INNHALD. Bokmerka innhaldsliste -"klikk" på ønska side

F Y L K E SS TAT I S T I K K

1 Bokmerka innhaldsliste -"klikk" på ønska side INNHALD 1 Demografi 4 Folketalsutvikling 4 Flytting 8 Innvandring 1 Fødselsoverskot og fertilitet 13 Folketalsframskriving og eldre 14. 2 Pendling 18 3 Arbeidsmarknad 2 Arbeidsplassdekning 2 Arbeidsløyse 21 Uføre/sjukefråvær 22 4 Sysselsetting og næringsliv 23 Næringsstruktur 23 Sysselsetting alle næringar 24 Sysselsetting innvandrarar 27 Sysselsetting menn og kvinner 28 Sysselsetting på korttidsopphald 29 Fiskeri og havbruk 3 Landbruk 32 Reiseliv 34 Maritim klynge 35 Møbelindustri 36 Petroleum 37 Nyetableringar 38 5 Eksport 39 6 FoU 4 FoU i næringslivet 4 Skattefunn 41 Tildelingar frå Regionalt forskingsfond Midt-Noreg 41 7 Kultur 42 Bibliotek 42 Museum 43 Friluftsliv 45 8 Utdanning og kompetanse 46 Val av utdanningsprogram 46. Søkarar og elevar 47 Fullføring i vidaregåande skole 5 Kompetanse hos tilsette i skolesektoren 51 Grunnskolepoeng 52 Universitet og høgskolar 53 Utdanningsnivået i befolkninga 54 9 Folkehelse 55 Bruk av legemiddel type 2 diabetes 55 Muskel- og skjelettplager 56 Rus 57 1 Tannhelse 58 11 Helse- og sosialsektoren 59 Helsestasjons- og skolehelsetenesta 59 Kommunale frisklivssentralar 6 12 Klima og miljø 61 Kommunale klima- og energiplanar 61 Laks, sjøaure og Gyrodactilus salaris 62 Avfallshandtering og marin forsøpling 63 Sjøfugl 64 Slåttemark 64 13 Areal og naturressursar 65 Godkjente kommunale planar 65 14 Budstadbygging 66 Igangsette og fullførte bustadar 66 Bustadsal 67 15 Personinntekter 68 16 Samferdsel 7 Reisevaner 7 Vegstandard 71 Kollektivtrafikk 72 Gang- og sykkelveg 73 Ferje 74 Trafikktrygging 75 17 Kommuneøkonomi 76 KOSTRA-tal 76 Rammeoverføringar til kommunane 77 Behov for nye årsverk 78 18 Likestilling 79 Likestillingsindeksen 79 Kvinner i kommunestyra 8 Kvinnelege leiarar 81 2

FORORD Årets utgåve av Fylkesstatistikk Møre og Romsdal er klar og gir ei oversikt over korleis det står til i fylket vårt, presentert i søyler, grafar og tabellar. Sjølv om mykje er likt frå tidligare når det gjeld tema som blir behandla, er det alltid litt nytt, og samfunnsutviklinga gjer at det er ulike forhold som er interessante frå år til år. I år er det nok næringsutvikling og demografi (folketalsutvikling) som er mest spennande. Når endringane er så raske som dei er no, skulle nokon kanskje ønske at vi kunne presentere nyare og meir oppdaterte tal enn vi gjer. Fylkesstatistikken skal vise dei lange linjene, og gi oss dei tunge utviklingstrendane. Dette krev eit lengre perspektiv enn dei aller siste tala, og meir enn endringar frå siste kvartal. På område der endringane er store og raske, prøver vi likevel i tekstane å kommentere den siste utviklinga og tolke utviklingstrendane. Ein sjeldan gong får vi høyre at Fylkesstatistikken er lite interessant fordi han berre ser bakover, mens det er framover vi treng å sjå. Sjølv om vi ikkje skal styre etter kjølvatnet, har vi mykje å lære av historia. Vi ser korleis utviklinga er, og har vore på ulike område, noko som gir ein peikepinn på den vidare utviklinga. Vi kan og sjå korleis eigen kommune klarer seg i forhold til naboen, eller korleis fylket står i forhold til resten av landet. Men vi ser ikkje berre bakover. Folketalsframskrivingar er alltid interessante, både for presse, politikarar og byråkratar. I år er det i framskrivingane også med det ein kallar «eldredel», det vil seie talet i yrkesaktiv alder per person 67 år og eldre. Tala viser at for enkelte kommunar fell dette forholdstalet til under to i 23, det vil seie mindre enn to i arbeidsfør alder i forhold til kvar i pensjonsalder. Sjølv om framskrivingar er prognosar basert på historiske tal, er det i stor grad berre ei meir positiv utvikling i flyttebalansen som kan påverke dette i særleg grad. Enkelte kommunar har så få i «fødedyktig alder», at sjølv ein kraftig auke i fødselsratane ikkje vil gjere stor forskjell. Men du finn mykje, mykje meir i denne utgåva av Fylkesstatstikken. For eksempel eit eige kapittel om klima og miljø. Kanskje er det eksporttal du er interessert i. Eller gjennomsnittsalderen på ferjene i. Enkelte er mest interesserte i korleis det står til på folkehelsesektoren, mens andre vil ha søkartal til høgskolar og universitet. Du finn alt dette, og meir til i Fylkestatististikk 216. God lesing! Ole Helge Haugen fylkesplansjef www.mrfylke.no/fylkesstatistikk 3

1 DEMOGRAFI Lågare vekst i folketalet Den 1. januar 216 hadde 265 29 innbyggarar. Folketalet auka med 1 571 personar i 215, ein vekst på,6 prosent. Folketalet i Noreg auka med,9 prosent i same periode. Både landet og hadde ein klart lågare befolkningsvekst i 215 enn i 214. Det er grunn til å vente at veksten i 216 blir enno lågare enn i 215. Frå nyttår til utgangen av juni hadde ein svak vekst på,1 prosent, berre Oppland har lågare vekst av fylka så langt i år. Oslo og Akershus skil seg ut med ein kraftigare folketalsauke enn dei andre fylka. Til saman fekk desse fylka 2 348 fleire innbyggarar i 215, noko som utgjorde 42,2 prosent av den samla veksten i landet. Det var ti fylke som hadde større befolkningsvekst enn. Av dei 36 kommunane i var det 22 som hadde befolkningsvekst i perioden 1.1.215 til 1.1.216. Størst prosentvis auke var det i Skodje kommune med ein auke på heile 3,5 prosent. Det var berre tre kommunar i landet som hadde høgare vekst enn Skodje i 215. Deretter kjem Hareid med ein vekst på 2,4 prosent. Det plasserer Hareid på ein 19. plass blant kommunane i landet. I tillegg til desse to hadde kommunane Giske, Ulstein, Aukra, Molde, Sula og Midsund også større befolkningsvekst enn landsgjennomsnittet. Det var Ålesund som vaks mest i talet på personar i 215 med 431 personar. Molde auka med 34 personar, og så følgde Giske med ein auke på 17 innbyggarar. Skodje, Ulstein og Hareid vaks alle med over 1 personar i 215. Størst prosentvis nedgang i folketalet det siste året har Sande kommune med ein tilbakegang på 2,9 prosent. I Stordal kommune var nedgangen på 2,2 prosent. Deretter kom Vestnes og Nordal med ein reduksjon i folketalet på 1,4 prosent. Vestnes har med det den største nedgangen i fylket målt i tal personar der vart det 97 færre i løpet av 215. Folketalsutvikling i kommunane, fylket og landet, 1995-216, per 1. januar Endring 1995-25 25-215 215-216 1995 2 25 21 215 216 Prosent Prosent Tal Prosent Molde 22 888 23 71 24 124 24 795 26 392 26 732 5,4 9,4 34 1,3 Ålesund 36 749 38 855 4 295 42 982 46 316 46 747 9,6 14,9 431,9 Kristiansund 22 92 22 124 22 327 23 238 24 57 24 526 1,1 9,8 19,1 Vanylven 3 785 3 584 3 693 3 471 3 258 3 256-2,4-11,8-2 -,1 Sande 3 199 3 81 2 576 2 518 2 635 2 559-19,5 2,3-76 -2,9 Herøy 8 242 8 39 8 386 8 383 8 934 8 972 1,7 6,5 38,4 Ulstein 6 133 6 541 6 795 7 461 8 292 8 43 1,8 22, 138 1,7 Hareid 4 615 4 748 4 658 4 859 5 65 5 189,9 8,7 124 2,4 Volda 8 186 8 322 8 351 8 573 8 977 9 37 2, 7,5 6,7 Ørsta 1 35 1 276 1 233 1 343 1 589 1 677 -,7 3,5 88,8 Ørskog 2 13 2 76 2 121 2 138 2 294 2 31 5,4 8,2 16,7 Norddal 2 2 1 96 1 817 1 81 1 676 1 652-9,2-7,8-24 -1,4 Stranda 4 543 4 677 4 65 4 531 4 65 4 598 1,4 - -7 -,2 Stordal 1 57 1 52 1 7 1 3 1 43 1 2-4,7 3,6-23 -2,2 Sykkylven 7 29 7 28 7 446 7 589 7 77 7 675 5,9 3,5-32 -,4 Skodje 3 4 3 513 3 597 3 944 4 465 4 62 5,8 24,1 155 3,5 Sula 6 823 7 7 7 453 7 931 8 855 8 952 9,2 18,8 97 1,1 Giske 6 193 6 344 6 591 7 29 7 924 8 94 6,4 2,2 17 2,1 Haram 8 63 8 774 8 715 8 739 9 12 9 2 1, 4,6 8,9 Vestnes 6 467 6 53 6 39 6 56 6 78 6 611-1,2 5, -97-1,4 Rauma 7 715 7 415 7 336 7 413 7 445 7 492-4,9 1,5 47,6 Nesset 3 291 3 289 3 181 3 74 2 975 2 97-3,3-6,5-5 -,2 Midsund 2 35 1 978 1 939 1 952 2 68 2 88-4,7 6,7 2 1, Sandøy 1 46 1 332 1 274 1 32 1 262 1 27-9,4 -,9 8,6 Aukra 2 934 2 978 3 5 3 196 3 466 3 518 4, 13,6 52 1,5 Fræna 9 67 9 5 9 23 9 336 9 787 9 717 -,5 8,5-7 -,7 Eide 3 6 3 193 3 34 3 382 3 463 3 467 8, 4,8 4,1 Averøy 5 59 5 49 5 448 5 477 5 794 5 826-2,5 6,4 32,6 Gjemnes 2 812 2 683 2 7 2 599 2 58 2 593-4, -4,4 13,5 Tingvoll 3 257 3 148 3 15 3 71 3 9 3 13-4,7 -,5 13,4 Sunndal 7 513 7 368 7 37 7 289 7 155 7 16-1,9-2,9 5,1 Surnadal 6 429 6 252 6 16 5 956 5 976 5 969-4,2-3, -7 -,1 Rindal 2 179 2 138 2 11 2 41 2 38 2 36-3,6-3, -2 -,1 Halsa 2 23 1 88 1 697 1 65 1 563 1 547-16,1-7,9-16 -1, Smøla 2 626 2 432 2 195 2 143 2 146 2 141-16,4-2,2-5 -,2 Aure 3 858 3 823 3 626 3 52 3 549 3 536-6, -2,1-13 -,4 24 146 243 158 244 689 251 262 263 719 265 29 1,9 7,8 1 571,6 Landet 4 348 41 4 478 497 4 66 363 4 858 199 5 165 82 5 213 985 5,9 12,1 48 183,9 i prosent av landet 5,5 5,4 5,3 5,2 5,1 5,1 4

2 fleire i sidan 26 Folketalsveksten i siste 1 åra, 26-216, per 1. januar Folketalsutviklinga i den enkelte kommunen kan svinge frå år til år. Skal ein få eit påliteleg bilde av den demografiske utviklinga, må ein sjå dette over eit lengre tidsrom. I dei siste ti åra er det 26 kommunar i som har hatt befolkningsvekst. Seks av desse har hatt ein vekst som er sterkare enn landsgjennomsnittet. Det er kommunane Ulstein, Sula, Ålesund, Giske, Skodje og Aukra. Folketalet i auka med om lag 2 innbyggarar det siste tiåret, ein vekst på 8,3 prosent. Folketalet i landet totalt auka i same tidsrom med 12,4 prosent. Møre og Romsdal har dermed fått ein lågare del av befolkninga i landet. Fylket har no 5,1 prosent av innbyggarane i landet. Det er innvandringa som forklarar størstedelen av befolkningsauken i dei ti siste åra. Nettoinnvandringa (dei som kjem frå utlandet, minus dei som flyttar til utlandet) har likevel gått jamt nedover frå toppåret 212. Fødselsoverskotet (fødde minus døde) har lege på rundt 5 personar dei siste ti åra, med ein botn på 377 i 26 og ein topp i 29 på 671 personar. Dei tre siste åra har det vore auke i fødselsoverskotet. I løpet av siste tiårsperiode har fylket tapt 8 541 personar til andre delar av landet. Etter ei positiv utvikling i 214, har det innanlandske flyttetapet auka igjen i 215. > +12,4% +5, - +12,3%, - +4,9%, - 4,9% 5,% > Herøy Sande Sterk vekst (større enn nasjonal vekst (12,4 prosent)) Moderat vekst Svak vekst Svak / moderat nedgang Sterk nedgang Sandøy Aukra Midsund Smøla Kristiansund Fræna Averøy Eide Tingvoll Gjemnes Molde Nesset Haram Giske Vestnes Ålesund Skodje Ørskog Rauma Ulstein Sula Stordal Hareid Sykkylven Norddal Ørsta Stranda Aure Halsa Surnadal Sunndal Rindal Færre i reproduktiv alder Vanylven Volda har ein høgare del eldre enn landsgjennomsnittet. Ved årsskiftet var det 13 445 personar på 8 år og eldre busett i fylket. Dette svarar til 5,1 prosent av innbyggarane i fylket. På landsbasis utgjer denne aldersgruppa 4,2 prosent. Fylket har same del barn og unge som landet totalt. Fylket har færre folk i reproduktiv alder (2-49 år) enn landsgjennomsnittet. 8,3 prosent Landet 12,4 prosent 1) 1. jan 26 blei Tustna og Aure ei kommune - Aure kommune 2) 1. jan 28 blei Kristiansund og Frei ei kommune - Kristiansund kommune www.mrfylke.no/fylkesstatistikk 5

Folketal fordelt på aldersgrupper i kommunane, fylket og landet, per 1. januar 216 I prosent -5 år 6-12 år 13-15 år 16-19 år 2-29 år 3-39 år 4-49 år 5-59 år 6-69 år 7-79 år 8 år og eldre Totalt -5 år 6-12 år 13-15 år 16-19 år 2-29 år 3-39 år 4-49 år 5-59 år 6-69 år 7-79 år 8 år og eldre Molde 1 818 2 191 926 1 399 3 594 3 426 3 443 3 511 3 237 1 921 1 266 26 732 6,8 8,2 3,5 5,2 13,4 12,8 12,9 13,1 12,1 7,2 4,7 Ålesund 3 277 3 972 1 72 2 354 6 725 6 453 6 566 5 76 4 9 2 95 2 7 46 747 7, 8,5 3,7 5, 14,4 13,8 14, 12,3 1,5 6,3 4,4 Kristiansund 1 573 1 985 89 1 24 3 158 3 91 3 473 3 15 3 173 1 778 1 6 24 526 6,4 8,1 3,6 5,1 12,9 12,6 14,2 12,7 12,9 7,2 4,3 Vanylven 157 212 127 197 341 251 41 448 534 332 247 3 256 4,8 6,5 3,9 6,1 1,5 7,7 12,6 13,8 16,4 1,2 7,6 Sande 13 185 94 14 266 268 39 355 329 213 189 2 559 5,1 7,2 3,7 5,5 1,4 1,5 15,2 13,9 12,9 8,3 7,4 Herøy 65 88 345 488 1 5 1 5 1 267 1 183 1 61 654 461 8 972 6,7 9, 3,8 5,4 11,7 11,7 14,1 13,2 11,8 7,3 5,1 Ulstein 66 834 382 477 1 15 1 12 1 354 992 821 534 295 8 43 7,2 9,9 4,5 5,7 12, 13,3 16,1 11,8 9,7 6,3 3,5 Hareid 394 468 174 311 675 668 655 646 586 338 274 5 189 7,6 9, 3,4 6, 13, 12,9 12,6 12,4 11,3 6,5 5,3 Volda 56 824 326 512 1 4 1 21 1 137 1 97 1 41 663 456 9 37 6,2 9,1 3,6 5,7 15,5 11,3 12,6 12,1 11,5 7,3 5, Ørsta 748 951 417 554 1 38 1 26 1 392 1 371 1 251 789 636 1 677 7, 8,9 3,9 5,2 12,3 11,8 13, 12,8 11,7 7,4 6, Ørskog 154 211 83 112 25 298 294 326 29 181 111 2 31 6,7 9,1 3,6 4,8 1,8 12,9 12,7 14,1 12,6 7,8 4,8 Norddal 87 145 72 11 145 159 28 229 234 155 117 1 652 5,3 8,8 4,4 6,1 8,8 9,6 12,6 13,9 14,2 9,4 7,1 Stranda 268 346 186 257 583 53 587 597 522 397 325 4 598 5,8 7,5 4, 5,6 12,7 11,5 12,8 13, 11,4 8,6 7,1 Stordal 47 18 57 62 88 97 148 158 15 86 64 1 2 4,6 1,6 5,6 6,1 8,6 9,5 14,5 15,5 1,3 8,4 6,3 Sykkylven 513 693 331 424 849 892 1 78 1 37 934 526 398 7 675 6,7 9, 4,3 5,5 11,1 11,6 14, 13,5 12,2 6,9 5,2 Skodje 43 449 175 247 589 653 626 569 55 235 169 4 62 8,7 9,7 3,8 5,3 12,7 14,1 13,5 12,3 1,9 5,1 3,7 Sula 826 875 349 471 1 74 1 235 1 23 1 41 916 513 422 8 952 9,2 9,8 3,9 5,3 12, 13,8 13,7 11,6 1,2 5,7 4,7 Giske 675 845 334 451 1 1 1 92 1 91 966 83 57 329 8 94 8,3 1,4 4,1 5,6 12,4 13,5 13,5 11,9 9,9 6,3 4,1 Haram 635 798 344 529 991 1 132 1 226 1 191 1 143 673 538 9 2 6,9 8,7 3,7 5,8 1,8 12,3 13,3 12,9 12,4 7,3 5,8 Vestnes 38 543 236 357 812 711 951 893 88 526 322 6 611 5,7 8,2 3,6 5,4 12,3 1,8 14,4 13,5 13,3 8, 4,9 Rauma 515 612 261 363 835 775 1 25 952 1 14 624 516 7 492 6,9 8,2 3,5 4,8 11,1 1,3 13,7 12,7 13,5 8,3 6,9 Nesset 163 25 12 156 365 284 4 436 393 25 198 2 97 5,5 6,9 4, 5,3 12,3 9,6 13,5 14,7 13,2 8,4 6,7 Midsund 158 24 85 121 196 229 282 253 253 162 145 2 88 7,6 9,8 4,1 5,8 9,4 11, 13,5 12,1 12,1 7,8 6,9 Sandøy 73 115 42 71 116 123 185 162 192 92 99 1 27 5,7 9,1 3,3 5,6 9,1 9,7 14,6 12,8 15,1 7,2 7,8 Aukra 242 365 136 197 419 452 466 38 48 275 178 3 518 6,9 1,4 3,9 5,6 11,9 12,8 13,2 1,8 11,6 7,8 5,1 Fræna 686 886 396 56 1 218 1 218 1 32 1 218 1 175 716 396 9 717 7,1 9,1 4,1 5,2 12,5 12,5 13,4 12,5 12,1 7,4 4,1 Eide 243 35 153 184 39 418 481 412 428 243 165 3 467 7, 1,1 4,4 5,3 11,2 12,1 13,9 11,9 12,3 7, 4,8 Averøy 383 523 223 297 666 64 788 794 781 469 262 5 826 6,6 9, 3,8 5,1 11,4 11, 13,5 13,6 13,4 8,1 4,5 Gjemnes 163 23 19 126 258 29 321 344 399 25 148 2 593 6,3 8,9 4,2 4,9 9,9 11,2 12,4 13,3 15,4 7,9 5,7 Tingvoll 176 242 111 161 334 286 439 429 41 323 192 3 13 5,7 7,8 3,6 5,2 1,8 9,2 14,1 13,8 13,2 1,4 6,2 Sunndal 417 558 255 448 843 69 985 1 51 9 556 457 7 16 5,8 7,8 3,6 6,3 11,8 9,6 13,8 14,7 12,6 7,8 6,4 Surnadal 338 452 235 354 7 559 847 794 795 573 322 5 969 5,7 7,6 3,9 5,9 11,7 9,4 14,2 13,3 13,3 9,6 5,4 Rindal 135 16 86 113 227 21 271 249 259 192 143 2 36 6,6 7,9 4,2 5,6 11,1 9,9 13,3 12,2 12,7 9,4 7, Halsa 71 124 6 69 146 136 17 237 26 163 111 1 547 4,6 8, 3,9 4,5 9,4 8,8 11, 15,3 16,8 1,5 7,2 Smøla 113 155 7 11 237 211 279 38 318 25 144 2 141 5,3 7,2 3,3 4,7 11,1 9,9 13, 14,4 14,9 9,6 6,7 Aure 181 278 118 29 322 365 514 489 497 343 22 3 536 5,1 7,9 3,3 5,9 9,1 1,3 14,5 13,8 14,1 9,7 6,2 17 913 22 92 1 28 14 159 33 186 32 284 36 281 33 983 31 747 19 362 13 445 265 29 6,8 8,6 3,8 5,3 12,5 12,2 13,7 12,8 12, 7,3 5,1 Landet 37 121 441 838 186 284 262 536 75 341 693 667 746 287 661 727 57 311 355 848 22 25 5 213 985 7,1 8,5 3,6 5, 13,5 13,3 14,3 12,7 1,9 6,8 4,2 6

3 Fødselsoverskot og nettoflytting,, 1951-215 Folkmengde 1. januar 216 og endringar frå året før 2 5 2 Folkemengde Folkevekst Innanlandsk nettoflytting Fødselsoverskot Nettoinnvandring Nettoflytting samla Folketilvekst i prosent 1 5 1 5-5 -1-1 5-2 3 5 3 2 5 2 1 5 1 5-5 -1-1 5 1955 196 Fødselsoverskot 1965 197 1975 Nettoinnflytting 198 Folketilvekst, fødselsoverskot, innanlandsk nettoflytting og nettoinnvandring,, 2-215 2 21 Folkevekst 22 23 24 25 Fødselsoverskot 26 27 1985 28 199 29 Nettoinnvandring 21 1995 211 2 212 25 213 21 214 Innanlandsk nettoflytting 215 215 Molde 26 732 34 94 19 136 245 1,3 Ålesund 46 747 431 226 216 416 2,9 Kristiansund 24 526 19 34 13 9-13,1 Vanylven 3 256-2 -11-16 25 9 -,1 Sande 2 559-76 -1-74 8-66 -2,9 Herøy 8 972 38 14-42 66 24,4 Ulstein 8 43 138 58-35 111 76 1,7 Hareid 5 189 124 36-1 88 87 2,4 Volda 9 37 6 5 126 181 55,7 Ørsta 1 677 88 23 44 21 65,8 Ørskog 2 31 16-2 1 8 18,7 Norddal 1 652-24 -21-12 9-3 -1,4 Stranda 4 598-7 - -57 49-8 -,2 Stordal 1 2-23 -4-23 4-19 -2,2 Sykkylven 7 675-32 25-8 23-57 -,4 Skodje 4 62 155 34 86 35 121 3,5 Sula 8 952 97 36 23 38 61 1,1 Giske 8 94 17 53 9 28 118 2,1 Haram 9 2 8 26-8 63 55,9 Vestnes 6 611-97 -2-181 86-95 -1,4 Rauma 7 492 47-12 23 36 59,6 Nesset 2 97-5 -2-22 2-2 -,2 Midsund 2 88 2 9 2 7 9 1, Sandøy 1 27 8-1 12 6 18,6 Aukra 3 518 52 2 19 31 5 1,5 Fræna 9 717-7 26 119 23-96 -,7 Eide 3 467 4 3-7 7 -,1 Averøy 5 826 32 1-4 33 29,6 Gjemnes 2 593 13 9-11 15 4,5 Tingvoll 3 13 13-8 -49 7 21,4 Sunndal 7 16 5-2 -193 198 5,1 Surnadal 5 969-7 -7-5 5 - -,1 Rindal 2 36-2 -18 14 1 15 -,1 Halsa 1 547-16 -16-6 6 - -1, Smøla 2 141-5 -17-5 17 12 -,2 Aure 3 536-13 -13-24 24 - -,4 265 29 1 571 559-987 1 984 997,6 Landet 5 213 985 48 183 18 331-29 82 29 82,9 P.g.a registreringstidspunkt kan det vere små avvik i flyttetapa på kommunenivå www.mrfylke.no/fylkesstatistikk 7

Lågare flytteoverskot hadde i 215 eit samla flytteoverskot på 997 personar. Innflyttingar frå utlandet gir fylket eit flytteoverskot totalt sett. Innanlands hadde fylket eit flytte tap på 987 personar i 215. Flytteoverskotet frå utlandet var dermed på 1 984 personar. Det samla flytteoverskotet i fylket var 681 personar lågare i 215 enn i 214, da var det på 1 678 personar. 378 færre innflyttingar frå utlandet er ein del av forklaringa. Det var berre Finnmark av fylka som hadde eit flytteunderskot i 215. Flytteunderskotet var her på 16 personar. Av fylka som hadde flytteoverskot, var Nordland, Sogn og Fjordane og Oppland dei med lågast nettotilflytting, med høvesvis 92, 255 og 348 personar. I 215 var flytteoverskotet til Akershus 7 117 personar. Med dette passerte Akershus Oslo, og vart fylket med størst nettotilflytting. Høgast flyttetap til Oslo Utan innvandring ville mange fylke hatt eit samla flyttetap. 12 fylke hadde eit innanlandsk flyttetap i 215. Som i 214 hadde Nordland det største innanlandske flyttetapet i absolutte tal, medan Finnmark hadde størst tap i prosent av folkemengda. Akershus hadde størst innanlandsk flyttegevinst både i absolutte og relative tal. Også dette var det same året før. hadde i 215 størst flyttetap til Oslo, følgt av Sør-Trøndelag. 1 8 personar flytta frå til Oslo, medan 689 flytta den andre vegen. Dette gav eit flyttetap på 319 personar. Flyttetapet til Sør-Trøndelag var 245 personar. hadde flyttegevinst frå seks fylke. Som året før var det størst gevinst frå Sogn og Fjordane med 61 personar. Innvandrarane flyttar mest I åra 211 til 215 skuldast over 5 prosent av det innanlandske flyttetapet ei nettoutflytting av innvandrarar og norskfødde med innvandrarforeldre. Dette gjer gruppa overrepresentert samanlikna med kor stor del gruppa utgjer av befolkninga. Alle flyttingar, innanlandske og frå og til utlandet, etter fylke, 215* Innflyttingar Utflyttingar Nettoflyttingar Innanlandsk Alle Innanlandsk Alle Innanlandsk Alle Østfold 8 41 1 43 6 526 7 895 1 515 2 58 Akershus 26 79 32 786 21 74 25 67 5 5 7 116 Oslo 31 56 46 66 31 267 41 733 293 4 927 Hedmark 5 38 6 778 5 388 6 144-35 634 Oppland 4 83 6 597 5 528 6 249-725 348 Buskerud 8 643 11 927 8 9 9 493 634 2 434 Vestfold 6 817 9 148 6 129 7 18 688 1 968 Telemark 3 594 5 218 3 93 4 57-336 711 Aust-Agder 2 976 4 124 2 964 3 348 12 776 Vest-Agder 4 38 6 455 4 485 5 398-15 1 57 Rogaland 6 467 12 827 7 595 12 19-1 128 718 Hordaland 8 931 15 26 8 978 12 547-47 2 479 Sogn og Fjordane 2 93 3 591 2 825 3 336-732 255 4 197 7 65 5 184 6 68-987 997 Sør-Trøndelag 8 714 12 332 8 157 1 365 557 1 967 Nord-Trøndelag 3 36 4 285 3 466 3 854-43 431 Nordland 4 391 7 466 6 353 7 374-1 962 92 Troms 4 11 6 486 5 122 6 86-1 111 4 Finnmark 1 947 3 28 2 738 3 296-791 -16 * Unntatt flyttingar innafor fylka. Innanlandsk nettoflytting etter alder for, 21-215* 21 211-5 år 154 11 136 123 18 64 695 6-15 år -54 18-48 -1 39-6 -16 16-19 år -138-16 -131-127 -122-154 -778 2-29 år -79-866 -887-87 -728-772 -4 832 3-39 år 59 72 99 1 84-21 393 4-49 år 1-1 -2-3 8-74 -17 5-59 år -4 14-21 -43-43 1-123 6-66 år 29 27-17 -42-34 14-23 67 år og eldre -4-24 -15-11 4 6-44 I alt -72-765 -886-91 -684-987 -4 925 * Unntatt flyttingar innafor fylket. 212 213 214 215 21-215 Innanlandsk nettoflytting til, 21-215 21 211 212 213 214 215 Innvandrarar og norskfødde med innvandrarforeldre -252-422 -473-522 -43-529 Øvrig befolkning -45-343 -413-379 -281-458 I alt -72-765 -886-91 -684-987 8

Høgast nettoinnflytting til Molde 23 kommunar i fylket hadde eit samla flytteoverskot i 215. Størst overskot hadde Molde med 245 personar, føre Ålesund med 2 personar. For Molde var det ein nedgang på 12 personar frå 214, mens Ålesund hadde ein tilbakegang på 183 personar. Ni av kommunane hadde netto flyttetap i 215. Tapet var størst i Fræna. Her var flyttetapet på 96 personar. Dette står i kontrast til året før, då Fræna hadde ein flyttegevinst på 45 personar. Når det gjeld den innanlandske flyttinga, hadde 11 kommunar ein flyttegevinst i 215. Giske vart i år slått av Molde i kampen om størst innanlandsk flyttegevinst. Nettoinnflyttinga frå andre stadar i Noreg til Molde var 19 personar, mens netto 9 personar flytta til Giske. Som i 214 var det Sunndal og Ålesund som hadde det største innanlandske flyttetapet, men plassane var bytta om, med høvesvis 193 og 216 personar. Flyttetapet av 2-åringar held fram Som tidlegare har fylket eit stort innanlandsk flyttetap i alders gruppa 2 til 29 år. I 215 hadde fylket eit flyttetap i denne aldersgruppa på 772 personar. Dette er ei forverring samanlikna med 214, men betre enn dei tre åra i perioden 211 til 213. Samla for åra 21 til 215 hadde fylket eit innanlandsk flyttetap på 4 832 personar i alderen 2 til 29 år. I same periode var det også eit relativt stort innanlandsk flyttetap i aldersgruppa 16 til 19 år. Det var berre i aldersgruppene til 5 år og 3 til 39 år at fylket hadde ein innanlandsk flyttegevinst. Dette kan vere ein indikasjon på at Møre og Romsdal er attraktivt for småbarnsfamiliar. Om vi ser på samla flytting, finn vi at fylket har flytteoverskot i alle aldersgrupper i 21 til 215. Men det er kjønnsforskjellar i aldersgruppene. I alle aldersgrupper mellom 16 og 49 år er det klart mindre flyttegevinst for kvinner enn for menn. Det er to grupper med flyttetap. Dette gjeld kvinner i alderen 16 til 19 år og dei som er 67 år og eldre. Innanlandsk nettoflytting, kommunevis, 215 Molde Giske Skodje Ørsta Sula Rauma Aukra Rindal Sandøy Ørskog Midsund Hareid Averøy Surnadal Smøla Halsa Eide Haram Gjemnes Norddal Vanylven Nesset Stordal Aure Ulstein Herøy Tingvoll Stranda Sande Sykkylven Kr.sund Fræna Volda Vestnes Sunndal Ålesund -25-2 -15-1 -5 5 1 15 Nettoflytting til og frå, 215 Sogn og Fjordane Troms Oppland Nordland Finnmark Vest-Agder Nord-Trøndelag Buskerud Telemark Aust-Agder Hedmark Rogaland Vestfold Hordaland Østfold Akershus Sør-Trøndelag Oslo -35-3 Tal personar -25-2 Tal personar -15-1 -5 5 1 Nettoflytting (all flytting), 215 Nettoflytting til og frå 21-215 etter kjønn og alder Molde Ålesund Skodje Giske Hareid Ulstein Ørsta Sula Rauma Volda Haram Aukra Averøy Herøy Tingvoll Ørskog Sandøy Rindal Smøla Vanylven Midsund Sunndal Gjemnes Eide Surnadal Halsa Aure Nesset Norddal Stranda Kr.sund Stordal Sykkylven Sande Vestnes Fræna -1-5 5 1 15 2 25 2 5 2 1 5 1 5-5 -5 år 6-15 år Menn Tal personar 16-19 år 2-29 år Kvinner 3-39 år 4-49 år 5-59 år 6-66 år 67 år og eldre www.mrfylke.no/fylkesstatistikk 9

Innvandrarbefolkninga auka med 6,5 prosent i 215 Ved inngangen til 216 var det 28 24 innvandrarar og 3 25 norskfødde med innvandrarforeldre i. Samla blir det 31 49 personar i innvandrarbefolkninga. Det er 1 911 fleire enn i 215, ein auke på 6,5 prosent. I Noreg var auken det siste året på 5,4 prosent, eller om lag 43 2 personar. I fylket utgjorde norskfødde med innvandrarforeldre 1,3 prosent av innvandrarbefolkninga, mot 17,6 prosent i landet. I 26 var innvandrarbefolkninga på om lag 9 6 personar i. No er talet nesten 31 5, meir enn ei tredobling. Innvandrarane utgjer no 11,9 prosent av befolkninga i fylket, mot 3,9 prosent i 26 og 6,7 prosent i 21. På nasjonalt nivå utgjer innvandrarane 16,3 prosent av folketalet i Noreg, mot 8,3 prosent i 26. Av fylka i landet er det Oslo som har den høgaste delen av innvandrarbefolkninga. Her utgjer gruppa 32,5 prosent av befolkninga. ligg på 12. plass blant fylka. Lågast del er det i Nord-Trøndelag med 7,8 prosent. To tredelar frå Europa utanom Tyrkia Landet 35 3 25 2 15 1 5 Innvandrarbefolkninga i og landet Endring 215-21 215 216 216 Innvandrarar 15 354 26 764 28 24 1 476 Norskfødde med innvandrarforeldre 1 431 2 815 3 25 435 Innvandrarbefolkninga samla 16 785 29 579 31 49 1 911 Relativ del av befolkninga (i prosentpoeng) 6,7 % 11,2 % 11,9 %,7 Innvandrarar 459 346 669 38 698 55 29 17 Norskfødde med innvandrarforeldre 92 967 135 583 149 657 14 74 Innvandrarbefolkninga samla 552 313 84 963 848 27 43 244 Relativ del av befolkninga (i prosentpoeng) 11,4 % 15,6 % 16,3 %,7 Innvandrarbefolkninga i, 2-216 Innvandrarbefolkninga samla Norskfødde med innvandrarforeldre Innvandrarar Innvandrarar, ikkje medrekna norskfødde med innvandrarforeldre, med bakgrunn frå Europa utanom Tyrkia er framleis den klart største innvandrargruppa i fylket. Dei utgjer 66,3 prosent av innvandrarane. Nest største gruppe er frå Asia inkludert Tyrkia med 19,2 prosent. Frå 211 har det vore størst auke i det absolutte talet på innvandrarar frå Europa utanom Tyrkia, mens den prosentvis største auken har vore i innvandrarar frå Afrika. Den største innvandrargruppa i fylket er frå Polen med om lag 5 5 personar. Polakkane utgjer med det 19,5 prosent av alle innvandrarane. Den nest største gruppa er innvandrarar frå Litauen med 3 6 personar. Deretter følgjer Tyskland med 1 666 personar. 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 Landbakgrunn for innvandrarar i, per 1.1.216 Polen Litauen Tyskland Eritrea Filippinene Romania Thailand Latvia Somalia Sverige 1 2 3 4 5 6 Tal innvandrarar Personar 1

46,2 prosent kvinner I er det no 15 18 menn og 13 6 kvinner som har innvandra. Delen kvinner er dermed på 46,2 prosent ved inngangen til 216, litt lågare enn ved inngangen til 211 då delen kvinner var 47,2 prosent. Menn er i fleirtal blant innvandrarane frå Europa utanom Tyrkia, Afrika og Oseania. Blant innvandrarane frå Amerika og Asia inkludert Tyrkia, er det derimot flest kvinner. Kort butid 53,7 prosent av innvandrarbefolkninga i fylket er i aldersgruppa 2 til 44 år. Det utgjer om lag kvar femte innbyggar i fylket i denne aldersgruppa (2,4 prosent). Dei 2 589 barna under seks år i innvandrarbefolkninga utgjer 14,5 prosent av barna i fylket i denne alderen. I befolkninga som er 67 år og eldre, utgjer innvandrarbefolkninga berre 1,9 prosent. Dei fleste innvandrarane i fylket har relativt kort butid i landet. 1,1 prosent av innvandrarane har budd i Noreg i under eitt år. 55, prosent har budd her i fem år eller kortare. 9,3 prosent har budd i Noreg i 2 år eller meir. Aldersgruppe 8 år og eldre Innvandrarbefolkninga i etter aldersgrupper, per 1. januar 216 Butid i Noreg for innvandrarar i, per 1. januar 216 67-79 år 45-66 år 2-44 år 16-19 år 13-15 år 6-12 år 1-5 år år 2 4 6 8 1 12 14 16 18 Tal innvandrarar 3 2 5 2 Arbeid viktigaste innvandringsgrunn Dei to viktigaste grunnane til innvandring er arbeid og familiegjenforeining. Innvandrarar som kjem til Noreg for å arbeide, arbeidsinnvandrarar, er den klart største gruppa. I 212 og 213 var det generelt ein strammare arbeids marknad i Noreg, så fallet då må truleg sjåast i samanheng med dette. Familiegjenforeining skjer når ein person som bur i Noreg, får flytta ein eller fleire personar i familien sin til Noreg. Innvandring av andre årsaker er derfor ein underliggande drivar for familiegjenforeining. I Noreg i 212 var det ein auke i talet på innvandrarar frå dei tre typiske flyktningelanda Somalia, Eritrea og Afghanistan. Auken i talet på flyktningar til i 212 heng truleg saman med dette. For åra 213 og 214 var flukt som grunn relativt stabil. Tal innvandrarar 1 5 1 5 Under ett år 1 år 2 år 3 år 4 år 5 år 6 år 7 år 8 år 9 år 1 år 11 år 12 år 13 år 14 år 15 år 16 år 17 år 18 år 19 år 2 år 21 år 22 år 23 år 24 år 25 år 26 år 27 år 28 år 29 år 3 år 31 år 32 år 33 år 34 år 35 år 36 år 37 år 38 år 39 år 4 år og mer www.mrfylke.no/fylkesstatistikk 11

Høgast del kvinner i Vanylven Kor stor del av befolkninga innvandrarbefolkninga utgjer, er svært forskjellig i dei ulike kommunane i. Hareid, Sande og Stranda er dei kommunane med høgast del. Her utgjer innvandrarbefolkninga høvesvis 17,8, 17,3 og 17,3 prosent av folketalet. Deretter følger Ulstein og Stordal. Sjølv om rekkefølga ikkje er lik, er dette dei same fem kommunane som i 215. Alle desse kommunane har ein høgare del innvandrarar og barn av innvandrarar enn gjennomsnittet for landet (16,3 prosent) og fylket (11,9 prosent). Desidert lågast del innvandrarar i 216 har Rindal kommune, med 2,4 prosent. Dette er opp,7 prosentpoeng frå 215. Ein låg del innvandrarar og norskfødde med innvandrarforeldre finn vi også i kommunane Surnadal og Vanylven, som begge har under 7 prosent. Av dei tre byane er det Ålesund som har størst del innvandrarbefolkning med 13,6 prosent, medan Kristiansund har 12,3 prosent og Molde 11,9 prosent. Om vi ser på absolutte tal, finn vi den største innvandrarbefolkninga i dei tre bykommunane Ålesund, Molde og Kristiansund, med høvesvis 6 362, 3 172 og 3 18 personar. Utanom bykommunane er det flest personar i Haram, Ulstein, Herøy og Sula. Alle har over 1 personar i innvandrarbefolkninga, høvesvis 1 468, 1 443, 1 17 og 1 52 personar. Kjønnsbalansen i innvandrarbefolkninga er også interessant. I innvandrarbefolkninga samla er denne delen 46,6 prosent. Også her er det store forskjellar mellom kommunane i Møre og Romsdal. I Ulstein kommune er det berre 38, prosent kvinner, tett følgd av Sande med 38,8 prosent. Den låge delen i Ulstein kommune kan truleg forklarast med arbeidsinnvandring til mannsdominerte yrke. Høgast del kvinner finn vi i Vanylven, Norddal og Midsund, med høvesvis 58,9, 54,4 og 52,9 prosent. Tal personar 1 8 1 6 1 4 1 2 1 8 6 4 2 Arbeid 21 Innvandringsgrunn til, 21-214 Familie 211 Flukt Utdanning Menn Kvinner Samla Innvandrarbefolkninga i prosent Molde 1 685 1 487 3 172 11,9 Ålesund 3 475 2 887 6 362 13,6 Kristiansund 1 614 1 44 3 18 12,3 Vanylven 9 129 219 6,7 Sande 271 172 443 17,3 Herøy 553 554 1 17 12,3 Ulstein 894 549 1 443 17,1 Hareid 511 412 923 17,8 Volda 455 439 894 9,9 Ørsta 458 412 87 8,1 Ørskog 196 163 359 15,5 Norddal 77 92 169 1,2 Stranda 427 367 794 17,3 Stordal 88 81 169 16,6 Sykkylven 493 499 992 12,9 Skodje 265 248 513 11,1 Sula 599 453 1 52 11,8 Giske 486 47 893 11, 212 Annen/ukjent Innvandrarbefolkninga etter kjønn, 216 213 214 Menn Kvinner Samla Innvandrarbefolkninga i prosent Haram 745 723 1 468 16, Vestnes 462 356 818 12,4 Rauma 3 282 582 7,8 Nesset 18 113 221 7,4 Midsund 145 163 38 14,8 Sandøy 12 87 189 14,9 Aukra 249 23 479 13,6 Fræna 464 445 99 9,4 Eide 138 139 277 8, Averøy 286 272 558 9,6 Gjemnes 112 99 211 8,1 Tingvoll 161 138 299 9,6 Sunndal 383 34 723 1,1 Surnadal 151 15 31 5, Rindal 28 21 49 2,4 Halsa 55 53 18 7, Smøla 115 99 214 1, Aure 184 195 379 1,7 16 824 14 666 31 49 11,9 Landet 443 561 44 646 848 27 16,3 12

Fleire fødslar og lågare fødealder i 215 Det vart fødd 2 789 barn i i 215, ein auke på 31 fødslar frå 214. Trass auken siste året er den langsiktige trenden at fødselstalet fell. I år 22 var det færre enn 3 fødde for første gong i nyare tid. Fødselsoverskotet er differansen mellom talet på fødde og døde. Trenden i talet på fødde gir også eit langsiktig fallande fødselsoverskot. Men på kort sikt var det ein auke frå 214 til 215 i fødselsoverskotet på 559, noko som er 57 høgare enn i 214. 19 av kommunane hadde fødselsoverskot i 215, mens 16 hadde fødselsunderskot. Høgast var det i Ålesund (226), mens Norddal hadde det største underskotet (-21). Årsakene til nedgangen i fødselstal er at fruktbarheita går ned, og at fylket har færre kvinner i fertil alder enn tidlegare. er framleis blant dei fylka i landet med høgast fruktbarheit, trass i at fruktbarheitstala har gått ned. På byrjinga av 197-talet hadde eit samla fruktbarheitstal for kvinner på 2,9. I 215 var det tilsvarande talet 1,81, noko som var uendra frå 214. Med dette er fylket på sjetteplass blant fylka. Rogaland ligg øverst med 1,87. Telemark har lågast fruktbarheitstal med 1,59. Talet for landet samla er 1,73, noko som gjer at er litt betre enn landet samla sett. Gjennomsnittleg fødealder i var 3, år for kvinner og 33,2 år for menn. Dette er ein nedgang frå året før på,2 år for både kvinner og menn. Gjennomsnittleg fødealder har auka jamt dei seinare åra, både i fylket og i Noreg. Det vil derfor vere interessant å sjå om dette fallet i fylket held fram i 216. ligg no,7 år lågare enn landsgjennomsnittet for fødealderen til mor, og,4 år for føde alderen til far. Fødde og fødselsoverskot Fødde Endring Fødselsoverskot Endring 214-214- 214 215 215 214 215 215 Molde 288 33 15 9 94 4 Ålesund 53 545 15 181 226 45 Kristiansund 239 246 7 1 34 24 Vanylven 18 21 3-2 -11 9 Sande 22 13-9 -1-1 -9 Herøy 96 9-6 18 14-4 Ulstein 95 1 5 41 58 17 Hareid 67 7 3 28 36 8 Volda 74 84 1 9 5-4 Ørsta 116 111-5 21 23 2 Ørskog 21 24 3-4 -2 2 Norddal 15 8-7 - -21-21 Stranda 32 45 13-14 - 14 Stordal 6 3-3 - -4-4 Sykkylven 8 83 3 17 25 8 Skodje 57 58 1 31 34 3 Sula 122 115-7 61 36-25 Giske 115 11-5 62 53-9 Haram 78 99 21-4 26 3 Vestnes 62 62-12 -2-14 Rauma 66 62-4 -6-12 -6 Nesset 2 32 12-12 -2 1 Midsund 27 24-3 3 9 6 Sandøy 1 9-1 -8-1 -2 Aukra 37 27-1 4 2-2 Fræna 116 117 1 28 26-2 Eide 33 32-1 5 3-2 Averøy 51 47-4 2 1-1 Gjemnes 27 29 2 4 9 5 Tingvoll 34 22-12 -6-8 -2 Sunndal 85 76-9 1-2 -3 Surnadal 49 52 3-6 -7-1 Rindal 23 17-6 -2-18 -16 Halsa 11 7-4 -12-16 -4 Smøla 14 15 1-22 -17 5 Aure 22 31 9-9 -13-4 2 758 2 789 31 52 559 57 Landet 59 84 59 58-26 18 69 18 331-359 Rogaland Nord-Trøndelag Hordaland Vest-Agder Sogn og Fjordane Akershus Nordland Finnmark Aust-Agder Landet Vestfold Sør-Trøndelag Troms Oppland Buskerud Østfold Oslo Hedmark Telemark 3,5 3, 2,5 2, 1,5 1,,5, 197 Samla fruktbarheitstal for kvinner etter fylke, 215 Samla fruktbarheitstal for kvinner 1,45 1,5 1,55 1,6 1,65 1,7 1,75 1,8 1,85 1,9 1975 198 1985 199 1995 2 Møre Møre og og Romsdal Romsdal Landet Landet 25 21 215 www.mrfylke.no/fylkesstatistikk 13

25 fleire i 23 Statistisk sentralbyrå (SSB) framskriv folketalet i Noreg kvart andre år. Framskrivingane er tilgjengelege på kommunenivå, og det blir berekna fleire ulike alternativ med forskjellige føre setnadar for kvart alternativ. Hovudalternativet blir omtala som MMMM. Dette alternativet bereknar utviklinga når vi legg til grunn middels utvikling i både fruktbarheit, leve alder, innanlandske flyttingar og innvandring. For landet samla inneber dette at fruktbarheita held fram på dagens nivå med rundt 1,7 barn per kvinne, og at levealderen aukar med rundt sju år for menn og fem år for kvinner fram mot 26. Det innanlandske flyttemønstret vi har sett dei siste ti åra, held fram og nettoinnvandringa til landet blir på sikt liggande mellom 25 og 3 personar årleg. 1. januar 216 var folketalet i 265 29 personar. I MMMM-alternativet er folketalet i 23 berekna å vere 29 44. Det gir ein vekst på 9,5 prosent i 14-års perioden frå 216 til 23. 1 av fylka har ein høgare vekst enn. Dette gjeld dei fylka som har ein stor by eller ligg i nærleiken til ein stor by. I landet er veksten berekna til 13,5 prosent. Til samanlikning var folketalet i 22 på 243 855 personar, og det gav ein auke i folketalet på 8,8 prosent i 14-års perioden frå 22 til 216. I Noreg samla var veksten i denne perioden 15,2 prosent. Kvinnedelen i var 49, prosent 1. januar 216. Dette er,7 prosentpoeng lågare enn i landet samla. Fram til 23 er delen kvinner i MMMM-alternativet venta å bli 48,8 prosent, altså,2 prosentpoeng lågare. Fallet er i samsvar med resten av landet. Ved inngangen til 216 var det 28 24 innvandrarar og 3 25 norskfødde med innvandrarforeldre i. Samla er det 31 49 personar i innvandrarbefolkninga. I 14-års perioden frå 22 til 216 var auken på over 3 prosent. SSB bereknar at auken i innvandrarbefolkninga fram til 23 vil vere 75, prosent, noko som svarer til 23 633 personar. Auken i Sandøy Venta folketalsvekst mot 23 Framskrivingsalternativ MMMM - middels nasjonal vekst Sande Herøy Vekst over landssnittet (13,5 prosent) Vekst over fylkessnittet (9,5 prosent) Vekst under fylkessnittet Nedgang < -1 prosent Nedgang > -1 prosent Vanylven Aukra Midsund Fræna Haram Giske Vestnes Ålesund Skodje Ørskog Ulstein Sula Stordal Hareid Sykkylven Volda Ørsta Stranda Molde Eide Kristiansund Averøy Tingvoll Norddal Gjemnes Rauma Smøla Nesset Aure Halsa Sunndal 9,5 prosent Landet 13,5 prosent Surnadal Rindal Alternativet vert forklart med fire bokstaver i følgande rekkefølge: fruktbarheit, levealder, innanlandsk flytting og innvandring. M = middels 14

landet er berekna til å vere 58,3 prosent. Berre fire fylke vil ha høgare auke i innvandrarbefolkninga enn. Relativ del av befolkninga 67 år og eldre, per 1. januar 23 Elleve kommunar får redusert folketal I hovudalternativet til SSB fell folketalet i 11 av kommunane i fylket. Dette er i Vanylven, Norddal, Nesset, Gjemnes, Halsa, Sykkylven, Aure, Sande, Stordal, Sandøy og Smøla. Rangeringa av kommunane etter folketal vil endre seg lite. Dei 1 minste kommunane i dag vil også i 23 vere på lista over dei 1 minste, sjølv om nokre av plasseringane blir endra. Eldre utgjer 2 prosent i 23 15,8 prosent av befolkninga i var 67 år eller eldre i 216. Den delen gruppa utgjer, aukar i SSB sitt hovudalternativ til 2,2 prosent i 23, som er ein høgare veksttakt enn i førre 14-års periode. I 22 var delen 67 år og eldre 14,7 prosent. Berre seks fylke har høgare del eldre i 23. Dei absolutte tala for åra 22, 216 og 23 er høvesvis 35 937, 41 917 og 58 547. I landet samla er delen eldre venta å vere 17,7 prosent i 23. Eit anna måltal av interesse er talet på personar i arbeidsfør alder for kvar pensjonist. Dette kan også omtalast som eldredel. Arbeidsfør alder er definert som alle personar som er 2 til 66 år, og pensjonistar er definert som alle personar som er 67 år og eldre. I 22 var det 4, personar i arbeidsfør alder for kvar pensjonist. Talet fall til 3,8 i 216. I hovudalternativet til SSB er talet 2,8 i 23. Det er store endringar i eldredelen. I Sula, Giske, Skodje og Ulstein er forholdstalet mellom befolkning i arbeidsfør alder og pensjonistar høgare enn landsgjennomsnittet i 23, sjølv om det også her er eit fall. Halsa og Vanylven har i MMMMalternativet til SSB berre 1,6 personar i arbeidsfør alder for kvar pensjonist i 23. Sande Herøy 15-17 prosent 18-2 prosent 21-23 prosent 24-26 prosent 27 prosent og meir Vanylven Sandøy Aukra Midsund Fræna Haram Giske Vestnes Ålesund Skodje Ørskog Ulstein Sula Stordal Hareid Sykkylven Volda Ørsta Stranda Molde Eide Kristiansund Tingvoll Averøy Norddal Gjemnes Rauma Smøla Nesset Aure Halsa Sunndal Surnadal Gjennomsnitt: 2 prosent Landet 18 prosent Rindal www.mrfylke.no/fylkesstatistikk 15

Folketal 22, 216 og framskriven for 23 Folketal, totalt Endring, prosent Folketal, 2-66 år Folketal, 67 år og eldre Del 67 år og eldre i prosent Personar i arbeidsfør alder for kvar pensjonist 22 216 23 216-23 22 216 23 22 216 23 22 216 23 22 216 23 Molde 23 876 26 732 3 337 13,5 14 219 16 247 17 336 3 299 4 151 5 953 13,8 15,5 19,6 4,3 3,9 2,9 Ålesund 39 373 46 747 53 426 14,3 23 678 29 44 31 967 5 317 6 38 9 277 13,5 13,6 17,4 4,5 4,6 3,4 Kristiansund 22 225 24 526 27 651 12,7 13 579 15 7 16 148 3 79 3 768 5 65 13,9 15,4 2,4 4,4 4, 2,9 Vanylven 3 899 3 256 2 8-14, 2 221 1 836 1 381 653 727 885 16,7 22,3 31,6 3,4 2,5 1,6 Sande 2 633 2 559 2 51-1,9 1 467 1 513 1 413 453 497 614 17,2 19,4 24,5 3,2 3, 2,3 Herøy 8 374 8 972 9 385 4,6 4 868 5 37 5 251 1 153 1 419 1 98 13,8 15,8 21,1 4,2 3,7 2,7 Ulstein 6 664 8 43 1 193 2,9 3 949 5 73 6 158 72 1 58 1 578 1,8 12,6 15,5 5,5 4,8 3,9 Hareid 4 78 5 189 5 692 9,7 2 75 3 75 3 196 675 767 1 96 14,1 14,8 19,3 4, 4, 2,9 Volda 8 329 9 37 1 45 15,1 4 734 5 384 5 929 1 245 1 431 1 923 14,9 15,8 18,5 3,8 3,8 3,1 Ørsta 1 218 1 677 11 334 6,2 5 81 6 233 6 331 1 622 1 774 2 342 15,9 16,6 2,7 3,6 3,5 2,7 Ørskog 2 96 2 31 2 514 8,8 1 219 1 378 1 396 313 372 547 14,9 16,1 21,8 3,9 3,7 2,6 Norddal 1 95 1 652 1 427-13,6 1 26 912 713 352 335 429 18,5 2,3 3,1 2,9 2,7 1,7 Stranda 4 683 4 598 4 674 1,7 2 614 2 65 2 62 82 891 1 12 17,1 19,4 21,7 3,3 3, 2,6 Stordal 1 24 1 2 994-2,5 59 574 562 158 172 237 15,4 16,9 23,8 3,7 3,3 2,4 Sykkylven 7 446 7 675 7 6-1, 4 323 4 59 4 274 1 1 1 25 1 714 13,4 15,7 22,6 4,3 3,7 2,5 Skodje 3 57 4 62 5 846 26,5 2 68 2 786 3 382 42 56 97 11,3 12,1 15,5 5,1 5, 3,7 Sula 7 23 8 952 1 56 17,4 4 12 5 239 6 78 1 4 1 192 1 74 13,9 13,3 16,2 4,1 4,4 3,6 Giske 6 439 8 94 9 827 21,4 3 682 4 749 5 74 85 1 4 1 574 12,5 12,8 16, 4,6 4,6 3,6 Haram 8 781 9 2 9 541 3,7 5 6 5 349 5 331 1 397 1 545 2 63 15,9 16,8 21,6 3,6 3,5 2,6 Vestnes 6 424 6 611 6 853 3,7 3 731 3 999 3 857 95 1 96 1 577 14,1 16,6 23, 4,1 3,6 2,4 Rauma 7 381 7 492 7 526,5 4 153 4 329 4 19 1 32 1 412 1 791 17,9 18,8 23,8 3,1 3,1 2,3 Nesset 3 248 2 97 2 84-4,4 1 776 1 755 1 528 564 571 749 17,4 19,2 26,4 3,1 3,1 2, Midsund 1 956 2 88 2 239 7,2 1 93 1 13 1 225 372 39 46 19, 18,7 2,5 2,9 2,9 2,7 Sandøy 1 35 1 27 1 224-3,6 732 726 667 268 243 34 2,5 19,1 24,8 2,7 3, 2,2 Aukra 3 26 3 518 4 95 16,4 1 744 1 99 2 388 448 588 724 14,8 16,7 17,7 3,9 3,4 3,3 Fræna 8 949 9 717 1 596 9, 5 294 5 793 5 976 1 14 1 45 2 143 12,7 14,9 2,2 4,6 4, 2,8 Eide 3 272 3 467 3 558 2,6 1 876 2 19 2 11 44 518 745 13,4 14,9 2,9 4,3 3,9 2,7 Averøy 5 43 5 826 6 395 9,8 3 169 3 454 3 569 799 946 1 414 14,7 16,2 22,1 4, 3,7 2,5 Gjemnes 2 627 2 593 2 465-4,9 1 535 1 49 1 334 439 475 661 16,7 18,3 26,8 3,5 3,1 2, Tingvoll 3 146 3 13 3 149 1,5 1 772 1 774 1 728 582 639 794 18,5 2,6 25,2 3, 2,8 2,2 Sunndal 7 354 7 16 7 399 3,3 4 256 4 232 4 83 1 241 1 25 1 751 16,9 17,5 23,7 3,4 3,4 2,3 Surnadal 6 234 5 969 6 216 4,1 3 548 3 458 3 362 1 42 1 132 1 57 16,7 19, 24,2 3,4 3,1 2,2 Rindal 2 132 2 36 2 149 5,6 1 124 1 125 1 19 465 417 47 21,8 2,5 21,9 2,4 2,7 2,5 Halsa 1 75 1 547 1 457-5,8 1 2 863 723 345 36 464 19,7 23,3 31,8 2,9 2,4 1,6 Smøla 2 329 2 141 2 131 -,5 1 346 1 272 1 141 435 43 587 18,7 2,1 27,5 3,1 3, 1,9 Aure 3 747 3 536 3 486-1,4 2 12 2 34 1 95 682 716 921 18,2 2,2 26,4 3,1 2,8 2,1 243 855 265 29 29 44 9,5 142 149 158 371 165 966 35 937 41 917 58 547 14,7 15,8 2,2 4, 3,8 2,8 Landet 4 524 66 5 213 985 5 916 132 13,5 2 739 956 3 28 51 3 532 478 69 67 744 696 1 45 36 13,5 14,3 17,7 4,5 4,3 3,4 16

Folketal fylkesvis 22, 216 og framskriven* for 23 Folketal Endring i prosent Del kvinner 22 216 23 22-216 216-23 22 216 23 Østfold 252 746 289 867 329 74 14,7 13,7 5,8 5, 49,9 Akershus 477 325 594 533 74 19 24,6 18,4 5,6 5, 49,9 Oslo 512 589 658 39 788 928 28,4 19,8 51,3 5,1 49,8 Hedmark 187 965 195 356 21 229 3,9 7,6 5,6 5,1 49,8 Oppland 183 235 188 953 22 237 3,1 7, 5,5 49,9 49,6 Buskerud 239 793 277 684 321 5 15,8 15,6 5,7 49,7 49,7 Vestfold 216 456 244 967 277 28 13,2 13,2 51, 5,2 5,2 Telemark 165 71 172 494 184 376 4,1 6,9 5,7 5, 49,8 Aust-Agder 12 945 115 785 133 895 12,5 15,6 5,2 49,7 49,5 Vest-Agder 157 851 182 71 212 433 15,7 16,3 5,4 49,8 49,5 Rogaland 381 375 47 175 544 173 23,3 15,7 5, 49,1 49,2 Hordaland 438 253 516 497 591 834 17,9 14,6 5,3 49,4 49,1 Sogn og Fjordane 17 28 19 53 114 711 2,1 4,7 49,3 49, 48,8 243 855 265 29 29 44 8,8 9,5 49,9 49, 48,8 Sør-Trøndelag 266 323 313 37 354 47 17,7 13,1 5,5 49,3 49,1 Nord-Trøndelag 127 457 136 399 149 253 7, 9,4 5,1 49,6 49,4 Nordland 237 53 241 96 252 554 1,9 4,4 5, 49,4 49,3 Troms 151 673 164 33 175 951 8,3 7,1 49,7 49,1 49,1 Finnmark 73 732 75 758 78 775 2,7 4, 49,1 48,5 48,3 Landet 4 524 66 5 213 985 5 916 132 15,2 13,5 5,4 49,7 49,5 * Framskrivingsalternativ MMMM / SSB Innvandrarbefolkninga fylkesvis 22, 216 og framskriven* for 23 Innvandrarbefolkninga Endring i prosent Auke 22 216 23 22-216 216-23 216-23 Østfold 16 317 46 23 68 378 183 % 48 % 22 175 Akershus 37 581 111 944 172 8 198 % 54 % 6 856 Oslo 12 938 214 213 35 731 18 % 43 % 91 518 Hedmark 6 972 19 12 32 617 173 % 72 % 13 65 Oppland 6 489 18 775 32 34 189 % 72 % 13 529 Buskerud 17 812 5 94 76 748 186 % 51 % 25 844 Vestfold 11 827 33 433 53 649 183 % 6 % 2 216 Telemark 8 476 21 229 33 425 15 % 57 % 12 196 Aust-Agder 4 839 14 44 23 981 198 % 66 % 9 577 Vest-Agder 1 363 26 241 42 49 153 % 62 % 16 249 Rogaland 23 49 8 382 131 191 242 % 63 % 5 89 Hordaland 21 223 71 92 118 865 235 % 67 % 47 773 Sogn og Fjordane 3 851 11 79 21 16 26 % 79 % 9 316 7 814 31 49 55 123 33 % 75 % 23 633 Sør-Trøndelag 11 656 36 591 63 92 214 % 75 % 27 311 Nord-Trøndelag 2 953 1 642 2 175 26 % 9 % 9 533 Nordland 6 56 21 988 4 514 235 % 84 % 18 526 Troms 5 722 17 63 32 153 28 % 82 % 14 523 Finnmark 3 821 1 244 17 6 168 % 72 % 7 356 Landet 31 74 848 27 1 342 752 173 % 58 % 494 545 * Framskrivingsalternativ MMMM / SSB Venta folketalsvekst per fylke 216-23 Venta folketalsvekst per fylke Prosentvis vekst frå 216-23 (Framskrivingsalt. MMMM) Landet 13,5 Sogn og Fjordane > 15 prosent 1-14,9 prosent 5-9,9 prosent < 5 prosent Sør-Trøndelag Oppland Hordaland Buskerud Akershus Oslo Telemark Rogaland Østfold Vestfold Vest-Agder Aust-Agder Nordland Nord-Trøndelag Hedmark Troms Finnmark www.mrfylke.no/fylkesstatistikk 17

2 PENDLING Redusert pendling Definisjonen på pendling er at ein kryssar minst ei kommunegrense frå heim til arbeidsstad. Pendling er meir enn summen av overskot eller underskot av arbeidsplassar i kvar kommune. Enkelte finn «draumejobben» i nabokommunen mens andre ønsker å bu ein annan stad enn der arbeidsplassen er. Frå 214 til 215 gjekk den samla pendlinga, både mellom kommunane i og inn og ut av fylket, markant ned. I 214 pendla 5 6 personar inn til frå andre fylke, mens dette i 215 var redusert til 4 279. Internt i fylket hadde byane Ålesund og Molde størst nedgang i innpendling, med ein reduksjon på høvesvis 398 og 329 innpendlarar. Sande og Rauma hadde den største relative nedgangen, med 4 og 22 prosent. Skodje er i dag den kommunen som er mest integrert i ein regional arbeidsmarknad. I denne kommunen pendlar 66 prosent av dei busette ut av kommunen til arbeid, mens 47 prosent av arbeidstakarane med arbeidsplass i Skodje pendlar inn. Dette gjer at Skodje er på fylkestoppen i begge desse kategoriane. Både i Sula og Ørskog pendlar over halvparten av arbeidsstyrken ut av kommunen på arbeid. I tillegg til Skodje er arbeidsgjevarar i Aukra, Stordal, Hareid, Volda, Ørskog og Ulstein avhengige av arbeidskraft frå andre kommunar, da meir enn kvar tredje arbeidstakar pendlar inn frå andre kommunar. Auka innpendling til byane Sidan år 2 har pendlinga inn til dei tre største byane våre auka med over 4 prosent, eller nesten 4 5 personar. I tal har pendlarstraumen auka mest i Ålesund, men relativt sett har Kristiansund den største auken med godt over 5 prosent. Det meste av denne auken er frå nærliggande kommunar og viser at byane blir stadig viktigare i bu- og arbeidsmarknadsregionane sine. 44 prosent av arbeidsplassane i fylket ligg i dei tre byane, mens «berre» 37 prosent av befolkninga bur der. Pendling kommunevis per 4. kvartal 215 Personar som pendlar inn i kommunen Personar som pendlar ut av kommunen Innpendling i prosent av sysselsette Utpendling i prosent av busette arbeidstakarar Molde 5 67 2 152 32,6 15,7 Ålesund 8 88 4 648 29,4 19,3 Kristiansund 1 882 1839 16,1 15,8 Vanylven 145 421 11,3 26,9 Sande 33 417 25,5 32, Herøy 713 1133 17,8 25,7 Ulstein 2 338 1 26 43,9 29,7 Hareid 72 1 212 34,8 48, Volda 1 674 1 564 37,5 35,9 Ørsta 1 161 1 945 25,5 36,4 Ørskog 367 589 38,4 5, Norddal 151 2 19,2 24, Stranda 428 452 17,9 18,7 Stordal 154 185 33,6 37,8 Sykkylven 471 773 12,9 19,6 Skodje 699 1 537 46,8 65,9 Sula 98 2 536 31,6 56,3 Giske 449 2 11 17,9 49,4 Haram 1 32 1371 24,4 3, Vestnes 423 82 15, 25,6 Rauma 388 724 11,6 19,6 Nesset 135 728 15,4 49,6 Midsund 124 249 14,4 25,2 Sandøy 71 71 11, 11, Aukra 478 723 33, 42,7 Fræna 81 2 332 23,2 46,8 Eide 33 861 25,4 49,2 Averøy 398 1 79 18,1 37,5 Gjemnes 177 644 21,3 49,7 Tingvoll 1 536 9,9 37,1 Sunndal 648 412 17,6 12, Surnadal 415 563 14,7 18,9 Rindal 19 332 22,1 33,1 Halsa 117 21 19,1 28,8 Smøla 74 145 7,4 13,5 Aure 26 398 13,6 23,4 Molde Ålesund Kristiansund Vanylven Sande Herøy Ulstein Hareid Volda Ørsta Ørskog Norddal Stranda Stordal Sykkylven Skodje Sula Giske Haram Vestnes Rauma Nesset Midsund Sandøy Aukra Fræna Eide Averøy Gjemnes Tingvoll Sunndal Surnadal Rindal Halsa Smøla Aure Tal pendlarar ut/inn per kommune 215 etter kjønn Utpendling Kvinner Menn Innpendling Kvinner Menn Møre og Romsdal 4 279 9 22 3,4 6,8-4 -2 2 4 6 8 18

Pendlingsstraumer mellom kommunar per 4. kvartal 215 Bustad Arbeidsstad Molde Ålesund Kristiansund Vanylven Sande Herøy Ulstein Hareid Volda Ørsta Ørskog Norddal Stranda Stordal Sykkylven Skodje Sula Giske Haram Vestnes Rauma Nesset Midsund Sandøy Aukra Fræna Eide Averøy Gjemnes Tingvoll Sunndal Surnadal Rindal Halsa Smøla Aure Molde 171 11 1 13 1 1 5 3 2 1 1 1 2 1 14 57 54 36 62 2 167 365 57 13 55 3 42 4 2 Ålesund 177 4 14 1 44 274 72 58 53 136 1 69 21 193 288 683 33 377 44 25 15 8 7 6 3 4 5 7 1 Kristiansund 248 66 5 1 9 4 1 1 1 5 5 6 4 7 29 21 1 213 35 26 34 1 1 6 2 3 Vanylven 5 3 45 15 59 3 46 23 2 1 3 3 1 Sande 4 22 1 1 13 114 27 3 9 1 2 1 1 1 2 1 1 2 Herøy 11 79 1 4 16 51 76 65 28 1 4 2 4 2 2 2 1 1 2 2 1 1 Ulstein 13 152 3 3 71 243 363 86 49 2 3 3 1 9 7 3 1 2 2 1 Hareid 12 128 8 1 3 92 731 44 11 3 1 3 2 2 7 3 5 2 2 1 Volda 43 122 4 38 12 44 132 13 76 2 8 1 7 7 1 5 3 3 1 1 1 2 1 1 Ørsta 45 21 4 5 11 49 182 25 992 1 2 5 1 2 28 5 8 2 3 3 1 2 1 1 2 1 Ørskog 23 258 1 6 1 5 1 7 3 26 8 85 8 3 56 24 5 1 1 1 1 1 1 1 Norddal 13 4 1 2 1 8 58 13 9 7 2 3 2 4 Stranda 8 65 1 3 2 3 9 9 1 54 25 113 5 3 11 5 2 3 1 1 2 Stordal 3 6 1 1 2 33 23 15 1 13 3 7 7 1 1 Sykkylven 18 33 1 7 3 9 6 8 4 12 7 16 13 4 14 1 5 1 Skodje 23 917 1 2 1 9 6 2 6 81 6 14 11 2 25 14 22 16 7 1 1 3 1 Sula 33 1875 6 1 9 55 41 9 13 17 5 15 8 21 44 21 57 34 3 1 2 1 1 1 1 Giske 19 1516 4 6 29 21 7 2 12 6 12 3 4 16 32 57 2 3 2 1 1 1 Haram 3 728 4 7 2 38 6 18 9 23 11 3 4 9 169 18 17 28 4 8 19 5 1 3 2 1 Vestnes 264 125 6 3 4 2 8 27 1 4 1 3 9 9 2 65 59 3 2 8 1 3 2 5 1 1 1 1 Rauma 291 36 9 1 2 1 1 6 2 3 9 2 6 79 4 3 4 1 3 2 1 5 4 2 Nesset 325 9 15 1 3 1 1 3 7 35 2 7 1 3 16 6 167 6 1 Midsund 119 17 3 1 9 2 7 16 4 1 5 2 1 1 1 Sandøy 1 12 3 1 1 1 1 2 8 1 1 1 1 1 Aukra 45 22 14 1 1 12 9 3 3 5 5 2 2 2 3 Fræna 1573 43 52 2 1 2 1 6 5 8 9 1 8 1 117 121 55 6 1 12 1 1 3 Eide 383 13 44 1 2 1 2 4 8 2 2 1 2 195 27 12 2 2 2 1 4 Averøy 71 29 585 1 1 2 2 6 1 1 42 66 1 3 9 2 2 Gjemnes 328 1 89 1 1 3 5 41 1 2 27 11 5 9 15 1 2 Tingvoll 52 8 194 1 1 2 1 2 3 3 1 1 3 4 2 4 11 114 4 14 1 2 Sunndal 83 11 17 2 1 1 1 1 27 1 2 5 3 5 2 18 23 2 1 2 Surnadal 24 7 25 2 1 1 2 2 1 2 3 1 4 4 7 13 11 47 1 3 Rindal 4 6 1 2 14 174 3 Halsa 4 1 3 1 1 2 1 6 7 74 1 2 9 Smøla 8 3 47 1 1 3 2 3 1 Aure 29 3 124 1 2 1 1 2 1 1 1 3 3 6 11 13 www.mrfylke.no/fylkesstatistikk 19