Oppsummering frå møte i rådmannen si leiargruppe med hovudtillitsvalde og hovudverneombod

Transkript

1 Oppsummering frå møte i rådmannen si leiargruppe med hovudtillitsvalde og hovudverneombod Rådmannen sin leiargruppe med hovudtillitsvalde og hovudverneombod gjennomførte SWOT-analyse av dei sju alternative samanslåingsmodellane som ligg føre. Det vart delt opp i tre grupper med fem deltakarar og ei gruppe med seks deltakarar Etter gruppene hadde gjennomført SWOT for alle alternativa vart gruppene utfordra på å velje ut ein samanslåingsmodell som dei ville gått vidare med og velje ut dei modellane som dei såg som uaktuelle. Konklusjonen frå denne økta var som følgjer: Alle fire gruppene var samde om at ein ikkje burde gå vidare med alternativ 3; med Herøy, Sande og Vanylven. Alle fire gruppene var samde om at ein konstellasjon med Herøy, Sande, UIstein og Hareid burde ein gå vidare med (ei gruppe ville også ha med Vanylven). Tre av fire grupper meinte ein ikkje burde gå vidare med alternativ 7; storkommune på Sunnmøre Ut frå resultatet i SWOT-analysa kan vi drage fylgjande slutningar: Herøy er i dag godt drive med god tenesteproduksjon og gode relasjonar til brukarane av tenestene. Herøy er ein utkant og er utfordra på at tenestetilbodet er sårbart. Næringslivet i kommunen er einsidig, men det vil også gjelde inntil du får ein konstellasjon på 7 Sunnmørskommunar eller fleire. Utfordringa er ikkje at det vert fleire kommunar og fleire innbyggjarar, men dei geografiske avstandane vert større utan at dette «gjer seg opp» i vesentleg fleire innbyggjarar. Frå eit rasjonelt standpunkt vil der vere lite å «tene» på å inkludere Vanylven i ein ny kommunemodell. Ein alternativ samanslåingsmodell bør ta med dei fire kommunane Herøy, Sande, Ulstein og Hareid. Utfordringar knytt til rekruttering vil også vere ei utfordring også i framtida. Ved alternativ 6 (søre Sunnmøre) og 7 (storkommune på Sunnmøre) vert framandgjering, svekka engasjement, mangel på patriotkapital og manglande identitet trekt fram som trugslar.

2 Resultat frå SWOT-analysen : Alternativ 1 Herøy fortset som eiga kommune Identitet, lokalpatrioisme, lokalkapital og RDA-midlar Kjende strukturar, oversiktleg produksjon Styring på utvikling i eiga kommune Samla felles verdigrunnlag og identitet Full råderett og «kontroll» Nærleik til avgjerdsler Identiteten vår Lokaldemokratiet Nærleik/kjennskap til tenestemottakarane Korte avstandar og nære relasjonar God økonomi, RDA-midlar Sterkt og godt lokalsamfunn Utkant Einsidig næringsliv, skatt, økonomi Kamp om tilgang til kompetanse Fråflytting og kvinneunderskot Fragmentert tenestetilbod Lite fagmiljø Sårbare fagmiljø Svak regional og nasjonal makt Sårbar økonomi Sårbare tenester Svak kompetanse Sterke personar får lett gjennomslag Velfungerande næringsliv, patriotkapital Vi kan fortsatt samarbeide med andre Kort veg i hierarkiet Enklare beslutningsprosess og handlekraftig Sterkare mobilisering av vi-kjensla Nærleik til tenester Behalde og utvikle det gode tenestetilbodet vi har Bli gode på å rekruttere vi-kjensla Styre eiga utvikling Lokal investeringsvilje Inntektspotensiale Einsidig næringsliv Dårleg rekruttering av kompetanse/kjønn Aleine, einsam (EU/Norge) utkant Økonomi «straff» EØS-avtale på tenester mot ein større kommune Posisjon og gjennomslag (firefelts motorveg på runde) Sterke nabokommunar Fare for å bli sett på sidelinja Rekrutteringsutfordringar Begrensing for utviklinga utkant Lite robuste fagmiljø Rekruttering, politisk og administrativt

3 Alternativ 2 Herøy og Sande Litt større fagmiljø Lokalidentiteten har fortsatt ein sjanse til å verte ivaretatt Har «like» kulturar Like sjeler ønska samanslåing frå innbyggjarane Klar kommunegrense Fortsatt små og oversiktlege forhold Større landareal, naturleg geografisk avgrensing Styrking av fagmiljø i «sårbare/små» einingar Fortsatt oversiktleg kommune Herøy bli senter og motor Større kystlinje Utvida næringsgrunnlag Kan få til eit godt samarbeidsklima pga. «lik kultur» Fleire å samarbeide med Kanskje behalde RDA-midlane Større geografiske avstandar For mange utkantar med lang reisetid Enda meir utfordringar i tenesteytinga økonomisk praktisk? Utfordrande infrastruktur For mange små einingar Fortsatt små fagmiljø Dyre tenester Infrastruktur Stort område med få innbyggjarar Mange bygder med sterk identitet (bygdelister) Mindre attraktive som arbeidsplass, fortsatt utkant Meir komplisert infrastruktur, men ikkje meir ressursar Fortsatt små får ikkje meir gjennomslag Fortsatt sårbare fagmiljø Fortsatt utkantkommune endå dårlegare enn å vere aleine Rekrutteringsutfordringar Fortsatt små og lite slagkraft Ubalanse i maktforhold. Jantelovprobl. Skaper ikkje noko nytt

4 Alternativ 3 Herøy, Sande og Vanylven Ser ingen styrke ved dette alternativet Auka folketal Dyr drift, stort landareal Større kulturskilnad Utfordringar i tenesteytinga pga. spreidd busetting Større geografisk avstand Fragmentert tenestetilbod Svekka sentrum (Fosnavåg) Berre «utkantar» Vi ser ingen styrker/moglegheiter Stor kystlinje Større næringsareal Auka naturressursar Løysingsorientert kultur Dugnadsånd Få til eit godt samarbeidsklima Inntektspotensiale aukar Dyr drift, infrastruktur, spreidd busetting og få innbyggjarar Geografisk unaturleg løysing Uaktuelt for Herøy Krevjande infrastruktur Enda vanskelegare tenesteproduksjon Dårleg økonomi(dyre tenester) Fråflytting Rekrutteringsutfordringar Svartsyn og fråflytting Fosnavåg enda meir utkant Auka driftsutgifter, tyngre drift

5 Alternativ 4 Herøy, Sande Ulstein og Hareid Naturleg geografisk eining Samdriftsfordelar Sterk kommune regionalt og nasjonalt Fleire likeverdige kommunar og mest å vinne Sterkare fagmiljø Naturleg geografisk og næringsmessig samarbeid Felles arbeidsmarknad Høveleg folketal if. føringar Einsidig næringsliv Mangel på felles kultur/ politisk drakamp Konkurrerande tettstadar Herøy kan bli «lisjebror» Ulik økonomisk status «gamle kjensler» får styre Mange sentrum Generell svak økonomi kulturforskjellar Fordele tenestene/ meir fornuftig bruk av ress./samdrift Politisk samtenking/styring (ikkje bygge det same over alt) Ikkje oppfatta som rein utkantskommune Næringspolitisk tyngdepunkt Kompetanse og tenester Areal optimalt for drift og utvikling Utvikling av næringslivet Alle bidreg med sin kompetanse i eit godt samarbeidsklima Passe store Større fagmiljø, meir spesialisert Større slagkraft regionalt/sentralt I større grad likeverdige tenester Lokaliseringsutfordringar/ fogderistrid/ interne drakampar Einsretta næringsliv Sentralisering Lokaldemokrati og bygdelister Fortsatt for små ift store investeringar For sårbar næring? Utkantane vert enda meir utkant Hødd Dobbel dose av ein del ting(eks. badeland) dyrt og sårbart Uavklart sentrum Demokrati manglande samhald Kva skjer med der vi har duplering Økonomi

6 Alternativ 5 Herøy, Sande, Ulstein, Hareid og Vanylven Ulstein, Hareid, Herøy og Sande Hakkalegarden som turistattraksjon Lettare gjennomslag for Rovdefjordbrua Landbruk er viktig og blir viktigare Vindmøllepark og mineralverdiar Infrastruktur, lange avstandar utan fastlandsamanbinding Evt. vinning av skatteinntekter går ut dobbelt ved å skulle drifte tenesteområda Meir utfordringar geografisk ved å ta med Vanylven Dyrare drift Lange avstandar Ulik næringsstruktur (hovudvekt på landbruk) Geografi Rovdefjordbrua

7 Alternativ 6 Herøy, Sande Ulstein, Hareid, Vanylven, Volda og Ørsta Er allereie etablert eit samarbeid i desse kommunane Sterk og robust kommune Sterke fagmiljø Kompetanse, sterkt fagmiljø, spesialisering Utfyllande og komplementerande av arbeidsmarknaden Stor, slagkraftig Store geografiske og kulturelle skilnadar Mindre nærleik til brukarar av tenestene Litt stor kommune vil skape eit behov for eit mellomnivå Mange senter, kven vert hovudstaden? Lange avstandar mellom ytterpunkta Ulike kulturar Mangfaldig arbeidsliv som kan utviklast Styrking av lokalsjukehuset Påverknadskraft regionalt og nasjonalt Spesialisering Overta fleire oppg. frå stat/fylkeskommune Meir sjølvstyre for breiare kulturutveksling Komplementære tilbod i ei kommune/ variert arbeidstilbod(off./privat) Større heilskapstenking, betre planlegging(samfunn) Stordriftsfordelar Meir stabil økonomi Komplett, robust Næring Forsking Tenester Fritid og kultur Fosnavåg vert utkant Framandgjering for innbyggjarane Meir sentralisering Mange diskusjonar td. innan samferdsel (Hafast Fefast) Manglande identitet Svekka lokaldemokrati Interessemotsetnadar (indre/ytre) Kamp om kommunesenteret/ fleire «like» tettstadar/ politisk drakamp Større samarbeidsutfordring mot Ålesund (Ålesund-Volda) Lokaldemokrati desentralisert struktur Må «splitte» nokre tenester Indre/ytre problematikk?

8 Alternativ 7 Storkommune på Sunnmøre med 18 kommunar Store og slagkraftige i nasjonal samanheng Slepp diskusjon om kva som er sentrum Kan få større samfunnsoppgåver Sterke fagmiljø som kan lage gode system Sterk kommune i høve nasjonalt nivå Manglande identitet Patriotisme forsvinner, vert ikkje eigarforhold til avgjerslene For stort Stor avstand brukar/tenestetilbydar Store geografiske og kulturelle ulikheiter Sterkare region ovanfor øvrige samfunn, inkl. fylke Felles identitet som sunnmøringar Samarbeidsfordelar, sterkare /styrka fagmiljø Betre påverknadsmoglegheit for å utvikle fageiningane Fordele oppgåver til kommunen(som i dag ligg til fylkeskommunen) til å få løyst dei store oppgåvene Profesjonalisering Merkevare/omdøme Slagkraft og påverknadskraft nasjonalt Lokaldemokrati større avstand gir utfordringar ift. engasjement Samordningsutfordringar (drift/investering/kultur) Svekka patriotkapital, engasjement. Lokalutvikling tek tid Framandgjering Fare for sjukehusnedlegging Sentralisering Indre stridigheiter Svekka lokaldemokrati Stor organisasjonsendring, administrativt og politisk Omstendelige avgjerdsprosess Geografi