Saksframlegg. Saksbehandler Arkiv ArkivsakID Gbada, Svanhild Hjorteland K /2672. Saksnr Utvalg Type Dato 018/17 Formannskapet PS

Transkript

1 Saksframlegg Saksbehandler Arkiv ArkivsakID Gbada, Svanhild Hjorteland K /2672 «Beskrivelse» «Paragraf» Saksnr Utvalg Type Dato 018/17 Formannskapet PS HØYRINGSUTTALE - REGIONALPLAN FOR FRILUFTSLIV OG NATURFORVALTNING Vedlegg: HØRINGSDOKUMENT_DES_2016 Forslag til vedtak: Hjelmeland kommune viser til forslag til Regionalplan for Friluftsliv og naturforvaltning. Kommunen tykkjer RFK har utarbeidd ein oversiktleg og ambisiøs plan, spesielt ift tiltakspunkta i handlingsdelen kap 6. Det er viktig at tiltaka blir fulgt opp med økonomiske støtteordningar frå statleg/fylkeskommunalt hald. Viser elles til synspunkt i saksframlegget. Ein vil særleg framheva at fylkeskommunen er ein viktig samarbeidspartnar for distriktskommunar som Hjelmeland på mange felt. Regionalt ansvar for hjorteviltforvaltning er for fleire år sidan overført til fylkeskommunen, og det er sterkt ønskjeleg at fylkeskommunen faktisk tek rolla som nettverksbyggjar og rettleiar på dette feltet. Hjelmeland, den Sigve Hia Rådmann Formannskapet - 018/17 FSK - behandling: Behandling:

2 Røysting: Samrøystes i samsvar med forslag til vedtak. FSK - vedtak: Hjelmeland kommune viser til forslag til Regionalplan for Friluftsliv og naturforvaltning. Kommunen tykkjer RFK har utarbeidd ein oversiktleg og ambisiøs plan, spesielt ift tiltakspunkta i handlingsdelen kap 6. Det er viktig at tiltaka blir fulgt opp med økonomiske støtteordningar frå statleg/fylkeskommunalt hald. Viser elles til synspunkt i saksframlegget. Ein vil særleg framheva at fylkeskommunen er ein viktig samarbeidspartnar for distriktskommunar som Hjelmeland på mange felt. Regionalt ansvar for hjorteviltforvaltning er for fleire år sidan overført til fylkeskommunen, og det er sterkt ønskjeleg at fylkeskommunen faktisk tek rolla som nettverksbyggjar og rettleiar på dette feltet. Saksopplysninger: Samandrag Rogaland Fylkeskommune har utarbeidd forslag til «Regionalplan for Friluftsliv og Naturvern », og denne er nå på høyring. Planen er ein revisjon av Fylkesdelplan for friluftsliv, idrett, kultur og naturvern» den såkalla FINK-planen frå Den planen er «utgått på dato» på fleire måtar, og det er fleire årsaker til at ein ny plan er undre revisjon. Den nye planen utelater temaene idrett og kultur (som inngår i andre planar), og nå har den nye planen fått kortnamnet FN-planen. Ein regionalplan retningsgivande for kommunane. Hjelmeland kommune er ein rik natur-og friluftskommune, så det er svært relevant for kommunen å følgje med og meine noko om dette planarbeidet. Det er òg aktuelt fordi kommunen sjølv nå står framfor eigen kommuneplanrevisjon og det er såleis aktuelt for kommunen å vurdere korleis ein slik regionalplan kan gi føringar for vårt eige plan- og utviklingsarbeid. Fakta Planen er ein revisjon av FINK-planen frå Rogaland Fylkeskommune vedtok i 2012 å starte dette revisjonsarbeidet, og Hjelmeland kommune uttalte seg til planprogrammet i Nye utgreiingar, lovendringar, regionale reformar og nye statlige styringsignal har medført at det nå er ein sterkt revidert regionalplan som føreligg sett i forhold til FINK-planen frå Planen sitt innhald Planen omhandlar tema friluftsliv i kap 4 og tema naturforvaltning i kap 5.

3 Rogaland Fylkeskommune RFK er regional friluftsmyndigheit og friluftsliv er eit godt etablert ansvarsområde. Samstundes er òg naturforvaltning ein viktig del av fylkeskommunalt ansvar som planmyndigheit; gjennom råd, rettleiing, retningslinjer og gjennom aktiv bruk av digitalt verktøy Temakart Rogaland. I 2010 fekk Fylkeskommunen ein del nye oppgåver; ma. blei vilt-og fiskeforvaltning ei heilt ny oppgåve på regionalt nivå Planen inneheld òg desse tema. Ved å sjå på friluftsliv og naturforvaltning samtidig, ønskjer RFK å synleggjere sitt ansvar for å leggje til rette for eit aktivt og godt friluftslivtilbud for alle, kva de (i samhandling med kommunar og frivillige organisasjonar) konkret vil gjere med dette, og vise korleis ein kan forvalte naturen som grunnleggjande faktor for å få det til. Side 63 er ein viktig del av planen den viser hovudgrepa i planen ift visjon, satsningsområde, hovudmål, delmål. Dette er fulgt opp med tiltak i handlingsdelen s Visjon Friluftsliv: Friluftsliv for alle i heile Rogaland Naturforvaltning: Naturen tas vare på som grunnlag for liv, utvikling og opplevelse Regionalplanen har 4 satsingsområde: - Gode tettstader - Kystfriluftsliv - Klimatilpassing - Kunnskap og formidling Regionalplanen har følgjande hovudmål: - Sikre god tilgang og miljøvennlig transport til friluftslivsområder - Utvikle tilbudet for barn, unge og grupper med spesielle behov - Opprettholde mangfaldet av naturområder i Rogaland - Utvikle friluftsliv i nærmiljøet - Styrke kunnskapen om friluftsliv, jakt og fiske i Rogaland - Bevare det tradisjonelle friluftslivet og legge til rette for nye friluftslivsaktiviteter - Sterk, tydelig og kunnskapsbasert naturforvaltning

4 Måla blir fulgt opp av delmål og konkrete handlingar i ein fyldig handlingsplan kap 6, s Årleg beløp på kr 2 mill, som blir tildelt til relevante og regionale prosjekt etter søknad gjennom RUM-ordninga (Regionale Utviklings Midler), er foreslått vidareført i fylkeskommunen sin økonomiplan for å gjennomføre handlingsprogrammet. Planen har 10 delmål med fleire konkrete tiltak i handlingsplanen s 63-77: 1. Sikre fleire natur- og friluftslivsarenaer 2. Fremje eit variert tilretteleggingsnivå i natur- og friluftsområder 3. Sikre miljømessig og økonomisk berekraftig forvaltning og drift av natur og friluftslivsområdet 4. Tilrettelegge for sykkel som aktivitet og framkomstmiddel 5. Forbedre kollektivtilbudet til friluftslivsområder 6. Motivere til auka aktivitet 7. Skape arena for formidling og samarbeid 8. Bidra i regionalt viktige prosjekter og samarbeid 9. Ei berekraftig arealforvaltning 10. Forbedre kunnskapsgrunnlaget og verktøy for naturforvaltning Alle desse 10 konkrete delmåla er lista opp i handlingsplanen med konkrete prioriteringar, virkemidlar, ansvarsfordeling, tidsramme, samt konkrete kostnader. Konkrete verktøy og viktige virkemidlar: Tilskotsforvaltning: Regionalplanen er utarbeidet med sikte på å være et konkret verktøy for fylkeskommunen sitt eige arbeid innan friluftsliv og naturforvaltning, som grunnlag for bærekraftig arealforvaltning, tilskuddsforvaltning og for konkrete satsingsområder og tiltak og ein idèbank for søknader om økonomisk støtte til tiltak innen natur- og friluftlivsforvaltning Rådgjeving/rettleiing: I tillegg er planen et verktøy for kommunal arealforvaltning, gjennom en tematisk verdivurdering av sentrale naturtema, faglige råd og retningslinjer for arealforvaltning. Viktigste virkemiddel i tillegg til tilskuddsforvaltning er planfaglig veiledning. Synlegjering/kunnskapsbase: synleggjering av naturverdier gjennom kartportalen er òg eit sentralt virkemiddel. Dei nyare ansvarsområdene vilt- og innlandsfiskeforvaltning er òg omtalt. Lovar, føresegner, rundskriv Regionalplanen er utabeidd med heimel i plan-og bygningslova kap 7-9

5 Økonomiske konsekvensar Ikkje direkte for kommunen; men planen legg opp til ein del forventningar som kan få økonomiske verknader for kommunane både i form av tilskot/statlege overføringar, men òg motsett i form av økonomisk og ressursmessig prioriterering. Gjeldande planar, retningsliner og vedtak Det er relevant å sjå regionalplanen i samanheng med vår eigen kommuneplanrevisjon. Innkomne uttalar ikkje relevant kommunen er sjølv høyringsorgan Vurdering og konklusjon Planen er eit flott og omfattande dokument, med høge mål og ambisiøs handlingsplan. Den er oversiktleg og konkret og i sin form dermed relativt enkel å ta stilling til. Det er spesielt retningslinjene for vidare arealforvaltning og handlingsdelen med tiltak/prioriteringar som er mest relevant å meine mest om. Desse er lista opp i tabellform s Hjelmeland kommune meiner det viktig at RFK framstår som ein regional samhandlingsaktør ift friluftsliv og naturforvaltning; pådrivar for og saman med kommunane og det frivillige. Me tolkar planen som at denne samhandlingsareana både blir oppretthalde og samstundes òg styrka. Kommunen meiner at FN-planen legg opp til ambisiøse mål og eit sett med tiltak for å nå desse. Viktig at ein opprettheld fokus ovanfor statlege myndigheiter for å generere midlar til dette arbeidet: td er RUM- midlande eit viktig bidrag til verdiskaping om desse tema rundt om i kommunane. Ein tolkar planen slik at tilskotsordningane blir styrka og at søknadsprosedyrane ift dette blir forbetra det er kommunen svært positiv til. Kommunane er ulike både ift naturgrunnlag, friluftstilbod og ikkje minst ift til eigne ressursar for å drive/utvikle friluftslivssatsninga, difor er det viktig med ein tydeleg regional aktør både økonomisk, men òg ift rettleiing, kunnskapsinnhenting og planlegging. Difor er det bra å ha ein såpass konkret plan ift satsingsfelt; der ansvarfordelinga er nedteikna så kan moglegvis vektinga mellom desse bli kjelde for drøfting framover. Det blir stilt ein del forventningar òg til kommunane; både i form av økonomi og innsats/prioritering. Det vil nok variere i ulik grad korleis den enkelte kommune kan og vil følgje dette opp Dette vil nok òg vere tilfellet for Hjelmeland: men hovudgrepa og visjonane kan kommunen støtte opp om. Delmål 1 «sikre fleire natur-og friluftsarenaer» Td meiner kommunen at det er ambisiøst at planen jf tiltakspunkt 1.A legg opp til å sikre 5-10 nye friluftsområde i året ( i heile Rogaland, men likevel). Dette vil nok i ulik grad bli fulgt opp og understøtta av dei ulike kommunar og det må følgje midlar med slike mål noko planen òg legg opp til, jf tiltak 1.G der ein skal arbeide for å auke statlege tilskot med 100 % frå 35 mill til

6 70 mill pr år nasjonalt. Ein reknar då med at det er forventa at både RFK og kommunanen skal «presse på» i forhold til dette dette vil nok skje i variabel grad. I delmål 2 «fremje eit variert tilretteleggingsnivå i natur-og friluftslivsområder» meiner kommunen det er positivt at planen i tiltakspunkt 2A legg opp til at ein skal opparbeide min eitt område i kvar kategori med universell utforming i alle kommunar. Her forventast det nok at kommmunane bidrar sterkt noko som nok òg vil variere. Som i delmål 1 ovanfor er det nok essensielt at det då blir fulgt opp med auka stat- og fylkestilskot, noko som òg er nedfelt i punkt 2.E I delmål 3 «Sikre miljømessig og økonomisk berekraftig forvaltning og drift av naturog friluftslivsområde» er både tilskot og rettleiing viktig. Dette gjeld særskilt under tiltakspunkt 3 H betra viltforvaltning. På dette punkt meiner kommunen at RFK har eit stort forbetringspotensiale det er på tide at viltforvaltninga får høgare prioritet, og kommunen meiner at det burde vore styrka ytterlegare i planen både ift rettleiingsbiten, men òg ift kostnader pr år som burde vore auka til meir enn pr år. I delmål 4 «tilrettelegge for sykkel som aktivitet og framkomstmiddel» tykkjer kommunen at tiltakspunkt 4D forbetre mulighet for sykkel med tog, buss og båt er postitiv dette er ein fin måte å fremje distriktsopplevingar på, og auke moglegheit for tilgjengelegheit til friluftsområde for meir varierte brukargrupper. Det er òg spanande at planen legg opp til auka tilrettelegging for stiar/trasear for terrengsykling; dette kunne vore aktuelt i vår kommune, men det bør vere nøye utvalde område som tolar markpresset og der ev brukarkonfliktar er vurdert og ev tilrettelagd for. I delmål 5 «forbedre kollektivtilbodet til friluftsområdet» kan forholda bli betre for Hjelmeland sin del her er det relativt glissent mellom kollektivtilboda, i alle fall kva gjeld buss (ein ting er å auke tal busshaldeplassar, men hjelper ikkje om det likevel ikkje er busstilbod). Generelt sett er det ønskjeleg at nokre av skulerutene òg blir oppretthaldne sommarstid, samt at det er gode/enkle billettordningar mellom ulike kollektivtilbod td ift overgangsbilettar og at systemet blir enkelt og brukarvennleg. I delmål 6 «motivere til auka aktivitet» er det viktig og svært pga at planen i tiltakspunkt 6 D legg opp til å auke statleg og fylkeskommunale tilskot til friluftsaktivitetar, og òg til å gjere denne portalen meir brukarvennleg. Dette er ei ordning som i Hjelmeland faktisk generer ein del aktivitet og som kan sjåast på som viktig bidrag òg ift folkehelseperspektivet.

7 I delmål 7 «skape og bruke arenaer for formidling og samarbeid» er det viktig at samhandingsaktørar som bondelaget og landbruket er med; for som kommunen uttalte til planprogrammet, så meiner me framleis at grunneigarane og næringsorganisasjonane er viktige deltakarar og samhandlingsaktørar ift friluftsliv og naturforvaltninga. Då er det viktig å ha gode samhandingsrutinar og prioriteringar, og såleis kunne deira rolle i dette vore ytterlegare styrka i planen. I delmål 8 «bidra i regionalt viktige prosjekter og samarbeid» bør òg forholdet til grunneigarar og næringsorganisasjonar styrkast, som i punktet ovanfor, som td ift tiltakspunkt 8d Turskiltprosjektet I delmål 9 en «berekraftig arealforvaltning» var det etter kommunen sitt syn eigentleg ikkje nye store endringar ift dagens forventningar men greitt og oversiktleg presentert; og dette blir relevante føringar for kommunen sin revisjon av kommuneplanens arealdel I delmål 10 «forbedre kunnskapsgrunnlaget og verktøy» blir framtidig kartlegging og bruken av den digitale kartportalen Temakart Rogaland styrka dette tykkjer kommunen er bra. Td vil dei stadige forventingane ift forenkling og forbetring ift kommunal saksbehandling auke trykket på gode/digitale kunnskapsbaserte verktøy. Oppsummering og konklusjon Det er positivt at det skjer ei fornya satsing på friluftsliv og naturmangfald gjennom revisjon av planverket til fylkeskommunen. Friluftsliv er ein viktig basis for det å bu i Hjelmeland. Det er bra at fylkeskommunen ser ut til å ville begynne å gjera noko med det faktum at dei har eit regionalt ansvar for viltforvaltninga. Det er nødvendig. Når det gjeld kollektivtilbod for å koma ut i til friluftsområda, vil ein peika på at det ikkje er nok med fleire busstopp. Der må bussruter også, ikkje minst sommarstid når skulerutene tek ferie. Tilrettelegging for sykkel om bord på buss og båt er også viktig. Planen må følgjast opp med økonomisk satsing for at den skal kunne bety ein forskjell.

8