Bu stadsosial h an dl in gspl an

Transkript

1 Eid k ommune Bustadsosial handlingsplan Bu stadsosial h an dl in gspl an Revisjon 2017 K ommunestyret Saks nr: 17/530 Dato: Versjon: [Versjon av dokumentet]

2 Innhald 1. INNLEIING Bakgrunn for planen Bustadsosialt arbeid Overordna mål Mandat for planarbeidet Avgrensing i høve andre planar KARTLEGGING AV DEI VANSKELEGSTILTE Ungdom/unge vaksne i aldersgruppa år Vaksne i yrkesaktiv i alder år Bustadsituasjonen for dei kartlagde personane Oversikt over behov for endra bustadar Oppsummering: BUSTADAR OG BUTILHØVE Kommunale bustadar Private bustadar Tomtesituasjonen Bustadmasse i Eid kommune Oppsummering KARTLEGGING i 2001, 2012 og Alderssamansetjing samanlikning 2001, 2012 og Bustadtypar samanlikning 2001, 2012 og ERFARING MED BUSETJING AV FLYKTNINGAR ØKONOMISKE VERKEMIDDEL Grunnlån frå Husbanken Startlån Bustadtilskot til etablering Bustadtilskot til tilpassing / utbetring Bustønad Bygging og kjøp - Lov om offentlige anskaffelser Kostnader med låneopptak Bruk av statlege økonomiske virkemiddel - vurdering ORGANISERING AV BUSTADOPPGÅVENE MÅL, STRATEGIAR OG TILTAK... 17

3 8.1. Oppsummering Mål for framskaffing av bustadar til vanskelegstilte Mål for buoppfølging Mål for organisering bustadtenestene Mål for bruk av økonomiske verkemiddel

4 1. INNLEIING 1.1. Bakgrunn for planen Eid kommunestyre vedtok i 2013 Bustadsosial handlingsplan for Handlingsdelen inneheld tiltak for perioden Planen har vore eit svært godt styringsdokument for det bustadsosiale arbeidet, og dei prioriterte tiltaka er i all hovudsak gjennomført. Planstrategien for seier at Bustadsosial handlingsplan skal reviderast i Administrasjonen starta dette arbeidet hausten 2016, med sikte på å få ein godkjend plan allereie på nyåret i Dette er særleg viktig fordi søknader til Husbanken om støtte til bustader for vanskelegstilte føreset at tiltaket er prioritert i bustadsosial handlingsplan Tekstdelen i dokumentet er lite endra. Statistikk og talmateriale er oppdatert, og gjennomførte tiltak er teke ut av planen. Det er utarbeidd ein samla rapport for gjennomførte tiltak i perioden Bustadsosialt arbeid Med bustadsosialt arbeid meiner ein alt arbeid kommunen gjer for å sikre vanskelegstilte på bustadmarknaden ein trygg og stabil busituasjon. «Boligsosialt arbeid handler både om å skaffe boliger til vanskeligstilte på boligmarkedet og styrke den enkeltes mulighet til å mestre boforholdet. Arbeidet kan deles inn i operative og strategiske oppgaver. De operative oppgavene handler om å gi råd og veiledning, skaffe egnede boliger, tildele økonomisk støtte, iverksette bo- og nærmiljøtiltak, og å gi oppfølging og tjenester i hjemmet. De strategiske oppgavene handler om å sette langsiktige mål, utvikle tiltak og virkemidler for å nå disse målene, sette av økonomiske og faglige ressurser til arbeidet, og avgjøre hvor og av hvem de ulike operative oppgavene skal løses» (KMD, 2014:8). Kommunen si plikt til å framskaffe bustader til vanskelegstilte går fram av helse- og omsorgstenestelova og NAV-lova. Lov om kommunale helse- og omsorgstjenester: 3-7. Boliger til vanskeligstilte. Kommunen skal medvirke til å skaffe boliger til personer som ikke selv kan ivareta sine interesser på boligmarkedet, herunder boliger med særlig tilpasning og med hjelpe- og vernetiltak for dem som trenger det på grunn av alder, funksjonshemming eller av andre årsaker Tjenester d) plass i institusjon eller bolig med heldøgnsomsorgstjeneste til dem som har behov for det på grunn av funksjonshemminga, alder eller av andre årsaker. Lov om sosiale tjenester i arbeids-og velferdsforvaltningen 15. Boliger til vanskeligstilte Kommunen i arbeids-o g velferdsforvaltningen skal medvirke til å skaffe boliger til vanskeligstilte

5 personer som ikke selv kan ivareta sine interesser på boligmarkedet. 27. Midlertidig botilbud Kommunen er forpliktet til å finne midlertidig botilbud for dem som ikke klarer det selv 1.3. Overordna mål Eid kommune skal ha ein bustadsosial handlingsplan som gjev grunnlag for systematiske, langsiktige og målretta tiltak for å kunne tilby bustader og bustadsosial rådgjeving til grupper som har vanskar med å skaffe seg bustad sjølve Mandat for planarbeidet 1. Utarbeide ein oversikt over behovet for ulike type bustader og andre bustadtiltak til vanskelegstilte grupper på bustadmarknaden 2. Legge til grunn behov for bustader til nye flyktningar kvart år frå Kartlegge den kommunale bustadmassen og vurdere utnyttinga av denne 4. Kartlegge private inn leigde bustadar og vurdere framtidig bruk av private bustadar 5. Gå gjennom og vurdere kommunen sin bruk av låne- og tilskotsordningar 6. Gå gjennom og vurdere kommunen sin organisering av bustadoppgåvene 7. Gå gjennom og vurdere kommunen sitt handlingsrom ved bygging og kjøp med bakgrunn i Lov om offentlige anskaffelser 8. Lage ein samla plan for etablering av bustadar og behovet for bu oppfølging til vanskelegstilte på bustadmarknaden. Kome med framlegg om mål, strategiar og tiltak. Dette fører mellom anna med seg å: Vurdere muligheiter for ombygging, kjøp, sal og endra disponering av den kommunale bustadmassen, og foreslå eventuelle nybygg 9. Leggje til grunn eit tidsperspektiv på 10 år, leggje til rette for rullering av planen og plassere ansvaret for oppfølginga av planen 10. Vurdere planen i samanheng med andre kommunale planer som kommuneplan/ helse og omsorgsplan/plan for nytt omsorgssenter Avgrensing i høve andre planar Etter revisjon av plandokumentet hausten 2016/2017 er alle omsorgsbustader teke inn i plandokumentet. I tidlegare plan var berre omsorgsbustadane på Hågebakkane teke med. 2. KARTLEGGING AV DEI VANSKELEGSTILTE Dei vanskelegstilte på bustadmarknaden er personar som ikkje sjølv har mulighet til å skaffe og/eller oppretthalde ein tilfredsstillende busituasjon på eigahand. For at husstanden skal vurderast som vanskelegstilt på bustadmarknaden skal minst eitt av følgjande kriteria ligge føre (KMD, 2014): utan eigd/leigd bustad står i fare for å misste bustad ueigna bustad

6 Kartlegging av vanskelegstilte har vore gjennomført i samarbeid mellom fleire kommunale sektorar og avdelingar i oktober 2012, med oppdatering i januar/februar Personane som er med i kartlegginga har hjelp/stønad frå kommunen, eller har vore i kontakt med Eid kommune på grunn behov for bustad. Kartlegginga syner ein sterk auke i talet på vanskelegstilte i bustadmarknaden. Dei vanskelegstilte på bustadmarknaden i Eid fordeler seg i desse kategoriane: Tabell 1. Personar med flyktninge bakgrunn Personar med rusproblem Personar med psykiske vanskar Personar med samansette vanskar (funksjonshemming, økonomiske vanskar mv) Ca 10 Ca Sum Barn i familiar er ikkje teke med i tala ovanfor. Den sterke auken i tal personar med samansette vanskar skuldast at personar med nedsett funksjonevne og eldre ikkje var teke med i statistikken i Ungdom/unge vaksne i aldersgruppa år I 2012 var det registerert 16 personar i denne aldersgruppa, talet har no auka til 22. Auken skuldast mottak av flyktningar. Det er ikkje auke i andre grupper Vaksne i yrkesaktiv i alder år Dette er den største gruppa med med ca 120 registrerte personar. Flyktningar utgjer om lag 3/4 av gruppa. Resten av gruppa består personar med rusproblem og personar med samansette problem Bustadsituasjonen for dei kartlagde personane Tabell 2. Kommunal bustad Leige av privat bustad Bustaden stettar behovet Treng ny bustad ? Bør skaffe bustad sjølv Denne tabellen skildrar bustadsituasjonen pr feb På dette tidspunktet er det ikkje venteliste på kommunal bustad. Dette endrar seg stadig, som følgje av inn- og utflytting.

7 2.4. Oversikt over behov for endra bustadar a) Årsaker til bustadbehov Tabell 3. Aldersgruppe Treng større bustad Treng mindre bustad Dårleg standard/ lite tilpassa behovet Bu sjølvstendig Utan fast bustad* Personar som treng ny bustad fordeler hovudsakleg på to grupper: - Personar som treng betre tilpassa bustad (omsorgsbustad) - Personar som opplever konflikter i bufellesskap, og ønskjer eige husvære Det er ønskjeleg at fleire tenestemottakarar skal skaffe seg bustad sjølv. Dette syner seg å vere svært vanskeleg. Ved busetjing av flyktningar vert det ofte gjeve tilbod om bustad i bufellesskap, men mange ønskjer eigen bustad. I slike høve må flyktningane finne bustad sjølv. For vanskelegstilte i bustadmarknaden er prisnivået ei utfordring både ved leige og kjøp. b) Oversikt bustadtypar som det er behov for Det er vanskeleg å lage sikre prognosar for bustadbehovet. Kommunen er vertskommune for store institusjonar, og flyktningsituasjonen er lite oversiktleg. Pr dato har vi bustad til dei som treng det, men dette endrar seg stadig. Eid kommune har vedteke å ta imot av 30 nye flyktningar i 2017, og deira behov for bustadar kjem i tillegg til kartlegginga av vanskelegstilte personar med bustadbehov pr. februar Bustadbehovet vil variere etter kva familiesituasjon flyktningane er i. Eit realistisk behov kan vere: Tabell 4. Busetjing av 30 flyktningar stor familie (8)*, einebustad 1 liten familie(4) Første år 1 einebustad 1 treromshusvære Etter 2 3 år 1 einebustad 1 tre-/fire romshusvære *Talet på personar i parentes. 3 einslege mindreårige personar (3) Tre hyblar i bufellesskap 2 Ettromshusvære 1 3-roms (familiegjenforening) Einslege personar eventuelt med familiar i heimlandet (15) Hyblar i bufellesskap/små husvære (15) 10 eittromshusvære 2 einebustadar og 2 to- /tre roms-husvære

8 I dette scenarioet er det lagt inn familiegjenforening for fem av dei einslege personane Oppsummering: - Pr februar 2017 bur ca 250 personar (av desse ca 70 barn) i kommunale bustader (eigde eller leigde). - Ca 20 personar har ikkje godt eigna bustad. Dei bur i bustader som er for dårleg tilpassa behovet til husstanden/personen. Nybygg av 10 bustader for personar med omfattande hjelpebehov vil løyse delar av utfordringa. - Det eit stort behov for små bueiningar (eittroms/hybler). - Det trengs fleire store einebustader/ husvære i samband med mottak av flyktningar Det er ein svært stram bustadmarknad på Nordfjordeid. Samstundes er byggjeaktiviteten stor. Det er difor von om at tilgangen på mindre og rimelege husvære kan betre seg dei næraste åra. Dette vil ha mykje å seie for 3. BUSTADAR OG BUTILHØVE 3.1. Kommunale bustadar 2016 Omsorgsbustader/særskilt tilrettelagde bustader Tabell 5 Adresse 1 roms- Husvære 2 romshusvære 3 romshusvære Leigeprisar i kr pr. månad 2017 Standard Øyanevegen 13, God stand Elvabøen Høgebakkane /7302 God stand Bankgata 3F (samla) God stand Bruhola 18A God stand (samla) Rådhusvegen (samla) God stand Omsorgsbustader God stand Eldretunet Elvabøen 2 og God stand Gjerdane God stand Gjerdane God stand Fossevegen bufellesskap God stand Skulevegen Treng oppussing Skulevegen Treng oppussing Totalt

9 Bustader for vanskelegstilte Tabell 6 Adresse 1 roms- Husvære 2 romshusvære 3 romshusvære 4 romshusvære Leigeprisar i kr 2017 Standard Yritun Treng oppussing Skulevegen God stand oppe Skulevegen 30 nede God stand Bankgata 3C God stand Prestealleen God stand Prestealleen ny 3 Ikkje ferdig Prestealleen ny 6 Ikkje ferdig Eidgata God stand Øyane God stand Fjellvegen Nytt 2016 Fjellvegen Nytt 2016 Fjellvegen 70 oppe God stand Fjellvegen 70 nede God stand Golvsengane 46 oppe Nytt 2016 Golvsengane 46 nede Nytt 2016 Korsvegen God stand 5 sov Lotevegen God stand Messehagen God stand Myklebustvegen God stand Tverrgata 28A God stand Åsen oppe Treng oppussing Åsen nede Treng oppussing Totalt Totalt I 2012 hadde kommunen berre 17 bueiningar til disposisjon for bustadsosiale formål. Når dei nye bustadane i Presteallenen er ferdige vil talet ha auka til 50. Dei fleste kommunale bustadane er i god stand.

10 3.2. Private bustadar Matrisa under syner private utleigarar som Eid kommune har leigeavtalar med pr. februar Tabell 7. 1-roms 2-roms 3-roms 4-roms 5-roms eller meir Bankgata 8 1 Bankgata 8 4 Boaltmarka 22 a,b + kjellar 2 1 Eidsgata 4 1,2,3 4 2 Eidsgata 8 1 Eidsgata 24c 1 og Eidsgata 1 Eidsgata 57 1 Eidgata 65 1 Bruhola 11 1og Fjellvegen 82 1 Kvernhusvegen 2 1 Kvernhusvegen 4 1 Melvegen 16 3 Rådhusvegen 16 b 1 Skårhaugstranda 4 1 Langeland 1 1 Teina 3 1 Rådhusvegen 33 oppe 1 Rådhusvegen 33 nede 1 Osvegen 8 1 Framleige Framleige I 2012 leigde kommunen 25 bueiningar i den private marknaden. I 2017 er tal framleigeavtalar auka til 36. I 2012 var 1/3 av dei private bustadane i dårleg stand. I 2017 er vedlikehaldsstandarden generelt mykje betre. Berre 5 bueiningar vert vurdert å ha dårleg standard.

11 3.3. Tomtesituasjonen Mange av dei som er vanskelegstilte på bustadmarknaden disponerer ikkje bil, og er derfor avhengig av bustad i Nordfjordeid sentrum. Aktuelle tomter til bygging av nye utleigeeiningar på Nordfjordeid: - Gjerdane, området vest for Gjerdane 14 kan utbyggast. Ca 2,8 daa. Grunnundersøkjing er føreteke - Øyane, hytte i Øyane er i svært dårleg stand, kan evt erstattast med tilsvarande hus som er bygt i Øyane 6. - Myroldhaug. Området aust for Hågatunet er regulert til offentleg formål. - Høgebakkane, gnr 44 bnr 31, ca 7,5 daa er regulert til bustadformål med tett utnytting. Privat eige. - Rådhusvegen, gnr 45 bnr 8. Om lag 4,7 daa er regulert til bustadområde. Privat eige. - Skårhaug. Her er store areal regulert til bustad som ikkje er utbygt. Privat eige. - Hågaåsen/Langelandsåsen. Byggjeklare tomter både for einebustader og tett busetnad - Fortetting i sentrum. Fleire område kan evt byggast ut, er i privat eige. Oppsummert kan ein seie at Eid kommune har god tilgang på areal som kan nyttast til utbygging av kommunale utleigebustader. Ein bør tilstrebe spredning av dei kommunale utleigebustadane. Det er også eit krav for å frå tilskot til bygging og kjøp frå Husbanken Bustadmasse i Eid kommune Tabell 8 Bustadstatistikk frå SSB Type bustad Bustader Bustader Auke Einebustad Tomannsbustad Rekkehus, kjedehus og andre småhus Bustadblokk Bygning for bufellesskap Husbanken sin statistikk frå 1999 viste at 83 % av bustadmassen i Eid var einebustadar. Etter medviten satsing på utbygging av mindre husvære på 2000-talet, utgjer einebustadane no under 80 %. Det er etablert 104 nye bueiningar i perioden Under 50 % av desse er einebustader Oppsummering - Frå har kommunen bygt og kjøpt til saman 33 nye bueingar til bustadsosiale føremål. - Tal framleigeavtalar har auka frå 25 til 36 - Det er god tilgang på byggjeklare tomter i sentrum - Bustadmarknaden er i endring. Det vert bygd fleire husvære i rekkehus, bustadblokk mv

12 4. KARTLEGGING i 2001, 2012 og Alderssamansetjing samanlikning 2001, 2012 og 2017 Tabell 9 Aldersgrupper år år > 67 år Sum Ved tidlegare registeringar har ikkje eldre i omsorgsbustad vore rekna med. Reelt har tal vaksne som bur i kommunal bustad auka med ca 50. Auken skuldast mottak av flyktningar Bustadtypar samanlikning 2001, 2012 og 2017 Tabell 10 Aldersgrupper Kommunal bustad Leige av privat bustad Føresette/ eigen bustad Anna Totalt Ikkje kartlagt Kartlegging syner at ein strek auke i antall personar som treng hjelp i bustadmarknaden Endring i bustadtypar er interessant. Denne viser ein kraftig auke av kommunale husvære. At så mange som 23 personar budde heime i 2001 avspeglar truleg at fleire av gruppa fysisk og psykisk funksjonshemma budde heime. Det reelle talet er høgare i 2012/2016, då mange i denne gruppa framleis bur heime, men dei er ikkje med i denne kartlegginga. 76 % av dei kartlagde personane bur no i kommunal bustad. Dette er svært nær målsetjinga for planen (80%).

13 5. ERFARING MED BUSETJING AV FLYKTNINGAR Dei siste 5 åra har Eid kommune teke imot 129 flyktningar, i snitt 26 pr år. Dei føregåande 6 åra var talet 54 flyktningar. som gjev eit snitt på 9 pr år. Tabell Totalt mottak Einslige mindreårige Flyktningetenesta og Nav har pr i februar 2017 kontakt med ca 180 flyktningar, mot 60 i Ca 130 av desse er innafor det tidsrommet som gjev grunnlag for integreringstilskot. Sivil status fordeler seg på følgjande måte: Tabell 12. Status 2012 Busett 2013 til Vaksne Einslege mindreårige 9 16 Born Totalt Det er pr februar einslege vaksne. Det er etablert 9 bufellesskap for vaksne med plass til 21 personar. 8 personar opplever konflikter i bufellesskapa. 6. ØKONOMISKE VERKEMIDDEL 6.1. Grunnlån frå Husbanken Grunnlånet kan nyttast til å byggje nye bustader, utbetring av bustader, ombygging av bygningar til bustader, og kjøp av nye og brukte utleigebustader for prioriterte grupper (flyktningar og andre bustadsosiale føremål). Det blir stilt krav til kvalitet, miljø og universell utforming for å få grunnlån. Grunnlånet kan nyttast til nye bustader utbetring av bustader ombygging av bygningar til bustader kjøp av nye og brukte utleigebustader.

14 Søknad skal sendast til Husbanken sitt regionkontor. Nye bustader Husbanken kan gje grunnlån på 80 % av prosjektkostnadene eller salsprisen dersom prosjektet tilfredsstiller kriteria for universell utforming og miljø. Grunnlånet skal som hovudregel vere sikra med 1. prioritets pant i eigedomen. Lån til utbetring Ved utbetring kan grunnlånet utgjere inntil 100 % av dei utbetringskostnadene Husbanken godkjenner. Ved utbetringsarbeid kan lånet bli gjeve med etterståande pant. Kven kan søkje? Privatpersonar, utbyggjarar, bustadbyggjelag, burettslag, kommunar, fylkeskommunar, selskap og stiftingar kan søkje om grunnlån. Husbanken krev normalt at den som har heimel til eigedomen er låntakar. Refinansiering av bustadlån Husbanken gjev som hovudregel ikkje lån til refinansiering av bustadgjeld. Husstandar som slit økonomisk og som står i fare for miste bustaden sin pga svak økonomi, kan søkje kommunen om startlån til refinansiering slik at husstanden kan bli buande i bustaden. Lån til allereie oppførde bustader Husbanken gjev som hovudregel ikkje lån til allereie oppførde bustader. Vanleg saksgang er at ein må søkje om lån før byggjestart. Når vilkåra for lån er oppfylt, gir Husbanken lånetilsegn om grunnlån Startlån Husbanken låner ut pengar til kommunen som er øyremerka vidare Startlån til kommunen sine innbyggjarar. Startlån kan tildelast i samband med kjøp av brukt bustad, bygging av ny bustad, utbetre bustaden eller refinansiere dyre bustadlån. Ordninga er behovsprøvd, og skal medverke til at husstandar med svak økonomi og / eller særlege behov får skaffe seg eigna og nøkterne bustadar. Grupper som vert omfatta av ordninga er, økonomisk vanskelegstilte barnefamiliar, personar som mottek trygd/offentleg yting der inntekta er lav, men stabil og sikker inntekt, bustadlånetakar med gjeldsproblem, særlege sosiale og helsemessige utfordringar, kjøp eller refinansiering er nødvendig for å oppretthalde arbeid. Eid kommune har vedteke eigne retningsliner som bygger på Husbanken sine retningsliner for tildeling av Startlån. Leiar for NAV Eid har i dag delegert ansvar for å sakshandsame denne ordninga. Ordninga vert marknadsført gjennom brosjyrar utlagt på NAV kontoret, og på heimesidene til Eid kommune. I tillegg har dei ulike bankane i Eid kjennskap til ordningane, og viser kundar til å søkje om Startlån /bustadtilskot dersom dei meiner at dei kan ha rett dette. NAV Eid hadde i overkant av 20 samtaler vedrørande Startlån og bustadtilskot i løpet av Det er utbetalt to startlån, eitt bustadtilskot og eitt utbetringstilskot. Få bustadar og høge prisar er litt av årsaka til at førespurnaden etter lån er høg i høve til kor mange som vert innvilga Startlån og/eller bustadtilskot.

15 6.3. Bustadtilskot til etablering Bustadtilskot skal medverke til at husstandar med svært svak økonomi blant unge i etableringsfasen, funksjonshemma, sosialt vanskelegstilte, eldre og flyktningar skal kunne skaffe seg nøkterne og eigna bustader. Tilskotet kan heilt eller delvis dekke eigenkapital og/eller dokumentavgift og tinglysingsgebyr, både ved oppføring av ny eller kjøp av brukt bustad. Eid kommune har dei seinare åra fått tildelt om lag kr i tilskot pr. år frå Husbanken til vidaretildeling til særleg vanskelegstilte. Tilskotet til etablering vert tildelt direkte frå kommunen etter nærmare reglar vedteke i kommunestyret i Eid. Leiar for NAV Eid har delegert ansvaret for sakshandsaming av ordninga. Bustadtilskot til etablering kan og gjevast til kommunar, stiftingar og liknande for å skaffe utleigebustader til personar som vert omfatta av ordninga. I slike tilfelle skjer tildelinga direkte frå Husbanken, og utgjer normalt inntil 20% av godkjende kostnadar, men i heilt spesielle tilfelle kan dette utgjere opp til 40% av kostnadane Bustadtilskot til tilpassing / utbetring Tilskotsordninga skal bidra til at eldre og funksjonshemma skal få ein bustad som over tid fungerer i forhold til rørsle- og funksjonshemminga. Tilskotet vert utbetalt frå Husbanken til kommunen, som vidaretildeler etter søknad. Tilskotet vert gjeve i samband med oppføring, utbetring og kjøp av heilårsbustad Bustønad Bustønad er ei statleg støtteordning administrert av Husbanken og kommunane. Formålet er å sikre dei med låge inntekter og høge bu-utgifter ein høveleg bustad. Blant unntaka er studentar utan barn med ytingar frå Lånekassen og militære i førstegongsteneste. Søknadsfrist er den 14. i kvar mnd., og med svar og eventuell utbetaling i månaden etter. Informasjon om ordninga ligg på Husbanken.no Bygging og kjøp - Lov om offentlige anskaffelser Kommunen sitt arbeid med å framskaffe kommunalt disponerte bustader, må følgje regelverket for offentlege anskaffelser. Regelverket for offentlege anskaffelser omfatter kjøp av varer, tenester og bygg- og anlegg. Men regelverket gjeld ikkje for kjøp av eksisterande bustadar. Tabellen nedanfor syner når lov og forskrift for anskaffelser gjeld: Tabell 13 Type anskaffelse Lov Forskrift Kjøp av eksisterande bygg Nei Nei Leige av eksisterande bygg Ja Nei Leige av bygg som skal byggast Ja Nei Bygge- og anleggskontrakter Ja Ja

16 Dette betyr at ved alle anskaffelser av husvære/bygg så skal det gjennomførast ein konkurranse, men dette er ikkje naudsynt ved kjøp av eksisterande bygg. Måten konkurransen skal/kan gjennomførast på kan vere ulik og følgjer ulike regler Kostnader med låneopptak Det er pr i dag gode vilkår knytt til finansiering av utleigebustader. Det vert gjeve tilskot på 20 til 40 % av prosjektkostnad, rentesats er på under 3 % og ein kan frå fastrente på inntil 20 år. Nedbetalingstid på inntil 50 år. Dette gjev gode mogleheiter til å finansiere nye bustader innafor ei ramme der husleige kan dekke inn kostnaden med låneopptaket. Krev ei avdragstid på 35 til 40 år. Målgruppa for kommunale utleigebustader har oftast avgrensa inntekter, og difor bør husleiga ligge mellom 4000 og 9000 kr pr mnd, avhengig av kostnad/storleik på bustaden. Husleige utover dette nivået vil føre til behov for kommunal stønad. Fastrente på 20 år gjev forutsigarbarhet og vil kunne gje rom for avsetjing av midlar til vedlikehald av bustader etter kvart som årleg husleigeauke overstig kapitalkostnad med fastrentelåna. Over ein periode på 10 år med husleigeauke tilsvarande konsumprisindeks frå 2000 til 2010, vil det gje rom for inntekter utover kapitalkostnadene tilsvarande kr 18000,- pr bustad pr år. (utgangspunkt i husleige på 6500 kr) 6.8. Bruk av statlege økonomiske virkemiddel - vurdering I dag vert ordningane sakshandsama på NAV. Fordelen med plasseringa av saksbehandlinga er at NAV har god kjennskap til vanskelegstilte grupper / personar, og vil på den måten løpande vurdere om desse kan utnytte ordningane. NAV er og vant med å vurdere den totale livssituasjonen til brukarane, og på den måten sjå om nyttiggjering av ordningane vil vere det rette for brukarane på både kort og lang sikt. Etter plangruppa si vurdering, vert Startlån og bustadtilskot for lite nytta i Eid kommune. Auka bruk av startlån kan gje fleire sjansen til å kome seg inn på bustadmarknaden gjennom å eige sin eigen bustad. Det vil igjen gje mindre behov for kommunale utleigebustader. Dei kommunale retningslinjene for tildeling av Startlån/tilskot vart gjennomgått og endra hausten Husbanken sine Lån og tilskotsordningar til kommunane er per i dag svært gunstige. Fastrente på 20 år gjev stor forutsigbarhet og gode vilkår for planlegging av framtidige kostnader knytt til bustader. Det gjev rom for satsing på kjøp og bygging av nye bustader til ein kostnad som kan dekkast inn gjennom husleige dersom ein legg opp til ei avdragstid opp mot 40 år.

17 7. ORGANISERING AV BUSTADOPPGÅVENE Tildeling av bustader. Alle kommunale bustader vert tildelt gjennom bustadtildelingsnemnd. Vedtak vert gjort i dei ulike tenestene. Det er utarbeidd kommunale retningsliner for tildeling av kommunale bustader Husleigeavtaler med brukar og private aktørar. Avtale på kommunale utleigebustader vert skrive av avseling for teknisk drift. Økonomiavdelinga er ansvarleg for fakturering av husleige, evt utkasting vert kravd i samarbeid med driftssjefen og bustadtildelingsnemnda dersom husleige ikkje vert betalt. Vedlikehald av bustader. Avdeling for teknisk drifts er ansvarleg for vedlikehald av kommunale bustader. Det er etablert eit dataverkty for melding om vedlikehaldsbehov. Ikkje alle kjenner dette systemet godt nok. Vedlikehald av private bustader er eigar sitt ansvar, men ein ser ofte at det vert konflikt på om slitasje på bustadane er større enn normalt. Det kan då vere aktuelt med vedlikehald frå kommunen, eller at ein må gå inn med økonomisk erstatning til eigar for ekstraordinær slitasje. Husbanken sine Låne og tilskotsordningar. Rådgjeving. I Eid kommune er det NAV som har ansvar for sakshandsaming knytt Startlån, bustadtilskot og bustønad. Prosjektgruppa har vurdert om dette kan flyttast til andre avdelingar, men dette er førebels ikkje endra. Det mange ulike løysingar i kommunane på dette feltet. Plassering i NAV er ein av dei mest brukte, men det er også eksempel på anna plassering av denne tenesta. I saker med ombygging og utbetring av bustader er det i tillegg til NAV, aktuelt med ei gruppe beståande av brukar, avdeling som kommunale tenester, hjelpemiddelsentral, fys/ego og driftsavdelinga. Buoppfølging. Ansvar for buoppfølging er i Eid kommune spreidd på dei tenestene som gjer vedtak om tildeling. Kapasitet på oppfølging og rettleiing bør betrast. Dette har stor positiv innverknad på langsiktig vedlikehald og kostnadsreduksjon. 8. MÅL, STRATEGIAR OG TILTAK 8.1. Oppsummering - Ny kartlegging syner god måloppnåing og gjennomføring av tiltak i perioden Bustadsosial handlingsplan har vore eit godt styringsverktøy. - Bustadtrongen er enno ikkje dekka. Det bør anskaffast fleire små og store husvære - Arbeid med å stimulere leigetakarane til å anskaffe bustad sjølv (eige eller leige) må få auka fokus

18 8.2. Mål for framskaffing av bustadar til vanskelegstilte At Eid kommune skal kunne tilby vanskelegstilte innbyggjarar ein tilpassa bustad ved bygging, kjøp og leige/framleige Strategiar 1 Utleigebustadar til vanskelegstilte familiar bør i hovudsak vere på Nordfjordeid 2 Kommunale utleigebustader bør fordelast på mange ulike adresser på Nordfjordeid 3 Kommunen bør minst eige 80 % av bustadane som blir tilbydd målgruppa 4 Ved anskaffelse av nye bustadar må det satsast på små standardiserte bustader, husvære med 1 soverom og nokre store husvære med 5 6 soverom 5 Eid kommune må sjølv bygge 1-rom og 2- rom bustader. Større bustader kan anskaffast gjennom kjøp av nye og brukte bustader. Tiltak Tidsfrist Kostnadsoverslag 1 Aktiv holdning til kjøp av brukte bustader, særleg der det er Årleg 4,5 mill pr stk potensial for tilbygg/fleire bustader på eigedomen. 2 Rive hytte i Øyane, bygge to 1-roms bustad mill Bygge 10 omsorgsbustader på Myroldhaug nye omsorgsbustader på Eid eldretun (omheimling til 2017 bufellesskap) 5 Anbodsutlysing ombygging/kjøp av små bustader (jf Avh av omfang Messa/Eidssgata 25). Kravspesifikasjon som stettar lov om offentlege anskaffingar 6 Bygge fleire 1-romsbustader kombinert med større Avh av omfang familiehusvære i Hogaåsen, jf nybygg Prestealleen Prioritering av tiltaksplan årleg i samband med handsaming av budsjett og økonomiplan Mål for buoppfølging Gjere vanskelegstilte personar i stand til å bu med utgangspunkt i retter og plikter i husleigelova Strategiar 1 Buoppfølging skal vere tilpassa behovet til brukaren. 2 Varierte brukargruppene krev eit tverrfagleg samarbeid. Dette samarbeidet må vere avklara, slik at ein unngår konfliktar og overlapping. 3 For å unngå konfliktar med naboar, huseigar og øydelegg av husvære, må det utarbeidast husreglar som leigetakar skal vere kjent med. 4 Skape trygge arbeidsforhold for dei som har tilsyn med bebuarane. Nr Tiltak Tidsfrist

19 1 Utarbeide buoppfølgingsavtale som kan inngå som deler av leigekontrakten, for dei som treng det. Alle aktuelle avdeligar skal utarbeide rutinar for bustadoppfølging Mål for organisering bustadtenestene Eid kommune skal ha ei samordna og effektiv bustadteneste. Strategiar 1 Spesialisere bustadoppgåvene i Eid kommune 2 Felles organisering for vedlikehald av alle kommunale husvære 3 Berre ei avdeling bør ha ansvar for å inngå leigekontraktar med brukarane og private utleigarar Nr Tiltak Tidsfrist 1 Vurdere flytting av Husbanken sine verkemiddel frå NAV til teknisk drift Mål for bruk av økonomiske verkemiddel Eid kommune skal ta i bruk økonomiske verkemiddel som kan stimulere auka bustadbygginga og at fleire kan gå frå «leige til eige» Strategiar 1 Kommunen vil systematisk nytte Husbanken sine låne og støtteordningar til kjøp av eigna brukte bustadar 2 Kommunen vil nytte Husbanken sine låne og støtteordningar til bygging av nye bustader. 3 Kommunen vil auke bruk av tilskot og startlån gjennom personleg råd og rettleiing mot målgruppa slik at fleire kan etablere seg i eigen bustad. 4 Betre marknadsføring av Husbanken sine låne- og tilskotsordningar Tiltak 1 Vere aktiv i forhold til informasjon om startlån og andre økonomiske verkemiddel mot aktuelle brukargrupper, Tidsfrist Kontinerleg