Tiltaksanalyse for Ytre Sogn vassområde

Tiltaksanalyse for Ytre Sogn vassområde Forslag til miljømål og for betre vassmiljø Faglege innspel til forvaltingsplanen for Vassregion Sogn og Fjordane 2016 2021 16. mai 2014 www.vannportalen.no/sognogfjordane

FORORD I samband med EUs vassdirektiv har det gått føre seg eit omfattande arbeid i heile landet. Dette arbeidet har som endemål at alle vassførekomstane i Noreg skal vere i god tilstand, og at dei skal forvaltast som ein del av ein heilhetleg og omfattande regional forvaltningsplan. Tiltaksanalysen er ingen plan for som skal gjennomførast, men ei oversikt over alle moglege som ein tenker seg kan vere verksame for å råde bot med miljøbelastningane i dei enkelte vassførekomstane. Denne sanalysen skal danne grunnlaget for det regionale sprogrammet for Vassregion Sogn og Fjordane. Tiltaksanalysen for vassområde Ytre Sogn er basert på innspel til frå kommunane, dei ansvarlege sektormyndene og interesseorganisasjonar. Høyanger, 31.03.2014 Marte Conradi prosjektleiar, Vassområde Ytre Sogn 1

Innhald FORORD... 1 SAMANDRAG... 4 INNLEIING... 5 1 VASSOMRÅDE YTRE SOGN... 6 2 PROSESS OG MEDVERKNAD... 7 3 TRENDAR I VASSOMRÅDET... 9 4 KLIMATILPASSINGAR... 9 5 BRUKARINTERESSER... 10 6 GJENNOMFØRTE TILTAK OG TILTAKSOVERVAKING... 10 7 PÅVERKNADAR I VASSOMRÅDET... 10 8 MILJØTILSTAND... 13 9 RISIKO... 13 10 MILJØMÅL... 14 10.1 KANIDDATAR TIL SMVF... 15 10.2 UNNTAK FRÅ MILJØMÅLET... 15 11 TILTAK FOR Å NÅ MILJØMÅLA... 15 12 KOSTNADER OG NYTTE... 16 12.1 KOSTNAD... 16 13 BEHOV FOR NYE VERKEMIDLER... 17 14 OVERVAKING... 17 14.1 OVERSIKT OVER GJENNOMFØRT OVERVAKING I PROSJEKTPERIODEN... 17 14.3 BEHOV FOR PROBLEMKARTLEGGING... 19 15 USIKKERHEIT I VURDERINGSGRUNNLAG OG EV. KUNNSKAPSHOL... 19 16 ORDFORKLARINGAR... 19 17 TILTAKSTABELLER... 22 17.1 Balestrand kommune... 22 Elver... 22 Innsjøar... 28 17.2 Gulen kommune... 30 Elver... 30 Innsjøar... 36 2

Kyst... 37 17.3 Hyllestad kommune... 38 Elver... 38 Innsjøar... 40 Kyst... 42 17.4 Høyanger kommune... 43 Elver... 43 Innsjøar... 60 Kyst... 69 17.5 Solund kommune... 71 Elver... 71 Innsjøar... 73 Kyst... 75 17.6 Vik kommune... 76 Elver... 76 Innsjøar... 84 Kyst... 87 17.7 Gaular kommune... 88 Elver... 88 Innsjøer... 89 3

SAMANDRAG Tiltaksanalysen for Vassområde Ytre Sogn viser kva som må til for at vassførekomstane i området skal oppnå god økologisk og kjemisk tilstand innan 2021. Mange av vassførekomstane i vassområdet er imidlertid så sterkt modifiserte av samfunnsnyttige grunnar (vassregulering, flaumsikring, hamner, m.m.) at dei er foreslegne som sterkt modifiserte vassførekomster (ksmvf). Desse førekomstane vil få lågare miljømål ettersom det ikkje vil vere mogleg å oppnå god økologisk tilstand her. Vassdragsreguleringar er utan tvil den største påverknaden i vassområdet. Det inneber at det er mange ksmvf her, og såleis mange førekomstar med lågare miljømål. Avrenning frå landbruk og spreidde avløp er også eit betydeleg problem i vassområdet. Mange av elvane i vassområdet er direkte trua av vassdragsreguleringar, med fråføring av vatn som reduserer resipientkapasiteten, noko som gjer dei ekstra sårbare for tilførsel av næringsstoffer frå landbruk og spreidde avløp. Den samla belastninga av påverknadane gjer altså i mange tilfeller tilstanden verre enn enkeltbelastningane kvar for seg. 4

INNLEIING Forskrift om rammer for vassforvaltninga (Vassforskrifta) vart gjort gjeldande 01.01.2007, og gjennomfører EU sitt rammedirektiv for vatn (vassdirektivet) i norsk rett. Føremålet med vassforskrifta er å gje rammer for fastsetjing av miljømål som skal sikre ei heilskapleg ivaretaking og bruk av vassførekomstane våre. Forskrifta skal sikre at det vert utarbeidd og vedteke regionale vassforvaltningsplanar med tilhøyrande sprogram med sikte på å oppfylle miljømåla, og samstundes sørgje for at det vert skaffa naudsynt kunnskap for dette arbeidet. Dette skal gjerast for alle vassførekomstane i Noreg. Forvaltningsplanen med sprogram skal vedtakast i 2015. Vedtatt forvaltningsplan vil leggje føringar for sektormyndene, og må leggast til grunn for deira planlegging og verksemd i komande planperiode jf. Vassforskrifta 29 og Plan- og bygningslova 8-2. Miljømåla skal i utganspunktet bli nådd innan 2021. Om vesentlege ar eller andre tungtvegande omsyn gjer det vanskeleg å nå miljømåla innan 2021, kan forvaltningsplanen utsetje fristen for å må miljømåla til neste planperiode (2027). Figur 1. Til mellom økologisk tilstand i vassførekomstane og miljømåla. Tiltaksanalysen for Vassområde Ytre Sogn beskriv a som kan settast inn for å nå miljømåla i vassførekomstane, og inngår som eit grunnlagsdokument til den regionale vassforvaltningsplanen. Tiltaksanalysen er utarbeidd av Vassområdde Ytre Sogn i tråd med planprogrammet til Vassregionutvalet for Sogn og Fjordane og prosjektplanen til Vassområdeutvalet for Ytre Sogn. Tiltaksanalysen er sektorovergripande, og det er kommunane og dei statlege sektorstyresmaktene som for eigen har utgreidd miljømål og føreslege innanfor sine ansvarsområder. Sjølv om dokumentet er endeleg, presiserast det at prosessen med forbetringar av kunnskapsgrunnlaget er ei kontinuerlig prosess som vil fortsette gjennom heile planpe- 5

rioden. Dette vil kunne endre på det kunnskapsgrunnlaget som i dag er grunnlagsmaterialet i denne sanalysen. Karakteriseringa av vassførekomstane er i all hovudsak leda av Fylkesmannen i Sogn og Fjordane. Denne sanalysen er generell. Det inneber at mange av dei føreslegne a vil krevje større utredningar av ansvarlege sektormynder for å kunne avgjere om et er aktuelt når ein ser på lokale forhold. Tal på ar for å gjennomføre vil av same årsak i dei fleste tilfella ikkje vere på plass. Den endelege lokale sanalysen frå Vassområde Ytre Sogn med grunnlagstabell oversendast vassregionmynda 10.04.2013. Sjølv om dokumentet er endeleg, presiseras det at prosessen med forbetringar av kunnskapsgrunnlaget er ei kontinuerleg prosess som vil pågå gjennom heile planperioden. Dette vil kunne endre på det kunnskapsgrunnlaget som er grunnlagsmaterialet i denne sanalysen. 1 VASSOMRÅDE YTRE SOGN Vassområde Ytre Sogn omfattar kommunane Vik, Balestrand, Høyanger, Hyllestad, Solund og Gulen. Mindre areal i kommunane Gaular, Fjaler, Austrheim, Lindås, Masfjorden, Modalen og Voss inngår og i vassområdet. vassområdet grenser mot vassregion Hordaland i sør ved Fensfjorden, vassområde Indre Sogn og Sunnfjord. Høyanger kommune er vertskommune for vassområde Ytre Sogn. Nedbørfeltet som utgjør vassområdet er på 4532 km 2, og strekk seg frå havflata ved Sognefjorden opp til ca. 1650 m.o.h. Åfjorden, Sognesjøen og Sognefjorden inn til og med Vik og Balestrand er dei Figur 2. Vassområde Ytre Sogn viktigaste sjøområda. Sjøområda i ytre del er avgrensa ut til ei nautisk mil utanfor grunnlina. Sognefjorden er nasjonal laksefjord. Yttergrensa for laksefjorden går mellom Ortnevik på sørsida av fjorden i Høyanger kommune, og Nessane på nordsida av fjorden i Balestrand kommune. Det er omfattande vasskraftutbygging i vassområdet, med mange vasskraftmagasin og kraftverk som pregar tilstanden i mange av vassdraga. Sur nedbør har ført til forsuring av vassdrag og jordsmonn i store delar av vassområde Ytre Sogn, og er ein viktig medverkande årsak til at miljøtilstanden er antatt moderat eller verre i store delar av vassområdet. Fleire vassførekomster har hatt skade på fiskebestander som fylgje av sur nedbør. Vassførekomstane er også påverka av næringssaltbelastning frå avløp, jordbruk og fiskeoppdrett. 6

Tabell 1: Vassførekomstar i Vassområde Ytre Sogn: Vassførekomster i Areal (km 2 )/ lengde (km.) Tal Ytre Sogn: I risiko Elver og bekkefelt 390 4350,36 315 Innsjøar 120 69,75 114 Kystvatn 50 1974,28 8 Grunnvatn 8 11,01 0 Totalt 568 437 Data henta frå www.vann-nett.no 05.05.2014 2 PROSESS OG MEDVERKNAD I arbeidet med vassforskrifta er det et uttalt mål at planprosessen skal være open, bred, og at folk skal ha moglegheita til å engasjere seg i alle faser og på alle nivå tilknytt prosjektet. I Vassområde Ytre Sogn har ein har prøvd å engasjere til medverknad både frå kommunar, lag og organisasjonar sidan oppstart av prosjektet. All informasjon om prosjektet har vore lagt ut på Vannportalen, samt ein del på kommunanes heimesider og facebook-sider. Regionale sektorstyresmaktar har vore relativt involverte i prosjektet og bidrege med det dei har av informasjon og kunnskap om vassførekomster og påverknadar, og gjeve tilbakemelding på spørsmål og høyringar der dette har vore naudsynt Det er veldig stor variasjon i kor mykje kommunane har vore involvert i prosjektet. Nokre kommunar har vore veldig engasjerte og bidrege så mykje dei kan gjennom heile prosessen, medan nokre kommunar har vore nærast fråverande i arbeidet. Det er oppretta ei referansegruppe av lokale lag, organisasjonar og andre interessentar. informasjon om arbeidet med sanalysane har vore informert om gjennom Vannportalen, medlemskommunanes respektive heimesider og facebooksider, samt diverse møter (sjå nedanfor). Møta i vassområdeutvalet har vore opne. Prosjektleiar jobbar dagleg saman med vassområdets kontaktpersonar i Balestrand og Høyanger, og det meste av medverknaden frå desse to kommunane har difor foregått utan eigne møter gjennom heile prosessen. Det er teke initiativ til opne folkemøter i to av kommunane, med liten respons. Lokal høyring av sanalysen vart kunngjort i desember 2013 i tre lokalavisar; Firda, Sogn Avis og Ytre Sogn, samt på alle kommunanes heimesider og facebooksider og Vannportalen. Den 21. januar 2014 var det komen inn høyringsinnspel frå følgjande partar: - Fylkesmannen i Sogn og Fjordane (landbruk) (14.01.2014) - Fylkesmannen i Sogn og Fjordane (ureining) (14.01.2014) - SFE (14.11.2013) - Statkraft (18. 11.2013 til 18.03.2014) 7

- BKK (20.12.2013) - Vadheim Elektrochemiske Fabriker (12.01.2014) - Sogn og Fjordane Bondelag (13.01.2014) - Sogn og Fjordane Kystparti (07.01.2014) - Balestrand Jeger og Fiskelag (11.01.2014) - Høyanger Jakt og Fiskelag (12.01.2014) - Vetlefjorden Grunneigarlag (14.01.2014) I tillegg sendte følgjande nasjonale og regionale styresmakter, samt interessentar innspel direkte til vassregionmynda: - Statens Vegvesen (01.10.2013) - Klima- og forureiningsdirektoratet (12.04.2013) - Direktoratet for Naturforvaltning (27.06.2013) - Kystverket (30.08.2013) - Vestlandsalliansen (28.11.2013) - Fiskeridirektoratet (19.12.2013) - Miljødirektoratet (23.12.2013 til 21.02.2014) - Noregs vassdrags og energidirektorat (NVE) (18.02.2014 til 19.03.2014) - Forum for Natur og friluftsliv Sogn og Fjordane (16.03.2014) - Kystverket og Miljødirektoratet (09.04.2014) Innspela som står i kursiv inneheldt konkrete forslag til aktuelle som er inkludert i denne sanalysen. Resten av innspela inneheldt informasjon som er teke til orientering og sendt vidare til dei rette partane i samband med det vidare arbeidet i vassregionen. Tabell 2: Oversikt over møter og synfaringer med føremål å legge til rette for medverknad i arbeidet etter vassforskrifta: Dato Forum 11.februar 2011 Vassområdeutvalet, Høyanger 18.mai 2011 Vassområdeutvalet, Høyanger 03. februar 2012 Vik kommune administrasjon og politisk VOU-medlemar 14. februar 2012 Gulen kommune administrasjon og politisk VOU- medlemar 14. februar 2012 Hyllestad kommune administrasjon og politisk VOU-medlemar 16. februar 2012 Høyanger kommune administrasjon og VOU-medlemar 17. februar 2012 Balestrand kommune administrasjon 01. mars 2012 Vassområdeutvalet, Høyanger 02. mars 2012 Solund kommune administrasjon og politisk VOU-medlemar 05. mars 2012 Høyanger og Balestrand kommune administrasjon 03. mai 2012 Hyllestad kommune administrasjon 07.mai 2012 Gulen kommune, administrasjon 8

09. mai 2012 Vassområdeutvalet, Skei 13. juni 2012 Synfaring Vikja og Hopra med Vik kommune, VRM og FM 27. juni 2012 Synfaring Daleelva, Høyanger med Høyanger Jakt- og Fiskelag 15. oktober 2012 Vassområdeutvalet, Høyanger 05. november 2012 Møte og synfaring Daleelva, Høyanger med Statkraft og FM 09. februar 2013 Hyllestad kommune administrasjon (karakterisering) 11. mars 2013 Møte Stølsheimen verneområdestyre 23. mai2013 Høyanger og Balestrand kommuner administrasjon, FM (sanalyse) 31. mai 2013 Synfaring Øvre Lavikdal, Høyanger kommune 15. november 2013 Høyanger kommune administrasjon (sanalyse) 20. november 2013 Opent møte, Vik (landbruk og spreidde avløp) 02.desember 2013 SFE, Statkraft og NVE (sanalyse) 10. desember 2013 Høyanger Jakt- og Fiskelag (sanalyse) 09. januar 2014 Balestrand Jeger- og Fiskelag (sanalyse) 27. mars 2014 Høyanger kommunestyre (sanalyse) 3 TRENDAR I VASSOMRÅDET Det er generell befolkningsnedgang i vassområdet. Ein ser likevel ei viss sentralisering av befolkninga. Dette vil kunne få konsekvensar med tanke på auka mengde ureining. Fleire innbyggarar i sentrum kan medføre trong for betre og utbygd infrastruktur, som vil gje utviding av både industri og samferdsle. Det er ein tendens til effektivisering av landbruksdrifta i vassområdet, med større driftseiningar, samdrift og større fjøs. Dette kan medføre endra gjødslingsregime med meir konsentrert gjødsling nær fjøsa, som igjen kan føre til at avrenning frå landbruk kan auke i visse områder. Det er planlagt og/eller omsøkt mange småkraftverk i vassområdet. Innføringa av grøne sertifikat gjer at ein må påreikne at denne utviklinga vil halde fram til 2020. Det er også gitt konsesjon til ei stor utbygging på sørsida av Sognefjorden i Høyanger kommune (Østerbø og Randalen kraftverk), og signaler om ytterlegare utviding av reguleringane som går til Matre. Det er gjeve konsesjon til tre oppdrettslokalitetar for laks i Høyanger kommune som ikkje er sett i verk enno (Gullbergvika, Vadheimsfjorden og Torvund). Dette kan medføre ei stor auka belastning på dei ville laksebestandane i vassområdet. 4 KLIMATILPASSINGAR Med den utviklinga av klimaet vi har sett dei siste åra, kan vi vente fleire flaumar og meir flaumutsett infrastruktur og bebygging. Med auka flaumaktivitet forventast auka erosjon og avrenning, og fare for skade på industri og landbruksnæring som kan gje store ureiningsutslepp. Temperaturauking i vassdraga vil gi endra 9

økologi, som saman med auka næringstilførsel vil føre til auka eutrofiering. Meir ekstremvær aukar og faren for rømming frå oppdrettsanlegg. Denne sanalysen har teke lite omsyn til desse venta klimaendringane. Det må skisserast som kan handtere auka nedbør, flaum og generelt meir ekstremver. 5 BRUKARINTERESSER Brukerinteressane som skal takast omsyn til i vassområdet er: Drikkevatn Friluftsliv (fiske, bading, fotturisme og båtliv) Industri Akvakultur Vasskraft Landbruk og matproduksjon Fjordane som resipient for reinseanlegg Fjordane som transportåre Det er førebels ikkje sett strengare miljømål for nokre vassførekomster på bakgrunn av brukarinteressene 6 GJENNOMFØRTE TILTAK OG TILTAKSOVERVAKING Det er førebels ikkje gjeve tilbakemelding om vurdering av virkningsgrad av gjennomførte i vassdrag eller sjø. Miljødirektoratet i Trondheim har etablert Vikja (070-20-R) i Vik kommune som nasjonalt laksevassdrag. Føremålet er å verne vassdraget slik at summen av endringar i aktivitetar i vassdraga over tid ikkje skal medføre auka, men snarare redusert risiko for villaksen. Det juridiske virkemiddelet for dette et er Lakse- og innlandsfiskelova. 7 PÅVERKNADAR I VASSOMRÅDET Vasskraft er den klart største påverknaden i Vassområde, med fleire store (og små) reguleringar i Vik, Balestrand, Høyanger,Hyllestad og Gulen. 10

Figur 3: Vasskraftutbygging i Vassområde Ytre Sogn Påverknad frå landbruk gjer seg gjeldane i alle kommunane i vassområdet. Det manglar imidlertid mykje kunnskap om kor sterk påverknaden er. Det er mest sannsynlig diffus tilførsel av næringsstoff og organisk materiale frå jordavrenning og rundballar som utgjer den største landbrukspåverknaden. Figur 4: Påverknad frå landbruk i Vassområde Ytre Sogn 11

Forbygging er også registrert som ei påverknad i dei fleste kommunane, med unntak Solund. Desse forbyggingane heng i hovudsak saman med vasskraftutbygging, men er i nokre tilfelle bygd for å forhindre flaum før vasskraftutbygginga kom. Forbyggingar gjev eit einsarta miljø i elvane, med lite biologisk mangfald. Påverknad frå spreidde avløp er ikkje registrert i veldig stor grad, fordi kommunane har lite oversikt over den reelle tilstanden i avløpsanlegga. Kommunane veit imidlertid at det er mange spreidde avløp som er fleire tiår gamle, og som mest sannsynleg treng oppgradering/utbytting. Det er aktuelt at kommunane samarbeider om ei felles forskrift om avløp for å få satt i gang kartlegging, tilsyn og påfølgjande pålegg om utbetring (t.d. utskifting av tankar, filter- og infiltrasjonsmasse). Industri er en stor påverknad i fjordane i Høyanger, Hyllestad og Gulen. Det er få reelle ein kan sette inn mot utslepp frå industri som er innanfor utsleppsløyve i dag, og det er liten oversikt over som kan være aktuelle i forhold til gamle synder i dei påverka fjordarmane. Totalt sett er sur nedbør antakeleg den største påverknaden i vassområde Ytre Sogn. Sur nedbør har ført til forsuring av vassdrag og jordsmonn i store delar av vassområde og er ein viktig medverkande årsak til at miljøtilstanden er antatt moderat i store delar av vassområdet. Fleire vassførekomster har hatt skade på fiskebestander som fylgje av sur nedbør. Ettersom sur nedbør reknast som langtransportert ureining, og ein ikkje kan pålegge nokre av sektorstyresmaktane å gjere mot forsuring, blir ikkje sur nedbør analysert vidare i denne sanalaysen. Figur 5: Påverknad frå sur nedbør i Vassområde Ytre Sogn 12

8 MILJØTILSTAND Miljøtilstanden er ein samleomgrep på miljøforholda i vatn, både vasskjemisk og økologisk tilstand. Tabell 3: Klassifisering av vassførekomstane som ikkje oppnår God tilstand i Vassområde Ytre Sogn Moderat Dårleg Svært dårleg Udefinert Sum Elv 234 57 39 1 331 Innsjø 92 21-2 115 Kystvatn 4 4 Sum 330 78 39 3 450 Det er svært mange vassførekomster som ikkje oppnår god økologisk tilstand i Ytre Sogn. Veldig mange av desse er påverka kun av sur nedbør, og inkluderast difor ikkje i sanalysen. Dei fleste av førekomstane er elver, men det er også mange innsjøar som ikkje oppnår god nok status. 9 RISIKO Tabell 4: Vassførekomster i risiko utan sur nedbør i Vassområde Ytre Sogn Vassførekomster i Areal (km 2 )/ lengde (km.) Tal Ytre Sogn: I risiko * Elver og bekkefelt 384 4562,2 121 Innsjøar 117 69,51 56 Kystvatn 50 1974,28 8 Grunnvatn 8 11,01 0 Totalt 559 185 * Vassførekomster som er i risiko kun på grunn av sur nedbør er ikkje inkludert 13

Figur 6: Oversikt over vassførekomster i risiko i Vassområde Ytre Sogn 10 MILJØMÅL Dersom fysisk påverknad fører til at ein vassførekomst ikkje oppnår standard miljømål (god økologisk tilstand og god kjemisk tilstand), og samfunnsnytta veg opp for ulempene, kan han definerast som Sterkt Modifisert Vassførekomst (SMVF). Miljømålet for denne førekomsten vil då vere godt økologisk potensiale (GØP), og vil definerast nærare for kvar enkelt førekomst. KSMVF skal også ha god kjemisk tilstand jf. Vassforskrifta 5. I Vassområde Ytre Sogn er 152 av dei 185 vassførekomstane i risiko ksmvf, i all hovudsak på grunn av omfattande vasskraftutbygging i området: Tabell 5: ksmvf i Vassområde Ytre Sogn Vassførekomster i Ytre Sogn: Tal Risiko ksmvf Elver og bekkefelt 384 121 102 Innsjøar 117 56 48 Kystvatn 50 8 2 Grunnvatn 8 0 0 Totalt 559 185 152 14

Tabell 6: ksmvf med miljømål i Vassområde Ytre Sogn Tal vassførekomstar Type mål Standard miljømål jf. 4 33 GØT Strengare miljømål jf. 13 og lokale brukarmål - Beskytta område - Brukarmål ksmvf jf. 5 - Vassdragsregulering - Kanalisering - Hamner 0 44 + 57 + 1 3 1 GØP Hovudgrunngjevnad Har GØT i dag, eller kan oppnå GØT med GØT ikkje realistisk Utsett frist jf. 9 Ikkje spesifisert GØP2027/ GØP2033 Oppnår ikkje GØP 2021 Mindre strenge miljømål jf. 10 52+1+1 Mindre strenge miljømål Permanent tørrlagde takrenner 10.1 KANIDDATAR TIL SMVF For oversikt over ksmvf i Vassområde Ytre Sogn, sjå lista i punkt 9 RISIKO 10.2 UNNTAK FRÅ MILJØMÅLET For oversikt over vassførekomstane der det er gjort framlegg om å få unntak frå miljømålet, sjå lista i punkt 9 RISIKO 11 TILTAK FOR Å NÅ MILJØMÅLA Tabell 7: Tiltak etter påverknad, Vassområde Ytre Sogn Type mot Tiltaksgruppe Tal Vassførekomster UREINING Punktkjelder jf. 25 Industriutslepp Tiltak mot miljøgifter. 3 bokstav f og vedlegg VII pkt. 7.5 Forurenset sjøbunn - tildekking. Miljøovervaking Tilsyn. Diffuse kjelder jf. 25 Jordbruk Problemkartlegging 17 15

bokstav f Jordbruk Jordbruk Administrativt Vegetasjonssoner 9 - Spreidde avløp Spreidde avløp Spreidde avløp Spreidde avløp Tiltak mot avløp i spredt bebyggelse Problemkartlegging Administrativt - - - - Langtransportert ureining Prioriterte stoffer jf. 25 bokstav d og vedlegg pkt. 7.6 BIOLOGISKE PÅVERK- NADER Fiskeoppdrett Tettstad Overvanns 2 Forsuring Kalkings Uvisst kor mange VF som vil ha reell nytte av kalking. Vassførekomster som kun er i risiko på grunn av sur nedbør er ikkje inkludert i denne sanalysen Ikkje avklart Framande artar Redusere framande artar 1 FYSISKE INNGREP Fysiske inngrep jf. 25 bokstav e og g, vedlegg pkt. 7.4 Morfologiske endringar Vegfylling Problemkartlegging 5 Kanalisering og flaumsikring Biotop 24 Vassuttak Regulering med og uten minstevassføring Vassføring og/eller biotop 138 12 KOSTNADER OG NYTTE Med unnatak av retta mot industri og til en viss grad retta mot kommunanes ansvarsområder er det ikkje spelt inn nokre sar frå sektorstyresmaktene. Det er såleis ikkje grunnlag til å sjå på sfordelinga mellom dei ulike sektorane. 12.1 KOSTNAD Grunna manglande innspel kan ein ikkje lage ei komplett oversikt over sar sortert på styresmakt/sektor/ ansvarleg shavar for Vassområde Ytre Sogn. 16

Tabell 8: Tiltaksar, Vassområde Ytre Sogn Sum sar Tal Vassførekomster Ukjent Balestrand kommune Gulen kommune Hyllestad kommune Høyanger kommune Solund kommune Vik kommune Grunneigarar Balestrand kommune Grunneigarar Gulen kommune Grunneigarar Hyllestad kommune Grunneigarar Høyanger kommune Grunneigarar Solund kommune Grunneigarar Vik kommune NVE Regulantar Industri Statens Vegvesen Fylkesmannen 13 BEHOV FOR NYE VERKEMIDLER Det er trong for nye verkemidler for å nå miljømålet om god vasskvalitet for vassførekomstane i risiko i Vassområde Ytre Sogn. For å kunne gjennomføre dei antatt mest effektive a er det i fyrste rekke naudsynt med overvaking av fleire vassførekomster slik at dei a som gjennomførast baseras på riktig kunnskap. Dette vil krevje ei auke i midlar som bevilgast til overvaking. Mange av dei føreslegne a vil krevje grundig kartlegging for å avgjere kva for som faktisk gjer størst effekt og er mest seffektive. Det vil og vere trong for langt meir tid og fleire ressursar til å gjennomføre denne prosessen. 14 OVERVAKING 14.1 OVERSIKT OVER GJENNOMFØRT OVERVAKING I PROSJEKTPERIODEN Det er i regi av Vassområde Ytre Sogn utført miljøovervaking i form av kjemiske og fysiske analysar i 36 elvar og innsjøar. (Vestfold LAB 2013). Overvakinga er utført i 2013, og sluttrapport ligg føre. I nokre av desse stadfestar resultata at tilstanden er utilfredsstillande, medan i andre syner resultata betre tilstand enn antatt, slik at det ikkje lenger er aktuelt med. I fire av vassførekomstane syner resultata verre tilstand enn antatt. Vidare overvaking i 2014 er naudsynt i desse vassførekomstane. 17

Tabell 9: Vassførekomster der det er utført overvaking i 2013 i regi av Vassområde Ytre Sogn. Kommune Namn Vassførekomst i vann-nett.no Hyllestad Espelandsvatn bekkefelt (sør) 080-36-R Hyllestad Espelandsvatn bekkefelt (nord)* 080-36-R Hyllestad Lona 080-20-R Hyllestad Tauningsvatnet Ikkje oppretta Hyllestad Indre Bøfjord 0280022101-C Hyllestad Lifjorden 0280022200-C Hyllestad Aksavatnet 082-1642-L Hyllestad Teigevatnet 082 28675 - L Hyllestad Mørkkjørna Ikkje oppretta Hyllestad/ Høyanger Langevatnet Ikkje oppretta Høyanger Bogsvatnet 080-28841-L Høyanger Mølmesdalstjørna Ikkje oppretta Høyanger Ikjefjord 0280020300 C Høyanger Fuglset 0280020401-C Høyanger Førdeelva 069-43-R Solund Skogavatnet 081-28859-L Solund Elv frå Steinsundvatnet 081-93-R Solund Storevatnet 081-28876-L Balestrand Eseelv 079-166-R Balestrand Sideelv til Vetjefjordelvi Ikkje oppretta Balestrand Vetlefjordelvi 078-27-R Vik Tverrelvi Ikkje oppretta Vik Sideelv Hopra(utløp før Tverrelvi) Ikkje oppretta Vik Tenneselvi ved utløp 070-90-R Vik Seljedalselva Ikkje oppretta Vik Dalselvi 070-66-R Vik Hopra (nedre) 070-73-R Gulen Dingja 068-52-R Gulen Nordgulen 068-63-R Gulen Moldeelva 068-66-R Gulen Midttunelva 068 62 - R Gulen Storelva i Brekke 069-66-R Gulen Langevatnet 068-26006-L Gulen Storevatnet på Sandøy Ikkje oppretta Gulen Elv med utløp i Sandevika Ikkje oppretta Gulen Elv ved Anneland Ikkje oppretta 18

14.3 BEHOV FOR PROBLEMKARTLEGGING Problemkartlegging er definert som i de tilfella der det manglar data for å kunne avgjere om miljøtilstanden er i risiko eller ikkje (problemkartlegging i overvakingsprogrammet). Ved mangel på kunnskap eller mistanke om påverknad som ikkje er dokumentert skal innhenting av nye data om vassførekomstane identifiserast som. Tabell 10: Vassførekomster der det er behov for ytterlegare overvaking i Vassområde Ytre Sogn Type påverknad Tal vassførekomster Landbruk 16 Vegfylling 2 15 USIKKERHEIT I VURDERINGSGRUNNLAG OG EV. KUNNSKAPSHOL Det er ei utfordring at økologisk og kjemisk tilstand ikkje er kartlagt i meir enn ein brøkdel av vassførekomstane, og at tilstanden i mange av førekomstane difor er sett basert på data frå naboførekomstar. Det har vore lagt ned ei stor innsats i 2013 for å overvake og skaffe meir data og kunnskap i fleire av førekomstane i Vassområde Ytre Sogn, og denne overvakinga vil halde fram i 2014. I tillegg planlegg Fylkesmannen eit omfattande overvakingsprogram i heile fylket i 2014 og 2015 som vil skaffe til veie mykje viktig data. Ei anna stor utfordring har vore mangelfulle ressursar og manglande retningslinjer hos sektorstyresmaktene til å utføre oppgåvene etter vassforskrifta. Innspel i form av framlegg til og vurdering av miljømål har vore sterkt forseinka og gjør at sanalysen ikkje vil bli klar innan fastsatt frist. Det er store kunnskapshol i kommunane om dei spreidde avløpa. Kommunane har i beste fall lite oversikt over kva som skjer med den våte fasen som går ut av tanken, og følgjer generelt lite opp tilbakemeldingar frå septiktømmarane. Konsekvensen av dette blir direkteutslepp til elv, innsjø eller sjø, infiltrasjon i stadeigne masser eller i konstruerte sandfiltergrøfter. Kommunane har tidligare vore positive til et samarbeid om ei interkommunal forskrift eller ordning som syter for tilsyn, kartlegging og pålegg om når det gjeld spreidde avløp. 16 ORDFORKLARINGAR Forvaltningsplan: Ei samla plan for forvaltning av vassførekomstane i ei vassregion som blant anna skal angi miljømål for vassførekomstane og samanfatte sprogrammet som syner korleis miljømåla kan nås. Forvaltningsplanen er den formelle planen etter vassforskrifta som handsamast og vedtakast av Fylkestinget og godkjennast i Regjeringa. Forvaltningsplanen utarbeidast av Vassregionmynda saman med Vassregionutvalet og vedtakast som ein fylkesdelplan etter Plan- og Bygningslova. Godkjent plan skal leggast til grunn for fylkeskommunal verksemd og vere retningsgjevande for kommunal og statleg planlegging og verksemd i vassregionen. Forvaltningsplanen skal godkjennast innan utgangen av 2015, og deretter oppda- 19

terast kvart sjette år (vassforskrifta 29). Vassregionmynda skal sende utkast til forvaltningsplanen på høyring seinast eitt år før ny forvaltningsplan trer i kraft (vassforskrifta 28). Grad av påverknad: Intensiteten av påverknaden (svært stor, stor, middels, liten, uvesentleg eller ukjent. Graden av påverknaden er fastsett av Fylkesmannen i samarbeid med dei relevante sektorstyresmaktene. Kjemisk tilstand: Kjemisk tilstand i elvar, innsjøar og kystvatn vert fasett på grunnlag av konsentrasjonen av prioriterte stoff (miljøgifter) som til dømes bly, kvikksølv og nikkel. ksmvf: Kandidat til Sterkt Modifisert Vassførekomst. Vassforskrifta gjer til å sette lågare miljømål enn god økologisk tilstand for vassførekomstar der det er fysiske inngrep som har samfunnsnyttige formål (til dømes vassregulering, hamnar og infrastruktur). Det er vassregionutvalet som fastset kva førekomstar som vert SMVF, vassområdet har berre til å føreslå kandidatar til denne kategorien. Det skal fastsettast andre miljømål for SMVF, såkalla godt økologisk potensiale (= så godt som det kan bli så lenge det er fysiske inngrep i førekomsten) då det ikkje vil vere mogleg å oppnå god økologisk tilstand her. Miljømål: Standard miljømål for elvar, innsjøar og kystvatn er minst god økologisk tilstand og god kjemisk tilstand (sjå figur 1). Lågare miljømål kan fastsettast i spesielle tilfelle, etter vurdering av mellom anna samfunnsnytta som følgjer med påverknaden og med avbøtande Påverknadar: Menneskeskapte til som medfører redusert tilstand i vassførekomsten. Fysisk påverknad kan vere vassdragsregulering, flomverk, forbyggingar, kanalisering, endring av elveløp, vegkulvertar, kaier og anna infrastruktur. Påverknadar kan også vere i form av ureining frå avløp, jordbruk, industri m.m. Biologisk påverknad kan vere introduserte artar, auka eksponering for lakselus grunna fiskeoppdrett og rømt oppdrettsfisk. Problemkartlegging: Overvaking, der målet er å finne årsaken til ei påverknad. Risiko: Ei vassførekomst er i risiko dersom ho ikkje vil oppnå minst god økologisk tilstand innan 2021 utan at nye vert sett inn (sjå figur 1). Spreidde avløp: Avløp frå einskilde bustadar som ikkje er tilknytt kommunale avløpsnett. Avløpa kan vere både med eller utan reinsing, og kan ureine overflatevatn eller grunnvatn. Tiltaksanalyse: Ei opplisting og fagleg vurdering/rangering av relevante i eit vassområde. Tiltaksanalysen er eit fagleg innspel til arbeidet på vassregionnivå med å sette saman eit sprogram. Tiltaksanalysen for Vassområde Ytre Sogn skal leverast til vassregionmynda innan 01. februar 2014. Tiltaksprogram: Eit sektorovergripande sprogram for den einskilde vassregion skal oppsummere alle relevante, fastsette og alle relevante typar av som i tillegg føreslås for å oppfylle miljømåla i forvaltningsplanen. Tiltaksprogrammet utarbeidast av vassregionmynda i samarbeid med vassregionutvalet. Tiltaksprogrammet for vassregion Sogn og Fjordane skal føreligge innan utgangen av 2015, og oppdaterast kvart sjette år (Vassforkrifta 25). 20

Vassforskrifta: forskrift om rammer for vannforvaltningen (FOR 2006 12 15 nr. 1446). Forskrifta er heimla i Forureiningslova, Plan- og Bygningslova og Vassressurslova. Forskrifta er ei implementering av EUs rammedirektiv for vatn (vassdirektivet. Vassførekomst: Den minste eininga som blir handert i vassforvaltninga. Det er fire typar vassførekomstar i Vassområde Ytre Sogn: Elvar, innsjøar, kystvatn og grunnvatn (ikkje inkludert i denne prosjektperioden). Vassforskriftas miljømål er knytta til den enkelte vassførekomst. Størrelsen til ei vassførekomst bør vere slik at ho er eit fornuftig forvaltningsobjekt. Fleire elvar kan vere slått saman til ei vassførekomst, såkalla bekkefelt. Vassområde: Vassregion Sogn og Fjordane er delt inn i fire vassområde: Nordfjord, Sunnfjord, Ytre Sogn og Indre Sogn. Vassområdeutval: Eit samarbeidsorgan samansett av berørte sektorstyresmaktar, vassregionmynda,, Fylkesmannen og kommunane i vassområdet. Vassregion: Vassforskrifta deler Noreg inn i 16 vassregionar som er dei geografiske einingane som utgjer utgangspunktet for gjennomføringa av vassforskrifta. En vassregion består av eitt eller fleire tilstøytane nedbørsfelt med tilhøyrande grunnvatn og kystvatn. Grensene mellom vassregionar følgjer nedbørsfelta, og legg dermed til rette for ei nedbørsfeltorientert vassforvaltning. Sogn og Fjordane utgjer ei eiga vassregion, og Fylkeskommunen er vassregionmynde. Vassregionutval: Eit samarbeidsorgan samansett av samansett av berørte sektorstyresmaktar, vassregionmynda, andre fylkeskommunar, Fylkesmannen og kommunane i vassregionen. Økologisk tilstand: Tilstanden i vatnet. Den økologiske tilstanden i ei vassførekomst blir fastsett basert på overvakingsdata. Plassering av ei førekomst i svært god-, god-, moderat-, dårleg eller svært dårleg økologisk tilstand er basert på kunnskap om økologiske forhold i naturlege vassførekomster. 21

17 TILTAKSTABELLER Nedanfor følgjer tabellane over alle vassførekomstane i Vassområde Ytre Sogn som risikerer å ikkje oppnå god økologisk tilstand. Vassforskrifta krev da at skal settast inn for å avbøte negativ påverknad og dermed bringe tilstanden opp på eit akseptabelt nivå innan 2021. For dei fleste vassførekomstane manglar framlegg til, soversikt, med meir. Det vert arbeidd fortløpande med å supplere med informasjon frå sektorstyresmaktar, kommunar med fleire. Kart og informasjon om vassførekomstane finn ein på www.vann-nett.no ved å søke på namn eller kode til vassførekomsten. 17.1 Balestrand kommune Elver 078-10-R Elv frå Øvre til Nedre Svartevassvatn Økologisk tilstand: Svært dårleg effekt av (middels Juridisk verkemiddel T: SFE 078-104-R Grøndalselvi Økologisk tilstand: Dårlig (middels effekt av vddregll 10, Revisjonsadgang 2022. Kategori 1.2 Rapport 49/2013 T: SFE 22

078-27-R Vetlefjordelvi effekt av Annen landbrukskilde (liten Rensking/mudri ng (ukjent Flomverk og forbyggingar (stor Regulering med minstevassføring (stor Lakselus (ukjent Påverka av rømt fisk (ukjent Overvaking 2013 2015 (eutrofiering) T: Fylkesmannen Kunnskapsinnhenting hausten 2013 av regulant. Vurdere habiatjusterande som følgje av kanalisering.. Minstevassføring på anadrom strekning oppstraums kraftverketsutløp (ikkje brepåverka vatn). Vurdere gassovermetning. Overflatetapping for å auke temperatur. Terskler. Biotopjusterende. Endring av bekkeinntak.vurdere kunstige sideløp som oppvekstområde. Venter avklaring Venter avklaring Kjennskap til i kva grad avrenning frå landbruk har ei påverknad. Data frå overvaking dannar grunnlag for ev.. vdrregl 10, revisjonsadgang 2022. Kategori 1.2 Rapport 49/2013. Juridisk verkemiddel Middels S: kommunen T: SFE / kommunen T: NVE/ SFE T: SFE S: Mattilsynet S: Fiskeridir. 23

078-22-R Elv frå Brevatn (Vetlefjordbreen) Økologisk tilstand: Svært dårleg (middels effekt av vddregll 10, Revisjonsadgang 2022. Kategori 1.2 Rapport 49/2013 T: SFE 078-18-R Daleelvi v/dale Regulering med minstevassføring (middels Flomverk og forbyggingar (middels effekt av vdrregl 10, revisjonsadgang 2007-2016. T: Dale kraft T: NVE/ Dale kraft 078-24-R Breelvi Økologisk tilstand: Svært dårleg (middels effekt av vddregll 10, Revisjonsadgang 2022. Kategori 1.2 Rapport 49/2013 T: SFE 078-107-R Vetlefjordselvi øvre del 24

Økologisk tilstand: Svært dårleg (svært stor effekt av vddregll 10, Revisjonsadgang 2022. Kategori 1.2 Rapport 49/2013 T: SFE 078-108-R Vetlefjordselvi øvre del Økologisk tilstand: Svært dårlig (tor effekt av vddregll 10, Revisjonsadgang 2022. Kategori 1.2 Rapport 49/2013 T: SFE 078-158-R Dalelvi, Lånefjorden effekt av Flomverk og forbyggingar (stor Juridisk verkemiddel / kommunen T: NVE/ Dale kraft/ kommune/ 25

078-97-R Sværelvi Flomverk og forbyggingar (stor / kommunen Regulering med minstevassføring (middels Rensking/ mudring (ukjent Miljøforbetrande Vassdragskonsesjon med standardvilkår T: NVE T: NVE T: NVE 079-162-R Esebotnelv nedre effekt av Flomverk og forbyggingar (stor Juridisk verkemiddel / kommunen Rensking/ mudring (ukjent Lakselus (ukjent Venter avklaring T: NVE/ kommune T: NVE/ kommune S: Mattilsynet 079-37-R Langedalselva Økologisk tilstand: Svært dårleg effekt av 26

(svært stor vdrregll 10, Revisjonsadgang Energi AS 079-39-R Langedalselva (stor effekt av vdrregll 10, Revisjonsadgang 079-41-R Langedalselva Økologisk tilstand: Dårlig (stor 079-42-R Langedalselva Økologisk tilstand: Svært dårleg (svært stor 079-169-R Kvamsøy, elv ved Kleivane Miljømål: God økologisk og kjemisk tilstand 27

Fiskevandringshinder (stor Problemkartlegging S: FM T: FM Innsjøar 078-2528-L Jorddalsvatnet effekt av Vassføringsregulering (stor vddregll 10, Revisjonsadgang 2022. Kategori 1.2 Rapport 49/2013 T: SFE 078-29627-L Øvre Svartevassvatn Vassføringsregulering (stor Problemkartlegging vdrregll 10, Revisjonsadagng 2022. Kategori 1.2 Rapport 49/2013 S: Fylkesmannen T: Fylkesmannen T: SFE 079-1609-R Kaldosvatn effekt av 28

Vassføringsregulering (stor vdrregll 10, Revisjonsadgang SF 078-29653-L Skaddalsvatnet Vassføringsregulering (stor Problemkartlegging vdrregll 10, Revisjonsadagng 2022. Kategori 1.2 Rapport 49/2013 S: Fylkesmannen T: Fylkesmannen T: SFE 078-29654-L Nedre Svartevassvatn Økologisk tilstand: Dårlig Vassføringsregulering (stor Problemkartlegging vdrregll 10, Revisjonsadagng 2022. Kategori 1.2 Rapport 49/2013 S: Fylkesmannen T: Fylkesmannen T: SFE 079-1610-L Stølsvatn effekt av 29

Vassføringsregulering (stor. Vurdere mindre i tilløpsbekk vdrregll 10, Revisjonsadgang 079-1611-L Hardbakkevatn effekt av Vassføringsregulering (stor vdrregll 10, Revisjonsadgang 17.2 Gulen kommune Elver 069-86-R Storelva, Brekke Miljømål: God økologisk og kjemisk tilstand effekt av Annen landbrukskilde (ukjent Problemkartlegging Kjennskap til i kva grad avrenning frå landbruk har ei påverknad. Data frå overvaking dannar grunnlag for ev.. Juridisk verkemiddel 5.000 kr. Middels S: Kommunen T: VOU Lakselus (ukjent Venter avklaring S: Mattilsynet Flomverk og forbyggingar (liten / kommune 30

068-62-R Midttunelva effekt av Annen landbrukskilde (ukjent Flomverk og forbyggingar (liten Problemkartlegging Kjennskap til i kva grad avrenning frå landbruk har ei påverknad. Data frå overvaking dannar grunnlag for ev.. Juridisk verkemiddel 5.000 kr. Middels S: Kommunen T: VOU / kommune Lakselus (ukjent Venter avklaring S: Mattilsynet 068-63-R Nordgulen Økologisk tilstand: Dårlig Miljømål: God økologisk og kjemisk tilstand effekt av Annen landbrukskilde (ukjent Problemkartlegging Kjennskap til i kva grad avrenning frå landbruk har ei påverknad. Data frå overvaking dannar grunnlag for ev.. Juridisk verkemiddel 5.000 kr. Middels S: Kommunen T: VOU Lakselus (ukjent Venter avklaring S: Mattilsynet 31

068-16-R Nordgulfjorden, vest Økologisk tilstand: Udefinert Miljømål: God økologisk og kjemisk tilstand effekt av Lakselus (ukjent Venter avklaring Juridisk verkemiddel S: Mattilsynet 068-52-R Dingja effekt av Lakselus (ukjent Venter avklaring Juridisk verkemiddel S: Mattilsynet 068-64-R Åmdalselvaa Miljømål: God økologisk og kjemisk tilstand effekt av Lakselus (ukjent Venter avklaring Juridisk verkemiddel S: Mattilsynet 068-8-R Klyvtveita Økologisk tilstand: Dårlig 32

Miljøforbetrande 069-25-R Taklevassdraget, avløp frå Taklevatnet Økologisk tilstand: Dårlig Miljøforbetrande Vassdragskonsesjon med standardvilkår Vassdragskonsesjon med standardvilkår T: BKK T: BKK 069-27-R Årdalselv Økologisk tilstand: Dårlig (stor effekt av vdrregll 10, Revisjonsadgang 2003-2022, Kategori 2.1 Rapport 49/2013 T: BKK 068-64-R Åmdalselva effekt av Påvirket av lakselus (ukjent Venter avklaring Juridisk verkemiddel S: Mattilsynet T: Mattilsynet 33

069-55-R Oppedalselva effekt av Lakselus (ukjent Venter avklaring Juridisk verkemiddel S: Mattilsynet 069-62-R Storelva, Instefjord Økologisk tilstand: Dårlig Miljømål: God økologisk og kjemisk tilstand effekt av Lakselus (ukjent Venter avklaring Juridisk verkemiddel S: Mattilsynet 069-82-R Takleelva Økologisk tilstand: Dårlig (middels Miljøforbetrande Vassdragskonsesjon med standardvilkår T: BKK Lakselus (ukjent Venter avklaring S: Mattilsynet 34

069-96-R Oppedalselv Økologisk tilstand: Dårlig (stor effekt av vdrregll 10, Revisjonsadgang 2003-2022, Kategori 1.1 Rapport 49/2013 T: BKK 069-100-R Indre Oppedalselva Miljømål: God økologisk og kjemisk tilstand effekt av Lakselus (ukjent Venter avklaring Juridisk verkemiddel S: Mattilsynet 068-66-R Moldeelva Miljømål: God økologisk og kjemisk tilstand effekt av Annen landbrukskilde (ukjent Problemkartlegging Kjennskap til i kva grad avrenning frå landbruk har ei påverknad. Data frå overvaking dannar grunnlag for ev.. Juridisk verkemiddel 5.000 kr. Middels S: Kommunen T: VOU Lakselus (ukjent Venter avklaring S: Mattilsynet 35

Innsjøar 068-25807-L Klyvtveitvatnet Vassføringsregulering (stor Problemkartlegging. Overvaking med prøvefiske. Ev legge ut meir gytegrus i Vetle Klyvtveitvatnet og Raunevika. Vassdragskonsesjon med standardvilkår T: BKK 069-1448-L Skjerjevatn effekt av Vassføringsregulering (liten Problemkartlegging Juridisk verkemiddel S: FM T: BKK 069-29003-L Taklevatnet effekt av Vassføringsregulering (middels Problemkartlegging. Overvaking ved nytt prøvefiske Juridisk verkemiddel S: FM T: BKK 36

Kyst 0261000036-3-C Nordre Ålen - Nordosen Miljømål: God økologisk og kjemisk tilstand effekt av Oljeutslepp etter MS Server (ukjent Juridisk verkemiddel 0280010400-1-C Gulafjorden - Pøyla Miljømål: God økologisk og kjemisk tilstand effekt av Avrenning fra annen landbrukskilde Juridisk verkemiddel Problemkartlegging 5.000 S: Kommune T: VOU/ Kommune 37

17.3 Hyllestad kommune Elver 080-36-R Espelandsvatn bekkefelt Miljømål: God økologisk og kjemisk tilstand Annen landbrukskilde (ukjent Problemkartlegging Kjennskap til i kva grad avrenning frå landbruk har ei påverknad. Data frå overvaking dannar grunnlag for ev.. Juridisk verkemiddel 5.000 kr. Middels S: Kommunen T: VOU Flomverk og forbyggingar (uvesentleg Vurdere masseavlagringsbasseng, oppreinsking høler. Vurdere ev fysiske hinder for anadrom oppgang. / kommunen 080-57-R Tveitselva Miljømål: God økologisk og kjemisk tilstand Drikkevatnsforsyning (ukjent effekt av Juridisk verkemiddel S: Kommunen T: Kommunen (middels T: Sunnfjord Energi 38

080-20-R Lona, Hyllestad og Høyanger kommune 2027 Annen landbrukskilde (ukjent (middels Problemkartlegging Kjennskap til i kva grad avrenning frå landbruk har ei påverknad. Data frå overvaking dannar grunnlag for ev.. vdrregl 10, revisjonsadgang 2022. Kategori 1.1 Rapport 49/2013. Stor S: Kommunen T: Kommunen T: Sunnfjord Energi AS 080-149-R Lølandselva Økologisk tilstand: Svært dårlig 2027 (svært stor vdrregl 10, revisjonsadgang 2022. Kategori 1.1 Rapport 49/2013. T: Sunnfjord Energi AS 39

080-21-R Bøelva Økologisk tilstand: Svært dårlig 2027 Regulering med minstevassføring (middels Lakselus (ukjent Påverka av rømt fisk (ukjent. Habitatforbetrande i kanal frå Staurdalsvatnet (tilrettelegging for rekruttering og oppvekst). Variabel miljøtilpassa minstevassføring Venter avklaring Venter på avklaring vdrregl 10, revisjonsadgang 2022. Kategori 1.1 Rapport 49/2013. T: Sunnfjord Energi AS S: Mattilsynet S: Fiskeridir. 082-58-R Saltbuelva Økologisk tilstand: Udefinert Miljømål: Udefinert Lakselus Venter avklaring (ukjent Innsjøar S: Mattilsynet 080-2490-L Krakelivatnet Miljømål: God økologisk og kjemisk tilstand Vassføringsregulering (middels 40

080-1625-L Espelandsvatn Annen landbrukskilde (ukjent Vassføringsregulering (mddels Andre introdusert arter regnbogeaure (stor Problemkartlegging Kjennskap til i kva grad avrenning frå landbruk har ei påverknad. Data frå overvaking dannar grunnlag for ev.. vdrregll 10, Revisjonsadgang 2022. Kategori 1.1 Rapport 49/2013 5.000 Stor S: Kommunen T: VOU T: Sunnfjord Energi AS S: Fylkesmannen T: Fylkesmannen 080-28842-L Staurdalsvatn Økologisk tilstand: Dårlig Vassføringsregulering (stor 2022. Kategori 1.1 Rapport 49/2013 T: Sunnfjord Energi AS 41

080-28675-L Teigevatnet Miljømål: God økologisk og kjemisk tilstand Annen landbrukskilde (ukjent Lakselus (ukjent Problemkartlegging Venter på avklaring Kjennskap til i kva grad avrenning frå landbruk har ei påverknad. Data frå overvaking dannar grunnlag for ev.. Stor S: Kommunen T: Kommunen, VOU S: Mattilsynet 079-28680-L Langevatn/ Avlangevatn Vassføringsregulering (middels. Vurdere prøvefiske Kyst 0280022101-C Bøfjorden indre Miljømål: God økologisk og kjemisk tilstand Industri, skipsverft (ikkje-ippc) (middels Problemkartlegging, følgje opp verksemda med risikobasert tilsyn Vurdering av om utslepp påverker miljøtilstand og ev. Juridisk verkemiddel Ureiningslova S: Fylkesmannen T: Havyard 42

17.4 Høyanger kommune Elver 079-43-R, Daleelva Økologisk tilstand: Dårlig 2027 Byer/tettsteder (middels Regulering med minstevassføring (stor Flomverk og forbyggingar (svært stor Påverka av rømt fisk (ukjent Lakselus (ukjent Problemkartlegging Kjennskap til i kva grad avrenning frå landbruk har ei påverknad. Data frå overvaking dannar grunnlag for ev.. vdrregll 10, Revisjonsadgang Venter innspel frå NVE Venter på avklaring Venter på avklaring S: VOU, Kommunen T: VOU / kommunen T: NVE/ Statkraft S: Fiskeridir. S: Mattilsynet 43

069-43-R, Førdeelva Høyanger kommune Annen diffus ureining (middels (middels Problemkartlegging. Variabel miljøtilpassa minstevassføring. Terskler. Kjennskap til i kva grad avrenning frå landbruk har ei påverknad. Data frå overvaking dannar grunnlag for ev.. vdrregll 10, Revisjonsadgang 2003-2022, Kategori 2.1 Rapport 49/2013 Stor S: Kommunen T: Kommunen T: BKK Påverka av lakselus (ukjent Venter avklaring S: Mattilsynet 069-88-R Myrestølselv/ Vassdalen Økologisk tilstand: Dårlig Utan minstevasssføring (stor 2003-2022, Kategori 2.1 Rapport 49/2013 T: BKK 44

069-90-R Øystrebøelva Økologisk tilstand: Dårlig Utan minstevasssføring (stor 2003-2022, Kategori 2.1 Rapport 49/2013 T: BKK 069-91-R Øystrebøelva/ Ikjefjorden, ksmvf Flomverk og forbyggingar (middels / kommunen Utan minstevasssføring (middels Fysisk endring av elveløp (middels Påverka av lakselus (ukjent vdrregll 10, Revisjonsadgang 2003-2022, Kategori 2.1 Rapport 49/2013 Problemkartlegging (evaluere tersklane) Venter avklaring r T: BKK T: BKK T: BKK S: Mattilsynet 069-17-R Avløp frå Tverrvatn Økologisk tilstand: Dårlig, ksmvf Utan minstevasssføring (stor T: BKK 45

069-18-R Fridalselva Økologisk tilstand: Dårlig Utan minstevasssføring (stor 2003-2022, Kategori 2.1 Rapport 49/2013 T: BKK 069-102-R Myrestølselv Annen regulering (stor 2003-2022, Kategori 2.1 Rapport 49/2013 T: BKK 069-19-R Systrene Overføring frå Øystrebotnvatnet auka vassføring 2003-2022, Kategori 2.1 Rapport 49/2013 T: BKK 46

069-92-R Sørbøelva/ Tjørna i botn Økologisk tilstand: Dårlig Utan minstevasssføring (stor 2003-2022, Kategori 2.1 Rapport 49/2013 T: BKK 069-93-R Sørebøelva Miljømål: God økologisk tilstand og god kjemisk tilstand 2015 Utan minstevasssføring (middels Påverka av rømt fisk (ukjent Venter innspel frå NVE 2003-2022, Kategori 2.1 Rapport 49/2013 T: BKK S: Fiskeridir. 069-94-R Bjordalselva øvre Økologisk tilstand: Dårlig Utan minstevasssføring (stor 2003-2022, Kategori 2.1 Rapport 49/2013 T: BKK 47

069-95-R Bjordalselva 2027 Flomverk og forbyggingar (middels Utan minstevasssføring (middels Avrenning frå massetak (middels Påverka av rømt fisk (ukjent Lakselus (ukjent Kunnskapsinnhenting (kanalisering, tilsig silt frå lokalt steinknuseverk). Problemkartlegging. Variabel miljøtilpassa minstevassføring. Terskler for å sikre vassdekt areal Følgje opp verksemda med risikobasert tilsyn Venter på avklaring Venter avklaring Redusert utslepp til vassdraget vdrregll 10, Revisjonsadgang 2003-2022, Kategori 1.1 Rapport 49/2013 Ureiningslova, ureiningsforskrifta / kommunen T: NVE/BKK T: BKK S: Fylkesmannen T: Bjorsand S: Fiskeridir. S: Mattilsynet 069-35-R Ysterbøelva 2021 Flomverk og forbyggingar (middels Lakselus (ukjent Vurdere masseavlagringsbasseng, oppreinsking høler. Vurdere ev fysiske hinder for anadrom oppgang. Venter avklaring / kommunen S: Mattilsynet 48

069-7-R Avløp frå Arnestølsvatn Økologisk tilstand: Dårlig Utan minstevasssføring (middels Problemkartlegging (kanalisering, tilsig silt frå lokalt steinknuseverk). Forureiningslova vdrregll 10, Revisjonsadgang 2003-2022, Kategori 2.1 Rapport 49/2013. T: BKK 069-103-R Storelva (Ikjefjorden) Utan minstevasssføring (middels Problemkartlegging.. Variabel miljøtilpassa minstevassføring. vdrregll 10, Revisjonsadgang 2003-2022, Kategori 2.1 Rapport 49/2013 T: BKK Lakselus (ukjent Venter avklaring S: Mattilsynet 070-76-R Tuledalen Økologisk tilstand: Dårlig Utan minstevasssføring (stor 2022. Kategori 1.2 Rapport 49/2013 T: BKK 49

070-2-R Ortnevikelva Økologisk tilstand: Svært dårlig effekt av Rensking/mudring (ukjent Juridisk verkemiddel Regulering med minstevassføring (liten Flomverk og forbyggingar (liten Lakselus (ukjent Påverka av rømt fisk (ukjent Variabel miljøtilpassa minstevassføring. Venter avklaring Venter avklaring T: Ortnevik kraftlag / kommune T: NVE/ kommune S: Mattilsynet S: Fiskeridir. 079-109-R Øyrelva Økologisk tilstand: Svært dårleg Annen regulering (svært stor 50

080-73-R Vassenden effekt av Utan minstevasssføring (stor Innkalling til konsesjonshandsaming (reguleringa har konsesjon etter energiloven) Vannressursloven 66 T: Vadheim Elektrochemiske Fabriker 079-13-R Sæbotnselva Økologisk tilstand: Svært dårleg Utan minstevasssføring (svært stor 079-14-R Avløp Øv. Gruvlebotnvt. Økologisk tilstand: Svært dårlig Utan minstevasssføring (svært stor 079-160-R Mårelva effekt av Regulering med minstevasssføring Biotopforbedrende Vassdragskonsesjon med standardvilkår T: BKK 51

079-190-R Vårstølelv Økologisk tilstand: Svært dårleg Utan minstevasssføring (svært stor 080-136-R Kanal mellom Mondalsvatnet og Fossvatnet Økologisk tilstand: Svært dårleg Utan minstevasssføring (svært stor 079-193-R Gautingsdalselva, ksmvf Utan minstevasssføring (stor Venter innspel frå NVE 079-194-R Gautingsdalselva Daleelva 2027 Utan minstevasssføring (stor 52

079-20-R Makkoren Regulering med minstevassføring (frå 2013) (middels GØP oppnådd 079-21-R Vassoelv Økologisk tilstand: Svært dårleg (svært 079-22-R Hålandselva, øvre Økologisk tilstand: Svært dårleg (svært stor 53

079-23-R Eiriksdalselva Økologisk tilstand: Svært dårleg (svært stor 079-24-R Ekreelv Økologisk tilstand: Svært dårleg (svært stor 079-28-R Ekreelv, indre Økologisk tilstand: Svært dårleg (svært stor 079-29-R Hålandselva, nedre Økologisk tilstand: Svært dårleg Flomverk og forbyggingar (svært stor / kommunen 54

079-31-R Vassdalsbrekka Økologisk tilstand: Svært dårleg (svært stor 079-34-R Siploelv Økologisk tilstand: Svært dårleg (svært stor 079-35-R Utløp Breidalsvatn, øvre, til Breidalsvatn, nedre (svært stor 079-180-R Botnaelva Økologisk tilstand: Svært dårlig (svært stor 55