Statleg sikring og tilrettelegging av friluftslivsområde Kvam i Hordaland 20. oktober 2017 Heidi G. Betten
Kva er statleg sikring? Staten medverkar til kjøp eller avtalar om varig bruksrett for friluftslivsareal som kan brukast av alle Kommunar og interkommunale friluftsråd kan søkja Hystad statleg sikra friluftslivsområde, Stord Foto frå telltur.no
Kva slags område bør sikrast? Populære område som er så mykje bruka av folk at bruken er større enn det grunneigar må akseptera etter allemannsretten Område med behov for fysisk tilrettelegging for å ta vare på arealet og sikra ålmenta sin bruk Område utsett for stort utbyggingspress som samtidig har ein nøkkelfunksjon Peraneset statleg sikra friluftslivsområde, Fusa Foto frå godtur.no
Status for statleg sikring Tilskotsordning oppretta i 1958 Ca. 2000 område er sikra totalt Årleg budsjett nye tilsegn: mellom 30 og 40 mill. kr dei siste åra www.naturbase.no
Holmsund/Nyatræet statleg sikra friluftslivsområde, Kvam
www.naturbase.no Holmsund/Nyatræet statleg sikra friluftslivsområde, Kvam
Status for statleg sikring i Hordaland 212 sikra friluftslivsområde I 27 av 33 kommunar 87 % ligg i 100- metersbeltet i strandsona 24 % ligg i eller ved tettstad Om lag 2/3 er eigd av kommunar/friluftråd, knapt 1/3 av staten og nokre få av private (Per 1.1.12 - ikkje fullstendig)
Forts. statleg sikring i Hordaland Søknader kvart år frå dette fylket 2017: 7 søknader om sikring av nye område + 16 søknader om omgjering av kommunale område til statleg sikra: - frå Bergen, Sund, Tysnes, Os, Fjell, Askøy, Radøy, Fitjar, Kvinnherad og Osterøy Døme på gjennomførte saker dei siste to-tre åra: Litlavika/Stanghelle padleområde, Vaksdal Geitvika, Fjell Leirvik fyr, Stord Langøya, Fitjar Ådlandsvatnet turveg, Stord Buarøy fort, Sund 60 50 40 30 20 10 0 Statleg sikring i Hordaland 1960-talet 1970-talet 1980-talet 1990-talet 2000-talet 2010-talet så langt Gjennomførte sikringssaker i Hordaland
Kva kan ein søkja støtte til? Kjøp Bruksavtale Kart- og delingsforretning Tinglysing Advokathjelp Grunnleggande istandsettingstiltak
Kor stor del av sikringskostnadene kan staten dekkja? Kvar brukarane av området kjem ifrå er avgjerande for kor stor del av sikringskostnadene staten kan dekkja Lokale område blir bruka mest av folk frå kommunen området ligg i Staten kan medverka med inntil 50 % av kostnadene Kommunen/friluftsrådet får eigedomsrett/bruksrett Regionale område over halvparten av brukarane kjem ifrå andre kommunar (kommunen får ei vertsrolle) Staten kan medverka med inntil 100 % Staten ved Miljødirektoratet kan få eigedomsrett til arealet
Grunnleggande istandsettingstiltak Miljødirektoratet kan bidra med inntil 50 % av kostnadene til grunnleggande istandsettingstiltak i samband med at eit nytt område blir sikra Informasjonstavle etter Miljødirektoratet sin mal Årvika, Austrheim
Byabukta statleg sikra friluftslivsområde, Trondheim Foto: Ann Jori Romundstad, Miljødirektoratet
Type område som blir prioritert Område nær bustadsområde Turstiar/turvegar Landfast areal ved sjø og vassdrag Svært viktige utfartsområde Område med spesielle kvalitetar, som kulturlandskap, kulturminne, naturmangfald Lyreneset statleg sikra friluftslivsområde Foto frå bergen.kommune.no
Korleis førbu ei god sikringssak? Områda bør vera forankra i kommunale planar regionale planar til dømes fylkes(del)planar Aukar sjansane for ivaretaking av ulike interesser Ledd i ein heilheitleg plan for utvikling av friluftslivstilbodet
Heilheitleg planlegging og kommunesamarbeid Dømet Hålandsvatnet i Randaberg og Stavanger
Langsiktig planlegging Dømet Skallevoldstranda i Tønsberg Skallevoldstranda statleg sikra friluftslivsområde Foto: Fredrik Naumann/Felix Media www.naturbase.no
Kva er prisnivået? Grunneigaren sitt verditap skal erstattast Planformål og lovleg etablert bruk Ubygde areal sett av til friluftslivsformål i plan blir erstatta etter landbruksverdi Ynskjeleg å oppnå frivillig avtale med grunneigar Staten kan ikkje medverka til prisdrivande avtalar.
Drifts- og tilsynsansvar Vilkår for sikring: Kommune/friluftsråd tek på seg drifts- og tilsynsansvar tilrettelegging vedlikehald løpande oppgåver (tilsyn toalett, søppeltømming etc.) Hovden statleg sikra friluftslivsområde, Odda Foto: Odda camping
Korleis søkjer vi om statleg medverknad til sikring?
Oppsummering av sikringsprosessen Førebuingar og Søknad Tilsegn Gjennomføring Utbetaling Drift
Tilrettelegging kva er formålet? Minska dei fysiske hindringane for friluftsliv og leggja til rette for auka friluftsaktivitet for alle Vareta opplevingskvalitetar og naturmangfald Hindra/redusera slitasje Rolvsvåg statleg sikra friluftslivsområde, Samnanger Foto frå bof.no
Tilrettelegging av turveg med opphaldsområde Dømet Malvikstien, Malvik Foto: Fredrik Naumann/Felix Media
Statleg støtte til tilrettelegging Fylkeskommunane fordeler Budsjett 2017: ca 45 mill. kr Hordaland 2017: Tildelt: 6.000.000 kr Omsøkt: 12.747.000 kr Antall søknader: 14 stk Spelemiddelordninga turveg/tursti og andre tiltak som stimulerer til friluftslivsaktivitet Litlavika statleg sikra friluftslivsområde i Stanghelle, Vaksdal Foto frå bof.no
Krav om enkel forvaltningsplan Vilkår for støtte til tilrettelegging Blir godkjent av FM Oversikt over behovet for tiltak i det enkelte området Samla kostnadsoversikt for tiltak i fylket
Moglegheiter for å søkja midlar til tilretteleggingstiltak i statleg sikra friluftslivsområde Eksisterande statleg sikra friluftslivsområde? Skal det søkjast om statleg sikring av området? Enkel forvaltningsplan med tiltaksplan Blir godkjent av fylkesmannen Er det behov for midlar til grunnleggande istandsetting? Søknad om midlar til tiltak til fylkeskommunen Kan søkjast kvart år Søknad om både sikring og midlar til grunnleggande istandsetting til Miljødirektoratet Kan kun søkjast i samband med sikringa
Kan det søkjast om støtte til kommunale friluftslivsområde? Friluftslivsområde som kommunen/friluftsrådet eig frå før kan bli statleg sikra Kan søkja på vanleg måte, men utan grunnerstatning («vederlagsfri omgjering») Kan søkja statleg støtte til tilrettelegging Solviken, Bergen Foto frå bof.no
Heftet finn de på www.miljødirektoratet.no
Reportasje i heftet Friluftsliv for alltid Statlig sikring og tilrettelegging av friluftslivsområder
Kan statleg medverknad til sikring av areal og tilrettelegging bidra til gode naturopplevingar for fleire i din kommune? Ta kontakt med Miljødirektoratet gjerne tidleg i prosessen. Valøya, Kvinnherad Foto frå frivest.no
www.miljødirektoratet.no