredag og ein på søndag. Rutetilbodet til Frønningen er ein del av hovudavtala med Fjord1 Fylkesbaatane som gjeld ut Fjord1 Fylkesbaatane skal ha halvparten av netto vinst ved eventuelle rutereduksjonar i høve Frønningen i gjeldande avtaleperiode. Det er 11 innbyggjarar på Frønningen. Ingen av desse er skuleelevar eller yngre. Kostnaden med rutetilbodet er 2,25 mill kr i 2005, fordelt med 1,4 mill kr på ferja og 0,85 mill kr på båten. Luster På strekkja Solvorn Ornes er det eit kommunalt ferjesamband med tre avgangar for dagen om vinteren (ingen på laurdag) og ti avgangar for dagen om sommaren. Ferja har transport av skuleelevar som skal vidare til barneskulen i Solvorn og ungdomsskulen på Hafslo. Kostnaden for fylkeskommunen i 2005 er kr Avtala med Luster kommune gjeld fram til Ornes og nabogrenda Kinsedal har rundt 60 innbyggjarar. Desse grendene har vegutløysing nordaustover til Skjolden. Gloppen Fylkeskommunen har dei seinare åra gjeve kr i årleg godtgjersle til ei bygderute på strekkja Hestenesøyra-Skjerdal-Årevik. Transportøren har i tillegg fått kr for ei skulerute på strekkja Skeistranda-Hestenesøyra. Skuleruta og bygderuta har vorte samordna slik at det har berre vore to avgangar for dagen.

9 Fylkestinget Side 9 av 24 Trongen for skuleskyss fell vekk frå juni Transportøren har gjeve melding om at også bygderuta då vert avslutta. Det kan vere behov for skuleskyss frå Skjerdal frå Det er 13 innbyggjarar i Skjerdal, Hyenes, Skeistranda og Årevik. GODSRUTER BÅT Fylkeskommunen var tidlegare ein stor tenestekjøpar av godsruter. No er det berre ei godsbåtrute att, i tillegg til seks godsbilruter. Samla tenestekjøp i 2005 er budsjettert til om lag 2,8 mill kr for desse godsrutene, der 2,165 mill kr går til godsbåtruta. Godsbåtruta har tre avgangar i veka frå Bergen til Gulen og Solund. Ruta har anløp. Den eine rundturen går i tillegg om Bulandet/Værlandet. Transportert godsmengde til/frå Bergen i 2003 var 2600 tonn. 970 tonn (37%) av godset gjekk over hamna i Hardbakke. Gods til/frå veglause grender var om lag 200 tonn (8%), av dette 47 tonn til Nyhamar, 39 tonn til Færøy og 56 tonn til Buskøy. Godset som vert frakta er matvarer, byggmateriell, profilar og prefabrikat, fisk og elles generell cargo. Frakt av mellom anna matvarer og fisk gjer at det er behov for kjøling. Fiskemottaka på Bulandet og Ytrøygrend sender fisk med båten til Bergen. GODSRUTER BIL I dag brukar fylkeskommunen ca kr til kjøp av reine godsbiltenester på følgjande ruter: Askvoll-Holmedal/Atløy/Stongfjorden, tre dagar i veka Askvoll-Værlandet/Bulandet, to dagar i veka Førde-Solund, ein dag i veka Bremangerlandet-Florø, fire dagar i veka Klubben-Skatestraumen-Haukedalen og Berle-Berleneset Stryn-Hopland, to dagar i veka Godsrutene har med varer til dei lokale butikkane, lokale fiskemottak, landbruk, industri og private personar. 5. SNØGGBÅTPLAN Arbeidet med snøggbåtplan vart starta opp i desember 2003 og hadde fleire føremål. Planen er for det første eit framhald av arbeidet med å fornye fartøya til Fjord1 Fylkesbaatane. Fornyinga starta med kontraheringa av MS Fjordtroll for fire år sidan. Ein ville vurdere om teknologien har kome til eit nivå som gjer det interessant og fornuftig å skifte ut MS Solundir og MS Fjordprins med nye fartøy. Vidare er det ei oppfølging av avtala mellom Fjord1 Fylkesbaatane og fylkeskommunen om kjøp av rutetenester med snøggbåt. Denne avtala gjeld for åra Det var også viktig å sjå på ruteopplegget. Ruteopplegget har, med små justeringar, lege fast sidan Det var såleis på tide å vurdere om det eksisterande opplegget er det mest tenlege for passasjerane.

10 Fylkestinget Side 10 av 24 Marknad og konkurranse Ei marknadsgransking som vart utført i samband med utarbeidinga av planen gav ikkje eintydige svar. Dette var spesielt tydeleg på kysten. Dei som bur lengst frå Bergen var minst positive til tidlegare avgang om morgonen. Mange av desse, som bur i Selje, Vågsøy og Bremanger, reiser kort, ofte til Florø for arbeid og skule. Det vanlegaste reisemålet for reisande frå Florø og sørover er Bergen. Reisande med Sognebåten var samla sett noko meir positive til tidlegare avgang. Den største unytta marknaden for Sognebåten er reisande mellom Indre Sunnfjord og Bergen der båten i dag har ein marknadsdel på 2%. Snøggbåten har sterk konkurranse frå andre transportmiddel og då i første rekke bil og buss. Dette gjeld hovudsakleg for Sognebåten som har stor konkurranse på reisetid. Konkurransen frå flyreiser mellom fylket og Bergen er liten, fly er meir eit supplement enn konkurrent. Tilrettelegging på land Passasjerane må få eit betre tilbod på landsida før og etter båtreisa. Det må tilretteleggjast slik at alle som vil reise med båt får høve til det. Ein del stader er det trong for monalege utbetringar, dette gjeld spesielt Smørhamn, Leirgulen og Askvoll. Rutealternativa I arbeidet med rutealternativa var det viktig å sjå på kva passasjerane ønskjer. I tillegg var det viktig med ei samordning med rutene i Florø og Kystvegekspressen. Fem av rutealternativa er presentert i snøggbåtplanen. Rutealternativ 1 Alle rutene går som i dag. Dette gjeld også Kystvegekspressen (Måløy Smørhamn Florø). Det vil seie at det vedtekne ruteopplegget i Florabassenget ikkje kan gjennomførast utan at kostnadene vert auka. Alternativet har difor ikkje vorte greidd ut noko vidare. Rutealternativ 2 Dei to snøggbåtane på kysten går som i dag. Kystvegekspressen vert tilpassa det vedtekne ruteopplegget for Florabassenget. Søndagsruta frå Florø kl til Måløy med retur frå Måløy kl vert difor lagt ned. Det same gjeld returen frå Måløy til Florø kl måndag-fredag. Sognebåten får tidlegare avgang frå Sogndal om morgonen. Avgangen vert flytta frå kl til kl Ankomst Bergen vert kl 10.00, mot i dag. Rutestoppa på Nordeide og Lavik vert lagt ned og erstatta av Vadheim. Bergen Flåm (sommarruta) får også stopp i Vadheim i staden for på Nordeide og i Lavik. Fartøy og kostnad Alternativ a: Dei eksisterande fartøya vert oppgraderte. Ruteopplegget får då ein kostnad på 48 mill kr, noko som gjev ei innsparing på 1 mill kr. Alternativ b:

11 Fylkestinget Side 11 av 24 MS Fjordprins og MS Solundir vert selde. Det vert investert i to nybygg som kvar har 300 passasjerplassar. Dei nye fartøya går i dei to rutene på kysten. MS Kommandøren går inn i ruta Bergen Flåm. Alternativt kan dei eksisterande fartøya oppgraderast. Ruteopplegget får då ein kostnad på 47 mill kr, noko om gjev ei innsparing på 2 mill kr. Rutealternativ 3 Rutene går som i alternativ 2, men med ei endring: Kystvegekspressen om morgonen frå Måløy og Smørhamn går innom Barekstad, Nærøy og Villevik. Fartøy og kostnad Alternativ a: Dei eksisterande fartøya vert oppgraderte. Ruteopplegget får då ein kostnad på 48 mill kr, noko som gjev ei innsparing på 1 mill kr. Alternativ b: MS Fjordprins og MS Solundir vert selde. Det vert investert i to nybygg som kvar har 300 passasjerplassar. Dei nye fartøya går i dei to rutene på kysten. MS Kommandøren går inn i ruta Bergen Flåm. Ruteopplegget får då ein kostnad på 47,5 mill kr, noko om gjev ei innsparing på 1,5 mill kr. Rutealternativ 4 Dei to båtane på kysten går som i dag. I tillegg vert det sett opp ei ny rute frå Florø kl med ankomst til Bergen kl Ruta har korrespondanse frå Måløy, føresett at Kystvegekspressen vert tilpassa det vedtekne ruteopplegget for Florabassenget. Det vert også ein ny rutetur frå Bergen kl med ankomst til Florø kl Ruta har korrespondanse vidare til Måløy med Kystvegekspressen. Sognebåten går som i alternativ 2 og 3, noko som inneber tidlegare avgang frå Sogndal, og Vadheim erstattar Nordeide og Lavik som stoppestad. Bergen Flåm får same endring av stoppestader som Sognebåten. Fartøy og kostnad MS Fjordprins og MS Solundir vert selde. Det vert investert i to nybygg som kvar har 300 passasjerplassar og eit nybygg som har 200 passasjerplassar. Dei to største nye fartøya går i dei to eksisterande rutene på kysten. Det minste nybygget går ruta Sogndal-Bergen-Sogndal. MS Kommandøren går inn i ruta Bergen Flåm, medan MS Fjordtroll får den nye ruta mellom Florø og Bergen. Dette rutealternativet føreset at 200 passasjerplassar er nok kapasitet på Sogn. Prognosane frå Rambøll Norge tilseier at vi fram mot 2010 kan få behov for båt med meir enn 200 passasjerplassar på Sogn. Ei alternativ løysing kan då vere at MS Kommandøren avlastar på trafikktunge dagar. Ruteopplegget får ein kostnad på 56,5 mill kr, noko som aukar kostnadene med 7,5 mill kr. Når det nye tilbodet får sett seg i marknaden fram til 2010 vert kostnaden redusert til 51,5 mill kr. Rutealternativ 5

12 Fylkestinget Side 12 av 24 Ruta Selje Bergen Selje får start og stopp i Måløy. Selje får anløp berre i helgene. Avgang om morgonen kvardagar vert kl frå Måløy, med ankomst Bergen kl Helgerutene vert som i dag. Speilvendten går som i dag. Sognebåten går som i alternativ 2, 3 og 4, dvs med tidlegare avgang frå Sogndal, og Vadheim erstattar Nordeide og Lavik som stoppestad. Bergen Flåm får same endring av stoppestader som Sognebåten. Kystvegekspressen vert tilpassa det vedtekne ruteopplegget for Florabassenget, men dette vil gje dårlege synergiar i ruteopplegget i Florabassenget og såleis auke kostnadene med ruteopplegget. Rutealternativet er difor ikkje vurdert vidare. Gjennomgåande ruter til/frå Sunnhordland Fjord1 Fylkesbaatane har, saman med HSD, levert inn anbod om snøggbåtruter i Sunnhordland. Dersom selskapa får nokre av rutene mellom Sunnhordland og Bergen kan det opne opp for gjennomgåande ruter mellom Sunnhordland og Nordhordland/Sogn og Fjordane. Dette vil gje både materiell og økonomisk vinst. Eit grovt overslag for den økonomiske vinsten viser 2-4 mill kr i meirinntekter. Dette vert tidlegast avklara i januar Snøggbåtteknologi og nye fartøy Det har vore lite nytt innan snøggbåtteknologi sidan Fjellstrand sine katamaranar kom på slutten 1980-talet. Først dei siste åra, og som eit resultat av sjøforsvaret sine nye båtar, har vi fått nokre vesentlege framsteg. Dette er hovudsakleg knytt til vidareutvikling av komposittmateriale som har gjeve gode resultat med omsyn til låg vekt, høg styrke og gode eigenskapar ved brann. Låg lettskipsvekt har vorte viktig dei siste ti åra som ein følgje av at nye regelverk har auka lettskipsvekta. Ei investering i nye fartøy vil vere fornuftig, både for passasjerane, Fjord1 Fylkesbaatane og fylkeskommunen. Driftskostnadene ved nye fartøy vil vere så mykje lågare enn for dei eksisterande fartøya at å kjøpe nytt vil vere lønsamt. Passasjerane vil også få eit betre tilbod då nye fartøy vonleg vil betre komforten og reiseopplevinga. 6. ANBOD I høyringsutkastet til Ny rutestruktur, står det i kap. 8 om anbod i kollektivtrafikken. Fylkestinget har ved fleire høve diskutert bruk av anbod i kollektivtrafikken. FT gjorde i sak 58/99 pkt 4, slikt vedtak: 4. Sogn og Fjordane fylkeskommune går difor inn for at det, i staden for anbod, skal nyttast kvalitetskontraktar med innebygde effektiviseringsavtalar ved kjøp av transporttenester. I samband med tingingane om nye fleirårige avtalar, gjeldande frå 2003, gjorde FT i sak 28/02, pkt 3 slikt vedtak: 3. Fylkesutvalet får fullmakt til å ta i bruk anbod innan kollektivtrafikken, føresett at det ikkje lukkast å tinge seg fram til tilfredsstillande avtaler. Fylkeskommunen har fram til no ikkje nytta anbod ved kjøp av rutetenester frå ruteselskapa, og på bakgrunn av punkta ovanfor vert det ikkje sett nærare på bruken av anbod i denne saka.

13 Fylkestinget Side 13 av FYLKESPLANEN Det overordna målet i fylkesplanen er å oppretthalde folketal og busetnadsmønster. Fylkesplanen legg vekt på å ta heile fylket i bruk i verdiskapinga ved å nytte kultur- og naturgrunnlaget på ein aktiv og berekraftig måte. I tillegg vert det lagt vekt på å skape seg eit rikt og meiningsfylt liv der god helse, kultur og tilgjenge for alle i trygge og opne miljø er avgjerande verdiar. Grunnlaget for dette er god infrastruktur, ei utvikling i berekraftig retning, vekt på kultur og identitet og kompetanse. I fylkesplanen går det fram at utvikling av infrastrukturen ikkje er eit mål i seg sjølv, men vil vere eit viktig verkemiddel for utviklinga av Sogn og Fjordane no og i framtida. Fylkesplanen viser til ny yrkestransportlov, der det er opna opp for større konkurranse i ekspressbussmarknaden. Det skal bli enklare for nye aktørar å etablere og opprette konkurrerande ekspressbusstilbod. Dei nye tilboda vil vere positive for ein del av innbyggjarane i fylket, men for selskapa vil liberaliseringa av ekspressbussmarknaden bety ein auka konkurranse med moglegheiter for reduserte inntekter. For fylkeskommunen kan dette bety auka kostnader med å oppretthalde det lokale rutebusstilbodet. Lokale båtruter er det einaste rutetilbodet mange plassar. Desse rutene er viktige for å knyte saman bu- og arbeidsområda. Det er ei utfordring å få til ei kopling av båtruter mot dei store transportsystema. Fylkesplanen skisserer følgjande utfordringar som det må arbeidast med innan kollektivtrafikken: - Konsekvensane av auka liberalisering av ekspressbussmarknaden - Halde oppe eit så godt lokalbusstilbod som mogleg - Redusere transportkostnadene for næringslivet - Få til effektive transportsystem i bu- og arbeidsområde - Utvikle kommunikasjonane og styrke vegnettet på kysten særleg vekt på regional sambinding nord sør. Fylkesplanen viser til at det i lang tid har vore eit mål å utvikle gode og attraktive byar og tettstader. Dette arbeidet bør halde fram, også i dei mindre bygdene. Prioriterte område er tettstadutvikling, kollektivtrafikk, førebygging av trafikkulukker og tilgjenge. Under satsingsområde verdiskaping ser fylkesplanen m.a. på småskala næringar. Folketalsnedgangen dei siste åra tilseier at vi må gjere noko aktivt ut i frå eigne ressursar, kompetanse og føresetnader om vi skal klare å halde oppe hovudstrukturen i busetnadsmønsteret. Det er viktig for Sogn og Fjordane å utvikle regionsenter, slik at dei kan vere vertskap for m.a. statlege arbeidsplassar og andre kompetanseverksemder. Bygdene våre har også utfordringar knytt til organisering av tenester for å kunne påverke utviklinga i eigne lokalsamfunn. Sogn og Fjordane er komen langt i utvikling av tilbod i samferdsla, spesielt retta mot bygdene (døme: Trygt heim for ein 50-lapp, lokale transporttilbod for ungdom og seniorskyss). I høve til reiseliv går det fram av fylkesplanen at Sogn og Fjordane har natur og andre attraksjonar som gjer at fylket er eitt av verdas fremste reisemål for turistar. Folk frå heile verda kjem for å sjå fjordar og fjell, kyst og brear og for å delta i spanande aktivitetar og tilbod.

14 Fylkestinget Side 14 av 24 Fjordane er det største trekkplasteret for utanlandske turistar til Noreg. Det er desse føremonene ein må søkja å utnytte så godt som mogleg. Under satsingsområde bu- og leve vert det sagt at innbyggjarane i fylket skal trivast, ha god helse og der alle skal kunne delta. Vi må difor ha fokus på generelle levekår, utdanning og arbeidsliv, samferdsle, sosialt og fysisk miljø, kultur, individuell åtferd og meistringsevne. Mange fråflyttingstruga småbygder kan bli attraktive tilflyttingsstader om vilkåra vert lagt til rette for dette. I høve til folkehelse seier fylkesplanen at vi vil utarbeide handlingsprogram for auka tilgjenge for alle. Dette vil også måtte femne om kollektivtrafikken og tilrettelegging for alle på våre bussar og båtar. I høve til ungdomen seier fylkesplanen at vi vil arbeide for trygg og tenleg kollektivtransport for ungdom. Under kapittelet verkemiddel og arbeidsmåtar, by/land-samarbeid peikar fylkesplanen på at det for mange næringar på Vestlandet er viktig med eit nært samspel mellom bymiljøa på Vestlandet. Vestlandet har i stor grad ein felles næringsstruktur, der kompetansemiljøa og næringslivet dels har samanfallande kunnskap. Som eit ledd i dette arbeidet blir det sentralt å knyte dei ulike bu- og arbeidsmarknadane mykje tettare saman gjennom betring av kommunikasjonar. 8. VURDERINGAR OG KONSEKVENSAR BUSSRUTER Ekspress- og regionale bussruter Ekspressbussrutene er ofte eit resultat av ein samankopling av konsesjonar på regionale og/eller lokale ruter for å sikre gjennomgåande bussruter til fordel for passasjerane. Ideelt sett er det truleg ikkje rett å prioritere offentlege kjøp av ekspressbussruter. Men dersom desse rutene vert fjerna, kan vi kome i ein situasjon der rutene vert splitta opp og tilbodet til marknaden vert dårlegare. Konsekvensane ved at fylkeskommunen trekkjer sitt rutekjøp på ekspressrutene kan på sikt vere: Ruta held fram på reint kommersielt grunnlag, eller med redusert ruteomfang. Høgare kostnader for fylkeskommunen pr km på resterande rutetilbod. Rutekutt i ekspressbussrutene vil truleg ikkje gje vesentleg kostnadsreduksjon. Redusert tilbod fører til bortfall av passasjerar og lågare inntekter for selskapa, som igjen kan føre til ytterlegare reduserte tilbod. Bortfall av ekspressruter kan medføre erstatningar i form av lokale ruter på delstrekningar med lågare inntening og høgare kostnad enn ekspressruter. Reint kommersielle ekspressruter kan føre til færre stopp og dårlegare lokalrutetilbod. Kan få løysingar der busstilbodet vert stoppa på grensa mot nabofylka. Innsparingane ved å trekke seg ut av ekspressrutene er marginale. Ei oppsplitting av dei regionale rutene kan føre til oppretting av mange småruter i staden for som erstatning.

15 Fylkestinget Side 15 av 24 Tilråding: Det vert tilrådd å behalde ekspressbussrutene som grunnstamme i framtidig rutestruktur. Dei regionale rutene bør i hovudsak oppretthaldast som i dag, men det vert føresett ei innsparing på 0,5 mill kr ved å ta bort ruter som har liten lokal funksjon i Sogn og Fjordane. Bybusstilbodet Det er bybusstilbod i Førde, Florø, Årdal og Sogndal. Det mest omfattande rutetilbodet er i Førde og Florø. I Årdal vert ruta delvis finansiert av kommunen. Busstilbodet på dagtid er billeg i drift. Fleire av desse rutene er mogleg å drive på kommersielt grunnlag, men rutene er med på å kryssubsidiere dårlege ruter. Tilråding: Det vert tilrådd å ikkje redusere fylkeskommunen sitt kjøp av bybussruter på dagtid. Morgon- og kveldsavgangar Det kan vere aktuelt å sjå nærmare på innkortingar av rutetilbodet både morgon og kveld. Eindel av rutene morgon og kveld er lite nytta, samtidig som dei har relativt høge kostnader. Tilråding: Det vert tilrådd å redusere produksjonen av ruter morgon og kveld med 0,9 mill kr. Ruter på dagtid Kutt i ruteproduksjonen på dagtid vil ikkje føre til store innsparingar. Å køyre ei rute på dagtid medfører berre marginalkostnader. Tilråding: Det vert i utgangspunktet ikkje tilrådd å redusere produksjonen av ruter på dagtid. Laurdag- og søndagsruter Det har vore ein auke i trafikken på laurdagsrutene i Førde og omegn. Elles utgjer laurdagstrafikken berre ein liten del av produksjonen. Søndagstrafikken er stort sett til/frå ekspressbuss og båt. Tilråding: Det vert ikkje tilrådd endringar av laurdags- og søndagsrutene. Sommarruter Det er gode trafikktal på somme sommarruter med mykje turistar. Dette gjeld mellom anna rutene i Aurlandsdalen og Fjærland. Lokale sommarruter vert ikkje så mykje nytta Sommarrutene utgjer under 1 % av totalproduksjonen. Tilråding: Det vert tilrådd ein reduksjon av sommarrutene med 0,2 mill kr. Bygderuter Bygderutene fungerer helst som ei handlerute. Dette er ofte det einaste tilbodet utanom skuleskyssen i område med svært tynt trafikkgrunnlag. Bygderutene utgjer under 1 % av totalproduksjonen.

16 Fylkestinget Side 16 av 24 Tilråding: Det vert ikkje tilrådd å redusere tenestekjøpet av bygderuter. Bestillingsruter Det er økonomisk gunstig å tilby bestillingsruter for å oppretthalde eit tilbod til område med dårleg rutetilbod. Enkelte stader fungerer ei slik ordning godt, medan andre stader er tilbodet lite nytta. Det er ikkje sett på konkrete ruter som kan gjerast om til tingingsruter, men det vil vere naturleg å vurdere ruter som har låge trafikktal og som kan erstattast av drosje. Tilråding: Det vert tilrådd å gjere fleire ruter om til bestillingsruter. Fylkesrådmannen legg til grunn at dette vil gje ei innsparing på 0,5 mill kr. Tilførsleruter til båt I samband med snøggbåtrutene og ein del lokale båtruter er det sett opp bussruter som fraktar passasjerar til og frå. Fjord1 Fylkesbaatane opplyser at 20-30% av passasjerane nyttar tilførsleruter med buss. Å redusere tilførsleruter til båten vil difor redusere inntektene på båtrutene. Tilråding: Fylkesrådmannen ser det som naturleg at tilførsleruter til Sognebåten vert tekne bort dersom ruta vert lagt ned. Dette vil i så fall gje ei innsparing på 0,5 mill kr. Det vert ikkje tilrådd å fjerne tilførsleruter til andre båtruter. Badekøyring Kommunane betalar i dag ikkje fullt ut for køyring i samband med bading. Det er eit avvik på 3,50 kr/km som vert dekka av fylkeskommunen. Tilråding: Fylkesrådmannen rår til at kommunane må betale fullt ut for køyring til og frå badeundervisning. Dette vil gje ei innsparing på 0,5 mill kr. BYGDERUTER MED BÅT Fylkeskommunen nyttar i 2005 i underkant av 40 mill kr til bygderuter med båt. Mange av bygderutene med båt har liten frekvens og går i hovudsak til veglause grender og øyar. Dette gjer at fylkeskommunen sitt tenestekjøp vert monaleg stort målt pr innbyggjar. Det er relativt stor skilnad mellom dei ulike bygderutene. Einskilde ruter har fleire avgangar for dagen, medan andre er avgrensa til eit par avgangar for veka. Ved å leggje ned eller redusere eit for mange knapt tilbod, vil det mange stader i praksis seie at innbyggjarane må klare seg sjølve utan eit offentleg rutetilbod. Fylkesrådmannen rår til at kostnaden med bygderuter vert redusert med 1,5 mill kr innan 2008, noko som utgjer fire prosent av den totale kostnadene med bygderuter med båt. Avtala med Fjord1 Fylkesbaatane om bygderuta Nordeide Ortnevik Vik går ut ved årsskiftet. Rutene i sambandet vil likevel gå uendra fram til noverande ruteperiode går ut 30. april For å få tid til å skrive ny avtale med bakgrunn i vedtaket i denne saka om

17 Fylkestinget Side 17 av 24 rutestruktur, rår fylkesrådmannen til at avtala med Fjord1 Fylkesbaatane om bygderuta vert lenga med fire månader, fram til 30. april Dette er også føresett i budsjettet. Helse Førde har bedt fylkeskommunen vere med på eit samarbeid om båtrutedrift i Gulen, Solund og Askvoll. Helse Førde har no tre ambulansebåtar i området og vil ha eit samarbeid med fylkeskommunen for å få ei best mogleg utnytting av fartøya. Dette gjeld spesielt i Gulen. Fylkesrådmannen er samd med Helse Førde i at ein må sjå på moglege løysingar i området der det vert teke omsyn til både økonomi, materiell, ordinære ruter, skuleskyss og ambulansebåtfunksjon. SNØGGBÅTRUTER I arbeidet med snøggbåtplanen har det vore viktig å sjå heilskapen i snøggbåttilbodet. Det må vere samsvar mellom val av rutealternativ, dimensjonering av nye fartøy og passasjerane sine ønskje. Ei eventuell realisering av Stad skipstunnel vil opne nye moglegheiter for snøggbåtdrifta. Snøggbåten vil då verte eit veldig godt reisealternativ mellom Florø/Måløy og Ålesund. I tillegg vil vi kunne få effekten av ei rute som bind heile kysten saman, frå Stavanger i sør til Molde i nord. Vi må ha eit konkurransedyktig ruteopplegg for snøggbåtane i framtida, uansett val av rutealternativ. Tilbodet vert endå betre dersom det vert investert i nye fartøy som kan ta opp i seg dei ulike passasjergruppene sine ønskje for reisa. MS Solundir og MS Fjordprins bør, med bakgrunn i oppgraderingsbehovet, heller skiftast ut enn fornyast. Ruteopplegget må også tilpassast dei moglegheitene nye fartøy kan gje oss i høve til reisetid, moglegheiter for å arbeide om bord og komfort. Passasjerane viser tydeleg i marknadsgranskinga at det er rutealternativ 4, med tidlegare avgang frå Sogn og ny rute frå Florø, som er det ønskjelege. Det er det klart beste alternativet, men har også eit kostnadsbilete som medfører at fylkeskommunen sitt tenestekjøp må aukast med 7,5 mill kr til Det må føyast til at dersom trafikkprognosane slår til, vil auken i tenestekjøpet verte redusert til 2,5 mill kr i Eit val av rutealternativ 4 vil gje 3 nye snøggbåtar, i tillegg til ny kombibåt på Kystvegekspressen. Dei økonomiske realitetane, fylkestinget sitt vedtak i sak 06/04, inneber at rutealternativ 4 ikkje vert vurdert vidare. Det er då rutealternativ 2b som er det mest aktuelle, både i høve økonomi og ruteopplegg. Dette alternativet er tilpassa det nye opplegget for Kystvegekspressen mellom Florø og Måløy. Dei to rutene på kysten mellom Bergen og Selje går som i dag. Vegutbygging dei siste tjue åra har knytt fylket langt tettare saman, samt gjort reisetida til Bergen kortare. Realiseringa av Lærdals- og Gudvangatunnelane har redusert reisetida mellom indre Sogn og Bergen vesentleg. Også mellom Bergen og ytre Sogn er reisetida redusert. Reisetida med båt og bil/buss er no tilnærma lik for reiser frå dei fleste stoppestadene for Sognebåten til Bergen. For å realisere ei innsparing på 16 mill kr innan 2008 rår fylkesrådmannen til at båtruta Sogndal Bergen Sogndal (Sognebåten) vert lagt ned frå 1. mai Fjord1 Fylkesbaatane driv kontinuerleg med sal av turar for både inneverande og komande ruteperiode. Ved å vente til

18 Fylkestinget Side 18 av med ei rutenedlegging vil Fjord1 Fylkesbaatane ha høveleg med tid til gjere dei naudsynte tiltaka for å ta vare på truverdet selskapet har i marknaden overfor reisande og turoperatørar. Ei nedlegging av Sognebåten vil gje ei brutto innsparing på 8,4 mill kr, med ein oljepris på kr 3,50 pr liter. Med dagens oljepris på kr 4,00 pr liter, vil brutto innsparing vere 9,6 mill kr. Rambøll Norge har i rapporten gjort greie for at ei nedlegging av Sognebåten gjev eit behov på 0,7 mill kr til ei ny bussrute frå ytre Sogn til Bergen. Netto innsparing ved å ta bort Sognebåten vert då 7,7 mill kr. Innsparinga i 2007 vert på 5 mill kr, med ein ytterlegare innsparing på 2,7 mill kr i Konsekvensar av å satse på buss kontra båt er: Busstilbodet vert styrka med ein ny avgang. Tal reisande med Nordfjordbåten vil auke. Utrekningar tyder likevel på at ein Nordfjordbåt med 300 passasjerplassar berre vil få kapasitetsproblem ti dagar i året. Tilbodet Sogndal-Vik-Bergen vert påverka vinterstid av stengt Vikafjell. Lågare komfort for passasjerane enn på båt. Mindre tilgjengeleg reisetilbod frå Sogn til Bergen for funksjonshemma. Bussane har fleire avgangar for dei reisande. Fylkeskommunen sitt tenestekjøp er mindre sårbart for endringar i dieselprisar på buss enn på båt. Trass i ei nedlegging av Sognebåten vil det vere behov for nye fartøy, jamfør val av rutealternativ 2b. Det vert føresett at MS Fjordprins og MS Solundir vert selde og at Fjord1 Fylkesbaatane investerer i to nye fartøy som har 300 passasjerplassar. Desse fartøya vil då gå dei to rutene på kysten. MS Kommandøren går ruta Bergen Flåm Bergen om sommaren og fungerer som reservefartøy om vinteren. MS Fjordtroll vert overflødig i eit slikt system, men kan ha ein funksjon dersom Fjord1 Fylkesbaatane saman med HSD får ei eller fleire av rutene i Sunnhordland. Eit klarsignal til Fjord1 Fylkesbaatane om å byggje nye fartøy som skal i rute frå tidlegast 2007 inneber i realiteten at fylkeskommunen bind seg til Fjord1 Fylkesbaatane som tenesteleverandør på snøggbåtruter også etter at gjeldande avtaleperiode går ut. Dette kan gje visse utfordringar i høve tingingar med selskapet om ny avtale. Rutealternativ 2b føreset at sommarruta Bergen Flåm Bergen har stopp i Vadheim i staden for Lavik og Oppedal. Vadheim vart valt som stoppestad i rutealternativet då stoppet vil vere viktig for trafikk til og frå Bergen for Sognebåten. Stoppstrukturen i området er lite viktig for sommarruta. Då det elles i saka vert føresett at Sognebåten vert lagt ned, rår fylkesrådmannen til at ruta Bergen Flåm Bergen framleis har stopp i Lavik og Nordeide og ikkje får nytt stopp i Vadheim. Rambøll Norge har i si utgreiing, som eit alternativ til full nedlegging av Sognebåten, skissert ei løysing der eit fartøy har følgjande produksjon: Mai - september: Bergen Flåm Bergen (Dagruta) Oktober april: Sogndal Bergen Sogndal (Sognebåten) Denne løysinga inneber ei delvis nedlegging av Sognebåten. Rambøll Norge har i eit grovt overslag vurdert innsparinga ved ei slik løysing til å vere 1-4 mill kr. Føremonen med framlegget

19 Fylkestinget Side 19 av 24 er at midtre deler av Sogn (Vik, Balestrand, Leikanger) kan nytte Sognebåten om vinteren når tilhøva på Vikafjellet er usikre. Ei ulempe med løysinga er at vi misser reservebåten i systemet. Båten som i dag går Dagruta vert nytta til å avlaste dei andre båtane vinterstid. Gjennomgåande ruter til Sunnhordland i samarbeid med HSD vil gje nye moglegheiter med omsyn til reservefartøy. Hordaland fylkeskommune vil seinast i januar 2006 ta ei avgjerd om kven som skal utføre rutene i Sunnhordland. Snøggbåtplanen viser at gjennomgåande ruter kan, i tillegg til å gje moglegheiter i høve reservefartøy, også auke inntektene på båtane mellom Bergen og Sogn og Fjordane med 2-4 mill kr, men det er då føresett at Sognebåten vert oppretthalden. Ei nedlegging av Sognebåten vil redusere ein eventuell vinst ved gjennomgåande reiser. Konsekvensar ved ei nedlegging av Sognebåten For reiser langs Sognefjorden vil ei nedlegging av Sognebåten gje eit noko dårlegare tilbod. For reiser til/frå Vik kan det seiast at reisetilbodet vert ein del dårlegare, spesielt med omsyn til reisetid. På strekkja Sogndal-Vadheim er det kvardagar seks-sju avgangar med buss. Reisetida vil auke noko, skilnaden mellom buss og båt er til dømes ein halv time på strekkja Sogndal- Nordeide. I snøggbåtplanen, kapittel 7.1, er generelle konsekvensar ved nedlegging av Sognebåten greidd ut. Det kan nemnast at ruta er indirekte ein viktig del av sommarruta mellom Bergen og Flåm og gjev i den samanheng landtilknytta aktivitetar ein omsetnad på mill kr. Det er også ei utveksling av passasjerar mellom Sognebåten og Speilvendten. Ruta er eit heilårstilbod og gjev såleis heilårsarbeidsplassar, noko som er viktig for å kunne gje sesongtilbod. Ei nedlegging av Sognebåten gjer det vanskeleg med synergiar i høve gjennomgåande ruter mellom Sogn og Fjordane og Sunnhordland. Vidare vert alternativa med buss i høve reiser til Bergen vurdert for stoppestadene. Ankomst Bergen med båt er i dag kl 11.40, medan avgang Bergen er kl Sogndal Kvardagar er det seks avgangar med buss mellom Sogndal og Bergen. Reisetida med buss er lik reisetida med båt. Tidlegaste ankomst Bergen med buss er kl 10.35, medan siste avgang Bergen er kl Leikanger Leikanger har ein dagleg avgang med buss over Vikafjellet. Bussen har same reisetid som snøggbåten. I tillegg har Leikanger busskorrespondanse med dei fleste avgangane mellom Sogndal og Bergen, men reisetida er ein time meir enn med båt. Tidlegaste ankomst Bergen med buss er kl 12.40, medan siste avgang Bergen er kl Balestrand Reisande til/frå Balestrand kan kople seg på tre-fire av bussrutene mellom Førde og Bergen i Vadheim. På nokre av avgangane er det ventetid på opp til halvannan time. Reisande frå Balestrand kan også nytte dei to daglege avgangane over Vikafjellet til Bergen, men får ventetid på høvesvis 45 min og halvannan time på Hella. Avgangane frå Bergen har ikkje høveleg korrespondanse med buss vidare til Balestrand frå Hella. Tidlegaste ankomst Bergen med buss er kl (via Vik), medan siste avgang Bergen er kl

20 Fylkestinget Side 20 av 24 Vik Måndag til fredag er det to avgangar dagleg mellom Vik og Bergen over Vikafjellet. Laurdag er det ingen ruter, medan det søndag er ei rute. Det er også mogleg å reise via Vadheim/Sogndal, men dette gjev lang reise- og ventetid. Reisetida med buss over Vikafjellet er lik reisetida med Sognebåten. Tidlegaste ankomst Bergen med buss er kl 12.40, medan siste avgang Bergen er kl Nordeide/Høyanger I retning Bergen er det korrespondanse med fire ruter i Vadheim, medan to ruter gjev ventetid på høvesvis ein time og ein time og tjue minutt. Frå Bergen er det berre tre ruter som anten har direkte korrespondanse eller ventetid på under ein time i Vadheim. Reisetida med buss er 15 minutt lengre enn reisetida med båt, føresett direkte korrespondanse med buss i Vadheim. Tidlegaste ankomst Bergen med buss er kl 09.45, medan siste avgang Bergen er kl Lavik Det er seks avgangar dagleg mellom Lavik og Bergen. Reisetida er lik for buss og båt. Tidlegaste ankomst Bergen med buss er kl 09.45, medan siste avgang Bergen er kl Rysjedalsvika/Leirvik Vil framleis ha stopp for Speilvendten og såleis ein avgang for dagen med båt til og frå Bergen. I tillegg vil Leirvik ha korrespondanse med tre bussruter til Bergen via Lavik. Frå Bergen er det berre ei bussrute som har korrespondanse vidare til Leirvik frå Lavik, men det er 70 minutt ventetid i Lavik. Tidlegaste ankomst Bergen med buss er kl 09.45, medan siste avgang Bergen er kl Gulen Sognebåten har stopp i Sollibotn og Vardetangen, medan Nordfjordbåten har stopp på Mjømna. Dersom Sognebåten vert lagt ned og trafikken overført til Nordfjordbåten, vil det gje noko lengre reisetid for dei andre passasjerane og større press på passasjerkapasiteten ved høgtider og andre store reisedagar. Alden Fylkestinget vedtok i budsjettet for 2004 å byggje liggjekai i Aldevågen. Fylkesutvalet vedtok i sak 73/04 å utsetje saka i påvente av at alternative løysingar vart greidd ut og sett i samanheng med øvrig ruteplanarbeid. Kostnadsestimata for ei liggjekai hadde også auka monaleg i tida mellom dei to vedtaka. Eit val av rutealternativ 2 medfører ingen endringar på Nordfjordbåten. Det vil såleis ikkje vere behov for liggjekai i Alden. Det som då må vurderast er om det, føresett at fylkestinget vil oppretthalde rutetilbodet til Alden, bør byggjast ei anløpskai i staden for. Dette vil vere ei kai som kan nyttast for korte anløp, men ikkje nattelægje. Ei slik kai kan tene som bygderute for innbyggjarane på Alden og turistrute for fotturistar. Kostnaden for ei anløpskai er rekna til å vere om lag 1,42 mill kr. Dette vil vere ei kai utan hydraulisk heissystem. Hydraulisk heissystem, som vil gjere det lettare i høve flo og fjøre, vil ha ein kostnad på om lag kr Ei investering i anløpskai vil tene seg inn att i løpet av åtte-ni år, dersom ein i reknestykket legg til grunn at ein kan spare årlege bygderutetilskot på kr Det er då også teke omsyn til