Gjennom omdømearbeidet har ein arbeidd med å finne ulike posisjonar Jølster har grunnlag for å bygge vidare på, og samlast om:

Transkript

1 Dei siste åra har det kome fleire tilbakemeldingar om at folk føler Jølster spriker i alle retningar. Det har mangla ein raud tråd både i det offentlege og i næringslivet. Kven er vi i Jølster? Kva er vi gode på? Kva vil vi, og korleis ynskjer vi å utvikle oss? Gjennom omdømearbeidet har ein arbeidd med å finne ulike posisjonar Jølster har grunnlag for å bygge vidare på, og samlast om: - Kraft - Småskala i Stor skala - Knutepunkt - Kultur Den posisjonen vi vel, skal fungere som ein raud tråd i Jølster sitt omdøme, og arbeidet vi gjer. Den skal fungere som eit fundament, men kan også kombinerast med element frå dei andre posisjonane. Posisjonen inneber ikkje at vi vel vekk alt anna. Den skal vere ein raud tråd vi kan knyte ulike sider ved Jølster til. Nikolai Astrup kan vere eit godt døme på korleis kvar posisjon kan knytast til mange element i Jølster. Astrup og kunsten hans er sterkt knytt til Jølster sitt omdøme, og vil også vere det i framtida. Men Astrup er ikkje berre kultur. Både Nikolai og kunsten hans passar godt inn i alle dei fire posisjonane: - Kraft: Nikolai er kjend for dei kraftfulle grønfargane sine, og han var oppteken av urkrafta i menneska og naturen her i Jølster. - Småskala i Stor skala: Nikolai var oppteken av å løfte fram dei små verdiane, og vanlege folk sine liv i bileta sine. I tillegg er bileta hans fulle av symbolikk og små detaljar. - Knutepunkt: Astrup var eit knutepunkt mellom embetsfolk og bygdefolket, og mellom verda og Jølster. - Kultur: Nikolai var sjølv kunstnar, men òg oppteken av kulturlandskapet, byggeskikk, litteratur, folkekultur, kulturarv

2 Kraft Jølster er allereie ein stor produsent av fornybar kraft, og er i utvikling innan det området. Til saman vil det verte produsert 350 Gwh (gigawattimar) i år. Men kraft inneber ikkje berre elektrisk kraft. - Mange reiser til Jølster for å hente nye krefter. - Vasskrafta vert brukt ikkje berre til kraftverk, men òg til rafting i elvane her. - Kommunen er rik på Skaparkraft, med alt frå kunstnarar og musikarar, til byggentrepenørar - Åndskraft (religiøse organisasjonar, overtru, dikting ) - Muskelkraft, arbeidskraft og hestekrefter - Kraftprøver (Jølster maraton, Bjørkelia opp-ned ) - Ordkraft: Jølstringane har tradisjon for å vere eit lesande og skrivande folk. Bladet Jølst har vorte utgjeve i snart 30 år, med lokale bidragsytarar, på Ålhus har bokringen eksistert i over 100 år, og i 2010 vart det lånt bøker på biblioteka her. - Fornybar kraft: Når vi utforskar Jølster på sykkel, nyttar vi fornybar kraft. På toppturen, i skiopplevinga, golfinga, raftinga, vandringa, sankinga, jakta og bærplukkinga likeeins. Jølster har eit rikt fritidstilbod og reiseliv basert på fornybar kraft. Ikkje ukopierbart, men vi kan bli først i å bruke det bevisst i posisjoneringa!

3 Småskala i stor skala I Jølster har vi kanskje ikkje så mange store bedrifter med over 100 tilsette. Men vi har likevel eit rikt og allsidig næringsliv her, med mange små bedrifter som sit på ein spesialkompetanse få andre har. Dette er vi gode på, og kan dyrke vidare. Til saman er det registrert 646 føretak i Jølster. I gjennomsnitt vert det ca ei bedrift per femte innbyggar i Jølster, uavhengig av alder. - Jølster har mange entrepenørbedrifter innan bygg og anlegg. Kvar av desse er ikkje så store bedrifter åleine. Men samla utgjer dei ein enorm styrke og produktivitet. Når Apneseth samla nokre av entrepenørane i 2008, var det på plass til saman 400 tonn maskiner. Og i Jølster finst det endå fleire. - Som elles på Vestlandet, er gardsbruka her relativt små. Men til saman vert det levert ca 11,3 millionar liter mjølk herifrå, og sendt 8723 sauer og lam på beite kvart år. Dette er med å oppretthalde store bedrifter som meieriet og slaktehuset i nabokommunane, i tillegg til at dei held landskapet i hevd. - Jølstravatnet er rekna som eit av dei beste ørretvatna i Nord-Europa, og det einaste i landet med eit visst næringsfiske. I 2010 vart det fiska til saman kg aure, og gjennom mange små leverandørar sin fangst, kan fiskemottaket i Årdalen vidareselgje over 5000 kg kvalitetsaure kvart år. - Mange små bedrifter innan kulturbasert næring har sit på ein unik kompetanse få andre har. Døme er Nedre Jølster bilelag, som mellom anna restaurerer stavkyrkjer, og Jølster Design, som har spesialisert seg på kyrkjetekstilar. - Reiselivet i Jølster er også prega av mange små aktørar, som til saman utgjer ei stor oppleving for dei som kjem hit. Det vart ikkje stort Astrupsenter når den debatten gjekk. Men slik situasjonen er no, har vi tre små museum i Astruptunet, Jølstramuseet og Eikaasgalleriet, som gir intime og unike opplevingar. - Vi må ikkje gløyme eldsjelene og alle dei over 100 laga og organisasjonane i Jølster. Kvar av dei er relativt små, men i samarbeid får dei til store arrangement, som Bygdenæringsdagane og Din Jølsterdag. - Jølster har også stor kompetanse innan kraftproduksjon, og dei mange småkraftverka har ein samla årsproduksjon på over 110 Gwh (gigawattimar)

4 Kultur Jølster har lange tradisjonar som ein kulturkommune. Handverk, biletkunst, musikk og litteratur har stått høgt her, og vi er kjende for både kulturhistoria og kulturlandskapet i kommunen. - Kulturlandskapet i Jølster er ein viktig del av både Astrup sine bilete, eit levande jordbruk, og ope landskap med gode turmogelegheiter. - Jølster har lange tradisjonar med musikarar på høgt nivå, som mellom anna Anders Viken, Synnøve S. Bjørset, Jølster musikklag, Impedansebandet og Johanna Knudsen. - Kunstnarane Nikolai Astrup og Ludvig Eikaas har kvart sitt museum i Jølster. I tillegg har vi Jølstramuseet, som formidlar kulturhistoria vår. - Men det er også fleire kunstnarar i samtida med tilknyting til Jølster, som Elsa Norunn Håheim Nydal, May Elin Eikaas Bjerck, Jorunn Mulen og Oddleiv Apneseth. Mo- og Jølster vgs er ein vidareførar av denne kunstog handverkstradisjonen, og Jølster kulturskule har ca 100 elevar. - Jølster har eit allsidig kulturbasert næringsliv, frå Nedre Jølster Bilelag, Jølster design, Øvrebø smykkeverkstad og Kari Astrup Geelmuyden, til utsalet av kunsthandverk hos Vikens Vevstove. - Dugnadskultur som står bak eit allsidig organisasjonsliv og aktivitetstilbod, og ein lagkultur vi mellom anna såg hos Jølster sitt damelag i fotball, som vann 3. divisjon og rykte opp i Vi har også ein sterk matkultur, gjennom både landbruk, jakt, fiske og vidareforedling. I Fjordamattunet er dette kombinert med opplevingar, og på Fjøsen vert det utøvd drikkekultur i ulike former.

5 Knutepunkt Jølster kommune ligg geografisk midt i Sogn og Fjordane, og i rundkøyringa på Skei møtest vegar frå fleire delar av landet. Men Jølster er ikkje berre eit geografisk knutepunkt. Vi har også mange andre knutepunkt her, som kan byggast vidare på. - Skei Hotel fungerer som eit knutepunkt for det offentlege, næringslivet og private, både i fylket og i landet. Med enkel tilkomst, er hotellet vertskap for ei mengde kurs, møter og konferansar gjennom året. - Grendekulturen i Jølster er framleis sterk, og dei mange grendahusa våre fungerer som sterke knutepunkt for folk som bur her. - Mo- og Jølster vgs har lange tradisjonar som eit knutepunkt for kreativ kompetanse og skaparkraft. - Bjørkelia er i ferd med bli eit knutepunkt for skisporten i Sunnfjord, fylket, landet (?) - Vikens Vevstove er eit knutepunkt for reisande frå heile verda. - Kraftverkturbinen i Søgnesandsnipa er eit knutepunkt for elvane og bekkane frå fjella rundt, som skapar store mengder elektrisk kraft når dei møtest. - Jølster frivilligsentral er eit viktig knutepunkt for organisasjonar og frivilleg arbeid i Jølster.