Norges Automobil-Forbund NAF avd. Fjordane og ytre Sogn

Transkript

1 Sogn og Fjordane fylkeskommune Samferdsleavdelinga Askedalen LEIKANGER Medlem av: Høyringsuttale til regional transportplan for Sogn og Fjordane for perioden vil på vegne av dei fire NAF-avdelingane i Sogn og Fjordane sende eit samla høyringssvar frå vårt fylke til det framlagde planutkastet. Avdelingane har samla vel medlemmer i fylket som vi vil ivareta på ein god måte. Vårt hovudmål er å sikre trygg, effektiv og miljøvennleg samferdsle for alle trafikantar. NAF sitt landsmøte vedtok den 23.april i år nytt samferdslepolitisk langtidsprogram for perioden Dette dannar grunnlag for vår samferdslepolitiske ståstad, og vi legg også denne til grunn i vår uttale til RTP kapittel 4, Plantema Drift og vedlikehald: Drift og vedlikehald av infrastruktur vert løfta og forfallet på veg, fergemateriell og banenett vert eliminert Vegnormalen vert gjort bindande og skal fungere som minstekrav for vegnettet For trafikanten er kvaliteten på veg, bane eller kollektivtilbod viktig for å kome enkelt og trygt fram. Stort forfall på vegane bidreg til ulukker og gjev lengre reisetider. Manglande tilrettelegging for sykling og gange fører til at færre vel å vere mjuke trafikantar på si kvardagsreise. Noreg slit framleis med forfall på veg, bane og kollektivløysingar. Store delar av landet er også avhengige av fergeforbindelsar. Fergene må sjåast på som ein naturleg del av vegnettet, og også her er det behov for fornyelse av både fergemateriell og kaianlegg. Ei elektrifisering av norsk fergetrafikk vil ha stor betydning for både klimautslepp og lokal luftkvalitet. Det er identifisert eit stort investeringsbehov for at landet skal få eit effektivt og trygt transportnett for alle trafikantgrupper. Riksvegar og Postadresse: Gateadresse: Telefon: Telefax: Bankkonto: Bankadresse: Foretak: Fjærevegen 2 Fjærevegen Drift: Sparebanken Sogn og Fjordane NO MVA 6800 FØRDE Førde Pb. 113 Medlem: FØRDE IBAN: NO

2 jernbane må underleggast effektiv statleg planlegging og verte finanisert utanom dei årlege statsbudsjettene, ut frå ein aksept om at slike investeringar gjev samfunnsnytte og vekstmogelegheiter i flere generasjonar framover. NAF ynskjer også ei evaluering av forvaltningsreformen frå 2010 for å undersøkje i kva grad fylkeskommunane har ivareteke viktige, lokale vegforbindelsar og for å kunne identifisere eventuelle forbetringspotensial i systemet. Myndigheitene må anerkjenne eit medansvar for ulukker der ulukka og/ eller skadeomfanget skuldast forhold ved vegen, og erkjenne erstatningsansvar ovanfor dei som er ramma. NAF i Sogn og Fjordane ser dei utfordringar fylkeskommunen har I høve krav om innsparingar og med dette også endra driftsstandard på fylkesvegane. Vi meiner dette ikkje må gå på akkord med trafikktryggleik og trafikantens behov for mobilitet. Det er heilt avgjerande at vi får utveksle varer og tenester bygdene og byane i mellom. Men også i andre høve er det viktig at vi har eit velfungerande transportsystem tilpassa dei ulike trafikantgruppene (bilistar, syklistar, gåande og kollektivreisande). I NAF opererer vi med omgrepet '"kvardagsreisa". Dette inneber reiser til og frå arbeid, men også andre reiser på fritida til/frå ulike kulturaktivitetar, frivillig arbeid m.m. Auka og lettare samkvem mellom ulike byar/bygder vil auke kjennskap og kontakten dei i mellom og verke dempande på mogelege konfliktar og «bygdekranglar. Såleis kan ein med rette sei at vegbygging er fredsbygging. Det må også nemnast at i eit velfungerande samfunn vil det vere ein jamn straum av trafikk i høve offentleg og privat tenesteyting (heimehjelper, handverkarar, varetransportar m.m.). Også for desse er god mobilitet avgjerande Gang- og sykkelveg: Trafikkopplæringa vert styrka for alle aldersgrupper I område med blanda trafikantgrupper skal det takast særleg omsyn til mjuke trafikantar ved utforming av vegmiljøet Gang- og sykkelvegnettet vert utbetra og forlenga, og drift- og vedlikehaldskrav skal vere oppfylt Tryggleik er svært viktig for alle trafikantar. Opplevd tryggleik må vere høg 2

3 og reell risiko må vere låg. Kvart år får altfor mange livet sitt endra som følgje av ulukker. For å oppnå høgst mogleleg grad av tryggleik i trafikken må dei tre hovudelementa individ, infrastruktur og kørety spele saman. Myndigheitene har bestemt at trafikkveksten i byane skal takast med kollektiv, sykkel og gange. Skal vi lukkast med dette meiner NAF at det er avgjerande at folk opplever sykling som trygt. Dette må takast på alvor når vi planlegg utviklinga av byane våre. Trafikkforståing er eit livslangt prosjekt. Trafikktrening må starte allereie i barnehagen og styrkast opp gjennom skoleløpet. Barn og ungdom treng trygge forhold for gåing og sykling og tilgang til eit kollektivtilbod for å kunne trene seg sjølv i å bli sjølvstendige og ansvarlege trafikantar. Etter som ein vert eldre er solid føraropplæring naudsynt for å lære seg risikoforståing og samspel i trafikken Trafikktryggleik: Arbeidet med etablering av midtrekkverk, rydding av sideterreng, breie vegskuldre og å skilje ulike trafikantgrupper vert auka kraftig Tiltak vert iverksett for å få ned gjennomsnittsalderen på bilparken i Noreg, m.a. Ved å auke vrakpanten til 6000 kroner innan Det vert sett i verk tiltak for å redusere tal MC og mopedulukker Arbeidet med ras- og tunnelsikring vert auka kraftig, og naudnettet må fungere Kontrollar av tungtransport vert auka NAF tek utgangspunkt i at den store majoriteten ønskjer å oppføre seg ansvarleg og riktig i trafikken. Kvar einskild har ansvar for eigen og andre sin tryggleik i trafikken, og kvar einskild må verte bevisstgjort på dette ansvaret. NAF meiner at gode ferdigheiter og haldningar hos den einskilde kjem til sin fulle nytte når det vert kombinert med gode ytre sikringsforhold, som t.d. et vegsystem som er lett å lese og tilgang på kørety med høg tryggleiksstandard. Sjølv om dei aller fleste trafikantar oppfører seg ansvarleg, kan vi ikkje unngå at det er menneskeleg å gjere feil. Difor må omgjevnadene vere utforma slik at det tek høgde for normale menneskelege feilvurderingar: - Dei fysiske omgjevnadene må hjelpe trafikanten til å gjere dei riktige vurderingane slik at ulukker vert unngått. - Om trafikanten likevel feilvurderer og dette fører til ulukke, må dei fysiske omgjevnader sørge for at trafikanten i minst mogeleg grad vert hardt skadd eller døyr. 3

4 For å oppnå dette, treng vi det NAF kallar eit tilgjevande vegnett der t.d. fysiske midtdelarar eliminerer møteulukker, god linjeføring hindrar utforkøyringar og reint sideterreng reduserer skadeomfanget dersom kørety havnar utfor vegen. Gåande og syklande må i større grad skjermast frå motoriserte kørety ved at det vert satsa på samanhengande gang- og sykkelvegnett og gode kryssløysingar slik at faren for konflikt vert minimert. Vidare må ein ikkje undervurdere betydningen av eit godt vedlikehalde og drifta vegnett. Spordanning, hól, dårleg sikt, brøyting, strøing og merking er viktige trafikktryggleikstiltak for alle trafikantgrupper. Utsatte gangfelt og kryss bør ha belysning, og det må vere fokus på universell utforming av kollektivtilbod og der mjuke trafikantar ferdast Tunnellar: Arbeidet med ras- og tunnelsikring vert auka kraftig, og naudnettet må fungere Sogn og Fjordane er eit fylke med mange og lange tunnellar. Den siste tids hendingar gjer at tunnellsikring vert endå viktigare for trafikantane. Det er viktig at tunnellsikringa følgjer tunnellforskrifta og EU-krava, og at naudnett kjem på plass og fungerer snarast råd. Av omsyn til trafikktryggleik og god sikt er det ynskjeleg at lange tunnellar vert malte kvite og har god belysning. Reinhald av tunnellar er også eit viktig trafikktryggingstiltak. Når det gjeld rassikring er det mange utsette vegstrekningar i vårt fylke. Vårt hovudmål er ein nullvisjon om skadde og drepne i trafikken, men også talet på materielle skadar som følgje av ras må reknast med. Vår hovudfokus for fylket er sjølvsagt E 39, men rassikring av Rv 5 Florø Førde er også av så stor betydning I høve innspel til NTP at vi ikkje kjem utanom å nemne dette spesielt. Rassikring er også viktig å ta med i høve framtidig kommunestruktur og tankar om større bu- og arbeidsregionar. Det skal vere trygt å kome seg til og frå jobb- og sørvisområde Vegdekke: Vi viser til det som tidlegare er nemnt under drift og vedlikehald. vegnormalen skal fungere som minstekrav for vegnettet og at vegeigar skal ha objektivt ansvar for skader som skuldast mangelfullt vedlikehald. Vegdekke er også svært viktig for å redusere antall MC og mopedulukker, samt sykkelulukker. Hóler og langsgåande sprekker I vegdekket er eit problem for mange tohjulingar på vegen, og ikkje let å oppdage tidsnok Høgfjell: I samband med innsparingaprosjektet SFJ 2019 har Statens vegvesen greidd ut potensiale for innsparing ved vinterstenging av vegar og utsett 4

5 opning/tidlegare stenging av vinterstengde vegar. Slik vi ser det vil dette gå ut over mobiliteten til og frå fylket på vinterstid. Tryggleik må alltid kome først når prioriteringar er naudsynte, men det må ikkje vere til hinder for at varer og tenester til og frå fylket kjem fram i tide. Når det gjeld kva grad der er omkøyring ved stenging er grensa sett ved 8 timar. Er omkøyringstida lenger enn dette er det rekna som ikkje omkøyring. For transportnæringane i fylket kan dette verte svært kostbare omkøyringar som ein i det lengste må forsøke å unngå. Vi er uroa for endra standard på brøyting og strøing. Dette fryktar vi vil gå ut over trafikktryggleiken Ferjefri E 39: NAF i Sogn og Fjordane ser fordelar ved ferjefri E 39, men er tydelege på at dette ikkje må gå på bekostning av arbeidet med å få gul midtstripe på E 39 gjennom heile fylket eller forseinke andre utbetringar på dette vegnettet Kollektivtransport: Staten tek ansvar for finansiering av større infrastrukturprosjekt, herunder kollektivprosjekt, i byområda Kollektivtilbodet vert gjort konkurransedyktig med privatbilen i byområda Det vert etablert tilstrekkeleg med innfartsparkeringsplassar langs hovudårene med eit godt overgangssystem til kollektive transportmiddel Kommunar i byområda skal inngå forpliktande arealbruksplanar som syter for at bilavhengigheten vert redusert Dette er NAF sine nasjonale mål. For Sogn og Fjordane må vi innsjå at vi bur grisgrendt og at det er vanskeleg å få eit kollektivtilbod med tilstrekkeleg god regularitet. Det er viktig at det vert etablert gode kollektivtilbod der befolkningsgrunnlaget er stort nok, og at ungdom og eldre er prioriterte grupper i høve gode rabattordningar. NAF legg også vekt på universell utforming for å sikre mobilitet uavhengig av alder eller funksjonshemming. Også for kollektivtransporten må det takast miljøomsyn i høve anbodskonkurransar for å sikre mest mogeleg miljøvennleg transport. 5

6 4.4.3 Miljø: Standardiserte ladestasjonar og fyllestasjonar for alternativt drivstoff må gjerast tilgjengeleg på lik linje med fyllestasjonar med fossilt drivstoff Det vert lagt til rette for at klimautsleppa frå transport går ned på ein måte som ivatetek vårt behov for mobilitet Bruken av vegsalt vert redusert og at det vert utvikla og teke i bruk betre og alternative metodar Det vert gjeve incentiv for å elektrifisere ferger, næringskøyretøy og jernbanelinjer, forsyne skip med landstraum og få meir gods over på sjø og bane Mange ønskjer å bidra til å gjere si kvardagsreise betre også med omsyn til miljø og klima. Trafikantane vel dei beste løysingane når dei får høve til det. I kvardagsreisa må slike løysingar vere tilgjengelege, rimelege og effektive. For å oppnå nasjonale og internasjonale klimamålsettingar, må det verte lagt til rette for at trafikantane skal kunne reise på ein miljøvennleg måte uavhengig av kva slags behov den einskilde har i sin kvardag. Det inneber både ei kraftig utviding av kollektivtilbodet og tilrettelegging for utslippsvennlege bilar. Effektiv mobilitet er ein føresetnad for god samfunnsutvikling. Det må difor ikkje leggast restriksjonar på reiseverksemd i seg sjølv, men leggast til rette for at trafikantane kan gjere gode transportmiddelval. Infrastrukturen for nullutsleppsbilar må verte bygd ut og bli mer helheitleg enn i dag. Det må investerast i teknologi og å auke tilgjengeligheita både for privatpersonar og næringslivet. Hurtigladestasjonar for elbilar langs hovudvegnettet og i byane, samt pumper for hydrogen og biodrivstoff er viktige faktorar for dette. Vidare må det også leggast til rette for nedgang i utslepp frå andre delar av transportsektoren, inkludert landstrøm til skip og elektrifisering av ferjer. Vegsalt er i dag kilde til forureining av vatn og vekstar langs vegane. Saltet har også ein negativ verknad på vegkroppen og berande konstruksjonar samt understell og bremsesystem på bilane. Bruken av vegsalt må reduserast med godt veivedlikehald, god vinterdrift og alternative snø- og isfjerningsmetodar som også gjev god trafikktryggleikseffekt. 6

7 Klimaendringane vil framover gi meir ras, flom og ekstremvêr som vil påverke infrastrukturen. Det er viktig at det framover vert bygd og vedlikehalde på ein måte som gjer at infrastrukturen i større grad kan takle desse utfordringane. Med vennlig hilsen, Bente Liabø Thorsen styreleiar mobil adr: Fjærevegen 2, 6800 FØRDE 7