Innhald: Framsidefoto: Energifull og våt BaseCamp på Hoffslåttene i Viksdalen Foto: Kristoffer Magerøy

Transkript

1 ÅRSMELDING SOGN OG FJORDANE TURLAG 2011

2 2

3 Innhald: Tillitsvalde i Sogn og Fjordane Turlag Medlemsutvikling i Sogn og Fjordane Turlag 5 Aktivitetar i fylket... 6 Hyttene.. 6 Kontoret 6 Nettsida. 7 Media 7 Møteverksemd. 7 DNT sitt landsmøte i Geiranger 8 Fellesmøte i Kalvåg 9 Kjempestore Josten Re-start Aurland Turlag 11 Basecamp 2011 på Hoffslåttene Hytte til hytte i 5 dagar. 13 Ei vandring til hjartet av Stølsheimen Årdal Turlag Flora Turlag 17 Indre Sunnfjord Turlag 18 Keipen Turlag 18 Indre Nordfjord Turlag.. 19 Sogndal Turlag.. 19 Lærdal Turlag 20 Luster Turlag. 20 Midtre Nordfjord Turlag 21 Ytre Nordfjord Turlag 21 Vik Turlag Balestrand og Høyanger Turlag. 22 Ytre Sogn Turlag.. 23 Barnas Turlag Hyllestad.. 23 Barnas Turlag Leikanger. 23 Møtedeltaking og representasjon i Naturvernutvalet. Deltaking møte, kurs, seminar, synfaringar i Tal medlemer, turar og turdeltakarar i Topptrim, turpostar og fjelltrim 28 Turaktivitetar i Sogn og Fjordane i Kursverksemd/ temasamlingar Tal personar som har turleiarutdanning 30 Hyttestatistikk Samarbeidsavtale Sparebanken Sogn og Fjordane Sport 1 31 Forum for natur og friluftsliv 31 Årsmelding Kurs og Fjellsport. 32 Årsmelding Naturvernutvalet Framsidefoto: Energifull og våt BaseCamp på Hoffslåttene i Viksdalen Foto: Kristoffer Magerøy 3

4 TILLITSVALDE I SOGN OG FJORDANE TURLAG 2011 Leiar Marino J. Ask ST Klippavegen Sogndal Nestleiar: Gunnar Skjølberg KT Ryland 6727 Bremanger Skrivar: Ingeborg Flaten LuT Johnsavegen 5b 6868 Gaupne Styremedlem: Linda M. Hantveit YTS 5661 Brekke Styremedlem : Asle Veien IST Liavegen 39 c 6800 Førde Varamedlem 1: Britt Småvik YNT Gt. 6 nr Måløy Varamedlem 2: Olav Kjell Moen ÅT Øyni Øvre Årdal Varamedlem 3: Per Jakob Kyrkjeeide INT Svarstad 6783 Stryn Kurs- og Fjellsportutvalet (KFU): Leiar: Irene Befring IST Stardalen 6843 Skei i Jølster Medlem: Jorunn Vågen IST Furelia 3 b 6800 Førde Medlem: Marino J. Ask ST Klippavegen Sogndal Vara: Per-Henning Nybø ST Øvre Amla Kaupanger Naturvernutval: Leiar : Alvar Melvær IST Kvieneset 6800 Førde Medlem: Jørgen Bruheim LæT Hillegård Lærdal Medlem: Ron Overdevest YST 5960 Dalsøyra Valnemnd: Medlem Arne I. Lerum ST Rusebakken Sogndal Medlem: Marion L. Nødset IST Lysthaugen Førde Medlem: Gisle Skjølberg KT 6727 Bremanger Rekneskapsførar: Berit Holme 6800 Førde Revisor: Inter Revisjon Fjordane AS 6800 Førde Styreleiar: Marino J. Ask, m-jas@online.no Dagleg leiar: Astrid Kalstveit, sogturla@online.no Leiar KFU: Irene Befring, irenebefring@hotmail.com Leiar Naturvernutval: Alvar Melvær, alvar-m@online.no 4

5 Medlemstal Medlemstal Medlemsutvikling i Sogn og Fjordane Turlag (SFT) MEDLEMSUTVIKLING I SFT Årstal Pila vender opp for turlaga i Sogn og Fjordane. I år har dei aller fleste lokallaga ein auke i tal medlemer. Samla har fylket fått 288 nye turglade personar, av til saman medlemer. Dei vaksne har ei auke på 5,3 %, medan born og unge har det doble på 10,6 % i auke nye medlemar. Dette er svært gledeleg for SFT, sidan medlemstalet på landsbasis er stabilt i år. Born og unge Samla har fylket born mellom 0-12 år som turlagsmedlemer. Dette er svært bra og veksten er truleg takka vere dei 24 aktive Barnas Turlag og den flotte og varierte aktiviteten dei byr på. Og hjå nytt BT-lag nr. 25 i Aurland er nå styre og turprogram 2012 på plass, og dei er klare for aktivitetar MEDLEMSUTVIKLING BORN 0-12 ÅR Årstal Over av SFT sine medlemer er mellom 0-26 år. Diagrammet viser utviklinga i medlemstal born 0-12 år frå 2004 og fram til i dag. Det syner ein medlemsvekst alle dei 24 BT-laga kan vere stolte av. 5

6 Aktivitetar i fylket 2011 baud på god aktivitet i alle lokallaga og til saman 521 heildagsturar blei arrangert, med ein nedgang på 40 frå året før. Tal turdeltakarar har også gått ned, gjekk på tur med oss mot året før. Nedgangen skyldast nok mykje det dårlege turvêret vi hadde i born har teke del på turane og arrangementa våre i fylgje vår oppteljing. Deltakarane på dei populære midtveketurane i sju lag i Sunnfjord, Nordfjord og Sogn er talde med. I tillegg er turlaga arrangør eller medarrangør på dei svært populære topp-trimpostane i turlaga Keipen, Ytre Nordfjord, Luster, Midtre Nordfjord, Lærdal, Årdal, Flora, Indre Sunnfjord og Høyanger. 640 treff hadde dei på 4 nye turpostar i Høyanger (BHT). Over besøk har turpostane i laga hatt samla. Dette er mest fleire enn i 2010., sjølv med ein nedgang på Årdal Turlag sine postar. Stor applaus til laga som har ansvar for tilrettelegging og oppteljing av bøker og utplasserte postar. Hyttene Lokallaga har nå 19 hytter, som dei kan nytta, og desse er alle jamt besøkt, men Fuglesteg merkar seg kvart år ut med høge tal dagsbesøk og overnatting. Også på Råkeneset i Solund har det vore stor auke i tal overnattingar og 162 har nytta seg av dette tilbodet. Keipen Turlag har ny dagsturhytte, Martinbu, og over 2000 har vitja hytta i år. Dette lokallaget har i fleire år kunne nytta Moldahytta og Knekkevasshytta dagsbesøk har den populære Moldahytta hatt dette året. Fyrst ute med hyttejubileum var Målsethytta og feira heile 75 år den 4. september på Kom deg utdagen. Vik Turlag gav også ut eit fargerikt og historisk jubileumshefte om hytta og laget. Stor samkome med talar og mat høyrer med og vikjene feira hytta og laget sitt denne helga i september. Britt Småvik overrekte eit godt og varmt pledd til hytta frå SFT i lag med helsinga. Helga i slutten av august stelte Indre Sunnfjord til fest for lagshytta Nipebu. Vêret la ein dempar på feiringa, men dei som fekk vere tilstades på hytta hadde ei flott hyggjestund med betasuppe og blautkake. Astrid Kalstveit overrekte eit varmt pledd til hytta og hadde med helsing frå SFT Vetledalsseter er nå sjølvbetent hytte i Indre Nordfjord Turlag si eige. Hytta ligg i Vetledalen inst i Erdalen og har 6 sengeplassar + 4 madrassar. Hytta er restaurert og har hatt 207 overnattingar i år og såleis ein god start for nyrestaurert hytte. Kontoret SFT har dagleg leiar Astrid Kalstveit i 100 % stilling og ope måndag fredag. Helene H. Bergvatn var sommarvikar også i år. Arbeidsmengda tiltek i takt med at nye lag vert skipa og turaktiviteten aukar. I haust var dagleg leiar med å re-starta turlaget i Aurland og SFT har nå turlagsaktivitet i alle kommunane i fylket. Dette merkast på arbeidsmengd kontor, og det er gledeleg stor aktivitet ute i laga. Også nye medlemer vil vere med i turlaget, og SFT og dagleg leiar har no ansvaret for Focus og medlemsservice for heile fylket. Dette gir auka aktivitet på turlagskontoret og medlemskort kan ordnast direkte. Utstyr til BaseCamp er oppbevart på nytt lager ved kontoret og vert leigd ut etter avtale. Indre Sunnfjord har alt sitt breutstyr på lager ved kontoret + tau, som vert nytta på turar og kurs. Dagleg leiar har førebudd BaseCamp, kurs og fleire fellesturar og hatt påmeldinga og praktisk tilrettelegging av desse aktivitetane. Vidare vert alle styremøte, fellesmøte og årsmøte førebudde ved kontoret i samråd med styret og styreleiar Marino J. Ask. 6

7 Dagleg leiar har delteke 2 gonger på leiarsamling i Oslo i år, der kollegaer frå heile landet tek del og utvekslar faglege og aktuelle saker. Styreleiarsamlinga var felles på Gardermoen med dei daglege leiarane fyrst i november i år. Felles turprogram vert sett i pennen av dagleg leiar, og all informasjon vert innhenta frå lokallaga. Også innhaldsrikt Turmagasin, årgang 5, blei distribuert ut i mai til alle husstandane i fylket. Anne Rudsengen hadde hovudansvar for tekst og bilete i samråd med Marino, Astrid og redaksjonsgruppa. Nettsida: facebook og media Dagleg leiar oppdaterer nettsida dagleg og legg inn nye saker jamleg. Det er Facebook-sider for Ung og SFT generelt, og fleire lokallag har gjort det same. Desse sidene er populære og gir godt høve til kommentarar og supplement til nettside. Fylkeslaget brukar dei aktivt. Media Fylkeslaget, spesielt ved Marino, men også Alvar og Astrid, har vore framme i lokalavisene, radio og Vestlandsrevy. Sakene har vore varierte, og laget har fått god merksemd for sitt syn ute hjå folk. Naturvernsakene og organisasjonsbygging har fått stor merksemd, og kraftliner og utbygging av vind- og vasskraft har vore mest debattert. Nytt i 2011 er Turtipset kvar laurdag i avisa Firda. Dagleg leiar hentar inn stoff og bilete hjå turfolk som får gjere kjent sin tur i ord og bilete. Kontoret treng deg som bidragsytar og ta kontakt. Tipsa er svært populære og får gode tilbakemeldingar, og gir ein unik sjanse å marknadsføre turar og turterrenget vårt. Møteverksemd (sjå eigen oversikt representasjon lenger bak) Årsmøtet blei avvikla på Skei hotell laurdag 29. januar. Styret har hatt 6 møter dette året. Heile årsmøtelyden i lett snøvêr og med utsendingar frå alle lokallaga. Skei 29. januar Foto: A. Holsen 7

8 DNT sitt landsmøte i Geiranger Sogn og Fjordane var godt representert på DNT sitt landsmøte i Geiranger. Heile 5 lokallag hadde delegatar i tillegg til fylkeslaget. F.v. framme Wenche Midthun (YST), Britt Småvik (YNT) og Ragna Renna (IST) F.v. bak Astrid Kalstveit (SFT), Per Jakob Kyrkjeeide (INT), Ane Eliassen (FT), Sissel Strømmen (FT) og Marino J. Ask (SFT). Ane og Sissel hadde med borna Frøya og Tuva, og desse to var dei aller yngste delegata og gode ambassadørar for det aktive BT-fylket. Landsmøtet baud på fantastisk spanande turopplevingar og båtturen på Geirangerfjorden med m.a. båttur til Dei sju systrene og tur til høgdegarden Skageflå var to favorittar. Også tur til Alnestinden og den vakre og spanande Slogen stod på programmet, og naboane i nord stilte med turleiarar også der. Andre fekk padle kajakk på fjorden og vêret var vakkert til uteliv mellom handsaming saker. Foto: Astrid Kalstveit 8

9 Fellesmøte i Kalvåg I år var både vaksen- turlaga og Barnas Turlag samla til felles samling i Kalvåg. 40 tok del på BTsamlinga og 21 av desse var born. Det var 31 deltakarar på den ordinære fellessamlinga. I tillegg hadde vi gjest frå Bergen Turlag ved dagleg leiar Helene Ødven som informerte om skilt og gradering og Vestlandsprosjektet. Nyvald ordførar i Bremanger, Karl Vidar Førde, presenterte kommunen på ein framifrå måte for oss. Hildegard Strømmen Nygård og Gunnar Skjølberg informerte om godt løypenett og skilting i Bremanger. Om kveld fekk vi inspirasjonsføredrag med friluftsjenta Sigrid Henjum. Ho synte oss turgleda og utfordringar ute på tur i inn- og utland til glede for dei mange på samlinga. Foto: Atle Holsen Born og vaksne tok del på nokre fellesbolkar i programmet, men kjekkast var det ute på skattejakt og oppdage livet i fjøra. Dei tillitsvalde i dei to BT-laga i Keipen Turlag, Kari Sogedal (Ytre Bremanger) og Inger Lise Langedal (Indre Bremanger) var med og sytte for at samlinga fekk inspirerande innhald, og dei delte god lokalkunnskap om kysten til dei andre små og store deltakarane. Foto: Leni Lisæther 9

10 Kjempestore Josten 2011 Laurdag 14. mai starta dette turfølgjet frå Vetledalsetra i lag med turleiarane Kjell Kleiven, Irene Befring, Terje Jan Nes og Asle Veien. Vêret varierte frå strålande sol til tett skodde, og som bilete syner var det eit rekordstort fylgje som skulle gå breen på langs. Interessa for turen aukar for kvart år og ventelista var lang til tider. Så mange deltakarar vil SFT ikkje ha neste år og max grense vert truleg 40 deltakarar. Turen vart gjennomført med stor kløkt av desse fire turleiarane og deltakarane hadde det stort sett topp, men med nokre småproblem. Nokre hadde for tunge sekkar og var for lite vande med å gå så langt og bere alt utstyr med seg sjølve. skituren som er ei blanding av naturoppleving og det som kan bli eit kraftig møte med eigen kropp og psyke. Men mest av alt ei sterk god kjensle av å vere ein del av naturen. Ein tur du vil hugse resten av livet! Ref. Asle Veien i deltakarane sitt informasjonsskriv. Alle foto: Kjell Kleiven 10

11 Re-start Aurland Turlag (AuT) Desse engasjerte småbarnsforeldra Janicke Hoel, Ingrid Steine Bortne og Norunn Haugen (t.v) var alle tilstades på oppstart møte av nye Aurland Turlag (AuT). Fylkeslaget ynskte ny giv og re-start av turlaget, som har vore i drift i kommunen før, men som for tida ikkje har hatt direkte lagsdrift, men svært aktiv deltaking og arrangering av onsdagsturar. Desse tre kvinnene og skuleungdom Ida Østvold danna måndag 5. september eit interimstyre, som hadde fullmakt til å få fleire med i styret og førebu eit årsmøte i november. Dei vil også ta stilling til om søkje medlemskap i Sogn og Fjordane Turlag i Møtet fann stad i kommunestyresalen i Aurland og 14 personar var tilstades. Astrid Kalstveit, dagleg leiar SFT, hadde regien og informerte om turlagsdrifta, og folkehelsekoordinator Hallgeir Høydal (bilete t.h.) førebudde møtet i lag med henne, og han sytte for god lokal mat og drikke. Ungdomane Mathilde Stabel og Veslemøy Halsen Olavsbråten ved Sogn- Jord og Hagebrukskule var også tilstades i lag med Ida Østvold (ikkje på bilete t.h.). Måndag 14. november hadde Aurland Turlag årsmøte. 15 personar var tilstades og Bente Steine blei valt til ny leiar. Janicke Hoel er ny leiar Barnas Turlag og Ida Østvold leiar i nystarta DNT Ung Aurland. Anders Hovland er leiar for onsdagsturane, og desse turane har alltid vore arrangerte i kommunen. SFT gler seg storleg over ny aktivitet i Aurland. Dette er den siste kommunen i fylket, som ikkje hadde turlagsaktivitet i SFT-regi. Årsmøtet i AuT vedtok å søkje medlemskap i SFT/DNT i 2012, og vi ser fram til spanande turar i laget, som i t.d. vakre Aurlandsdalen (sjå bilete). 11

12 Basecamp 2011 på Hoffslåttene 4 dagar i det våte element blei fylt med glede, spenning, leirliv, kajakk, spikking, klatring og fiske! Mange ungdomar kjem att år etter år og dette er svært gledeleg. Topptur, sykling, bading, rappelering, kajakkpadling, fiske, volleyball, matlaging, spikking og masse kos stod på programmet. Ungdomane kosa seg, tok utfordringar og eigne grenser blei prøvde med trygge instruktørar. Foto: Kristoffer Magerøy 40 ungdomar, 4 leirleiarar, 8 instruktørar og 2 vertar var samla på Hoffslåttene ei kjempevåt veke i slutten av juni. Elva og nedbøren skapte store utfordringar for leiren, men med god hjelp frå vertskapet Heidi Vallestad og Sigurd Årskaug, ordna det seg og dei aller fleste aktivitetane kunne bli gjennomførde. 12

13 Hytte til hytte i 5 dagar eit vellukka årleg turtilbod i SFT Sogn og Fjordane Turlag hadde for første gong i 2010 fottur i Jotunheimen på turprogrammet. Turen gjekk då frå hytte til hytte gjennom dalføra mellom mange av dei høgste fjella i Noreg. Berre eit av fjella på over 2000 moh. stod då på programmet. Fannaråken med den høgstliggjande turisthytta til Den Norske Turistforening var for dei aller fleste høgdepunktet på turen i fjor. Turen i år valde vi å gjere litt meir utfordrande og spennande med tanke på bratte bakkar og høge fjell, fjell som mange har høyrt om og gjerne har hatt lyst til å besøke, men som av forskjellige grunnar ikkje har passa slik, eller ein har trudd at dette er for vanskeleg og krevjande. Besseggen med det høgste punktet (1748 moh) er eit av dei aller mest besøkte fjella i landet. Dette fjellet er eit ettertrakta turmål for mange. Besseggen var det første fjellet vi skulle over i år, deretter stod Glittertinden(2465 moh.) og Galdhøpiggen (2469 moh.) for tur. Galdhøpiggen og Glittertinden er dei 2 høgste fjella i Noreg. Dag 1 Etter første overnatting som i år var på Gjendesheim, var 14 forventningsfulle turdeltakarar klare for tur over Besseggen. Vêret var ikkje av det beste då vi starta, det regna og skodda låg ned til knehøgde. Men då vi nærma oss toppen og det luftigaste punktet, letta det opp og skodda forsvann. Til venstre såg vi ned i Gjende og til høgre ned i Bessvatnet, her er det best å vere konsentrert ja, gå forsiktig og ta det med ro. Etter ein spennande og fin dag i fjellet var vi framme ved Memurubu i god tid før middag. Etter ein dagsmarsj i fjellet er det eit privilegium å kome til det ein nesten kan kalle eit hotell midt inne blant Noregs høgaste fjell. Her manglar det ikkje på noko, varm dusj, badstu og tørkerom for våte kle. Med lange dagsmarsjar trenger ein også mat, og det manglar det ikkje på her. Her går vi til duk og dekka bord både morgon og kveld. Dag 2 Morgonen etter var alle klare til neste etappe frå Memurubu til Glitterheim. Dette er ein tur på ca. 19 km og rundt 900 høgdemeter. Turen mellom desse 2 hyttene byr ikkje på nokon store utfordringar bortsett frå eit par bruer som må forserast på ymse vis. Turen går i ganske ope landskap med eit og anna høgdedrag frå det eine dalføret til det andre. Etter ca. 7 timar var vi framme ved Glitterheim. Glitterheim ligger ved foten av Glittertinden som var eit av måla for neste dag. Dag 3 Den tredje dagen på vår vandring gjekk vi over Noregs nest høgste fjell, Glittertinden (2465 moh.) og vidare til den private turisthytta Spiterstulen. Kvelden i førevegen var det usikkert om det vart tur over Glittertinden, for skodda låg langt ned i fjella rundt Glitterheim, og den låg framleis ganske tjukk neste morgon. Men i fjellet endrar vêret seg fort, for medan frukosten vart inntatt var det nokon som meinte dei hadde sett blå himmel. Og det stemte. Frå Glitterheim til toppen av Glittertinden er det ca høgdemeter med jamn fin stigning. Ut på føremiddagen nærma vi oss toppen, men det låg framleis ein del skodde rundt oss, slik at sikta ikkje var heilt topp. Vi bestemte oss for å ta ein matpause litt før toppen i håp om at det skulle lette. Det var nok det som skulle til ja, for på eit blunk var skodda vekke. Oj oj for ei utsikt! Dei siste 200 høgdemeterane før toppen går ein på bre, som til tider kan vere glatt å gå på, men denne dagen var temperaturen såpass høg at den var enkel å forsere. Det var ingen som angra på at dei hadde valt å gå denne turen, for når ein står på Noregs tak nesten 2500 moh. med sol frå blå himmel og utan eit vindpust, er det løn for strev og vel så det. 13

14 Det fine vêret var kome for å bli resten av denne dagen, så turen ned til Spiterstulen gjekk lett og fint i luftig og ope terreng. Etter ca. 7 timars marsj også denne dagen var målet nådd. Sure sokkar og såre tær vart endeleg slepte fri, men ikkje alle var like sikre på om tærne hang fast på resten av foten. Middagen er dessutan eit av høgdepunkta i løpet av dagen, og det er som regel stor stemning rundt bordet når alle skal fortelje om dagens opplevingar. Siste dagen skulle vi på Noregs høgste fjell Galdhøpiggen (2469 moh.). Turen frå Spiterstulen til Galdhøpiggen er ikkje veldig lang (ca. 6 km), men den startar i ganske bratt terreng. Etter eit par timars gange flatar det litt ut og det blir lettare å gå. Turen opp dei nesten 1400 høgdemeterane tar ca. 4 timar. Vêret var også denne dagen upåklageleg. På siste halvdelen går ein over 2 mindre toppar, Svellnose og Keilhaus topp, begge desse toppane er over 2000 meter. Nokre av oss hadde vore her før og veit korleis det er å stå på Noregs tak og nyte utsikta. Men for dei som var her for første gang var dette ei ny og spennande oppleving. Frå nesten skyfri himmel såg vi så langt auga rakk i alle retningar. Etter nedstigninga frå Galdhøpiggen var vi ut på ettermiddagen tilbake på Spiterstulen, og då var vi tilbake til utgangspunktet. For nett her starta denne reisa for 5 dagar sidan, med fellestransport til Gjendesheim. Foto og tekst: Kjell Kleiven 14

15 Ei vandring til hjartet av Stølsheimen Laurdag morgon 20. august møtte 23 turdeltakarar og 3 turleiarar opp på Stølaneset i Arnafjorden og blei frakta av Lars Finden til Finnabotnen. Ei vakker reis inn Finnafjorden, med garden Finden på høgre side og bratte fjella midt imot. Me skulle heilt inn i den idylliske og dramatiske Finnabotnen og fjorden var roleg utan ei einaste rukke denne morgonen. Dag 1: Finnabotn Solrenningane Fotturen tok til i tunet i Finnabotnen og turleiarane Nils Kvamme, Marino J. Ask og underteikna ynskte velkomen til fellesturen. Vi fylgde deretter stølsvegen opp til den gamle stølen Fagerdalen (870 moh). Ein relativt bratt tur med godt utsyn over den særeigne Finnabotn. Turfølgjet kunne gå i lette klede og sola titta fram og verma oss. Det var ein tung start, men turleiar og kjentmann Nils gav oss gode pausar og vatn å drikke frå elva. Dunevollen og Gavlen Etter ein god pause oppe ved Fagerdalsvatni, gjekk turen vidare på restar av stølsveg over fjellet Orren (1125 moh.) som var dagen sitt høgste punkt og ned til stølen Dunevollen (800 moh). 15

16 Men fyrst hadde vi ein avstikkar til den dramatiske Gavlen, som kan ta pusten av nokon kvar og vi kjende godt magasuget der. Framkomen på Dunevollen hadde vi ein pause og Nils fortalde om stølslivet og stølen som var i bruk om lag tredve år framover frå Her har også i farne tider vore så store mengder molter, at hest måtte til for å få den tunge børa ned til bygda. Også turdeltakarane kunne meske seg med gode modne molter undervegs på denne turen. Alrekstølen og Vøvringadalen Vi fylgde så elva og dalføret (ikkje sti) og passerte vakre Budeievatnet og ned til den godt restaurerte Alrekstølen. Dette er fjellstølen til gardane på Alrek ved Sognefjorden. Stølinga vart tidleg nedlagt her, etter at ei av budeiene vart borte på veg heimatt over fjellet. Sela er restaurerte på 1980-talet. På Alrekstølen hadde vi godt utsyn over Vøvringadalen, der vi såg ned mot stølen og turlagshytta Solrenningane - ein times gange unna. Vel framme på den heilt nye hytta (650 moh.) har vi passert gjennom fire fjellstølar, klatra 1125 meter opp og tilbakelagt om lag 12 km i svært vekslande terreng. På hyttene Solrenningane var det smekkfullt og born, ungdom og vaksne kokte seg middag og sov side om side etter at songen og praten hadde stilna. Dag 2: Solrenningane Sylvarnes heim Vi stod tidleg opp og gjekk tilbake til Alrekstølen. Regnet hadde stilna om natta og etter fotografering tok vi mot nord og fylgde stølsvegen via stølen Hanekambdalen fram til dalbotnen (950moh.) og tok oss bratt opp under Storekleivfjellet til stidelet på 1200 moh. Her gjekk stølsvegen vidare mot nordvest til Alrek, medan vi fylgde stølsvegen mot nord til Hanekam. Regnet kom for alvor og vi heldt høgda på om lag 1200 moh. og gjekk 3 km i goldt høgfjell til Blånipa (1242 moh.). Undervegs fortalde Nils historia om budeia Laura Alrek, som kom bort her i Her oppe var det stein, vatn og berg så langt auga kunne sjå og snøfenner låg ennå her. Tåke og regn la ein dempar på den storslagne naturopplevinga vi kunne fått her oppe. Sognefjorden og Sylvarnes Det vide utsynet mot Sognefjorden vi skulle fått deretter, må vi ha til gode. Tåka ville ikkje lette og fylgjet gjekk raskt ned mot skogen og elva i Sylvarnesdalen. Vêret letta, vi fekk utsikt til vakre Sylvaneselvi og Sylvarnes. Frodig landskap med bær, sopp og fantastiske einebuskar og velstelt kulturlandskap møtte oss heilt nede ved fjorden. Turfølgjet tok seg god tid her i påvente av båtskyssen attende til Stølaneset. Dette var ein tur frå bratt og innestengt fjordlandskap til vide vakre fjelldalar. Det kjennest som å ha vore i hjartet av Stølsheimen, og vi vart mange opplevingar rikare. Tusen takk for turen til alle og god gjennomført turleiing Nils og Marino. Referent og turleiar: Astrid Kalstveit 16

17 Årdal Turlag (ÅT) Årdal Turlag har tradisjonelt hatt særs god deltaking på trimpostopplegget. Heile personar har skrive seg inn i bøkene, som ligg på toppar og stølar i kommunen. Med eit medlemstal på 492 er Årdal Turlag sitt arbeid for å stimulere til aktivitet for alle aldersgrupper, viktig for innbyggjarane i kommunen. Gålaget er eit viktig tiltak for å gje seniorane eit turtilbod. I gjennomsnitt deltok 26 på gålaget sine turar. Gjennom samarbeid med m.a. klatreklubben og Norsk Folkehjelp er det ei klar målsetjing å auke ung-arbeidet. Årdal Turlag vil saman med SFT vere arrangør av turlaget sitt første kitekurs på Tyinvatnet i Målet for 2012 er å styrke Ung-satsinga og å tilby trilleturar. Flora Turlag (FT) Heile 39 medlemmar av Flora Turlag har gjennomført turleiarutdanning dei siste tre åra. Dette gjev eit godt grunnlag for å styrke tur og friluftstilbodet i kommunen. 32 tysdag- og onsdagsturar er gjennomført med god deltaking. Nærturtilbodet byr på fleire trimpostar ikkje langt frå by-området. Ganglaget er eit heilt nytt tilbod i samarbeid med Pensjonstlaget der seniorar møtast til trimtur i nærmiljøet kvar torsdag. Flora Turlag har auka medlemstalet med 10% og har nådd ein milepæl med over 500 medlemer. Vidare satsing i 2012 er å styrke tilbodet gjennom tur- og friluftsarrangement til alle aldersgrupper, gjerne ein ungdomsvariant av øyane over. Klassikaren som kvart år dreg mange til kystnaturen vest i Flora. Også ny Hav- og Fjellsportgruppe skal etablerast og tilby kurs og meir krevjande turar. 17

18 Indre Sunnfjord Turlag (IST) Indre Sunnfjord Turlag ser attende på ei 40-årig historie der bre- og fjellsporttradisjonen i og rundt Jostedalsbreen på mange vis la grunnlaget for etableringa av turlaget. I jubileumsåret 2011 tel laget 1490 medlemar. I 20 år har og onsdags- turane vore ein viktig del av programmet med eit samla tal deltakarar på heile Førde sin 7- fjellstur vart gjennomført for 18. gong, ein tur som i tal høgdemeter overgår vestlandshovudstaden sin sjufjellstur. Opptur vart arrangert for 8. klassingane fleire stader i Sunnfjord med m.a. 200 deltakarar i Førde og 28 i Askvoll. Turlagshytta Nipebu feira 10-årsjubileum og er eit godt besøkt turmål i eit attraktivt fjellområde i Sunnfjord. Indre Sunnfjord Turlag har i 2011 i samarbeid med Mottakssenteret i Førde og Røde Kors, arrangert turar for bebuarar ved Mottakssenteret. Eit vel motteke tilbod. Indre Sunnfjord hadde 5. desember Cecilie Skog på besøk, med føredrag i Førdehuset. Dette var ei bursdagsgåve til alle turinteresserte og medlemer i IST. Keipen Turlag (KT) Friluftsliv er i vinden i kystkommunen Bremanger. Både i Svelgen-området og på Bremangerlandet er det stor deltaking på trimpostopplegg. Eit varsamt anslag tilseier treff på familietrimmen. 5 ruter i Bremangerfjella er T- merka i tillegg til anna omfattande merking av turruter i kommunen. Turbok og turkart er utarbeidd av lokallaget. Keipen Turlag driv og fleire hytter i kommunen, der m.a. dagsturhytter er godt besøkte, som Martinbu, ny kvilebu med 15 sitjeplassar. Den er spesiell med spader plassert langs stien for snørydding, slik kan kvilebua nyttast gjennom heile året. Medlemstalet har auka frå 115 i 2010 til 157 i

19 Indre Nordfjord Turlag (INT) INT sitt turtilbod i Stryn og Hornindal gjev god aktivitet i Indre Nordfjord. Jamt god deltaking på fellesturar og ei aktiv DNT ung- gruppe som m.a. har rafting og bølgje- surfing på programmet. Nyopning av Vetledalsseter som turlagshytte er gledeleg og viktig som startbase for Josten på langs-turen. Stabilt jamt medlemstal i Indre Nordfjord Turlag. Sogndal Turlag (ST) Med nytt trimpost- tilbod i Sogndal har Sogndal Turlag satsa medvite på å nytte fjellområda i kommunen til godt folkehelse- arbeid. Tilboda er retta både mot born og vaksne. Fellesturane har synt god deltaking med m.a. bretur til Uranostind og fottur frå Stigen til Undredal. Barnas Turlag har også hatt eit aktivt år. Kajakkhelga i Solund er ein triveleg tradisjon. Turen i år gjekk frå Kolgrov til Storsundet og til Ospa, heilt nord i Sula. Hyttene har aukande besøk, med 162 overnattingsgjester på Råkeneset, som har ferdig restaurert naust. Grøssete var godt besøkt sist vinter. Jamt medlemstal og rundt 500 totalt. Marte Kviberg overtok leiarvervet etter Tom Dybwad på årsmøtet 29. november. 19

20 Lærdal Turlag (LæT) Lokallaget i Lærdal vart skipa 14. februar Medlemstalet aukar jamt med 12 % siste året. Turtrimmen (16 turmål på 2 år) er ein viktig aktivitet og motivasjon for turar har notert seg i bøkene på Turtrimmen og 28 faste turmålkassar i kommunen. Lærdal Turlag har hatt eit samarbeid med Sogn Kunstsenter om tur til målaren Hans Gjesme si målarhytte på Tynjaåsen (1200 moh). Opptur blei arrangert for 8. klassingar for fyrste gong, men svært mykje regn gjorde dagen kort og amputert; vaflar blei m.a. servert dagen etter på skulen. Styret ser positivt på vidare turlagssating i kommunen. Luster Turlag (LuT) 40- årsjubileum er det og` i Luster Turlag. Med eit medlemstal på heile 540 og vel 5000 innbyggjarar ligg Luster truleg i landstoppen. I jubileumsåret vert det bokutgjeving, eit inspirasjonsalbum som nok vil trekkje endå fleire fjellglade til nasjonalparkkommunen Luster. Topptrimmen er inne i sin 11 runde med om lag 400 selde klippekort i ein ny tre- års bolk. Trimpostopplegget er vide kjent med deltaking lokalt og nasjonalt. Høgdegarden Fuglesteg er ferdig restaurert og har vorte ein viktig møteplass for turfolket. Fjellfilm- festivalen arrangerte friluftskonsert på vollen og Tone Hullbekkmo m. fl. har og vitja garden, som byr på eit intimt konsertlokale i fjøsen. Luster Turlag presenterte si ung- satsing til deltakarane på fellesmøtet, noko som gav verdifull inspirasjon. Ungdommen i Luster Turlag tek sjølv ansvar for planlegging og gjennomføring av turog friluftsaktivitetar i tillegg til å ta eit organisatorisk ansvar gjennom vel utført styrearbeid. Kajakknaustet i Lustrafjorden er eit godt døme på eit tiltak som har vorte særs vel motteke blant medlemane. Med DNT- hyttenøkkel kan ein låse seg inn og plukke kajakk og utstyr til ein padletur på fjorden. Ein har og arrangert kurs i friluftsliv for lærarar i kommunen. 20

21 Midtre Nordfjord Turlag (MNT) Midtre Nordfjord Turlag hadde planlagt 11 turar i av desse vart avlyste pga dårleg vêr. Fleire av turane vart gjennomførte med turglede og flotte opplevingar til tross for varierande vêrforhold. Det var satsa på å gå tradisjonelle turar som Gjegnen og Lodalskåpa, i tillegg til nyare turar som til Skruven på Sunnmøre og Troda i Davik. Barnas Turlag Eid, MNT, vart starta opp av turglade foreldre for fire år sidan. Laget arrangerar omlag åtte turar i året. Turane går til både kjende og mindre kjende stadar i kommunen. Ofte er der moglegheiter for dei største barna å få gå seg ein liten ekstra tur. Barna bestemmer tempoet og Turbobamsen er med og heiar barna fram! Når ein er framme får barna stempel og skriv seg i turboka. Dei som er medlem har eigne pass dei kan få stempla. To gongar i året arrangerar vi tur på Kom deg ut dagen. Desse dagane har vi ekstra stort frammøte og serverar mat og drikke. Utdeling av premiar er òg populært!! Barna som er med viser stor glede over å få vere ute i naturen og dette smittar over på foreldra. Turbotrimmen er viktig for aktiviteten til Barnas Turlag i Gloppen. Kvart år set vi ut 10 Turbotrimpostar på ulike turmål over heile kommunen. Medlemmane i turlaget får eit klippekort som dei tar med på turane og i 2011 hadde vi rekordoppslutnad. I november hadde vi fantastisk oppmøte på lommelyktturen i Jølet. Dette var eit samarbeid med ulike kulturaktørar i Gloppen. Barna møtte både spennande, vakre og rare opplevingar undervegs på turen. Ytre Nordfjord Turlag (YNT) Turlaget som femnar Vågsøy og Selje, er i tillegg til å vere vertskap på Skongenes fyr, aktivt med på å fremje kyst- friluftsliv. Med veksande medlemstal er vintertrimmen i det naturleg grøne vinterlandskapet ei viktig satsing for Ytre Nordfjord Turlag. Onsdagsturane er med å skape breidde i tilbodet. 1. mai var Keipen i Bremanger turmål, i fellesskap med Keipen Turlag. Leiar Hilde Barmen har og løfta naturvernarbeidet i lokallaget gjennom å fremje våre argument og motstand mot dei mange vind- industriprosjekta i Ytre Nordfjord. Målet for 2012 er å etablere Barnas Turlag i Selje samt å førebu DNT ung- satsing i

22 Vik Turlag (VT) Vik Turlag feira 10 år i 2011, og Målsethytta vart bygt for 75 år sidan. I jubileumsåret gjev Vik Turlag ut eit innhaldsrikt sogehefte om historia til Vik Turlag og Målsethytta. Utan særleg avisannonsering, men ved hjelp av Facebook, kommuniserer lokallaget godt sitt tilbod ut til medlemar og innbyggjarane. Laget har hatt stand med info om turar/aktivitetar/program utanføre Coopèn i Vik. God aktivitet i Barnas Turlag og ikkje minst har onsdagsturane vorte populære med god deltaking, opp 61 % frå Og dei avsluttar året med fest for deltakarane. 155 overnatta på Målsethytta og medlemstalet har auka med 13% til 126. Karen Weichert overtok leiarvervet etter Frøydis Haga på årsmøte 11. november. Balestrand og Høyanger Turlag (BHT) Balestrand og Høyanger Turlag har i år samarbeidd med Høyanger kommune om utplassering av fire turpostkassar som ein del av folkehelsearbeidet. Målet er å få folk meir ut på tur både i nærområdet og på fjellet. Kassane har vore utplasserte i perioden 1. juli - 1. oktober på Toppenhytta, øvst i trappene v/hydro, ved Foten bru (hengebrua) og på Håland. Dei som har registrert seg på dei ulike stadene har samla poeng, som no er opptelte. Ordførar Einar Målsnes held tale før turstart i Saurdalen og opning ny T-merka turløype. Foto Jørgen Hundseth Vinnarane av ny turposttrim ilag med leiar D. Longfellow Foto: Høyanger kommune 22

23 Ytre Sogn Turlag (YST) Barnas Turlag i Gulen og Solund la grunnlaget for turlaget som nå heiter Ytre Sogn Turlag, og vart skipa 9. januar Ein har i oppstartåret hatt eit rikhaldig turprogram. Lokallaget bidreg også til å gjennomføre Bjørn West- marsjen. Trimpostane tel 80 og har om lag 4000 treff. Eit stort dugnadsarbeid er lagt ned for å rydde stiar i kommunen og mange tillitsvalde har delteke. Turprogrammet femna om alt frå sopptur til tur til Alden. Gulen og Solund er mellom dei kommunane der vindkraftplanane er mange og omfattande. Lokallaget har fronta motstand mot vindenergiprosjekt som i stor grad vil endre sårbar kystnatur, om dei vert realisert. Barnas Turlag i Hyllestad (BTH) Barnas Turlag Hyllestad har vore på 9 turar dette året. Vi har vore på fjellturar, reist med båt, badetur til Høyangerbadet og til og med bolletur har vi hatt. På desse turane har til saman ca 400 barn og vaksne vore med, ein bra gjeng! Barnas Turlag Hyllestad har hatt 85 medlemmar i Vi har hatt premiering etter 4. og 9. tur, altså t-skjorte til dei som har vore med på alle turane. For 2012 har vi som målsetjing å halde fram med å arrangere ein turbotur kvar månad og auke talet på medlemmar og turdeltakarar. Vi satsar også på auka samarbeid med andre lag og organisasjonar. Barnas Turlag i Leikanger (BTL) Barnas Turlag i Leikanger har gjennomført 8 turar i år med til saman 214 deltakarar, 127 av desse var born. Laget har vore på badetur i Høyanger, Hatt Turboleik, skitur, stølsturar og lommelykttur. 23

24 Møtedeltaking og representasjonar 2011 Marino J. Ask: Møte kulturavdelinga, Fylkeskomm Skipingsmøte Ytre Sogn Turlag Styremøte SFT Turmagasinet, Skei Årsmøte Sogn og Fjordane Turlag FNF samling, Florø FNF Arbeidsutvalet møte, Skei Styremøte SFT DNT Fjellsport årsmøte Baiarn Bødø Mars Møte med OED og MD vedr. Fylkesplan for vindkraft S. og Fj Styremøte SFT Folkehelsedagane i Sogndal Møte BaseCamp, Sogndal Styremøte SFT Landsmøte DNT Stjørdal Hovudutval Plan og Samfunn Sogn og Fj. Presentasjon SFT BaseCamp Viksdalen, opning Juli Møte DNT BaseCamp m/a.m.hjelle Turleiar Uranostind, Fjellsport. dag Solrenningen-Sylvarnes, turleiar fellestur SFT Kajakkhelg i Solund FNF landskonferanse Styremøte SFT Fjellfilmfestivalen Turtagrø FNF Arbeidsutvalet, Skei HyttedriftseminarDNT, Hamn i Senja Møte med S.og. Fj. Fylkesk. Plan og Samfunn FNF Arbeidsutvalet møte, Skei Fellesmøte SFT, Kalvåg Styre-og dagleg leiarsamling Oslo FNF fellesmøte, Sandane Kyst- og fjordlandskap, DNT Vest års jubileum Luster Turlag Styremøte SFT Kyst- og fjordlandskap, DNT Vest Styremøte SFT Astrid Kalstveit: NRK Sogn og Fjordane Førdefestivalen, stand i lavvo Møte kulturavdelinga, Fylkeskomm Fellestur Solrenningen-Sylvarnes Styremøte års jubilè Nipebu Møte Turmagasin Re-start Aurland Turlag Årsmøte Sogn og Fjordane Turlag Styremøte, SFT Løypemerking, kurs, Sogndal Ambassadørkurs i Stardalen FNF samling, Florø Fellesmøte SFT Kalvåg Møte BaseCamp Styre-/ daglegleiarsamling, Oslo Møte med Firda, Turmagasin Møte med Førdefestivalen Styremøte SFT Norsksenteret, Førde Dagleg leiarmøte, Oslo Bokslepp Reint Eventyr, Førde Styremøte SFT, Skei Kyst- og fjordlandskap, DNT Vest Turmagasin, møte m/ Firda Årsmøte Flora Turlag Møte med banken Årsmøte IST, Førde Folkehelsedagane, Sogndal års jubilé Luster Turlag Møte BaseCamp, Sogndal Årsmøte YST Styremøte SFT Møte med Firda Landsmøte, Geiranger Styremøte SFT Synfaring på Hoffslåttene Kyst- og fjordlandskap, DNT Vest BaseCamp Hoffslåttene Sponsormiddag Førdefestivalen BaseCamp Hoffslåttene Styremøte SFT 24

25 Naturvernutvalet. Deltaking møte, kurs, seminar, synfaringar i 2011: Alvar Melvær, Jørgen Bruheim og Ron Overdevest Synfaringar: Turlagsynfaring til Leknesvatna. 3 kraftverk i Askvoll. Agnar Åsnes og Alvar OED-synfaring 420 kv-linja, i Naustdal, Angedalen og Jølster. Alvar OED-synfaring: Tvinna kraftverk i Stryn. Alvar OED-synfaring: Strupen kraftverk i Gloppen. Alvar NVE sluttsynfaring: Grunnevatn og Leknesvatn kraftverk i Askvoll. Alvar DNT Naturvernutvalet: Synfaring og møte Mehuken og Skongenes fyr. Alvar Gloppen kommune: Synfaring Breim kraftverk i Gloppen. Alvar NVE sluttsynfaring: Stødna kraftverk og Nivla kraftverk i Lærdal. Jørgen NVE sluttsynfaring: Kvemma kraftverk og Senda kraftverk i Lærdal. Jørgen NVE sluttsynfaring: Leikanger kraftverk. Alvar Turlagsynfaring til Terdalskeipen vedr. Guleslettene vindkraftverk. Alvar. Folkemøte: Statnett. Møte om 420 kv-linja, Sunnfjord hotell i Førde. Alvar Statnett. Møte om 420 kv-linja, Eikås ungdomshus, Jølster. Alvar Statnett. Møte om 420 kv-linja, Ålfoten skule, Bremanger. Alvar Statnett. Møte om 420 kv-linja, Naustdal kommunehus. Alvar NVE folkemøte: Folkestad vindkraftverk. Våge grendahus i Fjaler. Alvar NVE folkemøte: Sandøy og Dalsbotnfjellet vindkraftverk. Eivindvik. Ron og Alvar NVE folkemøte: Kraftlinje Borund Stuvane Lærdal - Mork. Lærdal. Jørgen Stødna kraft: Folkemøte om Stødna kraftverk. Lærdal. Jørgen NVE folkemøte: Vestsideelvane og Vigdøla kraftverk. Jostedalen. Alvar SAE Vind folkemøte Eidsbotn: Presentasjon av konsesjonssøknaden Brosviksåta. Ron Zephyr folkemøte Haveland: Om Dalsbotnfjellet vindkraftverk. Ron NVE folkemøte: Ytre Sula og Ulvegreina vindkraftverk, i Hardbakke. Alvar NVE folkemøte, Svelgen: Guleslettene, Hennøy og Bremangerlandet vindkraftv. Alvar NVE folkemøte, Havly, Bremanger. Bremangerlandet vindkraftverk + kraftlinje. Alvar NVE folkemøte, Florø: Guleslettene vindkraftverk. Alvar. Andre møte om utbyggingsprosjekt: Zephyr. Møte i Florø om Guleslettene vindkraftverk. Alvar SAE Vind. Møte i Eivindvik, samrådsforum Brosviksåta vindkraftverk. Alvar. 25

26 27.04 SAE Vind. Møte i Hardbakke, samrådsforum Ulvegreina vindkraftverk. Alvar Zephyr. Møte i Svelgen, samrådsforum Guleslettene vindkraftverk. Alvar Zephyr. Møte i Eivindvik, samrådsforum Dalsbotnfjellet vindkraftverk. Alvar Zephyr. Møte i Florø, samrådsforum Guleslettene vindkraftverk. Alvar SFE Nett: Møte i Førde om nettutvikling i Sunnfjord. Alvar Zephyr. Møte i Eivindvik, samrådsforum Dalsbotnfjellet vindkraftverk. Ron. Andre møte: Styremøte Sogn og Fjordane Turlag i Førde. Alvar Fylkeskommunen: Møte vassregion Sogn og Fjordane på Skei. Alvar Årsmøte Sogn og Fjordane Turlag på Skei. Jørgen og Alvar Årsmøte FNF Sogn og Fjordane. Skei Hotell. Alvar Styremøte Sogn og Fjordane Turlag i Førde. Alvar Møte med MD og OED i Oslo om vind- og vasskraftplanar. Marino og Alvar Styremøte Sogn og Fjordane Turlag på Skei. Alvar Møte på Geilo om Regional plan for Nordfjella villreinområde. Jørgen Møte i Naturvernutvalet i DNT. Oslo. Alvar Sogn og Fj. fylkeskommune. Drøftingsmøte om regional planstrategi. Fylkeshuset. Alvar Styremøte Sogn og Fjordane Turlag i Sogndal. Alvar Fellesmøte Sogn og Fjordane Turlag i Kalvåg. Ron og Alvar Årsmøte Flora Turlag. Orientering om vindkraft. Alvar Årsmøte Indre Sunnfjord Turlag. Alvar Møte i Naturvernutvalet i DNT. Oslo. Alvar Årsmøte Ytre Sogn Turlag. Orientering om vindkraft. Alvar Styremøte Sogn og Fjordane Turlag i Førde. Alvar Aurland kommune: Møte i faggruppa i Vassutvalet Indre Sogn i Aurland. Jørgen. Kurs og konferansar: FNF-landssamling/seminar om vindkraft m.m. i Florø. Alvar BKK-seminar om utbygging i verna vassdrag. Kokstad v/bergen. Alvar DN, NVE m/fleire, Nasjonal vannmiljøkonferanse i Oslo. Alvar Statens vegvesen. Konseptvalutgreiing Rv. 15 Strynefjellet. Loen. Alvar SABIMA si Vannsamling i Sandvika i Bærum. Alvar NVE/ENOVA: Vindkraftseminaret 2011, i Oslo. Alvar Jostedalsbr. nasjonalparksenter: Kurs Naturkunnskap/formidling i Indre Nordfjord. Alvar FNF Sogn og Fjordane: Samling om vatn og vassforvaltning i Førde. Alvar Jostedalsbreen nasjonalparksenter: Jubileumsseminar Jostedalsbreen nasjonalpark. Alvar. 26

27 Totaltal for deltaking i 2011 (2010-tal i parantes): 14 (11) Synfaringar, av desse 7 (8) i NVE-regi. (Tal prosjekt. Tal synfaringsdagar er lægre.) 15 (9) Folkemøte, av desse 8 (4) i regi av NVE. 8 (4) Andre møte om utbyggingsprosjekt. 18 (17) Andre møte. Av desse 7 (8) møte i Sogn og Fjordane Turlag. 9 (7) Kurs og konferansar, av desse 2 (2) arr. av NVE. 64 (48) Synfaringar, møte og kurs/konferansar TAL MEDLEMER, TURAR OG TURDELTAKARAR 2011 Foto: Marino J. Ask Lag Medlem Medlem Turar Turar Turdeltakarar Turdeltakarar Ytre Nordfjord Turlag (170) 259 (110) Midtre Nordfjord Turlag (625) (1.044) Indre Nordfjord Turlag (221) 821 (175) Indre Sunnfjord Turlag (1.593) (2.226) Flora Turlag (284) (978) Keipen Turlag (331) 617 (188) Sogndal Turlag (184) 625 (130) Luster Turlag (229) (754) Lærdal Turlag (346) 627 (265) Vik Turlag (60) 604 (186) Årdal Turlag (220) (470) Ytre Sogn Turlag (400) (555) Barnas Turlag Hyllestad (83) (223) 740 (381) Barnas Turlag Leikanger (214) (127) 434 (248) Balestrand og Høyanger (29) 500 (236) Turlag Sogn og Fjordane Turlag (11) Totalt (5.042) (7.957) Alle turar er inkludert, også midtveketurar. Tal turdeltakar i parentes er born og unge. Medlemstal pr , og dei er i samsvar med DNT sitt medlemsarkiv. Desse lokallaga har midtveketurar: Indre Sunnfjord Keipen Indre Nordfjord Flora Årdal Vik Ytre Nordfjord 27

28 I september i år opna Balestrand og Høyanger Turlag ny T-merka løype i Balestrand kommune. Foto Jørgen Hundseth TOPPTRIM, TURPOSTAR OG FJELLTRIM Lag Namn på trimtilbodet Trimpostar 2011 Trimpostar 2010 Ytre Nordfjord Turlag Vintertrimmen - 12 postar Sommartrim - 1 Vintertrim junior/born 10 postar Midtre Nordfjord Turlag Turbotrim -10 postar Flora Turlag Trimpostar-10 postar Brandsøyåsen Terdalskeipen Keipen Turlag Indre Bremanger- Ytre Bremanger- 16 postar Orienteringspostar Luster Turlag Topptrim, 10 postar - 3 sesongar Lærdal Turlag Turtrimpostar -28 postar Turtrim,16 postar m. klippek. Årdal Turlag Støls- og Topptrimmen, 20 postar - 3 sesongar Indre Sunnfjord Turlag Balestrand og Høyanger Turlag Total Trimpostar - 20 postar Trimbøker- 5 fjell Turpostar

29 TURAKTIVITETAR I SOGN OG FJORDANE 2011 Dato Tur Deltakarar 2011 Deltakarar 2010 Turleiar m.m Josten på langs Irene Befring,Kjell Kleiven, Asle Veien og Terje Jan Nes BaseCamp Hoffslåttene Silje, Kristoffer, Åse, Sindre, Irene, Heidi, Sigurd, Marino, Astrid og Asle Lunde-Fjærland Avlyst 65 Kjell O. Hjellbrekke, Anders Bøyum Hytte til hytte (1) Kjell Kleiven Fellestur i Stølsheimen Marino J. Ask, Astrid K. Nils Kvamme, SFT/VT Banktur- Nipebu Ikkje arr. 20 (3) Astrid Kalstveit, Ragna Renna Fjellfilmfestival Fanaråken (Marino) Totalt (11) (Born i parentes) KURSVERKSEMD / TEMASAMLING 2011 Dato Kurs Deltakar 2011 Deltakar Snøskredkurs Telemarkkurs Kajakksamling Kajakksamling, vidarekomne Ambassadør, Stardalen Grunnleggande turleiarkurs, Stardalen 12 8 Vår/sommar/haust Bre/ klatre og instruktør kurs, Breoppleving Sept./okt. Sommarturleiarkurs I For få påmelde Avlyst Rock-hopperkurs - 5 Totalt

30 TAL PERSONAR SOM HAR TURLEIARUTDANNING PR Lag Ambassadør Grunnleg. Sommar 1 Sommar Vinter Skred Midtre Nordfjord Turlag Ytre Nordfjord Turlag Indre Nordfjord Turlag Indre Sunnfjord Turlag Flora Turlag Lærdal Turlag 1 1 Sogndal Turlag Årdal Turlag 5 5 Vik Turlag Luster Turlag Ytre Sogn Turlag Keipen Turlag 4 4 Aurland Turlag 5 5 Totalt HYTTESTATISTIKK 2011 Lag Type Senger Overnatting Overnatting Dagsbesøk Dagsbesøk Hytte Grytadalsbu FT U 5 + hems Blåbrebu FT U 14 + hems Gjegnabu FT U Longevasshytta IST S 7 + hems Massbu IST U Nipebu IST S 9 + hems Fivla Lut U Fuglesteg LuT U 31 + madr Grøssete ST U Råkeneset ST U 8 + madr Avdal ÅT U 4 (18) (bok) 30 Gravdal ÅT U Skongenes YNT U (bok) 797 Målsethytta VT U Jashaugbu VT U 4+ hems Vetledalseter INT S 4+madrass Martinbu KT U dagshytte Moldahytta KT U leige Knekkevasshytta KT U leige Totalt 166(18)

31 SAMARBEIDSAVTALE Sparebanken Sogn og Fjordane er vår hovudsponsor. Sogn og Fjordane Turlag (SFT) har ein tre års samarbeidsavtale med banken, og vi tilbyr dei tilsette turar, BaseCamp, kurs og samarbeid på arrangement som til dømes Kongleturane (Flora, Solund, Ytre Nordfjord, Jølster og Førde). Banken yter økonomisk støtte til aktivitetane våre og den daglege drifta ved turlagskontoret. Avtalen vert evaluert kvart år etter fylkeslaget sitt årsmøte i slutten av januar. SPORT 1 Sport 1 tilbydde i 2011 medlemene i Sogn og Fjordane Turlag ein rabatt på 15 % på alle varer med ordinære prisar, mot framvisning av gyldig medlemskort. Sport 1 sine samarbeidsbutikkar, Chatlet Sport på Sandane og Nordfjordeid var også med i avtalen, og sikra medlemene i Nordfjord god service. Forum for natur og friluftsliv (FNF) SFT har eit godt samarbeid med dei to tilsette ved FNF sitt kontor i Leikanger, Einar Skram Husabø og Elisabeth Dahle. Turlaget får også støtte til drift av kontoret til leiar i naturvernutvalet, Alvar Melvær og laget mottek refusjon for reiser i samband med synfaringar, møter og konferansar. Nokre felles fråsegner vert også skrive av sakshandsamar i FNF. SFT er takksame for all støtte og givande samarbeid. ÅRSMELDING Årsmeldinga er skriven av Astrid Kalstveit og godkjent av styret i møtet 10. januar Dagleg leiar er svært takksam, på vegne av styret og kontordrifta, for all velvilje frå lokallaga i innsending av opplysningar til årsmeldinga og felles turprogram. Mange takk til lokallaga sine tillitsvalde. ØKONOMI Vi syner til rekneskap og budsjett. Rekneskapen er utarbeidd under fôrutsening om framleis drift og styret finn at fôrutsetninga er tilstades. Styreleiar Marino J. Ask Gunnar Skjølberg, Linda M. Hantveit, Asle Veien, Ingeborg Flaten Vara: Britt Småvik, Olav Kjell Moen og Per Jakob Kyrkjeeide Brudesløret, Nordalsfjorden. Foto: Jens Petter Bøe 31

32 Årsmelding 2011 Kurs- og Fjellsportutvalet, Sogn og Fjordane Turlag Kurs- og Fjellsport Sogn og Fjordane Turlag (SFT) har i 2011 vore samansett slik: Leiar: Irene Befring ( Indre Sunnfjord Turlag ) Medlem: Jorunn Vågen ( Indre Sunnfjord Turlag ) Medlem: Marino J. Ask ( Sogndal Turlag ) Varamedlem: Per Henning Nybø ( Sogndal Turlag ) 2011 har i stor grad følgt malen frå tidlegare år ein god mal. Vi ønskjer gjennom kursa vi arrangerer å gje medlemane og turleiarane våre eit tilbod der dei kan få auka kompetansen og utvikle ferdigheita si. For turleiarane vert krava stadig større når det gjeld tryggleik og trygg ferdsle. Dette prøver vi å støtte opp om med å tilby turleiarutdanning som følgjer DNT - standard. Interessa for grunnkursa innan turleiing har god oppslutnad, men dessverre viser det seg verre å få nok deltakarar på sommar- og vinterturleiar kurs. Desse vart heller ikkje i år gjennomført. At brattkøyring på ski er inn i tida merkar vi på interessa for skredkursa som har vore arrangert i Sogndalsdalen. Også i 2011 var det Jostein Åsen som var læremeister for ein fin flokk deltakarar. Kunsten å ta ein telemarkssving vart også undervist i denne vinteren med Bjørn Sandsmark som instruktør. Når det kjem til kurs innan anna bratt moro som sportsklatring og fjellklatring, har vi lite godkjente instruktørar, og må vise interesserte vidare til Breoppleving DA og Ove Gunnar Drageset som arrangerer slike kurs. Ein del av kursavgifta han krev inn kjem tilbake til Sogn og Fjordane Turlag. Spesielt for ungdomsatsinga vår hadde det vore kjekt å hatt «interne instruktørar». Sogn og Fjordane Turlag har også arrangert kajakkurs i Bulandet. Eit kurs som kvalifiserer til «Våttkort» og som vi kan tilby til ein svært rimeleg pris. Telemarkkurs 7-8. februar Tradisjonen tru var det også i år telemarkkurs i Bjørkelia i regi av Sogn og Fjordane Turlag. Dei siste åra har dette kurset vore i samband med Kom deg ut dagen Så også i år. Det er eit felles arrangement for heile landet i regi av DNT Vi er like spent kvart år kor mange som framleis vil lære seg den gamle men gode telemarksvingen. Det vart over all forventning, Fleire ungdomar melde si interesse. Vêrspådomane var dårlege og tanken på om det var gjennomfarbart melde seg fleire gonger dagane før. Med 11 påmelde i eit alderspenn frå 15 til over 50 år hadde vi lita lyst å avlyse trass melding om mykje nedbør og vind. Ein positiv og alltid imøtekommande instruktør, Bjørn Sandsmark meinte at kurs vart det, og han var overtydd om at dette blei bra. Det vart eit flott kurs. Berre 1 melde avbod. Laurdag var ein strålande dag, ja knapt nokon har opplevd finare tilhøve i Bjørkelia.. Pudder og fint i alle trasear. Det vart ein god arena for læring. Søndag var snøen fin men sikta dårleg. Det la ein liten dempar på opplegget. Likevel vart dagen gjennomført med instruksjon og vegleiing, om att og om att. På desse kursa legg vi og vekt på at det skal vere sosialt og kjekt. Begge dagane fekk deltakarane god oppvarting av vertinnene Irene og Jorunn, som serverte grillmat, varm saft,kaffi og kaker. Det er godt lagt til rette for grilling i hytta midt i bakken. Rikeleg med tørr ved, store gode grillar og hjelpsame og venlege funksjonærar, gjer dette til ein triveleg jobb. Vi er heldige som har Bjørn som instruktør som villeg stiller opp og er ein engasjert og dyktig læremeister. Stor takk til han! 32

33 Trur alle fekk ei god innføring i telemarkkunsten og vi håpar at gleda med å renne på ski vert større. Det er med dette som det meste anna "Øving gjer meister!" Jorunn Vågen, KFU Ein deltakar si oppleving av kajakk kurset i Bulandet Vi kunne vel skrive side opp og side ned om vår opplevelse på kurset. Allerede fredagskvelden ga oss en forsmak på at dette kom til å bli helga vi husker fra sommeren To hyggelige kursledere og ei smilande og trivelig vertinne tok i mot oss. Og med verdens beste fiskesuppe var vel allerede helga redda. Og det slutta jo ikke der og da. Maten var et kapittel for seg selv! Et eventyr av alle fantastiske retter som kan trylles frem. Ja - tror nok det var Liv Turid si skyld at undertegna fikk plassproblemer i kajakken. Selve kajakkkurset må jo få 10 av 10 mulige. Usikkerhet og skepsis kunne nok lesest på lang avstand etter første entring (på tørr mark) i kajakken. Men trauste, rolige og forståelsesfullle Holmedølinger fikk iallefall meg fort ned på jorda igjen. Her oste det av trygghet. Fremdrift; sving; støttetak; kameratredning osv gikk jo som en leik. Tror eg! Så allerede søndag at det var skjedd noe med hele gruppa. Stadig færre kollisjoner mellom oss; avslappa samtaler på sjøen, og vi hadde fått selvtillit! To meget dyktige instruktører hadde bragt oss der. Og når de til slutt tok oss med på en fantastisk fin tur til Sandøy var liksom helga fullkommen. Takk for ei fantastisk helg sammen med trivelige mennesker. Takk til Roger og Oddvin for utrolig lærerikt kurs. Og sist, men ikke minst - takk til Liv Turid for god bevertning i fantastisk miljø. Hilsen Trygve Slettevold kursdeltakar. Alle foto: Vilde Slettevold 33

34 Under toppen av Uranostinden! Uranostind, er med sine karakteristiske kjenneteikn eit spanande turmål. Sett frå nord kliv ein spiss pyramide til himmels. Frå sør og vest kan ein lett kjenne att den langstrakte ryggen mot toppen på 2157 moh. Vel inne i Koldedalen er det lett vandring via Uradalsvatnet til brekanten i sørenden av Uranosbreen. Utfordringa no vert å komme over elveutløpet som renn ut frå breen. Vatnet fossar friskt mellom steinane som ligg langt frå kvarandre. Utan for mykje vete i skoa kjem vi alle over den grøne bre- elva. Turen til Uranostind går gjennom goldt høgfjell, grov morene og eit spanande bre-lanskap. Til stor glede for gruppa av topptur- jegerar kan vi for første gong skimte toppen i det vi gjer oss klar til å setje stegjerna i blåisen. Vi augnar håp om å komme oss til toppen med utsyn til tindane på begge sider av Utladalen. Men dette vert nok ikkje dagen for topptur- støt. Heller ein kjekk tur i blåisen med stegjern knasande under skoa. Målet er sjølvsagt den spenstige tinden, men vi må nøye oss med å oppleve bre- naturen i skodde, frisk sønnavind og lett regn. Kanskje ikkje so gale når vi ikkje har heilt vêret på vår side. Brevandring i skodde er spanade det, der vi leitar oss oppover mellom sprekker, snøbruer og morenestein. Lite ser vi til Langeskavltinden, Urdaknatten eller Uranostinden i det vi vender ryggen til vinden og tek ein kort rast på 1800 høgdemeter. I dag vert det flate breplatået vendepunkt. Sønnavinden bit i kjakane når vi i heller dårleg sikt sig ned mot brevatnet att. Omsider kan vi skimte fjella under skydekket der vi vandrar mellom steinar og grus som breen har ført med seg. Elvekryssinga gjev nok ein gong høve til å teste balansen. Spente fotografar søkjer etter gode motiv, men alle kjem seg nok ein gong over, om ikkje heilt tørrskodde. Uranostinden ligg der, vi hadde berre ikkje dagen. Men vi kjem att i 2012! Marino J. Ask, tekst og foto Kajakkeventyr i Solund. Stille sjø er det som møter oss i hamna på Kolgrov ein litt regntung dag sist i august. Godt gøymt for storhavet ligg den vesle bygda heilt vest i Solund. Med forventning legg gjengen padlarar ut i ukjent farvatn. Den lumske Straumsfjorden ligg spegelblank i det vi møter storhavet ut i sundet. Vårt mål for dagen er å padle nordover mot Storsundet. Vi treff godt med tidevatnet, som er på topp når havbora tek tak i båtane. Med ei so opa rute vi har vald, er det få dagar i året ein opplever roleg sjø i dette farvatnet. Men i dag kan vi gå tett på dei mektige konglomeratberga vi glir forbi. Etter ein rask snu innom Hjønnevåg går turen vidare nordover. Ein trong passasje der havbåra byggjer seg opp, byr på moro og spenning. Utfordringa er å takle bølgjene som kjem med ulik styrke rennande mellom svaberga. 34

35 Storsundet Vi ser ein karakteristisk berghammar framfor oss. Det høge berget må rundast frå sør før vi sig inn i det stille sundet. Dette var gøymeplassen under siste verdskrigen. Hit kom skøytene som gjekk i den farefulle Nordsjøfarten med folk som hadde Shetland som mål. Før og etter krigen var Storsundet fiskarane sin rømmingsveg når vêret slo om. Austvendt og i le` for storhavet ligg Laksehytta. Restaurert av Solund sogelag som har teke godt vare på den historiske hytta. Vi nyt niste og varm drikke i hytta som akkurat er stor nok til å huse 8 kajakkpadlarar. Redning i open sjø Ute i open sjø att, utforskar vi skjer og fluer som kan gje bør. Bølgje- kreftene tek tak og løftar båten fram. Kjensla av å balansere på bølgja er stor. Men brått er salt sjø rundt på alle kantar. Ute av balanse ein augneblink, og sjø frådar om øyrene. Innøvde rutinar må sitje no. Raskt må kameraten ta grep. Har du det bra? Ja, ja, her er det ingen som klagar. Kajakken vert tømt for sjø og lagd i rett posisjon for å komme seg opp att i. Moro, er det å trene redning når sjø- og lufttemperaturen held Dagen vert avslutta med å runde dei sørlegaste skjera i Ytre Sula. Sola smiler pent før regnet strir ned i det vi sig inn mot Kolgrov etter 7 timars padletur heilt vest i kongeriket. Over Lågøyfjorden til Ospa Naturopplevingane er verkeleg store i det mangfaldige øyriket Solund. Spanande Lågøyfjorden, eit ikkje alt for snilt havstykke, skal kryssast på veg til dei nordvestlegaste øyane i Solund. Med eit søraustleg vind- drag er det god bør over fjorden. Øya Saltskår er mellomstasjon på veg mot den løynde perla Ospa. 111 meter høg, er øya som byr på lyngkledde viker, lune sund og brottsjø som rullar over det ytste fluene. Ikkje so mykje som eit naust er å sjå. Eit alldeles urørt landskap. Vi nøyer oss med ein lunsj- rast i dag, men i Ospa treng vi lenger tid til å utforske naturen. Attende til Drengenes byr vind og sjø beint på motstand. Ei god arbeidsøkt avsluttar ei umåteleg flott kajakk- helg i naturperla Solund. Marino J. Ask, turleiar. Foto: Alexander Brodahl Moxnes Grunnleggjande turleiarkurs i Stardalen Grunnleggjande turleiarkurs i Stardalen blei halde 17. og 18. september. Kursleiar Gunnar Bjørlykke og assistent laurdagen var Irene Befring og søndagen Asle Veien. Dei 12 deltakarane fekk grundig opplæring i turleiarrolla, kart og kompass, turplanlegging, påkledning, mat og drikke og ferdaråd. Laurdag gjekk ferda til Fossheimsdalen og på toppen av Bolsetnipa med gode vêrmeldingar og sprek gjeng. Godt turvêr og stor gruppe gjorde kursdagen lang og innhaldsrik. Søndag vart det praktisk turleiing i Befringsdalen og mat på primus og bål. Vêret heldt seg og kursleiar Gunnar Bjørlykke var godt nøgd med gjennomføringa av kurset og 12 nye turleiarar. 35

36 Nye dyktige turleiarar etter gjennomført kurs sist helg i Stardalen. Kurset starta med Ambassadøekurs fredag kveld og Astrid Kalstveit var kursleiar. Nyutdanna turleiarar f.v. Anita Rennestraum, Vigdis Hatlenes, Clea Suhr, Veslemøy Olavsbråten, Vigdis Flaten Kvamme, Maria Torheim Bjelkarøy, Hilde Barmen. Framme f.v. Jorunn Kleiven, Jarle Mundal, Jørgen Anda, Mathilde Stabel, Siri Helle. Foto: Kursleiar Gunnar Bjørlykke Årsmøte i DNT Fjellsport mars 2011, Beiarn, Nordland. SFT styreleiar Marino J Ask og KFU leiar Irene Befring reiste til Bodø og Beiarn kommune i Nordland fylke på årsmøtet til DNT Fjellsport. Dette året var det BOBTOG ( Bodø og Omegn Bre- Tinde- og Grottegruppe ) som arrangerte møtet. Beiarn kommune ligg med kyststripe mellom Svartisen og Saltfjellet. Eit skikkeleg uvêr førte til at vi fekk ei ekstra overnatting i Bodø, men fredag 25.mars viste Nordland seg frå den beste sida med nydeleg vinterstemning. Med minibussar gjekk turen til Beiarn Gjestgiveri på Moldjord der vi fekk husrom og god bevertning. 36

37 Litt av poenget med desse landsmøta, i tillegg til sjølve sakskartet, er å møte og la seg inspirerer av folk som kler dei same rollene som oss, landet rundt. Saman med likesinna fekk vi oppleve nordnorsk puddersnø som slett ikkje stod tilbake for den heimlege. Det vart tid til nokre telemarksvingar for fleire av oss. Frå sakslista kan nemnast: - Presentasjon av Erling Bjørstads Stiftelse som vart oppretta 6.desember 2010 med ein stiftelsekapital på 25mill.kr. Stiftelsens formål er å støtte og utvikle fjellsport i regi av Den Norske Turistforening. - Kvalitetsikring og utdanning av klatreinstuktørar. Drifting av nasjonal godkjenningskomité. - Ein av dei store debattane gjekk rundt spørsmålet om kor mange representantar dei forskjellige underavdelingane av DNT fjellsport skal ha i styret. DNT sine landsmøter kan anbefalast så vel fagleg som sosialt. Marino og Irene Avslutning: Sogn og Fjordane Turlag har ei målsetting om å nå betre ut til ungdomen i fylket. Det er inga lett oppgåve, men vi håpar at nye satsingar kan gje gode resultat. Mellom anna vert 2012 pilotåret for Basecamp vinter. Helga før påske samlar vi ungdomar i vinterfjellet på Fivla i Luster. Her vert det lagt opp til kurs i brattkøyring, snøskred og anna moro vi trur kan falle i smak. Ikkje minst veit vi frå erfaringane vi har med Sommarbasecamp, at det sosiale er viktig. Det burde ligg til rette for mykje moro på dei to Fivlahyttene. Tryggleik vil også i år bli ein av grunnpilarane i arbeidet til Kurs og Fjellsport. Nokre av lokalforeiningane tek i år i bruk det nye webbaserte ROS-skjemaet. Vi trur dette kan lette det noko byråkratiske ROS arbeidet. Til slutt vil takk både leiarar og kursdeltakarar for eit godt år utan store ulukker. Tida vi er inne i med stor merksemd rundt friluftsbasert aktivitet, gjer det meiningsfullt å arbeide med kurs og fjellsport. Styret i KFU v/ Irene Befring, leiar Foto: Alexander Brodahl Moxnes 37