1 Referat Møte i arbeidsutvalet 15. februar 2012 Tilstade Fylkestinget - Leiar Karen Marie Hjelmeseter Fylkeskommunen Svein Arne Skuggen Hoff Fylkeskommunen Merete Farstad Fylkesmannen i Sogn og Fjordane John Anton Gladsø Fylkesmannen i Sogn og Fjordane Gunn Helen Henne Statens vegvesen Region Vest Liv Janne Kvåle Statens vegvesen Region Vest Eli Mundhjel Fiskeridirektoratet region Vest Kari Morvik Fiskeridirektoratet region Vest Hanne Marie Utvær NVE Region Vest Siss-May Edvardsen Aurland kommune Bjørn Sture Rosenvoll Høyanger kommune Marte Conradi Førde kommune Turid Vallestad Vara for Norvald Nøringset Førde kommune Berit Holme Ikkje møtt Mattilsynet, regionkontoret for Hordaland og Sogn og Fjordane Kystverket vest Jernbaneverket Gloppen kommune Gloppen kommune Aurland kommune Høyanger kommune Torgeir Flatebø John Raknes Eversley Warren Sylvester Einar Holmøy Anders Ryssdal Noralv Distad Petter Sortland Informasjon frå fylkeskommunen Alle er oppmoda om å delta på nasjonal vannkonferanse i Oslo 27-28. mars 2012. Generell innleiing går fram av presentasjonen frå fylkeskommunen.
2 1/12 Samansetnad av vassregionutvalet (VRU) - skeiv kjønnsballanse Kommunane har valt inn nye politiske representantar til vassregionutvalet etter valet i 2011. Ved samansetjing av VRU må likestillingslova 21 om representasjon av begge kjønn i alle offentlege utval overhaldast, i praksis minst 40 % av kvart kjønn i utvalet. Kjønnsballansen er skeiv med 83 % menn og 17 % kvinner i vassregionutvalet. Alle bør i denne perioden vere obs på at det er få kvinner i vassregionutvalet. Dersom det vert utskifting av folk i inneverande valperiode, bør kvinner bli prioritert. I neste valperiode bør den skeive kjønnsballansen rettast opp. 2/12 Samansetnad av arbeidsutvalet Vertskommunane kan stille med både ein politisk og ein person frå administrasjonen på møta i arbeidsutvalet. Korleis kommunane bør sikre forankring/samarbeid mot dei andre kommunane i vassområdet vart drøfta. Vertskommunane kjem tilbake til korleis dei jobbar med dette til neste møte. Fylkeskommunen ser på moglegheita for å ta temaet opp i andre forum t.d. i regionråda. Sak 3/12 Fordeling av midlar til vassområda Ein oversikt over søknad og framlegg til tildeling til vassområda vart lagd fram. Vassområda Sunnfjord, Ytre Sogn og Indre Sogn har søkt om tilskot frå fylkeskommunen. Sak 4/12 Rapportering frå faggruppene Sjø og Fysiske inngrep Målet med faggruppene er å styrke samarbeidet mellom regionale sektorstyresmaktar slik at konsensus om karakterisering og vesentlege spørsmål om vassforvaltning lettare vert nådd. NVE koordinerer faggruppe Fysiske inngrep og Fylkesmannen faggruppe Sjø. Faggruppene rapporterer til arbeidsutvalet (AU). Faggruppe Sjø har vore samansett av Fylkesmannen, Fiskeridirektoratet, Mattilsynet, Fylkeskommunen. Fylkesmannen har koordinert gruppa. Gruppa har hatt fleire telefonmøte og eit fysisk sluttmøte. På møta har tema vore karakterisering av vassførekomstane i sjø. Dei ulike etatane har bidrege med grunnlagsdata innanfor eige ansvarsområde. Gruppa har stort sett vore samstemde på korleis vassførekomstane skulle bli karakterisert, men med unntak av påverknad frå akvakultur. Faggruppe Fysiske inngrep har vore samansett av NVE, Fylkesmannen, Fylkeskommunen, Statens vegvesen. NVE koordinerer gruppa. Gruppa ser på korleis fysiske kriterium skal vurderast i vassførekomstane. Gruppa har hatt to møte. Dei fleste vassførekomstar er skilt ut som kandidatar til svært modifiserte vassdrag (ksmvf) på grunnlag av fysiske kriterium. Det står igjen en del vurderingar i forhold til økologisk status i vassførekomstane som førebels er sortert ut som ksmvf. Det vart drøfta kva som er det det mest følsame kvalitetselement i regulerte vassdrag t.d. om det er botndyr eller fisk. Dersom fisk vert nytta som kvalitetselemnet, vil mange av vassførekomstane truleg kome i klassa god økologisk tilstand. Vassførekomstar med pålegg om utsetting av fisk/yngel vert skilt ut som ksmvf.
3 Det er behov for at begge gruppene samarbeider om korleis avgrense vassførekomstar i sjø i forhold til fysiske inngrep og ureining t.d. hamner, småbåthamner. Dei bør og drøfte korleis vurdere sjøførekomstar som er sterkt påverka av endra ferskvasstilførslar pga. av vassdragsregulering (ksmvf). Faggruppene Sjø og Fysiske inngrep held fram. Det blir oppretta ein ny arbeidsgruppe som skal sjå på korleis vurdere påverknad frå lakselus og rømd oppdrettsfisk på villfisk. Gruppa vil bli samansett av representantar frå Fylkesmannen, Mattilsynet, Fiskeridirektoratet og Fylkeskommunen. Fylkeskommunen kallar inn til møte når meir informasjon frå Direktoratet for naturforvaltning ligg føre. Det er viktig at dei regionale faggruppene er i dialog med vassområdeutvala. Sak 5/12 Framlegg til karakterisering av vassførekomstane i Sogn og Fjordane Fylkesmannen har det miljøfaglege ansvaret for å vurdere tilstanden i vatnet dvs. å karakterisere og klassifisere vassførekomstane. Dei har ansvar for å koordinere og kvalitetssikre arbeidet. Gunn Helen Henne frå Fylkesmannen la fram vurderingane som faggruppe sjø hadde kome fram til. Karakterisering av vassførekomstane i sjø er ferdig for vassområda Indre Sogn, Ytre Sogn og Sunnfjord. Noko arbeid med innlegging av data i vann-nett står igjen for vassområde Nordfjord (truleg ferdig i veke 8). Hamner og ev. småbåthamner er førebels ikkje skilt ut som eigne vassførekomstar. Fiskeridirektoratet tok dissens på korleis næringspåverknad frå akvakultur er vurdert. Deira tilnærming er at næringa skal vere berekraftig. Eksisterande regelverket vil utløyse tiltak slik at ingen vassførekomstar kan settast i mogleg risiko eller risiko pga. næringspåverknad frå akvakultur. Dersom det skulle vise seg at forholda er for dårleg i ein vassførekomst, vil regelverket og rutinar sørgje for at tiltak vert satt i verk og tilstanden vil bli god nok innan 2021. Fylkesmannen og Fiskeridirektoratet vil gi ein liten utgreiing av vurderingsgrunnlaget til fylkeskommunen innan utgangen av veke 8. Fylkeskommunen vil så fremme saka ovanfor Direktoratet for naturforvaltning. Fylkesmannen ved John Anton Gladsø orienterte om status for karakterisering av vassførekomstar i ferskvatn. Indre Sogn vassområde er ikkje ferdig karakterisert då fylkesmannen venter på resultat frå Rådgivende Biologer/Multiconsult. Resten av vassregionen er nesten ferdig, men det står litt igjen i Vassområde Sunnfjord. Karakteriseringa, med unntak av Indre Sogn, er venta ferdig i løpet av veke 8. Tema som vart drøfta i samband med karakterisering var m.a. forsuring, ureining, lakselus, svært modifiserte vassførekomstar.
4 Vassområdeutvalet må sjekke om alle påverknader, opplysningar og data er kome med, slik at tilstanden i vassførekomsten vert rett vurdert. Framlegg til andre vurderingar må grunngjevast til fylkesmannen med kopi til fylkeskommunen. Representantar frå vassområda peika på at tida fram til 15. mars er knapp til å få forankra karakterisering av vassførekomstane. Fylkeskommunen presiserte at mindre justeringar av risikovurderingar kan gjerast fram til utgangen av mai. Men det store bilete av vesentlege påverknadar må gå fram av vann-nett for å kunne lage eit utkast av dokumentet Vesentleg spørsmål om vassforvaltning til møtet i arbeidsutvalet 12. april og scenariokonferansen 9. mai. Forslaget til karakterisering av vassførekomstane vil bli forankra i vassregionutvalet 18. juni 2012. Innan 1. juli 2012 skal alle vassførekomstane vere karakterisert og analysert jf. vassforskrifta 15. Karakteriseringa av vassførekomstane pr. 1.7.2012 vert rapportert vidare ESA. Arbeidsutvalet slutta seg til prosessen og framdrifta i tabell 1. Ingen endringar bør gjerast i vannnett frå 1. juni 2012 og fram til møtet i vassregionutvalet 18. juni. Dette for at alle medlemane i vassregionutvalet skal kunne gjere seg kjend med risikovurderingane og påverknadane for alle vassførekomstane. Tabell 1. Fasar i arbeidet med karakterisering av vassførekomstane (VF = vassførekomstar, AU arbeidsutvalet, VRU = vassregionutval) 1. Framlegg til karakterisering frå fylkesmannen til AU a. vurdert utifrå tilgjengeleg datagrunnlag b. i samråd med aktuelle sektorstyresmaktar c. ev. løfte opp einskilde prinsipielle problemstillingar til DN/direktoratsgruppa 2. Forankring på vassområdenivå a. kommunar, sektorstyremaktar, lokal referansegruppe bidreg med ev. oppdatert datagrunnlag, kunnskap etc. b. ev. framlegg til endra karakterisering /risikovurdering av VF - må grunngjevast til fylkesmannen med kopi til fylkeskommunen c. ev. løfte opp einskilde prinsipielle problemstillingar til DN/direktoratsgruppa 3. Forankring i vassregionutvalet (VRU) a. VRU er samde karakterisering er forankra i VRU b. Dersom ikkje samde om vurdering av karakterisering, vurdering av påverknader etc.; i. Løfte opp einskilde prinsipielle problemstillinga opp til DN/dir.gr. ii. Vert gjort synleg i Vesentlege vassforvaltningsspørsmål som vert lagd ut på høyring 1.7 4. Framlegg til endringar etter vedtak i VRU på bakgrunn av ny kunnskap vert forankra i arbeidsutvalet. Tidplan 2012 15. 2 15.2 15.3 (mindre justeringar fram til 31.5) 18.6 2012 og 2013
5 6/12 Trendanalyse av utviklingstrekk og Vesentlege spørsmål om vassforvaltning prosess Fylkeskommunen orienterte om arbeidet som skal gjerast med omsyn til trendanalyse som vil sjå på hovudtrekka av samfunnsutviklinga og påverknadstrendar i åra fram mot 2021. Trendanalysen er eit grunnlag for å vurdere risiko for ikkje å nå miljømåla innan 2021. Meir informasjon om korleis dette arbeidet skal utførast er å finne i rettleiaren for karakterisering og analyse kap. 8. og 15 c og vedlegg III i vassforskrifta Fylkeskommunen vil leggje dokumentet Vesentlege spørsmål om vassforvaltning i vassregion Sogn og Fjordane ut på høyring innan 1. juli 2012. Dokumentet bygger på karakterisering av vassførekomstane og trendanalysen. Dei viktigaste brukarinteressene vil bli inkludert i dokumentet. Faktaark om viktige utfordringar ligg utlagd på http://www.vannportalen.no/hovedenkel.aspx?m=62360. Rettleiar til dokumentet Vesentlege spørsmål om vassforvaltning ligg utlagd på http://www.vannportalen.no/hoved.aspx?m=43084 Innspel frå vassområdeutval til begge dokumenta må vere innkome frå vassområdeutvala innan 15. mars til fylkeskommunen. Fylkeskommunen utarbeider så eit utkast til Trendsanalyse og Vesentlege spørsmål om vassforvaltning. Fylkeskommunen sender ut eit førebels utkast til dokument i april til vassområdeutvala. Ev. merknadar til utkasta frå vassområdeutvala må vere send fylkeskommunen seinast 15. mai. Begge dokumenta vert forankra i vassregionutvalet 18. juni 2012. Vassforskrifta har fastsatt fristen for å ha utarbeida begge dokumenta til 1. juli 2012 jf. 15 og 28. Korleis vassområda bør leggje opp arbeidet med å finne fram til dei viktigaste utfordringane og brukarinteresser vart drøfta på møtet. Det vert lagd opp til drøfting av begge dokumenta under scenariokonferansen 9. mai. 7/12 Scenariokonferanse I rettleiar til dokumentet Vesentlege spørsmål om vassforvaltning (s 9) er det tilrådd å holde ein scenariokonferanse under utforminga av dokumentet Vesentlege spørsmål om vassforvaltning. Scenariokonferansen er planlagd på Skei hotel 9. mai 2012. Det er høve for vassområdeutvala å ha møte i samband med Scenariokonferansen. Målgruppe for konferansen er vassregionutvalet og regional referansegruppe. Det vert satt ned ein gruppe som forbereder scenariokonferansen 9. mai. Gruppa er samansett av representantar frå vassområde Ytre Sogn (Marte Conradi), Fylkesmannen, NVE (Siss-May Edvardsen) og Fiskeridirektoratet (Kari Morvik) og Fylkeskommunen. Fylkeskommunen er ansvarleg for å arrangere samlinga og kallar inn til arbeidsmøte om programmet. 8/12 Status og framdrift for arbeidet i vassområda Sunnfjord: Vassområdet har hatt to møter i 2011. Ein 50 % prosjektleiarstilling er lyst ut. Prosjektplanen med delfinansiering frå kommunane er ikkje vedteke i alle kommunane enno. Alle
6 kommunane har stadfesta prinsippet i prosjektplanen om samarbeid som gjeld organisering. Det er teke atterhald om finansieringa av stillinga. Ytre Sogn Vassområdet har hatt 2 møter i 2011. Prosjektplanen med finansiering er vedteke av alle 6 kommunane. Det blir lagd opp til ein open og brei prosess der ulike aktørar og interessentar kan delta. Prosjektleiar Marte Conradi starta i stillinga 1. januar 2012. Ho har hatt ein besøksrunde til alle kommunane. Indre Sogn Vassområdet har hatt 3 møter i 2011. Med unntak av Sogndal kommunane har alle kommunane vedteke prosjektplanen med delfinansiering frå kommunane. Aurland kommune har inngått kontrakt med Multiconsult AS om å lage tiltaksanalysen for vassområdet. Ulike aktørar og interessentar kan delta i på møta i vassområdeutvalet. Nordfjord Vassområdet har hatt 1 møte i 2011. Representantar frå vassområdet var ikkje tilstade på møtet i arbeidsutvalet (har ikkje delteke på dei tre siste møta i arbeidsutvalet). Prosjektplanen med del finansiering er vedteke av fleire kommunar. Finansieringa av ein prosjektleiarstilling i vassområdet er ikkje på plass. Det er ikkje klarlagt korleis dei vi leggje opp prosessen vidare. 9/12 Møteplan 2012 Det er utarbeida ein oversikt over møte i vassregionutvalet, arbeidsutvalet m.a. møteplanen vil bli kontinuerlig oppdatert og ligg utlagd på vannportalen/sognogfjordane. Eit møte i vassregionutvalet er planlagd i 2012. Hovudtema for møtet 18. juni 2012 er karakterisering av vassførekomstane, høyringsdokumentet Vesentlege spørsmål om vassforvaltning og Trendanalyse/Økonomisk analyse. Dokumentet Vesentlege spørsmål om vassforvaltning vil bli lagd ut på høyring innan 1. juli og vil liggje ute på høyring ut året. Registeret over beskytta område og overvakingsprogrammet vert forankra i arbeidsutvalet i desember 2012. Det vert truleg lagd opp til eit møte i vassregionutvalet i februar 2013. Tema for dette møtet vert mellom anna forankring av rapporten Vesentlege spørsmål om vassforvaltning, register for beskytta område og overvakingsprogrammet for vassregionen. Arbeidsutvalet slutter seg til møteplanen. Møteplanen vil blir lagd ut på www.vannportalen.no/sognogfjordane 10/12 Årsrapport Framlegg til årsrapport for vassregion Sogn og Fjordane vart lagd fram. Det kom ingen merknader til hovudinndelinga av årsrapporten. Fylkeskommunen sluttstiller årsmeldinga etter rapportering frå vassområdeutvala. Årsrapporten vert send til medlemar av vassregionutvalet og lagd ut på vannportalen.no/sognogfjordane.
7 11/12 Oppfølging av forvaltningsplanen og tiltaksprogrammet for Vestlandet - vassområde Stryn Fylkeskommunen orienterte frå møtet i Stryn 8.2.12. Møtet var for aktørar som har eit oppfølgingsansvar for tiltaka i tiltaksprogrammet. 12/12 Planprogrammet for vassregion Sogn og Fjordane Sogn og Fjordane, Hordaland, Buskerud, Oppland og Møre og Romsdal har vedteke planprogrammet for Vassregion Sogn og Fjordane. Alle vedtak vert lagd ut på vannportalen.no/sognogfjordane, når desse formelt er kome inn. Planprogrammet vert lagd ut på vannportalen.no og fylkeskommunen sine heimesider. Det er ikkje planlagd opptrykk av planprogrammet. 13/12 Opplæring - Kurs i databasen Vann-nett I samband med drøfting av karakterisering av vassførekomstane i vassområda, bør det leggjast opp til eit lite kurs i bruk av vann-nett. Målet er at kommunane sjølv klarer å finne fram til kva for vassførekomstar som er satt til RISIKO i sin kommune. Det må seinare gjerast framlegg om tiltak for alle førekomstar som er satt i RISIKO og kvifor dei har fått denne statusen. Vassområda må melde inn til fylkeskommunen dersom er behov for vidare opplæring i bruk av vann-nett. Det vart etterlyst ein kortversjon av rettleiaren til Vann-nett.