Avgjerd av klage på Fylkesmannen sitt vedtak om løyve til utfylling i sjøen ved Florelandet nord

Naturvernforbundet i Sogn og Fjordane v/fylkessekretær Marit Kjersti Bendz Rennekleiva 33 6812 FØRDE Oslo, 24.6.2016 Dykkar ref.: [Dykkar ref.] Vår ref. (bes oppgitt ved svar): 2016/1350 Sakshandsamar: Eivind Dypvik Avgjerd av klage på Fylkesmannen sitt vedtak om løyve til utfylling i sjøen ved Florelandet nord Naturvernforbundet i Sogn og Fjordane har klaga på Fylkesmannen i Sogn og Fjordane sitt vedtak om løyve til utfylling i sjøen ved Florelandet nord. Etter ei heilskapsvurdering opprettheld Miljødirektoratet vedtaket om løyve, men tar samtidig klaga delvis til følgje. Miljødirektoratet meiner at kunnskapsgrunnlaget i saka må bli betre. Difor har vi sett eit nytt vilkår i løyve om at Fjord Base AS må ta sedimentprøver og få dei vurdert av Fylkesmannen før utfyllinga kan skje. Vi har også skjerpa vilkåra i løyvet ytterlegare gjennom å inkludere eit nytt vilkår om tidsperiode for gjennomføring av tiltaket. Vedtaket vårt er endelig og kan ikkje klagast på. Vi viser til Fjordbase sin søknad om dumping i sjø 9. mai 2014, løyvedokument frå Fylkesmannen i Sogn og Fjordane til Fjordbase 20. februar 2015, klaga til Naturvernforbundet i Sogn og Fjordane 21. april 2015, Fylkesmannen si oversending av klaga i brev 27. januar 2016 og andre dokument og opplysningar i saka. Bakgrunn for saka Bystyret i Flora kommune vedtok 28. januar 2014 reguleringsplanen for Florelandet nord. Fleire, mellom anna Naturvernforbundet i Sogn og Fjordane (NVSF), klaga til Fylkesmannen i Sogn og Fjordane på den vedtekne områdereguleringsplanen. Klagerane fekk i klageavgjerd frå Fylkesmannen 2. desember 2014 ikkje medhald i sine klager. Flora bystyre sin vedtekne områdereguleringsplan står difor ved lag. I vedtak 20. februar 2015 ga Fylkesmannen løyve til Fjord Base AS etter ureiningslova og ureiningsforskrifta kapittel 22 til utfylling i eit areal på 230 000 m 2 i sjøen ved Florelandet nord i Flora kommune. Tiltaket er det første av fleire trinn for å vinne landareal til utviding av oljebasen i Florø. Det skal fyllast opp til ca. kote +3. Til dette skal det nyttast sprengsteinmassar frå land. Utfyllingstiltaket er i tråd med områdereguleringsplanen til Flora kommune for Florelandet nord. Postadresse: Postboks 5672, Sluppen, 7485 Trondheim Telefon: 03400/73 58 05 00 Faks: 73 58 05 01 E-post: post@miljodir.no Internett: www.miljødirektoratet.no Organisasjonsnummer: 999 601 391 Besøksadresser: Brattørkaia 15, 7010 Trondheim Grensesvingen 7, 0661 Oslo 1

I løyvet kjem det fram at sedimenta er ureina med TBT og PAH i tilstandsklasse III og IV. Difor skal utfylling skje med avbøtande tiltak som mellom anna inkluderer boblegardin ved sprenging, siltgardin eller lenser ved utfyllingsarbeidet og måling av turbiditet eller partikkelkonsentrasjon i vassmassane. Det skal ikkje sprengjast i perioden 1. mars 31. juli, men det er ingen tidsrestriksjonar for sjølve utfyllingsarbeidet. Klaga frå Naturvernforbundet i Sogn og Fjordane NVSF klaga i brev 21. april 2015 på Fylkesmannen sitt vedtak om løyve til den aktuelle utfyllinga. Dei meiner at ein irreversibel utfylling ved Florelandet nord er naturmessig uakseptabelt, at Fylkesmannen ikkje tek omsyn til heilskapen i sakskomplekset, og at det mellom anna ikkje er behov for å gjennomføre tiltaket. Vidare meiner NVSF at vedtaket er i strid med forvaltningslovas krav om at ei sak skal vere best mogleg opplyst før eit vedtak blir fatta. Dei saknar ytterlegere informasjon og dokumentasjonsgrunnlag som Fylkesmannen kan bygge avgjerda på. Dette grunngjer dei med at det ikkje fins registreringar av fugl i området om vinteren, at konsekvensutgreiinga ikkje er dekkande for areal- og dumpesaka, og at området har eit rikare dyreliv og blir meir nytta til fiske og rekreasjon enn det Fylkesmannen har lagt til grunn i si sakshandsaming. Vurderingar etter naturmangfaldlova er også fagleg ufullstendige og alternative løysingar til utfyllinga burde ha vore vurdert, for eksempel bruk av fjellhall eller flytande løysingar. NVSF skriv også at Fylkesmannen ikkje har behandla saka på ei tilfredsstillande måte etter vassforskrifta. Dette gjeld forskriftas krav til miljøkvalitet og kartlegging av anadrom laksefisk, og forskriftas krav om heilskapleg, inkluderande, konkret og målbar saksutgreiing. Vidare hevdar NVSF også at Fylkesmannen gjennom sitt vedtak bryt grunnlova 112 og fråskriv seg sitt ansvar som regionalt naturforvaltningsorgan i denne saka. De meiner ein tilfeldig kommersiell aktør får lov til å styre denne omfattande lokalsamfunnssaka i alt for stor grad, og at heile gruntvassområdet i saka har langt større opplevde naturkvalitetar for Florø enn det kommunen og Fylkesmannen konkluderer med. De meiner Fylkesmannen burde henta inn informasjon om lokalbefolkninga si oppleving av naturkvalitetane og friluftskvalitetane i området. Samla sett meiner NVSF løyvet til utfylling ikkje er gyldig, og difor bør opphevast. NVSF er heller ikkje overtydd om at vilkåra i løyvet vil bli overhaldt, og oppmodar Miljødirektoratet om å informere NVSF korleis det skal gjerast i praksis. Elles meiner NVSF at Fjord Base AS har fått fritak frå rekkefølgjekrav i vedtatt arealplandel av kommuneplanen. Dei etterspør difor vedtak frå Flora kommune etter plan- og bygningslova som dei ikkje har fått tilsendt i e-post. Til slutt oppmodar NVSF om at Miljødirektoratet avgjer utsatt iverksetting av saka inntil klaga er ferdig handsama (oppsettande verknad) og også be om tilleggsutgreiingar i saka, inkludert ei analyse av om det fins eit dokumentert samfunnsbehov for tiltaket. 2

Fylkesmannen si oversending av saka Det går fram av Fylkesmannen sitt oversendingsbrev til oss at Fylkesmannen har vurdert klaga, utan at det er funne grunn til å endre vedtaket om løyve til utfylling. Difor sendte Fylkesmannen klagesaka til Miljødirektoratet for endeleg klagehandsaming. Årsaka til at klagesaka ikkje blei handsama tidlegare av Fylkesmannen, er visstnok ei misforståing hos Fylkesmannen. Fylkesmannen har beklaga at saka ikkje blei handsama og sendt over til Miljødirektoratet tidlegare. Ifølgje Fylkesmannen har fleire av grunngjevingane for klaga ikkje noko med løyvet etter ureiningslova og ureiningsforskrifta (forskrift om begrensning av forurensning) kapittel 22 å gjere, men er relatert til områdereguleringsplanen som vart stadfesta av Fylkesmannen i brev 11. desember 2014. Dei meiner at ei vurdering etter ureiningslova ikkje skal innehalde vurderingar om alternativ arealbruk. Slike vurderingar skal gjerast i plansaka, noko dei meiner er gjort i den saka. Difor ser Fylkesmannen bort ifrå NVSF sin merknad om alternativ arealbruk. Vidare meiner Fylkesmannen at NVSF sin merknad om brot på grunnlova 112 ikkje er relatert til saka etter ureiningslova, men plan- og bygningslova. Dei presiserer at kommunen er planmyndighet. Fylkesmannen meiner at det er gjort nok undersøkingar i området og dei meiner at utgreiingane som gjeld miljøtilhøva er tilstrekkelege. Vidare meiner Fylkesmannen at utgreiingane er i samsvar med dei generelle prinsippa som er nedfelte i naturmangfaldlova 8-12. Dei meiner også at vilkåra om avbøtande tiltak i løyvet sikrar at tilstanden i vassforekomsten ikkje vil bli forringa, og at målet om god tilstandsklasse blir ivaretatt. Vidare viser dei til at vilkåra som er satt er i tråd med vilkår gitt i tilsvarande saker. Dei viser også til at dei har høve til å utføre tilsyn for å kontrollere at vilkåra blir følgde og at tiltakshavar skal utarbeide ei rapport som skal sendast til Fylkesmannen innan seks veker etter at tiltaket er ferdig. Dei ser difor bort ifrå NVSF sine merknader om dette. NVSF har skreve at tiltakshavar har søkt om fritak frå rekkjefølgjekrava i arealplanen. Fylkesmannen meiner dette ikkje har noko med løyvet etter ureiningslova og kap. 22 i ureiningsforskrifta å gjere. Fylkesmannen har ikkje avgjerd å gi saka utsatt iverksetting (oppsettande verknad). Miljødirektoratet si vurdering Når ureiningsmyndigheita avgjer om løyve skal gis og fastset vilkår, skal det leggjast vekt på dei ureiningsmessige ulemper ved tiltaket heldt saman med dei fordelar og ulemper som tiltaket elles vil medføre, jf. ureiningslova 11 femte ledd. Prinsippa i naturmangfaldlova 8-12 skal leggjast til grunn som retningslinjer, og naturmangfaldlovvurderingene skal gå fram av avgjerda, jf. naturmangfaldlova 7. Vidare skal avgjerda være i tråd med lovregler i vassforskrifta. Utgangspunkt for vurderinga vår Miljødirektoratet har i handsaminga av denne saka tatt utgangspunkt i at det er snakk om eit tiltak som tilsynelatande har forholdsvis store næringsmessige samfunnsfordeler. Dette ligg til grunn for vurderingane våre av dei ureiningsmessige ulempene heldt opp mot fordelane ved tiltaket, jf. ureiningslova 11 og naturmangfaldlova. Utsatt iverksetting I e-post og telefon til Fylkesmannen i februar 2015 etterspurte NVSF utsatt iverksetting av Fylkesmannen sitt vedtak, og i brev 21. april 2015 klaga NVSF på Fylkesmannen sitt vedtak om 3

utfyllingsløyve. I klaga syner dei til tidlegare spørsmål om utsatt iverksetting av utfyllingsløyvet, utan at dei i klaga konkret ber om utsatt iverksetting. Fylkesmannen har som nemnt ikkje avgjerd utsatt iverksetting av saka. Miljødirektoratet har lagt til grunn at saka er av eit slikt omfang og karakter at gjennomføring av utfyllinga vil gi irreversible konsekvensar på tiltaksområdet. Etter ei heilskapsvurdering av tiltaket, avgjorde vi i brev 7. mars 2016 å gi saka utsatt iverksetting. Fjord Base AS har difor ikkje kunne sette i verk utfyllinga mens klaga på utfyllingsløyvet er til realitetshandsaming hos oss. Lovverk Fylkesmannen har i sitt vedtak om løyve til utfylling gitt løyve med heimel i 11 i ureiningslova og 22-6 i ureiningsforskrifta. Fylkesmannen er rett myndighet til å behandle søknadar om løyve til utfylling i sjø, jf. rundskriv T- 3/12 Om delegering Fylkesmannens myndighet etter forurensningsloven og oreigningsloven. Utfylling er ikkje omfatta av ureiningsforskrifta. Som følgje av at heile tiltaket er eit utfyllingstiltak kan ikkje Miljødirektoratet sjå at ureiningsforskrifta er relevant i den aktuelle saka. Fylkesmannen viser til at Fjord Base AS har søkt om dumping og utfylling i sjø, men dumping er i ureiningsforskrifta definert som ein kvar forsettlig disponering av avfall eller anna materiale i sjø eller vassdrag med det formål å bringe det av vegen. Miljødirektoratet kan ikkje sjå at det i denne saka skal dumpast materiale, jf. definisjonen av dumping i ureiningsforskrifta. Massane som skal leggast på sjøbotnen er ein del av utfyllingstiltaket for å vinne land. Difor skal saka handsamast etter ureiningslova, og ikkje ureiningsforskrifta kapittel 22 slik Fylkesmannen har gjort i denne saka. Som følgje av at Fylkesmannen også har heimla sitt vedtak om løyve i ureiningslova 11, kan vi derimot ikkje sjå den feilaktige bruken av ureiningsforskrifta i seg sjølv er årsak til å sende tilbake saka for ny handsaming. Sakshandsaming Klaga blei sendt til Fylkesmannen i brev 21. april 2015, men blei ikkje sendt til Miljødirektoratet før i brev 27. januar 2016. Fylkesmannen skriver i si oversending av klaga til Miljødirektoratet at dei er lei for at klaga, pga. ei misforståing, ikkje har vorte handsama og sendt over tidlegare. I etterkant av dette har Fjord Base AS uttrykt misnøye med lang sakshandsamingstid frå Fylkesmannen si side. Miljødirektoratet forstår denne misnøya, men har samtidig forståing for at det kan skje ei misforståing hos Fylkesmannen. Ei sakshandsamingstid på ni månader i samanheng med oversending av ei klagesak bør ikkje skje, og Fylkesmannen bør gjennomgå sine interne rutinar for å sikre at dette ikkje inntreff igjen. Vurdering av naturmangfaldlova NVSF meiner at Fylkesmannens vurderingar etter naturmangfaldlova er fagleg ufullstendige. Miljødirektoratet legg til grunn at kvart enkelt av prinsippa i naturmangfaldlova 8-12 skal vurderast i saker om utfyllingsløyve etter ureiningslova 11. Vi er einige med klagar i at Fylkesmannens vurdering av naturmangfaldlovas prinsipp i 8-10 er mangelfulle. Difor har vi 4

vurdert prinsippa om kunnskapsgrunnlag, føre-var og samla belastning, jf. naturmangfaldlova 8-10, nedanfor. Kunnskapsgrunnlaget og føre-var-prinsippet Miljødirektoratet meiner at den føreliggande kunnskapen om artar og naturtypar i nærleiken av tiltaksområdet står i rimeleg forhold til sakas karakter og risiko for skade på naturmangfaldet, jf. naturmangfaldlova 8. I den samanheng ynskjer vi å vise til informasjon frå Naturbase, Fiskeridirektoratets kartverktøy, Samla KU-rapport-revidert 3. oktober 2013, ROS-analyse revidert 1. oktober 2013, og Rådgivende Biologer AS sine undersøkingar av naturmangfaldet, som er samla inn i samanheng med denne sakshandsaminga. Vi meiner likevel, som klagar, at prinsippa i naturmangfaldlova om kunnskapsgrunnlaget og føre-varprinsippet, jf. 8 og 9, ikkje er vurdert på ein tilstrekkeleg måte av Fylkesmannen i deira vedtak om løyve til utfylling i sjøen ved Florelandet nord. Dette på bakgrunn av det i denne saka ikkje er analysert sedimentprøver frå tiltaksområdet, berre utanfor tiltaksområdet ved Westcon AS og ein sedimentprøve utanfor Fjordbase AS. Miljødirektoratet meiner det er viktig at ureiningsmyndigheita stiller krav om at kunnskapsgrunnlaget skal stå i stil med sakas storleik. I den samanheng viser vi til undersøkingskrav i rettleiaren Håndtering av sediment (M-350/2015). For store tiltak (>50 000 m 3 eller >30 000 m 2 ) skal det i samanheng med ein søknad om løyve til utfylling i sjø gjerast sedimentundersøkingar og naturkartlegging. Sedimentundersøkingane skal følgje Miljødirektoratet si rettleiing for handtering av sedimenter (M-350/2015) og risikovurdering av ureina sedimenter (TA-2802) for å gje eit dekkjande og riktig bilete av ureiningssituasjonen i tiltaksområdet. Ureining nedover i sedimentet skal kartleggjast med prøver som minst dekker det øvre biologisk aktive laget av sedimentet, normalt et overflatesjikt på 10 cm. Tiltaksområdet er totalt 230 000 m 2 stort. Ifølgje rettleiaren krev eit tiltaksområde av ein slik storleik mange sedimentprøver for gi ein tilfredsstillande oversikt over ureiningssituasjonen i sedimenta. I e-post 31. mai 2016 skriv Fylkesmannen at dei i si vurdering av saka har vurdert sjøbotnforholda og ureiningshistorikken til området slik at det er lite sannsynleg at sjøbotn i tiltaksområdet er ureina. Sida utfyllinga skal gjerast i eit område som ikkje har hatt avrenning frå menneskeleg aktivitet på land, og at det er lite sannsynleg med spreiing av ureina sediment frå djupt vann til grunt vann, meiner Fylkesmannen at tiltaksområdet truleg ikkje er ureina i vesentleg grad. Dei meiner også at dei avbøtande tiltaka som skal gjerast i saka gjer det "openbart unødvendig å krevje ytterlegare gransking av gruntområde". Miljødirektoratet meiner Fylkesmannen kan ha rett i si vurdering av ureiningsforholda på sjøbotn i denne saka, men i sakar av ein slik storleik som den aktuelle saka, skal ureiningsmyndigheita vera sikker, jf. naturmangfaldlova 8. Dette kjem også tydeleg frem av rettleiaren Håndtering av sediment (M-350/2015) sine krav til sedimentprøver i store tiltak. Krava i rettleiaren er satt blant anna for at ureiningsmyndigheita skal ha kjennskap til moglege miljøpåverknader ved spreiing av partiklar under tiltaksarbeid og korleis desse kan forhindras/minimeras. Vilkåra i eit løyve om å gjennomføre eit tiltak er styrande for korleis dette handterast. Utan å ha tatt sedimentprøver av sjøbotnen i tiltaksområdet, har ikkje Fylkesmannen 5

sikker kunnskap om ureiningstilstanden i dei aktuelle sedimenta. Fylkesmannen har i sitt vedtak om løyve satt vilkår om bruk av siltgardin og tid for sprengingsarbeid, noko som er vanleg dersom sjøbotn i tiltaksområde er rein eller svakt ureina. Dei har derimot ikkje satt vilkår om tildekking av sjøbotn med egna tildekkingslag før utfylling, noko som er vanleg for å hindre spreiing av ureining når sjøbotnen er sterkt ureina. For å klarlegge behovet for avbøtande tiltak, er det difor vårt syn at sedimentprøver må takast i tiltaksområdet for at kunnskapsgrunnlaget, jf. naturmangfaldlova 8, og miljøomsyn skal bli tilstrekkeleg ivaretatt i saka. Samtidig meiner vi at det manglande i kunnskapsgrunnlaget i denne saka ikkje er av ein slik karakter at dette gjer det naudsynt å oppheve vedtaket til Fylkesmannen og sende tilbake saka for ny handsaming. Etter vår vurdering er det tilstrekkeleg å leggje til eit nytt vilkår i løyvet om at Fjord Base AS må gjera sedimentanalysar og vurderingar, jf. føre-var-prinsippet i naturmangfaldlova 9 (sjå nedanfor). Sedimentprøvene skal gjerast som omtalt i rettleiaren Håndtering av sediment (M- 350/2015) og Risikovurdering av forurenset sediment (TA-2802/2011). Av omsyn til plante- og dyreliv, friluftsliv og rekreasjon, anbefaler Miljødirektoratet som ein hovudregel at tiltak i sjø ikkje skjer i perioden 15. mai 15. september. I kvar sak må det likevel gjerast ei konkret vurdering, og tidspunkt for tiltak bør vurderast i lys av naturforholda i området, fare for ureining og effekt av moglege avbøtande tiltak. Det kjem ikkje fram av vurderinga til Fylkesmannen om dei har vurdert om utfylling kan gjerast i perioden 15. mai 15. september, og dei har ikkje satt vilkår om utfyllingsstans i denne perioden. Av omsyn til hekkande fuglearter i nærleiken, rekreasjon og friluftsliv meiner Miljødirektoratet at det bør settast vilkår om at det ikkje er lov til å gjennomføre utfyllings- eller sprengingsarbeid i perioden 15. mai 15. september, jf. føre-var-prinsippet i naturmangfaldlova 9. Følgeleg har vi satt eit nytt vilkår 12. om dette (sjå nedanfor) i løyvet til Fjord Base. Dette kjem i tillegg til vilkår 8. i løyve 20. februar 2015 om at "sprengingsarbeidet skal vere planlagt slik at det ikkje måtte sprengast i perioden 1. mars 31. juli". Gjennom dei nye vilkåra om sedimentprøver, og utfyllings- og sprengingsstans i perioden 15. mai 15. september, haldt saman med vilkåra satt av Fylkesmannen om bruk av siltgardin, og at det ikkje er lov til å gjennomføre sprenging i perioden 1. mars 31. juli, meiner Miljødirektoratet at kunnskapsgrunnlaget og omsynet til føre-var-prinsippet er tilstrekkeleg ivaretatt, jf. naturmangfaldlova 8 og 9. Miljødirektoratet ynskjer å påpeke overfor Fylkesmannen i Sogn og Fjordane at dei i framtida må sikre seg at kunnskapsgrunnlaget er tilstrekkeleg i saker som omhandlar tiltak i sediment, og at dei må følgje våre rettleiarar (sjå Håndtering av sediment M-350/2015) i deira handsaming av søknadar om løyve etter ureiningslova til utfylling i sjø. Samla belastning Tiltaket vil medføre nedbygging av eit stort område (230 000 m 2 ) kor det er registrert fleire raudlista sjøfuglartar, oter, ein lokalt viktig førekomst av sukkertare og eit regionalt viktig gytefelt for torsk. I tillegg vil sjølve drifta av industriverksamd i området medføre stress og andre ulemper for dei raudlista artane. Førekomsten av sukkertare vil bli direkte råka og fragmentert som følgje av utfyllinga, mens påverknaden på gytefeltet for torsk vil vera liten som følgje av at det er satt vilkår i løyvet om å 6

bruke siltgardin under tiltaksarbeidet og at det ikkje skal sprengast i deler av tida da fisken gyter (sein vinter/tidleg vår). Det er også satt vilkår i områdereguleringsplanen for Florelandet nord om at det blant anna skal nyttast boblegardin ved sprenging, som også vil redusere påverknaden på det biologiske mangfaldet. Sida sukkertareførekomsten er ein C-lokalitet og gytefeltet ikkje vil bli vesentleg påverka, meiner vi at effekten på disse artane ikkje er nok til å gi uakseptabel belastning på naturmangfaldet, jf. naturmangfaldlova 10, i denne saka. Arealbeslaget er av ein slik storleik at fleire gruntvassområder og holmar kor dei raudlista sjøfuglane og oteren lev, vil bli dekka til av utfyllinga og omgjort frå jomfrueleg skjergard til eit industri- og lagerområde. Arealbeslaget i seg sjølv og drifta av industriområdet vil difor også gi negativ påverknad på raudlista sjøfugl og oter i nærleiken. Sjølv om de utfylte områda blir fullstendig transformert av tiltaket, vil det fortsatt være igjen fleire holmar, gruntvassområder og øyer i området som ikkje vil bli direkte råka av utfyllinga. I ljos av dei tilgjengelige leveområdane i nærleiken som ikkje vil bli råka av utfyllinga, meiner Miljødirektoratet samla sett likevel at påverknaden neppe er av ei slik karakter at det vil gi uakseptable negative utslag på bestanda av disse artane, jf. naturmangfaldlova 10. Denne slutninga gjeld også dei andre ikkje-prioriterte artane og anna naturmangfald som blir negativt påverka av utfyllinga. Det er satt vilkår i løyvet for å minimere påverknaden på nærområda under anleggsfasen, og nærområda er i områdereguleringsplanen registrert blant anna for arealformål friluftsområde, naturområde grønn struktur eller bruk og vern av sjø og vassdrag med tilhørende strandsone. Gjennom dei avbøtande tiltaka som er satt som vilkår i løyvet vil spreiing av ureina og finpartikulær masse, og forstyrrande støy i store delar av hekketida til sjøfuglane bli minimert under utfyllinga. Miljødirektoratet meiner som følgje av dette at anleggsfasen ikkje vil medføre vesentleg økt belastning på økosystemet, jf. naturmangfaldlova 10. Vurdering etter vassforskrifta Klagar meiner at Fylkesmannen ikkje har handsama saka på ei tilfredsstillande måte etter vassforskrifta. I denne saka har straummålingar og vurderingar av korleis utfyllinga vil påverke straum og vassutskiftningsforholda blitt vurdert som ubetydelig middels negativt. Difor har Fylkesmannen satt vilkår i løyve om at det skal vera ein bru med tilstrekkeleg bredde for funksjonell gjennomstrøyming av vatn frå Botnafjorden til Florevika (sjå vilkår 3. i løyve 20. februar 2015). På bakgrunn området sin geografi, med øyar, holmar og gruntvassområder som allereie i dag forhindrar full gjennomstrøyming av vann, meiner Miljødirektoratet at det er lite sannsynleg at tiltaket sin effekt på straumforholda vil medføre dårlegare tilstand i vassforekomstane så lenge renna mellom Botnafjorden og Florevika blir ståande open. Tiltaket er eit eingongstiltak som vil kunne medføre spreiing av partiklar i anleggsfasen, men ikkje utslepp i driftsfasen. Fylkesmannen har satt vilkår om bruk av siltgardin og maksimal grense på 5 NTU utanfor siltgardina under utfylling. Desse vilkåra vil minimere eventuell spreiing av partiklar. I tillegg kjem vilkåra om at det skal takast sedimentprøver og at Fylkesmannen skal vurdera resultata av desse opp mot vilkåra i løyvet, og eventuelt skjerpe vilkåra. 7

Basert på vurderinga ovanfor meiner vi at tiltaket, med dei vilkåra som er gitt i løyvet og i denne klagesaksavgjerda, ikkje vil medføre at miljømåla i vannforskriften 4 eller 6 ikkje nås, eller at tilstanden blir dårlegare, jf. vannforskriften 12 første ledd. Vurdering av ytterligare merknader frå klagar NVSF meiner at alternative løysingar til utfyllinga burde ha vore vurdert, for eksempel bruk av fjellhall eller flytande løysingar, og at det er ei undergraving av lokaldemokratiet at Fjord Base AS har fått fritak frå rekkefølgjekrav i vedtatt arealplandel av kommuneplanen. Miljødirektoratet viser til at dette er gjort i plansaka, og at dette ikkje er relevant for vurderinga om det kan gis løyve til utfylling i sjø i denne saka med heimel i ureiningslova 11. Difor ser vi bort frå desse merknadane i vår klagesakshandsaming. Ein utbyggar med løyve etter ureiningslova 11 må forholde seg til dei vilkåra, jf. ureiningslova 16, som kjem fram av løyvet. Det er straffbart å ikkje følgje vilkåra i eit løyve etter ureiningslova 11, jf. ureiningslova 78, første ledd bokstav b. Ureiningsmyndigheita kan også gjennomføre tilsyn desse sakane. Miljødirektoratet kan ikkje sjå at NVSF si merknad om at dei ikkje er overtydd om at vilkåra i løyve vil bli gjennomført trenger ytterlegere kommentarar. NVSF meiner at løyvet bryt med grunnlova 112 fordi ein tilfeldig kommersiell aktør får lov til å styre denne omfattande lokalsamfunnssaka i alt for stor grad, og at heile gruntvassområdet i saka har langt større opplevde naturkvalitetar for innbyggarrane i Florø enn det kommunen og Fylkesmannen konkluderer med. Miljødirektoratet legg til grunn at NVSF sine kommentarar om at Fylkesmannen bryt grunnlova 112, ikkje er relevante for denne saka om løyve etter ureiningslova. Eventuelle brot på grunnlova 112 gjeld plansaka etter plan- og bygningslova. Det er kommunen som er myndegheit i plansaka (sjå Fylkesmannen i Sogn og Fjordane sitt klagevedtak som gjeld reguleringsplan for Florelandet Nord, Flora kommune 11. desember 2014). Difor vurderer vi ikkje denne merknaden nærmare. NVSF skriv også at Fylkesmannen burde henta inn informasjon frå lokalbefolkninga om deira oppleving av naturkvalitetane og friluftskvalitetane i området. I den samanheng ynskjer vi å vise til at saka har vore på fleire høyringsrundar som del av plansaka, og eiga høyringsrunde i ureiningssaka. Miljødirektoratet understreker at det er det politisk folkevalte fleirtalet i kommunen som har ønska utfyllinga velkommen og lagt til rette for ho i kommunens areal- og reguleringsplan. Vi kan difor ikkje sjå at lokalbefolkninga ikkje har blitt høyrd, hatt moglegheit til å fremme sitt syn eller informera myndigheitene om naturkvalitetane og friluftskvalitetane i området, slik som klagar meiner. Vidare ynskjer vi å påpeke at vi vurderer høyringsrunda til å vere i tråd med prinsippa i ureiningsforskrifta 36-6. Konklusjon Vi har gjennom vår vurdering av saka vurdert saka på nytt opp mot prinsippa i naturmangfaldlovas 8-10 og vassforskrifta 12. Miljødirektoratet gir klager medhald i at kunnskapsgrunnlaget ikkje er tilfredsstillande i denne saka. Difor setter vi, i medhald av føre-var-prinsippet, krav til at om at det skal takast sedimentprøver i tiltaksområdet før utfyllinga kan gjennomførast. I medhald av føre-varprinsippet sett vi også nye vilkår om at verken utfylling eller sprenging kan gjerast i perioden 15. mai 15. september. Vi meiner at tiltaket medfører ei økt belastning på naturmangfaldet i 8

området, men ikkje i uakseptabel grad haldt opp mot dei samfunnsmessige fordelane ved saka, jf. ureiningslova 11 femte ledd. Basert på vurderingane ovanfor finner ikkje Miljødirektoratet grunn til å oppheve Fylkesmannen sitt vedtak om løyve til utfylling i sjø ved Florelandet nord. Dermed opprettheld vi Fylkesmannen i Sogn og Fjordane sitt vedtak om løyve til utfylling i sjø. Vi skjerpar likevel vilkåra i løyvet (sjå nedanfor). Vedtak Med heimel i forvaltningslova 34 opprettheld Miljødirektoratet vedtaket til Fylkesmannen i Sogn og Fjordane 20. februar 2015 om løyve til utfylling i sjøen ved Florelandet nord. Med unntak av skjerpande vilkår nedanfor, har ikkje klagen ført fram. Miljødirektoratet stiller følgjande nye vilkår til gjennomføringa av utfyllinga på Florelandet nord: Nytt vilkår 11. Det skal tas sedimentprøver av sjøbotnen i tiltaksområdet. Analysane skal sendast til Fylkesmannen for vurdering. Løyvet til utfylling kan ikkje tas i bruk før Fylkesmannen har vurdert løyvet opp sedimentprøveanalysane. Prøvetakinga skal gjerast i tråd med rettleiarane Håndtering av sediment (M-350/2016) og Risikovurdering av forurenset sediment (TA-2802/2011). Nytt vilkår 12. Det tillates ikkje utfylling og sprenging i perioden 15. mai 15. september. Vi ber Fylkesmannen innarbeide endringane og vilkåra i løyve til utfylling i sjøen ved Florelandet nord. Vedtaket er endeleg og kan ikkje klagast på, jf. forvaltningslova 28 tredje ledd. Helsing Miljødirektoratet Dette dokumentet er elektronisk godkjend Signe Nåmdal avdelingsdirektør Kari Holden seksjonsleder Tenk miljø - velg digital postkasse frå e-boks eller Digipost på www.norge.no. Kopi til: Fjordbase AS Postboks 323 6902 FLORØ Fylkesmannen i Sogn og Fjordane Njøsavegen 2 6863 Leikanger Flora kommune Boks 13 6901 Florø 9