5. Scenekunst, teater og dans

Transkript

1 Kulturstatistikk Scenekunst, teater og dans Liv Taule 5. Scenekunst, teater og dans Institusjonsteatra hadde til saman nær,4 millionar tilskodarar på framsyningar i. I gjennomsnitt var det 77 tilskodarar per framsyning, 2 færre enn i Dei frie teater- og dansegruppene hadde nær ein halv million besøk eller 28 tilskodarar per framsyning, 8 fleire enn året før. og opera Nøkkeltala i dette avsnittet er henta frå dei 25 institusjonane innan teater og opera som er medlemmer i Norsk teaterog orkesterforening (NTO). Desse institusjonane rapporterte om framsyningar med til saman tilskodarar i av desse framsyningane var retta mot barn og ungdom og hadde til saman tilskodarar framsyningar var turnéframsyningar med nærare tilskodarar. Sjølv om det er kome til to nye institusjonar i statistikken, Akershus og Dansens Hus, syner tala ein nedgang både i framsyningar og tilskodarar samanlikna med Det var totalt 376 færre framsyningar og færre tilskodarar. Framsyningane for barn og unge auka med 55 eller 4 prosent, men talet på tilskodarar gjekk ned med 2 prosent. Jamvel talet på turnéframsyningar auka i, med 52 framsyningar, men trass i fleire framsyningar gjekk talet på publikum ned med Talet på tilskodarar per framsyning i er 77, det lågaste på fem år. Den Norske Opera hadde flest tilskodarar per framsyning med 766. NTO er ein arbeidsgivar- og interesseorganisasjon for profesjonell musikk og scenekunst. NTO har 37 medlemmer innanfor teater, dans, opera og orkestermusikk. Medlemmene representerer nasjonale institusjonar, region-/landsdelsinstitusjonar, programmerande teater, produserande teater og musikkensemble. Som arbeidsgivarorganisasjon sluttar NTO avtaler med og/eller hjelper medlemmene sine i forhandlingar med ein rekkje arbeidstakarorganisasjonar. Kjelde: Norsk teater- og orkesterforening. Framleis, sjå figur 5., er det Nationaltheatret og Det Norske Teatret som har flest framsyningar og flest tilskodarar i. Begge teatra har auka talet på framsyningar. Nationaltheatret hadde likevel om lag færre teaterbesøk. Det Norske Teatret hadde ei positiv utvikling i talet på tilskodarar totalt med nærare 5 000, trass i at Det Norske Teatret hadde både færre turnéframsyningar og publikumarar på turnéframsyningane i året som gjekk. Oslo Nye hadde nedgang i både framsyningar og tilskodarar. Talet på framsyningar gjekk ned med 29 prosent, og publikumstalet gjekk ned 49

2 Scenekunst, teater og dans Kulturstatistikk Figur 5.. Tilskodarar ved teater og opera og Agder Akershus teater Beaivvás Sámi Teahter BIT garasjen Black Box Brageteatret Carte Blanche Danseteater Dansens Hus Den Nationale Scene Den Norske Opera Det Norske Teatret Haugesund Hedmark Hordaland Hålogaland Nationaltheatret Nord-Trøndelag Nordland Oslo Nye Riksteatret Rogaland Sogn og Fjordane Ibsen Teatret Vårt 2004 Trøndelag Tal på tilskodarar i 000 Kjelde: Norsk teater- og orkesterforening. med 25 prosent, eller Denne reduksjonen i aktivitet kom delvis av at ein av scenane knytt til Oslo Nye, var stengd i ein periode i. Riksteatret rapporterte òg færre framsyningar og tilskodarar. I spela Riksteatret totalt 52 framsyningar for publikumarar. I 2004 var tala respektive 67 framsyningar og tilskodarar. Hordaland hadde ei positiv utvikling både i talet på framsyningar og i talet på tilskodarar. Talet på tilskodarar auka med 62 prosent til , og talet på framsyningar auka med 6 prosent til 297. Black Box auka talet på framsyningar med 50 prosent frå 2004 til. Figur 5. syner talet på tilskodarar i 2004 og ved dei ulike teatra. To av teatra i statistikken, Hålogaland og Nordland, flytta inn i nye teaterhus, i. (St.prp. nr., Kulturog Kyrkjedepartementet, 2006). For Hålogaland som flytta på sommaren, ser det ut som dette påverka tala positivt, mens for Nordland slo flyttinga hausten negativt ut på aktivitetstala. Personell og økonomi I blei det utført totalt 594 årsverk ved tilskotsteatra, sjå tabell 5.. Dette talet representerer ein auke på 58 årsverk frå 2004 og 02 årsverk frå Den Norske Opera hadde flest tilsette i med 442 årsverk, eller 28 prosent av alle årsverka ved tilskotsteatra. Samla driftsresultat i var 6,6 millionar kroner. Sjølv om både totale driftsinntekter og driftskostnader har auka med 4 prosent, er dette resultatet 29 prosent lågare enn i 2004 og meir enn ei halvering frå driftsresultatet i Dei 50

3 Kulturstatistikk Scenekunst, teater og dans Tabell 5.. og opera. Årsverk ved tilskotsteatra Figur 5.2. og opera. Inntekter for tilskotsteatra Millionar kroner Årsverk Millionar kroner Agder Carte Blanche A/S Den Nationale Scene Den Norske Opera Det Norske Teatret Haugesund... 3 Hedmark Hordaland... 9 Hålogaland Nationaltheatret Nordland Rogaland Sogn og Fjordane Ibsen... 3 Teatret Vårt Trøndelag Agder driv også kulturhuset i Kristiansand kommune. Tala for Agder gjeld berre teaterdrifta så nær som årsverk, der kulturhusdrifta er inkludert. Kjelde: KKD, St.prp. nr.. fleste teatra kan vise til eit positivt driftsresultat i, men spreiinga er stor, frå 3 millionar kroner i positivt resultat til nærare 2 millionar kroner på minussida. Den største inntektsposten for tilskotsteatra er tilskot frå staten, 7 prosent av totale inntekter. Denne delen er like stor som førre året. Delen på dei andre inntektskjeldene held seg òg stabil med 2 prosent andre inntekter og 8 prosent regionale tilskot. Dei store institusjonane i Oslo og Bergen tek ikkje imot regionale tilskot. Figur 5.2 gir eit bilete av fordelinga. På området fri scenekunst baserer tala i tabell 5.2 seg på rapportering frå dei ulike medlemsgruppene i Danse- og teatersentrum. Per 3.2. var det 77 medlemsgrupper i DTS, men tal frå berre 5 av medlemmene er inkluderte i statis Tilskot frå staten Regionale driftstilskot Andre inntekter Kjelde: St. prp. nr., Kultur- og kyrkjedapartementet. Fri scenekunst Danse- og teatersentrum (DTS) er ein interesseorganisasjon og eit kompetansesenter for fri profesjonell scenekunst i Noreg. Organisasjonen blei etablert som interesseorganisasjon i 977 med mål om å synliggjere frie grupper, og heve status for mangfaldet av sceniske uttrykksformer utanfor institusjon ane. (Kjelde: new.scenekunst.no) tikken. Årsaka til mangelfull rapportering kan vere at fleire av dei nye scenekunstkompania ikkje har eigne administrativt tilsette (Danse- og teatersentrum, Årsrapport ). I tillegg inneheld statistikken rapport frå 2 ikkje-medlemmer gjennom Norsk Scenekunstbruk. Statistikken inneheld tal frå til saman 72 grupper, fordelte på 55 teatergrupper og 7 dansegrupper. Desse gruppene spela i alt framsyningar, 72 prosent av desse var for barn. Samla besøk på alle framsyningane var om lag Sjølv om rapporteringsgrunnlaget er mykje lågare for enn for 2004, gir dette ein auke i publikum på 32 prosent. Talet på medlems- 5

4 Scenekunst, teater og dans Kulturstatistikk Tabell 5.2. Frie teater- og dansegrupper. 993 Grupper - Danse- Med- Nye Framsyningar Besøk- Besøk i alt grupper grupper lemmer produk- I alt Av dette jande per i alt sjonar for barn i alt frami alt syning Tala inkluderer rapport frå 65 av 65 medlemmer, samt rapport frå 8 ikkje-medlemmer. 2 Tala inkluderer rapport frå 70 av 70 medlemmer, samt rapport frå ikkje-medlemmer gjennom talmateriale frå Norsk Scenekunstbruk. 3 Tala inkluderer rapport frå 5 av 77 medlemmer, samt rapport frå 2 ikkje-medlemmer gjennom Norsk Scenekunstbruk. Kjelde: Danse- og teatersentrum. grupper i DTS har stadig auka/endra seg det siste tiåret, og det gir derfor ikkje noka meining å gjere direkte samanlikningar i aktivitetstala over tid. Vi kan likevel slå fast at aktiviteten til den frie scenekunsten har utvikla seg positivt. Besøk på ballett-, opera- og teaterframsyningar Statistisk sentralbyrå gjennomfører kvart tredje eller fjerde år ei undersøking der folk blir spurde om bruken av ulike kulturtilbod i gjennomsnitt dei siste tolv månadene. Tal frå den siste undersøkinga om kor mange personar som blant anna nytta ulike teatertilbod, ballett- eller danseframsyning, vart presenterte i Norsk Kulturbarometer 2004 og Kulturstatistikk Denne siste kulturbruksundersøkinga synte at om lag 2 prosent hadde vore på ei ballett- eller danseframsyning siste året, 5 prosent hadde vore på opera eller operette, medan 49 prosent hadde vore på teater, musikal eller revy. I ei undersøking i «Undersøking om bibliotekbruk» vert òg folk spurde om dei hadde vore på teater dei siste tre månadene. «3 prosent svara at dei hadde vore på teater dei siste tre månadene. Personar som også brukte biblioteka hadde i nokon større grad vore på teater, 7 prosent hadde besøkt teateret i dette tidsrommet». (Kjelde: SSB, Rapporter «Undersøking om bibliotekbruk»). Referansar St.prp. nr., Kultur- og kyrkjedepartementet 2006 Danse- og teatersentrum, Årsrapport SSB, Rapporter 2006/4 «Undersøking om bibliotekbruk» Nyttige internettadresser: Kulturstatistikk 2004: Norsk Kulturbarometer 2004: Norsk teater og orkesterforening: Danse- og teatersentrum: new.scenekunst.no Norsk teaterråd: Undersøking om bibliotekbruk: 52

5 Kulturstatistikk Scenekunst, teater og dans Vedleggstabellar Tabell 5.3. Framsyningar og tilskodarar ved teater og opera. 200 Framsyningar Tilskodarar Tilskodarar Turnéframper framsyning syningar I alt Av dette I alt Av dette I alt Av dette Fram- Tilfor barn for barn for barn synin- skodarar og og og gar 2 ungdom ungdom ungdom Agder Akershus teater Beaivvás Sámi Teahter BIT garasjen Black Box Brageteatret Carte Blanche Danseteater Dansens Hus Den Nationale Scene Den Norske Opera Det Norske Teatret Haugesund Hedmark Hordaland Hålogaland Nationaltheatret Nord-Trøndelag Nordland Oslo Nye Riksteatret Rogaland Sogn og Fjordane Ibsen Teatret Vårt Trøndelag Gjeld dei teatra som er medlemmer i NTO. 2 Medrekna turnéar i utlandet. Kjelde: Norsk teater- og orkesterforening. 53

6 Scenekunst, teater og dans Kulturstatistikk Tabell 5.4. og opera. Økonomiske nøkkeltal for tilskotsteatra kr Tilskot frå Regionale Andre Drifts- Årsverk staten driftstilskot inntekter kostnader , , ,0 Agder ,0 Carte Blanche A/S ,0 Den Nationale Scene ,0 Den Norske Opera ,0 Det Norske Teatret ,0 Haugesund ,0 Hedmark ,0 Hordaland ,0 Hålogaland ,0 Nationaltheatret ,0 Nordland ,0 Rogaland ,0 Sogn og Fjordane ,0 Ibsen ,0 Teatret Vårt ,0 Trøndelag ,0 Agder driv også kulturhuset i Kristiansand kommune. Tala for Agder gjeld berre teaterdrifta så nær som årsverk, der kulturhusdrifta er inkludert. Kjelde: KKD, St.prp. nr.. 54