Flora kommune HELSE-, SOSIAL- OG OMSORGSPLAN

Transkript

1 Flora kommune HELSE-, SOSIAL- OG OMSORGSPLAN

2

3 Innhald 1. Innleiing, mandat og tilråding Del 1. Handlingsprogram Brukarar og pårørande sine rettar og plikter Samhandling. Styrke tverrfagleg internt i den kommunale organisasjonen, og mellom kommunen og andre aktørar Førebygging Betre leiing Kompetanse og rekruttering Bustad og institusjon Dag og aktivitetstilbod Arbeidslivsretta tiltak Del II. Handlingsplan, skjematisk Del III. Faktadel og bakgrunnsinformasjon Statlege og kommunale føringar for helse og omsorgstestene Lovkrav Lov om kommunale helse-og omsorgstenester. (KHOL) Lov om pasient og brukarrettar Lov om folkehelsearbeid Organisering av tenestene, planar og utvikling i Flora kommune Dei kommunale helse - og omsorgstenestene Befolkningsutvikling og brukargrupper Innvandrarar Barn/ungdom med samansette problemstillingar Rusmisbrukarar Personar med psykiske lidingar Funksjonshemma Eldre Samhandling. Styrke tverrfagleg internt arbeid og ekstern samhandling Samarbeid Flora kommune Helse Førde Intern kommunal samhandling Førebygging bakgrunnsinformasjon i høve kapittel 2 i handlingsprogrammet Betre leiing Tiltakstrapp risikoungdom Leon prinsippet Kompetanse, rekruttering og ressursar

4 17. Bustadprogram Dag og aktivitetstilbod Folkehelse Arbeidslivsretta tiltak

5 Føreord Kommunedelplan for helse-, sosial- og omsorg er Flora kommune sitt svar på utfordringane og moglegheitene som ligg i den nasjonale samhandlingsreforma. Planen freistar òg å finne løysingar på andre utfordringar vi har vurdert som viktige i kommunen vår. Planen gir eit sannferdig bilete av no-situasjonen i kommunen. Gjennom framskrivingar teiknar den òg eit bilete av kva vi har i vente, slik at vi kan førebu oss rett, og gå framtida i møte på ein best mogleg måte. I dei nye nasjonale føringane og lovene som utgjer samhandlingsreforma skal kommunehelsetenesta samhandle tettare og tidlegare med spesialisthelsetenesta og andre helseaktørar. Skal vi som kommune lukkast i samhandlinga med andre, må vi bli flinkare til å samhandle med oss sjølv. Over 70 personar har arbeidd med denne planen på ulike nivå. Eg er viss på at denne øvinga i seg sjølv har vore viktig for nytenking og tettare samhandling på tvers av fag- og brukargrupper i og utanfor den kommunale organisasjonen. Tverrfagleg samhandling står tydelegare enn nokon gong tidlegare fram som den viktigaste faktoren i eit velfungerande helsevesen. Til det beste for mottakarane av desse helsetenestene. I møtet med helsevesenet skal dei som treng hjelp oppleve reell tryggleik og verdigheit. Målet er eit saumlaust helsevesen som møter den enkelte sine behov på rett stad, til rett tid og i rett omfang. Eit større fokus på førebygging og tidleg innsats skal føre til at færre har bruk for helsetenester: At fleire kan stå på eigne friske bein. Dette er eit individuelt ansvar. Men kommunen skal aktivt legge til rette for at flest mogleg tar sjølvstendige val som gjer eigen helsesituasjon betre, no og i framtida. Det er ei kjensgjerning at Flora kommune er i ein vanskeleg økonomisk situasjon. Dette tar planen høgde for etter beste evne. Likevel er det ikkje til å underslå at sektoren må tilførast meir midlar skal planen sine gode og økonomisk nøkterne intensjonar gjennomførast. Med samhandlingsreforma får kommunen ansvar for nye og meir komplekse oppgåver. Dette stiller etter måten store krav til den kommunale organisasjonen; til tilsette med oppdatert kompetanse, kunnskap og vilje til innovasjon og endring. Eit tilstrekkeleg tal generalistar (legar, sjukepleiarar m.v.) organisert på ein effektiv måte ser eg som grunnfjellet i det kommunale helsevesenet. Skal dei gode intensjonane i samhandlingsreforma etterlevast til fulle, føreset det tverrfagleg samlokalisering av kommunehelsetenesta, spesialisthelsetenesta og andre aktørar i miljø som er systemrobuste og sjølvrekrutterande. Planen peikar såleis særleg på Sunnfjord Medisinske Senter som vår viktigaste samhandlingsarena no og i framtida. I planarbeidet sin sluttfase gjekk kommunalsjef for helse- og sosialsektoren i Flora kommune Gunnar Frøland uventa bort, så alt for tidleg. Hans bidrag til planen kan ikkje undervurderast. Florø, Jacob Nødseth Plangruppa sin leiar 3

6 1. Innleiing, mandat og tilråding. Innleiing Med bakgrunn i Samhandlingsreforma,(-ny kommunal helse-og omsorgslov, ny folkehelselov og ny nasjonal helse-og omsorgsplan) utforma Flora kommune Helseplan Helse-, sosial og omsorgsplan byggjer vidare på denne kommuneplanen og er tufta på andre kommunale planar som Omsorgsplan , Ruspolitisk handlingsplan m.fl. Helse-, sosial og omsorgsplan opphevar og erstattar tidlegare planar og samlar desse i ein plan. Helse, -sosial og omsorgsplanen må lesast i samanheng med vedteken oppvekstplan fordi desse på einskilde område (barn og unge) vil gå inn i kvarandre. Mandat vart vedteke i bystyret BYST-104/11 vedtak: 1. Flora bystyre vedtek oppstart av arbeid med Helse-og omsorgsplan Planen skal leggast fram for bystyret i juni Planen skal: Samordne lokale helse-og omsorgsplanar til eit samla plandokument for helse-, sosial, og omsorg for perioden Svare på utfordringar omtalt i Helseplan del 1 kapittel 7 Utfordringar i det vidare planarbeidet. Innehalde økonomiske konsekvensar av tiltak som vert foreslått. Forslaga skal prioriterast og fordelast over heile planperioden. Bystyret har seinare supplert plangruppa si samansetjing og endra tidsfrist for når planen skulle leggjast fram for bystyret. I handlingsprogrammet for 2012 er det vedteke at planen skal leggjast fram for bystyret seinast i løpet av året. Plangruppa har hatt desse medlemmane: Jacob Nødseth (Høgre) leiar Halvor Halvorsen (Venstre) nestleiar Karianne Torvanger (Arbeidarpartiet), Embla Belsvik (Høgre) Anita Solheim Steinset, (Høgre) Lena Førde, (Unge Høgre) ungdommens bystyre Arne Rognaldsen, Eldrerådet. Kjartan Olafsson, Legegruppa SMS Eli Østerbø, hovudtillitsvalt for Fagforbundet Siw Sandvik, hovedtillitsvalgt for, Norsk sykepleier forbund Gunnar Frøland, kommunalsjef Norunn Stavø, pleie- og omsorgssjef Unni Furnes, tenesteleiar Nav Anita Norstrand, tenesteleiar helse Elisabeth Solheim, folkehelsekoordinator Jan Helge Dale, kommuneoverlege Siri Osnes, leiande helsesøster, tenesta for barn og unge Trude R. Gulbranson, omsorgsfagleg rådgjevar/kst. kommunalsjef, sekretær i plangruppa. Det har vore arbeidd med planen i fleire arbeidsgrupper inndelt etter ulike brukargrupper; eldre, funksjonshemma, rus og psykiatri, barn og unge, folkehelse og innvandrarar. Totalt har 65 personar arbeidd i dei ulike arbeidsgruppene. 4

7 Planen er inndelt i 3 delar: Del I er handlingsplan, med kortfatta samandrag, mål, tiltak og økonomiske konsekvensar for dei ulike satsingsområda. Del II er handlingsplan skjematisk direkte kopla til tiltaka i del I. Del III er utfyllande bakgrunns- og faktainformasjon som planen byggjer på. Plangruppa si hovudprioritering av tiltak: Desse områda er særleg viktige for ei god helse, sosial og omsorgsteneste i planperioden i Flora kommune: Samlokalisering av fleire relevante funksjonar innanfor Hobun tenestene (teneste for helse, omsorgstenesta, barn og unge, Nav) i eit styrka tverrfagleg, robust, eksternt og internt fagmiljø. Plangruppa og alle arbeidsgruppene har peika på at det fremste fagmiljøet fins i Sunnfjord medisinske senter. Tilsetting av psykolog, lokalisert saman med fastlegeordninga. Bustadbygging. Plangruppa vurderer at det er både eit akutt og langsiktig behov for utbygging av bustader til eldre på nivå 6 i omsorgstrappa, og til alle andre utsette grupper slik det framgår av planen Organisering av tverrfagleg tiltaksteam vedteke i Helseplan del 1. Teamet må dimensjonerast og organiserast for oppgåvene dei skal løyse. Styrking av omsorgstenesta med bemanning med rett kompetanse. Styrking av fysioterapiressurs og ergoterapiressurs. Styrking av fokus på førebygging m.a. ved dag-,/ aktivitetstilbod, og i heimetenestene. Tiltak for unge som droppar ut av skulen eller som er på veg til å droppe ut av skulen, mellom anna arbeidslivsretta tiltak. Auke kvardagskvaliteten til dei som mottek helse-, sosial -og omsorgstenester. Følge opp tiltak retta mot barn og unge jamfør Oppvekstplan

8 Del 1. Handlingsprogram Hovudutfordringar i Flora kommune. Generelt er hovudutfordringane i norske kommunar kva gjeld helse, omsorg og førebygging at tenestene er prega av for liten innsats for å avgrense og førebygge sjukdom. Tenestene er for fragmenterte, noko som fører til at pasientar og brukarar sine behov for koordinerte tenester ikkje vert godt nok ivaretatt. I tillegg er den demografiske utviklinga, og endringa i sjukdomsbileta til dei som treng hjelp utfordrande. Det må ytast rett type tenester på rett nivå, på rett stad, av rett type kompetanse, i rett tid. Dette krev endra samhandlingsrutinar i den kommunale organisasjonen, mellom kommunen og andre aktørar. Endra levekår har ført til auka levealder og sterk vekst i tal eldre. Fleire eldre med fleire og meir komplekse sjukdomsbilete må takast hand om i kommunane. Mange vil trenge tidsavgrensa opphald på institusjon, fleire enn i dag vil trenge permanent institusjonsopphald, og mange vil trenge ein fleksibel tilrettelagt bustad. Det er utfordringar knytt til akutte og langsiktige behov for bustader til fleire brukargrupper. Dette vil vere bustader for brukargrupper innan Nav, bustader for innvandrarar, tilpassa bustader for unge funksjonshemma, og omsorgsbustader både med og utan bemanning. I utvidinga av Samhandlingsreforma frå 2016, vil ein og kunne trenge tilpassa bustader for å ta imot psykiatriske pasientar med bistandsbehov. Fleksible bustader må kunne stette dei fleste behov. Samlokalisering av bustader er avgjerande. Det er utfordringar med ungdom som av ulike årsaker ikkje meistrar overgangen til eit sjølvstendig og økonomisk uavhengig liv. Fråfall vert synleg allereie i ungdomsskulen, det forsterkar seg gjennom vidaregåande, og fleire klarer ikkje stå i tiltak etter skulealder. Vi har mange kompetente aktørar i hjelpeapparatet, men manglar samhandling og koordinering, samt metodikk og personell som kan prioritere oppfølging av ungdommar intensivt i avgrensa periodar. Når det gjeld folkehelse fører fysisk inaktivitet mellom anna til overvekt og sjukdomsutvikling. Dette skuldast m.a. nedgang i det totale kvardagsaktivitetsnivået i befolkninga. Det er ei utfordring å demme opp for denne negative utviklinga og hindre at dagens aktivitetsnivå vert ytterlegare redusert. Det vert (jamfør Flora kommune sin Oppvekstplan ) lagt stor vekt på fysisk aktivitet i skulen i samsvar med folkehelsearbeidet i kommunen. Det er utfordringar når det gjeld rekruttering av kompetanse. Vi treng variert, nok og rett type kompetanse for å løyse utfordringane. Det har særleg vist seg vanskeleg å rekruttere lege, psykolog og fysio/ergoterapeutar. Innan bu og miljøtenesta er det og utfordringar med å få tak i nok fagpersonell. Ein stor del av dei tilsette i bu og miljøtenesta er assistentar. Fleire av desse er i gong med fagutdanning. Kommunen vil trenge betydeleg rekruttering av helsefagarbeidarar i heimetenestene og i institusjon. Kompetanseutvikling og samlokalisering er viktig for å styrke rekrutteringa og lage robuste fagmiljø, og må prioriterast i planperioden. For å nytte kompetansen best mogleg treng vi gode system og rutinar for internt å flytte spesialisert kompetanse raskt nok for å møte behova til brukarar og pasientar. Alle innbyggjarane i kommunen har sjølve ansvar for eiga helse. Framtidas helse-og omsorgstenester føreset både ansvarleggjering og myndiggjering av eigen helse- og livssituasjon. Dette gjeld mellom anna alt frå å skaffe seg eit arbeid eller fritidstilbod, oppsøke lege om ein er sjuk, eller tilpasse /endre bustad etter funksjonsevne Samhandlingsreforma og desse faktorane fordrar både investeringar og driftsmessige endringar. Dette er ei krevjande øving for Flora kommune som har høg lånegjeld og tronge driftsrammer. Dette gjer det økonomiske handlingsrommet lite, og kommunen må prioritere stramt mellom satsingsområda. Mykje av diskusjonane i planprosessen har vore nettopp korleis kommunen skal gjere dette: Når det bognar 6

9 av gode tiltak, men dei økonomiske midlane ikkje samsvarar med desse gode intensjonane må ein prioritere. Det freistar denne planen å gjere. 2. Brukarar og pårørande sine rettar og plikter Brukargrupper: Alle Aktørar: Alle A: Samandrag Det er avgjerande viktig at både brukarar og pårørande er nøgde med helse- og omsorgstenestene dei mottek frå kommunen, og at dei opplever at dei blir godt tekne imot i møtet med den kommunale helse- og omsorgstenesta. God informasjon om tenestetilbodet og brukar og pårørande sine rettar og plikter, er såleis svært viktig. Fleire lover legg føringar for rettane og pliktene til brukarar og pårørande og Flora kommune legg til grunn eit sterkt sjølvstendig ansvar i høve desse nasjonale føringane. B: Mål Brukarar og pårørande skal til ei kvar tid vere godt informert om kva rettar og plikter dei har i møte med helse-, sosial, - og omsorgstenestene som kommunen har ansvar for. Det skal tilbydast tenester som er tilpassa behova til den enkelte og er av høg fagleg kvalitet. Brukarar og pårørande skal både takast på alvor og oppleve at dei blir tekne på alvor, av helse- og omsorgspersonellet i Flora kommune. Brukarar skal òg medverke til gode og heilskaplege løysingar. C: Tiltak: Syte føre at grundig, korrekt og lettfatteleg informasjon om brukar- og pårørande sine rettar og plikter til ei kvar tid er enkelt tilgjengeleg på internettsidene til kommunen, på tenestetorget og på institusjonar og omsorgsbustadar m.v. Bevisstgjere medarbeidarane i helse- og omsorgssektoren og på tenestetorget i deira viktige rolle som informasjonskjelder for brukarar og pårørande. Kommunen som arbeidsgjevar må difor syte føre at dei tilsette og brukarane har gode kunnskapar om kva rettar og plikter som til ei kvar tid gjeld for dei som søkjer om, planlegg å søkje om, eller som mottek helse-,sosialomsorgstilbod frå Flora kommune. 7

10 3. Samhandling. Styrke tverrfagleg internt i den kommunale organisasjonen, og mellom kommunen og andre aktørar. Brukargrupper: Alle. Dette kapitlet omhandlar tverrfagleg samarbeid og samhandling på tvers av einingar, forvaltningsnivå og brukargrupper. Aktørar: Kommunale helse-, sosial- og omsorgstenester, spesialisthelsetenesta, fastlegar, skular og barnehagar, koordinerande eining. A. Samandrag: Eitt av hovudmåla med samhandlingsreforma er å oppnå meir koordinerte tenester. Behandlingskjeda skal opplevast heilskapleg for pasienten/brukaren. Dette fordrar auka tverrfagleg samarbeid internt i kommunen, samarbeid mellom kommunar, samarbeid med andre helseaktørar, og forpliktande samarbeidsavtalar med spesialisthelsetenesta. Reforma gir ei oppgåvefordeling mellom spesialisthelsetenesta og kommunehelsetenenesta som medfører at kommunane, for å unngå å betale 4000 kr pr. døgn per utskrivingsklar pasient på sjukehus, må ta imot ferdigbehandla pasientar frå sjukehus på kortare varsel enn tidlegare. Skal kommunen lukkast med å ta imot pasientane, tverrfagleg vurdere dei til rett omsorgsnivå og behandle dei, treng ein betydeleg grad av samarbeid mellom tenestene og forvaltningsnivåa. Kommunane har med lovendringa fått eit medfinansieringsansvar for innleggingar i sjukehus. Ved førebygging og tidleg intervensjon kan ein unngå nokre av innleggingane i sjukehus. Og det er også intensjonen i Samhandlingsreforma. Dei økonomiske incentiva for Flora kommune er 11 millionar i Om ein lykkast med å handtere nokre av pasientane lokalt kan ei hente ut ein økonomisk gevinst som ein kan nytte til å bygge opp eit betre kommunalt tilbod. Fram til 2016 gjeld denne oppgåvefordelinga for somatiske pasientar. Frå 2016 vil det og inkludere psykiatri. Frå 2016 skal kommunen i tillegg syte føre døgnopphald for pasientar og brukarar med trong for augeblikkeleg hjelp (ØH). Flora kommune si helse, -sosial- og omsorgsteneste deltek i fleire interkommunale prosjekt, og prosjekt mellom kommunane og Helse Førde: Samarbeid i Sunnfjord (SIS). Interkommunalt prosjekt som vurderer eventuelle fellesløysingar innanfor førebyggande arbeid/folkehelse og habilitering/rehabilitering. Helse Førde/ KS/ kommunane om samarbeidsavtalar og rutiner SIS sitt fagnettverk for helse og omsorg. B. Mål: Byggje opp det kommunale helse,-sosial- og omsorgstilbodet til å kunne handtere fleire og andre pasientgrupper som kan behandlast lokalt. Dei kommunale tenestene skal ha fokus på dei brukarane/pasientane som treng det mest, på førebygging og tidleg intervensjon. Pasientar med forventa behov for kommunale tenester etter utskriving frå Helse Førde (somatikk) skal få eit godt tilbod på rett stad utan forseinkingar. Pasient/brukar skal oppleve ei best mogleg samanhengande helseteneste. Ha føremålstenlege, effektive og forsvarlege rutinar for gjensidig kommunikasjon og informasjonsoverføring mellom partane/avdelingane. Dette gjeld både internt og eksternt. Ha eit godt system med koordinerte tenester som fangar opp teikn til skeivutvikling hos born/unge, og som rask setter inn tiltak. Effektivisere kommunal helse, -sosial- og omsorgstenester ved å finne gode arenaer, og rutinar som fungerer for betre intern samhandling. Mål om å samle tenester for rus og psykiatri, barn og unge og tiltaksteam, lærings- og meistringssenter, spesialisthelsetenesta, rehabilitering og 8

11 habilitering, frisklivssentralen, omsorgsadministrasjon. Per i dag er fleire av desse funksjonane lokalisert i Sunnfjord medisinske senter. Ha ein fleksibel spesialisthelseteneste / poliklinikk knytt til fastlegeordninga. C. Tiltak: 1. Aktivt nytte delavtalar mellom Flora kommune og Helse Førde HF for å utvikle samhandlinga mellom Flora kommune og helseføretaket til å inkludere ytterlegare spesialist tilbod i Flora faste dagar. 2. Gradvis innføring av augeblikkeleg hjelp i eigen kommune frå gjennom avtalar med helseføretaket. 3. Gjensidig hospiteringsordningar mellom kommunale tenester og lærings og meistringssenteret med mål om kompetanseheving og betre samhandling må vektleggast i planperioden. Det er varsla frå statleg mynde at dette vert kommunale oppgåver. 4. Elektronisk meldingsutveksling mellom Flora kommune og Helse Førde HF. 5. Koordinerande eining skal sikre at brukarar med langvarige og samansette behov får mest mogeleg koordinerte tenester av god kvalitet, med auka og rett bruk av individuell plan, -og personleg koordinator. 6. Utarbeide interne avtalar og gode rutinar og system på tverrfaglege treffpunkt som kan bidra til smidige løysingar til beste for pasient/brukar og pårørande. Nytte intranett for å utarbeide ein felles rutinebank. 7. Betre rutinar for å nytte fastlegane på eit tidleg tidspunkt når ein ser teikn på sjukdom/skeivutvikling. Fulgt opp av at tenestene setter inn hjelp tidlegare. 8. Lett tilgjengeleg informasjon om pasient/brukar og pårørande sine rettar og plikter på internett, på tenestetorg, på institusjonar med meir 9. Samlokalisering av fleire kommunale helse-, sosial- og omsorgstenester. Fleire av desse er i dag lokalisert til Sunnfjord medisinske senter. D. Økonomiske konsekvensar: 1. Sjå punkt Når det gjeld gradvis opptrapping av augeblikkeleg hjelp- tilbod i kommunen skal det i første omgang finansierast gjennom tilskot frå Helsedirektoratet og helseføretaket (prosjektmidlar). 3. Hospiteringsordningar vil fordre ein kostnad for vikarinnleige på kr 2500 pr. turnusvakt. 20 hospiteringsdagar årleg gjev ein årleg kostnad på kr i planperioden. 4. Innanfor eksisterande budsjettrammer. 5. Koordinerande eining består av 20 % stilling frå hhv Helse, Omsorg, Barn og unge og Nav. I tillegg er kommuneoverlege med i 20 % stilling. Totalt er dette 100 % stilling som vert finansiert innanfor tenestene sine budsjettrammer. 6. Finansierast innanfor eksisterande budsjettrammer. 7. Finansierast innanfor eksisterande budsjettrammer. 8. Finansierast innanfor eksisterande budsjettrammer. 9. Tiltaket vil få økonomiske konsekvensar. Plangruppa ber rådmannen om å kome attende med eiga sak om samlokalisering av funksjonar innanfor Hobun tenestene i ei systemrobust og framtidsretta form. 9

12 4. Førebygging. Brukargrupper: Alle. Aktørar: Helsestasjon, barnehage og skulehelseteneste, barn og unge, skule, fysio/ ergo, fastlege, omsorgstenesta, koordinerande eining. A. Samandrag: I tråd med Samhandlingsreforma skal ressursbruken rettast mot førebyggande tiltak med tanke på hjelp til sjølvhjelp, førebygge, eller utsette trong for meir eller dyrare hjelpetiltak. Dei helsefremjande tiltaka som når alle, må supplerast med meir spesifikke tiltak retta mot enkeltpersonar/grupper. Styrka samhandling, betre kartleggings- og arbeidsmetodikkar og auka koordinering og tverrfaglegheit vert òg avgjerande i høve tidleg intervensjon for å unngå skeivutvikling hos barn og unge. Problematiske oppveksttilhøve, psykiske problem, spillavhengigheit og rus er ofte faktorar som fører til skeivutvikling, og der ein må tidlegare inn med tiltak for å avverje/minimere skade. Når eit barn som syner teikn på skeivutvikling eller har problematiske oppvekstforhold vert oppdaga og fanga opp tidleg kan det settast inn støtte og hjelp for å rette opp skeivutviklinga. Ein kan då reversere utviklinga lettare enn om ein ventar med å iverksetje hjelp til det oppstår kriser og kronisk vanskelege problemstillingar. Det same prinsippet vil gjelde alle grupper. Kurs i røykeslutt kan føre til mindre hjelpebehov som følgje av at ein ikkje utviklar kols, Fallførebyggingskurs og balansetrening for gruppa 70 + kan føre til mindre hjelpebehov fordi det fører til færre brotskadar. Dagtilbod med aktivitet kan utsette behov for andre omsorgstenester m.m. Prioritering av ressursar på eit tidleg tidspunkt vil i tillegg til å kunne betre livskvaliteten til den som treng hjelp og vere effektiv økonomisk ressursbruk. Riktig kosthald har stor verknad for helse og trivsel, og kan bidra til at eldre held seg friske lenger. Flora kommune skal aktivt fremje god ernæringspraksis i sine tenester og følgje Helsedirektoratet sine kosthaldsråd. Eldre både heimebuande og på institusjon skal ha tilfredsstillande ernæringsstatus. Overvekt og fedme er ei stor helseutfordring framover, og skjer i alle aldersgrupper. Spesifikke tiltak for å identifisere born og unge med overvekt eller som står i fare for å bli overvektige må iverksettast tidleg. Helsestasjon og skulehelseteneste har etablerte kontaktflater og har 100 % oppslutnad. Det er difor føremålstenleg å sette i verk tiltak her. Flora kommune buset mange innvandrarar og fleire lever i vanskelege livssituasjonar. Helsestasjonen bidreg til å styrke innvandrarane si helse og livskvalitet. Integreringsarbeid er arbeidskrevjande og krev kunnskap om mange ulike kulturar. Per i dag er 28 % av alle gravide innvandrarkvinner. Desse treng særskilt oppfølging på eit tidleg stadium B: Mål: Førebygging i staden for reparasjon. Tidleg oppdage, vurdere og iverksetje tiltak ovafor born som lever under helsemessige skadelege tilhøve,- og familiar som har problem, mellom anna ved å styrke skulehelsetenesta Legge til rette for best mogleg hjelp til sjølvhjelp. Sette inn hjelp tidleg og avverje meir omfattande hjelpebehov. C: Tiltak: 1. Implementere retningslinjer og program for heimebesøk og foreldreopplæring. 2. Førebyggande heimebesøk for gruppa 80+. Kartlegging av bustad og tilbod om lågterskeltilbod som dagtilbod med treningstilbod kan vere aktuelt. 3. Heimebesøk til familiar med nyfødde. 4. Ekstra oppfølging av innvandrarfamiliar. 5. Styrke skulehelsetenesta 10

13 6. Auke ernæringskompetansen hjå dei tilsette og kvalitetssikre rutinar for god ernæringspraksis. D: Økonomiske konsekvensar: 1: Innanfor ramma. 2: Ressursbehov 30 % stilling, inkludert matrealkostnader er berekna til kr : Ressursbehov 50 % stilling Helsesøster. kr : Fordrar ressursauke helsestasjon på 0,8 årsverk. kr : Fordrar ressursauke. 11

14 5. Folkehelse. Brukargruppe: Alle. Aktørar: Alle. A. Samandrag: Flora kommune har og skal ha folkehelse som eit viktig satsingsområde. Folkehelseprofilen for 2012 syner at innbyggarane i kommunen har noko lågare utdanningsnivå og lågare inntekt enn resten av landet. Arbeidsløysa ligg litt over landsgjennomsnitt, med sesongvariasjonar. ( I mai 2012 er arbeidsløysa i Flora 2,9 %, medan landet er 2,3 % og fylket er 1,8 %) Profilen syner òg at ungdom på 10.klasse nivå trivst betre på skulen enn det som er vanleg elles i landet (ref. Folkehelseinstituttet). Det er ei nasjonal utfordring at berre 20 % av befolkninga tilfredsstiller krava til minimum 30 minutt fysisk aktivitet dagleg. Overvekt og fedme er eit aukande problem i alle aldersgrupper i Norge og i verda forøvrig. For å imøtekomme desse utfordringane må folkehelsearbeidet ha fokus på helsefremjande tiltak for alle innbyggjarane i kommunen. I arbeidet med denne planen har det vore lagt vekt på å tilrettelegge for at flest mogleg skal vere meir fysisk aktive og skape gode møteplassar for rørsle og trivsel. Eit større fokus på sunt kosthald for born og unge er eit anna satsingsområde. Kommunen bør òg styrke og utvikle samarbeidet med dei frivillige organisasjonane, og andre aktørar, mellom anna den offentlege tannhelsetenesta. B. Mål: Ein time dagleg fysisk aktivitet i alle barne-og ungdomsskulane Tilrettelegge for meir fysisk aktivitet i barnehagane Auke fokus på sunt kosthald hjå barn og unge. Legge til rette for lågterskel tiltak som gjer den einskilde i stand til å betre eiga helse og livskvalitet. C. Tiltak: 1. Starte arbeidet med planlegging og tilrettelegging for ein time dagleg fysisk aktivitet i alle barne og ungdomsskular, i samarbeid med forskingsprosjekt knytt til auka fysisk aktivitet i 5. klassar i Sogn og Fjordane 2. Gjere Havhesten og kommunale idrettsanlegg tilgjengelege for befolkninga, mellom anna gjennom økonomiske verkemiddel. 3. Kartlegging av eksisterande tilbod i kommunen knytt til alle frivillige organisasjonar, samt utarbeide ein plan/struktur for marknadsføring/formidling 4. Lage retningslinjer for sunt kosthald og fysisk aktivitet i barnehagar og skular i samarbeid med fysio/ergo, helsestasjon og skulehelsetenesta 5. Auke fokus på informasjon og rettleiing på helsestasjonen om fysisk aktivitet og kosthald 6. Vidareutvikle planen for uteområda i barnehagane som stimulerer til fysisk aktivitet og leik 7. Utvikling/rehabilitering av tur- og stinettet i sentrumsområda i Flora kommune 8. Utarbeide plan for uteområda for skulane som legg til rette for meir fysisk aktivitet 9. Undervisning og rettleiing frå helsestasjon og fysio/ergo til skular og barnehagar om kosthald og fysisk aktivitet 10. Lage møteplassar med ulike treningsapparat i etablerte sti-og turområde 11. Utvikle og sikre betre skulevegar, gjerne som ein del av det ordinære gang-/sykkelveg, tur- og stinettet. Som ein del av dette sette grenser for bilbruk og buss heilt inn til skuleporten. Ein må halde fram det gode haldningsskapande arbeidet kring det å sykle og gå til skulen 12. Sjå eit samanhengande sykkelnettverk i samband med skuleveg og turvegnettet og utvikle Florø som sykkelby. 12

15 D. Økonomiske konsekvensar: 1:Kan gjerast innanfor ramma, men det må gjerast eit arbeid kva gjeld korleis dette skal organiserast. Dersom forskingsprosjektet vert sett i gong vil dette bidra med midlar knytt til organisering og kompetanseheving for lærarar. 2: Må utredast som eiga sak 3: Innanfor ramma. 4: Innanfor ramma. 5: Innanfor ramma. 6: Plan for uteområde i barnehagen er budsjettert med kr i 3 år. Vidare utvikling av uteområda krev ytterlegare ressursar. 7: Rehabilitering av tur og stinettet, vil utløyse ekstra ressursar, dette bør finansierast ved hjelp av spelemidlar som dekkar inntil 50 % av kostnadane. 8: Utarbeiding av plan for uteområda kan gjerast innanfor ramma, men tiltak vil utløyse ressursar 9: Undervisning til skule og barnehage vil utløyse meir personalressursar på helsestasjonen 10, 11 og 12: Utløyser ekstra ressursar 13

16 6. Betre leiing. Brukargrupper: Alle. Dette kapitlet omhandlar tverrfagleg samarbeid, effektivisering, bruk av kompetanse og prioritering av knappe ressursar til dei som treng det mest. Aktørar: Leiarar. Koordinerande eining. A. Samandrag: God leiing er avgjerande for å nå måla i Samhandlingsreforma. Flora kommune må nytte eksisterande ressursar endå betre og meir effektivt i planperioden enn det vi gjer i dag. Eit godt strategisk grep for best mogleg effektiv bruk av ressursar er å skape robuste fagmiljø, - og gode fellesarenaer. Ein må jobbe betre tverrfagleg, og ha arbeidsmetodikk, samhandlingssystem og rutinar som gjer til at hjelpa kjem raskt ut til brukaren/pasienten. Effektivitet og kvalitativt betre tenester vil ein kunne oppnå ved å sette inn rett type ressursar til rett type pasientar, til riktig tid. Det er og viktig å nytte kompetansen direkte pasientretta. Dette fordrar gode rutinar for ressursflyt og kompetanseflyt og god samhandling internt mellom tenestene. Det er hovudsakleg ei leiaroppgåve å implementere rutinar og arbeidsmetodikkar for best mogleg effektiv bruk og prioritering av dei samla tilgjengelege ressursane. Leiarane må og lage og implementere rutinar om å avgi spesialisert kompetanse når andre tenester/avdelingar treng den til aktuell pasient/brukar. B. Mål: Meir effektiv tenesteyting ved å auke felleskunnskap om korleis best mogleg nytte og prioritere ressursar. Nytte arena for samhandling og implementert system på ressursflyt og kompetanseflyt. Felles kultur for samhandling. Leiarane er bevisst på å tenke tverrfagleg, på tvers av einingar. Langsiktig planlegging i høve pasient og brukar sine behov. Ha gode styringsdata/ styringssystem til nytte i drift og evaluering. C. Tiltak: 1. Felles leiarutdanning til alle kommunale leiarar og mellomleiarar i helse, omsorg, barn og unge, Nav. Leiarutdanning på høgskulenivå lokalt i Flora i samarbeid med RO, Fagaakademiet og Høgskulen i Hedemark. Oppstart Tilsette leiarar må ha, eller ta leiarutdanning/ starte på leiarutdanning innan 2 år etter tilsetting. 3. Utvikle betre samarbeidsrutinar og system for ressursflyt. Ha tenesteovergripande rutiner tilgjengeleg på intranett. Avdelingsvise rutiner skal vere tilgjengeleg i alle einingar. Det er ei leiaroppgåve å implementere systema i organisasjonen. 4. Arbeide med styringsdata, indikatorutvikling og prosesskvalitet. D. Økonomiske konsekvensar: 1. Leiarutdanninga: sjølvfinansierande gjennom tilskot. 2. Innanfor eksisterande budsjettrammer. 3. Innanfor eksisterande budsjettrammer. 4. Innanfor eksisterande budsjettrammer. 14

17 7. Kompetanse og rekruttering. Brukargruppe: Aktørar: leiarar, fagforeiningane, samarbeid med dei som tilbyr utdanning, A. Samandrag: Kommunen har i dag utfordringar knytt til rekruttering av legar, psykolog fysio/ergoterapeutar, vernepleiarar, helsefagarbeidarar, og anna personale i kommunen. Flora kommune har mykje kompetanse i tenestene, og satsar på kompetanse og utdanning. Ein skal i planperioden halde fram med kompetanseutvikling i høve utfordringane skissert i Samhandlingsreforma. I tillegg skal ein ha ein langsiktig strategi på rekruttering i høve dei store utfordringane ein vil få med omsyn til rekruttering av nok helsepersonell for å møte dei demografiske utfordringane med eit sterkt aukande tal eldre. Generelt innan helse og omsorg vert det i planperioden tilrådd å satse på kompetanse innan førebygging og rehabilitering. Heimeteneste og institusjon treng styrka kompetanse innan akuttsjukepleie, diabetessjukepleie, aldring og eldreomsorg, kompetanse i lindrande behandling, kompetanse vedrørande nevrologiske sjukdommar, kols, vernepleiarkompetanse og auka legeressurs. Det er behov for ytterlegare vernepleiarkompetanse i bu og miljøavdelingane for å stette krava i lovverket. Bu og miljø treng generelt å auke grunnkompetansen hos dei tilsette. Det er relativt mykje assistentar i tenesta, utan særleg formalkompetanse. Dei treng fagarbeidarar, vernepleiarar og sjukepleiar. I tillegg kompetanse innan psykisk helsearbeid, pedagogisk rettleiing, sexologi, målretta miljøarbeid, sosialt arbeid og andre samfunnsfag. Kartlegging syner at det i omsorgstenesta er ei aldrande gruppe hjelpepleiarar, så i tillegg til demografiske endringar, treng ein og rekruttering av helsefagarbeidarar grunna at mange av dei tilsette i planperioden vil gå av med pensjon. Omsorgstenesta skal ha fokus på å auke stillingsprosenten for deltidstilsette som ynskjer dette. Det skal gjennomførast tiltak som gjer det mogleg å lyse ut heile stillingsprosentar. I planperioden skal ein nytte skisserte tiltak i dokumentet "Framtidas arbeidstidsordningar". Tenestene skal vere aktive ved rekrutteringsmesser og andre liknande arenaer med det mål at fleire skal sjå hobun-tenestene i Flora kommune som interessante arbeidsplassar dei vil søkje seg til. B. Mål: Skape kompetansearbeidsplassar og robuste fagmiljø for å heve den faglege kompetansen, og lette rekrutteringa. Samlokalisering av fleire funksjonar i framtidsretta, tverrfagleg, robust og relevant fagmiljø. Ein skal skape eit kontinuerleg utviklande fagmiljø, og heve kompetansen hos dei tilsette. Brukarane skal kunne bu i eigen heim lengst mogleg i kombinasjon med eit godt dagtilbod, og rehabilitering i eigen heim. Ein skal ha bemanning etter bemanningsnormer og behov, og mest mogleg heile stillingar. Ein skal ha ressursflyten i system, så ein får nytte kompetansen best mogleg. C. Tiltak: 1. Årleg setje opp kompetanseplan med satsingsområde i tenestene. Det skal være ein samanheng mellom kommunestrategi og avdelingsstrategi. 2. Alle ledige stillingar skal lysast ut som heile stillingar så langt det er mogleg. 3. Tilsette psykolog som skal være samlokalisert med fastlegeordninga. 4. Tilsette kreftkoordinator i 60 % stilling. Kreftforeininga dekker 75 % av lønskostnadane til ei 50 % stilling. 15

18 5. Stimulere dei tilsette til å ta relevant grunnutdanning og vidareutdanning. Det skal søkast om Fylkesmannen sine kompetansemidlar til personlege økonomiske incentiv til dei som tek utdanning. 6. Tilsette som startar vidareutdanning og som mottek støtte frå Flora kommune skal ha avtale om bindingstid og tenestene må kunne bruke kompetansen der behovet er størst 7. Auke legeressurs på Furuhaugane Omsorgssenter og Florø Omsorgssenter. Årleg auke med 20 % stilling frå Auke i Legeheimlar. 2 stk. 9. Auke i ressursar i heimetenester for at flest mogleg skal kunne bu heime lengst mogleg. 10. Auke i sjukepleiarressurs med 1,6 årsverk årleg frå på kortidsavdelinga ved Furuhaugane omsorgssenter for å årleg ta i bruk 2 nye pasientrom. 11. Auke i ressursar fysioterapeut og ergoterapeut. 12. Auke aktivitørstillinga på Furuhaugane D. Økonomiske konsekvensar: 1. Innanfor eksisterande rammer. 2. Innanfor budsjettramma. 3. kr Ny Ressurs kreftkoordinator: kr kvart år frå Innanfor eksisterande rammer. 5. Innanfor ramma 6. Innanfor ramma 7. Auke legeressurs: kr. 8. kr Auke pleierressurs: 1, 8 million kr kvart år frå Auke sjukepleiarressurs: kr 1 million årleg i planperioden 11. Auke fysio/ergoterapeut ressurs: 3,8 million i planperioden 12. Innanfor ramma. 16

19 8. Bustad og institusjon. Brukargrupper: Brukarar med trong for bustad/ institusjon frå 18 år og oppover som ikkje kan ivareta sine interesser i bustadmarknaden eller har særskilte hjelpe- og/eller vernetiltak Aktørar: Teneste for bygg og eigedom, Tenesta plan og samfunn, Teneste for helse, Teneste barn og unge, Nav, omsorgstenesta, skular, koordinerande eining, tverrfagleg tiltaksteam. A. Samandrag: Når det gjeld bustad ser ein både akutte og eit langsiktige behov for bustader. Behovet gjeld for alle brukargrupper. Dette er til dømes innvandrarar inklusiv arbeidsinnvandrarar, eldre med og utan bistandsbehov, yngre funksjonshemma med varierande grad av bistandsbehov, enslige mødre med låg inntekt, rusmisbrukarar med fleire. For å kunne dekke bustadbehovet er det naudsynt å samarbeide med ikkje-kommunale aktørar. Dette kan til dømes vere private aktørar eller bustadbyggelag. Flora kommune har ikkje økonomi til sjølv å byggje alle bustadane som er naudsynte i planperioden. Det er eit mål at innbyggjarane sjølv tar ansvar for å tilretteleggje bustad for eigen alderdom. Ikkje alle eldre treng omsorgsbustad, men mange treng ein tilrettelagt bustad med praktiske løysingar for eigen livssituasjon. Dette gjer ein naturleg for andre fasar av livet, og ein må skape ei forventning om at dette og gjeld for alderdommen. For kommunen er det viktig å legge til rette for at eldre skal eige sin eigen tilrettelagte bustad både planmessig og reguleringsmessig. For nokre av gruppene gjeld det likevel at kommunen har særskilte plikter i lovverket for å medverke til å framskaffe bustadløysingar. Dette gjeld for dei som sjølv ikkje kan ivareta sine interesser i bustadmarknaden eller har særskilte hjelpe- og/eller vernetiltak. For mange av desse har kommunen eit ansvar til å yte tenestetilbod. For å kunne yte kvalitativt gode tenester er samlokalisering av bustader avgjerande. Ein kan då utvikle robuste og gode fagmiljø, og lage spennande og varierte arbeidsplassar. Med fagleg gode kompetansearbeidsplassar vil ein auke kvaliteten på tilbodet til brukarane. Velferdsteknologi er eit satsingsområde. Dette er brukarretta teknologiar, som har til hensikt å understøtte og forsterke brukarane sin tryggleik, bidra til auka grad av sjølvhjelp, medbestemming og livskvalitet. Velferdsteknologi omfattar alle former for teknologi, som kroppssensorar, overvakningssensorar, smarthusteknologi, robotteknologi og kommunikasjonsteknologi. I skjæringspunktet mellom auka tal personar med trong for bistand, og mindre arbeidskraft, vert omsorgsteknologi eit viktig verkemiddel for personar som treng hjelp frå kommunale helse- og omsorgstenester. Velferdsteknologi er spesielt retta mot eldre menneske, personar med kroniske lidingar eller personar med ulik grad av funksjonshemmingar. I tillegg til teknologiske nyvinningar er det og viktig å nytte dei tekniske hjelpemidla som er tilgjengelege. Døme på slike hjelpemiddel er personløftarar, ulike alarmsystem og sensorar for mellom anna rørsle, fukt, varme, røyk og væte. Desse er lett tilgjengeleg. Det er eit mål å nytte slike hjelpemiddel der det er mogleg. B. Mål: Flest mogleg skal eige eigen bustad, sjølv om ein er i ein økonomisk utfordrande livssituasjon. Samlokalisering av bustader for best mogleg bruk av ressursar, kompetanse og fleksible tenester. Full dekning av framskrive behov for omsorgsbustader og heildøgnsbemanna omsorgsbustader. Dekning av framskrive behov for bustader til funksjonshemma. Gode rutinar for turnover i bustad. Tilrettelegge for at flest mogleg skal kunne eige eigen bustad, sjølv om ein er i ein økonomisk utfordrande livssituasjon. Full dekning av framskrive behov for institusjonsplassar. Auke avlastningstilbodet for foreldre til funksjonshemma born. Flora kommune skal i planperioden vere aktiv i å nytte tilgjengeleg velferdsteknologi. Bustader og institusjonar der det vert gjeve helse- eller omsorgshjelp skal nytte tilgjengeleg 17

20 teknologi. Hjelpemiddel som lettar hjelp til sjølvhjelp, skal vere lett tilgjengeleg for dei kommunale helse -og omsorgstenestene, både for dei tilsette og brukarane. Alle nye bygg skal være bygd som smarthus tilpassa definert brukargruppe. C. Tiltak: 1. Felles tverrfagleg miljøteneste for oppfølging av brukarar som av ulike årsaker har låg buevne. Ressursen skal leggast til tverrfagleg tiltaksteam. 2. Opptrapping av avlastningstilbodet for funksjonshemma born.. Auke avlastningstilbodet i Maurtua til å omfatte langhelg annakvar helg, og avlastning på dagtid i haust, jul, vinter og påskeferie. I tillegg auke tilbodet til å omfatte dagavlastning om sommaren, utanom vekene med sommaravlastning. 3. Bygge 32 bueiningar innan 2015 tilrettelagt for heildøgnsbemanna omsorgsbustader på nivå 6 i omsorgstrappa på tomta Markegata 55/57. Installere hjelpemiddel og tilgjengeleg teknologi i bustader (inkl. privathus) og institusjonar der dette etter ei individuell vurdering vert vurdert som hensiktsmessig for brukar og personale. 4. Auke volum og innhald på kommunalt hjelpemiddellager. Lageret skal være tilgjengeleg døgnet rundt for tenesteytarar. Lageret må være rusta for at kommunen skal kunne ta imot pasientar utskrivingsdatoen, både på kveld og helg. 5. Gradvis innfase Docen brl til bustader tilpassa funksjonshemma som treng bistand. 6. Starte planlegginga av ytterlegare utbygging av institusjon, for å kunne møte auka i framskrive behov for institusjonsplassar frå Planlegging skal ha starte opp i Greie ut moglegheit for rimelege bustadløysingar som brukarar med låg inntekt har moglegheit til å eige. D. Økonomiske konsekvensar: 1. 0,5 stilling: Kr Auke i kostnad ved auke i avlasting som skissert ovanfor; 2,13 årsverk, tilsvarande ei auke på kr 1,2 mill. 3. Institusjonsplanlegging: Total Kr Personlege hjelpemiddel: ved varig behov kan personlege hjelpemiddel bli dekka Hjelpemiddelsentralen etter individuell søknad. Elles ruste opp hjelpemiddellageret m kr kr i Innanfor ramma 6. Innanfor ramma. 7. planlegging kr i 2015, og kr i Innanfor ramma 18

21 9. Dag og aktivitetstilbod. Brukargrupper: Eldre generelt, personar med demens, personar med funksjonshemmingar, personar med nevrologiske lidingar, rus og psykiatri. Aktørar: Omsorgstenesta, helsetenesta v/ fysio/ergo tenesta og psykiatritenesta, fastlege, Nav, Kultur. A. Samandrag: Dagtilbod for eldre er i dag lokalisert ved Flora omsorgssenter, Furuhaugane omsorgssenter, Docen brl, Brendebygget og Allhuset i Eikefjord. Omsorgstenesta satsar på å tilby aktivitet i tilknyting til omsorgsbustadane. Ein skal nytte Den kulturelle spaserstokken for å legge til rette for auka samarbeid mellom kultursektoren og omsorgssektoren, slik at det kan utviklast gode kunst og kulturprosjekt for eldre lokalt. Kommunale dag og aktivitetstilbod vert ein viktig arena for dette samarbeidet. Frå Helsedirektoratet er det varsla ei lovfesting av kommunen si plikt til å tilby dagaktivitetstilbod til heimebuande personar med demens. Dette er kommunen starta opp med. Omsorgsplan legg føringar for at dagtilbodet skal differensierast i høve ulike målgrupper. Satsinga på heimebasert omsorgsyting for eldre vil og føre til auka trong for dagtilbodsplassar. Dagtilbod for rus og psykiatri er i dag lokalisert på "Loftet" og på "Fyrtårnet". Innanfor psykiatritenesta er det utfordrande å få til gode dagtilbod for alle aldersgrupper. Det er behov for å vri tilbodet til eit arbeids/aktivitetsretta tiltak og gruppetilbod. Huset er dårleg egna for føremålet, og det er trong for avklaring av framtidig lokalisering av psykiatritenesta. Det vert vurdert som hensiktsmessig å plassere psykiatritenesta slik at ein kan få til eit samarbeid med 2. linje tenesta og Nav med fleire for desse pasientane. Dagtilbod for psykisk utviklingshemma er lokalisert på Miljøhuset. Dette er ope kvar dag man-fre. Det er kveldsope på "Tysdagsklubben". Miljøhuset er stengt 3 veker om sommaren. Det er i tillegg fleire brukargrupper som har problemstillingar som gjer til at dei ikkje kan fungere på, eller identifisere seg med nokon av desse dagtilboda. Dette er mellom anna ungdom som av ulike årsaker enten ikkje går på skule eller er i arbeid, eller personar med ulike lidingar. Tilrettelegging for arbeidstrening/ varig tilrettelagde arbeidsplassar er det i liten grad tilrettelagt for internt i organisasjonen. B. Mål: Dagtilboda for eldre skal utviklast til ein viktig arena i høve trening og rehabilitering, meistring og deltaking, kunst og kultur. Auka i dagtilbodsplassar for eldre og tilbod i feriar skal bidra til eit lågare omsorgsnivå hjelp til sjølvhjelp og å minske presset på institusjonane. Tilbodet til heimebuande demente skal bli betre ved å gi tilbod om dagtilbod i ei lita skjerma gruppe. Betre tilbodet til pasientar med ulike nevrologiske diagnosar. Dette gjeld per i dag ca. 12 personar i alderen år. Betre dagtilbodet til psykisk sjuke ved betre samarbeid med helseføretaket. C: Tiltak: 1. Auke talet på plassar ved dagtilbodet på Flora omsorgssenter frå 25 til 30 plassar. 2. Auke dagtilbodet i Eikefjord med 6 veker i året. ( i feriar- der det per i dag er stengt) 3. Dagtilboda skal ha dagsplanar med aktivitetar og trening. Både individuelt og i grupper. 4. Dagtilbod tilpassa dei med nevrologiske lidingar. Gradvis opptrapping etter behov og ønskjer frå brukarane. Planlagt start med tre timar, ein gong i veka på Havglytt. 5. Styrke kulturtilbod til eldre gjennom mellom anna dagtilboda med mal frå "Den kulturelle spaserstokken". 6. Forlenge dagtilbodet til rusmisbrukarar utover prosjektperioden. 7. Utgreie fleirbruk av areal dagtilbod. 19

22 D: Økonomiske konsekvensar: 1:Auke dagtilbodsplassar for eldre: kr årleg. 2:Ferieope dagtilbod i Eikefjord: Kr årleg. 3: Innkjøp av treningsutstyr og aktivitetsutstyr. Kr : Oppstart dagtilbod på Havglytt kr årleg. 5: Finansiert via statlege middlar. 6: Årleg kostnad: Kr : Utgreiing innanfor ramma. 20

23 10. Arbeidslivsretta tiltak. Brukargrupper: Dette kapitlet omhandlar brukarar som ikkje passar inn i dei ordinære tenestetilboda/ tiltaka. Mellom anna ungdom som av ulike årsaker ikkje meistrar overgangen til eit sjølvstendig og økonomisk sjølvhjulpe liv, unge funksjonshemma og flyktningar. Aktørar: Lærarar, Nav, sosiallærar, miljøkoordinator, miljøterapeut, OT, spes ped. ressursar. Barnevern, fysio/ergo avdelinga. PPT. fastlege. skulehelsetenesta. ungdomshelsestasjonen. kommunal psykiatriteneste. Nav. 2. linjetenesta (BUP, m.fl). arbeidsliv. arbeidsmarknadsbedrifter. frisklivssentralen. verna aktivitet, Miljøhuset og KF Innvandrarsenteret. A. Samandrag: Det er nasjonalt og lokalt fokus på ungdom som ikkje meistrer overgangen til eit sjølvstendig og økonomisk sjølvhjulpe liv. Fråfallet kan vise seg allereie i ungdomsskulen, det vert forsterka gjennom vidaregåande skule, og fleire maktar ikkje stå i arbeid eller tiltak etter skulealder. Ungdom i risikosona har gjerne stort fråvere i ungdomsskulen, sosiale vanskar som kontaktvanskar, uro, tilbaketrekking og låge skulefaglege prestasjonar. Fråfallet bidreg til sosial ulikskap og helseforskjellar. Ein ser eit stigande tal unge stønadsmottakarar og uføre. Vi har mange kompetente aktørar i hjelpeapparatet, men manglar metodikk, samarbeid, koordinering og personell som kan prioritere oppfølging av ungdommar intensivt i avgrensa periodar. Det er for svak kopling mot arbeidslivet. Det er trong for ulike tiltak i høve ulike grupper. Ein treng å få ungdom i aktivitet med ein gong, og mykje må være retta direkte for at ungdommen skal klare å finne ein yrkesveg. Ein treng fleire arbeidstiltaksplassar, og ein må kartlegge kva bedrifter som kan bidra. Dette arbeidet vert gjort av Nav. Det må finnast tilbod å velgje mellom. Det skal løne seg å velgje aktivitet framfor passivitet. Økonomiske incentiv må virke i retning av aktivitet. Å nå eit mål om å bli sjølvhjulpen krev mykje arbeid av ungdommen sjølv, men også av ein eller fleire i hjelparar. I målsettinga ligg ei stadfesting av at nokre ungdommar krev tett og arbeidsintensiv oppfølging over tid. Det er stort behov for betre koordinering av tiltak gjennom ansvarsgrupper, koordinator hovudansvarleg, fagteam/tiltaksteam. Ein må styrke moglegheita for praktisk arbeid og sosial kontakt gjennom individuelle opplegg med arbeidsliv og arbeidsmarknadsbedrifter. B: Mål: Målet er å få dei nemnte brukargruppene i stand til å stå på eigne bein. All ungdom skal ha eit tilbod å gå til anten det er skule, arbeid eller arbeidslivsretta aktivitet. Tiltak skal bidra til meistring og eit sjølvhjulpe liv, og motverke passivitet og avhengigheit. Kommunen skal utvikle meir hensiktsmessig kartleggingsmetodikk som fleire aktørar kan bruke. Tiltaka skal vere differensierte og fleksible. Oppfølging, samhandling og koordinering må betrast. Kommunen skal ha fleire aktørar som prioriterer oppfølging av ungdommar intensivt i avgrensa periodar. Til dømes ved at aktørar omprioriterer oppgåver, og at ein inngår samarbeid med organisajonar, frivillege, arbeidsliv og tiltaksytarar. C. Tiltak: 1. Nedsette faggrupper og arbeidsgrupper som einast om kartlegging, «tiltakstrapp» med ulike tiltak, oppfølgings-, samarbeids- og koordineringsmetodikk samt identifiserer personellressursar som finnast og som ev. kan prioriterast til intensiv oppfølging av ungdommar i avgrensa periodar. 2. Tilrettelagde arbeidsplassar for funksjonshemma. Etablere tilbod for yngre brukarar som ikkje kan identifisere seg, eller passar inn på dei dag/aktivitetstilboda som fins per i dag. D. Økonomiske konsekvensar 1:Nødvendig for dette tiltaket: Betre samarbeid mellom aktørane om mogleg gjennom auka tverrfagligheit og samlokalisering. Utvikle samarbeid med arbeidsliv og tiltaksytarar som kan bidra til aktivitet og sjølvstende. t.d. "Snu i døra" prosjektet for 20 brukarar i 3 mnd kvar: Kr : kr ' gradvis opptrapping. 21

24 Del II. Handlingsplan, skjematisk Tiltaka i del II er direkte kopla til tiltaka i del I. Økonomiske konsekvensar er merka i årstabellane. Tiltak som ikkje har økonomiske konsekvensar står og skildra i tabellen som tiltak med merknad, men ikkje definert kostnad. Der plangruppa tilrår tiltaket løyst innanfor tenestene sine eksisterande budsjettrammer, står det i merknadsfeltet. Nokre av tiltaka fordrar eigne saksutgreiingar, og dette ber plangruppa med denne planen rådmannen om å kome attende med. Alle tal i heile Akkumulert kostnad per år. Kap Tiltak Merknad Samhandling Styrke tverrfagleg internt arbeid og ekstern samhandling Avtale om lokal tilgang på spesialistar Oppfølging av samarbeidsavtale med Helse Førde Opptrapping av ØH tilbod Gradvis ta imot ØH pasientar kommunalt i staden for sjukehusinnlegging. Finansiering gjennom prosjektmiddlar. Oppstart Hospiteringsordning Flora kommune- Helse Førde. 20 hospiteringsdagar årleg i : kr 50' : kr 50' : kr 50' : kr 50' 3.4 E- meldingar mellom kommunar og helseføretak Flora kommune har allereie HelseNett. finansiert innanfor eksisterande ramme 3.5 Koordinerande eining. Vert tilrådd løyst innanfor eksisterande budsjettramme. 3.6 Utarbeide interne samarbeidsavtalar og gode rutiner. 3.7 Rutinar for å nytte fastlegane på eit tidleg tidspunkt. 3.8 Lett tilgjengeleg informasjon om rettar og plikter 3.9. Samlokalisering tenester og funksjonar innanfor HOBUN nettverket saman med anna robust fagmiljø Oppstart Vert tilrådd løyst innanfor eksisterande budsjettramme. Oppstart Vert tilrådd løyst innanfor eksisterande budsjettramme. Oppstart Vert tilrådd løyst innanfor eksisterande budsjettramme. Plangruppa ber rådmannen kome attende med eiga sak med utgreiing og kostnad. 4. Førebygging Vri ressursbruken mot førebyggande tiltak med tanke på 22