SKUP[TINA OP[TINE PETROVAC. AD ZA PLANIRAWE, PROJEKTOVAWE AOP I "INFOPLAN" ARAN\ELOVAC, Aran elovac, Kraqa Petra I br.

PREDMET: GENERALNI PLAN "PETROVAC 2026" NARU^ILAC: SKUP[TINA OP[TINE PETROVAC OBRA\IVA^: AD ZA PLANIRAWE, PROJEKTOVAWE AOP I IN@EWERING "INFOPLAN" ARAN\ELOVAC, 34300 Aran elovac, Kraqa Petra I br. 29 RUKOVODILAC RADNOG TIMA: GORDANA KOVA^EVI], dipl.in`.arh. RADNI TIM: DANIJELA KARA[I]EVI], dipl.in`.arh. VALENTINA JANKOVI], dipl.in`. arh. BO[KO GAVRI], dipl.in`.gra. MARIJA PAUNOVI], dipl.in`.arh. TAMARA TO[I], dipl.in`.arh. ALEKSANDAR PROKI], dipl.in`.arh. SLA\ANA GAJI], dipl.in`.geod. VLADAN PERI[I], in`.geod. NATA[A CVETKOVI], in`.gra. SA[A CVETKOVI], in`.gra. MILORAD DOBRI^I], dip.in`.el. ZORAN HERCEG, dipl.in`.ptt.saob. DRAGOQUB [E]EVI], dip.in`.gra. MIRA PRODANOVI], gra.tehn. GORDANA FILIPOVI], operater VERA RADOVI], operater na unosu ZORICA BO@I], saradnik na kopirawu D I R E K T O R: Ratko Nedeqkovi}, dipl.ecc. 2

SARADNICI NA IZRADI GENERALNOG PLANA Predsednik op{tine Petrovac RADI[A DRAGOJEVI], dipl.politikolog Predsednik Skup{tine op{tine MILETI] MIHAILOVI], dipl.biolog Glavni arhitekta op{tine SNE@ANA STANKOVI] MIJATOVI], dia Stru~ni saradnici: JOVAN MILOSAVQEVI], dipl.in`.arh. VALENTINA FILIPOVI], dipl.in`.arh. DANUTA JOVANOVI], dipl.in`.gra. NEBOJ[A NIKOLI], dipl.in`.gra. SUZANA MILO[EVI], dipl.p.planer SA[A @IVOTI], in`.geod. SA[A MILIVOJEVI], in`.gra. JASMINA @IVKOVI],dipl. arheolog BOBAN DOBROSAVQEVI], gra.rud.teh. U^ESNICI U IZRADI PLANA: 1. K.J.P ²IZVOR²ª - PETROVAC 2. "TELEKOM SRBIJA" - Izvr{na jedinica Po`arevac 3. JP PTT saobra}aja "Srbija" RJ PTT saobra}aja Po`arevac 4. JP "ELEKTRO MRE@A SRBIJE" 5. JP ²ELEKTROMORAVA²ª - PETROVAC 6. MUP RS, SUP PO@AREVAC - Odelewe protivpo`arne policije 7. JP ²SRBIJAGAS²ª NOVI BEOGRAD 8. VPC ²SRBIJA VODE² BEOGRAD 9. SMO BEOGRAD - Sektor za gra evinsko-urbanisti~ku delatnost 10. ZAVOD ZA ZA[TITU PRIRODE SRBIJE, NOVI BEOGRAD 11. REGIONALNI ZAVOD ZA ZA[TITU SPOMENIKA KULTURE SMEDEREVO 12. REPUBLI^KA DIREKCIJA ZA PUTEVE BEOGRAD 13. JP @ELEZNICE SRBIJE - Sektor za strategiju i razvoj 3

GRAFI^KI PRIKAZ GENERALNOG PLANA 1. Polo`aj podru~ja GP-a R 1 : 25 000 2. Geodetska podloga sa granicom plana R 1 : 5 000 3. Izvod iz Prostornog plana Republike Srbije R 1 : 1 500 000 4. Podru~je plana sa osnovnom namenom povr{ina R 1 : 10 000 5. Prostorna organizacija prostora Namena povr{ina R 1 : 5 000 6. Saobra}ajno re{ewe R 1 : 10 000 7. Plan saobra}aja i vodotokova sa generalnim R 1 5 000 regulacionim re{ewem 8. Javno gra evinsko zemqi{te R 1 : 5 000 9. Urbanisti~ke zone i prostorne celine R 1 : 5 000 10. Vodoprivredna infrastruktura R 1 : 5 000 11. Elektroenergetska infrastruktura R 1 : 5 000 12. Telekomunikacije R 1 : 5 000 13. Termoenergetska infrastruktura R 1 : 5 000 14. Kulturno istorijsko nasle e R 1 : 5 000 15. Uslovi sprovo ewa i razrade Generalnog plana R 1 : 5 000 4

OP[TA DOKUMENTACIJA 5

SADR@AJ 1. OP[TE ODREDBE PLANA... 8 1.1. Op{te odredbe za izradu i dono{ewe GP-a... 8 1.2.Razlozi za izradu plana... 9 2. PODRU^JE I GRANICA GENERALNOG PLANA... 9 2.1. Podru~je Generalnog plana... 9 2.2. Granica Generalnog plana... 10 2.3. Granica gra evinskog reona... 11 3. OSNOVE DUGORO^NOG DRU[TVENO-EKONOMSKOG I PROSTORNOG RAZVOJA... 16 3.1. Osnovni parametri dugoro~nog razvoja... 16 3.1.1. Polo`aj naseqa i veze sa okru`ewem... 16 3.1.2. Prirodni uslovi... 16 3.1.3. Demografski razvoj... 18 3.1.4. Postoje}e stawe kori{}ewa prostora... 26 3.1.5. Dru{tveno ekonomski razvoj... 36 3.1.6. Pretpostavke za prostorni razvoj naseqa... 42 3.2. Planske osnove dugoro~nog razvoja... 43 3.2.1. Smernice iz Prostornog Plana Republike Srbije... 43 3.2.2. Osnovni ciqevi dugoro~nog razvoja... 43 3.2.3. Koncepcija ure ewa prostora... 45 3.2.4. Bilans planiranih namena povr{ina... 50 3.2.5. Potro{wa gra evinskog zemqi{ta... 52 4. PRAVILA URE\EWA PROSTORA... 53 4.1. Osnovna namena podru~ja plana... 53 4.2.Gra evinski reon... 53 4.3. Podela gra evinskog reona na urbanisti~ke zone i prostorne celine sa istim pravilima ure ewa i gra ewa... 54 4.4. Javno gra evinsko zemqi{te... 63 4.4.1. Obrazovawe... 63 4.4.2. Zdravstvo... 64 4.4.3. De~ja i socijalna za{tita... 64 4.4.4. Uprava i administracija... 65 4.4.5. Posebne namene... 65 4.4.6. Zelenilo... 65 4.4.7. Sport i rekreacija... 67 4.4.8. Etno park... 69 4.4.9. Komunalni objekti... 69 4.4.10. Saobra}aj... 73 4.4.11. Vodosnabdevawe... 78 4.4.12.Odvodwa povr{inskih i otpadnih voda... 80 4.4.13. Regulacija vodotokova... 81 4.4.14. Elektroenergetika... 82 4.4.15. Telekomunikacije... 86 4.4.16. Gasifikacija... 91 4.4.17. Toplifikacija... 92 4.4.18. Ostali sistemi... 92 4.5.Ostalo gra evinsko zemqi{te... 92 4.5.1. Osnovni principi i procesi ure ewa i izgradwe... 92 4.5.2. Urbanisti~ka pravila formirawa gra evinskih parcela... 93 6

4.5.3. Urbanisti~ka pravila ure ewa prostora i izgradwe objekata... 94 4.5.4. Stanovawe... 98 4.5.5. Verski objekti... 108 4.5.6. Proizvodne delatnosti... 109 4.5.7. Usluge... 112 5. PRAVILA I USLOVI ZA[TITE... 114 5.1. Za{tita i unapre ewe `ivotne sredine... 114 5.1.1. Unapre ivawe planirawa i ure ivawa prostora... 115 5.1.2. Za{tita zemqi{ta... 115 5.1.3. Za{tita vode... 115 5.1.4. Za{tita vazduha... 116 5.1.5. Za{tita {uma... 116 5.1.6. Za{tita od jonizuju}eg i nejonizuju}eg zra~ewa... 116 5.1.7. Za{tita od buke i vibracija... 117 5.1.8.Za{tita od akcidenata... 117 5.1.9. Upravqawe otpadom... 117 5.2. Za{tita prirodnih i kulturnih dobara... 118 5.2.1. Prirodna dobra... 118 5.2.2. Kulturna dobra... 119 5.3. Za{tita od elementarnih nepogoda... 122 5.3.1. Za{tita od po`ara... 122 5.3.2. Za{tita od zemqotresa... 122 5.3.3. Za{tita od poplava... 122 5.3.4. Za{tita od podzemnih voda... 123 5.4. Za{tita od ratnih razarawa... 124 6. PRAVILA GRA\EWA OBJEKATA...125 6.1. Op{ta pravila za sprovo ewe Generalnog plana...125 6.2. Pravila izgradwe objekata po zonama i celinama...126 6.2.1. Op{ta pravila izgradwe objekata...127 6.2.2. Javni objekti od op{teg inyteresa...128 6.2.3. Ostalo gra evinsko zemqi{te...133 6.3. Pravila gra ewa na poqoprivrednom zemqi{tu...145 6.4. Pravila kori{}ewa {umskog zemqi{ta...146 6.5. Pravila kori{}ewa vodnog zemqi{ta...147 7. SPROVO\EWE GENERALNOG PLANA...148 8. PRELAZNE I ZAVR[NE ODREDBE...150 Prilog: Analiti~ko geodetski elementi saobra}ajnica 7

8

Na osnovu ~lana 54. Zakona o planirawu i izgradwi ("Slu`beni glasnik RS"ª, br.47/2003 i 34/06), ~lana 20. Statuta op{tine Petrovac ( "Op{tinski slu`beni glasnik" Op{tine Petrovacª, br.9/02, 7/04 i 9/05), Skup{tina op{tine Petrovac na sednici odr`anoj 21.12.2007. godine donela je G E N E R A L N I P L A N ²PETROVAC 2026² Generalni plan ²Petrovac 2026²ª (u daqem tekstu: generalni plan ili GP) utvr uje i razra uje generalna urbanisti~ka re{ewa zasnovana na dugoro~noj strategiji i koncepciji ure ewa prostora i izgradwe objekata, za planski period do 2026. godine, kojima odre uje i utvr uje, i to: op{te odredbe i polo`aj naseqa sa granicama GP-a, namenu prostora sa bilansom povr{ina, uslove za racionalnu upotrebu `ivotnih resursa, pravila i uslove za{tite i unapre ewe `ivotne sredine, pravila i uslove za sprovo ewe GP-a, prelazne i zavr{ne odredbe i sadr`i grafi~ki prikaz plana (sveska II). 1. OP[TE ODREDBE PLANA 1.1. Op{te odredbe za izradu i dono{ewe GP-a Pravni osnov za izradu generalnog plana je: 1. Zakon o prostornom planu ( ²Slu`beni glasnik RS²ª, br.13/96); 2. Zakon o planirawu i izgradwi (²Slu`beni glasnik RS²ª, br.47/2003 i 34/06); 3. Pravilnik o sadr`ini, na~inu izrade, na~inu vr{ewa stru~ne kontrole urbanisti~kog plana, kao i uslovima i na~inu stavqawa plana na javni uvid (²Slu`beni glasnik RS², broj 12/04); 4. Odluka o pristupawu izradi generalnog plana za naseqeno mesto ²Petrovac 2026²ª, br.020-99/06-02 od 07.06.2006.god. Planski osnov za izradu GP-a je: 1. Prostorni plan Republike Srbije (²Slu`beni glasnik RS²ª, broj 13/96); 2. Generalni plan koridora opti~kog kabla na relaciji Po`arevac- Petrovac sa elementima plana detaqne regulacije-deonica na teritoriji op{tine Petrovac ("Op{tinski slu`beni glasnik" Op{tine Petrovac br.2/06) 8

1.2. Razlozi za izradu plana Generalni plan ²Petrovac 2026²ªpredstavqa u kontinuitetu tre}i generalni plan naseqa Petrovac. Prvi generalni plan iz 1964. godine je prostorno uobli~io naseqe, uzimaju}i u obzir wegov zna~aj i razvoj kao sredi{ta op{tine i {ireg podru~ja.ovim planom je odre en, pro{iren i upotpuwen gra evinski reon. U me uvremenu je do{lo do osvajawa terena na levoj obali Mlave i tereni severoisto~no od biv{e pruge. Struktura naseqa je postala gu{}a i kompaktnija. Skup{tina op{tine Petrovac je 1989. godine donela Generalni urbanisti~ki plan grada Petrovca na Mlavi 1985-2005.("Juginus" Beograd), za planski horizont do 2005.godine. Planom je uve}an gra evinski reon i omogu}ena planska izgradwa nedostaju}ih javnih i ostalih naseqskih sadr`aja. Ve}i deo planskog perioda, na`alost, karakteri{e vreme stagnacije ili negativnih trendova tako da neka od najva`nijih planskih infrastrukturnih re{ewa nisu ni zapo~eta (obilaznica, `elezni~ka pruga), neka zapo~eta nisu zavr{ena (komunalni objekti), a pojedine planirane namene ostale bez mogu}nosti za realizaciju zbog razvoja naseqa u smeru suprotnom od o~ekivanog. Novi Generalni plan treba da omogu}i boqe infrastrukturno opremawe naseqa, rastere}ewe naseqa od tranzitnih saobra}ajnih tokova, poboq{awe stawa parkirawa u centru, koje trenutno predstavqa akutni problem i ko~nicu izgradwe, kompaktnije i kvalitetnije kori{}ewe gra evinskog zemqi{ta i zaustavqawe nepotrebnog zauzimawa poqoprivrednog zemqi{ta za izgradwu, kao i poboq{awa uslova za{tite `ivotne sredine kako kod ve} izgra enih objekata tako i kod novih koji mogu da se grade samo uz po{tovawe svih propisanih mera za{tite. 2. PODRU^JE I GRANICA GENERALNOG PLANA 2.1. Podru~je generalnog plana U skladu sa Odlukom o pristupawu izradi Generalnog plana za naseqeno mesto ²Petrovac 2026² godª br.020-99/06-02 od 07.06.2006. god., podru~je generalnog plana obuhvata prostor od 13,78 km²:najve}im delom katastarske parcele u K.O. Petrovac (9,71 km²), zatim delovi K.O. Kne`ice (2,18 km²), K.O.Kamenovo (0,93 km²) i K.O. Zabr e (0,95 km²), {to je i prikazano na grafi~kom prilogu br.2 "Geodetska podloga sa granicom plana" 1:5000. Ovo podru~je strukturalno sadr`i: gra evinsko zemqi{te i ostalo zemqi{te. Gra evinsko zemqi{te mo`e biti javno gra evinsko i ostalo gra evinsko zemqi{te, dok ostalom zemqi{tu pripadaju poqoprivredno, vodno i {umsko zemqi{te. 9

2.2. Granica generalnog plana Granica plana kre}e sa severa od trome e k.p.br.7703 (put), 5336 i 5335/2 KO Kamenovo, kre}e se u smeru kazaqke na satu obodom k.p.br.7703 (severoisto~nom stranom) u du`ini od 700 m, zatim je preseca i nastavqa obodom k.p.br.5586, 5601, 5600, 5605, zatim granica prelazi u KO Kne`ica presecaju}i k.p.br.5436 (Crveni potok), onda nastavqa obodom k.p.br.991, 992, 1000 (put) u du`ini od oko 250 m, presecaju}i k.p.br.5395 (put) kod k.p.br.1031, nastavqaju}i daqe obodom k.p.br.5395 (put) u du`ini od oko 420 m, do k.p.br.4637 (put), presecaju}i ga granica plana se daqe prostire obodom k.p.br.3635, presecaju}i k.p.br.5384 (Dobova~ki potok). granica se daqe kre}e obodom k.p.br.3703, 3702, preseca k.p.br.5385 (Jugova~ki potok) ide obodom k.p.br.3723/1, preseca k.p.br.5421 i kre}e za wenim obodom u du`ini od oko 210 m. Daqe linija preseca k.p.br.4100/1 pravcem zapad-istok do k.p.br.4106 zatim nastavqa obodom k.p.br.4102, 4103, 4104/4, 4104/5, 4456, 4455/1, 4455/2, 4130, 4131, 4132/1, 4135, 4136, 4137, 4154, zatim preseca k.p.br.4153 prate}i wen obod u du`ini od oko 60 m do me e sa k.p.br.4156 K.O. Kne`ica i k.p.br.1099 KO Petrovac daqe prati granicu KO Petrovac KO Kne`ica do k.p.br.5429 (put), presecaju}i je i nastavqaju}i pravcem ka jugu wenom isto~nom stranom u du`ini od oko 2400 m do trome e KO Petrovac, KO Leskovac, KO Kne`ica. Od ove trome e, linija se prostire du` granice KO Petrovac i KO Leskovac do ta~ke 1, odakle se nastavqa do ta~ke 6 kroz KO Petrovac. Daqe od ta~ke 6 linije se prostire po obodu k.p.br.3919/2 (put), 4004, 4005 do k.p.br.5962, daqe se prostire po obodu k.p.br.5962 (put), 4837, 4836, 4833, 4832, preseca k.p.br.5970, nastavqa po obodu k.p.br.4790, 4791, 4792, 4801/1, 4801/2, 4802, 4817, 5026, 5027, 5028, 5029, 5023, 5024/3, 4892/1, 4894, 4006, 5950, 3613, preseca k.p.br.3628, zatim ide po obodu k.p.br.3660, 3661 (put) do ta~ke 7. Daqe od ta~ke 7 linija se prostire do ta~ke 15 koja se nalazi u KO Zabr e. Od ta~ke 15 do ta~ke 16 me na linija ide obodom k.p.br3579 (put), zatim po obodima k.p.br.3337, 3338, 3336, do ta~ke 16, redom do ta~ke 24. Od ta~ke 24 linija se kre}e po obodu k.p.br.298, 304, 308, 350, du` granice KO Zabr e i KO Kne`ica do najju`nije ta~ke k.p.br.46/1 KO Zabr e, zatim se linija kre}e po planiranoj regulacionoj liniji reke Mlave kroz KO Zabr e, i KO Kamenovo do k.p.br.5092, prate}i daqe obode parcele 7601 (reka Mlava) do k.p.br.7705/2, prate}i obod iste i obod k.p.br.7705/1 (put) u du`ini od oko 360 m. Linija se daqe prostire po obodu k.p.br.5115, 5123/1, 5124/1, 5125, presecaju}i k.p.br.7727/1 (put Po`arevac-Petrovac), prostiraju}i se daqe po obodu k.p.br.5186/1, 5103, 5182/2, preseca k.p.br.5236 (put) i daqe po obodu k.p.br.5803, 5319, 5323/1, 5320, preseca k.p.br.7703 (put) gde se linija zatvara. 10

KOORDINATE TA^AKA GRANICE PLANA Y X 1 7 533 998.52 4 912 724.85 2 7 533 659.36 4 912 663.28 3 7 533 453.56 4 912 640.14 4 7 533 076.32 4 912 684.31 5 7 532 552.90 4 912 844.23 6 7 532 359.34 4 912 948.26 7 7 531 985.04 4 913 177.98 8 7 531 782.61 4 913 336.63 9 7 531 666.22 4 913 448.68 10 7 531 567.85 4 913 579.90 11 7 531 499.75 4 913 698.41 12 7 531 409.24 4 913 921.81 13 7 531 365.23 4 914 133.15 14 7 531 356.71 4 914 327.63 15 7 531 358.67 4 914 337.29 16 7 531 372.94 4 914 466.43 17 7 531 378.18 4 914 532.25 18 7 531 433.64 4 914 734.40 19 7 531 499.87 4 914 885.79 20 7 531 655.51 4 915 120.84 21 7 532 117.58 4 915 751.18 22 7 532 134.80 4 915 849.43 23 7 532 147.09 4 916 014.22 24 7 532 112.47 4 916 060.64 U slu~aju neslagawa ovog opisa sa grafi~kim prilogom "Geodetska podloga sa granicom plana" 1:5000, va`i grafi~ki prilog. 2.3. Granica gra evinskog reona Granica gra evinskog reona po~iwe od me e izme u kp.br.5174 i kp.br.5186/1 KO Kamenovo, daqe se kre}e po obodu kp.br.518681, 5189, 5192, 5182 prelazi preko kp.br.5250 i kod trome e kp.br.5300, 5305 i 5250 nastavqa obodom kp.br.5250 u du`ini od oko 500 m do wenog kraja na istoku, daqe linija nastavqa po obodu kp.br.5639, 5642, 5641, 5640, 5639/1, 5639/2, 5630, 5628, zatim prelazi preko kp.br.7713 (Crvenog potoka) u KO Kne`ica, zatim linija ide obodom kp.br.1001, 1002, 1003, 4703/1, 4704, 4705, 4706, 4697, 4896/1, 4681, zatim prelazi preko kp.br.5418 i kre}e se obodom kp.br.4622/1, do trome e kp.br.4596, 4597, 4581, zatim se prostire obodom kp.br.4598/1 do trome e kp.br.4582, 5419 i 4523, daqe se prostire obodom 5419, 3718/3, 3722/1, 3722/3, 3723/4, zatim preseca kp.br.5427 (put Ku~evo-Petrovac) kre}e se wenim obodom do ta~ke 42, zatim ide do ta~ke 43 i 44, pa do trome e kp.br.4100, 4104/8 i 4499/3, daqe prati obode kp.br.4499/3, 4499/2, 4491/14, 4491/2, 4474/1, 445/0, zatim preseca kp.br.4449 i daqe nastavqa obodima kp.br.4445/1, 4445/2, preseca kp.br.4444 i nastavqa obodom kp.br.4442/1, 4438/3, linija se zatim nastavqa grani~nom linijom KO Kne`ica, KO Petrovac, do kp.br.1103/5 11

gde linija skre}e u KO Petrovac i daqe nastavqa obodom kp.br.1103/4, 1132/3, 1131, 1133, 1129/1, 1202, 1201, 1199/1, 1199/3, 1199/2, 1102/2, 1209/1, 1194/2, 1193, 1538, 1134/1, 5951 do trome e izme u kp.br.1186, 1185, 5951, zatim preseca kp.br.5951 do trome e kp.br.1519/2, 1519/1, 5951, zatim linija prati obode kp.br.1519/2, 1523/2, 1524/2, 1524/3, 1525, 1528, 1527, zatim preseca kp.br.5952 (put) i daqe se kre}e obodom kp.br.1654, 1655, 1556, 1657, 1658, 1671, 1667, 1729/3, 1726, 1754, 1753/2, 1753/1, 1752/2, 1752/1, zatim preseca kp.br.1112, prate}i daqe obod kp.br.1828, 1827, 1825/1, 1823, 1803, 1805/1, 1813/6, 1813/6, 1813/5, zatim preseca kp.br.1812, i kre}e se me om izme u kp.br.1988, 1982/1, u du`ini od oko 18 m zatim ide do trome e izme u kp.br.1987, 1986/2, 1988, daqe se prostire obodom kp.br.1984, 1985/4, 1985/1, nekada{wem (poni{tenim) obodom kp.br.1989, preseca kp.br.1986/1, do kp.br.1986/3 i daqe nastavqa obodom kp.br.1988, 1986, 1999, 1970, 1957/1, 1966, 4444, 1961, 1960, 1959, 4444, zatim preseca kp.br.5945/2 i ide obodom kp.br.1930, 1928, 4455/1, 4455/2, 4450, zatim preseca kp.br.4512, ide wenim obodom, a zatim obodom kp.br.4544/3, 4546/1, 4547, 4551, preseca kp.br.4555/3, i ide obodom kp.br.4555/2, 4556/3, 4556/2, 4556/1, daqe se kre}e granicom KO Petrovac i KO Leskovac na trome i kp.br.4568/1, 4569/1 i KO Leskovac. Daqe grani~na linija zahvata obode na kp.br.4568/1, zatim se lomi i kre}e se pravcem severoistok do kp.br.4342, kre}u}i se daqe obodom kp.br.4345, 4348, 4351, 4353, 4358/2, 4358/1, 4357/1, 4361/1, preseca kp.br.4365, delimi~no prati obod kp.br.4369/1, preseca je i daqe nastavqa obodom kp.br.4377/2, 4377/3, 4377/1, preseca kp.br.4380, 4381/3, kre}e se obodom kp.br.4382, 2011/3, 4422, 4428/1, preseca kp.br.5942/1, (reka Mlava), daqe obodom kp.br.4307/2 preseca kp.br.5942/1 i daqe nastavqa obodom kp.br.4322/1, 4323/1, 4323/7, 4258/1, 4257/3, preseca kp.br.4256/4 i nastavqa obodom kp.br.4256/1, 4256/8, 3848/1, 3849, 3850, 3851, 3852, 3859, 3854, 3856, 3855, 4214, 4216, 4231/2 do ta~ke 1, gde redom idu do ta~ke 39 koja se nalazi u KO Zabr e. 12

Daqe prati obod kp.br.2653, preseca kp.br2657 i prati obod kp.br.505, 495 do ta~ke 40 zatim se prostire pravcem do me e izme u kp.br.445 i 444, daqe se prostire do me e izme u kp.br.442 i 444, daqe se prostire obodom kp.br.442 gde se lomi ka ta~ki 41. Od ta~ke 41 linija se prostire do trome e kp.br.3574/1, 3651 i 366 daqe ide obodom kp.br.366 zatim prelazi u KO Kne`ica, daqe prati liniju granice KO Zabr e i KO Kne`ica do trome e KO Kne`ica, KO Petrovac, KO Zabr e. Zatim se kre}e obodom kp.br.397 i 400 KO Zabr e daqe linija prelazi u KO Petrovac i kre}e se po obodu kp.br.2276, 5955/1, 2265, preseca kp.br.2253/1 i nastavqa daqe po obodu kp.br.2257/1, 2259, 2262/2, zatim preseca kp.br.2260/1, 5977 (reka Mlava), gde prelazi u KO Kne`ica i kre}e se obodom kp.br.5001/1, 5003/3, 500381, 5006, preseca kp.br.5425 vodeni~ni jaz i kre}e se wenim obodom u du`ini od oko 1000 m do trome e izme u kp.br.5425, 4760/2 i 4767/1 daqe se kre}e obodom kp.br.4763/1, 4762/1, 4760/3, 4754, preseca kp.br.7715/2 preseca kp.br.7715/2 i kod trome e kp.br.3702/1, 3705, 7715/2 skre}e i prati obod kp.3705, 3706, 3707, 3808, 3709, 5707, 5708 te skre}e ka trome i kp.br.5713, 5714, 1578 daqe ide ka trome i kp.br.5729/1, 5729/2 i 3728/1, daqe prati obod kp.br.5729/2, 5730/2, 5730/1, 5738/2, 5753, 5756, 5764/1, 5764/2, 5771, 5772, 5773, 5774, 5777, 5778/1, 5779, 5780, 5146, 5145, 5144, 5143, 5142 preseca kp.br.5137, 5136, 5138 i ide do trome e kp.br.5138, 5132, 5131, daqe se prostire po obodu kp.br.5131, 5127, prelazi preko kp.br.5186 (put) gde se granica zatvara. Granice navedene parcele ~ijim obodom ide granica nalazi se unutar granice. Blok koji se nalazi u gra evinskom reonu a ne pripadaju gra evinskom zemqi{tu. Granica br.1 Granica plana se kre}e sa severa u smer kazaqke na satu od ta~ke 71 redom do ta~ke 84, zatim se lomi ka ta~ki 56 i nastavqa redom od ta~ke 70 daqe se lomi do trome e kp.br.2585/1, 2578, 2581, nastavqa obodom kp.br.2578 do ta~ke 71 gde se linija zatvara. Gore navedene parcele ~ijim obodom ide granica se nalaze unutar grani~ne linije, ne pripadaju gra evinskom reonu i sve su u KO Petrovac. Granica br.2 Granica plana se kre}e u smeru kazaqke na satu sa severa do trome e kp.br.2352/10 i 2352/2 i 2352/12 linija skre}e i preseca kp.br.2352/2 i 2352/5 daqe se kre}e obodom kp.br.3252/1, preseca kp.br.2352/3, i nastavqa obodom kp.br.2518 i 2507/3, preseca kp.br.2507/2 i nastavqa obodom kp.br.2507/1, 2506/1, 2506/2, zatim se lomi do trome e kp.br.2510/1, 2510/2 i 2509, zatim prati obod kp.br.2510/2 i prostire se do trome e kp.br.2518/2, 2518/1 i 2523, zatim preseca kp.br.2523 i kre}e se obodom kp.br.2525, 2527, 2531, preseca kp.br.2530 i daqe nastavqa obodom kp.br.2539, 2543/2 i kp.br.2544/4, lomi se i preseca kp.br.2544/1 i zatim nastavqa obodom kp.br.2545/1, 2547, 2555, 2557, 2618 (put), preseca kp.br.2618 i nastavqa i obodom kp.br.2629 do ta~ke 85. Od ta~ke 85 se prostire redom do ta~ke 96 zatim nastavqa do trome e kp.br.2346/1, 2346/2 i 2346/3, daqe nastavqa obodom kp.br.2345/5, 2345/4, 2345/3, 2345/2, 2345/1, zatim se lomi i preseca kp.br.2350/1 i nastavqa 13

obodom kp.br.2538, 2352/3, 2352/9, 2352/5, daqe preseca kp.br.2352/15 i nastavqa obodom kp.br.2352/2 gde se linija zatvara. Gore navedene parcele ~ijim obodom ide granica se nalazi unutar grani~ne linije, ne pripadaju gra evinskom reonu i sve su u KO Petrovac. Granica br.3 Granica se kre}e sa severa u smeru kazaqke na satu od trome e kp.br.2475/8, 2475/9, 2386/1, kre}e se obodom kp.br.2475/9, zatim se lomi i preseca kp.br.2386/1, kre}e se wenim obodom, obodom kp.br.238983, 2398, 2402/4, 2402/2, preseca kp.br.2402/2 i nastavqa obodom kp.br.2145/2, 2142/10, 2131/8, 2129/4, 2126/5, nastavqa pravo do granice kp.br.2122, 2119, nastavqa obodom kp.br.2122, 2121, 2123, 2132, a zatim se lomi do trome e kp.br.2413, 2412, 2411. Granica zatim nastavqa obodom kp.br.2411, 2414, 2416, 2418, 5944 (put) koju i preseca i daqe se kre}e obodom kp.br.3820, 3817 zatim preseca kp.br.5941 (put) i ide wenim obodom u du`ini od oko 500 m, zatim skre}e i nastavqa obodom kp.br.3916, preseca kp.br.3914, 3915 i nastavqa obodom kp.br.3914, 3913/2, 3913/3, 3914, 3915, 3916, 3917, 3918, 3920, 3921, 3922, 3923, 3924, 3925, 3926 do ta~ke 45. Od ta~ke 45 granica ide prate}i ta~ke redom do ta~ke 54. Zatim granica prati obode kp.br.3963, 3964, 3965, 3977, 3978, zatim prelazi preko kp.br.5964 (put) i prati wen obod u du`ini od oko 280 m. Zatim skre}e i nastavqa du` oboda kp.br.3753, preseca kp.br.3734 i nastavqa po obodima kp.br.3737, 3738, 3739, 3740, 3741, 3742, 2453, 2451, 2450/1, 2445, 2446, 2447, zatim preseca kp.br.2489 (put) i ide wenim obodom, preseca kp.br.2459 i prati obod kp.br.2460, 2426, 2452, 2424, 2423, 2422, 2421, skre}e ka severu do kp.br.2475/9, prati wen obod gde se granica zatvara. Gore navedene parcele ~ijim obodom ide granica se nalaze unutar grani~ne linije, ne pripadaju gra evinskom reonu i sve su u KO Petrovac. Granica br.4 Granica gra evinskog reona se kre}e u smeru kazaqke na satu sa severa od kp.br.3444 preseca kp.br.5950 (put), nastavqa wenim obodom u du`ini od oko 200 m, nastavqa obodom kp.br.4091 (put) u du`ini od oko 160 m, preseca je i nastavqa obodom kp.br.4005, 4006, preseca kp.br.3661 (put) u du`ini od oko 220 m, zatim granica ide obodom kp.br.3444 gde se granica zatvara. Gore navedene parcele ~ijim obodom ide granica se nalazi unutar grani~ne linije, pripadaju gra evinskom reonu i sve su u KO Petrovac. Granica br.5 Granica gra evinskog reona se kre}e sa severa u smeru kazaqke na satu od trome e kp.br.4829, 4826, 4827, prati obod kp.br.4827, preseca kp.br.5970, prati obod kp.br.4824, delimi~no prati obod kp.br.4823, koji se~e i daqe prati obod kp.br.4824, 5024/4, 5024/1, 4824, 4866, preseca kp.br.4863 i 4862, prati obod kp.br.4862, preseca put prati obod kp.br.4825, 4827, gde se granica i zatvara. Gore navedene parcele ~ijim obodom ide granica se nalaze unutar grani~ne linije, pripadaju gra evinskom reonu i sve su u KO Petrovac. 14

KOORDINATE TA^AKA GRANICE PLANA Y X Y X 1 7 533 899.71 4 912 876.01 49 7 532 804.99 4 912 944.27 2 7 534 007.56 4 912 902.98 50 7 532 676.30 4 912 996.53 3 7 534 066.44 4 912 919.43 51 7 532 591.56 4 913 036.65 4 7 533 998.52 4 912 778.54 52 7 532 504.61 4 913 083.20 5 7 533 870.00 4 912 750.96 53 7 532 391.53 4 913 147.57 6 7 533 780.57 4 912 735.98 54 7 532 285.39 4 913 208.42 7 7 533 565.75 4 912 715.05 55 7 532 246.20 4 913 232.65 8 7 533 394.67 4 912 713.32 56 7 532 010.26 4 913 293.45 9 7 533 303.31 4 912 717.79 57 7 531 967.91 4 913 324.27 10 7 533 094.45 4 912 742.28 58 7 531 915.89 4 913 365.98 11 7 532 980.24 4 912 764.26 59 7 531 840.08 4 913 435.84 12 7 532 800.91 4 912 811.57 60 7 531 794.11 4 913 485.40 13 7 532 618.71 4 912 876.66 61 7 531 753.58 4 913 532.54 14 7 532 431.97 4 912 962.96 62 7 531 699.13 4 913 607.49 15 7 532 356.57 4 913 003.99 63 7 531 664.49 4 913 662.33 16 7 532 155.73 4 913 118.38 64 7 531 632.44 4 913 719.14 17 7 532 053.93 4 913 176.35 65 7 531 595.53 4 913 794.69 18 7 531 981.88 4 913 220.70 66 7 531 560.90 4 913 882.77 19 7 531 894.36 4 913 284.16 67 7 531 542.15 4 913 938.98 20 7 531 803.69 4 913 363.18 68 7 531 526.42 4 913 999.42 21 7 531 736.27 4 913 432.90 69 7 531 516.74 4 914 044.15 22 7 531 689.36 4 913 488.35 70 7 531 503.28 4 914 122.75 23 7 531 617.53 4 913 587.76 71 7 531 786.42 4 914 311.14 24 7 531 558.50 4 913 685.06 72 7 531 761.39 4 914 224.01 25 7 531 514.58 4 913 779.99 73 7 531 758.98 4 914 192.59 26 7 531 467.86 4 913 906.74 74 7 531 754.16 4 914 135.39 27 7 531 442.86 4 913 999.83 75 7 531 749.31 4 914 067.70 28 7 531 419.41 4 914 136.19 76 7 531 746.29 4 914 010.28 29 7 531 411.12 4 914 257.42 77 7 531 759.65 4 913 907.73 30 7 531 413.75 4 914 369.75 78 7 531 772.35 4 913 815.86 31 7 531 427.31 4 914 487.94 79 7 531 776.58 4 913 797.12 32 7 531 453.59 4 914 611.12 80 7 531 812.32 4 913 694.60 33 7 531 497.12 4 914 744.77 81 7 531 843.17 4 913 608.78 34 7 531 535.50 4 914 833.58 82 7 531 906.21 4 913 504.38 35 7 531 610.37 4 914 968.55 83 7 531 949.16 4 913 432.46 36 7 531 637.84 4 915 009.91 84 7 532 028.40 4 913 346.03 37 7 531 602.33 4 915 040.52 85 7 531 951.24 4 913 533.30 38 7 531 704.12 4 915 187.14 86 7 531 909.86 4 913 606.25 39 7 531 713.99 4 915 178.80 87 7 531 885.18 4 913 657.07 40 7 531 997.64 4 915 587.23 88 7 531 866.45 4 913 702.29 41 7 532 192.38 4 915 870.35 89 7 531 843.36 4 913 772.22 42 7 533 748.50 4 916 168.08 90 7 531 826.83 4 913 837.98 43 7 533 840.10 4 916 140.89 91 7 531 811.26 4 913 918.07 44 7 533 791.29 4 916 008.13 92 7 531 804.60 4 914 004.98 45 7 533 163.73 4 912 850.83 93 7 531 804.11 4 914 073.81 46 7 533 109.33 4 912 860.49 94 7 531 808.25 4 914 141.95 47 7 533 016.80 4 912 880.71 95 7 531 817.55 4 914 210.92 48 7 532 904.03 4 912 911.77 96 7 531 831.50 4 914 279.12 15

3. OSNOVE DUGORO^NOG DRU[TVENO EKONOMSKOG I PROSTORNOG RAZVOJA 3.1. Osnovni parametri dugoro~nog razvoja 3.1.1. Polo`aj naseqa i veze sa okru`ewem Grad Petrovac pripada Podunavskoj regiji, Brani~evskom okrugu. Petrovac pripada gradskim naseqima veli~ine izme u 5 000 i 10 000 stanovnika. Petrovac se nalazi na raskrsnici puteva: Po`arevac- Bor ( @agubica), dolinom Mlave; @abari ( iz pravca Smederevske Palanke i Velike Plane )- Ku~evo i Svilajnca i Markovca prema Velikom Gradi{tu. Svoj povoqan polo`aj u regionu, kako u odnosu na najrazvijenije centre od Beograda ( 120 km), Po`arevca ( 39 km ), Kragujevca ( 84 km ) pa do susednih op{tinskih centara sa prose~nom udaqeno{}u od 30 km, Petrovac bi mogao da vi{e iskoristi za sopstveni razvoj. 3.1.2. Prirodni uslovi Analizom prirodnih karakteristika {ire teritorije grada Petrovca mo`e se konstatovati: - da na ovom prostoru postoje, relativno velike povr{ine ravnih i blago nagnutih terena (tereni sa leve i desne strane reke Mlave izme u podno`ja Karaule ili Varo{nog brda i podno`ja Dolinske strane na kojoj je lokalitet Svine), - da na ovom prostoru postoje tereni i sa ve}im nagibom od 30,0% (dolinske strane isto~no, severoisto~no i zapadno od grada Karaula i tereni u zoni lokaliteta Svine), - da su ravni i blago nagnuti tereni stabilni i u prirodnom stawu i pri delovawu ~oveka, - da su tereni sa ve}im nagibom (na padinama dolinskih strana) mawe stabilni, a to zna~i i podlo`ni mestimi~nim pokretima (kli`ewu) zemqi{ta, - da se ravni tereni neposredno pored reke Mlave u pore ewu sa ostalim terenima karakteri{u najmawom dubinom izdani (podzemna voda), - da su blago nagnuti tereni na re~noj terasi na kojoj se nalazi najve}i deo grada ocediti i sa dubqim nivoom izdani, - da su padine dolinskih strana (Karaula ili Varo{ko brdo i prema Svinama Re{kovo brdo, Deonice), tako e ocediti ali i pogodne za destruktivne uticaje atmosferskih padavina (erozija i kli`ewe zemqi{ta, bujice), - da su ravni tereni pored reke Mlave (dno aluvijalne ravni) podlo`ni povremenom plavqewu povr{inskim (i podzemnim) vodama, - da su od plavqewa povr{inskim vodama reke Mlave za{ti}eni svi vi{i tereni, ukqu~uju}i i terene sa desne strane reke gde se nalazi najve}i deo grada, - da je nosivost tla dovoqna za potrebe prostornog razvoja grada na ravnim i blago nagnutim terenima, 16

- da se nosivost tla smawuje sa pove}awem nagiba terena (Karaula ili Varo{ko brdo, Ra{kovo brdo, itd.), - da je dolina reke Mlave u zoni grada Petrovca usmerena u pravcu jugoistok - severozapad, {to u prizemnim slojevima vazduha (50-100 metara visine) delimi~no uti~e i na usmeravawe vazdu{nih strujawa u pomenutim pravcima; me utim, visinske razlike izme u dna Panonskog basena i niskog pobr a po obodu ovog basena (na kome se nalazi i teritorija grada Petrovca) bitnije ne uti~u na `estinu osnovnih pravaca vetrova na ovom prostoru (severozapad, jugoistok, istok), - da su svi slobodni tereni (neizgra eni) nameweni poqoprivrednoj proizvodwi i to ratarskoj pored Mlave, a vo}arskoj i vinogradarskoj na padinama Karaule (Varo{kog brda), - da {umskih povr{ina u vidu mawih zabrana ima vrlo malo i to ponegde pored reke Mlave i na vi{im terenima Karaule (Varo{kog brda) Ra{kovog brda i drugih okolnih uzvi{ewa. Na osnovu analize i prethodno navedenih konstatacija, dakle, o~igledno je da se u {iroj zoni grada Petrovca nalaze tereni koji su sa prirodnog stanovi{ta u mawoj ili ve}oj meri pogodni za razvoj grada. Razlike me u tim terenima se izra`avaju preko razli~itih nagiba terena, stabilnosti terena, nosivosti tla, dubine izdani (podzemne vode), opasnosti od plavqewa terena, opasnosti od erozije i kli`ewa zemqi{ta i drugih prirodnih pojava i procesa. Ovo su osnovni kriterijumi za ocenu prirodnih pogodnosti terena za potrebe prostornog razvoja grada. Na osnovu ovih kriterijuma u okviru {ire teritorije grada izdvaja se pet tipova terena prema stepenu wihove pogodnosti za prostorni razvoj naseqa. Prvi tip terena ~ine vrlo pogodni tereni za prostorni razvoj naseqa.to su, po svom geolo{kom razvoju, pe{~ani sprudovi sa peskovitim glinama, blago su nagnuti prema reci Mlavi (nagib terena od 0,5 do 3,0%) stabilni su i sa dobrom nosivo{}u. Najve}i deo grada Petrovca je izgra en na ovim terenima. Ovom tipu terena pripadaju i najravniji vi{i delovi terena na Ra{kovom brdu, Deonicama i na Pariko`i, a sa znatno mawom povr{inom i na Karauli (Varo{ko brdo). Ovi tereni su pod ratarskim, vo}arskim ili vinogradarskim kulturama, a delimi~no i pod {umskim pokriva~em. Na ovim terenima mogu} je prostorni razvoj grada (izgradwa) sa najmawim tro{kovima za potrebe pripreme terena. Drugi tip terena je pogodan sa ograni~ewima za izgradwu, sa nagibom od 3-10%, uglavnom je stabilan i dobro nosiv, ali su mogu}e i pojave kli`ewa terena. Ovo su tereni na kojima je mogu}e stanovawe sa mawom gustinom stanovni{tva, zatim izgradwa mawih industrijskih objekata, kao i gajewe ratarskih, vo}arskih i vinogradarskih kultura. 17

Tre}i tip terena je uslovno pogodan za izgradwu sa nagibom od 10-20%, mawe je stabilan i nosiv o prethodnih tipova i na wemu su mogu}e pojave erozije i kli`ewa terena. Ovom tipu pripadaju i tereni neposredno pored reke Mlave koji su podlo`ni povremenom plavqewu. Kori{}ewe ovih terena u gra evinske svrhe mogu}e je, ali sa znatno ve}im tro{kovima pripreme terena nego {to je to potrebno za prethodno pomenute kvalitetnije tipove terena. Na ovim terenima mogu}e je gajewe povrtarskih, vo}arskih i vinogradarskih kultura, a po`eqno je i {irewe {umskih vrsta (uglavnom za{titnog karaktera). ^etvrti tip terena se karakteri{e nagibom od 20-30%, jo{ mawom nosivo{}u i stabilno{}u i ve}im opasnostima od erozije i kli`ewa zemqi{ta. Sa stanovi{ta prostornog razvoja grada Petrovca ove terene treba tretirati iskqu~ivo kao vo}arsko-vinogradarske, a delimi~no i kao {umske (zelene) za{titne povr{ine. Peti tip terena ima najmawe povoqne uslove, u pore ewu sa ostalim tipovima terena, za bilo koju namenu. Ovo su tereni sa nagibom ve}im od 30% i sa najve}im opasnostima od erozije i kli`ewa zemqi{ta. Za potrebe prostornog razvoja grada Petrovca ove terene treba tretirati iskqu~ivo kao {umske (zelene) za{titne povr{ine, a po potrebi (i prema lokalnim uslovima terena) i kao vo}arsko-vinogradarske povr{ine. Seizmika Ve}i deo teritorije op{tine Petrovac pripada potencijalno seizmi~nom prostoru ( 7 MKS) i zato je to potrebno uzeti u obzir pri odre ivawu uslova za ure ewe i gradwu na tim prostorima. 3.1.3. Demografski razvoj Stanovni{tvo op{tine Petrovac U ~itavom periodu posle Drugog svetskog rata gradsko naseqe Petrovac bele`i rast broja stanovnika. U periodu od 1948 do 2002 broj stanovnika je dupliran (1948 4.327; 2002-8,772 - odnosno po novoj metodologiji popisa, koja izuzima stanovni{tvo na radu i boravku u inostranstvu du`e od godinu dana, 2002. godine u gradskom nasequ ima 7.851 stanovnika). Broj stanovnika u op{tini Petrovac bele`i konstantan pad. Nastavqena je tendencija smawewa broja stanovnika u svim naseqima osim naseqa Petrovac koje bele`i blagi rast broja stanovnika. Od posebnog zna~aja su podaci o demografskim promenama u zoni grada Petrovca ukqu~uju}i naseqa prigradske zone: Zabr e, Kamenovo, Kne`ica i Leskovac 18

Tabela broj1:broj stanovnika Petrovca i prigradskih naseqa po popisima nova NASEQE BROJ STANOVNIKA - GODINA POPISA Ind. metodol. Ind. 1948 1953 1961 1971 1981 1991 2002 02/48. 1991* 2002* 02/91* Petrovac 4.327 4.673 5.261 6.231 7.383 7.728 8.772 202,73 7.109 7.851 110,44 Zabr e 1.239 1.173 1.184 1.047 984 926 892 71,99 787 716 90,98 Kamenovo 1.612 1.628 1.587 1.555 1.411 1.227 1.201 74,50 1.068 1.010 94,57 Kne`ica 1.551 1.570 1.609 1.559 1.120 1.016 969 62,48 843 748 88,73 Leskovac 664 701 665 663 654 616 573 86,30 508 390 76,77 UKUPNO: 9.393 9.745 10.306 11.055 11.552 11.513 12.407 132,09 10.315 10.715 103,88 Prigradska zona 5.066 5.072 5.045 4.824 4.169 3.785 3.635 71,75 3.206 2.864 89,33 U svim periodima izme u obavqenih popisa broj stanovnika gradskog naseqa je u porastu od 5 do 20%, a u periodu 1991 do 2002 bele`i se rast od 10,4%. Na ovakvo kretawe broja stanovnika op{tine Petrovac prvenstveno uti~e stalno smawewe prirodnog prira{taja i negativni saldo migracije stanovni{tva. Zna~ajan broj stanovnika op{tine Petrovac nalazi se na radu i boravku u inostranstvu, 11.195 iz cele op{tine a 921 iz gradskog naseqa. Prisutan je stalni porast stope mortaliteta i stabilnost stope nataliteta. Ovakva kretawa su rezultirala smawewem broja stanovnika po osnovu negativnog prirodnog prira{taja. Dugi niz godina bele`i se pozitivan migracioni saldo u gradskom nasequ koji kompenzuje negativan prirodni prira{taj. Do {ezdesetih godina broj stanovnika u gradskom nasequ i prigradskim naseqima je podjednak. U kasnijem periodu broj stanovnika u prigradskim naseqima konstantno opada, kako zbog negativnog prirodnog prira{taja tako i zbog negativnog migracionog salda. U inostanstvu je 771 stanovnik prigradskih naseqa. Prose~na starost od 43,5 godina, pokazateq je najdubqe demografske starosti stanovni{tva op{tine. Prose~na starost stanovni{tva u seoskim naseqima je 44,4 godina. Ne{to povoqnija situacija je u gradskom nasequ koji bele`i prose~nu starost od 40,2 godine. 19

Tabela broj2:dobne grupe naseqa Petrovca i prigradskih naseqa po popisu 2002. godine Starost Naziv naseqa Ukupno 0-4 5-9. 10-14. 15-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60-64 65 i vi{e nepoznato Zabr e 716 35 47 33 34 83 88 101 78 43 170 4 Kamenovo 1.010 52 66 42 49 113 126 128 136 63 232 3 Kne`ica 748 28 35 32 39 83 78 94 108 23 220 8 Leskovac 390 10 14 23 24 33 31 50 52 35 109 9 Petrovac 7.851 356 407 448 525 1.081 1.026 1.158 1.102 418 1.269 61 UKUPNO: 10.715 481 569 578 671 1.393 1.349 1.531 1.476 582 2.000 85 Tabela broj 3:Starosna struktura naseqa Petrovca i prigradskih naseqa po popisu 2002. godine NASEQE Pred{kolska deca 7.- 18. 19.- 64. 65 i vi{e Ukupno Prose~na starost broj % broj % broj % broj % broj Zabr e 54 7,54 99 13,83 393 54,89 170 23,74 716 43,4 Kamenovo 77 7,62 135 13,37 566 56,04 232 22,97 1.010 43,3 Kne`ica 44 5,88 98 13,10 386 51,60 220 29,41 748 46,3 Leskovac 14 3,59 66 16,92 201 51,54 109 27,95 390 47,4 Petrovac 524 6,67 1.273 16,21 4.785 60,95 1.269 16,16 7.851 40,2 UKUPNO: 713 6,65 1.671 15,59 6.331 59,09 2.000 18,67 10.715 Prose~na starost pokazuje izrazito demografsko starewe op{tine. Stanovni{tvo staro preko 65 godina ~ini 16,16%; a preko 60 godina 21,4% populacije naseqa Petrovac. Grad sa prigradskim naseqem pokazuje jo{ nepovoqnije podatke. Stanovni{tvo staro preko 65 godina ~ini 18,67%; a preko 60 godina 24,1% Starosna struktura stanovni{tva op{tine Petrovac pokazuje proces starewa ukupne populacije. Posledwih decenija u stanovni{tvu op{tine Petrovac uo~qiva je tendencija opadawa udela mladih i porast udela starih u ukupnom stanovni{tvu. Struktura stanovni{tva po bra~nom stawu ima u demografiji poseban zna~aj sa aspekta reprodukcije stanovni{tva jer se preko 90% dece ra a u braku. 20

Tabela broj4:stanovni{tvo staro 15 i vi{e godina prema bra~nom stawu i polu Mu{ko @ensko Naziv naseqa Ukupno Svega neo`ewen o`ewen udovac razveden nepoznato Svega neudata udata udovica razvedena nepoznato Zabr e 601 281 61 187 23 10-320 52 184 74 10 - Kamenovo 850 402 79 281 26 16-448 59 268 110 11 - Kne`ica 653 307 71 196 27 12 1 346 45 202 78 19 2 Leskovac 343 162 27 113 11 11-181 16 115 39 9 2 Petrovac 6.640 3.087 920 1.879 135 147 6 3.553 741 1.915 594 296 7 UKUPNO: 9.087 4.239 1.158 2.656 222 196 7 4.848 913 2.684 895 345 11 Koeficijenti posmatranih pokazateqa iznose: 1. za celu op{tinu: o`ewenih mu{karaca 63,73%, udatih `ena 58,3 %, neo`ewenih mu{karaca je 24,69%, a neudatih `ena 15,53%. Procenat razvedenih mu{karaca je 4,28, a razvedenih `ena 5,1. Procenat udovica je veoma visok i iznosi 20,84, dok je udovaca svega 7,2 posto. 2. za gradsko naseqe: o`ewenih mu{karaca 60,87%, udatih `ena 53,9 %, neo`ewenih mu{karaca je 29,8%, a neudatih `ena 20,86%. Procenat razvedenih mu{karaca je 4,76, a razvedenih `ena 8,33 Procenat udovica iznosi 23,24, dok je udovaca 4,37 posto. 3. zajedno gradsko i prigradska naseqa: o`ewenih mu{karaca 67,45%, udatih `ena 59,38 %, neo`ewenih mu{karaca je 20,66%, a neudatih `ena 13,28%. Procenat razvedenih mu{karaca je 4,25, a razvedenih `ena 3,78. Procenat udovica iznosi 23,24, dok je udovaca 7,55 posto. Kretawa u okviru posmatranih pokazateqa struktura stanovi{tva su na nivou koje ove pojave bele`e u regionu i u centralnoj Srbiji. Interesantan podatak je vezan za broj razvedenih u odnosu na broj zakqu~enih brakova, koji na nivou Republike Srbije iznosi 17,68%; centralne Srbije 18,50%; Brani~evskog okruga iznosi 24,61% dok je ovaj nivo za op{tinu Petrovac izuzetno visok (u posmatranom periodu od 1991. do 2003. godine) i iznosi 36,7%; odnosno za dvanaest godina zakqu~eno je 2.889 a razvedeno 1.061 brakova. Ovaj pokazateq je jo{ jedan od razloga niskog nataliteta obzirom na konstataciju da se na ovim prostorima najve}i broj dece ra a u bra~noj zajednici. Ekonomska struktura stanovni{tva Aktivno stanovni{tvo Struktura stanovni{tva po aktivnosti predstavqa jednu od najva`nijih ekonomskih struktura. Aktivno stanovni{tvo je statisti~ki ekvivalent za kategoriju radne snage. Grupa ekonomski aktivnog stanovni{tva obuhvata osobe oba pola koja ~ine ponudu radne snage raspolo`ive za proizvodwu ekonomskih dobara i usluga. Ona ukqu~uje kako zaposlene tako i nezaposlene osobe za odre eni period koji se utvr uje popisom. 21

Promene u ekonomskoj strukturi stanovni{tva u periodu 1991-2002.g. Ekonomski aktivno stanovni{tvo Petrovca je u porastu sa 3.040 na 3.582, kao i ukupan broj stanovnika naseqa, i u~estvuje u ukupnom broju stanovnika sa 45,6%. Broj lica sa li~nim prihodom je pove}an sa 1.280 na 1.566 stanovnika. Broj izdr`avanih stanovnika je smawen sa 2.713 na 2.668. Tabela broj 5:U~e{}e aktivnog stanovni{tva u populaciji Naziv naseqa Ukupno @ensko svega Aktivno stanovni{tvo obavqa zanimawe svega `ensko obavqa zanimawe Lica s li~nim prihodom svega `ensko Izdr`avano stanovni{tvo svega `ensko U inostranstvu do 1 godine Petrovac 34,511 17,912 15,905 14,782 6,968 6,560 6,390 3,351 11,958 7,457 258 Gradska 7,851 4,119 3,582 2,955 1,626 1,378 1,566 863 2,668 1,611 35 Ostala 26,660 13,793 12,323 11,827 5,342 5,182 4,824 2,488 9,290 5,846 223 Tabela broj 6:U~e{}e aktivnog stanovni{tva u populaciji naseqa Petrovca i prigradskih naseqa po popisu 2002. godine Naziv naseqa Ukupno @ensko svega Aktivno stanovni{tvo obavqa zanimawe svega `ensko obavqa zanimawe Lica s li~nim prihodom svega `ensko Izdr`avano stanovni{tvo svega `ensko U inostranstvu do 1 godine Zabr e 716 381 321 300 133 126 131 76 264 172 - Kamenovo 1.010 526 513 460 227 202 189 103 304 194 4 Kne`ica 748 391 312 282 116 108 190 99 244 176 2 Leskovac 390 199 164 146 70 68 99 46 124 81 3 Petrovac g 7.851 4.119 3.582 2.955 1.626 1.378 1.565 863 2.668 1.611 35 UKUPNO: 10.715 5.616 4.892 4.143 2.172 1.882 2.174 1.187 3.604 2.234 44 Broj aktivnih stanovnika je u porastu samo u gradskom nasequ, sva ostala naseqa pokazuju negativni trend. 22

Promene u sastavu doma}instava Period posle drugog svetskog rata do 1961. godine karakteri{e pove}awe ukupnog broja doma}instava, a prema popisima u narednom periodu bele`i se lagani pad broja doma}instava. Prisutno je stalno smawewe prose~nog broja ~lanova doma}instva. Broj doma}instava uslovqen je kako kretawem broja stanovnika, tako i raslojavawem samih porodica. Tabela broj7:broj doma}instava po popisu 1948-2002. godine naseqa Petrovca i prigradskih naseqa Broj doma}instava Naziv i tip naseqa Po metodologiji ranijih popisa 1948 1953 1961 1971 1981 1991 2002 Po novoj metodi 2002 Zabr e 267 257 282 239 230 211 215 199 Kamenovo 368 367 391 380 367 316 312 292 Kne`ica 363 375 428 441 294 269 258 241 Leskovac 160 169 170 162 161 159 148 134 Petrovac g 1.305 1.411 1.657 2.086 2.482 2.555 2.910 2.753 UKUPNO: 2.463 2.579 2.928 3.308 3.534 3.510 3.843 3.619 U svim naseqima je mawi broj doma}instava u 2002. godini u odnosu na 1948. godinu do preko 35%, u prigradskim naseqima pad je oko 20%, a u centralnom nasequ op{tine Petrovac broj doma}instava u posmatranom periodu raste za 111%. Ukupan broj doma}instava na celoj teritoriji op{tine je mawi za 11,7%, i pored raslojavawa porodica broj doma}instava je smawen zbog negativnog prirodnog prira{taja i izrazitog iseqavawa sa ovih prostora i to pre svega u inostranstvo. Prose~na veli~ina doma}instva u op{tini je 3,26, u gradskom nasequ 2,85, a u seoskim naseqima 3,40 ~lana doma}instva. Projekcija razvoja stanovni{tva Na osnovu podataka iz popisa obavqenih u predhodnim godinama, analizom popisanih pojava mo`emo planirati ukupan broj stanovni{tva u narednom periodu, kao i wegovu strukturu (starosnu, polnu, ekonomsku...). 23

Tabela broj 8:Projektovani broj stanovnika - analiti~ka metoda Popis - nova metodologija Broj stanovnika po godinama NASEQE 1991 2002 2010 2015 2020 2026 Zabr e 787 716 675 650 635 625 Kamenovo 1.068 1.010 980 941 910 875 Kne`ica 843 748 705 636 590 575 Leskovac 508 390 370 340 310 282 Petrovac g 7.109 7.851 7.910 7.959 7.980 8.030 UKUPNO: 10.315 10.715 10.640 10.526 10.425 10.387 Projektovani broj stanovnika - aritmeti~ka metoda Tabela broj 9: Dobne grupe prema projektovanom broju stanovnika u 2026. godini - analiti~ka metoda STAROST Naziv i tip naseqa 0-4 5-9. 10-14. 15-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60-64 65 i vi{e Ukupno Zabr e 35 35 40 40 80 60 80 85 50 120 625 Kamenovo 55 55 60 60 110 85 110 120 55 165 875 Kne`ica 30 30 30 30 60 70 80 75 45 125 575 Leskovac 15 15 20 20 22 45 30 30 25 60 282 Petrovac g 430 430 450 440 980 1.100 1.200 1.100 480 1.420 8.030 UKUPNO: 565 565 600 590 1.252 1.360 1.500 1.410 655 1.890 10.387 Tabela broj 10: Gustina naseqenosti po naseqima op{tine Petrovac prema popisu 2002. g.u odnosu na planirani broj stanovnika 2026. godine Naziv naseqa Povr{ine 2002. godina 2026. godina Broj Gustina Broj Gustina [ km 2 ] stanovnika stanovnika (stan./m 2 ) (stan./m 2 ) Petrovac 654.16 34,511 52.8 30,018 45.9 Gradska 19.73 7,851 397.9 8,030 407.0 Ostala 634.43 26,660 42.0 21,988 34.7 24

O~ekivane promene u strukturama stanovni{tva do 2026. godine u gradskom nasequ Petrovac - Broj stanovnika u radnom dobu }e nastaviti trend opadawa, sa 5,100 u 2002. godini, na 5.050-2026. godine, zbog starosne strukture stanovni{tva odnosno, visokog udela starih stanovnika - preko 60 odnosno 65 godina. - Broj `ena u fertilnom dobu }e bele`iti blago smawewe broja sa 1.900 na 1.850 2026. godine. - Broj aktivnih stanovnika }e nastaviti trend rasta od 3.582 u 2002. godini, na 3.700 u 2026. godini. - Pitawe nepismenosti }e biti re{eno do kraja planskog perioda, kako aktivnostima u obrazovawu, tako i biolo{kim kretawima. - Broj doma}instava }e nastaviti trend blagog rasta, obzirom na daqe raslojavawe porodica i o~ekivani rast broja stanovnika i treba o~ekivati nivo od 2.850 doma}instava do kraja planskog perioda (po novoj metodologiji popisa primewenoj od 2002. godine). Zakqu~na razmatrawa Demografska analiza, pra}ena brojnim podacima iz du`eg vremenskog perioda, kao i procene budu}eg kretawa posmatranih pokazateqa, ukazuje na alarmantno stawe - demografskih procesa u op{tini Petrovac. Kako su sli~na kretawa i na nivou cele Republike Srbije, potrebno je doneti posebne strategije na republi~kom nivou, ali i hitno pripremiti programe na lokalnom nivou u ciqu zadr`avawa mla e populacije na prostorima ove op{tine uz maksimalnu rehabilitaciju ra awa. Osim zabriwavaju}eg obima biolo{ke depopulacije, negativni migracioni saldo koji se bele`i u dugom vremenskom periodu je izazvan, pre svega, ekonomskim razlozima. Jaz u kvalitetu `ivota izme u gradskih centara i sela se produbqava, a time opada i motivacija mladih da se zadr`e na selu, zbog ~ega se o~ekivani rast broja stanovnika u gradskom nasequ i oslawa na pozitivne migracione tokove ka centralnom nasequ op{tine.. Potpuno aktivirawe prirodnih i privrednih resursa ovih prostora sigurno }e za rezultat imati i pozitivna kretawa u demografskim pokazateqima. Tr`i{na privreda, otvorenost dr`ave za strana ulagawa, opredeqenost ka evropskim integracijama preduslovi su za pozitivna privredna kretawa. Potencijal stanovni{tva ovih prostora koji se nalaze na radu i boravku u inostranstvu sigurno je segment aktivnosti na koji treba dati akcenat u narednom periodu. Proces privatizacije, kao deo tranzicionih procesa, koji se odvija u op{tini Petrovac, sigurno }e imati zna~ajne konsekvence, kako po pitawu zaposlenosti tako i u delu efikasnosti rada, investirawa u nove proizvodne kapacitete... 25

Kori{}ewe raspolo`ivih proizvodnih kapaciteta i usmeravawe investirawa, privatnih preduzetnika, u razvoj proizvoda i usluga, koji su pre svega orjentisane ka potencijalima koji postoje na prostoru teritorije Petrovac, jeste prioritet u daqim privrednim aktivnostima ovog prostora 3.1.4. Postoje}e stawe kori{}ewa prostora Prostorni razvoj Petrovca od nastanka naseqa do dana{wih vremena uglavnom je bio koncentrisan na uzani pojas izme u dveju izra`enih prirodnih ograni~ewa - brda na severoistoku i korita Mlave na jugozapadu. Brdo iznad naseqa zbog strmijih terena nije do sada predstavqalo atraktivnu lokaciju za naseqavawe, i ona }e i ubudu}e biti ograni~avaju}i faktor {irewu grada u tom pravcu, mada }e vremenom biti izgra eno i naseqeno koliko to nagibi terena dozvoqavaju. Mlava kao prirodni ~inilac ograni~avala je s jedne strane, svojim koritom {irewe kompaktnog urbanog tkiva, a sa druge strane, plavqewem terena na levoj obali onemogu}avala je prekretnicu u kori{}ewu terena na levoj obali i wihovo postepeno pripajawe urbanizovanom podru~ju na desnoj obali. Sa potpunim regulisawem korita Mlave uzvodno i nizvodno od grada i za{titom terena od plavqewa, reka bi trebalo da izgubi ograni~avaju}i karakter za prostorni razvoj Petrovca i da postane urbanisti~ki motiv za objediwavawe naseqa na jednoj i drugoj obali. Ukupno podru~je generalnog plana iznosi 1378,0 ha, od ~ega je: gra evinsko zemqi{te 496.6 ha; poqoprivredno 881.4 ha i vodno 35,1ha. Tabela broj 11:Bilans postoje}e osnovne namene Postoje}a namena ha % povr{ina: gra evinsko zemqi{te 496.6 37.5 poqoprivredno 751.1 53.1 {uma 12.2 0.9 vinogradi i 83.0 6.0 vo}naci vodno 35,1 2,5 UKUPNO 1378,0 100.0 ANALIZA I OCENA STAWA 1. Javno gra evinsko zemqi{te Javno gra evinsko zemqi{te (kao deo gra evinskog zemqi{ta) obuhvata povr{ine namewene za:obrazovawe, zdravstvo, de~iju i socijalnu za{titu, kulturu, nauku i informisawe, upravu, javno zelenilo, sport i rekreaciju, komunalne objekte i javne saobra}ajne povr{ine, koje zauzimaju prostor od 73,4ha. 26

Osnovno obrazovawe Osnovnu {kolu "Bata Buli}" pored u~enika iz Petrovca poha aju i deca iz naseqa Kne`ica, Leskovac, Zabr e, Lopu{nik, Pankovo, Bo{wak i Veliki Popovac. Osnovna {kola "Bata Buli}" u Petrovcu je sme{tena u novom objektu povr{ine 3600 m 2. Novi objekat u kome se obavqa nastava je spratnosti P+2+Pk sme{ten na parceli povr{ine 2,7ha. [kolu poha a u {kolskoj 2005/06 godini 1070 u~enika, u 48 odelewa + 2 specijalna odelewa, sa kojima radi 71 nastavnik u dve smene. U glavnoj ulici, pored crkve, postoji objekat stare osnovne {kole, koji propada napu{ten i ako predstavqa objekat od istorijske i ambijentalne vrednosti a koji po svojim lokacijskim i prostornim vrednostima bi obavezno trebalo vratiti u prvobitnu funkciju. Uzimaju}i u obzir da je za decu ni`ih razreda (prvog do ~etvrtog) sa pojedinih lokacija postoje}a osnovna {kola dosta udaqena planski bi bilo opravdano za naredni period planirati jo{ jednu podru~nu {kolu, kako bi se deci na desnoj obali skratio put do {kole. Za naredni period treba postaviti ciq podizawa nivoa uslova pod kojima se odvija proces obrazovawa (te`iti jednosmenskom radu {kola, osnovnim obrazovawem obuhvatiti svu decu ometenu u razvoju, pro{iriti mogu}nost za razli~ite vidove obrazovawa: muzi~ka i druge specijalisti~ke {kole). Sredwe obrazovawe U Petrovcu postoji jedna sredwo{kolska ustanova - Gimnazija "Mladost", op{teg smera sa odeqewem Trgovinske {kole iz Beograda. Objekat {kole je veli~ine od 3761 m 2, spratnosti P+2. [kolski kompleks je veli~ine 1,7 ha. Objekat ima 16 u~ionica u kojima radi 38 nastavnika a nastavu poha a 525 u~enika u jednoj smeni. Gravitaciono podru~je {kole su okolna sela Petrovca i Po`arevca. Uz objekat {kole postoji fiskulturna sala od 413 m 2, kao i otvoreni sportski tereni za rukomet, odbojku i ko{arku. Stru~ni profili koji se stvaraju u sredwoj {koli treba da prate potrebe vremena i doga awa u dru{tvu i privredi a sam obrazovni proces treba da se odvija po savremenim standardima. 27