ÅRSRAPPORT 2014
ÅRSRAPPORT ETNE SPAREBANK - INNHALD Side Nøkkeltal 2 Desse styrte sparebanken i 2014 3 Styrets årsmelding for 2014 4 Resultatrekneskap 11 Balanse 12 Tilleggsopplysningar til rekneskapen 13 Note 1 Generelle rekneskapsprinsipp 14 Note 2 Utlån og garantiar 15 Note 3 Ihendehavarobligasjonar 21 Note 4 Aksjebehaldning 22 Note 5 Varige driftsmidlar 23 Note 6 Gjeld 24 Note 7 Ansvarleg kapital 25 Note 8 Finansiell risiko 26 Note 9 Opplysningar vedkommande tilsette og tillitsvalde 27 Note 10 Skatt og andre tilleggsopplysningar 29 Kontantstraumoppstilling 31 Melding frå kontrollkomiteen 32 Melding frå revisor 33 1
NØKKELTAL Morbank Konsern Morbank Konsern i 1000 kr 2014 2014 2013 2013 RESULTATREKNESKAP % % Renteinntekter og lignande inntekter 75.372 75.372 4,32 77.546 77.546 4,43 Rentekostnadar og liknande kostnadar 40.139 40.139 2,30 41.789 41.789 2,39 NETTO RENTE- OG KREDITTPROVISJONSINNTEKTER 35.233 35.233 2,02 35.757 35.757 2,04 Utbytte 1.638 1.638 0,09 561 561 0,03 Provisjonsinntekter og inntekter frå banktenester 9.136 9.136 0,52 7.558 7.558 0,43 Provisjonskostnadar og kostnadar ved banktenester 1.523 1.523 0,09 1.654 1.654 0,09 Netto verdiendring og gevinst/tap på verdipapir og valuta -658-658 -0,04 11.503 11.503 0,66 Andre driftsinntekter 54 786 0,05 98 683 0,04 NETTO ANDRE DRIFTSINNTEKTER 8.647 9.379 0,54 18.066 18.651 1,07 SUM DRIFTSINNTEKTER 43.880 44.612 53.823 54.408 Lønn, pensjoner og sosiale kostnadar 9.906 9.906 0,57 12.978 12.978 0,74 Administrasjonskostnadar 8.335 8.335 0,48 8.698 8.698 0,50 Ordinære avskrivningar 1.355 1.784 0,10 1.287 1.636 0,09 Andre driftskostnadar 5.766 7.805 0,45 4.562 7.935 0,45 SUM DRIFTSKOSTNADAR 25.362 27.830 1,60 27.525 31.247 1,79 DRIFTSRESULTAT FØR TAP 18.517 16.782 0,96 26.299 23.161 1,32 Tap på utlån, garantiar m.v. 13.608 13.608 0,78 9.532 9.532 0,55 DRIFTSRESULTAT FØR SKATT 4.909 3.174 0,18 16.767 13.629 0,78 Skatt på ordinært resultat 1.631 1.163 0,07 2.376 1.491 0,09 RESULTAT FOR REKNESKAPSÅRET 3.278 2.011 0,12 14.391 12.138 0,69 BALANSE 2014 2013 Endring i % Forvaltingskapital morbank 1.775.190 1.712.691 3,65 Forvaltningskapital konsern 1.771.672 1.710.439 3,58 Innskot frå kunder 1.293.778 1.144.763 13,02 Brutto utlån inkl overført til Verd Boligkreditt AS 1.812.428 1.831.621-1,05 Lån overført til Verd Boligkreditt AS 374.594 354.306 5,73 Brutto utlån 1.437.834 1.477.315-2,67 Nedskrivning på individuelle utlån 3.961 9.600 Nedskrivning på grupper av utlån 2.900 5.300 Sum nedskrivningar 6.861 14.900 2
DESSE STYRTE SPAREBANKEN I 2014 STYRET Sveinung Eskeland (Leiar) Elisabeth Lothe Nervik (Nestleiar) John Karsten Hustveit Torunn Fjæra Grindheim Berit Johansen (Tilsetterepresentant) Varamedlemmer Sigurd Birkenes Frode Robberstad Iren Lindvik KONTROLLKOMITEEN Erling Ole Ronæs (Leiar) Wenche Irene Strand Drange (Nestleiar) Valborg Saltnes Varamedlemmer Terje Engelsgjerd Siren Grindheim FORSTANDARSKAPET Valde av og mellom dei tilsette Wenche Åsbø Eikemo Iren Lindvik Anne Mette Dybdal Klungland Karin Ramstad Innskytarvalde Asbjørn Moe (Leiar) Ingvor Gundegjerde (Nestleiar) Terje Engelsgjerd Ingeborg Nervik Sigve Arne Fitje Sigurd Birkenes Frode Haugen Aud Jorunn Baustad Kommunevalde Morten Odeen Knut Erik Ebne Audny Åsheim Therese Lundal Varamedlemmer Haldor Gravelsæter Eli Gravelsæter Anne Elin Ljusnes Sævareid Frode Grindheim Tone Lise Moe Strømø Anita Larsen Hilde Sunndal Bjerkreim ADMINISTRATIV LEIING Rune Ramsvik Paul Rune Velde Wenche Vik Thorson Banksjef Assisterande banksjef/leiar kunderetta avdeling Leiar intern avdeling 3
Styrets årsmelding for 2014 Oppsummering av drifta Forvaltningskapitalen har auka med 3,61% og er komen opp i kr 1,77 mrd. Inkludert overføringar til Verd Boligkreditt er veksten i forvaltningskapital 3,97%. Brutto utlån eksl. utlån overført til Verd er redusert med 2,67% og er nå kr. 1,44 mrd. Overføring av lån til Verd Boligkreditt er på kr. 0,37 mrd. Inkludert overføringar til Verd Boligkreditt er det reduksjon i brutto utlån på 1,05%. Innskota har auka med 13,02% og er nå kr. 1,29 mrd. Me har hatt ein god likviditet i 2014. Bankens LCR var 454%, LBI 470,2% og gj.sn. likviditetsindikator 119,2%. Utlånsdelen som er finansierte av kundeinnskot var ved utgongen av året på 90%. I fjor var denne på 78%. Soliditeten er god, med ein eigenkapital på kr. 160,1 mill. eller 9,04%, og ei kapitaldekning på 17,9% konsolidert. Rentenettoen i prosent av gj.sn. forv.kap. utgjer 2,02%. Årsresultatet før skatt for konsern er kr. 3,17 mill og utgjer 0,18% av gjennomsnittleg forvaltningskapital. For morbank var årsresultat før skatt kr 4,91mill. Marknad Ved utgangen av året hadde me i alt 6.324 aktive person- og næringslivskundar. Av desse bur 56% i Etne Kommune, 26% i Rogaland, 9% i Hordaland elles og 9% i andre fylke. Kr. 740 mill. eller 57% av innskota tilhøyrer innanbygds kundar. Kredittengasjement med innabygds kundar utgjorde kr. 1.001 mill. eller 70% mot 60% i 2013. Utflating i auken i utlåna både innan og utanfor kommunen kan i all hovudsak knytast til overføring av utlån til Verd Boligkreditt AS. Næringar Industriarbeidsplassane i Etne er for det meste lokaliserte til tettstadene Etnesjøen og Skånevik der verksemdene også har internasjonal marknad for produkta sine. Jordbruket opplever framleis ei utfordrande utvikling i råmevilkåra, men med eit aktivt og godt jordbruksmiljø i bygda er optimismen framleis grei innan næringa. Enkelte bønder satsar på framtida, med store investeringar på garden. Handelsnæringa i kommunen tilbyr oss eit breitt spekter av varer og tenester. Slik har det vore i lang tid. Suksessen på Etne Senter er med og stadfester dette. Kredittformidling Etne Sparebank ønskjer å yta naudsynt kreditt. Me skal vera ein solid medspelar i lokalsamfunnet og ein god bank for kundane våre. For å kunna vera kredittytar, er me avhengig av å ha midlar å låna ut. Det er såleis primært innskytarane som set oss i stand til å driva med utlånsverksemd. Me legg vinn på ei så forretningsmessig rett prising overfor kundane som råd er, både når det gjeld innskot og utlån. Det er eit mål at summen av våre vilkår og vår kundehandsaming skal vera så god at vanlege totalkundar i Etne kommune ikkje skal ha grunn til å gå til andre bankar. Me arbeider også for at kundar frå andre kommunar skal ha grunn til å sjå på Etne Sparebank som eit godt alternativ til andre banktilbod, særleg frå Vindafjord, som ligg i bankens strategiske marknadsområde. Produkt Etne Sparebank tek mål av seg å vera ein totalleverandør av finanstenester som normalt vert etterspurde av kundane. I tillegg til dei tradisjonelle tenestene som sparing, utlån og betalingsformidling, formidlar me gjennom Frende Forsikring tenester innan skade- og personforsikring. 4
Me formidlar fond for SKAGEN Fondene og DNB. Sal av bustader kan ein gjere gjennom vårt samarbeidspartnar Eiendomsmegler A. Leasing tilbyr me gjennom vårt selskap Brage Finans. Internkontroll og risikovurdering Etne Sparebank si verksemd kan føra med seg ei rekkje risiki. Eit vesentleg element i risikostyringa i ein lokal sparebank er den evna styret og administrasjonen har til å reagere raskt og effektivt når det skjer uventa hendingar (som kan true banken sin soliditet, sikkerheit eller omdøme) som krev raske og løysingsorienterte vedtak. Basert på ein oversikteleg organisasjon og korte kommunikasjonsvegar, er styret av den formeining at Etne Sparebank har ei slik evne, for eksempel ved å kunne møtast raskt for å finne praktiske og fleksible løysingar når behovet skulle tilseie det. Styret har som overordna mål at risikotilhøva i banken skal vera moderate. I samsvar med Finanstilsynet si forskrift om internkontroll har styret vedteke prinsipp for internkontroll i Etne Sparebank. Ut frå dette er det utarbeidd eit internkontrollsystem med m.a. rutinar og skjematisk kontrollopplegg for viktige område i banken. Verdivurderinga for lån og garantiar som vert føretekne kvart kvartal er også ein viktig del av internkontrollen. Avdelingsleiarane har vurdert kontrolltiltak og risikoen innan sine område og rapportert dette til banksjef. På bakgrunn av det rapporterte har banksjef føreteke ei totalvurdering av aktuelle risikoar og rapportert til styret, som igjen har vurdert om det er etablert ein forsvarleg internkontroll etter dei retningslinjer som gjeld. Vidare ligg det føre rapport frå ekstern revisor til styret og banksjef om status for internkontroll. Gjennom månadlege oversikter på sentrale nøkkeltal, periodiske oversikter på kredittporteføljer og jevnleg rapportering av marknadssituasjonen, får styret god innsikt i bankens samla risikoeksponering. Me har tidlegare implementert risikostyringsverktøy tilpassa krava som følgjer av Basel II direktivet og internkontroll-forskrifta. Dette verktøyet gir eit godt grunnlag for styret til å vurdere dei omtalte risikoområda i årsmeldinga. Vidare gjennomfører me årlege kvantitative utrekningar av naudsynt eigenkapital etter ICAAP-metoden. Det vert utarbeidd eit eige rapporteringsdokument etter malen i Pilar III i Basel II. Dette vert lagt ut på heimesida til Etne Sparebank. Ut frå dei rapportar som ligg føre meiner styret at den etablerte og gjennomførte internkontrollen viser at risikotilhøva i banken vert handsama på ein tilfredsstillande måte. Finansiell risiko som banken fokuserer på kan inndelast i marknads-, kreditt- og likviditetsrisiko. Marknadsrisikoen er samansett av rente-, valutaog aksje-kursrisiko. Renterisiko er risiko for at verdien av eigedelar og gjeld vert endra på grunn av renteendringar i samfunnet. Ved utgangen av 2014 har me ikkje fastrenteinnskot og difor ikkje risikoeksponering her. Ordinære fastrentelån utgjer kr. 28,6 mill. og har ei gjennomsnittleg attverande løpetid fram til renteregulering på 0,93 år. Ved ei renteendring på 2 %, vil renterisikoen her vera kr. 0,53 mill. Resten av innskot og utlån er til flytande rente. Ved svingingar i marknaden kan renta endrast på relativt kort varsel og medfører dermed ikkje nokon vesentleg renterisiko. Renterisikoen på verdipapir er knytt til obligasjonsbehaldninga på kr. 62,58 mill. Gjennomsnittleg attverande løpetid fram til renteregulering er 0,15 år. Ved ei renteendring på 2 % skulle renterisikoen bli om lag kr. 0,18 mill. Valutakursrisiko Framand valuta i eigen balanse utgjer kr. 0,3 mill. Dersom me skulle oppleva ein plutseleg kursnedgang på 20% vil kursrisikoen vår utgjera kr. 0,06 mill. Aksjekursrisiko Marknadsverdien (bokført verdi) av bankens plasseringar i omløpsaksjar, eigenkapitalbevis og aksjefondsandelar er på kr 43,32 mill, ein nedgong på kr 12,3 mill. frå året før. Nedgongen skuldast hovudsakleg endring i plassering av overskotslikviditet i pengemarknadsfond. Ved eit mogeleg fall i marknaden på 25 % i 2014 vil verdifallet i denne porteføljen verta kr. 10,8 mill. 5
Av total behaldning av aksjar og andelar på kr 43,32 mill. er kr 21,34 mill. meir strategiske aksjeinvesteringar og klassifisert som anleggsmiddel. Kredittrisiko er risikoen for at ein kunde eller motpart ikkje kan gjera opp for seg på ein skikkeleg måte. Kredittrisiko representerer den største risikokategorien for banken og relaterer seg til alle fordringane på kundar, i hovudsak utlån og garantiar. I 2010 fekk me nytt risikoklassifiseringssystem, utvikla av Sparebanken SØR og Sparebanken Sogn & Fjordane. 10% av utlåna kjem i høgrisikoklasse. Delen av lån i høgrisikoklasse har gått noko ned det siste året (11 % i 2013). I bankens kredittpolitikk som er vedteken i styret i Etne Sparebank har me som mål å halda den reelle risikoen på eit akseptabelt nivå, både gjennom vurdering av nye engasjement og oppfølging av eksisterande. Den kvartalsvise verdivurderinga på utlån og garantiar og den daglege kontakten med enkeltkundar og oppfølging elles, meiner me er med på å gi oss ei god føling med utviklinga i risikoen. Ved innvilging av nye lån vert det lagt vekt på kunden si betalingsevne og erfart vilje i tillegg til formell sikkerheit. Misleghald og overtrekk vert overvaka nøye, og styret får førelagt oversikt vedkommande misleghald og overtrekk kvartalsvis. Styret får også rapportert risikoklassifisering av alle store løpande engasjement minst kvart kvartal. Netto misleghaldne engasjement har i året gått ned med kr. 6,69 mill til kr. 4,8 mill. Netto tapsutsette engasjement har gått ned med kr. 10,9 mill. til kr. 11,1 mill. I forhold til gjennomsnittleg forvaltningskapital vart dei bokførte tapa i 2014 på 0,78% (kr 13,61 mill) mot 0,55% (9,53 mill) året før. 73% av kredittengasjementa er utlån og garantiar til personmarknaden. Næringslåna utgjer 27% (31% i 2013). Delen av næringslån er dermed redusert siste året. Av enkeltnæringar er primærnæring størst med om lag 10%. Ut frå det rapporterte meiner styret at kredittrisikoen for utlån er akseptabel, og at han ligg innafor føretekne verdi-nedskrivingar på utlån og garantiar. Ein har ein stor del av utlåna til privatmarknaden (73%), der ein har ein relativt stor del av utlåna med pant i fast eigedom. Bedriftsmarknaden, som då utgjer 27% av dei totale utlåna, er 10% av næringslåna til primærnæring/- landbruk. Me skal likevel følgja utviklinga nøye med tanke på å halda kredittrisikoen under kontroll spesielt i den næraste tida framover. Pr 31.12.14 har Etne Sparebank ei avsetning til nedskrivning på individuelle utlån på kr. 3,96 mill og ei avsetning til nedskrivning på grupper av utlån på kr. 2,9 mill. Samla avsetning i balanse vert då kr. 6,86 mill ved utgangen av året (kr. 5,83 mill om ein tek omsyn til amortisering). Ut frå rekneskapstala, prognosane og tal for misleghaldne engasjement (note 2a), bør framtidige endringar i kredittrisikoen med god margin kunna dekkjast gjennom drifta og dei avsetningane som er tekne. Ved investering i obligasjonar vert det lagt vinn på at både renterisikoen og kredittrisikoen skal vera moderat. Styret vurderer det slik at obligasjonsbehaldninga representerer liten kredittrisiko. Likviditetsrisiko er risikoen for at banken ikkje har nok likvide midlar til å betala forpliktingane etter kvart som dei forfell. Styret er oppteken av likviditetsutviklinga i banken og vurderer nødvendige tiltak både med omsyn til utlån i forhold til innskotsutvikling og korleis me på best og tryggast måte kan sikra at me til ei kvar tid skal ha nok likvide midlar. Desse skaffar me gjennom ulike kjelder og med ulik løpetid - kortsiktige og langsiktige likviditetslån, sertifikatlån, obligasjonslån og obligsjonsliknande lån i Kredittforeningen for Sparebanker (KFS). Det har den seinare tida vore fokus i banken på å auke delen av finansieringa til å vera meir langsiktig. Verd Boligkreditt AS har også i 2014 vore eit godt alternativ for banken. 6
Me satsar på å syta for at tilbakebetalingstidspunkta for dei midlane me skaffar utanom kundeinnskot skal ha ei god spreiing. For tida er obligasjonslån og andre likviditetslån fordelte på forfallstider i 2015 2019, med ei nokolunde jamn fordeling på dei ulike åra. Det at innskota er fordelte på mange kundar, er også med på å redusera likviditetsrisikoen. Vidare har me etablert ei innskotsordning for større innskotskundar, der ein har rullerande oppseiingstid på innskota med 31 dagar. Desse utgjer pr 31.12.2014 kr. 137,03 mill (10,6% av totale innskot). Ved årsskiftet hadde me ei netto gjeld til andre kredittinstitusjonar medrekna obligasjonsgjeld på kr. 309 mill. Dette er ein reduksjon frå året før på kr. 86 mill. Kundeinnskota finansierte 90 % av utlåna. Eit år tidlegare var 78 % finansierte på denne måten. Finanstilsynet har utvikla måltal for kor likvide bankane er gjennom den såkalla likviditetsindikatoren. Ved utgangen av 2014 har me ein gjennomsnittleg likviditetsindikator på 119 som etter Finanstilsynet si anbefaling ligg innafor det dei nemner som moderat risiko. Liquidity Coverage Ratio (LCR) var 454% og likviditetsbufferindikatoren 470%. Styret vurderer det slik at likviditetsrisikoen er låg. Rekneskapsopplysningar Resultat Resultat av ordinær drift etter skatt for konsernet er på kr. 2.011.718. Resultat for morbank (etter avregning med datterselskap Etne Sparebank Eigedom AS) er kr. 3.278.236. Styret vil koma med framlegg om at resultatet vert disponert slik: Til gåvefond kr. 100.000 Til Sparebankfondet kr. 3.178.236 Sum morbank kr. 3.278.236 Etter dette vil sparebankfondet vera på til saman kr. 163,61 mill for morbank og kr. 160,09 mill for konsernet. Driftsresultat før tap for konsern som i år er på kr. 16,78 mill., er kr. 6,38 mill. lågare enn i fjor og kr. 4,2 mill. mindre enn budsjettert. Me har hatt ein liten nedgong i rentenettoen på kr. 0,53 mill. Driftskostnadene har gått ned med kr. 3,4 mill. Netto andre driftsinntekter er redusert med kr. 3,4 mill. Hovudsakleg gjeld dette gevinst/tap på verdipapir som har utvikla seg negativt med kr. 12,2 mill i forhold til i fjor. I prosent av gjennomsnittleg forvaltningskapital har driftsresultatet før tap gått ned frå 1,32% i 2013 til 0,96% i 2014. Rentenetto Rentenettoen, som er skilnaden mellom renteinntekter og renteutgifter, har i kroner gått ned med kr. 0,53 mill. til kr. 35,2 mill., og utgjer 2,02% av gjennomsnittleg forvaltningskapital mot 2,04% i fjor. Det er ei prioritert målsetjing å vera på eit nivå tilsvarande bankar me kan samanlikne oss med. Driftsinntekter Netto driftsinntekter utanom rentenetto utgjer kr. 9,38 mill., slik at desse medrekna rentenetto kjem til kr. 44,6 mill. (morbank kr 43,88 mill). For eit år sidan utgjorde driftsinntektene utanom rentenetto kr. 18,7 mill. Samla inntekter utgjorde då kr. 54,4 mill. Driftskostnader I 2014 utgjorde dei totale driftskostnadene før tap kr. 27,83 mill. (morbank kr. 25,36 mill) medan dei året før utgjorde kr. 31,2 mill. I prosent av gjennomsnittleg forvaltningskapital utgjer dei samla driftskostnadene 1,60 % mot 1,79 % i fjor. Tap på utlån og garantiar Tap på utlån og garantiar i året utgjer kr. 13,6 mill. Av dette utgjer endring i individuell nedskrivning kr. 6,6 mill, endring i gruppenedskrivning kr. -2,4 mill, konstatert tap som det tidlegare er føreteke individuell nedskriving for kr. 21,9 mill og konstatert tap i året som det ikkje er føreteke individuell nedskriving på for kr. 0,48. I tapskostnaden for året kjem i tillegg inngong på tidlegare konstatert tap samt amortiseringskostand (kr. 0,22 mil). Styret seier seg ikkje nøgd med resultatet, då tapa er for store, men kan stadfeste at alle økonomiske føresetnader for vidare drift av banken er til stades. 7
Banken har nok eit år altså vore gjennom større tap. Det er slik at å gi kreditt, inneber risiko for tap. Gjennom val av strategi for kven me gjev kreditt til og gode rutinar og retningslinjer for kven som får kreditt, meiner me å ha redusert vår risiko til eit akseptabelt nivå. Skatt Skattekostnaden utgjer kr. 1,16 mill for konsernet (morbank kr. 1,63 mill). Balansen Forvaltningskapitalen har gått opp med kr. 61,69 mill. til kr. 1,77 mrd. Dette er ein auke på 3,61%. I fjor var auken 0,2%. Innskot frå kundar Innskota gjekk opp i 2014 med kr. 149 mill. til kr. 1.294 mill. Dette er ein oppgong på 13%. I 2013 var det ein nedgong på 0,4%. Pr. 31.12.14 var det budsjettert med kr. 1.186 mill. i innskot. Utlån I løpet av 2014 har utlåna i banken minka med kr. 39 mill. til kr. 1.438 mill. Reduksjonen utgjer 2,7%. I 2013 hadde me ein utlånsreduksjon på 5,2%. Vekst i utlån er -1,1% dersom ein tek omsyn til overføring til VERD, mot 1,38% i 2013. Obligasjonar Obligasjonane er i rekneskapen bokførte med kr. 62,58 mill. Dette er ein auke frå året før på kr. 16,9 mill. Aksjar og eigenkapitalbevis Ved utgangen av 2014 hadde me aksjar og eigenkapitalbevis til ein bokført verdi på kr. 43,32 mill. Kr 21,34 av desse aksjane er strategiske langsiktige investeringar. I fjor bokførde me aksjar og eigenkapitalbevis med kr. 55,86 mill. Pensjonsforpliktingar Brutto pensjonsforpliktingar er summen av det dei tilsette har krav på i pensjon i samsvar med kollektiv pensjonsavtale med forsikringsselskapet DnB Liv, Avtalefesta Førtidspensjon (AFP), individuell avtale og utbetaling over drifta til ein pensjonist. Brutto utgjer dei usikra pensjonsforpliktingane kr. 2,11 mill. Dette utgjer også nettobeløpet då det ikkje lenger er overfinansiering av pensjonsforpliktingane. Eigenkapitalen Den bokførde eigenkapitalen i 2014 elles auka med kr. 0,76 mill. og utgjer ved utgangen av året kr. 160,09 mill., eller 9,1 % av forvaltningskapitalen. I fjor utgjorde eigenkapitalen 9,3 %. Eigenkapitalen er samansett av Sparebankfondet på kr. 159,9 mill. og gåvefondet på kr. 0,2 mill. Kapitaldekning Den siste tida har fokuset på kapitaldekninga til bankane auka vesentleg. Dette har samanheng med finanskrisa i Europa og det arbeidet som pågår for å styrkje eigenkapitalen/soliditeten til bankane, slik at ein ikkje får ei liknande krise. Det er nå avklara kva kapitalkrav bankane i Noreg må halde seg til. Me må difor ha fokus på auke i kapitaldekninga vår i tida framover. Grunnlaget for kapitaldekninga er utlån, andre plasseringar i verdipapir og postar utanom balansen som t.d. garantiar. Dei ulike summane vert vekta etter risiko. For å koma fram til kapitaldekningsprosenten, vert eigenkapitalen sett i forhold til det vekta berekningsgrunnlaget. Pr. 31.12.14 hadde me ei konsolidert kapitaldekning på 17,89% mot 16,68% i fjor, medan minimumskravet er 12,5 %. For morbank var kapitaldekningsprosenten 18,30%. Samanlikna med dagens krav til kapitaldekning står me fram som ein solid og trygg forvaltar av kundane sine innskotsmidlar. Likevel skal me ha sterkt fokus på å auke kapitaldekninga, då krava frå styresmaktene vart vedtekne med trinnvis auke fram mot 1.7.2016, frå gjeldande kapitaldekningskrav på 12,5 % til eit krav på 18 %. Med eit aukande behov for å skaffa midlar frå andre, er det viktig at investorar ser på Etne Sparebank som ein solid og god bank. Difor har me vedteke ei målsetjing om å auke vår kjernekapitaldekning til minst eit nivå som tilsvarer bankar me kan samanlikne oss med. Fortrinnsvis skal dette skje gjennom justeringar av vår utlånsportefølje og styrking av eigenkapitalen gjennom gode resultat. Personale, arbeidsmiljø og likestilling Ved utgangen av året var det 18 tilsette som tok seg av den daglege bankdrifta. Til saman dekkjer desse om lag 16 årsverk. 8
Etne Sparebank har bedriftshelseordning gjennom Haugaland HMS. Etter styret si vurdering har me eit godt arbeidsmiljø i Etne Sparebank. Samarbeidet mellom dei tillitsvalde og leiinga har vore god. Sjukefråværet vart 1,76%, mot 1,14 % i 2013. Etne Sparebank har også siste året vore skåna for ulukker på arbeidsstaden. Styret kan ikkje sjå at Etne Sparebank er med på å forureina det ytre miljø i større grad enn det som er normalt og akseptert. Av 18 tilsette er 13 kvinner og 5 menn. I leiande stillingar er det ei kvinne og to menn. Styret legg vinn på at kvinner og menn skal handsamast likt, utan at det er utarbeidd nokon tiltaksplan i samband med dette. Strategi Det berande elementet i hovudstrategien vår skal vera langsiktighet og lokalkunnskap. Det å vera ein sjølvstendig bank er også vesentleg for oss. Me vurderer det slik at det vil vera viktig å veksa i eigne aktivitetar som kjem frå alle område på det indre Haugalandet. Samfunnsansvar Banken har ikkje utarbeidd eigne retningslinjer for samfunnsansvar. Etne Sparebank si verksemd er likevel basert på brei tillit frå kundar, leverandørar, tilsette, lokale og nasjonale myndigheter, offentlege tilsyn og ikkje minst lokalsamfunnet. Bankens verksemd påverkar både menneska, samfunn og miljøet rundt oss. Å ta samfunnsansvar inneber at me må ha eit langsiktig perspektiv og sjå desse konsekvensane av verksemda i lokalsamfunnet. Samfunnsansvaret skal ligge som ei råme for våre avgjerder og vera med i refleksjonsgrunnlag i alle prosessar og prosjekter. Verksemda vår skal ha ein høg etisk standard. Strategi og planar skal reflektere klare mål knytt til etikk, sosiale effektar og miljømessige konsekvensar. Dette skal kombinerast med ei sunn, kommersiell haldning knytt til lønnsemd og vekst. Banken skal ha ei aktiv haldning til HMS og arbeidstakarforhold og hindre diskriminering i alle dimensjonar. Vekst, endring og utvikling skal vera prega av ei aktiv haldning til samfunnsansvar og etikk. Me skal arbeide aktivt for langsiktig å redusere miljøbelastninga frå verksemda. Me ser vidare at menneskerettar er eit prioritert fokusområde. Etne Sparebank har likevel eit avgrensa geografisk marknadsområde og ser difor at det er vanskeleg for banken å påverke brot på menneskerettar. Men ein vil gjere det som står i bankens makt dersom brot samband med bankens relasjonar vert oppdaga i marknadsområdet. Økonomien nasjonalt og internasjonalt Norsk økonomi Veksten i BNP for Fastlands-Noreg auka med 2,25 prosent, mot 1,8 prosent i 2013. Den svake utviklinga i bustadmarknaden i 2013 vart reversert fullt ut i fjor med positiv månadsvekst gjennom heile 2014. I desember var bustadprisane 8,1 prosent høgare enn same månad året før. Lågare oljeinvesteringar, med dei ringverknader det har for fastlandsøkonomien, vil trekke ned veksten i 2015 og truleg føre til auke i arbeidsledigheita. På den andre sida har oljeprisfallet bidrege til kronesvekking og dermed betra konkurransevilkåra for tradisjonell eksportindustri. Denne effekten vart forsterka ytterlegare av kuttet i styringsrenta mot slutten av året. Store utfordringar Norsk økonomi har over tid blitt meir og meir oljeavhengig og dermed meir sårbar for eit omslag i oljesektoren. Sjølv om det har vore venta at me ville sjå eit slikt omslag, har den dramatiske nedgangen i oljeprisen kome som eit sjokk for mange. Prognosemiljøa snakkar om at oljeinvesteringane vil falle så mykje som 15 prosent i 2015. Sjølv om nivået framleis er høgt, vil oljeinvesteringar bidra negativt til veksten i norsk økonomi i motsetnad til tidlegare. Svekkinga av den norske krona mot dei store valutaene har medført redusert kjøpekraft for norske hushaldningar gjennom auka prisar på importerte varer. Dette vil nok bli meir merkbart utover i 2015, då det nok er noko etterslep på oppjustering av prisar på varer og tenester. Det positive med kronesvekkinga er at det betrar den tradisjonelle eksportindustrien sine vilkår då norske varer vert billegare for utanlandske importørar. Dette er nok med og lettar omstillinga til ein mindre oljeavhengig økonomi. 9
På trass av det svært pessimistiske synet på utviklinga i Noreg samla sett, held forventningane til eigen økonomi seg godt oppe. Dette skuldast nok ein kombinasjon av at folk flest føler at dei har sikre jobbar, at lånerentene er svært låge og at mange har bygd opp solide bufferar for å kunne stå i mot dårlegare tider. Økonomien lokalt Lokalt er Etne Sparebank i stor grad eksponert mot privatkundar som har sitt arbeid i nærområda. Me ser at Westcon si rolle tidlegare har vore stor, både som arbeidsgjevar og som oppdragsgjevar for underleverandørar i regionen. Etter at Westcon i 2014 fekk vesentleg lågare aktivitet, ser det ikkje ut til at dette har fått drastiske konsekvensar for det lokale næringslivet elles eller deira tilsette. Dei som har mista jobben, har raskt klart å finne nye arbeidsgjevarar. Hovudutfordringa vår vil også i 2015 vera å sikre ei stabil drift og halde tapa på eit lågare nivå enn dei siste åra, slik at me kan oppnå naudsynt inntening. Takk Styret vil nok ein gong takka alle medarbeidarane i banken. På same måte vil me takka banken sine tillitsvalde for den interessa som er vist for banken. Styret vil også få uttrykkja ei hjartans takk til alle dykk som bruker banken for den gode oppslutninga om bygdebanken. Etne Sparebank ser fram til eit stort engasjement og godt samarbeid i 2015 til beste for kundane og interessegruppene elles. 10
Morbank 2014 2013 31.12 31.12 RESULTATREKNESKAP 2013 31.12 31.12 1. Renteinntekter og liknande inntekter Note % % 1.267.956 1.160.268 1.2 Renter av innskot i og utlån til finansinstitusjonar 1.267.956 1.160.268 72.294.266 75.068.927 1.3 Renter, provisjonar av utlån og andre fordringar på kunder 72.294.266 75.068.927 1.809.574 1.304.838 1.4 Renter av ihendehaverobligasjonar 1.809.574 1.304.838 0 12.866 1.5 Andre renteinntekter 0 12.866 75.371.796 77.546.899 Sum renteinntekter 75.371.796 4,32 77.546.899 4,43 2. Rentekostnader og liknande kostnader 3.038.545 4.280.953 2.1 Renter på innskot og utlån frå finansinstitusjonar 3.038.545 4.280.953 27.397.578 26.373.955 2.2 Renter på innskot frå kunder 27.397.578 26.373.955 8.765.900 10.197.227 2.3 Renter på utstedte verdipapir 8.765.900 10.197.227 937.393 937.102 2.5 Andre rente- og innlånskostnader 937.393 937.102 40.139.416 41.789.237 Sum rentekostnader 40.139.417 2,30 41.789.237 2,39 35.232.380 35.757.662 1 Netto rente- og kredittprovisjonsinntekter 35.232.379 2,02 35.757.662 2,04 3 Utbytte og andre inntekter av verdipapir med var. avk. 1.638.378 560.846 3.1 Inntekter av aksjer og andre verdipapir med var. avk. 1.638.378 560.846 1.638.378 560.846 Sum inntekter av verdipapir med var.avkast. 4b 1.638.378 0,09 560.846 0,03 4. Provisjonsinntekter og inntekter frå banktenester 192.819 176.169 4.1 Garantiprovisjon 192.819 176.169 8.942.790 7.382.103 4.2 Andre provisjonar og gebyr 8.942.790 7.382.103 9.135.609 7.558.272 Sum provisjonsinnt. og innt. frå banktenester 10c 9.135.609 0,52 7.558.272 0,43 5 Provisjonskostnader 1.523.465 1.653.871 5.2 Andre provisjonskostnader 1.523.465 1.653.871 1.523.465 1.653.871 Sum provisjonskostnader 1.523.465 0,09 1.653.871 0,09 6 Netto gevinst/tap valuta og verdipapir 368.232 60.190 6.1 Netto gevinst/-tap på obligasjonar 368.232 60.190-1.293.587 11.146.361 6.2 Netto gevinst/-tap på aksjar, aksjefond, eigenkapitalbevis -1.293.587 11.146.361 267.684 296.382 6.3 Netto gevinst/-tap på valuta 267.684 296.382-657.671 11.502.933 Sum netto gevinst/tap på verdipapir og valuta -657.671-0,04 11.502.933 0,66 7 Andre driftsinntekter 0 0 7.1 Driftsinntekter faste eigedomar 732.598 584.887 53.807 97.890 7.2 Andre driftsinntekter 53.807 97.890 53.807 97.890 Sum andre driftsinntekter 786.405 0,05 682.777 0,04 8.646.658 18.066.070 2 Netto andre driftsinntekter 9.379.255 0,54 18.650.957 1,07 8 Lønn og generelle administrasjonskostnader 9.033.295 8.201.828 8.1.1 Løn og honorar 9.033.295 8.201.828 84.072 117.408 8.1.2 Pensjonar 84.072 117.408 788.354 4.658.711 8.1.3 Sosiale kostnadar 788.354 4.658.711 8.335.282 8.697.639 8.2 Administrasjonskostnader 8.335.282 0,48 8.697.639 0,50 18.241.003 21.675.586 Sum lønn og generelle admin.kostnader 18.241.003 1,05 21.675.586 1,24 9 Avskrivingar av varige driftsmidler 1.354.796 1.287.304 9.1 Ordinære avskrivingar 1.783.850 1.636.296 1.354.796 1.287.304 Sum avskrivingar og nedskrivingar 5b 1.783.850 0,10 1.636.296 0,09 10 Andre driftskostnader 1.273.621 632.800 10.1 Driftskostnader fast eigedom 3.312.119 4.005.520 4.492.672 3.929.107 10.2 Andre driftskostnader 4.492.672 3.929.107 5.766.293 4.561.907 Sum andre driftskostnader 7.804.791 0,45 7.934.627 0,45 25.362.092 27.524.797 4 Sum driftskostnader 27.829.644 1,60 31.246.509 1,79 18.516.946 26.298.935 5 Driftsresultat før tap 16.781.990 0,96 23.162.110 1,32 11 Tap på utlån garantiar.mv. 13.607.586 9.532.138 11.1 Tap på utlån 2 13.607.586 0,78 9.532.138 0,55 4.909.360 16.766.797 Driftsresultat før skatt 3.174.404 0,18 13.629.972 0,78 1.631.124 2.375.946 14 Skatt på ordinært resultat 10a 1.162.686 0,07 1.491.336 0,09 3.278.236 14.390.851 11 Resultat av ordinær drift etter skatt 2.011.718 0,12 12.138.636 0,69 3.278.236 14.390.851 RESULTAT FOR REKNESKAPSÅRET 2.011.718 12.138.636 Overføringar og disponeringar: 3.178.236 13.990.851 Overført til Sparebankens fond 1.911.718 11.738.636 100.000 400.000 Overført til gåvefond 100.000 400.000 3.278.236 14.390.851 SUM DISPONERINGAR 2.011.718 12.138.636 11
12
TILLEGGSOPPLYSNINGAR TIL REKNESKAPEN FOR 2014 1. Generelle rekneskapsprinsipp 1 a Generelle rekneskapsprinsipp 1 b Periodisering - inntektsføring/kostnadsføring 1 c Valuta 1 d Finansielle instrument 1 e Gjeld 2. Utlån og garantiar 2 a Verdsetjing - Definisjon 2 b Tap på utlån 2 c Utlån og garantiar fordelt etter næring og tap på utlån 2 d Utlån og garantiar fordelt geografisk 2 e Utlån overført til kredittforetak 2 f Garantiar fordelt etter garantitype 2 g Risikoklassifisering 3. Ihendehavarobligasjonar 3 a Verdsetjing 3 b Porteføljefordeling 4. Aksjar og grunnfondsbevis 4 a Verdsetjing 4 b Fordeling av aksjar og grunnfondsbevis 5. Varige driftsmidlar 5 a Verdsetjing 5 b Spesifikasjon av postane 5 c Bankbygg/utleige 6. Gjeld 6 a Likviditet/Funding 6 b Gjennomsnittleg rente 6 c Spesifikasjon av anna gjeld 7. Ansvarleg kapital 7 a Kjernekapitalbevegelse 7 b Kapitaldekning 8. Finansiell risiko 8 a Likviditetsrisiko 8 b Restløpetid 8 c Avtalt renteregulering 9. Opplysningar vedkomande tilsette og tillitsvalde 9 a Tilsette 9 b Lønn, pensjon og andre ytingar 9 c Lån og garantiar 9 d Pensjonsforpliktelsar 10. Diverse andre tilleggsopplysningar 10 a Skatt 10 b Avgift til Bankens Sikringsfond 10 c Provisjonar og gebyr 13
Note 1 Generelle rekneskapsprinsipp 1 a Generelle rekneskapsprinsipp Årsoppgjeret er utarbeidd i samsvar med gjeldande lover og reglar for sparebankar, Finanstilsynet sine forskrifter for årsrekneskap for sparebankar og god rekneskapsskikk. Det er ingen endringar i rekneskapsprinsippa for rekneskapsåret 2014. Under einskilde notar er det teke med ytterlegare forklaringar og presiseringar til postane. Alle beløp er i 1000 kr så sant ikkje noko anna er sagt. 1 b Periodisering - inntektsføring/kostnadsføring Renter og provisjonar vert tekne inn i rekneskapen etter kvart som dei vert opptente som inntekt, eller påkomne som kostnad. Forskotsbetalte inntekter og påkomne ikkje betalte kostnader vert periodisert og ført som gjeld i balansen. Opptente ikkje innbetalte inntekter vert ført opp som tilgodehavande i balansen. Utbytte av aksjar og grunnfondsbevis vert inntektsført det året dei vert mottekne. Gebyr og provisjonar som kundane betalar vert tekne inn i resultatrekneskapen etter kvart som dei vert mottekne. Då etableringsgebyr hos oss er direkte kostnader ved låneopptak og ikkje overstig kr. 1.000,- pr. lån, vert ikkje noko av dette periodisert. 1 c Valuta Behaldning av framand valuta i eigen balanse utgjer kr. 0,3 mill. Behaldninga er omrekna til NOK etter offisielle midtkursar pr 31.12. Inntekter og kostnader i valuta er omrekna til NOK etter kursane på transaksjonstidspunktet. Netto urealisert vinst eller tap på balansedagen er resultatførd. Det er stilt garanti overfor utalandsk lånegivar for valutalån til våre kundar. Dette utgjer ein risiko for kundane våre, men banken meiner at det er teke høgde for dette i våre avtalar med kundane slik at me heller ikkje her har valutarisiko. 1 d Finansielle instrument Finansielle instrument er definert som omsetjelege finansielle eigedoms- og gjeldspostar. Av slike postar i balansen har me aksjar, grunnfondsbevis, obligasjonar og aksjefond. Dei er balanseførde til det lågaste av marknadsverdi og kostpris. 1 e Prinsipp for rekneskapshandsaming av gjeld Gjeld vert balanseført til nominell verdi og vert ikkje endra for endring i rentenivå. 14
Note 2 Utlån og garantiar 2 a Verdsetjing - Definisjon Innleiing Ny forskrift om rekneskapsmessig behandling av utlån og garantiar i finansinstitusjonar av 21 desember 2004, også kalla utlånsforskrifta tok til å gjelda frå 1 januar 2005. Utlånsforskrifta omhandlar regler for rekneskapsføring og verdsetjing av utlån som er tilpassa krava i internasjonale regnskapsstandardar (IFRS). Ny forskrift implementert 01.01.06. Hovedprinsipp for måling av utlån og garantiar Etter utlånsforskrifa skal utlån ved etableringstidpunket vurderast til verkeleg verdi med tillegg av eventuelle direkte transaksjonsutgifter som banken har. Etableringsgebyr, provisjonar og liknande kan resultatførast direkte dersom dei ikkje overtig interne administrative utgifter som kjem som følgje av oppretting av låneengasjementet. Då etableringsgebyret i Etne Sparebank ikkje overstig transaksjonskostnadene og andre administrative utgifter, blir etableringsgebyret resultatført direkte. Utlån skal ved etterfølgjande måling vurderat til amortisert kost. Med amortisert kost meiner ein balanseført verdi ved første gangs måling, justert for mottekne avdrag, eventuell akkumulert periodisering av gebyr, provisjonar og liknande, og dessutan eventuell nedskrivning for tap. Det skal føretakast nedskrivning for tap når det ligg føre objektive bevis for at utlån eller ei gruppe av utlån har verdifall. Nedskrivinga vert rekna som forskjellen mellom balanseført verdi og nåverdien av berekna framtidige kontantstraumar neddiskontert med effektiv rente. Det må vera ei eller fleire hendingar som har kome til etter første gongs måling av utlånet, og tapshendinga må ha innverknad på dei framtidige kontantstraumane for lånet dersom det skal vera grunnlag for å rekna verdifall. Uvisser om framtidige hendingar skal ikkje avspeglast i form av ekstra nedskrivingar, men det må takast omsyn til ved at banken har ein tilstrekkeleg høg eigenkapital. Det skal føretakast avsetning for garantiplikt dersom det er sannsynlig at plikta vil koma til oppgjer. Regresskrav knytt til garanti der det er føreteke avsetning, skal balanseførast som ein eigedel når det er mest sannsynleg at regresskravet vil bli oppgjort. Etter at banken har føreteke utbetaling under ein garanti, skal regresskravet vurderast i samsvar med føresegnene om utlån. Renteinntekter på nedskrivne utlån skal resultatførast ved å bruka effektiv rentemetode. Retningslinjer Banken har interne retningslinjer for vurdering og verdsetjing av engasjement i samsvar med Kredittilsynet si utlånsforskrift. Alle utlån der det ligg føre objektive bevis for ei framtidig tapshending vil bli vurdert individuelt. Dersom det kan dokumenterast at eit utlån har verdifall blir det føreteke ei nedskriving. I vurderinga blir det tatt omsyn til deponerte sikkerhetar, og ein nøktern salsverdi medrekna salskostnader. Rekneskap blir vurdert i den grad desse er aktuelle. For personlege engasjement vert kunden sin personlege økonomi vurdert i staden for rekneskap. Objektive bevis for at eit utlån har verdifall inkluderer observerbare data banken har kjennskap til om ma følgjande tapshendingar: - vesentlege finansielle problem hjå debitor - betalingsmisleghald på engasjementet og andre vesentlege kontraktsbrot. Utsette engasjement vert vurdert fortløpande, og minimum kvartalsvis. Engasjement vert definert som garantiar, utlån og unytta trekkrettar medrekna opptente, men ikkje betalte renter, gebyr og provisjonar. 15
Nedskrivningar på grupper av utlån Ved vurdering av nedskrivningar på grupper av utlån vert utlåna delt inn i grupper med tilnærma lik risikoeigenskapar med omsyn til debitorane si evne til å betale ved forfall. Banken føretar gruppenedskrivingar etter erfaringstal for misleghald og ut frå ei tru om at tapshendingar har funne stad, utan at desse er kome til kunnskap. Dette vert grunngjeve med at det tar tid frå ei tapshending finn stad før dette vert oppfanga i risikoklassifiseringssystemet. Nedskrivne beløp vert rekna på grunnlag av underdekning av depotverdiar som vert multiplisert med ein faktor som gjenspeglar forventa tap innafor same risikoklasse. Dette resultatet vert nåverdiberekna i forhold til ei forventa løpetid og historisk effektiv rente. Misleghaldne engasjement Eit engasjement vert vurdert å vera misleghalde når kunden ikkje har betalt forfalt termin innan 90 dagar etter forfall, eller når ein råmekreditt samanhengande har stått overtrekt i 90 dagar eller meir. Misleghaldne engasjement 2014 2013 2012 2011 2010 Næringslån 5.711 2.541 589 3.212 12.613 - Nedskrivning 2.400 900 600 0 5.400 Privatlån 1.597 10.214 4.470 6.914 9.897 - Nedskrivning 106 361 189 481 938 Netto misleghaldne engasjement 4.802 11.494 4.270 9.645 16.172 Brutto misleghaldne engasjement 7.308 12.755 5.059 10.126 22.510 Nedskrivning misleghaldne engasjement 2.506 1.261 789 481 6.338 Tapsavsetjingsgrad 34,29 % 9,89 % 15,60 % 4,75 % 28,16 % Tapsutsette engasjement Tapsutsette lån er lån som ikkje er misleghaldne, men der den økonomiske situasjonen til kunden gjev grunn til å tru at det er stor risiko for tap på eit seinare tidspunkt. Heile engasjementet til kunden vert då vurdert som tapsutsett. Tapsutsette engasjement 2014 2013 2012 2011 2010 Næringslån 12.339 31.430 31.088 20.893 16.237 - Nedskrivning 1.200 9.300 15.600 3.600 4.900 Privatlån 2.669 0 6.196 32 0 - Nedskrivning 255 0 176 31 0 Netto tapsutsette engasjement 13.553 22.130 21.508 17.294 11.337 Brutto tapsutsette engasjement 15.008 31.430 37.284 20.925 16.237 Nedskrivning tapsutsette engasjement 1.455 9.300 15.776 3.631 4.900 Tapsavsetjingsgrad 9,69 % 29,59 % 42,31 % 17,35 % 30,18 % Konstaterte tap Tap vert vurdert som konstatert ved stadfesting av akkord eller konkurs, ved at utleggsforretningar ikkje har ført fram, ved rettskrafig dom, ved at banken har gitt avkall på heile eller delar av engasjementet, eller at engasjementet av andre grunnar er vurdert som tapt. 2014 2013 2012 2011 2010 Konstaterte tap 22.383 12.500 1 5.802 0 Individuell nedskrivning Individuell nedskrivning er avsetjing til dekning av pårekna tap på engasjement som er identifisert som tapsutsett på balansedagen. 2014 2013 2012 2011 2010 Individuell nedskrivning 3.961 10.561 16.565 4.112 10.323 16
Gruppevis nedskrivning Gruppevis nedskrivning er avsetjing til dekning av tap som må reknast å inntreffa på engasjement som ikkje er identifisert og vurdert. 2014 2013 2012 2011 2010 Gruppevis nedskrivning 2.900 5.300 3.700 2.000 2.000 Nullstilling av renter/ikkje renteberande lån Inntektsføring av ubetalte renter, provisjonar og gebyr på misleghaldne engasjement vert stoppa dersom det er forventa at delar av engasjementet kan gå tapt. Samtidig vert tidlegare innteksførte, ikkje betalte renter, provisjonar og gebyr for inneverande år tilbakeført. 2014 2013 2012 2011 2010 Rente nullstilte lån 287 54 114 217 344 Friskmelding Friskmelding av tidlegare tapsavsette lån skjer når dette er kome i orden ved at gjeldande betalingsplan er følgd, og engasjementet ikkje lenger er tapsutsett. For å sikra at friskmeldinga er reell, skal det normalt gå 6 mnd. frå engasjementet er ordna til friskmeldinga skjer, samtidig som ein har forventningar om at kunden også framover vil følgja den avtala betalingsplanen. Når tidlegare tapsavsetjing blir tilbakeført, vert også tidlegare ikkje inntektsførte renter tekne til inntekt og ført som renteinntekter. 17
Note 2B Tap på utlån 2014 2013 Individuell nedskrivning 01.01 10.561 16.565 - Periodens konstaterte tap som det tidlegare er føreteke individuell nedskrivning for 0 0 + Auka individuelle nedskrivningar i perioden 8.000 4.379 + Nye individuelle nedskrivningar i perioden 1.500 0 - Tilbakeføring av individuelle nedskrivningar i perioden -16.100-10.383 Amortisering -1.027-961 Individuell nedskrivning 31.12 2.934 9.600 Gruppenedskrivningar 01.01 5.300 3.700 Endring i perioden -2.400 1.600 Gruppenedskrivningar 31.12 2.900 5.300 Kostnadsførde tap Endring i perioden i individuell nedskrivning -6.600-6.004 Endring i perioden i gruppenedskrivning -2.400 1.600 Konstatert tap med avsetning 21.900 12.500 Konstatert tap utan avsetning 483 0 Inngang på tidlegare konstaterte tap -6-2 Amortisering 231 1.438 Tapskostnad i året 13.608 9.532 18
Note 2C Utlån og garantiar fordelt etter næring Alle tal i mill kr. Unytta Brutto utlån Garantiar kredittar 2014 2013 2014 2013 2014 2013 Personkunder 1.045 1.012 6 5 84 80 Primærnæringa 140 166 1 1 18 18 Industri/bergverk 57 48 1 5 9 Bygg og anlegg 36 74 6 6 7 11 Varehandel 31 25 2 1 Tenesteyting/Transport/Eigedom 128 152 1 1 2 4 Totalt 1.437 1.477 15 13 118 123 Misleghaldne Tapsutsette Individuell Gruppe engasjement engasjement nedskrivning nedskrivning 2014 2013 2014 2013 2014 2013 2014 2013 Personkunder 1 10 Primærnæringa 1 31 1 9 Industri/bergverk Bygg og anlegg 1 1 1 1 Varehandel Tenesteyting/Transport/Eigedom 5 2 11 2 1 Totalt 7 13 12 31 4 11 3 5 Note 2D Utlån og garantiar fordelt etter geografi (Utlån eigen bok etter overføring til Verd Boligkreditt) 2014 2013 2012 Tal i 1000 Utlån % Garanti Utlån % Garanti Utlån % Garanti Etne 849.827 59 % 5.867 884.410 60 % 5.531 895.489 57 % 5.626 Vindafjord 171.984 12 % 6.501 193.252 13 % 6.124 204.626 13 % 5.584 Andre i Hordaland 107.110 7 % 1.088 103.905 7 % 912 115.659 7 % 721 Andre i Rogaland 210.628 15 % 1.076 189.272 13 % 1.364 205.542 13 % 1.352 Andre fylke 97.068 7 % 0 106.476 7 % 0 136.521 9 % 0 Totalt 1.436.617 100 % 14.532 1.477.315 100 % 13.931 1.557.837 100 % 13.283 Note 2E Utlån overført til kredittforetak Tal i millionar 2014 2013 2012 Utlån næring 392 465 478 Utlån privat 1.045 1.012 1.080 Brutto utlån 1.437 1.477 1.558 Portefølje Verd Boligkreditt 375 384 248 Brutto utlån inkl. kredittforetak 1.812 1.861 1.806 Note 2F Garantiar fordelt etter garantitype 2014 2013 2012 Betalingsgarantiar 3.234 3.143 3.305 Kontraktsgarantiar 1.539 1.610 1.624 Lånegarantiar 4.540 4.240 3.700 Transportgarantiar 0 1.344 1.344 Andre garantiar 5.219 3.593 3.310 Totalt garantiansvar 14.532 13.930 13.283 Garantiansvaret er ikkje kontragarantert av andre finansinstitusjonar. 19