Indre Hordaland jordskifterett. Rettsbok. Sak: SELSVIK GNR 14. Gnr. 14 i Jondal kommune. Oppstarta:

Transkript

1 Indre Hordaland jordskifterett Rettsbok Sak: SELSVIK GNR 14 Gnr. 14 i Jondal kommune Oppstarta: Avslutta:

2 JORDSKIFTERETTSMØTE Rettsmøtedag: Stad: Rådhuset i Jondal Sak nr.: SELSVIK GNR 14 Saka gjeld: Krav om grensegang etter jordskiftelova 88 Rettsleiar: Meddommarar: Protokollførar: Jordskiftedommar Thorbjørn Svane Vigdis Moberg Beggevik, Beggevik, 5736 GRANVIN Sjur Kjerland, Kjerland, 5736 GRANVIN Rettsleiar Saka er kravd av: Stein Selsvik Til handsaming: Partar: 1 Fremming av saka 2 Hovudforhandling i tvist om grense Saksøkjar: Eigar av gnr. 14 bnr. 4, Stein Selsvik, 5627 JONDAL Saksøkte: Eigar av gnr. 14 bnr. 6, Sveinung Selsvik, 5627 JONDAL Festar, Eli Kvassheim, Nubben 1, 4340 BRYNE Prosessfullmektig: Adv. Gunnar Skeie, Sandvenvegen 39B, 5600 NORHEIMSUND, representerer Stein Selsvik Adv. Sindre Oftedal, Forusbeen 78, 4033 STAVANGER, representerer Sveinung Selsvik, Eli Kvassheim Eigedomane ligg i Jondal kommune. Til stades: Stein Selsvik saman med sonen Njål Selsvik, Sveinung Selsvik, Eli Kvassheim saman med mannen Lars Selsvik, adv. Gunnar Skeie og adv. Sindre Oftedal. På spørsmål frå jordskiftedommaren hadde ingen merknader til innkallinga til møtet eller til måten retten var samansett på. Ingen kjende til noko som kunne tilseie at retten var inhabil. Retten vart erklært for lovleg sett. Partslista vart gjennomgått SELSVIK GNR 14 Indre Hordaland jordskifterett 1

3 Følgjande dokument vart framlagde: 1. Krav om sak for jordskifteretten, udatert, innkome Forkynning av krav om sak for jordskifteretten, datert Prosesskriv frå adv. Sindre Oftedal, datert Prosesskriv frå adv. Sindre Oftedal, datert Kopi av protokoll for utskiftningsforretning på garden Selsvik, påbegynt , slutta Kopi av protokoll for overutskiftningsforretning på garden Selsvik, påbegynt , slutta Kopi av utskiftningskart av Forstørra utsnitt av utskiftningskart frå Kopi av skøyte, datert Oversikt over dagens og tidligare eigarar av bnr. 4, 6 og Prosesskriv frå adv. Gunnar Skeie, datert Prosesskriv frå adv. Gunnar Skeie, datert Prosesskriv frå adv. Sindre Oftedal, datert Prosesskriv frå adv. Gunnar Skeie, datert Oversending av dokument frå retten til adv. Sindre Oftedal, datert Prosesskriv frå adv. Sindre Oftedal, datert Kopi av festeavtale mellom Sveinung Selsvik og Eli Kvassheim. Inngått desember Innkalling til rettsmøte, datert Brev med oppnemning og innkalling av meddommarar, datert Dokumenta vart i møtet gjennomgått i nødvendig grad. Rettsleiar foretok ei innleiande klarlegging av saka. Advokat Gunnar Skeie innleia. Det vart lagt ned slik påstand: 1. Grensa mellom gnr. 14 bnr. 4 og 6 i Jondal går frå sjøen til merkestein i nordaustre hjørna av Eli Kvassheim sitt naust og vidare derifrå i rett linje til grensepunkt bak naustet, 6,4 m aust for påvist grensestein i tredje grenselinje. Grensa går vidare frå dette punkt til vegen og vidare langs den. 2. Sveinung Selsvik og Eli Kvassheim vert dømd til å betala saka sine kostnader. Advokat Sindre Oftedal innleia. Framlagt vart: 12. Kart over indmarken til gaards nr 14 SELSVIK i Jondal Herred Søndre Bergenhus Amt. Optat Påstandsskriv frå adv. Sindre Oftedal, datert Det vart lagt ned slik 1. Grensegangssaken fremmes. påstand: 2. Indre Hordaland jordskifterett fastsetter grensen mellom gnr. 14 bnr. 4 og 6 i Jondal for den grensestrekningen som er brakt inn for jordskifteretten SELSVIK GNR 14 Indre Hordaland jordskifterett 2

4 Grensen fastsettes slik som linje 4 er beskrevet i utskiftningsforretning på garden Selsvik, tinglyst , men slik at den beskrevne merkestein ved Lars Larsens nausttomt anses nedsatt i det nordvestre hjørnet av nausttomten. 3. Stein Selsvik dømmes til å erstatte Sveinung Selsvik og Eli Kvassheims saksomkostninger. Partane vart formana og gav forsikring. Synfaring Etter dei innleiande drøftingane inne reiste dei frammøtte partane og retten på synfaring på staden. Under synfaringa fekk partane og prosessfullmektigane høve til å supplere forklaringane sine og vise i marka det dei meinte jordskifteretten burde ha kjennskap til. Det vart gitt høve til å spørje ut partane. Forhandlingane haldt så fram på rådhuset. Stein Selsvik, eigar av gnr. 14 bnr. 4, gav supplerande partsforklaring. Fremming av saka. Vedtak: Retten ser slik på om saka skal fremmast: Etter jordskiftelova 1 er det "Eigedomar som det er vanskeleg å nytte ut på tenleg måte etter tid og tilhøve", som kan leggjast under jordskifte. Eigar kan etter jskl. 88 krevje at jordskifteretten i særskild sak skal klarleggje, merkje av og beskrive eigedomsgrenser, Etter 3 i lova kan jordskifte ikkje fremmast "a) dersom kostnadene og ulempene blir større enn nytten for kvar einskild eigedom". Reglane om jordskifte gjeld på tilsvarande måte i grensegangssaker så langt dei høver. Jskl. 89 seier 3 bokstav a gjeld berre når grensene skal regulerast og gjev med det eit unntak frå kravet i ovannemnde 3. Jskl. 17 andre ledd seier at Tvist i rettsutgreiingssak og grensegangssak skal avgjerast ved dom. Av dette kan ein slå fast at på grunn av tvist om eigedomsgrense er eigedomen vanskeleg å nytte ut på tenleg måte etter tid og tilhøve og at jordskiftelova kjem til anvendelse. Vilkåra for å halda grensegang for eigedomsgrense mellom gnr. 14 bnr. 4 og gnr. 14 bnr. 6 er dermed tilstades. Ingen har sagt i mot at saka vert fremma. Retten er derfor komen til slik slutning: I medhald av jskl. 14 vert jordskiftesak fremma i samsvar med ovannemnde og vil omfatta klarlegging av eigedomsgrense mellom gnr. 14 bnr. 4 og gnr. 14 bnr. 6 i samsvar med kravet. Advokat Gunnar Skeie fekk ordet til prosedyre. Juridisk utdrag vart framlagt SELSVIK GNR 14 Indre Hordaland jordskifterett 3

5 Advokat Sindre Oftedal fekk ordet til prosedyre. Juridisk utdrag vart framlagt. Advokat Gunnar Skeie fekk ordet til replikk. Advokat Sindre Oftedal fekk ordet til duplikk. Dommaren erklærte forhandlingane for avslutta og tvisten teken opp til doms. Ingen hadde merknader til forhandlingane. Partane vart så permittert. Kostnader med dette møtet. Jsk. meddommar Sjur Kjerland 1 dag.. kr Diett.. kr kr Jsk. meddommar Vigdis Moberg Beggevik 1 dag.. kr Diett.. kr Køyring, 110 km. a kr kr Ferje.... kr kr Arbeidsgjevaravgift 14,1 % av kr. 2000,- kr kr Sum kr Jordskifteretten held rådslaging og stemmegiving. Jordskifteretten kom fram til einstemmig resultat. Retten heva. Jondal, Vigdis Moberg Beggevik (sign,) Thorbjørn Svane (sign.) Sjur Kjerland (sign.) SELSVIK GNR 14 Indre Hordaland jordskifterett 4

6 DOM Rettsmøtedag: Stad: Jordskifterettens lokaler i Voss Sak nr.: SELSVIK GNR 14 - utsatt frå Saka gjeld: Krav om grensegang etter jordskiftelova 88 Rettsleiar: Meddommarar: Protokollførar: Jordskiftedommar Thorbjørn Svane Vigdis Moberg Beggevik, Beggevik, 5736 GRANVIN Sjur Kjerland, Kjerland, 5736 GRANVIN Rettsleiar Saka er kravd av: Stein Selsvik Til handsaming: Avseiing av dom Partar: Saksøkjar: Eigar av gnr. 14 bnr. 4, Stein Selsvik, 5627 JONDAL Saksøkte: Eigar av gnr. 14 bnr. 6, Sveinung Selsvik, 5627 JONDAL Festar, Eli Kvassheim, Nubben 1, 4340 BRYNE Prosessfullmektig: Adv. Gunnar Skeie, Sandvenvegen 39B, 5600 NORHEIMSUND, representerer Stein Selsvik Adv. Sindre Oftedal, Forusbeen 78, 4033 STAVANGER, representerer Sveinung Selsvik og Eli Kvassheim Eigedomane ligg i Jondal kommune. Til stades: Partane var ikkje innkalla og ingen av partane møtte. Framlagt i retten vart: 14. Omkostningsoppgåve frå Sinde Oftedal, datert Omkostningsoppgåve frå Gunnar Skeie, datert Jordskifteretten drøfta saka i einerom og avsa slik dom: Bakgrunn: Saka gjeld krav om grensegang etter jordskiftelova 88 og behandling av tvist i hovedforhandling. Grensa som er omtvista er mellom gnr. 14 bnr. 4 og bnr. 6 i Jondal kommune SELSVIK GNR 14 Indre Hordaland jordskifterett 5

7 I 1907 vart utskiftningsrett satt på garden Selsvik og overutskiftning i I utskiftningsprotokollen er den omtvista grenselina (4de linje) beskriven og samme linje er vist på utskiftningskart. Eli Kvassheim er i dag festar av eit naust (punktfeste) som ligg på/ved det omtvista arealet. Slik saka framstår for retten så har partane samme oppfatning om at det ikkje er ordrett samsvar mellom nemnde grensebeskrivelse i utskiftningsprotokoll og grenseline vist på utskiftningskart. Saksøkjar gjer gjeldande at ved fastsetting av grenseline så er grensebeskrivelsen i utskiftningsforretningen det avgjerande framføre utskiftningskartet. I utskiftningsprotokollen er grensa mellom bnr. 4 og bnr. 6 beskriven til å gå frå sjøen i sørleg retning til nordaustre hjørna av Kvassheim sitt naust. Frå dette punktet går grensa gjennom naustet og sørover til eit grensepunkt som no ikkje er attfunne, men som ligg 6,4 m aust for merkestein som framleis kan påvisast, og vidare til og langs veg. Saksøkte gjer gjeldane at fjerde skiftelinje går som vist på utskiftningskartet, fylgjeleg frå sjøen i sydleg retning i flukt med vestre vegg til naustet på eigedommen (Kvassheim sitt naust) og vidare i samme retning til og lang veg. Saksøkte gjer vidare gjeldane at utskiftningskartet stemmer overeins med grensebeskrivelsen i utskiftningsprotokollen, men slik at det i utskiftningsprotokollen er ei feilskrift. Saksøkte gjer gjeldane at det i beskrivelsen skulle vore skrive nordvestre hjørne i staden for nordøstre hjørne. Saksøkjar Stein Selsvik har ved prosessfullmektig adv. Gunnar Skeie i hovudsak gjort gjeldande: Prinsipalt vert det gjort gjeldande at dersom det er motstrid mellom grensebeskrivelse og kart så gjeld beskrivelse framfor kart. Grenselina (4de linje) som er omtvista er eintydig beskriven i utskiftningsprotokollen men grenselina på utskiftningskartet er ikkje teikna i samsvar med beskrivelsen. Stein Selsvik gjer gjeldande at grensebeskrivelsen i utskiftningsforretningen er det avgjerande framføre utskiftningskartet. Utskiftningskartet frå 1909 vart laga til underutskiftningen og endringane som fylgje av overutskiftningen er ikkje teikna inn. Overutskiftningen omfattar ikkje dette området som tvisten gjeld då det i overutskiftningsforretningen står at skifteline 1-9 forblir bestående uberørte således som i underutskiftningen avmerket og beskrevet. I overutskiftningen vart det ikkje vist til utskiftningskartet og i grensebeskrivelsen i protokollen går det eintydig fram av teksten at merkesteinen er sett ned i nordaustre hjørne av nausttomta. På utskiftningstidspunktet var denne nausttomta svært lita og upraktisk i forhold til dei andre nausttomtene. Det er logisk at nausttomta til bnr. 4 vart utvida ved utskiftningsforretningen og dette kjem eintydig fram i beskrivelsen. Ein er ikkje i tvil om at det er det nordaustre hjørne av nausttomta som er meint. Ved utskiftningen vart grenselinene teikna inn på utskiftningskartet etter at grensebeskrivelsen var ført i protokollen og i dette tilfellet er det grenselina, fjerde line, som er teikna feil på utskiftningskartet. Grensebeskrivelse i tinglyst utskiftningsprotokoll er her avgjerande i forhold til eit utskiftningskart som ikkje er tinglyst. Det oppgjevne avstandsmålet i utskiftningsprotokollen stemmer overeins med avstand som vert målt frå nordaustre hjørne av Kvassheim sitt naust, diagonalt gjennom naustet, til grensepunkt 6,4 meter frå påvist grensestein i 3dje line. Dersom ein måler frå det nordvestre hjørna av naustet og vidare langs vestsida av dette så vil ikkje avstandsmålet i SELSVIK GNR 14 Indre Hordaland jordskifterett 6

8 utskiftningsprotokollen stemme med beskrivelsen elles. Grensepunktet vil då koma inn i vegen medan det i beskrivelsen er opplyst at grensa skal gå til vegen. Retning som er beskriven austleg vil då verte mindre austleg. Det er rett at det er avvik i himmelretning for grenseliner som etter protokollen er beskrivne til å ha sydleg retning. Det er likevel slik at beskrivne himmelretningar kan vera upresise og det er ikkje uvanleg med slike avvik. Skifteline 1-3 er heller ikkje parallelle til tross for at dei alle er beskrivne til å gå i sydleg retning. Når det ikkje er sagt noko om det naustet som var oppført på staden i utskiftningsforretningen, må det ha si forklaring i at dette naustet var ein mellombels skipnad, og der festaren berre hadde rett til å ha det ståande på si levetid. Skøytet frå 1905, som er skrive før utskiftningen, omfatta overføring av eigedomsretten til bygningen. påstand: 1. Grensa mellom gnr. 14 bnr. 4 og 6 i Jondal går frå sjøen til merkestein i nordaustre hjørna av Eli Kvassheim sitt naust og vidare derifrå i rett linje til grensepunkt bak naustet, 6,4 m aust for påvist grensestein i tredje grenselinje. Grensa går vidare frå dette punkt til vegen og vidare langs den. 2. Sveinung Selsvik og Eli Kvassheim vert dømd til å betala saka sine kostnader. Saksøkte Sveinung Selsvik og Eli Kvassheim har ved prosessfullmektig adv. Sindre Oftedal i hovudsak gjort gjeldande: Det er først og fremst den første merkesteinen i fjerde skifteline det er usemje om. Saksøkte anfører at fjerde skifteline går som vist på utskiftningskartet frå 1909, fylgjeleg frå sjøen i sydleg retning i flukt med vestre vegg til naustet på eigedomen (Kvassheim sitt naust), og vidare i samme retning til og langs vegen. Saksøkte anfører vidare at utskiftningskartet stemmer overeins med grensebeskrivelsen i utskiftningsprotokollen, men då slik at det i utskiftningsprotokollen er ei feilskrift. Dette vert begrunna med at skiftelina frå sjøen er beskriven til å gå i sydleg retning til merkesteinen ved naustet, og at den går i samme retning til neste merkestein, og vidare derfrå i samme retning til vegen. Dersom merkesteinen låg i nordaustre hjørna av naustet ville retningen vore sørvest. Det er slik at lina vidare er opplyst å gå i samme retning (fylgjeleg syd) til vegen som den vidare fylgjer opp til brua. I forhold til andre kjente grensemerker, måtte lina på bakgrunn av saksøkjar si tolking, hatt mist ei retningsendring. Det ville vorte særskilt nemnd om så var tilfelle. Tvert om tyder beskrivelsen på at lina går i samme retning uten endringar, noko som kun kan samsvare med at merkesteinen låg i nordvestre hjørne av naustet. Av utskiftningsprotokollen går det fram av datoene at utskiftningskartet er laga før grensene vart beskrivne i protokollen. Endra grenseliner som fylgje av overutskiftning er teikna med raud strek medan grenselinene frå underutskiftning er teikna med blå strek. Kvassheim sitt naust, som er det samme som står der i dag, er innteikna på utskiftningskartet. Dersom den første merkesteinen vart nedsett i det nordaustre hjørna av nausttomta, vil i så tilfelle fjerde line gå diagonalt gjennom naustet. Naustet var alt oppført før utskiftningen. Dersom grensa hadde vorte lagt diagonalt gjennom naustet ville festar måtte forhalda seg til to ulike grunneigarar. Ein finn det svært SELSVIK GNR 14 Indre Hordaland jordskifterett 7

9 usannsynleg at utskiftningsretten ville etablera eit slikt forhold og i motsatt fall ville det truleg vore omtalt. På samme måte ville det vore naturleg å opplyse at fjerde line gjekk gjennom det etablerte naustet. Det må leggjast betydeleg vekt på at Kvassheim og hennar rettsforgjengarar har forhelde seg til bnr. 6 som grunneigedom for nausttomta. Det er eigar av bnr. 6 som i over 100 år har mottatt all festeavgift for nausttomta, noko som saksøkjar og hans rettforgjengarar må ha vore kjent med. Dersom eigarane av bnr. 4 meinte at nausttomta delvis låg på dette bruk, ville det vore naturleg å ha sett fram krav om festeavgift, eventuelt protestert mot bruken av nausttomta. påstand: 1. Grensegangssaken fremmes. 2. Indre Hordaland jordskifterett fastsetter grensen mellom gnr 14 bnr 4 og 6 i Jondal for den grensestrekningen som er brakt inn for jordskifteretten. Prinsipalt: Grensen fastsettes slik som linje 4 er beskrevet i utskiftningsforretning på garden Selsvik, tinglyst , men slik at den beskrevne merkestein ved Lars Larsens nausttomt anses nedsatt i det nordvestre hjørnet av nausttomten. Subsidiært: Gnr. 14 bnr 6 har ervervet eiendomsrett til nausttomten på grunnlag av festna rettshøve. 3. Stein Selsvik dømmes til å erstatte Sveinung Selsvik og Eli Kvassheims saksomkostninger. Retten ser det slik: Hovudspørsmålet i saka er om det er feilskrift i grensebeskrivelsen for fjerde grenseline i protokollen for utskiftningsforretning avslutta 1910, på garden Selsvik i Jondal. Prinsipielt er det hevda at grensebeskrivelse i utskiftningsprotokoll generelt gjeld framfor utskiftningskart. Saksøkjar og saksøkte legg begge til grunn grensebeskrivelse i utskiftningsprotokoll og det er semje om at det ikkje er samsvar mellom ordrett grensebeskrivelse i utskiftningsprotokoll og utskiftningskart frå På ovannemnde grunnlag finn ikkje retten det då nødvendig å ta stilling til det generelle spørsmålet om grensebeskrivelse i utskiftningsprotokoll gjeld framfor utskiftningskart. Det er ikkje tvil om at festar (no Eli Kvassheim) av naustet har nytta omtvista areal og ved betaling av festeavgift har forhalde seg til bnr. 6 som eigar av grunnen. Det er no i samband med planlegging av eit fellesanlegg at det har vore ein gjennomgang av utskiftningsforretning samt grensebeskrivelse og på grunnlag av denne gjennomgangen så har eigar av bnr. 4 reagert over for eigar av bnr. 6. Kvifor saksøkjar og saksøkte ikkje tidlegare har oppdaga at det er avvik mellom grensebeskrivelse og utskiftningskart og kvifor saksøkjar ikkje tidlegare har gjort innsigelse mot bnr. 6 sin bortfeste/bruk av arealet, er spørsmål som må stå ubesvart. I utskiftingsprotokollen der dei nye skiftelinene er beskrivne står det for 1. line i sydlig retning til merkesten i det nordøstre hjørne av Sjur Larsens nøst, same retning 11 m til x i SELSVIK GNR 14 Indre Hordaland jordskifterett 8

10 sydøstre hjørne av same nøst (sist anførte avstand optat fra kartet),. Generelt kan ein ikkje seie at kartteikninga er det siste som vert utført ved ei utskiftning og konkret i denne saka er det av ovannemnde klart at for 1. line så hadde ein eit kart som grunnlag for beskrivelsen. Det gjer det sannsynleg at det på det tidspunktet låg føre eit kart også for dei andre skiftelinene men om kartet som vart lagt til grunn for beskrivelsen er identisk med det endelege utskiftningskartet, kan ikkje seiast heilt sikkert. Spørsmålet vert kor sannsynleg er det at det er ei feilskrift i beskrivelsen av fjerde skifteline i utskiftningsprotokollen. I fjerde grenseline er 1. og 2. merkestein ikkje attfunne. Etter grensebeskrivelsen skal 1. merkestein vera nedsett i hjørna av Lars Larssens nausttomt. Det er usikkert om hjørna av nausttomta er samanfallande med nausthjørna og eventuelt kor langt frå nausthjørna merkesteinen vart sett ned. Grenselina vidare er beskriven til å gå frå 2. merkestein vidare i samme retning til veien. Beskrivelse av plassering for dette sistnemnde grensemerket (til veien) medfører også ein unøyaktigheit for rekonstruksjon av 2. merkestein i samme line. Det er ubestridt at 2. merkestein i fjerde line er plassert i ein avstand på 6,4 meter øst for den i 3. linje sist beskrivne merkesten. Ovannemnde saman med det som vart påvist under synfaringa, viser at ved å nytta dei oppgjevne avstandane i grensebeskrivelsen så vil ein ikkje på det grunnlaget kunna konkludera med at merkesteinen er plassert i nordaustre eller nordvestre hjørne av Lars Larsens nøsttomt. Med andre ord så utelukkar ikkje oppgjevne avstandar i grensebeskrivelse verken saksøkjar eller saksøkte sin påstand. Det går fram av protokollen at merkestein vart nedsat i det nordøstre hjørne av Lars Larsens nøsttomt. (Nøsttomten fortiden bygslet av Lars Arnesen). Ein finn det sannsynleg at Nøsttomten fortiden bygslet av Lars Arnesen omfatta heile arealet som naustet står på og at det ville vore omtalt i utskiftningsforretningen dersom nausttomta til Lars Larssen berre omfatta delar av festetomta og påståande naust. Det er ubestridt at naustet stod der på utskiftningstidspunktet samt at dette er innteikna på utskiftningskartet. Avstanden mellom 1. og 2. merkestein i fjerde line er 20,8 meter og er nedsatt 6,4 meter øst for den i 3. linje sist beskrevne merkesten. Er merkesteinen nedsatt i det nordaustre hjørna vil ein (ved gjennomføring avstandsmåling) måtte måle avstanden diagonalt gjennom naustet fortiden bygslet av Lars Arnesen. Dette er eit tilhøve som truleg ville vore omtalt i utskiftningsprotokollen. Etter beskrivelse i utskiftingsprotokoll går det fram for 1.line at grensa utgaar frå sjøen ved nøsterne i sydlig retning til merkesten.. Andre, tredje og fjerde line har frå utgangspunktet samme beskrivelse av retning som første line, likeledes fra sjøen i sydlig retning til merkesten. Etter første merkestein går grensene for dei fire skiftelinene i samme retning til neste merkestein. Retten legg av dette til grunn at nemnde grenseliner har, om ikkje eksakt samme retning, tilnærma samme retning. Dersom merkestein er sett ned i nordaustre hjørne er retning på fjerde line sydvestleg medan retning på første, andre og tredje line er syd/sydaustleg. Retten finn det sannsynleg at eit slikt relativt stort avvik i himmelretning for denne skiftelina i forhold til dei andre tidlegare beskrivne skiftelinene, ville ha kome fram i grensebeskrivelsen. Retten finn elles grunn til å peike på eit tilhøve som ikkje vart tatt opp av partane i hovedforhandling. Retten har merka seg at dersom merkestein er sett ned i det nordaustre SELSVIK GNR 14 Indre Hordaland jordskifterett 9

11 hjørna av nausttomta, medfører det logisk at det er ei anna skrivefeil i grensebeskrivelsen. Er merkestein sett ned i det nordaustre hjørna så må det vera i det nordaustre hjørna av bnr. 4 si nausttomt og ikkje som det står det nordøstre hjørne av Lars Larsens (bnr. 6) si nausttomt. Med andre ord måtte det i beskrivelsen stått at merkestein var nedsat i det nordøstre hjørne av Stein Johannesen (bnr. 4) si nausttomt. Av ovannemnde finn retten det klart mest sannsynleg at grensa går frå sjøen til grensemerke i nordvestre hjørna av bnr. 6 si nausttomt og vidare i samme retning 20,8 meter til grensepunkt 6,4 meter aust for den i tredje line sist beskrivne merkestein slik som vist på utskiftningskart. Saksøkte har vunne fram med sitt syn og fått medhald i sin prinsipale påstand. Retten finn det av den grunn ikkje nødvendig å gå nærare inn på saksøkte sin subsidiære påstand. Sakskostnader. Sakskostnadane vert å fordele etter reglane i tvisteloven Saksøkte Sveinung Selsvik og Eli Kvassheim har fått medhald i sin påstand, og har krav på full erstatning for sine sakskostnader frå motparten. Retten vurderer det slik at unntaksregelen i tvl tredje ledd ikkje kan gjerast gjeldande i dette tilfellet. Advokat Sindre Oftedal har lagt fram saksomkostningsoppgåve. Oppgåva er sendt advokat Gunnar Skeie utan at det har kome fram merknad. Saksomkostningsoppgåva vert lagt til grunn. Retten kom til slik slutning: 1. Grensa mellom gnr. 14 bnr. 4 og gnr. 14 bnr. 6 i Jondal går frå sjøen til grensemerke i nordvestre hjørna av bnr. 6 si nausttomt og vidare i samme retning 20,8 meter til grensepunkt 6,4 meter aust for den i tredje line sist beskrivne merkestein. 2. Stein Selsvik skal innan to veker frå forkynning av dommen betale til Sveinung Selsvik og Eli Kvassheim sakskostnader med femtifiretusentrehundreogåttini kroner inkludert mva. 3. Dommen blir sett til førehandsanke, jf. jordskiftelova ledd. Dommen er samrøystes. Fristen for anke er ein månad rekna frå forkynningsdato. Reglane om anke fylgjer forkynninga. Jordskiftekostnadene vert å utlikna på partane ved avslutting av saka. Etter jordskiftelova 76 er hovudregelen at kostnadane skal utliknast på partane etter nytte. Saka vart utsett til etter at dommen er rettskraftig. Grensene vil då verta avmerka i terrenget, avlagt på kart og saka slutta SELSVIK GNR 14 Indre Hordaland jordskifterett 10

12 Vigdis Moberg Beggevik (sign.) Retten heva. Voss, Thorbjørn Svane (sign.) Sjur Kjerland (sign.) SELSVIK GNR 14 Indre Hordaland jordskifterett 11

13 AVSLUTTINGSMØTE Rettsmøtedag: Stad: Jordskifterettens lokaler i Voss Sak nr.: SELSVIK GNR 14 Saka gjeld: Krav om grensegang etter jordskiftelova 88 Rettsleiar: Meddommarar: Protokollførar: Jordskiftedommar Thorbjørn Svane Vigdis Moberg Beggevik, Beggevik, 5736 GRANVIN Sjur Kjerland, Kjerland, 5736 GRANVIN Rettsleiar Saka er kravd av: Stein Selsvik Til handsaming: Partar: 1 Avslutting av saka 2 Fordeling av kostnader Saksøkjar: Eigar av gnr. 14 bnr. 4, Stein Selsvik, 5627 JONDAL Saksøkte: Eigar av gnr. 14 bnr. 6, Sveinung Selsvik, 5627 JONDAL Festar, Eli Kvassheim, Nubben 1, 4340 BRYNE Prosessfullmektig: Adv. Gunnar Skeie, Sandvenvegen 39B, 5600 NORHEIMSUND, representerer Stein Selsvik Adv. Sindre Oftedal, Forusbeen 78, 4033 STAVANGER, representerer Sveinung Selsvik og Eli Kvassheim Eigedomane ligg i Jondal kommune. Til stades: Partane var ikkje innkalla og ingen av partane møtte. Rettsleiar la fram: 16. Brev datert frå retten til adv. Sindre Oftedal med forkynning av dom avsagt Brev datert frå retten til adv. Gunnar Skeie med forkynning av dom avsagt Jordskiftekart i mål 1: 300, kartarkivnr Rettsleiar saman med avdelingsingeniør Kjell Bjarte Tveite føretok merking og innmåling av grenselina den og fann at denne er i samsvar med dommen. Stein Selsvik og Sveinung Selsvik var tilstades og desse vart etter litt drøfting samde om ei SELSVIK GNR 14 Indre Hordaland jordskifterett 12

14 mindre justering av grensemerket i det nordvestre hjørna av bnr. 6 si nausttomt. Grensemerking vart endra og grensepunkt innmålt i samsvar med denne semja. Retten gjorde rettsfastsetjande vedtak i samsvar med reglane i 17a i jordskiftelova for grense nr. 1. Vedtak: I denne saka er grensa mellom gnr. 14 bnr. 4 og gnr. 14 bnr. 6 fastsett. Grensa er fastsett i samsvar med dom avsagt og semje mellom Stein Selsvik og Sveinung Selsvik slik som vist på jordskiftekart i mål 1:300, kartarkivnr Retten kom til slik slutning: Grense 1 vert fastsett slik den er skildra under og avlagt på jordskiftekartet, dok. nr. 18. På bakgrunn av dom avsagt samt ovannemnde vedtak, merking og innmåling av grenser er det utarbeidd slik utgreiing for: 1 Grenser 1.1 Grenseforklaring og målegrunnlag Grensene går i rette liner mellom dei grensepunkta som det er oppgitt retning for. Retninga mellom punkta er rekna ut frå koordinatane til punkta og er oppgitt i høve til nordretninga på kartet. Sirkelen er delt inn i 400 gradar. Avstanden mellom grensepunkta er horisontale mål i meter. Grensemerka er boltar av aluminium med hovud. Hovudet har påskrift "GRENSE" og JORDSKIFTERETTEN. For grensepunkta i grense nr. 1 er koordinatane fastsette med fasemålande tofrekvent satellittmåleutstyr med bruk av C-pos. Koordinatane for grensepunkta har ein forventa presisjon betre enn 0,1 meter. Koordinatsystem, Euref 89 (WGS 84), sone 32. Grensene er viste på jordskiftekart med kartarkivnummer Kartet er på eitt blad i målestokk 1: Utgreiing om grensene Grense 1 Eigedom til venstre: Gnr. 14 bnr. 4 Eigedom til høgre: Gnr. 14 bnr SELSVIK GNR 14 Indre Hordaland jordskifterett 13

15 Punktnr Skildring Retning Avstand X-koordinat Y-koordinat 1 Off. godkj. grm. i jord , ,57 393,22 20,81 2 Off. godkj. grm. i jord , ,36 Grensa held fram i same retning til og ut i sjøen. 2 Ymse avgjerder 2.1 Jordskiftekostnader Jordskiftekostnader og gebyr skal dekkast av partane i samsvar med jordskiftelova 74. Rettsmøteutgiftene er godtgjersle til meddommarar i samsvar med rettsgebyrforskrifta. På denne bakgrunnen blir kostnadene slik: Registreringsgebyr kr Partsgebyr 3 x 1.8 x kr. 860,- kr Grenselengdegebyr kr Rettsmøteutgifter kr Grensemerke 2 stk. a kr. 40,- kr 80.- Sum kr Kostnadene er etter retten sitt skjønn fordelt mellom partane etter den nytten dei har hatt av jordskiftet, jf. jordskiftelova 76. Jordskifteretten sitt syn er at bnr. 4 og bnr. 6 har begge lik nytte av å få klarlagt omtvista grenseline. Eli Kvassheim er festar av gnr. 14 bnr. 6 fnr. 1 og har partsstatus. Retten meiner at nemnde festar og eigar av bnr. 6 har lik nytte og at desse skal betale kvar sin halvdel av den summen som fell på bnr. 6. Retten set opp denne fordelinga av kostnadene: Gnr./bnr. Eigar skal betale kr har betalt kr skuldar kr 14/4 Stein Selsvik /6 Sveinung Selsvik /6 fnr. 1 Eli Kvassheim SUM Dei pålagde beløpa forfell til betaling 15 dager frå forkynningsdatoen. har til gode kr 2.2 Forkynning Forkynning skjer etter reglane for postforkynning. 2.3 Ikraftsetjing SELSVIK GNR 14 Indre Hordaland jordskifterett 14

16 Dersom ikkje anna er særskilt bestemt, skal avgjerdene gitt i denne saka setjast i kraft ein månad etter at saka er rettskraftig. 2.4 Avslutting av saka Saka blir avslutta i dette møtet. Fristen for anke er éin månad rekna frå forkynningsdatoen. Reglane om anke følgjer forkynninga. 2.5 Tinglysing Når saka er rettskraftig, vil den bli tinglyst på: Gnr. 14 bnr. 4, gnr. 14 bnr. 6 i Jondal kommune. Saka slutt. Retten heva. Voss, Vigdis Moberg Beggevik (sign.) Thorbjørn Svane (sign.) Sjur Kjerland (sign.) SELSVIK GNR 14 Indre Hordaland jordskifterett 15