Indre Hordaland jordskifterett. Rettsbok. Sak: SKORVE. Gnr. 385 i Voss kommune. Oppstarta:

Transkript

1 Indre Hordaland jordskifterett Rettsbok Sak: SKORVE Gnr. 385 i Voss kommune Oppstarta: Avslutta:

2 ORDSKURD Domstol: Indre Hordaland jordskifterett. Møtedag: Stad: Jordskifterettens lokaler i Voss. Sak nr.: SKORVE gnr 385. Saka gjeld: Krav om rettsutgreiing etter jordskiftelova 88 a. Jordskiftedommar: Thorbjørn Svane, som einedommar etter jordskiftelova 9 andre ledd. Protokollførar: Saka er kravd av: Til handsaming: Jordskiftedommaren. Karl-Helge Gjetle og Anne Marie Skorve. Avseiing av ordskurd. Partar: Eigar av gnr. 385 bnr. 1, Anne Marie Skorve Eigar av gnr. 385 bnr. 1 og bnr. 6, Dion St. John Buswell Beard Eigar av gnr. 385 bnr. 1 og bnr. 6, David Percival Buswell Beard Eigar av gnr. 385 bnr. 6, Karl-Helge Gjetle Prosessfullmektig: Adv. Baard Sæverud, Postboks 1059 Sentrum, 5809 BERGEN Representerer David Percival Buswell Beard og Dion St.john Buswell Beard Adv. Nils O. Lid, Regimentsvegen 225, 5705 VOSS Representerer Karl-Helge Gjetle og Anne Marie Skorve Eigedomane ligg i Voss kommune. Til stades: Jordskiftedommaren. Jordskiftedommaren gjekk gjennom hovedreglane i domstollova og fann ikkje tilhøve som kunne gjera han ugild. Retten vart erklært for lovleg sett. Partslista vart gjennomgått. Følgjande dokument vart framlagde: 1 Krav om sak for jordskifteretten, datert , 2 vedlegg 1 Kopi av avtale signert i London 30. juni 1970 og på Voss 7. og 8. august Kopi av utskrift av rettsbok for Voss jordskifterett sak nr. 18/ , side 1 til 11 og side 29 til Forkynning av krav om sak for jordskifteretten, datert Prosesskriv frå adv. Baard Sæverud datert SKORVE gnr 385 Indre Hordaland jordskifterett 1

3 4 Oversending av dokument datert Prosesskriv frå adv. Nils O. Lid datert Prosesskriv frå adv. Baard Sæverud datert Prosesskriv frå adv. Nils O. Lid datert Brev til prosessfullmektigane datert Prosesskriv frå adv. Nils O. Lid datert Prosesskriv frå adv. Baard Sæverud datert Prosesskriv frå adv. Baard Sæverud datert Dokumenta vart gjennomgått i nødvendig grad Jordskifteretten drøfta saka i einerom og avsa slik ordskurd: Rekvirentane har kravd rettsutgreiing etter jordskiftelova 88 a. Saka gjeld to eigedomar gnr. 385 bnr. 1 og gnr. 385 bnr. 6 i Voss kommune. Gnr. 385 bnr. 1 ligg i eit i eit personleg sameige mellom Anne Marie Skorve, Dion St.John Buswell Beard og David Percival Buswell Beard. Gnr. 385 bnr. 6 ligg i eit i eit personleg sameige mellom Karl-Helge Gjetle, Dion St.John Buswell Beard og David Percival Buswell Beard. Den vart det kravd sak (sak ) om rettsutgreiing for jordskifteretten. Jordskiftesak vart i rettsmøte den fremma med fylgjande "slutning: I medhald av jskl. 14 vert jordskiftesak fremma og omfatta klarleggjing av kva eigedomar fallrettane i Mugåselva ligg til samt innmåling av fallhøgder for den einskilde eigedom. Saka gjeld elvestrekningen frå Vossaelva nordover opp til omlag kote 890." I rettsmøtet den gjorde Jordskifteretten, i medhald av jordskiftelova 17 a, rettsfastsetjande vedtak med fylgjande "slutning: 1. Gnr. 386 bnr. 1 og gnr. 386 bnr. 2 har i sameigeteig 1, jf. dok. 22, andel i fallrett slik det går fram av tabell 1 innteken nedanfor i rettsboka. 2. Gnr. 387 bnr. 1 og gnr. 388 bnr. 1 har i sameigeteig 2, jf. dok. 22, andel i fallrett slik det går fram av tabell 2 innteken nedanfor i rettsboka. 3. Fordeling av fallet i Mugåselva frå Vossaelva opp til kote 890 vert slik det går fram av tabell 3 innteken nedanfor i rettsboka." Tabell 3 viser fordelinga av fallet i Mugåselva SKORVE gnr 385 Indre Hordaland jordskifterett 2

4 Tabell 3, fordeling av fallet i Mugåselva mellom Vossaelva og Skorsetvatnet. Austsida Gnr/bnr Eigar Pkt Høgde Pkt Høgde Fallhøgde Merknad 10 17,6 Vossaelva 385/2 Anne Marie Skorve 10 17,6 8 26,0 8,4 385/1 Anne Marie Skorve 8 26, ,5 183,5 Dion St.John B. Beard David P. B. Beard 387/1,2 Norvald Lien Mugås 4 209, ,4 567,9 Sameige 2 Norvald Lien Mugås 1 777,4 Inntak Jon Kolle SUM 759,8 Vestsida Gnr/bnr Eigar Pkt Høgde Pkt Høgde Fallhøgde Merknad 10 17,6 Vossaelva 385/6 Karl-Helge Gjetle 10 17,6 8 26,0 8,4 Dion St.John B. Beard David P. B. Beard 385/3 Karl-Helge Gjetle 8 26, ,5 183,5 386/2 Tormod Sundt 4 209, ,3 66,8 Turid Sundt 386/1 Ivar Hernes 6 276, ,7 38,4 386/2 Tormod Sundt 5 314, ,2 74,5 Turid Sundt 386/1 Ivar Hernes 3 389, ,9 75,7 Sameige 1 Ivar Hernes Tormod Sundt Turid Sundt 2 464, ,4 312,5 Sameige 2 Norvald Lien Mugås Jon Kolle 1 777,4 Inntak SUM 759,8 Det partane har ulike syn på er kven som er eigar av fallrettane som ligg til gnr. 385 bnr. 1 og gnr. 385 bnr. 6. Det som jordskifteretten no må ta stilling til er om vilkåra for å fremma saka som jordskiftesak, rettsutgreiing etter jskl. 88 a, er oppfylt. Med andre ord om jordskifteretten har heimel til å fremme saka eller om eit slikt krav ligg til dei ordinære domstolane å behandle. Partane har gjeve samtykke til at spørsmålet om fremming av saka vert behandla skriftleg og at jordskifteretten vert sett med jordskiftedommaren som einedommar, jf. dok. 9 og SKORVE gnr 385 Indre Hordaland jordskifterett 3

5 Dion St. John Buswell Beard og David Percival Buswell Beard har ved adv. Baard Sæverud i hovudsak gjort gjeldande: Det vert påstått at jordskifteretten har gjennomført rettsutgreiing i medhald av jskl. 88 a i sak der det rettslege spørsmål var det same som det er i denne sak, Sak omfatta klarleggjing av kva eigedomar fallrettane i Mugåselva ligg til samt innmåling av fallhøgder for den einskilde eigedom. Saka omfatta elvestrekningen frå Vossaelva nordover opp til omlag kote 890. Indre Hordaland jordskifterett har avgjort at fallrettane i Mugåselva tilfaller den eller dei som har tinglyst heimel til eigedom som har grense til elva. Jordskifteretten fordelte fallrettane forholdsmessig på dei registrerte heimelshavarane. Avgjerda er ikkje påanka, og den er tinglyst den på dei involverte partane sine eigedomar, og er med det rettskraftig. Oppfatninga er at jordskifteretten ikkje har heimel til å fremma saka, den er rettskraftig avgjort og retten må avvise saka. Det er lagt ned slik påstand: Krav om rettsutgreiing etter jordskiftelovens 88 a om fordeling av fallretter i Mugåselven, mellom eierne av gnr. 385 bnr. 1 og eierne av gnr. 385 bnr. 6 i Voss kommune, avvises. Rettsutgreiingen er gjennomført i sak , og resultatet er protokollert i rettsboken og tinglyst på de respektive eiendommer den Karl-Helge Gjetle og Anne Marie Skorve har ved adv. Nils O. Lid i hovudsak gjort gjeldande: Fordeling av fall mellom dei ulike bruka er avgjort av Indre Hordaland jordskifterett i sak Det som er klarlagt og avgjort er kva eigedomar fallet ligg til, og fallhøgde for den einskilte eigedom er innmålt. Rettskraft er knytt til dette. Jordskiftesak har ikkje handsama spørsmålet knytt til fordeling av fallrett internt mellom eigarane av gnr. 385 bnr. 1. Tilsvarande heller ikkje mellom eigarane av gnr. 385 bnr. 6. Fordelinga internt mellom desse eigarane er verken omtala eller avgjort i saka. Spørsmålet er derfor ikkje rettskraftig avgjort. Det vert gjort gjeldande at dei engelske partane ikkje har fallrettar i Mugåselva. Det vert anført at vilkåra for å fremma saka etter jskl. 88 a er oppfylte, slik at retten også har kompetanse til å handsama saka. Det er to vilkår som må vera oppfylt: "Eigar eller innehavar av alltidvarande bruksrett kan krevje at jordskifteretten skal klarleggje og fastsette eigedoms- og bruksrettstilhøva i sameiger, ". Dette er ikkje reservert for klarleggjing av sameiger mellom eigedommar. Slik jskl. 88 a bør tolkast kan også tvistar internt i personlege sameiger handsamast. Det andre vilkåret som må vera oppfylt er: " når dette er nødvendig om omsyn til ein rasjonell bruk av området, ". Det føreligg her konkrete planar frå BKK om utnytting av fallrettar i Mugåselva, slik at det er naudsynt å avklara kven som har rett til å inngå avtalar med utbyggar. Det er lagt ned slik påstand: Saka vert fremma som rettsutgreiing etter jordskiftelova 88 a SKORVE gnr 385 Indre Hordaland jordskifterett 4

6 Jordskifteretten sine vurderinger Reglar for rettsutgreiing er heimla i jskl. 88 a. Eigar eller innehavar av alltidvarande bruksrett kan etter jskl. 88 a krevje at jordskifteretten skal klarleggje og fastsette eigedoms- og bruksrettstilhøva i sameiger, i andre område der det er sambruk mellom eigedomar,, når dette er nødvendig av omsyn til ein rasjonell bruk av området. Denne regelen gjev jordskifteretten heimel til å gjennomføra rettsutgreiing i sameiger og der det er rettsleg sambruk mellom eigedomar. For å kunna fremma ei rettsutgreiingssak er det av dette to vilkår som må vera oppfylt; det må vera sameige eller rettsleg grunna sambruk mellom eigedomar i området, og det må vera nødvendig å klarlegge dette av omsyn til ein rasjonell bruk av området, jf. Austenå/ Øvstedals kommentarutgave til jordskifteloven, 3. utgåve 2000 side 391. Av matrikkelen går det fram fylgjande heimelsforhold: Gnr/bnr Heimelshavar Ideell andel 385/1 Anne Marie Skorve 2/4 Dion St. John Buswell Beard 1/4 David Percival Buswell Beard 1/4 385/6 Karl-Helge Gjetle Dion St. John Buswell Beard David Percival Buswell Beard Det som er omtvista og som man vil ha klarlagt er kven som er eigarar av fallrettane som ligg til gnr. 385 bnr. 1 og gnr. 385 bnr. 6. Jordskiftesak omfatta klarleggjing av kva eigedomar fallrettane i Mugåselva ligg til samt innmåling av fallhøgder for den einskilde eigedom. I rettsmøtet den gjorde jordskifteretten, i medhald av jordskiftelova 17 a, rettsfastsetjande vedtak der fallet i Mugåselva vart fordelt på den einskilde eigedom slik det går fram av ovannemnde tabell 3. Avtalerettslege tilhøve mellom medeigarane i dei personlege sameigene vedkomande eventuell intern fordeling av eigedomsrett til fallrett, var ikkje tatt opp for behandling. Av nemnde tabell 3 går det fram kva heimelshavarar som i matrikkelen er registrert med ideell andel i gnr. 385 bnr. 1 og gnr. 385 bnr. 6. Jordskifterettens kompetanse i saker knytta til rettsutgreiing er m.a. drøfta i Ot.prp. nr. 56 ( ) side 50 og 51. "Rådgjevande utval", oppnemnt av Landbruksdepartementet i 1966, rådde til at jordskifteretten i særskild sak skulle få høve til å klarleggje og fastsetje eigedoms- og bruksrettstilhøve i hopehav og andre område der det er sambruk mellom eigedomar (rettsutgreiing). Jordskiftelova av 1950 tar utgangspunkt i omgrepet "hopehav". Av 2 går det fram kva som vert rekna som hopehav. Det vil seie "når grunnen ligg i sameige mellom bruk", eller at "bruk som har sitt eller sine særskilte stykke, ligg slik om eller til kvarandre at ikkje kvart bruk kan nytte eller frede sitt på tenleg måte utan for stor tyngsle". Det vart vidare uttalt at "Føresetnaden for samarbeid er likevel at rettstilhøva er klarlagde og at kvart bruk har fått fastsett sin eigedomsandel og/eller sin bruksrett". Departementet uttaler at "Men det må sjølvsagt vere ein føresetnad for å kunne fremme ei slik sak at det gjeld eit område der det er sameige eller sambruk mellom eigedomar (og ikkje eineeige), og ". 2/4 1/4 1/ SKORVE gnr 385 Indre Hordaland jordskifterett 5

7 Formålet med rettsutgreiing er altså å klarleggje og fastsette eigedoms- og bruksrettstilhøva i sameiger mellom bruk og i andre område der det er sambruk mellom eigedomar. I sak er det ikkje tvist om kven som er medeigarar i gnr. 385 bnr. 1 og gnr. 385 bnr. 6. Det er heller ikkje tvist om kor stor ideell andel kvar av heimelshavarane har i nemnde eigedomar. Hovedformålet med saka er å få fastslått kven av medeigarane som er eigar av fallrettane som ligg til gnr. 385 bnr. 1 og gnr. 385 bnr. 6. Altså kven som i desse personlege sameigene avtalerettsleg er eigar av den fallrett som ligg til desse eigedomane/bruka. På bakgrunn av ovannemnde er jordskifteretten kome til at dette ligg utanfor den kompetansen som, i sak om rettsutgreiing etter jskl. 88 a, ligg til jordskifteretten. Sakskostnader. Ingen har fremja krav om sakskostnader knytta til tvist om fremming av jordskiftesak. Jordskiftekostnader. Når eit krav om jordskiftesak vert nekta fremma, skal rekvirenten betale 2 gongar rettsgebyret, jf. jordskiftelova ledd. Rettsgebyret er kr. 860,-. I denne saka skal då rekvirenten betala kr ,-. Rekvirenten har tidlegare betalt inn gebyr på kr ,- då saka vart kravd. Han skal difor ha tilbakebetalt kr ,- frå jordskifteretten. Retten kom til slik slutning: 1. Jordskiftesak Skorve vert avvist som sak om rettsutgreiing etter jordskiftelova 88 a. 2. Jordskifteretten betaler tilbake kr ,- til rekvirent. 3. Ordskurden kan ankast til lagmannsretten etter jordskiftelova ledd bokstav a). Forkynning. Forkynning skjer etter reglane for postforkynning. Ankereglane følgjer forkynninga. Saka slutt. Retten heva. Voss, Thorbjørn Svane jordskiftedommar (sign.) SKORVE gnr 385 Indre Hordaland jordskifterett 6