Ros analyse for Bumbervik Gnr 58 Bnr 170 mfl, Austevoll kommune

Gnr 58 Bnr 170 mfl, Austevoll kommune Forslagstiller: Leon Espelid Nagla AS Plan og rådgjeving 19.04.2017

Gnr 58 Bnr 170 mfl, Austevoll kommune Side 1 av 9 Nagla AS Plan og rådgjeving Porsdalen 5392 STOREBØ Tel.: 55 08 28 00 E-post: post@nagla.no www.nagla.no Nagla AS: NO 995 530 538 MVA Rapportnavn: Ros analyse for Bumbervik Gnr 58 Bnr 170 mfl, Austevoll kommune Tiltakshavar: Leon Espelid Dokument-ID: Utarbeidet av: Godkjent av: Dato: Versjon: Nagla AS v/veronika H Møgster Veronika 19.04.2017 1.gang handsaming Fordeling: Prosjekt nr: Gradering: Kunde: 1225 Internt: Ros analysa er utført av Akvator AS på vegne av Nagla AS. Veronika Nagla AS v/veronika H Møgster INNHOLD 1 ROS ANALYSE... 2 1.1 Klimaendringar og ekstrem ver... 2 1.2 ROS-analyse... 2 1.1 ROS-analyse... 6 1.2 Konklusjon... 8

Gnr 58 Bnr 170 mfl, Austevoll kommune Side 2 av 9 1 ROS ANALYSE For å kunna redusera omfang av skader og uønska hendingar, skal risiko og sårbarheit kartleggast i høve menneskeskapte og naturskapte hendingar. Gjennomgang av moglege uønska hendingar, er gjort med utgangspunkt i framlagt planforslag. Analysen er gjennomført for å kartleggja risikobilete som følgje av planlagde endringar innan planområdet. Risiko er knytt til uønska hendingar og deira usikkerheit til om hendinga inntreff (sannsyn/frekvens) og omfang (konsekvens). Planen er ei omregulering av eksisterande plan og ein ser på risiko knytt til endringane. Planen legg til rette for fleire utleigehytter og småbåtanlegg innanfor planområdet. 1.1 Klimaendringar og ekstrem ver Høg vasstand oppstår som ein kombinasjon av høg springflo og høg stormflo. Eksisterande busetnad ved sjø kan bli skada av høg vasstand. Årleg middeltemperatur i Noreg er forventa å stiga med 2,5 til 3,5 grader celsius dei neste 100 åra. Dette vil gje auka nedbørsmengd, særleg om hausten, men også om vinteren. Gjennomsnittleg vindhastigheit er venta å auke noko. Spesielt er vind frå sør og søraust mest framtredande. Det er registrert sterk vind årleg på Vestlandet, men anslagsvis kvar andre år vert det registrert som storm. Ofte er skadane av ekstrem vind knytt til lause gjenstandar som vert frakta gjennom lufta, øydelegging av takstein, stillas med meir, samt trefall over straumførande linjer og veg. Endringane i nedbør og vind kan gje endra tilhøve med omsyn til skred og flaum. Havnivået kan i løpet av det 21. århundre stige opp i mot 70 cm langs sør- og vestlandskysten, og nivået på stormflo vil verta relativt sett høgare, men med betydelege lokale variasjonar (Miljøverndepartementet og DSB). Vind, kombinert med lågtrykk og høgt tidevatn kan føre til stormflo. Havnivået på jorda er i stadig endring, og i løpet av dei siste 100 åra har det globale havnivå stige med rundt 17 cm. Det norske klimatilpasningssekretariatet ved Direktorat for samfunnssikkerhet og beredskap har utarbeidd ein rapport med estimat av framtidig havnivåstigning i norske kystkommunar (2009). Rapporten refererer til ulike metodar, feilkjelder og scenario for havnivåstigning og stormflo i høve til dagens situasjon. I følgje rapporten vil havet stige med 23 cm (15-37 cm) fram til 2050, og med 74 cm (54-109 cm) fram til 2100 i Austevoll kommune (Storebø). Rapporten har berekna sannsyn for at ein stormflo av ein viss storleik inntreff i gjennomsnitt ein gong i løpet av 100 år, 100-års stormflo. I Austevoll kommune vil høgda på 100 års stormflo auka til 173 cm moh (165-187 cm) i 2050 i høve til år 2000, og med 229 cm moh (209-264 cm) i 2100. Ingen nye bygg med varig opphald eller som inneheld tekniske installasjonar, bør plasserast lågare enn kote +2,3 som gir risiko for skader pga. høgare hav/springflo/stormflo. Planen regulerer eksisterande tiltak ved sjøen, og opnar for nye bygningar. 1.2 ROS-analyse Målsetjinga med denne analysen er å laga ei oversikt som avdekkjer risiko og sårbarheit som følgjer av planutkastet. Vidare skal ROS-analysen identifisere avbøtande tiltak som reduserer eller eliminerer uakseptabel risiko. Analysen er utført i samsvar med Veileder for kommunal risiko- og sårbarhetsanalyser utgitt av Direktoratet for sivilt beredskap (2010, rev. 2011). ROS-analysen tek utgangspunkt i akseptkriterium godkjent i revidert kommuneplan for Austevoll kommune (arkivsak 10/93) og Teknisk forskrift (TEK10). Krav i forskrift og kommuneplan er implementert og nytta som bakgrunnsinformasjon i høve til sannsyn og konsekvens (metode), men også i høve til detaljert planlegging og bygging. Risiko er knytt til uønska hendingar og deira usikkerheit til om hendinga inntreff (sannsyn/frekvens) og omfang (konsekvens). Sannsyn og konsekvens av ulike hendingar gir som produkt, risikoen som ei hending representerer. Det er viktig å finne mogelge tiltak for å redusera risiko og sårbarheit til akseptabel risiko. Slike tiltak kan vera både førebyggjande og skadereduserande. Førebyggande tiltak skal hindre at ei uønska hending skjer og skadeførebyggande tiltak skal minske skadane når ei uønska hending har skjedd.

Gnr 58 Bnr 170 mfl, Austevoll kommune Side 3 av 9 Følgjande føresetnadar vert lagt til grunn for denne analysen: Analysen er avgrensa til arealet innanfor plangrensa og influensområde Analysen fokuserer på verknadar av framtidig endra arealbruk, og eksisterande verksemder som har direkte påverknad på tiltaket Analysen føresett at gjeldande lovverk og krav vert stetta i prosjekterings- og anleggsarbeid Analysen føreset at kommunal beredskap er teke i vare, og at turvande utstyr, kompetanse og ressursar er tilstade Analysen omfattar ikkje tilsikta (overlagte) handlingar slik som hærverk og sabotasje Gjennomgang av mogelege uønska hendingar er gjort med utgangspunkt i framlagt planforslag. Analysen er gjennomført for å kartleggje risikobilete som følgje av planlagde endringar innan og nær planområdet. Som akseptkriterium har ein lagt til grunn: Uakseptabel risiko Middels risiko Akseptabel risiko Høg risiko. Tiltak må settast i verk for å redusere denne ned til gul eller grøn sone. Middels risiko. Bør vurderast med omsyn til tiltak som reduserer risiko. Alarp-sone = As Low As Reasonable Practicable). Ikkje signifikant risiko Akseptabel risiko. Sannsyn og konsekvensar Risiko er knytt til uønska hendingar og deira usikkerheit til om hendinga inntreff (sannsyn/frekvens) og omfang (konsekvens). Tabell 1. Sannsyn: Estimering av sannsyn skal ta utgangspunkt i moglege årsakar til dei uønska hendingane og med kva frekvens dei kan ventast å opptre. Grenseverdiane er kategorisert som følgjer: Sannsyn Frekvens 6 Svært sannsynleg Meir enn ei hending kvart 20. år 5 Meget sannsynleg Mindre enn ei hending kvart 20. år, men meir enn ei hending kvart 100. år 4 Sannsynleg Mindre enn ei hending kvart 100. år, men meir enn ei hending kvart 200. år 3 Noko sannsynleg Mindre enn ei hending kvart 200. år, men meir enn ei hending kvart 1000. år 2 Lite sannsynleg Mindre enn ei hending kvart 1000. år, men meir enn ei hending kvart 5000. år 1 Usannsynleg Mindre enn ei hending kvart 5000. år

Gnr 58 Bnr 170 mfl, Austevoll kommune Side 4 av 9 Tabell 2. Konsekvens. Følgjande tema kytt til planframlegget vert vurdert i høve potensiell risiko: Liv og helse. Ytre miljø. Materielle verdiar. Grenseverdiane er kategorisert som følgjer: Konsekvens Liv og helse (L) 1 Ubetydeleg Få og ubetydelege personskader 2 Liten Personskader kan førekomme, fråvær avgrensa til bruk av eigenmelding 3 Viss fare Personskader som medfører sjukemelding og lengre fråvær 4 Alvorleg Alvorlege, (varige) personskader og inntil 3 omkomne 5 Kritisk Inntil 4 døde og/eller meir enn 20 alvorleg skadde. Inntil 500 evakuerte 6 Katastrofalt Over 4 døde og/eller meir enn 20 alvorleg skadde. Inntil 500 evakuerte Konsekvens Miljø (M) 1 Ubetydeleg Ingen, eller få og ubetydelege miljøskader og/eller forureining av omgjevnadar 2 Liten Små skader på miljøet og som utbetrast av naturen sjølv etter relativt kort tid 3 Viss fare Miljøskader av stort omfang og middels alvor, eller skader av lite omfang men høg alvor 4 Alvorleg Store og alvorlege miljøskader som det vil ta tid å utbetre (dvs. fleire tiår) 5 Kritisk Langvarig og i verste fall varig alvorlege skade på miljø 6 Katastrofalt Varig og alvorlege miljøskader av stort omfang Konsekvens 1 Ubetydeleg 2 Liten 3 Viss fare 4 Alvorleg 5 Kritisk 6 Katastrofalt Materielle verdiar (Ø) Små eller ingen skader på materiell, utstyr og andre økonomiske verdier. Skader begrensa opp til kr. 100.000,-. Produksjonsstans < 1 veke Mindre lokal skade på materiell, utstyr og andre økonomiske verdiar. Skader begrensa opp til kr. 1.000.000,-. Produksjonsstans < 1 månad Alvorleg skade på materiell, utstyr og andre økonomiske verdiar. Skader begrensa opp til kr. 10.000.000,-. Produksjonsstans > 1 månad Tap av og/eller kritisk skade på materiell, utstyr og andre økonomiske verdiar. Skader begrensa opp til kr. 100.000.000,-. Produksjonsstans > 3 månader Fullstendig øydelegging av materiell, utstyr og andre økonomiske verdiar. Skader begrensa opp til kr. 500.000.000,-. Produksjonsstans > 1 år Fullstendig øydelegging av materiell, utstyr og andre økonomiske verdiar. Skader for meir enn kr. 500.000.000,-. Varig produksjonsstans.

Gnr 58 Bnr 170 mfl, Austevoll kommune Side 5 av 9 Tabell 3. Risikomatrisa har tre soner; grøn, gul og raud. Matrisa er inndelt i 3 matriser, ei for kvart tema (liv og helse, miljø, samt materielle verdiar). Sannsyn og konsekvens er inndelt i 6x6 og inndelinga med koding finn ein igjen i tabell 1 og 2.

Liv og helse Materielle verdiar Ytre miljø Ros analyse for Bumbervik Gnr 58 Bnr 170 mfl, Austevoll kommune Side 6 av 9 1.1 ROS-analyse Tabell 4. Alle hendingar er vurdert i høve til sannsyn og konsekvens. Vurderinga viser talkode der første tal er sannsyn og andre tal er konsekvens, samt farge angitt i risikomatrise. Potensiell risiko Emne / Årsak Hending /forhold Merknadar Tiltak (avbøtande og risikoreduserande) Naturgjeve risiko Sterk vind Store nedbørsmengder infrastruktur Store snømengder Flaum i bekk, 200- årsflaumløp Overvasshandtering infrastruktur Springflo /stormflo Steinsprang/ flaumras frå fjell Is- og snøskred 3.1 3.2 4.2 2.1 2.2 Planområdet hellar mot nord, og Bumbervika ligg forholdsvis beskytta til, sjølv om området kan vera sårbart for vind frå vest. Utbygginga skal stetta krav sett i TEK10. Det er ikkje registrert at området er spesielt utsett for ekstreme nedbørsmengder. Det er ikkje grunn til å tru at nedbørstilhøva er annleis enn andre stadar på Austevoll/Huftarøy. Utbygginga skal stetta krav sett i TEK10. Det er ikkje registrert at området er spesielt utsett for ekstreme snømengder. Det er ikkje grunn til å tru at tilhøve til nedbør/snø er annleis enn andre stadar på Austevoll/Huftarøy. Utbygginga skal stetta krav sett i TEK10. 2.1 2.2 Det går ingen bekkeløp gjennom planområdet. 4.2 6.1 6.2 3.2 3.2 2.2 2.2 Setningar/utglidningar 3.2 Terrenget i området er forholdsvis kuppert, og det er kort veg til sjø. Ein må ha fokus på overvasshandtering ved detaljprosjektering av støttemurar og skråningar. Høgaste observert vasstand i Bergen er 151 cm over middelvatn. Høgaste vasstand med gjentaksintervall på 20 år, er registert til 140 cm over middelvatn (tidlegare: vannstand.no). I Austevoll kommune vil høgda på 100-års stormflo auka til 173 cm moh (165-187 cm) i 2050 i høve til år 2000, og med 229 cm moh (209-264 cm) i 2100. Det er sett krav til minimum planeringshøgde i føresegnene. Det er ikkje registrert aktsomheitsområde for flaumras eller steinsprang i eller i nærleiken av planområdet, og det har ikkje vore historiske hendingar knytt til steinsprang/flaumras i området. Tiltak: Den austlege delen av planområdet ned mot sjøen er svært bratt, og må sikrast dersom det skal sprengast i samband med bygging av veg eller hytter. Det er ikkje registrert aktsomheitsområde for is- og snøskred i planområdet, og det har ikkje vore historiske hendingar knytt til skred i området. Det er registrert eit utløsningsområde vest for planområdet. Planområdet ligg under marin grense. Lausmassane i området er registrert som bart fjell, stadvis tynt

Gnr 58 Bnr 170 mfl, Austevoll kommune Side 7 av 9 lausmassedekke. Dei områda som skal fyllast ut i sjø må få tid til å sette seg før utbygging. Radon 3.2 Skog- og vegetasjonsbrann 3.1 3.2 3.2 Jordskjelv 5.1 5.1 Generelt sett blir ikkje Austevoll kommune vurdert å vera i risikosona for radon. Aktsomheitskart for radon viser likevel høge radonverdiar i størstedelen av planområdet. TEK10 sett krav til at bygg skal sikrast mot radon. For å unngå radonsikring må det dokumenterast ved radonmåling at tiltak ikkje er naudsynt. Ein er normalt ikkje mykje plaga av skogbrann i kommunen. Det er ikkje spesiell beredskap knytt til skogbrann, anna enn ordinær brannberedskap. Nærområda til planområdet består i stor grad av lynghei og bart fjell. Næraste brannstasjon ligg på Storebø. FylkesROS (2009) viser jordskjelv med magnitude 4,5 råkar Hordaland med sannsyn 5-50 år, og magnitude >6 er oftare enn 500 år. Jordskjelv over 4,5 kan medføre skadar. Utbygginga skal stetta krav sett i TEK10. Verksemdbasert risiko Brannfare /eksplosjonsfare Brann i enkelt bygning Brann i bygning som spreier seg til andre bygg innanfor planområdet/utanfor planområdet 3.2 3.2 Det er planlagt for tre utleigehytter i planområdet. Det er lite risiko for at ein evt brann i desse skal spreie seg til bustadfeltet som ligg ovanfor hyttene. Bygningar skal dimensjonerast og prosjekterast i samsvar med bygnings- og brannforskrifter. Det må vera tilstrekkeleg vassmengd til sløkkevatn på området. Ein må sikra god tilkomst for brannbil. Høgspent/ lågspent /gass 1.1 1.1 Det går ingen høgspentlinjer gjennom planområdet. Forureina vatn 1.1 1.1 Forureining luft (støy, støv) 1.1 1.1 Det er ingen større verksemder i nærleiken som utgjer risiko for forureining av vatn. Det er ikkje planlagt for tiltak som utgjer risiko for forureining av vatn. Det er ingen større verksemder i nærleiken som utgjer risiko for forureining. Forureining av grunn 2.1 2.1 For tilføring av massar/ utfyllingar er det ein føresetnad at det vert nytta reine massar. Risiko knytt til infrastruktur Trafikkulukke på veg innanfor planområdet Forureining frå infrastruktur Støy, lukt, kjemikalium Ulukke på nærliggande vegar/transportåre Veg 3.2 3.2 3.1 3.1 4.2 4.2 Sjø 3.2 3.2 Det skal etablerast ny tilkomstveg i planområdet. Det må sikrast god nok tilkomst/passasje for utrykningskøyretøy. Det er ikkje planlagt for tiltak som skulle tilseie ei endring i forureiningstilhøva. Planen legg til rette for utleigehytter, og vil medføra noko auka trafikk i området. Det er ikkje registrert mange eller alvorlege ulukker på Fv155 i nærleiken av det som blir avkøyringa til planområdet (www.vegvesen.no). Det vert lagt til rette for småbåtanlegg i planområdet. Det vil dermed truleg bli auka utfart/bruk av fritidsbåtar i området. Båtførarar skal halda seg til lovar og reglar knytt til fart og manøvrering som gir ei generell fartsbegrensning.

Gnr 58 Bnr 170 mfl, Austevoll kommune Side 8 av 9 Samansette hendingar og samlokalisering Ikkje relevant Sårbarhet Plante- og dyreliv Naturmangfald /naturtypar Friluftsliv Friluftsliv Fri ferdsel langs sjø Kulturminne Kulturmiljø og automatisk freda kulturminne Det er ikkje registrert viktig naturmangfald eller spesiell flora og fauna innanfor planområdet. Nord-nordvest for planområdet er det registrert to område med naturtypen skjelsand. Det er ikkje registrert friluftsinteresser i eller i nærleiken av planområdet. Det er ingen form for tilrettelegging for friluftsliv i området, og det er lite brukt til friluftsliv i dag. Det er ikkje kjent at strandsona i eller like i nærleiken av planområdet vert nytta til rekreasjon i dag. Terrenget er svært bratt og lite tilgjengeleg. Det er ingen registrerte kulturmiljø eller automatisk freda kulturminne i eller like i nærleiken av planområdet. 1.2 Konklusjon I ROS-analysen er det vurdert ulike hendingar og situasjonar. Dei aller fleste forholda er akseptable med føresetnad at tiltaka vert gjennomført i samsvar med lover og regler (t.d. PBL og TEK 10). For dei fleste tema sikrar planen for nye tiltak etter gjeldande normer og krav. Det er ei hending som ligg i gul risikosone; springflo/stormflo. Springflo/stormflo skjer jamleg, og det er difor sett eit minstekrav til høgde over havet for isolerte bygg. For uisolerte bygg som naust, vil skade ved evt. sjøvatn vera mindre. Etter vurderingar er planframlegget vurdert til å ha akseptabel risiko. Ros analysa er utført av Akvator AS Nagla AS 19.04.2017 19.09.17 : Skild ut frå planomtale iht kommentar frå Austevoll kommune