OMSTILLINGSMIDLAR 2011

Transkript

1 HORDALAND FYLKESKOMMUNE Regionalavdelinga Næringsseksjonen Arkivsak Arkivnr. 712.T05 Saksh. Imset, Øystein Saksgang Møtedato Fylkesutvalet OMSTILLINGSMIDLAR 2011 SAMANDRAG Då fylkesutvalet vedtok Regionalt utviklingsprogram for 2011, vart det lagt til grunn at det skal nyttast inntil kr. 7 mill. til omstillingsarbeid for Behovet for omstilling i kommunar og næringsliv i 2011 er framleis stort. Mange kommunar/regionar har eit sårbart næringsliv og slit med nedgang i folketal og sysselsetting. Fylkeskommunen har hovudansvar for regionalt omstillingsarbeid i fylket. Fylkeskommunen står fritt med omsyn til kva kommunar eller regionar ein vil støtte. Fylkesrådmannen legg fram forslag basert på innkomne søknader samt analysar, statistikk og dialog med kommunar med omstillingsutfordringar. FORSLAG TIL VEDTAK 1. Fylkesutvalet vedtar slik fordeling av omstillingsmidlar i 2011: a) Kr til Flytt til Hardanger fase 2. b) Kr til inkubatoren Industriutvikling Vest AS c) Inntil kr til kommunar i det nye næringshageprogrammet d) Inntil kr til Utvikling av industriell kompetanse i Sunnhordland 2. Fylkesrådmannen får fullmakt til å setje i verk andre, mindre omstillingsprosjekt innafor udisponerte omstillingsmidlar. 3. Prosjekta må vere tidsavgrensa slik at nye prosjekt kan kome inn og få støtte. Paul M. Nilsen Jan Per Styve

2 FYLKESRÅDMANNEN, : Fylkesrådmannen viser til vedtak i Fylkesutvalet der omstillingsmidlane for 2010 vart fordelt slik: a) Kroner til Flytt til Hardanger b) Inntil kroner til omstillingsprosjekt i Vaksdal etter konkret omstillingssøknad c) Inntil kroner til utvikling og nyskaping i inkubatorar og næringshagar i fylket d) Inntil kroner til omstillingsprosjekt i maritim næring i fylket. Fylkesrådmannen fikk fullmakt til å setje i verk andre, mindre omstillingsprosjekt innanfor eventuelle udisponerte omstillingsmidlar. Fylkesutvalet peika òg på at prosjekta må vere tidsavgrensa. For budsjettåret 2011 har Kommunal- og regionaldepartementet i si tildeling av regionale utviklingsmidlar lagt til grunn ei ramme på kr for omstillingsarbeidet i Hordaland. Det er en reduksjon på 1 mill. kr frå året før. Reduksjonen skuldast omprioriteringar på statsbudsjettet; dei kommunale næringsfonda vart sterkt opprioriterte. Flytt til Hardanger Fase 1 i dette prosjektet vart gjennomført i perioden Sluttrapporten viser at prosjektet har medverka, saman med andre faktorar, til auka folketal i Hardanger. Dessutan har ein arbeidd godt med omdøme, profilering og rekruttering. 95 tiltak vart sette i verk vart eit mellomår, med mindre aktivitet, men i 2011 har regionrådet utarbeidd ein programsøknad for perioden fram til I søknaden står det at: Hovudmålet er å gjera Hardangerkommunane til attraktive bukommunar. Gode og varierte bustadtilbod, møtestader og eit inkluderande lokalsamfunn skal vera kjenneteikn ved Hardangerkommunane. Flytt til Hardanger skal i lag med kommunane rekruttera tilflyttarar med det føremål å auka folketalet. Ved prosjektslutt skal kommunane ha etablert gode ordningar/rutinar for handtering av tilflytting. Budsjettet for fase 2 er totalt summert til kr Derav vil kommunane i Hardanger bidra med i eigeninnsats og pengar, medan søkjarane planlegg fylkeskommunal finansiering med kr Fylkesrådmannen si vurdering er at det er behov for å gjennomføre fase 2 i programmet. Erfaringane frå den fyrste fasen er mellom anna at det er mangel på ledige bustader i Hardanger. Det må fyrst på plass fysisk tilrettelegging for nye bustader før ein kan vidareføre arbeidet med å rekruttere nye innflyttarar. Fylkesrådmannen har samstundes signalisert at kommunane må ta over ansvaret for rekruttering av og tilrettelegging for innflyttarar seinast når programmet er sluttført. Det bør ikkje være aktuelt med nokon ytterlegare prosjektinnsats etter 2014.Fylkesrådmannen er nøgd med at kommunane i Hardanger aukar eigeninnsatsen vesentleg i fase 2, samanlikna med den førre fasen. Fylkesrådmannen går difor inn for å løyve kr frå omstillingsmidlane. Omstilling på Fedje Allereie i sak 241/ om fordeling av omstillingsmidlane i 2008 vart det vist til den negative utviklinga i sysselsetting og folketal på Fedje, og at ein ynskte eit samarbeid med kommunen for å finne fram til gode lokale omstillingsprosjekt. I sak 127/09 gjorde Fylkesutvalet vedtak om inntil kroner til mobilisering og næringsanalyse på Fedje. Konklusjonen i analysen var at kommunen står overfor store omstillingsbehov i åra framover. I samarbeid mellom fylkeskommunen og kommunen vart det utarbeidd eit omstillingsprogram for Fedje for 2010 og På bakgrunn av at Fedje kommune sterkt ønskte rask oppstart av tiltak, og ut frå føringane for 2008/2009 om Fedje sine behov, gav fylkesrådmannen i mai 2010 tilsegn om inntil kr. 2

3 i omstillingsmidlar for 2010 til oppstart av omstillingsprogrammet basert på ovannemnde utviklingsanalyse. Tiltaka i programmet er mellom anna : - utvikle praksisnært skuletilbod på barne- og ungdomsskulane - etablering av nye aktivitetar innan den maritime opplevingsøkonomien - etablere et maritimt industrinettverk - politisk og administrativ omorganisering i kommunen. Programmet er kome vel halvvegs i gjennomføringa, og har fått løyvd heile ramma. Når resultata og erfaringane er evaluerte og vurderte, skal fylkesrådmannen vurdere mogeleg vidareføring av nokre av prosjekta. Omstillingsprosjekt i Vaksdal Vaksdal kommune fekk hausten 2010 kr til seks ulike (for-) prosjekt for å styrkje omstillingsarbeidet i kommunen: - Opplevings- og kompetansesenter for atlantisk villaks - Kartlegging av potensielle næringsareal i Vaksdal - Kartlegging av ledige næringslokale. - Etablere Næringsforening i Vaksdal - SMB-utvikling - Profilering av Vaksdal sine fortrinn som bynær bustadkommune. Dei fleste forprosjekta er no i oppstarts- eller gjennomføringsfasen. Kommunen skal når forprosjekta er avslutta gjere ei vurdering/evaluering som grunnlag for planlegging av mogelege hovudprosjekt. Dette skal skje i samråd med fylkeskommunen. Fylkesrådmannen meiner at finansieringa av ei eventuell vidareføring kan takast opp i samband med saka om fordeling av omstillingsmidlar for Maritim inkubator i Sunnhordland I Revidert nasjonalbudsjett 2010 vart Verftspakken lansert. Grunnen var utfordringane i maritim/offshore-sektorene. SIVA fekk 25 MNOK til oppretting av fem maritime industriinkubatorar, og ein av desse vart Atheno. Atheno AS er ein industriinkubator på Stord som har vore i drift sidan I løpet av tida som er gått, har inkubatoren vudert idear og konsept som igjen har ført til 25 etableringar. Atheno har søkt fylkeskommunen om medfinansiering til ein maritim industriinkubator, som ei forsterking av den industriinkubatoren som Atheno AS driver i dag. Målsettinga er å bidra til at eksisterande næringsklynger vert vidareutvikla på ein marknadsretta og forretningsorientert måte, samstundes som nye klynger som er oppstått, blir ivaretekne på kommersielle vilkår. I 2010 er det totalt sett løyvd frå fylkeskommunen kr Det er ikkje naudsynt med meir midlar frå oss i Industriinkubator på Mongstad I 2010 vart det gjennomført eit forprosjekt med sikte på å planlegge ein industriinkubator på Mongstad basert på SIVA sitt konsept. I forprosjektet konkluderte ein med at det var grunnlag for etablering av ein slik inkubator. Målsettinga er å etablere ny lønsam forretningsverksemd og styrkje eksisterande næringsliv. Inkubatoren, Industriutvikling Vest AS, er budsjettert med årlege driftskostnader på kr i ein femårs perioden. Dei fem eigarverksemdene finansierer kr av dette, fylkeskommunen kr og Austrheim og Lindås kommunar til saman kr

4 Fylkesrådmannen viser til at forprosjektet er eit godt grunnlag for etableringa av inkubatoren. Det ligg til rette for å kunne utnytte potensialet for vidare vekst og utvikling av næringslivet i regionen. Det er god forankring av planane hjå eigarane og kommunane. Eg rår difor til at det vert løyvd kr til Industriutvikling Vest AS for Fylkeskommunen må sjølvsagt ta atterhald om finansieringa for dei resterande åra. Nytt næringshageprogram KRD og SIVA har vedtatt nytt nasjonalt næringshageprogram med varigheit over 10-år, og oppstart 2. halvår Kvar einskild næringshage må søkje om opptak i det nye programmet. Det er lagt opp til at SIVA dekkjer 50 %, fylkeskommunane 25 % og deltakarverksemdene 25 % av totale årlege kostnadar. Så langt har Odda og Gulen/Masfjorden søkt. Vi er i tillegg orientert om at Voss arbeider med ein søknad som truleg vil vera klar til neste søknadsrunde i haust. Odda søkjer fylkeskommunen om kr Gulen /Masfjorden søkjer Sogn og Fjordane fylkeskommune og Hordaland fylkeskommune om til saman kr Det er for tida dialog mellom dei ulike aktørane når det gjeld behandling og avklaring av søknadane. Det skal no arbeidast fram ei sak som vil avklara fylkeskommunen sin strategi rundt næringshagane. Engasjement, rolle, mogleg eigarskap, geografisk spreiing og oppfølging er tema her. Saka vil kunne handsamast av fylkesutvalet i september. Fylkesrådmannen gjer framlegg om at det vert sett av ei ramme på kr til å dekkje finansiering av næringshagar i Hordaland. Fylkesrådmannen kan gje tilsegn innanfor denne ramma: - det vert teke atterhald om føresetnadar sett i saka som skal handsamast i september. - søknadane må følgje dei nasjonale retningslinjene når det gjeld henvendingar for opptak i næringshageprogrammet. - dei andre finansieringskjeldene må forplikte seg på sin del av finansieringa. - søknadane må tilfredsstilla kvalitative krav fylkeskommunen normalt stiller til slike prosjekt. Utvikling av industriell kompetanse i Sunnhordland Fylkesrådmannen har sidan hausten 2010 hatt dialog med SNU AS, Atheno AS og Samarbeidsrådet i Sunnhordland om mogeleg omstillingsprogram eller prosjekt i Sunnhordland. Konklusjonen har vore at det er uaktuelt å starte opp eit større omstillingsprogram. Mellom anna har industrimiljøet i regionen fått fleire større kontraktar dei siste månadene. Etter fylkesrådmannen si vurdering er det likevel viktig å auke kompetansen hjå verksemdene slik at ein står betre rusta når det kjem nye utfordringar. Dessutan vil stadig sterkare globalisering føre til meir grunnleggande endringar i kompetansestrukturen i industrien. Tidlegare har bygging av plattformar, båtar og andre installasjonar vore den dominerande aktiviteten. Framover vil teknologisk utvikling og tilrettelegging verte viktigare, med tilhørande behov for vesentleg fleire ingeniørar. Fire større verksemder og Samarbeidsrådet for Sunnhordland har difor teke initiativ til eit pilotprosjekt for å etablere eit utdanningstilbod lokalt for teknisk vidareutdanning av personell til leverandørindustrien i Sunnhordland. I praksis vil ein etablere ei avdeling av Bergen Tekniske Fagskule på Stord. På sikt ser ein òg for seg ei ingeniørutdanning i Sunnhordland, som ei avdeling av ein høgskule eller eit universitet. Sidan det tar lang tid å etablere ei fagskule-avdeling permanent og ein meiner behovet er akutt, ønskjer initiativtakarane å gjennomføre eit prosjekt for skuleåret 2011/2012. Det har vore kontakt mellom Sunnhordland, Bergen Tekniske Fagskule, Fagskulerådet/Opplæringsavdelinga og Næringsseksjonen om prosjektet. Ei mogeleg etablering av eit fast utdanningstilbod frå og med skuleåret 2012/2013 vil sjølvsagt måtte gå til politisk handsaming seinare. 4

5 Budsjettet er totalt sett på ca. kr. 2, 5 mill. I finansieringsplanen gjer søkerne framlegg om ca. 60 prosent finansiering frå fylkeskommunen og resten lokalt, med hovudtyngde på verksemdene. Fylkesrådmannen har notert seg at problemstillingane knytt til rekruttering av kompetent arbeidskraft/ingeniørar er allmenne og at det difor kan vere interessant å sette i verk eit pilotprosjekt. Fylkesrådmannen gjer framlegg om at fylkeskommunen maksimalt går inn med 50 prosent. Det vil seie at det vert sett av ei ramme på totalt kr for føremålet. Føresetnadene før endelig løyving er at: - Dette tilbodet og eventuelle andre tilbod i andre regionar seinare skal etablerast som avdelingar av andre skular, og ikkje som eigne einingar. - Fagskulerådet må gi sin tilslutning. - Hordaland fylkeskommune skal ha inntil to deltakarar i styringsgruppa for prosjektet. 5